11. Mukoza: Maksiller sinüsün kemik kavitesi, sinüs
membranı ile çevrilidir ve bu membran Scheneiderian
membranı olarak bilinir. Membran solunum sistemi
kalıntılarına benzeyen çok katlı, kübik, siliyalı ve
mukus üreten epitelden meydan gelir. Membran orta
meatusdaki ostium ile nasal epitele bağlanarak devam
eder. Sinüs membranı yaklaşık olarak 0.8 mm
kalınlığındadır. Antral mukoza nasal mukozadan daha
ince ve daha az vaskülerdir.
11
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
16. I. AKUT ODONTOJENİK MAKSİLLAR
SİNÜZİTİS
Ağızdan veya dental enfeksiyondan kaynaklanan
bakterilerin sinüsü istila etmesi ve çoğalması
sonucunda oluşur
Sünizitis oluşumuna yatkınlığı enfekte diş kök
ucu ile sinüs boşluğunun alt duvarı arasındaki
mesafe belirler
16
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
17. • Maksillar premolar ve molar dişler sinüs
alt duvarına çok yakın olduğundan bu
hastalığa en çok sebep olan dişlerdir
17
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
18. Dental enfeksiyondan kaynaklanan bakterilerin bölgeye penetre
olmaları ve burada çoğalmaları sonucunda maksillar sinüzitis
meydana gelir
18
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
19. • Diğer sebepler:
1. Dental veya Alveolar Travma
2. Odontojenik kistler
3. Maksillar Osteomyelitis
4. İyatrojenik veya yabancı cisimlerin yanlışlıkla bölgeye
yer değiştirmeleri (örn: kanal aletleri veya cerrahi el
aletleri)
5. Sinüsün açılmasına sebep veren diğer cerrahi
komplikasyonlar
19
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
20. AKUT BULGULARI
Yoğun bir basınç hissi
Eritem
Anteryor maksilla ve yanakta şişlik
Maksilla sinüs bölgesinde baskı veya doluluk hissi
Baş ağrısı
Halsizlik
Ateş
Ağız kokusu
Burundan mukopürülen akıntı
Burun tıkanması
Nazal kaviteye ve nazofarinkse kötü kokulu mukopürülen maddelerin drenajı
20
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
21. TEDAVİ
Başlangıç tedavisi: Antibiyotik tedavisi (Penisilin,
klindamisin ve metronidazol başlangıçta tercih edilecek
ilaçlardır)
Orta veya şiddetli vakalarda: Yüksek dozda ve
intravenöz ilaç uygulaması tavsiye edilir
Drenaj: ağrıyı azaltmak, hastalığın ilerlemesini
durdurmak ve çözülmeyi sağlamak amacıyla
21
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
22. I. KRONİK ODONTOJENİK
MAKSİLLAR SİNÜZİTİS
Akut fazın veya akut sinüzitin takip ettiği,
uzun süreli düşük dereceli antral mukoza
inflamasyonu nedeniyle oluşur
Ödem, lökosit infiltrasyonu ve liflerden
dolayı antral mukoza kalınlaşmıştır, hatta
bazen polipler de oluşabilir
22
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
23. LOKAL BULGULARI:
Genellikle belirgin olmayan ağız kokusu
Postnazal yol ile drenasyonun her zaman
görülmediği, ama sürekli cerahat akımı
Çiğneme esnasında diş ağrısı
Diş mobilitesinde artma
Migren
Sürekli baş ağrısı 23
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
24. TEDAVİ
Başlangıç tedavisi: Antibiyotik tedavisi
(Penisilin, klindamisin ve metronidazol
başlangıç için yeterlidir) ve cerrahi.
Diş çekimi, kök ucu rezeksiyonu, endodontik
tedavi, yabancı cisim uzaklaştırılması gibi
dental sebeplerin ortadan kaldırılması
iyileşmeyi kolaylaştırır
24
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
25. Eğer oroantral fistül var ise buradan sinüs
boşluğu bol bol yıkanır ve daha sonra
fistül tedavisi yapılır
Bununla beraber tüm bu işlemlere
rağmen iyileşme sağlanamadı ise
CERRAHİ müdahaleye başvurulur
25
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
27. I. ODONTOJENİK ENFEKSİYON KONTROLÜ
1. Enfeksiyonun ciddiyetinin belirlenmesi
2. Savunma mekanizmasının değerlendirilmesi
3.Uygun müdahalenin yapılıp yapılmadığına karar verilmesi
4. Cerrahi müdahale
5. Tıbbi destek
6. Uygun antibiyotik seçimi
7. Antibiyotik uygulama yolunu belirlemek
8. Sıkı takip 27
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
28. II. CERRAHİ YAKLAŞIM
Örn: Caldwell-Luc İşlemi
Antral döşemenin tamamen
uzaklaştırılmasını ve burun içine
drenaj için yeni bir yol
oluşturulmasını sağlar 28
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
29. Sinüs içine yabancı cisim kaçtı
ise diş çekim soketinden veya
fossa kanina bölgesinden
açılacak ufak pencereden cisim
uzaklaştırılır. Basamakları
şöyledir:
29
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
30. A: çekim soketinden diş kökü veya yabancı cisim sinüz içine yer
değiştirmiş ise soket genişletilir ve sinüs içine ulaşılır
30
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
31. B: Kanin-premolar diş bölgesinden
mukoperiosteal flep kaldırılır. 31
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
32. C: Flep kaldırıldıktan sonra, birinci premolar dişlerin kök
uçlarından 1 cm yukarı olacak şekilde kemik pencere
açılır 32
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
33. D: Elde edilen açıklıktan salin solüsyonu sinüs içine boşaltılır ve boşluğa doğru
akıntı sağlanır, bu arada sakşın kullanılarak cismin hareketlendirilmesi
kolaylaştırlır
33
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
34. Yabancı cisim uzaklaştırıldıktan sonra
sinüs salin solüsyon ile tekrar yıkanır ve
bölge primer kapatılır
Profilaktik antibiyotik tedavisine
başlanılır
34
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
38. Oro-antral ilişki en basit tanımıyla maksillar sinüs ile oral kavite
arasındaki doğal olmayan ilişkidir
Bazen üst molar dişlerin kök uçları maksillar sinüs içerisinde
olduğundan bu dişlerin çekimi sonrası maksillar sinüs direkt olarak
ağız boşluğu ile ilişkiye geçmektedir
Oro-antral ilişki meydana geldiğinde bu durum hem hasta hem de
hekim için birkaç probleme neden olur:
1. Pratisyen hekim için bu durum hiç doğal değildir
2. Hasta kanuni işlemlere başvurabilir
3. İleride yapılacak implant için yeni kemik oluşturulmak zorunda
kalınır
4. Protezler için destek kemik dokusu ortadan kaybolmuştur
38
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
40. ORO-ANTRAL İLİŞKİNİN NEDEN OLDUĞU
PROBLEMLER
Hastanın aldığı gıdalar v.s. Maksillar sinüs yolu ile nazal boşluğa geçer
Ağız boşluğundaki mikroorganizmalar maksillar sinüs yolu ile burun boşluğuna
geçer
Sonuçta maksillar sinüzitis meydana gelir
Maksillar sinüzitis aynı zamanda oro-antral ilişkinin prognozunu da etkiler
Maksillar sinüzitsin neden olduğu durumlar şunlardır:
1. Yanakta, göz çevresinde ve alın bölgesinde ağrı
2. Diş ağrısı ile karıştırılabilen, üst dişler bölgesine yansıyan ağrı
3. Halsizlik ve seste dolgunluk
4. Buruna cerahat boşalması
5. Sinüslerin olduğu yerlerde yüzde şişlik
6. Burundan boğaza akıntı
40
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
42. En sık nedeni diş çekimleridir
Perforasyonlara en çok birinci molar diş çekimlerinden sonra rastlanılır
Bunların dışında yapılan bazı cerrahi işlemler sonrasında da oro-antral
ilişkiye istenmeden ve/veya dikkatsizlik sonucu neden olunabilmektedir:
1. Premolar & molar dişlere apikal rezeksiyon
2. Kök ucu çekmeye çalışılırken elevatörün yanlışlıkla sinüse kaçırılması
3. Kök uçlarının veya dişlerin sinüs içine itilmesi
4. Gömülü diş çekilirken penetrasyon
5. Küretaj esnasında perforasyon
6. Sinüs tabanının kırılmasına neden olan alveolar segment kırıkları
7. Çekilmeye çalışılan gömülü dişin sinüse kaçırılması
42
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
43. ORO-ANTRAL İLİŞKİNİN TESPİTİ NASIL
YAPILIR?
Akut oro-antral ilişkinin tespiti:
1. Çekilen diş kökü ile beraber kemik dokunun gelip gelmediğine bakılır
2. Burun gazlı bez ile kapatılır ve burundan nefes verilmesi istenir eğer hava ağız içinden geliyorsa teşhis konulur
3. Nasıl tedavi edileceğini belirlemek için perforasyonun ebatları tespit edilir
4. Açıklık 2 mm’den küçük ise her hangi bir müdahaleye gerek yoktur
5.
Kronik oro-antral ilişki tespiti
1. Eğer açıklık 5 mm’den fazla ise, yara dehisensi var ise ve kist enükleasyonu yapılmışsa bu durum
kronikleşecek demektir
2. Çekim yapıldıktan 4-6 hafta sonra olay kronikleşir
3. Hasta yemek yemede, sıvı alımında ve tütün kullanmada sıkıntı yaşar
4. Kronik maksillar sinüzit olma yolunda ilerleniyordur
5. Bununla bereaber burundan pürülan akıntı gelir
43
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
44. ORO-ANTRAL İLİŞKİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR
Oro-antral ilişki durumun ciddiyet derecesine göre tedavi edilir
Kronik durumlarda cerrahi müdahale gerekirken akut durumlarda cerrahi müdahaleye gerek
yoktur
Akut oro-antral ilişkinin tedavisi;
1. Defekt bölgesi her hangi bir delici alet ile kontrol edilmemelidir
2. Kan pıhtısının yerinde kalması sağlanır
3. Çekim soketi etrafındaki gingival diş eti mümkün olduğu kadar birbirine yaklaştırılmalıdır
4. Aşırı kanamanın durdurulması için soket ağzına ajan yerleştirlir
5. Antibiyotik reçete edilir
6. Nazal dekonjestantlar reçete edilir
7. Hastaya buhar inhalasyonu tavsiye edilir (mentol ve ökaliptus)
8. Ağız gargarsı reçete edilir
9. Hastaya hınkırmaması ve sigara içmemesi söylenir
44
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
45. Kronik Oro-antral ilişki tedavisi:
Bukkal ilerletme flebi (en sık kullanılan)
1. İyi beslenebilmesi için geniş tabanlı yapılır
2. Flebin daha çok esnemesi için periosta yatay kesiler
atılır
3. Alveolar kemik seviyesi düşürülür
4. Palatal mukozaya kesi atılarak rahatlatılır
5. Flep açıklık üzerine getirilir ve dikilir
6. Flepte ya çok az gerilim olacak veya hiç olmayacak
7. Bu yöntemin en büyük dezavantajı bukkal sulkusta
sığlaşma olmasıdır; 4-8 hafta sonra ikinci bir ameliyat ile
bölge derinleştirilir
45
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
48. Palatal çevirmeli flep
1. Kendi beslenmesinin olması (greater palatine vessels)
& dokunun kalın olması avantajlarındandır
2. Bukkal mukozaya kesi atılır ve rahatlatılır
3. Flep defekt üzerine çevrilir ve süture edilir
4. Flepte ya hiç gerilme olmamalı veya çok az olmalı
5. Vestibular sulkus derinliğinde bir değişiklik olmaz
6. Bukkal flebin başarısız olduğu durumlarda endikedir
7. Tam kalınlık kaldırıldığı için yara yeri sekonder iyileşir
48
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
50. Sonuç olarak Oro-antral ilişkiye en sık molar diş çekimi
ile sebep olunur
Eğer tedavi edilmez ise defekt enfekte olacak ve sağlık
problemleri ile karşı karşıya kalınacaktır
Bundan dolayı üst diş çekimlerinden önce bölge
dikkatlice değerlendirilmelidir
Riskli durumlarda hasta bilgilendirilmelidir
50
DOÇ.DR.FATİHÖZAN
