Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, Γ' Λυκείου, Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών, σ. 15-16

1. Α. Η ελληνική οικονομία
μετά την Επανάσταση
2. Οι παραγωγικές δυνάμεις μέσα και έξω
από την Ελλάδα και η «Μεγάλη Ιδέα»

2. Από τη συγκεκριμένα υποενότητα αναμένεται να:
1. να αναγνωρίσετε πως, ενώ εξακολουθούσε να
παραμένει στην Ανατολή, ζητούμενο της
Ελλάδας ήταν η Δύση.
2. να απαριθμήσετε τα αναγκαία και
προαπαιτούμενα εκείνα στοιχεία για τη
δημιουργία ισχυρών κέντρων ανάπτυξης.
3. να εξηγήσετε πώς η χώρα μας ανταγωνιζόταν
τον ίδιο της τον εαυτό.
4. να ορίσετε τι είναι «Μεγάλη Ιδέα»
5. να αναφέρετε τις επιπτώσεις της Μεγάλης ιδέας
στις οικονομικές προσπάθειες

3. Κατάσταση ελληνικής οικονομίας
• Η Ελλάδα μοιάζει περισσότερο με Ανατολή παρά με Δύση (που ήταν το
ζητούμενο).
• Απουσίαζαν τα ισχυρά κέντρα ανάπτυξης (: οι «ατμομηχανές» της οικονομίας
και της τεχνικής προόδου∙ κέντρα σημαντικών οικονομικών δραστηριοτήτων,
τα οποία θα οδηγούσαν τη χώρα σε οικονομική και τεχνική πρόοδο.)
Λόγοι αυτής της απουσίας
1. Έλλειψη σημαντικών πρώτων υλών
2. Έλλειψη πλεονάζοντος ειδικευμένου ή φθηνού εργατικού δυναμικού.
3. Ισχνή συσσώρευση ιδιωτικού και δημοσίου κεφαλαίου.
4. Περιορισμένη ως ασήμαντη εσωτερική αγορά.

4. https://www.kathimerini.gr
Αθήνα (1834)

5. Οι παραγωγικές δυνάμεις έξω από την Ελλάδα
• Κέντρα παροικιακού ελληνισμού: Πνευματικά, οικονομικά,
παραγωγικά κέντρα, που κυριαρχούσαν στον χώρο τους και σε
ευρύτερες περιοχές:
• Ουκρανία ως Σουδάν
• Δούναβη ως Καύκασο
• Σμύρνη ως Κιλικία
https://eleftheriaonline.gr/

6. https://blogs.sch.gr/dimtask/
Τα μέλη των παροικιών
α) αυξήθηκαν κατά τον 19ο
αι. με μετανάστες από την
Ελλάδα
β) ήταν κοσμοπολίτες
γ) σχετίζονταν με τις
προόδους του διεθνούς και
ευρωπαϊκού κεφαλαίου στην
Ανατολή.

7. Η Τεργέστη στις αρχές του 19ου αιώνα, χαλκογραφία, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη
http://ebooks.edu.gr/

8. https://argolikivivliothiki.gr
Άποψη της πόλης της Μαριούπολης από την προβλήτα.

9. https://www.tovima.gr
Οδησσός

10. Στάση Ελλήνων εξωτερικού έναντι της Ελλάδας
Πριν το τέλος του 19ου αι. Προς το τέλος του 19ου αι.
 Αντιμετώπιζαν το μικρό βασίλειο
ως φτωχό και ανεπρόκοπο
συγγενή.
 Θεωρούσαν τις δικές τους
επιτυχίες ξένες σε σχέση με την
ένδεια και τη στασιμότητα της
Ελλάδας.
Όταν δυσκόλεψαν γι’ αυτούς οι οικονομικές
και πολιτικές συνθήκες στις χώρες διαβίωσης
Ανακάλυψαν τη σημασία της Ελλάδας ως
ασφαλές καταφύγιο και πεδίο ανάπτυξης
οικονομικών δραστηριοτήτων

11. Η Μεγάλη Ιδέα
Ορισμός
• Εθνική ιδεολογία που θεωρούσε το
υπάρχον τότε ελληνικό κράτος ημιτελή
κατασκευή, τα θεμέλια για κάτι
μεγαλύτερο. Στόχος της η ολοκλήρωση
του εθνικού οράματος με σημαντική
διεύρυνση των συνόρων.
Επιπτώσεις
Στον πολιτικό και οικονομικό χώρο λόγω
Κρήτης και Μακεδονίας:
• οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν ενδιαφέρονταν
για τα εσωτερικά ζητήματα, την οικονομική
ανόρθωση και τη γεφύρωση του χάσματος με
τη Δύση.
• Οι οικονομικές πρωτοβουλίες γίνονταν συχνά
έρμαια των εθνικών κρίσεων

12. Τέλος
Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, Γ’ Γενικού Λυκείου, Ομάδας
Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών, Αθήνα: ΙΤΥΕ, 2021, 15-16
Επιμέλεια: Ε. Νασιώτη (ΠΕ02), Σεπ. 2023