3. Wat is het?
• Cardiovasculaire aandoeningen
• Nummer 1 oorzaak van overlijden anno 2017
• 75% van de CVA’s gebeuren in 2e en 3e wereldlanden
• Is een groep van ziektes van het hart en de bloedvaten zoals:
coronaire vaatziekte, cerebrovasculaire ziekte, rheumatische
hartziekte, congenitale hartziekte, diep veneuze thrombose en
pulmonale embolieen
• Cerebrovasculaire aandoeningen waarbij de bloedtoevoer
naar de hersenen verminderd of belemmert is
• Soorten: infarct, bloeding, TIA (mini-beroerte)
7. Oorzaken bloeding
• scheurtje in een bloedvat stroomt dan bloed in of rond de
hersenenbloed hoopt zich op en duwt het hersenweefsel
weghersenweefsel beschadigd.
• Oorzaken:
- zwakke plek in de bloedvaten (aneurysma)
- misvorming in de bloedvaten (arterioveneuze malformaties,
AVM)
- door hoge bloeddruk
- ongeval
8. Infarct
• Een herseninfarct ontstaat door een vernauwd of afgesloten
bloedvat in de hersenen door:
- aderverkalking
- bloedstolsel, bloedpropje van elders uit het lichaam, (embolie)
vaak door hartritmestoornis
- bloedstolsel, bloedpropje van een ongezond bloedvat,
(thrombus)
- Dit kan ook door vaatziekten komen en door stollingsziekten
zoals lupus anticoagulans of SLE (auto-immuunziekten)
• Door het vernauwde of afgesloten bloedvat krijgt het
hersenweefsel daaráchter geen voeding en zuurstof en
daardoor sterft dat deel van de hersenen af.
9. Uitvalverschijnselen
• Hoewel de oorzaak verschilt zijn de uitvalverschijnselen van
een hersenbloeding en een herseninfarct gelijk.
• Een infarct ontstaat snel en onverwacht en is aan de volgende
symptomen te herkennen:
· verlammingen in het gezicht (scheve mond bijvoorbeeld)
· warrig spreken en denken
· tintelingen
· verstoring of verlies van het gezichtsvermogen
· ernstige hoofdpijn
· duizeligheid en evenwichtsstoornissen
· verlammingen, of een verdoofd gevoel.
10. TIA transient ischemic
attack
• Is een lichte beroerte, een miniberoerte, waarbij een
bloedstolsel (embolie) korte tijd een slagader in de hersenen
afsluit, waardoor er uitval ontstaat
• Uitvalduur: een paar minuutjes/een half uur tot maximaal 24
uur
• Symptomen: hangende mondhoek, slecht praten (niet op
woorden kunnen komen, vreemde taal spreken etc). Soms
zijn/haar arm niet kunnen bewegen
• Deze symptomen van een TIA verdwijnen meestal weer snel
en de persoon zal geen blijvend letsel over houden
• Een TIA is wel degelijk gevaarlijk, omdat er soms een
hersenbloeding of een herseninfarct op volgt en die heeft veel
ernstigere consequenties dan een TIA.
11. TIA transient ischemic
attack
• een TIA is na korte tijd verdwenen, terwijl een beroerte
langere tijd aanhoudt
• Hou je wel restverschijnselen over zoals uitval dan is er sprake
van een herseninfarct
• Moeheid kan langer duren, de hersencellen hebben in het
algemeen geen schade ondervonden
• Oorzaken: aderverkalking, hartritmestoornissen
• Zie een TIA als een waarschuwing
12.
13. De volgende symptomen die plotseling
beginnen zijn alarmerend:
• Plotselinge verlamming of gevoelsstoornissen van arm, been
of gelaat.
• Plotselinge verwardheid, moeite om te spreken of moeite om
mensen te begrijpen.
• Plotselinge gezichtsdaling of blindheid aan een of beide ogen.
• Plotselinge dubbelzien, gezichtsveld uitval (bijvoorbeeld een
deel niet zien)
• Plotselinge gangmoeilijkheden, duizeligheid of
evenwichtsstoornissen.
• Plotselinge zeer erge hoofdpijn.
14. Warning signs
Let op deze tekenen:
FFace: hangen van 1 kant van het gezicht
AArms: beide armen niet naar voren kunnen strekken en
vasthouden
SSpeech: moeilijk kunnen praten en moeilijk kunnen verstaan
TTime: snel SEH, geeft ook aan hoe langer de tijd verstrijkt hoe
meer hersen beschadiging
15. Kliniek
• Definitie hemiparese: Onvolledige verlamming van spieren
aan één zijde van het lichaam
• Linker hemipareseCVA vaakgenoeg rechts gelokaliseerd
• Rechter hemiparese CVA vaakgenoeg links gelokaliseerd
17. Risicofactoren:
Niet-beinvloedbare risicofactoren:
• Leeftijd
• Geslacht
• Voorkomen in de familie
• Zelf eerder een beroerte of hartinfarct hebben gehad
Beinvloedbare risicofactoren:
• Verhoogde bloeddruk
• Diabetes
• Bepaalde hartaandoening
• Roken
• Overgewicht
• Verhoogd cholesterolgehalte
• Te weinig beweging
• Te veel alcoholgebruik
• Sommige drugs
• Sommige geneesmiddelen
18. Risico’s verlagen dmv:
Lifestyle changing:
• Gewicht reductie
• Voeding aanpassing/verandering
• Meer/vaker bewegen
• Stoppen met roken
• Stoppen/reduceren van alcohol inname
• Stress verminderen
• Profylactisch medicatie gebruik zoals simvastatine, plavix
19. Diagnose:
• De patient in kaart brengen
• Volledig neurologisch onderzoek
• MRI-hersenen
• ECG voor uitsluiten van hartafwijkingen
• Een cerebral angiography, vertebral angiogram, of carotid
angiogram kan daarnaast ook nog gemaakt worden op
indicatie
20. Gevolgen
• Volledige genezing
• Blijvende beperkingen
• Overlijden kan
• Uiteindelijk zorgt een beroerte ervoor dat je op lange termijn
invalide kan zijn
• Bij ouderen is belangrijk hoe snel er medisch gehandeld is, aan
de hand daarvan kan de kans op overleving groter zijn
• Potentiele long term effecten:
- Verstandelijke beperkingen
- Emotionele en/of gedragsstoornissen
- Minder zichtbare beperkingen zoals zichtsvermindering, taal-
en spraak stoornissen of geheugenproblemen
22. Hoe kan een 2e beroerte
voorkomen worden?
• 2e beroerte voorkomen!!!
Hoe kan dat?
• Lifestyle changing
• Stoppen met roken
• Fitness
• Afvallen
• Alcohol, zout, vet inname limiteren
• Bloeddruk goed reguleren
Voeding:
Meer groente en
fruit
Meer granen
Meer vis
Minder vlees
23. Aangepaste voeding:
• Haal zout uit uw dieet
• Weinig vet, veel groenten, fruit, voedingsvezels
• Meer onverzadigde vetzuren (vis, noten,
plantaardige vetten, halvarine in kuipje-dat op
kamertemp.zacht of vloeibaar is)
• Veel vocht inname (water, thee, sap met licht tot
geen suiker; minimaal 2l per dag)
• Juiste zithouding is belangrijk tijdens maaltijden
• Probeer maaltijden smakelijk te maken
• Zorg voor maaltijden met ‘kleur’
• Neem de tijd voor de maaltijden
• Zorg voor voldoende variatie
24. Therapie mogelijkheden?
• Bij een herseninfarct door een bloedstolsel is trombolyse mogelijk
binnen 4,5 uur na de eerste uitvalsverschijnselen, zoals een
verlamming aan arm of been of moeite met praten.
• Bij trombolyse krijgt u een infuus met stolseloplossende medicijnen
• Onderhoudsbehandeling:
Plavix 1dd 75mg
Zocor 1dd40mg
• Een bloeding moet geevalueerd worden door de neurochirurg mgl
chirurgie voor vermindering van de druk in de hersenen
• Carotid endarterectomie: weghalen van de plaque/atherosclerose in
de a.carotis, waardoor bloed weer normaal kan stromen
25. Life after a stroke/het leven na een
beroerte…
• 2/3 van de mensen die een beroerte krijgt per jaar, overleeft
die en heeft een mate van rehabilitatie nodig
• Sommige krijgen medicijnen, anderen kunnen volledig
recoveren, anderen weer niet
• Meeste mensen kunnen wel zelfstandig functioneren na zo
een beroerte, of na rehabilitatie
• Belangrijk is dat men in acht neemt dat het krijgen van een 2e
beroerte na de 1e heel snel kan gebeuren