1. NADİR GÖRÜLEN BİR VAKA:
EKTOPİK LİNGUAL TİROİD
Uzm. Sedat Can Güney
EÜTF İç Hastalıkları ABD
Uzm. Hatice Özışık
EÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma BD
Doç. Dr. Banu Şarer Yürekli
EÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma BD
Doç. Dr. Kerem Öztürk
EÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma BD
Prof. Dr. Sadık Tamsel
EÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma BD
Doç. Dr. Mehmet Erdoğan
EÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma BD
1
2. • Ektopik lingual tiroid, tiroid dokusunun tiroglossal duktus
boyunca normal pretrakeal pozisyonuna inmesindeki
defekte bağlı olarak ortaya çıkan nadir, konjenital bir
anomalidir.
GİRİŞ
2
3. • Tiroid bezi embriyolojik olarak 1. ve 2. faringeal poşlar
arasındaki endodermal divertikülden gelişir ve divertikül
ağzı dil kökündeki foremen caecuma açılır.
• Oluşan primitif tiroid bezi foramen caecumdan
boyundaki normal lokalizasyona doğru larinksin ve
hyoid kemiğin önünden geçerek migrasyon gösterir ve
bu 14. haftada tamamlanır.
• Bu fizyolojik migrasyondaki defekt sonucu oluşan
ektopik tiroid dokusu çoğunlukla foramen caecum ile
boyundaki tiroid lokalizasyonu arasında bir yerde
yerleşir.
3
4. • Lingual tiroid en sık görülen ektopik bölgedir; ektopik tiroid
vakalarının yaklaşık% 90'ını oluşturur.
• Lingual tiroidin görülme sıklığı 1/100000-300000 olarak
belirtilmektedir. Vakaların %75-80’i kadın olarak
bildirilmiştir (1).
• The true incidence of thyroid ectopia is not known due to
the asymptomatic nature of some ectopic thyroid tissue.
4
5. • Lingual tiroid kadınlarda daha sık görülmekte ve puberte, gebelik ve menapoz
dönemlerinde daha fazla semptomatik hale gelmektedir. Bu dönemlerde artan
tiroksin ihtiyacı, TSH seviyesinin yükselmesine ve bezde hipertrofiye neden
olmaktadır.
• Hickman ilk lingual tiroid vakasını 1869’da doğumdan 16 saat sonra solunum
sıkıntısı sonucu ölen bir hastada bildirmiştir.
5
6. • Tiroid ektopisi olan hastaların yaklaşık %14,5 ila
%33'ünde hipotiroidizm görülür.
• Ektopik lingual tiroid asemptomatik olabileceği gibi,
disfaji, dispne, kanama, disfoni ve boğazda yabancı
cisim hissi gibi semptomlar görülebilir.
• Younger patients it may induce dangerous airway
obstruction. In some cases, however, a lingual thyroid
secretes adequate quantities of thyroid hormone during
childhood but is associated with hypothyroidism in
adolescence or adulthood. Wereport here a male adult
case of lingual thyroid presenting as acquir
GİRİŞ
6
7. • 61 yaş, erkek hasta, bilinen DM ve HT tanıları mevcut.
• Hasta 3 yıl önce ses kısıklığı, horlama ve ağız içinde
şişlik şikayetleri ile başvurduğu dış merkezde dil
kökünde kitle tespit edilmiş ve eş zamanlı hipotiroidi
tanısı konularak 150 mcg levotiroksin başlanılmış.
Ancak kitleye yönelik yeterli araştırma yapılmamış.
• 2 yıl önce, kornea transplantasyonu esnasında zorlu
entübasyon sebebi ile operasyon gerçekleştirilememiş.
• Bu süreçte takipsiz kalan hasta ağız içinde şişlik
şikayetinin artması üzerine EÜTF’ye başvurmuş.
VAKA
7
8. • Tiroid USG: Tiroid bezi normal lojunda izlenmedi. (konjenital agenezi ?) Dil
kökünde yerleşimli 5x3x4cm boyutlarında hipertrofiye ektopik tiroid dokusuna
ait solid yapı mevcuttur.
GÖRÜNTÜLEME
8
9. • Tc-99m perteknetat sintigrafisi: Tiroid bezi lojunda aktivite tutulumu
izlenmemiştir. Dil kökünde kitle varlığı bilinen olguda bu alanda heterojen hafif
düzeyde aktivite tutulumu gözlenmektedir. Bulgular nonspesifik niteliktedir.
9
10. • Boyun MR: Dil kökü düzeyinden orofarinks hava sütununa doğru protrüde
olan yaklaşık 37x47 mm boyutunda kitle lezyonu izlenmektedir. Tanımlanan
bu kitle lezyonu epiglot üzerine oturmakta ve valleküler boşluğu doldurmakta
dil köküne doğru infiltrasyon göstermektedir. Lezyon orofarniks ve hipofarinks
hava sütununa doğru uzanmaktadır. Epiglot inferioru deplase etmiştir. Ayırıcı
tanıda dil kökü kökenli tümöral lezyonlar göz önünde bulundurulmalıdır.
10
11. • Bunun üzerine insizyonel biopsi uygulanan hastanın patoloji sonucu ektopik
tiroid dokusu ile uyumlu bulundu. Malignite saptanmadı.
PATOLOJİ
11
12. • Hastanın şikayetlerinde artış ve daha önce zorlu
entübasyon öyküsü de olması sebebi ile izlem uygun
bulunmadı.
• 3 yıldır levotiroksin replasmanı altında TFT normal
izlenmesine rağmen kitlede küçülme izlenmeyen
hastada bu seçenek akılcı bulunmadı.
• Hasta operasyon açısından değerlendirilmek üzere KBB
bölümüne yönlendirildi.
• Operasyon düşünülmemesi durumunda RAI tedavisi
alması uygun bulundu.
12
13. • Lingual tiroidli olguların %70-75’inde normal
• tiroid bölgesinde tiroid dokusuna rastlanılmamaktadır
• ve lingual tiroid tek tiroid dokusudur. Nadiren büyük
• boyutlara ulaşır ve semptomatik hale gelir. Semptomları, boğazda
yabancı cisim hissi, dispne, disfaji, disfoni,
• kanama, öksürük olabilir veya dil tümörünü taklit edebilir. Lingual tiroidli
hastaların %14.5 ile %33’ünde
• hipotiroidizm bildirilmiştir.10 Olgumuzda normal tiroid
• bölgesinde tiroid dokusu saptanmadı. Dilde kitle, boğazda yabancı cisim
hissi, konuşma bozukluğu, horlama
• şikayetleri ve hipotiroidizm mevcuttu.
13
15. • Ektopik lingual tiroid bezi nadir görülen bir konjenital
anomalidir. Rastlantısal olarak tanı konulabildiği gibi,
hipotiroidi bulguları veya kitleye bağlı bası semptomları
gibi geniş bir semptom yelpazesi ile karşımıza
çıkabilmektedir.
• Tanıda USG, sintigrafi, BT ve MR gibi görüntüleme
yöntemleri kullanılabilir (3).
• Arada kalınan vakalarda biopsi alınması önerilmektedir.
15
16. • Ayırıcı tanıda tiroglossal duktus kisti, hiperplastik
• lenfoid doku, lenfanjiom, fibrom, lipom, dermoid kist,
• yassı hücreli karsinom, minör tükrük bezi tümörü,
• lenfoma ve vasküler tümörler düşünülmelidir.15-17
• Ektopik tiroid dokusu medial anlajın migrasyonundaki
anormalliklerden türetilir ve bu nedenle tipik olarak C
hücreleri içermez
• İİAB boyun bölgesindeki solid kitlelerin tanısı için en
doğru yöntemlerden biridir ve % 95-97 vakada doğru
tanı sağlamaktadır.
• Tedavide, hastanın klinik özelliklerine, tiroidin bezinin 16
17. • Lingual tiroidin tedavisi, kitlenin boyutlarına ve
hastanın semptomlarına göre cerrahi veya medikaldir.
Küçük, asemptomatik ve ötiroid olgular özellikle tek
fonksiyonel tiroid dokusu ise ileri tedavilere gerek olmaksızın takip edilebilir.
Tiroksin ile eksojen süpresyon
tedavisi minimal semptomatik olgularda bez boyutlarını
azaltmada faydalı olabilmektedir
Mercury No: ONCHQ14NP02639-01 17
18. • Cerrahi tedavi olarak transpozisyon, bezin total çı-
karılması veya transoral lazer eksizyon yöntemleri vardır. Cerrahi; ciddi,
tekrarlayan kanama, yeterli oral alımı
kısıtlayan disfaji ve belirgin havayolu obstrüksiyonu
olan olgularda uygulanır. Cerahi tedaviye karar verirken
hastanın tek çalışan tiroid dokusu lingual tiroid dokusu
ise ototransplantasyon veya transpozisyon denenmelidir.
İyot 131 ile ablasyon tedavisi genel anestezi alması
riskli veya cerrahi girişimi istemeyen olgularda yapılabilir. Ancak radyoaktif iyot
tedavisi hipotroidi ile sonuç-
lanabilmekte ve geç dönemde radyasyona bağlı
malignite riski taşımaktadır.
Mercury No: ONCHQ14NP02639-01 18