Манлайлал
•Download as PPTX, PDF•
32 likes•70,715 views
Манлайлал гэж юу вэ? Ойлголт, тайлбарууд
Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Манлайлал
Similar to Манлайлал (20)
Манлайлал
- 2. • Манлайлал гэж юу вэ? Тодорхойлолтууд Үүрэг, ач холбогдол • Манлайллын онол, хандлагууд – Үйл хөдлөлийн хандлага • Манлайлагч гэж хэн бэ? Та манлайлагч мөн үү? • Практик, жишээ
- 5. Манлайлал буюу Лидершип (англ. Leadership) гэдгийг "Нийтийн үйл хэргийг биелүүлэхэд хэн нэгэн хүн бусаддаа сайн дураар тусламж дэмжлэг үзүүлэх нийгмийн нөлөөний үйл явц" гэж тодорхойлж болно. Манлайлал гэдэг нь итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, ѐс зүй, зан чанар, мэдлэг, чадвараараа удирдан манлайлж бусдыг зорьсондоо хүрэхэд нөлөөлөх процесс юм. Европын эрдэмтэд
- 6. бол нөлөөлөх чадвар. John C. Maxwell Манлайлал гэдэг нь хувь хүн ба бүлэг хүмүүсийг зорилгод нь хүргэх үйл ажиллагаанд өдөөж өгөхийн тулд нөлөөлөх ур чадвар юм. АНУ эрдэмтэн гэдгийг нь хувь хүн тодорхой зорилгод хүрэхийн тулд бусдад нөлөөлөл үзүүлэх үйл ажиллагаа юм. Манлайлах үйл ажиллагаа гэдэг нь бизнесийн байгууллагын дотор бол хамгийн дээд удирдлагын тодорхойлсон зорилгыг хэрэгжүүлэхийн тулд менежер өөрийн удирдлагад байгаа хүмүүстээ нөлөөлөх явдал юм.
- 8. • Үлгэрлэх: Үзэл баримтлал, эрхэм зорилгоо тууштай хамгаалж, бусдад үг хэл үйл хөдлөлөөрөө үлгэрлэж байх • Чиглүүлэх: Хүрэх газар, явах замыг зааж өгөх. • Бусдыг зоригжуулах: Хүмүүст юмыг үнэн сэтгэлээсээ хийж бүтээх боломж, нөхцлийг нь бүрдүүлж өгөх • Нэгтгэх: Харилцан итгэлцлийн уур амьсгалыг бий болгож, хамт олноо нэгэн зүгт хөдөлгөх.
- 10. • Удирдлагын харилцаатай холбоотой • Бусдад нөлөөлөх чадвар • Байгууллагын зорилго, зорилтыг хэрэгжүүлэх хүсэл тэмүүлэл төрүүлэх • УРЛАГ юм • Удирдуулж байгаа хүмүүс зорилгодоо хүрэхийг хүсээд зогсохгүй, түүнд хатуу итгэл үнэмшилтэй, шаргуу тэмүүлж байх нь манлайллын үр дүнгийн гол үзүүлэлт болдог
- 11. • Хүмүүст өмнөө тавьсан зорилго, зорилтдоо дээд зэргийн үр дүнтэй хэрэгжүүлэхэд нь зөвхөн манлайлагч л тусалж чадна • Манлайлагч хэзээ ч бүлгийн ар талд явдаггүй, харин ямагт урд нь явж, араа дагуулж, замыг нь зааж, урагшлах хөдөлгөөнийг хөнгөвчилж өгөх ѐстой
- 13. • Дэлхийн 2-р дайны дараа • 1974 Стогдилл судалгаа хийсэн • Эдгээр хандлагууд нь манлайллын мөн чанарыг олох гэсэн оролдлогууд 1. Генетекийн онол 2. Шинж чанарын үүднээс хандах хандлага 3. Зан үйлийн хандлага 4. Нөхцөл байдлын хандлага
- 14. • Генетекийн онол • Хамгийн эртний тайлбар • Манлайлах чадвар генээр л дамждаг. Манлайлагч болж төрдөг болохоос , түүнийг бий болгож болохгүй. • 18-19 - р зуун • Шинж чанарын үүднээс хандах хандлага – 1945 он хүртэл – Стогдилл нэгтгээд бие бялдрын шинж , чадавхийн 4 шинж , хувийн 16 онцлог шинж , ажилтай холбоотой 6 шинж нийгмийн 9 чанар гэх мэтийг тодорхойлсон – Бүгд эдгээрийг эзэмшсэн байдаггүй .. – ухаан эрдэм билэг итгэл даах чанар хариуцлага нийгмийн идэвхи зэрэг н өөр – К.Дэвис - эдгээр ялгаа байдаг. – Удирдагчаас хүссэн хүсээгүй гардаг , ийм шинжүүд манлайлагч болгодогуу ? – Хэтэрхий олон манлайллын төрх , төрхийн шинжийн зөрсөн байдал – Шинжийг сурч эзэмшдэггүй
- 15. • Зан үйлийн хандлага • Суралцдаг гэдэгт анхаарсан. • Хамгийн сайн удирдах арга барилыг тодорхойлохыг хичээсэн. • Ажил үүрэг дээр бус ажилчид , хувь хүн дээр төвлөрдөг • Нөхцөл байдлын хандлага • Хүмүүс сонирхолдоо хөтлөгддөг - Мэдэрч Түүнд хүрэх нөхцөлийг бүрдүүл ашигла • Урлагийн хэмжээнд хүрсэн ойлголт • Өөрчлөлтийг авчирсан
- 16. • Б.Р.Леикертийн дөрөвтийн систем • Менежментийн тор • Э.Фидлерийн онол • Зорилгын онол
- 17. • Систем-1 – Мөлжигч-захирангүй • Систем-2 – Аядуу-захирангуй • Систем-3 – Зөвлөлдөх-ардчилсан • Систем-4 – Оролцуулах-ардчилсан
- 18. • Р.Блейк , Д.Мутон • Арга барилын 5 хэв маяг • Хүмүүсийн төлөө санаа тавих - Үйлдвэрийн төлөө санаа тавих • 1-9 хүртэл • 1:9 5:5 9:1 9:9 1:1
- 19. • Нөхцөл байдлын хувьсагчдийг бий болгосон. • Эдгээр хувьсагчийг тодорхойлсон тохиолдолд арга барилыг зөвлөн гаргаж болно. • Хяналтгүй бол эрх мэдэлгүй. Амжилтанд чиглэсэн хандлага илүү 1. Эрх мэдэл 2. Дээд доод тушаалтны харилцаа 3. Зорилтын бүтэц
- 20. • Манлайлагчийн зан үйл нь ажилчид сонирхолтой болох эсэхэд нөлөөлнө. 1. Ажлыг гүйцэтгэх • Хэрэглээний зан үйл итгэлтэй байх • Дэмжих зан үйл 2. Зохицсон • Оролцуулах зан үйл урамшуулалтай байх • Ажилтанд чиглэсэн 3. Урамшуулал нь хувь зан үйл хүнд хэрэгтэй байх
- 22. • Leader буюу МАНЛАЙЛАГЧ • Хот, суурин, жижиг сум, баг хаана ч гэсэн манлайлагч байдаг • Дагалдаж буй хүмүүс нь том зорилгод хүрэх хүсэл эрмэлзлэлтэй байдаг • Бусдын хараагүйн түрүүлж хардаг • Хамгийн нөлөө бүхий хүмүүс
- 24. Манлайлагч нь сайн зохион байгуулалтын төлөө дагалчдынхаа хүсэл сонирхолд нийцүүлж урам өгч, зоригжуулдаг хүн юм
- 25. • Дагалдагчид илүү бүтээлч санаачлагатай болдог • Дагалдагчид илүү хувийн амбиц, зорилгынхоо төлөө явдаг • Маш их итгэл найдвар, урам зоригийг бий болгодог
- 26. “Хэрвээ чи бусдыг зоригжуулж мөрөөдүүлж сургаж хийлгүүлж чадаж байвал Чи бол манлайлагч.” John Quincy Adams
- 27. • Хувийн анхаарал халамж • Урам зориг • Хүчтэй нөлөөлөл • Оюун ухааны сэрэл
- 32. • Манлайлал бол хаашаа явах чигийг заагч луужин • Тодорхой ажлыг хэрхэн сайн гүйцэтгэх вэ гэдэг асуудал менежментийн шийдвэрлэх зүйл • Менежментийн ухааны агуу сэтгэгчдийн нэг Петер Дракерийн тодорхойлсноор “Менежмент гэдэг нь юмыг зөв хийх арга бол манлайлал нь зөв юм хийх тухай ойлголт” юм • Менежмент гэдэг нь амжилтын шатаар зогсолтгүй, үр дүнтэй өгсөх замыг зааж өгдөг бол, манлайлал өгсөж байгаа шатыг зөв “хананд нь налуулсан” байх үүрэгтэй
- 33. • Шинэ жанжин шугам, алсын хараа, зорилго, зарчим, үнэт Удирдагч зүйлс, чиглэлийг тодорхойлогч, түүндээ бусдыг зоригжуулан удирддаг хүн • Байгууллага, группын хүний Менежер болон бусад нөөцийг тогтсон журам, дүрэм, зарчмын дагуу захирдаг, зохицуулдаг хүн • Ажил үйлс, үг яриа, үйл Манлайлагч хөдлөлөөрөө бусдыг үлгэрлэн манлайлагч хүн
Editor's Notes
- бүх судалгаа манлайлагчийн шинж төрхийг судалсан судалгаа. Гэвч ихэнх н байдаг ч ямар хэмжээтэй байх эсэхийг тогтоож чадаагүй
- энэ н манлайлагчийн зан үйлд анхаарч юуг илүү их хийснийг судалж эхэлсэн. Ali 1 niunenzowgesn yum bhkuМичиганий их сургууль амжилт зан үйл ажил үүрэг рүү чиглэсэнажилтанд чиглэсэн хандлага илүү үр ашигтай ч бүтээмж өндөр биш
- Англи хэлний Leader гэдэг үгийг ихэнх тохиолдолд удирдагч гэж орчуулдаг боловч бид “манлайлагч” гэж орчуулах нь зүйтэй юм. Яагаад гэвэл лидер буюу манлайлагч гэдэг нь зөвхөн удирдлагын хамгийн дээд түвшинд байдаг ганц хүний тухай ярьж байгаа ойлголт биш юм. Лидер нийгмийн аль ч хэсэгт байдаг. Байгууллагын аль ч түвшинд байдаг. Хот, суурин, жижиг сум, баг хаана ч гэсэн манлайлагч байдаг.Зөвхөн албан тушаалтай эрх мэдэлтэй хүмүүсийг л манлайлагч гэж үздэг өрөөсгөл хандлага байдаг. Бусдад зөвхөн даргалахаас ялгаатай нь гэвэл манлайлагчдын хувьд дагалдаж буй хүмүүс нь том зорилгод хүрэх хүсэл эрмэлзлэлтэй байдаг.Манлайлагч гэдэг нь албан ёсоор удирдах статус авсан хүн ч байж болно, аваагүй ч хүмүүс байж болно. Гагцхүү тэд бүхний манлайд л явж байдаг. Тэд бусдын хараагүйн түрүүлж хардаг. Тэд бусдынхаа урагшлах замыг засч байдаг. Тийм учраас тэд бусдын хүндэтгэлийг хүлээсэн хамгийн нөлөө бүхий хүмүүс байдаг.
- Ямар ч юмыг хийж бүтээх үйл ажиллагаа хоёр удаа явагддаг. Эхлээд хүний оюун санаанд бүтээгдээд дараа нь бодит байдал дээр хэрэгждэг. Хүний аливаа үйл ажиллагааны анхдагч алхам бол ямагт лидершип буюу манлайлал байдаг. Манлайлал бол хаашаа явах чигийг заагч луужин юм. Манлайлал нь менежмент гэдэг ойлголтоос өөр зүйл юм. Тодорхой ажлыг хэрхэн сайн гүйцэтгэх вэ гэдэг асуудал менежментийн шийдвэрлэх зүйл. Харин ямар ажил хийж гүйцэтгэх вэ гэдэг лидершип буюу манлайллын хариу өгөх асуудал юм. Менежментийн ухааны агуу сэтгэгчдийн нэг Петер Дракерийн тодорхойлсноор “Менежмент гэдэг нь юмыг зөв хийх арга бол манлайлал нь зөв юм хийх тухай ойлголт” юм. Менежмент гэдэг нь амжилтын шатаар зогсолтгүй, үр дүнтэй өгсөх замыг зааж өгдөг бол, манлайлал өгсөж байгаа шатыг зөв “хананд нь налуулсан” байх үүрэгтэй. Манлайлал, менежмент 2-ын ялгааг сонирхолтой байдлаар ойлгохын тулд дараахь жишээг орууллаа. Шигүү ургасан өндөр хулстай ширэнгэн ой дундуур хэсэг хүмүүс зам гарган урагшилж байна гэж бодъё. Нэг хэсэг нь хадуур барин хулсыг хярган зам гаргах бөгөөд тэднийг үйлдвэрлэгчид буюу бүтээгчид гэе. Харин нэг хэсэг нь тэдний ард мохсон хадуурыг нь ирлэн, дүрэм журмыг боловсруулан, булчингийн хүч чадал сайжруулах хөтөлбөр боловсруулан, аль эсвэл хулсыг өшөө богино хугацаанд хадах арга технологи боловсруулан дагаж явна гэж бодъё. Тэр хүмүүс бол менежерүүд. Харин тэр хавийнхээ хамгийн өндөр ургасан модон дээр авирч гараад “биш ээ, бидний явах ширэнгэ өөр зүгт байна. Чиглэлээ өөрчил” гэж хашгирч замчилж байгаа нэг хүн байна. Тэр бол манлайлагч.Манлайлагч бий болдог уу? төрдөг үүМанлайлалын талаарх Баасын онол /1989,1990 он/ ёсоор хүмүүс манлайлагч болдог гурван зам байна. ҮүндХувийн зан чанарын онол: Зарим хүмүүс байгалиас бусдыг удирдан манлайлах авъяас билэгтэй, зан чанартай төрдөгИх үйлийн явдлын онол: Хямралт болон зарим чухал үйл явдлын үеэр энгийн нэгэн хүнд гайхамшигтай манлайлагчийн зан чанарууд тодрон гарч ирж удирддаг.Сонголтын онол: Зарим хүмүүс манлайлагч байх замыг өөрсдөө сонгодог. Манлайлагчийнчадварт эдгээр хүмүүс суралцдаг.Энэ нь орчин үеийн хамгийн түгээмэл хэлбэр. Сайн манлайлагч бол төрдөггүй бий болдог.Манлайлагч гэж хүлээн зөвшөөрөгдөхөд юу нөлөөлөх вэ?Хүмүүс таны шинж чанарыг үнэлэхээс илүүтэй таны хэн бэ гэдгийг юу хийж байгаагаар чинь үнэлэнэ. Үүгээр тэд таныг хүндэтгэж болох, итгэж болох хүн үү үгүй юу гэдгийг аль эсвэл эрх мэдэл албан тушаалаа өөрийнхөө төлөө ашиглан өөрөө сайхан харагдахыг хичээгч хүн байна уу гэдгийг ялгана. Лидер хүнийг хэн бэ, юу мэддэг вэ, яаж хийдэг вэ гэдгээр үнэлдэг:Хэн бэ Итгэл үнэмшил, зан төлөвМэдлэг Ажил үүргээ, мөн хүнийг сайн мэдэхЯаж хийдэг Хэрхэн хэрэгжүүлдэг, зоригжуулдаг, чиглэл өгдөг.Манлайлагчийг таньж мэдэхийн тулд1-рт Юу хийж чаддагийг нь тэр хүний чадвар, туршлагаар нь2-рт Хэрхэн яаж хийдгийг нь энерги, эрч хүч, хөдөлмөрч байдлаар нь3-рт Хэн бэ гэдгийг нь тэр хүний онцлог зан чанар, нэр хүндээр нь4-рт Ямар итгэл үнэмшилтэй хүн бэ гэдгийг нь алсын хараа, зорилго, түүндээ үнэнч байдлаар нь шинжин таньдаг.Манлайлагч хүн бусдыг зоригжуулагч, үлгэрлэгч хүн байх ёстой.Манлайлагчийн зарчмууд1. Манлайлагч хүний хувьд ажлаа маш сайн мэддэг байх: Хүмүүс тань юугаа яаж хийх ёстойг та маш сайн мэддэг байх.2. Хариуцлагыг бий болгох болон хариуцлагыг үүрэх: Удирдаж буй байгууллага болон бүлгээ шинэ өндөрлөгт хүргэх арга замыг байнга хайдаг. Эрт орой хэзээ нэгэн цагт буруу зүйл хийвэл бусдыг буруутгах хэрэггүй. Нөхцөл байдалд дүгнэлт хийх. Зөв арга хэмжээ авч дараагийн тулгамдаж буй асуудалруу орох хэрэгтэй.3. Цагаа олсон шийдвэрийг зоригтойгоор гаргах: Асуудлыг шийдвэрлэх шийдвэр гаргах, төлөвлөгөө боловсруулах, зөв механизмыг бий болгох хэрэгтэй.4. Үлгэр жишээ: Бусдад даган дуурайх үлгэр жишээ, манлайлагч байх. Таныг дагалдагч болон ажилчид чинь зөвхөн өөрөөс чинь юу хийх ёстойг сонсохоор зогсохгүй таныг хардаг.5. Хүмүүсээ сайн таньж мэдэх: Тэдний сайн сайхны төлөө үйлчил.6. Хүмүүсээ мэдээллээр хангах: Хүмүүсийнхээ хариуцлагатай байдлыг хөгжүүлэх. Хүмүүст ноогдуулж буй үүрэг хариуцлагыг сайн ойлгуулах, хянан шалгах, үүрэг хариуцлага нь ойлгомжтой байх ба хянан шалгагдахаар, мөн биелэгдэхээр байх ёстой. Сайн харилцаа бол энэ хариуцлагын гол түлхүүр юм.7. Хүмүүсээ баг болгон сургах: Хэдийгээр удирдагч хэмээн нэрлэгддэг хүмүүс тухайн байгууллага, групп хэсгээ баг гэж хэлэх дуртай ч тэр нь жинхэнээсээ баг байдаггүй. Харин нэгэн зүйлийг хийж буй хэсэг бүлэг хүмүүс байдаг. Харин байгууллагынхаа бүрэн дүүрэн чадварыг ашиглах, багаар ажиллах соёл, энергийг бий болгож байж гэмээнэ байгууллагынхаа хүчин чадлыг, хүмүүсийн хувь хүний болоод багийн гишүүнийх нь хувьд бүхий л потенциалыг нь бүрэн дүүрэн ашиглаж чадна.Манлайлалийн янз бүрийн арга хэлбэрүүдБүх манлайлагч нар нэг л хэв маягийг баримтлах ёстой гэж уү? Мэдээж хэрэг үгүй. Удирдах арга барил хувь хүний онцлогоос ихээхэн шалтгаална.Үр ашигтай удирдлагын үй олон хэв маяг байдаг Зарим манлайлагч нар чимээгүй, даруухан, дуугүй байснаараа маш үр дүнтэй байдаг бол зарим нь тун ч нийтэч, омголон байдаг. Зарим сайн дарга нар сэтгэлийн хөдлөл өндөртэй, маш их идэвхтэй, гялалзуур байдаг бол бусад нь тун ч нямбай, хатуу эрэмбэ дарааллыг баримтлапч байдаг. Амжилтанд хүрсэн шилдэг менежерүүдийн дунд ахимаг насны, ухаалаг, туршлагатай хүмүүс бий бол бас залуухан, ажил хэрэгч, зоримог байх нь ч тааралдана. Нэг хэсэг нь нийтийн өмнө үг хэлэх дуртай байдаг бол мөгөө нэг нь олны өмнө гарахдаа сандарч тэвддэг. Тэдний зарим нь ХАРИЗМАТИК бол нөгөө нь үгүй. /манлайлагчийн чанарыг харизмтай бүү андуураарай. Харизм, манлайлал бол ижил зүйл биш бөгөөд зарим чадварлаг удирдагч нар харизмын илэрхий шинж чанартай байх нь ховор.Дэлхийд нэртэй зарим нэг манлайлагчдыг санаж тэдний биеэ авч явах арга барил ямар их ялгаатай болохыг анхаарна уу: Тухайлбал Махатма Ганди /нам дуутай тайван хүн/, Авраам Линкольн /мелэнхолик маягийн, бодлогошронгуй/, Уинстон Черчилль /хатуу, номхотгошгүй догшин, бульдог нохой л гэсэн үг/, Маргарет Тэтчер /зөрүүд бас мятрашгүй, "төмөр хатагтай" гэлццэг/, Мартин Лютер Кинг /уран цэцэн үгтэй, илтгэх чадвартай, бас оргилуун сэтгэлтэй/.Хэдийгээр тэдний арга барилууд бүгд өөр өөр байсан ч тэд үр нөлөөтэй, чадварлаг удирдагч байж чадсан билээ.Манлайлалын шинэ хандлага буюу 21-р зуунСудлаачид манлайлалын гурван урсгал байдаг гэж үздэг,1. Байгалиас заяасан манлайлагч / урлаг харизмтай холбон авч үздэг/Энд урсгалд эртний агуу удирдагчид багтдаг.2. Авьяас бус арга барил / удирдлагын автократ, демократ, лебарал арга барилууд бий болсон/Аж үйлдвэржилтийн үед пүүсүүдийн эзэд өөр өөрсдийн зан төлөвтэй уялдан холбогдсон арга барилыг хэрэглэж байв.3. Хит хурдацтай хөгжил, түүнийг дагасан орчны өөрчлөлтүүд маш их болсон учир манлайлагчаас удирдлагын өөр өөр арга барил шаардах болсон.Шинэ зуунд хүн хүний харилцаа, дотоод сэтгэл рүү чиглэсэн арга барилыг түлхүү хэрэглэх болсон. Өнгөрсөн зуунд манлайлалыг зөвхөн заяамал шинжтэй, төөн цооны хүн л манлайлагч болж чаддаг гэж үздэг байсан бол орчин цагт энэ арга барилыг зорилготой, суралцагч, шинийг эрэлхийлэгч хүмүүс бий болгож жинхэнэ манлайлагч болох боломж бий гэдгийг нотолсон. Гэхдээ хүн амьдралыг бодитойгоор харах хэрэгтэй. Хүний үйл ажиллагааны ямар ч талбар дээр бизнест ч, улс төрд ч, урлаг спортод бүгдээрээ шилдэг болдоггүй гэдгийг мартаж болохгүй. Хэдийгээр цөөн хүн манлайлагч болдог ч тэдний нэг нь бид яагаад байж болохгүй гэж.Дэлхийн хамгийн өндөр уул Эверестэд хамгийн анх гарсан АНУ-ын уулчин хэлсэн байдаг. “Оргилд гарна гэдэг уулын оргилыг эзэлж байгаа хэрэг биш. Хүн өөрийгөө эзэмдэх ёстой Өөрийнхөө айдас эргэлзээг давах шаардлагатай байдаг. Тэгсэн цагт л гарахгүй оргил хүрэхгүй газар гэж хүнд байхгүй”.Тиймээс манлайлагч болох том алхам бол өөрийгөө таньж мэдэн, өөрийгөө эзэмдэх ёстой. Та дотроо байгаа айдас хүйдэс, эргэлзээгээ давах ёстой. Өөрийгөө удирдан жолоодож чаддаг хүн л бусдыг удирдан дагуулдаг. Тийм хүн л манлайлагч болдог. Лидершипийн хамгийн том сэтгэгчдийн нэг Өмнөд Калифорнийн их сургуулийн профессор Уоррен Беннисийн тодорхойлсноор:“Өнөө үеийн манлайлагч гэдэг бол хүмүүсийг хөдөлгөж чаддаг, өмнө нь боломжгүй мэт харагдаж байсан зүйлийг хамтын хүчээр бүтээж, цаг үргэлж гайхам үр дүнд хүрч байдаг хүнийг хэлнэ” гэж тодорхойлсон байдаг. Гайхалтай үр дүнд хүрч, хамт олныг манлайлж тэднийг хөдөлгөж чаддаг байхын тулд манлайлагчаас сэтгэл зүйн ихээсэн мэдрэмжтэй байхыг шаардах болсон.ДүгнэлтМанлайлагч аль ч үед байсан, байсаар ч байх болно. Манлайлагч нь бидний мэдэх албан газрын дарга, эрх мэдэлтэн биш гэдэг нь олон зүйл дээр нотлогдсоор ирсэн. Шинэ зуунд бидний манлайлагчид ямар чадвартай хэн байх талаар хүмүүсийн санаа бодлыг уншиж судлаж байхад ухаантай, мэдлэгтэй, өв тэгш гм олон шинжийг хэлэх боловч миний бодлоор шинэ зууны манлайлагч бол өөрийгөө таньж мэдсэн, бусдыг ойлгож сэтгэл зүйн харилцааг удирдаж чаддаг хүн байна гэж бодож байна. Энэ чадварыг заавал эцэг эхээс өвлөн авах шаардлагагүй харин энэ чадварт суралцаж шинэ цагийн шилдэг манлайлагч болох үүд нээлттэй байна. Тийм ч учираас уг эссэг бичиж буй миний бие өөрийн далдхан хүсэлдээ хөтлөгдөн илүү ихийг сурч мэдэхийг зорьж байгаа билээ. Манлайлагч бол хүн, тиймээс хүн гэдэг төгс байдаггүй алдаа гаргаж түүнээсээ үргэлж суралцаж байдаг. Манлайлагч гэдэг бол энгийнээр бидний дотроо бодож явдаг зүйлийг ил гаргаж, хийж зүрхлэхгүй байгаа ажлыг эхлүүлж чаддаг тийм л хүн гэж боддог. Энэ ажилдаа хүмүүсийг өдөөж чаддаг, хийлгэж ч чаддаг.