Ενότητα 4η: Το σχολείο στο χρόνο…

1. Νεοελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 4 Φύλλο εργασίας
Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής
στη Νεοελληνική Γλώσσα της Β Γυμνασίου
Ενότητα 4η: Το σχολείο στο χρόνο…
Θεωρία ενότητας:
Αντικείμενο, μονόπτωτα -δίπτωτα ρήματα:
https://filologosab.blogspot.com/2020/03/blog-post_21.html
Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη:
https://filologosab.blogspot.com/2021/01/4.html
Παιδεία/ εκπαίδευση: https://filologosab.blogspot.com/2021/01/4_30.html
Α Υπομνήσεις:
1) Λεξιλόγιο: Σχολείο : είναι βασικός θεσμός της κοινωνίας μέσω του οποίου μορφώνονται και
διαπαιδαγωγούνται οι νέοι προκειμένου να μετατραπούν σε ώριμους ,υπεύθυνους και δημιουργικοί πολίτες.
2) Οι παρακάτω εικόνες δείχνουν σχολείο στο παρελθόν και σήμερα .Βρες τις διαφορές.
Β ΔΡΑΣΕΙΣ :
3 ) Διάβασε το παρακάτω κείμενο και βρες τα κοινά στοιχεία και τις διαφορές με το σύγχρονο σχολείο.
Ευγενία Φακίνου [Η Αστραδενή στο νέο σχολείο της}

2. Πρώτα είδα την κυρία μας. Τη δασκάλα μας. Δεν ξέρω αν είναι νέα ή μεγάλη. Έχει
μαζεμένα τα μαλλιά της σφιχτό κότσο και φοράει γυαλιά.«Τι συμβαίνει, κύριε Γιώργο;».«Μια
καινούργια μαθήτρια, δεσποινίς».(Ώστε είναι δεσποινίς κι όχι κυρία. Δεν έχει παντρευτεί κι
είναι μεγαλούτσικη).
«Στη δική μου τάξη βρήκανε να τη βάλουνε... Έχουμε κιόλας 62 παιδιά. Τέλος πάντων.
Ευχαριστώ, κύριε Γιώργο».
Στεκόμουνα κάπου κοντά στην έδρα. Κοίταξα την τάξη. Μεγάλη ήτανε κι όμως νόμιζες ότι θα
έσκαγε σε λίγο από τα πολλά παιδιά. Είχε τέσσερις σειρές θρανία. Στα πιο πολλά θρανία
καθόντουσαν τρία τρία παιδιά. Και είχε και δυο θρανία στο πλάι της έδρας.
«Βρες μια θέση και κάτσε», μου 'πε η κυρία.
Εκεί στη δεύτερη σειρά στο τρίτο θρανίο κάθονται δυο κορίτσια. Συμπαθητικά μου
φαίνονται. Προχωρώ προς τα κει. Όταν φτάνω όμως... έχουν κάτσει στις δυο άκρες του
θρανίου και κάνουν ότι δε με βλέπουν. Τι να κάνω τώρα; Να τους πω «πήγαινε πιο μέσα...», δεν
μπορώ. Κοιτάζω γύρω. Όλοι κάνουν ότι κοιτάνε τα τετράδιά τους. Ξέρω όμως ότι εμένα
κοιτάνε. Τι θα κάνω... Αναστενάζω. Έχει και παρακάτω θρανίο με άδεια θέση. Πάω για κει.
Κάθονται ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Όταν φτάνω έχουν πιάσει κι αυτοί τις άκριες... Κοιτάω
γύρω. Τι να κάνω;... Ακούω και κάτι γέλια... Επίτηδες το κάνουνε... Δε με θέλουνε να καθίσω
δίπλα τους. Γιατί;... Πρέπει να 'χω γίνει κόκκινη σαν παντζάρι. Γυρνάω το κεφάλι μου και τους
κοιτάω. Ν' άνοιγε η γη να με καταπιεί... Στέκομαι εκεί στη μέση. Στο λαιμό μου κάτι
ανεβοκατεβαίνει...
«Ακόμα να καθίσεις;», ρωτάει απ' την έδρα της η κυρία.
Τι να της πω... Ότι αυτοί με κοροϊδεύουν;...«Έλα να κάτσεις στα πλαϊνά θρανία», μου
λέει.Πήγα.
«Λοιπόν», είπε αυτή και άνοιξε ένα πράσινο τετράδιο, «για σήκω εσύ, η καινούργια, και πες
μου τ' όνομά σου».
Στάθηκα όρθια δίπλα στο θρανίο μου κι είπα: «Αστραδενή Χατζηπέτρου».
Η κυρία δε με κοίταζε, ετοιμαζότανε να γράψει τ' όνομά μου στο τετράδιο —ο κατάλογος
θα ήταν— αλλά τα παιδιά άρχισαν τα γέλια... Γιατί άραγε;... Και τότε εκείνη σήκωσε το
κεφάλι, χτύπησε ένα χάρακα στο τραπέζι και είπε:
«Ησυχία εσείς! Πώς το είπες αυτό το όνομα;».«Αστραδενή Χατζηπέτρου».«Όχι το
Χατζηπέτρου... το Αστραδενή... Χριστιανικό είναι;...».«Ναι», έκανα με το κεφάλι. Έτρεμα. Δεν
της άρεσε τ' όνομά μου, φαίνεται.Δηλαδή, ΕΤΣΙ σε βάφτισε ο παπάς;», ξαναρώτησε.«Αστερόπη,
με βάφτισε, αλλά με φωνάζουν Αστραδενή».
«Και το... Αστραδενή είναι χριστιανικό;».«Μάλιστα. Η κυρία μας —η δασκάλα μου— θέλω να
πω η παλιά μου η δασκάλα, μου είπε ότι είναι πολύ αρχαίο όνομα. Είναι ένα αστέρι από τα
εφτά της Πούλιας...».
«Εγώ, δεν ξέρω τέτοιο όνομα. Πότε γιορτάζεις, τέλος πάντων, για να καταλάβω».«Οι
Αστερόπες δε γιορτάζουν. Μόνο γενέθλια έχουν».Άλλα γέλια από κάτω. Μα γιατί γελάνε ΕΤΣΙ
όλοι αυτοί;... Πρέπει να τα μπαλώσω, αλλιώς αυτή η δασκάλα θα με γράψει στα μαύρα
κατάστιχα*...
«Μερικές Αστερόπες, κυρία, λέω, γιορτάζουν της Αγίας Ουρανίας. Εγώ όμως δεν κάνω
γιορτή...».
«Λοιπόν, για να τελειώνουμε», είπε η κυρία κι έγραφε... «ΟΥ-ΡΑ-ΝΙ-Α ΧΑ-ΤΖΗ-ΠΕ-
ΤΡΟΥ».«Αστερόπη, κυρία!», φώναξα. «Αυτό είναι τ' όνομά μου».«Πρόσεξε, γιατί δε θα τα πάμε
καλά εμείς οι δύο!

3. ΟΥΡΑΝΙΑ θα σε φωνάζω. Αυτό είναι όνομα της Εκκλησίας μας».
4) Πως ονειρεύεσαι ένα ιδανικό για σένα σχολείο;
Διάβασε το παρακάτω κείμενο:
Νέες τεχνολογίες και ποιοτική παιδεία
Οι νέες τεχνολογίες, ιδίως η πληροφορική με το τεράστιο πλήθος των σύγχρονων
εφαρμογών, έχει σχεδόν ταυτισθεί με ό,τι χαρακτηρίζουμε ως ανάπτυξη. Κάθε χώρα που
προσβλέπει στην ανάπτυξη (οικονομική, τεχνολογική κ.λπ.) έχει κυριολεκτικά «γαντζωθεί» από
τις νέες τεχνολογίες: τις έχει εισαγάγει στην Εκπαίδευση, ενισχύει την έρευνά τους,
χρηματοδοτεί τις εφαρμογές τους, προωθεί με κάθε τρόπο ό,τι έχει σχέση μ’ αυτές, ιδιαίτερα με
την τεχνολογία των Η/Υ. Εκείνο που δεν έχει ίσως βαθύτερα συνειδητοποιηθεί, ιδίως στην
Ελλάδα, είναι η σπουδαιότητα των νέων τεχνολογιών για μια ποιοτική παιδεία που αποτελεί και
την προϋπόθεση για κάθε μορφής ανάπτυξη μιας χώρας.
Τα οφέλη που αναμένονται για την Παιδεία μας, εφόσον εφαρμοσθούν σωστά
προγράμματα με κατάλληλο εκπαιδευτικό λογισμικό, είναι κυρίως τα εξής: Πρώτα, το να μπορεί
να μπει κανείς σε μεγάλες βιβλιοθήκες, ξένες αλλά και ελληνικές και να αντλήσει τις
πληροφορίες που χρειάζεται, να μελετήσει άρθρα σε περιοδικά. Επιπλέον, να χρησιμοποιηθούν
εκπαιδευτικά προγράμματα με συνδυασμό εικόνας – ήχου και κειμένου. Με αυτή την τεχνολογία
τα πολιτισμικά ή εθνικά μαθήματα του εκπαιδευτικού συστήματος μιας χώρας μπορούν να
διδαχθούν με νέους ελκυστικούς, ανανεωμένους και ουσιαστικούς τρόπους. Έτσι, διδάσκοντας
την ιστορία μιας περιόδου, μπορείς μαζί με τις πληροφορίες για τα γεγονότα και τα πρόσωπα να
παρουσιάζεις χάρτες, πορείες, σχέσεις, παράλληλα γεγονότα της ιστορίας γειτονικών χωρών, να
δίνεις συγχρόνως πληροφορίες για τη λογοτεχνία, τις επιστήμες, τις τέχνες, την παράδοση, τη
θρησκεία, τη γλώσσα ενός λαού με εικόνα, με ήχο και φυσικά με κείμενο.
Τέτοια προγράμματα μπορούν να λειτουργήσουν στα πολιτισμικά μαθήματα, στα
μαθήματα αισθητικής καλλιέργειας και στα μαθήματα γνώσεων. Το σημαντικότερο όμως είναι
ότι με τέτοια προγράμματα, το Σχολείο και γενικότερα η Εκπαίδευση και η παρεχόμενη Παιδεία,

4. μπορούν να αποκτήσουν ξανά το ενδιαφέρον που χρειάζεται για να προσελκύσουν την αγάπη και
την ουσιαστική συμμετοχή των μαθητών. Εξίσου σημαντικό είναι ότι τέτοια προγράμματα είναι
βέβαιο ότι μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία μιας ριζικής ανανέωσης τού εκπαιδευτικού
συστήματος της Ελλάδος και την επαναλειτουργία του σε νέες βάσεις.
Με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στο Σχολείο αλλάζει τελείως και ο ρόλος τού
δασκάλου και γενικότερα τού εκπαιδευτικού. Μέχρι σήμερα δάσκαλος και σχολικά βιβλία ήταν η
κύρια πηγή πληροφοριών. Από εδώ και στο εξής, ο δάσκαλος θα έχει ως πρόσθετο ρόλο να
επιλέξει τα κατάλληλα προγράμματα, να οργανώσει τη χρήση τους μέσα και έξω από την τάξη,
να ελέγξει τις αξιολογήσεις των μαθητών του, να εξηγήσει δύσκολα ή δυσνόητα σημεία, και
γενικά θα πρέπει παράλληλα να κατευθύνει και την εκμάθηση με προγράμματα.
Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Εφημερίδα το Βήμα, 3/12/2000 (διασκευή)
5). Ποιες αλλαγές θα επέλθουν στον τομέα της εκπαίδευσης με την είσοδο των Νέων Τεχνολογιών, σύμφωνα με
το συγγραφέα;
6). Ποιος θα είναι ο νέος ρόλος του δασκάλου στη νέα μορφή εκπαίδευσης; Να τον συγκρίνετε με τον
παλαιότερο.
7) Αφού γράψεις έναν πλαγιότιτλο σε κάθε παράγραφο, να γράψεις την περίληψη του κειμένου.
8). Να βρεις ένα συνώνυμο στις παρακάτω λέξεις του κειμένου.
Τεράστιο, προσβλέπει, ενισχύει, ανάπτυξη, να επιλέξει
9) . Να γράψετε μια νέα λέξη (απλή ή σύνθετη) από το πρώτο συνθετικό των λέξεων που σας δίνονται.
Τεχνολογίες, προσβλέπει, ενισχύει, προωθεί, αναμένονται, εκπαιδευτικό, δυσνόητα, συγχρόνως, επιλέξει.
10) Αφού βρεις τον τρόπο ανάπτυξης της δεύτερης παραγράφου , να εντοπίσεις και να καταγράψεις τις λέξεις
που βοηθούν στη συνοχή και την αλληλουχία των νοημάτων της.
Τρόποι ανάπτυξης παραγράφου:

5. http://filologosab.blogspot.com/2020/07/blog-post_27.html
Παράγραφος (δομή, συνοχή, αλληλουχία, συνδετικές λέξεις)
http://filologosab.blogspot.com/2020/07/blog-post_24.html
Γ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:
11 ). Στις παρακάτω προτάσεις να βρείτε τα μεταβατικά, αμετάβατα ρήματα, τα μονόπτωτα δίπτωτα και να
αναγνωρίσετε τα άμεσα έμμεσα αντικείμενα.
· Ο Γιώργος δουλεύει πολύ και κουράζεται.
Οι φίλαθλοι παρακολουθούν τον αγώνα.
Του είπα όλη την αλήθεια.
Μας διηγήθηκε τι συνέβη.
Τους εξέτασε στην ιστορία.
Θα του αφήσω μήνυμα στον τηλεφωνητή.
12). Να εντοπίσετε τις διαθέσεις των ρημάτων των παρακάτω προτάσεων.
Τα φύλλα παρασύρθηκαν από το νερό της βροχής.
Δεν ενδιαφέρεται για τίποτα.
Το πρωί ετοιμάστηκε για ταξίδι.
Αυτό το σπίτι πουλιέται σε τιμή ευκαιρίας.
Αδιαφορούσε για την οικογένειά του.
Το πρωί χτενίστηκα μπροστά στον καθρέφτη του μπάνιου.
Τρέχω όλη μέρα σε διάφορες υποχρεώσεις.
13). Να μεταφέρετε τις παρακάτω προτάσεις από την ενεργητική σύνταξη στην παθητική και το
αντίστροφο.

6. Κανένας δεν ανέχεται το ψέμα.
Στην Αρχαία Σπάρτη, οι πολίτες καταπίεζαν τους είλωτες.
Ο τραυματίας μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο από περαστικούς.
Ο Κώστας θεωρείται ιδιαίτερα επιπόλαιος από τους γονείς του.
Ρώτησα την καθηγήτριά μου για το βαθμό μου στο διαγώνισμα.
Το έργο αυτό προβάλλει την προσωπικότητα του καλλιτέχνη.
Το κινητό του τηλέφωνο και το ηλεκτρονικό του ρολόι κατασχέθηκαν από το διευθυντή.
Πολλές φορές βοηθήσαμε τους φίλους μας.
14). Σε μια επιστολή προς το Διευθυντή του σχολείου σας, ως μέλος του 15μελούς, να
παρουσιάσετε μερικά από τα βασικά προβλήματα του σχολείου σας και να προτείνετε τρόπους
αντιμετώπισής τους.