4. Definitie
◦ acute lage tractus respiratorius ziekte/longontsteking met
◦ koorts,
◦ thoracale symptomen,
◦ Abnormaliteiten op X-thorax
◦ Incidentie 5-11/1000
◦ Mortaliteit ~21% in ziekenhuis
Risicogroepen:
◦ Heel jonge kindjes, heel oude mensen (30% onder de 65jaar),
◦ Mensen die ernstig of langdurig ziek zijn (denk aan diabetes);
◦ Mensen bij wie het immuunsysteem zwakker is (denk aan aids, bij chemotherapie);
◦ Mensen die roken, te veel alcohol nuttigen;
◦ Mensen die ondervoed zijn
5. Pathofysiologie
◦ Longblaasjes raken ontstoken,
◦ Vullen zich met witte bloedlichaampjes en met vocht de reden dat er minder
zuurstof via de wand van de longblaasjes naar het bloed kan gaan
8. Oorzaken naar verwekker
◦ Volwassenen oorzaak meestal een bacterie (pneumokok (Streptococcus pneumoniae),
als complicatie bij een virusinfectie van de bovenste luchtwegen (zoals een verkoudheid).,
haemophilus influenzae, Mycoplasma pneumoniae.
◦ Veteranenziekte of legionellapneumonie:Legionella pneumophila.De ziekte kan tot
aandoeningen van de lever en nieren leiden.
◦ Staphylococcus aureus in ziekenhuizen. Vooral hele jonge kinderen en ouderen. Het kan
zich ook als ernstige complicatie bij griep voordoen Klebsiella en Pseudomonas
(nosocomiale veroorzakers)
◦ Virale veroorzakers van longontsteking: griepvirussen en waterpokvirussen.
◦ Schimmels of protozoa verzwakt immuunsysteem
Pneumocystis carinii, zit in gezonde longen zonder schadelijk te zijn, maar kan voor een
longontsteking zorgen bij mensen met aids.
◦ Aspiratiepneumonie geen reflex hebben om te hoesten, bijvoorbeeld omdat ze
bewusteloos zijn geraakt door gebruik van alcohol of drugs. Het kan ook komen door
hoofdletsel.
15. Klinische symptomen
◦ Bij een longontsteking veroorzaakt door bacteriën ontwikkelen de (ernstige) symptomen zich meestal al na
enkele uren.
◦ Het kan gaan om:
Een pijnlijk gevoel op de borst, het verergert bij inademen;
◦ Hoesten, dit kan gepaard gaan met het opgeven van slijm met de kleur van roest, het kan ook bloederig zijn;
◦ Kortademigheid, met name als iemand in rust is;
◦ Snelle ademhaling, snelle pols;
◦ Een hoge lichaamstemperatuur;
◦ Koude rillingen kunnen aanwezig zijn;
◦ Verwardheid of delirium kan optreden
◦
Wordt longontsteking veroorzaakt door andere organismen dan bacteriën dan zijn de symptomen minder
kenmerkend en ze verschijnen ook langzamerhand. Iemand kan zich een paar dagen niet helemaal goed
voelen, koorts krijgen, geen trek hebben in eten, last hebben van hoesten of wat kortademig zijn. Bij ouderen en
kleine kinderen zijn de klachten vaak minder helder. Bij baby’s kan er sprake zijn van braken, hoge koorts (soms
koortsstuipen). Bij ouderen kan verwardheid optreden.
16.
17. Diagnose
◦ Identify pathogen
◦ X-thorax: lobar or multilobar infiltrates, cavitation or pleural effusion
◦ O2 saturatie, <92% is severe pneumonia, bloeddruk, bloedtesten: VBB, VBC, CRP,
bloedkweken
◦ Sputum: microscopy en kweek
◦ Pleurale vocht kan geaspireerd worden voor kweek
◦ Denk aan: bronchoscopy en bronchoalveolaire lavage (bij immunocompromised)
(consult pulmonoloog)
19. Behandeling:
◦ Een lichte longontsteking kan meestal thuis behandeld worden. Pijn en koorts kunnen met
pijnstillers bestreden worden. Het is belangrijk dat doorademen en ophoesten gestimuleerd
worden.
◦ Bij een bacteriële longontsteking wordt een antibiotica gegeven.
◦ Bij een virale longontsteking is veelal geen medicatie nodig.
◦ Als een bacterie of schimmel zorgen voor een ernstige longontsteking, bij kinderen, oudere
mensen, mensen met een zwak immuunsysteem kan een opname in het ziekenhuis nodig
zijn. De medicijnen zullen dan via een infuus worden gegeven en als het goed gaat in via
de mond.
◦ Bij een ernstige longontsteking veroorzaakt door een virus, kan aciclovir (intraveneus)
worden ingezet.
◦ Bij een laag gehalte aan zuurstof in het bloed of als iemand benauwd is, wordt zuurstof (via
een masker) toegediend.
◦ Fysiotherapie om het slijm in de borst los te maken.
20. Complicaties:
◦ Het longvlies kan ontstoken raken (pleuritis). Er kan vocht tussen beide vliezen van de
pleura ophopen, de long wordt dan ingedrukt en de ademhaling wordt bemoeilijkt.
◦ De verwekkers van de ziekte kunnen in de bloedsomloop komen, dit leidt tot
bloedvergiftiging.
◦ Bij jonge kinderen, ouderen of mensen met een verzwakt immuunsysteem kan de
ontsteking zich verder in de longen verspreiden, dit kan ademhalingsinsufficiëntie
veroorzaken.
21. Prognose
◦ Mensen die nog jong zijn en een goede conditie hebben, herstellen meestal binnen
een paar weken van de meeste vormen van longontsteking zonder blijvende schade
van de longen.
◦ Bij het bacteriële type begint het herstel een paar uur na het begin van een
behandeling met antibiotica.
◦ Ernstige vormen van longontsteking zoals veteranenziekte kunnen dodelijk zijn (vooral
bij kinderen, oudere mensen, mensen met een verzwakt immuunsysteem).
22. Longontsteking bij ouderen
◦ Recovery time: tussen 2 weken en 2 maanden of langer voor complete recovery
◦ Is afhankelijk van de gezondheid van de patient voor de besmetting
◦ Gezonde patienten: recovery binnen 3 weken (in die periode komen deze symptomen
vaak voor: kortademigheid, zwakte en moeheid)
◦ Patienten die bekend zijn met een longaandoening: recovery time 60dgn of meer
met gecompliceerd beloop
23. Pneumonie symptomen bij ouderen
◦ Confusion
◦ A Productive Cough
◦ Fever
◦ Chest Pain and Rib Pain
◦ Fatigue
25. Preventie van pneumonie bij
ouderen
◦ Vaccines
◦ Eating a well-balanced diet
◦ Hand-washing, hand sanitizer
◦ Coughing into a handkerchief helps keep pneumonia and other germs out of the air.
26. Hygiene tips bij pneumonie
◦ Proberen zo gezond mogelijk te eten, ook al is er geen eetlust
◦ Proberen zo goed mogelijk te slapen en rusten
◦ Af en toe minimale inspanning (lopen voor een half uur, geeft verhoogde weerstand
voor bijkomende griep/malaise)
◦ Handen vaak wassen
◦ Niet te lang lopen met snotdoekjes
◦ Uitsnuiten en slijm uitspugen
◦ Let op de vingers (niet wrijven in de ogen)
◦ Maak de omgeving schoon met desinfectantia (badkamer, keuken)
◦ Wegblijven van crowdy places met veel besmettingsgevaar
◦ Antibacteriele gel gebruiken ten alle tijde (vooral in de zorg)
27.
28. Take home messages
◦ Let op klinisch beeld
◦ Let op vitale functies
◦ Let op toediening van medicatie (daadwerkelijke toediening)
◦ Let op hygiene
