1. Η Περλ Σ. Μπακ (Pearl Sydenstricker Buck, 26
Ιουνίου 1892 – 6 Μαρτίου 1973), γνωςτι και
με το κινεηικό τθσ όνομα Sai Zhenzhju
((Κινζηικα)), ιταν Αμερικανίδα ςυγγραφζασ
που ζηθςε το μεγαλφτερο μζροσ τθσ ηωισ τθσ
μζχρι το 1934 ςτθν Κίνα. Σο μυκιςτόρθμά τθσ
The Good Earth ιταν το βιβλίο μυκοπλαςίασ
με τισ μεγαλφτερεσ πωλιςεισ ςτισ ΗΠΑ το 1931
και το 1932, και κζρδιςε το Βραβείο Ποφλιτηερ
για μυκιςτόρθμα το 1932. Σο 1938 θ Μπακ
τιμικθκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίασ
«για τισ πλοφςιεσ και αληιώσ επικέσ
περιγραφέσ τησ ζωθσ των χωρικών ςτην Κίνα,
καιώσ και για τα βιογραφικά τησ
αριςτουργθματα.»[2].
Να οδθγιςεισ τθ γυναίκα ζξω από το ςπίτι,
να οδθγιςεισ τον άντρα μζςα, αυτό κα
πρζπει να είναι ο ςτόχοσ τθσ παιδείασ. Το
ςπίτι χρειάηεται τον άντρα, και ο κόςμοσ
εκεί ζξω χρειάηεται τθ
γυναίκα.

2. ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ
Σο απόςπαςμα του βιβλίου μασ από το
μυθιςτόρημά τθσ «Kαλι γθ» (1931)
αναφζρεται ςτθν κακθμερινι ηωι μιασ
μητζρασ ςτην Κίνα ςτισ αρχζσ
του εικοςτοφ αιώνα, θ οποία, με τθν
εργαςία τθσ και τθ ςυνεχι τθσ αφοςίωςθ
ςτθν οικογζνειά τθσ, κρατά ςυνδεδεμζνα
τα οικογενειακά μζλθ.

3. 1ο ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢
1. Ποιο είναι το κεντρικό πρωταγωνιςτικό πρόςωπο του αποςπάςματοσ και ποιεσ οι
αςχολίεσ του; ( Με βάςθ τα παραπάνω να χωρίςετε το κείμενο ςε κεματικζσ ενότθτεσ,
να δϊςετε ζναν πλαγιότιτλο ςτθν κακεμιά και να αφθγθκείτε περιλθπτικά το
περιεχόμενό του). (ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢ΣΕ΢ *MANAGERS])
2. Ποια είναι θ ςχζςθ τθσ μθτζρασ με τα μζλθ τθσ οικογζνειάσ τθσ;( να αναφερκείτε
ξεχωριςτά ςτθ ςχζςθ που ζχει με το κακζνα). (ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ)
3. Αν είςαςτε ςτθ κζςθ τθσ, τι πιςτεφετε (πραγματικά) ότι κα αιςκανόςαςτε; Σι φαίνεται
πωσ αιςκανόταν εκείνθ; Σθ δικαιολογείτε ι όχι και πϊσ; (ΚΛΙΝΙΚΟΙ ΨΤΧΟΛΟΓΟΙ)
4. Πϊσ κα χαρακτθρίηατε ζναν άνκρωπο με τα χαρακτθριςτικά τθσ μάνασ του
αποςπάςματοσ; Είναι εφκολο κανείσ να γίνει ζνασ τζτοιοσ άνκρωποσ; Ποιοι παράγοντεσ
κεωρείτε πωσ ςυντελοφν ςτθ διαμόρφωςθ τθσ προςωπικότθτάσ μασ;
(ΦΤ΢ΙΟΓΝΩΜΙ΢ΣΕ΢)
5. Εκτόσ από τθ μθτζρα, ςτο κείμενο παρουςιάηεται και ο πατζρασ. Να περιγράψετε τθ
ςυμπεριφορά του και να τον ςυγκρίνετε (ωσ άνκρωπο) με τθ μάνα. Παρατθρείτε
ομοιότθτεσ ι διαφορζσ ; Ποφ νομίηετε ότι οφείλονται; ( ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΨΤΧΟΛΟΓΟΙ)
6. Πόςο ςυνθκιςμζνο είναι το ςυγκεκριμζνο μθτρικό πρότυπο ςτθ δικι μασ εποχι
(τθρουμζνων των αναλογιϊν); Να αιτιολογιςετε τθν άποψι ςασ. (ΓΙΑ ΟΛΟΤ΢)

4. Πρώτεσ ενθυμήςεισ
ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
Σον πατζρα, εμείσ τα παιδιά τον πολφ για να μποροφμε και να τον αγαποφμε. Σον τρζμαμε. ΢αν ζμπαινε ο
πατζρασ ςτο ςπίτι, τςιμουδιά δεν ακοφουνταν ςτο ςπουδαςτιριο, όςο μικρά ι μεγάλα και αν ιμαςταν.
Αν τφχαινε και βριςκόμαςτε ςτθν είςοδο για να δοφμε τθν ϊρα ι για καμιά δουλειά, τθν ϊρα που άνοιγε
ο πατζρασ με το κλειδί του και ζμπαινε, πθγαίναμε φρόνιμα και τον χαιρετοφςαμε (δε μασ φιλοφςε,
απλϊσ μασ χαιρετοφςε μ' ζνα: «Ε, κάτι εδϊ; Πεσ να ςερβίρουν γριγορα, βιάηομαι»). Και φεφγαμε
βιαςτικά, μθ μασ βρει κανζνα ψεγάδι.
Θυμοφμαι τθν επιβλθτικι του παρουςία, το μεγαλείο του, τθν ομορφιά του, το ψθλό, δεμζνο αλλά λεπτό
κορμί του, ίςιο ςαν λαμπάδα, τα πυκνά και ςγουρά μαφρα μαλλιά του, τα γζνια του, μαφρα και αρκετά
μακριά, κομμζνα τετράγωνα, κατά τθν τότε μόδα, τα μεγάλα αμυγδαλωτά του μαφρα μάτια που
πετοφςαν φωτιζσ, «τα ωραία Μπενάκικα μάτια», όπωσ ζλεγε θ μθτζρα μου ςτα γεράματά τθσ, πάντα με
λαχτάρα και ςυγκίνθςθ. Σον κυμοφμαι που ζμπαινε ςτθν είςοδο και γζμιηε, λεσ, αμζςωσ το ςπίτι·
κυμοφμαι το καυμαςμό μου για τον «πατζρα», τθν υπερθφάνεια, και ςυνάμα τθ βία να εξαφανιςτοφμε,
μθ μασ βρει καμιάν αιτία για κατςάδα ι μπάτςο.
Oι μπάτςοι ςτο πρόςωπο ιταν ςυχνοί, δίνουνταν εφκολα και κυμοφμαι ακόμα τϊρα το αίςκθμα τθσ
ντροπισ, του εξευτελιςμοφ, όςο και τθσ ηάλθσ που ακολουκοφςε κάκε μπατςιά, που πθγαινοζφερνε το
μυαλό μασ. Μασ μπάτςιηε ο πατζρασ κάποτε, αλλά ςπανιότερα από τθ μθτζρα, που ηοφςε περιςςότερο
ςτο ςπίτι και τιμωροφςε ςυνεπϊσ ςυχνότερα και ευκολότερα.
Αφοφ διαβάςετε το απόςπαςμα που ακολουκεί (από τον πρϊτο τόμο του αυτοβιογραφικοφ ζργου τθσ
Πθνελόπθσ Δζλτα), να ςυγκρίνετε τα πρόςωπα των γονιϊν που παρουςιάηονται
με τα αντίςτοιχα του κειμζνου τθσ Περλ Μπακ. Ποιο κείμενο νομίηετε πωσ βρίςκεται πιο κοντά ςτθν
εικόνα των ςφγχρονων γονιϊν; Αν κεωριςετε πωσ δεν είναι κανζνα, να γράψετε ζνα δικό ςασ κείμενο
όπου κα αναφζρεςτε ςτθν εικόνα αυτι (με βάςθ τθν εμπειρία ςασ).

5. O παηέξαο ήηαλ βίαηνο, ζπκώδεο*, απζαίξεηνο, θνηδάκπαζεο*. Εθείλν πνπ ήζειε ην ήζειε θαη ην
επέβαιιε. Δηέηαδε. Καη νη άιινη ππήθνπαλ. Επηβάιινπληαλ. Καη νη άιινη ππνρσξνύζαλ. Ήηαλ
αθέληεο. Κάπνηε ηύξαλλνο. Μα ήηαλ βαζηά επγελήο. Καη ήηαλ ηίκηνο ζηε ζθέςε όζν θαη ζηηο
δνζνιεςίεο*. Καη ήηαλ εηιηθξηλήο, θαη ήηαλ ππεξήθαλνο, ίζηνο, αιύγηζηνο, ακείιηθηνο ζην δήηεκα
«ζπλείδεζε». Τν ληώζακε κεηο ηα παηδηά, θαη ην έλησζαλ όινη πνπ ηνλ ήμεξαλ. O παηέξαο ήηαλ
«ραξαθηήξαο».
Αξγόηεξα ηνλ γλώξηζα θαη ηνλ εμεηίκεζα. Ωο ην ηέινο ηεο δσήο ηνπ κνπ έκεηλε ζεόηεο
απιεζίαζηνο. Μα κνπ έκεηλε θαη ε ηειεπηαία κεγάιε αγάπε ηεο δσήο κνπ, θάηη ζαλ ιαηξεία, ζαλ
ζξεζθεία. Έθιαςα ράξηλ ηνπ θνβεξά. Έθιαςα όιε κνπ ηε δσή. Μνπ επηβιήζεθε πάληα θαη κε
ηπξάλλεζε, μέξνληαο θαη κελ μέξνληαο. Καη σο ην ηέινο βάξπλε ε ζέιεζε θαη ε ηπξαλλία ηνπ ζηε
δσή κνπ. Καη όκσο έκεηλε ε ηειεπηαία κεγάιε αγάπε ηεο δσήο κνπ.
Θπκνύκαη κηα κέξα, έλα κεζεκέξη (ήκνπλ θάπνπ
9-10 εηώλ;)έλαο ζηξεηδάο άλνηγε ζηξείδηα ζηελ
πίζσ πόξηα ηνπ ζπηηηνύ καο (ζην θαηλνύξην,
δηθό καο ζπίηη) θαη ν παηέξαο έηξσγε
κεξηθά, θαη όιν άλνηγε ζηξείδηα ν ζηξεηδάο
θαη η' αξάδηαδε ζηελ πηαηέια γηα ην ηξαπέδη,
θαη δηάιεγε θαλέλα ν παηέξαο
θαη ην έηξσγε. Καη αθνύ γέκηζε ε πηαηέια,
ηα κέηξεζε ν παηέξαο, κέηξεζε πόζα είρε θάγεη
θαη ηνπ ηα πιήξσζε έμη γξνζάθηα* ηε δσδεθάδα,
αληί ηέζζεξα πνπ ηα πιήξσλαλ άιιε θνξά.

6. «Είναι μεγάλα και πολφ φρζςκα», μου είπε ανεβαίνοντασ τθν πίςω ςκάλα προσ τθν τραπεηαρία. O
ςτρειδάσ είχε ευχαριςτιςει μ' ζνα χαμόγελο που πιγαινε ωσ τ' αυτιά του, χτυπϊντασ καρδιά και μζτωπο
επανειλθμμζνωσ.
«Σον πλιρωςεσ;», ρϊτθςε θ μθτζρα, ςαν μπικαμε ςτθν τραπεηαρία.
«Ναι».
«Πόςεσ δωδεκάδεσ;»
«Σόςεσ». Και τθσ είπε.
«Και πόςα τα πλιρωςεσ;»
«Ζξι γροςάκια τθ δωδεκάδα».
«Καθμζνε Μανόλθ! Σζςςερα είναι θ τιμι τουσ».
«Είναι μεγάλα και πολφ φρζςκα».
«Άςχθμα ζκανεσ! Πολφ άςχθμα! Ζτςι τον κακομακαίνεισ, και κα γυρεφει ςτο μζλλον πάντα ζξι γρόςια!»
«Ωχ, καθμζνθ γυναίκα! Πϊσ κα ηιςει και αυτόσ, αν δεν πλθρϊςεισ τον κόπο του και τον καιρό του;»,
καλόβουλα είπε ο πατζρασ.
O λόγοσ αυτόσ ιταν ζνασ ςτακμόσ ςτθ ηωι μου. Ωσ τότε δεν είχα ςκεφκεί, παηαρεφοντασ, όπωσ τφχαινε
ςυχνά, για χόρτα και άλλα, παρά πϊσ να κάνω τθν οικονομία του ςπιτιοφ και να κάνω τα καλά μου, να
κόψω το γροςάκι του πουλθτι που χτυποφςε τθν πόρτα. Πρϊτθ φορά είδα και τθν άλλθ μεριά του
προβλιματοσ, πωσ κοντά ςτθν οικονομία μασ ςτζκουνταν και για τον άλλο θ ανάγκθ να ηιςει, να βγάλει
το ψωμί του, να πλθρωκεί θ εργαςία του κατά τθν αξία τθσ.
Και λάτρεψα τον πατζρα μου ςαν κάτι ανϊτερο. Δεν τον πλθςίαηα όμωσ. Δεν τον αγαποφςα με
τρυφερότθτα. Ζςτεκε πολφ μακριά μασ, κεότθσ απρόςιτοσ, μα κεότθσ.

7. ΢το κείμενο, εκτόσ από τθ μθτζρα, παρουςιάηεται ζνα ακόμθ γυναικείο πρόςωπο και κίγεται
ζνα ακόμθ κζμα. Ποιο είναι το πρόςωπο αυτό και ποιο το κζμα;
..............................................................
………………………………………………………….
………………………………………….
Με ποιο τρόπο τθσ ςυμπεριφζρονται οι γείτονεσ και οι γνωςτοί; (ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢ΣΕ΢)
Πϊσ ςυμπεριφζρεται εκείνθ ςτουσ άλλουσ; (ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ)
Σι νομίηετε πωσ αιςκάνεται και ποια διαπιςτϊνετε πωσ είναι ςχζςθ τθσ με τθ ηωι;
Σθ δικαιολογείτε ι όχι και γιατί; (ΚΛΙΝΙΚΟΙ ΨΤΧΟΛΟΓΟΙ)
Αν ζπρεπε να τθ χαρακτθρίςετε με τρία επίκετα, ποια κα ιταν αυτά; Να δικαιολογιςετε
τθν επιλογι ςασ. (ΦΤ΢ΙΟΓΝΩΜΙ΢ΣΕ΢)
Για ποιουσ λόγουσ, πιςτεφετε, πωσ θ μάνα του αποςπάςματοσ τθσ ςυμπεριφζρεται διαφορετικά;
(ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΨΤΧΟΛΟΓΟΙ)

8. Α΢ΚΗ΢
Και ςτισ ςθμερινζσ οικογζνειεσ υπάρχουν παπποφδεσ και γιαγιάδεσ. Ποια θεωρείτε πωσ
είναι η ςωςτή ςτάςη απζναντί τουσ τόςο των γονιών ςασ όςο και η δική ςασ; Ποια πρζπει
να είναι η ςυμπεριφορά μασ απζναντι ςυνολικά ςτουσ ανθρώπουσ τησ τρίτησ ηλικίασ και γιατί;
Πριν απαντιςετε, διαβάςτε και το κείμενο « Ο παπποφσ και το εγγονάκι» του Σολςτόι;
΢το μικρό αυτό αφιγθμα ο μεγάλοσ Ρϊςοσ ςτοχαςτισ και ςυγγραφζασ Λζων Σολςτόι
ςκιαγραφεί με λιτότθτα το κζμα τθσ ςυμβίωςθσ του γζροντα γονιοφ με τθν οικογζνεια του
παιδιοφ του. Η ςτοιχειϊδθσ πλοκι οδθγεί ςτθ λφςθ-μινυμα που είναι θ αγάπθ και θ
κατανόθςθ προσ τουσ ανκρϊπουσ τθσ τρίτθσ θλικίασ.
O παπποφσ είχε γεράςει πολφ. Σα πόδια του δεν τον πιγαιναν, τα μάτια του δεν ζβλεπαν, τ’ αυτιά του
δεν άκουγαν. Δόντια δεν είχε. Κι όταν ζτρωγε, του χυνόταν το φαγθτό. O γιοσ του και θ νφφθ του δεν
τον ζβαηαν πια μαηί τουσ ςτο τραπζηι, αλλά του ’διναν να φάει πάνω ςτθ μεγάλθ χτιςτι χωριάτικθ
κερμάςτρα όπου πλάγιαηε.
Κάποτε που του βάλανε να φάει ςτο πιλινο πιάτο, του ξζφυγε από τα χζρια, ζπεςε κι ζςπαςε. Η νφφθ
του άρχιςε τότε να τον μαλϊνει πωσ όλα τα χαλάει ςτο ςπίτι και ςπάει τα πιάτα. Σζλοσ του είπε πωσ
αποδϊ και πζρα κα του 'διναν να τρϊει ςτθν ξφλινθ γαβάκα. O παπποφσ αναςτζναξε μόνο και δεν είπε
τίποτα.
Μια μζρα ο άντρασ με τθ γυναίκα του παρακολουκοφςαν που ο γιοσ τουσ μαςτόρευε κάτι ςκαλίηοντασ
ζνα μικρό κοφτςουρο. O πατζρασ λοιπόν τον ρϊτθςε:
«Σι φτιάχνεισ εκεί, Μίςα;».
Κι ο Μίςα απαντά:
«Φτιάχνω μια μεγάλθ γαβάκα, πατεροφλθ. Όταν εςφ κι θ μάνα μου γεράςετε, κα ςασ ταΐηω ς' αυτιν τθ
γαβάκα».
O άντρασ κι θ γυναίκα του κοιτάχτθκαν και δάκρυςαν. Νιϊςανε ντροπι που είχαν προςβάλει τον
παπποφ. Κι από τότε τον βάλανε να τρϊει μαηί τουσ ςτο τραπζηι και τον πρόςεχαν όπωσ πρζπει.
Λ. Σολςτόι, Διηγθματα, μφιοι και παραμφιια, μτφρ. Π. Ανταίοσ, Ωκεανίδα