Λογοτεχνία-γλώσσα για τελικές εξετάσεις γ ταξη γυμνασίου

1. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ Γ ΤΑΞΗ- ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΟΝΟΜΑ:
Κ.Π. Καβάφης, «Όσο μπορείς»
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις τη ζωή σου όπως την θέλεις,
Τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
1) Να γράψετε το στίχο/στίχους που αποδίδει/ουν περισσότερο την καθεμία από
τις παρακάτω προτάσεις( Μπορεί ο ίδιος στίχος να συνδέεται με παραπάνω
από μία προτάσεις)(6 μονάδες)
Σύμφωνα με το κείμενο ο άνθρωπος :
- Εξευτελίζει τη ζωή του όταν επιλέγει ανούσιες συναναστροφές
- Κάνει κακές επιλογές, για να εντυπωσιάσει
- Μπορεί να διατηρήσει την αξιοπρέπεια και την ελευθερία του με πολλή
προσπάθεια
- Χάνει την αξιοπρέπειά του και νιώθει δυστυχισμένος όταν οι παρέες του δεν
είναι ουσιαστικές
- Δεν είναι εύκολο να ορίζει ο άνθρωπος τη ζωή του αλλά μπορεί να
προσπαθεί
- Όταν κάνει ό,τι κάνουν οι άλλοι, αποξενώνεται από τον ίδιο του τον εαυτό,
αλλοτριώνεται.
2) Το ύφος του ποιήματος είναι παραινετικό. Ο Καβάφης συμβουλεύει τον
αποδέκτη

2. ( τον εαυτό του, κάποιο φιλικό πρόσωπο, τον αναγνώστη) να μην εξευτελίζει τη
ζωή του. Πώς το πετυχαίνει αυτό; (6 μονάδες)
3) Να επιλέξετε ένα από τα δύο
Α) Το ποίημα, αν και γράφτηκε πολλά χρόνια πριν, είναι επίκαιρο. Ο νέος
άνθρωπος χρειάζεται να προφυλάσσει τον εαυτό του από επιλογές που του
στερούν την αξιοπρέπεια και την ατομική ελευθερία. Να αναφέρετε
παραδείγματα από την καθημερινότητά σας που αναδεικνύουν το διαχρονικό
χαρακτήρα του ποιήματος.
( 8 μονάδες)
Ή Β) Δημιουργική γραφή
Να γράψετε ένα δικό σας ποίημα που θα αρχίζει με τη φράση « Όσο μπορείς» με
το οποίο θα συμβουλεύετε ένα φίλο σας να κάνει σωστές επιλογές και να μην
παρασύρεται.( 8 μονάδες)
ΓΛΩΣΣΑ
«Κατ’ αρχήν πιστεύω ότι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου που
αγαπάει είναι ότι αγαπάει τον εαυτό του. Δε μιλάω για το χάιδεμα του εγώ μας.
Μιλάω για τον άνθρωπο που συνειδητοποιεί, ότι δεν μπορείς να δώσεις παρά
αυτό που έχεις και γι’ αυτό καλά θα κάνεις να προσπαθήσεις όσο μπορείς ν’
αποχτήσεις κάτι. Θέλεις να είσαι ο πιο μορφωμένος, ο πιο λαμπερός, ο πιο
ενδιαφέρων, ο πιο πολυτάλαντος, ο πιο δημιουργικός άνθρωπος του κόσμου,
γιατί έτσι θα μπορέσεις να τα δώσεις όλα αυτά. Ο μοναδικός λόγος που έχεις
κάτι είναι για να το δίνεις.
Θεωρούμε το «εγώ» μας σαν κάτι ουσιαστικό, τον εαυτό που
κατασκευάσαμε. Θα σας πω όμως μια αλήθεια, δεν τον κατασκευάσατε εσείς
αυτό τον εαυτό. Άλλοι τον έφτιαξαν. Οι άλλοι σας είπαν ποιος πρέπει να είστε
και ποιος όχι, πώς πρέπει να κινείστε, να μυρίζετε και να κάνετε τα περισσότερα
πράγματα που κάνετε. Βγες από τον εαυτό σου και άφησέ τον εκεί. Μόνο με
αυτόν τον τρόπο θα μπουν μέσα σου τα νέα μηνύματα. Ο εαυτός κατασκευάζει
τεράστια τείχη γύρω του για «αυτο»προστασία. Αυτά τα τείχη τα ονομάζει
πραγματικότητα. Ο,τιδήποτε δεν ταιριάζει μ’ αυτό που ο περιτειχισμένος εαυτός
θεωρεί πραγματικό, δεν αφήνεται να περάσει από το τείχος∙ έτσι, όταν πια
φτάνει μέσα η νέα αντίληψη, έχει γίνει αυτό που ήθελε από την αρχή.

3. Έτσι οι περισσότεροι από μας περνάμε τη ζωή μας βλέποντας μόνον ό,τι
θέλουμε να δούμε, ακούγοντας μόνον ό,τι θέλουμε να ακούσουμε, μυρίζοντας
ό,τι θέλουμε να μυρίσουμε, ενώ όλα τα υπόλοιπα παραμένουν απολύτως
αόρατα. Όλα τα πράγματα βρίσκονται εδώ. Για να δούμε, το μόνο που
χρειάζεται είναι να τα αφήσουμε να μπουν, να τα αγγίξουμε, να τα γευτούμε, να
τα δαγκώσουμε, να τα αγκαλιάσουμε (το πιο ευχάριστο), να τα ζήσουμε όπως
είναι –όχι όπως είμαστε εμείς» Λέο Μπουσκάλια
1) Α)Ο συγγραφέας υποστηρίζει πως για να αγαπήσουμε τους άλλους
χρειάζεται πρώτα να αγαπήσουμε τον εαυτό μας. Με ποιο επιχείρημα το
τεκμηριώνει; (3)
Β) Πώς μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει τον πραγματικό κόσμο;(3)
2) α) Να βρείτε τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης της α παραγράφου. Στη
συνέχεια να δώσετε ένα πλαγιότιτλο
β) Να βρείτε στην α παράγραφο μία πρόταση που δείχνει την αιτία για την
οποία ο άνθρωπος θα πρέπει να προσπαθεί να γίνεται συνεχώς καλύτερος.
γ)Να βρείτε από ένα συνώνυμο για τις λέξεις που υπογραμμίζονται. ( 4 μονάδες)
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Το κείμενο αναφέρεται στη σημασία που έχει να προσφέρει ο άνθρωπος στους άλλους
και να μη φέρεται εγωιστικά. Για ποιους λόγους ο άνθρωπος σήμερα φέρεται εγωιστικά
και πώς θα μπορούσε να βοηθήσει τους συνανθρώπους του; Να υποθέσετε πως
συμμετέχετε με μια εισήγηση σε ημερίδα που διοργανώνει το σχολείο σας με θέμα την
αλληλεγγύη.