SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Download to read offline
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4
หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 วิชาคณิตศาสตร์พื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
เรื่อง การประยุกต์ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
เรื่องย่อยที่ 4 การแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน
ผู้สอน นางสาวสุชีรา ศุภพิมลวรรณ จานวน 2 ชั่วโมง
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ค 4.2 ใช้นิพจน์ สมการ อสมการ กราฟ และตัวแบบเชิงคณิตศาสตร์
(mathematical model) อื่นๆ แทนสถานการณ์ต่างๆ ตลอดจนแปลความหมายและนาไปใช้
แก้ปัญหา
มาตรฐาน ค 6.1 มีความสามารถในการแก้ปัญหา การให้เหตุผล การสื่อสาร
การสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์ และการนาเสนอ การเชื่อมโยงความรู้ ต่างๆ ทางคณิตศาสตร์
และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่นๆ และมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
ตัวชี้วัดที่
ค 4.2 ม.2/1 แก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวพร้อมทั้งตระหนักถึง
ความสมเหตุ สมผลของคาตอบ
ค 6.1 ม.2/1 ใช้วิธีการที่หลากหลายแก้ปัญหา
ค 6.1 ม.2/2 ใช้ความรู้ ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์และเทคโนโลยีใน การ
แก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆได้อย่างเหมาะสม
ค 6.1 ม.2/3 ให้เหตุผลประกอบการตัดสินใจ และสรุปผลได้อย่างเหมาะสม
ค 6.1 ม.2/4 ใช้ภาษาและสัญลักษณ์ทางคณิตศาสตร์ในการสื่อสาร การสื่อความหมาย
และการนาเสนอได้อย่างถูกต้องและชัดเจน
ค 6.1 ม.2/5 เชื่อมโยงความรู้ต่างๆ ในคณิตศาสตร์และนาความรู้ หลักการ กระบวนการ
ทางคณิตศาสตร์ไปเชื่อมโยงกับศาสตร์อื่นๆ
ค 6.1 ม.2/6 มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
สาระสาคัญ
การแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน ทาได้โดยการนาความรู้เรื่อง
อัตราส่วนมาช่วยในการโจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยตัวเลขที่แสดงอัตราส่วนอาจ
ไม่ใช่ตัวเลขแสดงปริมาณที่แท้จริงของสิ่งที่ต้องการเปรียบเทียบ และตาแหน่งของแต่ละจานวนใน
อัตราส่วนมีความสาคัญ จะเขียนสลับกันไม่ได้ซึ่งในการแก้โจทย์ปัญหา นักเรียนจะต้องทาความ
เข้าใจกับปัญหา เลือกใช้ยุทธวิธีที่เหมาะสม และแก้ปัญหาตามลาดับขั้นตอน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้
นักเรียนสามารถแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วนได้
ด้านทักษะกระบวนการ
นักเรียนมีความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. มีวินัย
2. ใฝ่เรียนรู้
3. มุ่งมั่นในการทางาน
สาระการเรียนรู้
อัตราส่วน (ratio) หมายถึง ความสัมพันธ์ที่แสดงการเปรียบเทียบปริมาณสองปริมาณ ซึ่ง
อาจมีหน่วยเดียวกันหรือต่างหน่วยกันก็ได้
การเขียนอัตราส่วนแสดงการเปรียบเทียบ
การเขียนอัตราส่วนมี 2 แบบ
1. ปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยเหมือนกัน กรณีที่นาปริมาณสองปริมาณมาเปรียบเทียบกัน
และมีหน่วยเหมือนกันการเขียนไม่ต้องใส่หน่วยกากับ เช่น “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และ
นักเรียนหญิง 20 คน”
เขียนเป็นอัตราส่วนได้ว่า จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียนหญิง เป็น 15 : 20
หรือ จานวนนักเรียนหญิงต่อนักเรียนชายเป็น 20 : 15
2. ปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยต่างกัน กรณีที่ปริมาณสองปริมาณมาเปรียบเทียบกันและ
มีหน่วยต่างกันการเขียนอัตราส่วนต้องใส่หน่วยกากับไว้ด้วย เช่น “นมสด 12 กระป๋ อง ราคา 180
บาท”
เขียนเป็นอัตราส่วนได้ว่า นมสดเป็นกระป๋ องต่อราคาเป็นบาท เป็น 12 : 180
อัตราส่วนเขียนเป็นสัญลักษณ์ได้ ดังนี้
อัตราส่วนของปริมาณ a ต่อปริมาณ b เขียนแทนด้วย a : b หรือ a
b
เรียก a ว่าจานวนแรกหรือจานวนที่หนึ่งของอัตราส่วน และเรียก b ว่าจานวนหลังหรือ
จานวนที่สองของอัตราส่วน อัตราส่วน a ต่อ b จะพิจารณาเฉพาะในกรณีที่ a และ b เป็นจานวน
บวกเท่านั้น
เมื่อ a  b อัตราส่วน a : b ไม่ใช่อัตราส่วนเดียวกับ b : a
กิจกรรมการเรียนรู้
1. ขั้นเตรียมความพร้อม (Prepare)
1.1 ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ให้กับนักเรียน ว่านักเรียนสามารถแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิง
เส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วนได้และนักเรียนสามารถใช้วิธีการที่หลากหลายในการแก้ปัญหา
1.2 ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงความหมายของอัตราส่วน การเขียนอัตราส่วนแสดง
การเปรียบเทียบเพื่อเป็นการทบทวนความรู้เกี่ยวกับอัตราส่วน
1.3 ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เรื่องอัตราส่วน ในประเด็นคาถามต่อไปนี้
- ข้อความนี้ “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และนักเรียนหญิง 20 คน” เขียนในรูป
อัตราส่วนได้อย่างไร (จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียนหญิง เป็น 15 : 20 หรือ จานวน
นักเรียนหญิงต่อนักเรียนชายเป็น 20 : 15)
- ข้อความนี้ “นมสด 12 กระป๋ อง ราคา 180 บาท” เขียนในรูปอัตราส่วนได้อย่างไร (นมสด
เป็นกระป๋ องต่อราคาเป็นบาท เป็น 12 : 180)
- การเขียนอัตราส่วนของปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยเหมือนกันกับการเขียนอัตราส่วน
ของปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยต่างกัน อย่างไร (การเขียนอัตราส่วนของปริมาณสอง
ปริมาณที่มีหน่วยต่างกันต้องใส่หน่วยกากับไว้ด้วย)
- ข้อความนี้ “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และนักเรียนหญิง 20 คน” เขียนในรูป
อัตราส่วนอย่างต่าได้อย่างไร และหมายความว่าอย่างไร (จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียน
หญิง เป็น 3 : 4 หมายความว่า จานวนนักเรียนชาย 3 ส่วนต่อจานวนนักเรียนหญิง 4 ส่วน)
2. ขั้นสร้างองค์ความรู้จากสถานการณ์ปัญหา (Creating Knowledge)
2.1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทาใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” โดย
ให้นักเรียนนาขั้นตอนการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์มาใช้ในการแก้ปัญหา ซึ่งขั้นตอนการแก้ปัญหา
เริ่มจากทาความเข้าใจปัญหา รวบรวมข้อมูลและค้นหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหา สิ่งที่โจทย์ให้หาใน
ปัญหานี้คือ จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ดาด้าซื้อและจานวนเงินทั้งหมดที่ดาด้าต้องจ่าย เงื่อนไขที่โจทย์
กาหนดคือ ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อ
จานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น จากนั้นนาข้อมูลมาใช้
เพื่อค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนค้นหาวิธีการแก้ปัญหาให้
ได้มากที่สุด จากนั้นให้นักเรียนปฎิบัติการแก้ปัญหา โดยให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหา
ที่มีประสิทธิภาพที่สุดมาเขียนแสดงวิธีทา แล้วตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ เป็น
การตรวจสอบผลลัพธ์ที่ได้จากการแก้ปัญหาว่าถูกต้องหรือไม่ และสรุปคาตอบ
2.2 ครูกระตุ้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มใช้ยุทธวิธีในการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย โดยในการทา
กิจกรรมนี้นักเรียนสามารถใช้การวาดแผนภาพหรือรูปภาพ การสร้างตาราง การคาดเดาและ
ตรวจสอบ การเขียนสมการ เป็นต้น มาช่วยในการแก้ปัญหา
3. ขั้นตรวจสอบความคิดใหม่ (Check)
3.1 ครูขออาสาสมัครนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอยุทธวิธีการแก้ปัญหาที่ใช้ใน
การแก้ปัญหาใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” กลุ่มละ 1 ยุทธวิธีโดย
ไม่ซ้ากัน พร้อมนาเสนอ
3.2 ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับยุทธวิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆ ในใบกิจกรรมที่ 4
สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” โดยกระตุ้นให้นักเรียนในห้องเรียนแสดงความคิดเห็น
จากการนาเสนอยุทธวิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆที่เพื่อนออกมานาเสนอ
3.3 ครูให้นักเรียนร่วมกันพิจารณาแนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสมที่สุดในการหาคาตอบ โดย
ให้นักเรียนพิจารณาข้อดี ข้อจากัดของแต่ละวิธีเพื่อนาไปสู่ข้อสรุปร่วมกันถึงวิธีการหาคาตอบที่
เหมาะสมที่สุด โดยครูชี้แจงเพิ่มเติมกรณีที่นักเรียนเข้าใจไม่ถูกต้องหรืออธิบายแสดงความรู้ที่ได้รับ
ไม่สมบูรณ์
4. ขั้นประเมินผลการเรียนรู้
4.1 ครูให้นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอดในการแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
เกี่ยวกับอัตราส่วน ดังนี้
การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน
ทาได้โดยการนาความรู้เรื่องอัตราส่วนมาช่วยในการโจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปร
เดียว โดยตัวเลขที่แสดงอัตราส่วนอาจไม่ใช่ตัวเลขแสดงปริมาณที่แท้จริงของสิ่งที่ต้องการ
เปรียบเทียบ และตาแหน่งของแต่ละจานวนในอัตราส่วนมีความสาคัญ จะเขียนสลับกันไม่ได้ซึ่งใน
การแก้โจทย์ปัญหานี้สามารถใช้ยุทธวิธีได้อย่างหลากหลายในการแก้ปัญหา เช่น การวาดแผนภาพ
หรือรูปภาพ การสร้างตาราง การคาดเดาและตรวจสอบ การเขียนสมการ เป็นต้น
4.2 ครูมอบหมายให้นักเรียนทาใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงินเป็นการบ้าน
สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้
1. ใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่”
2. ใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน
การวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้
1. วิธีการวัดผล
1.1 สังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่มของนักเรียน
1.2 ประเมินความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์
1.3 ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
1.4 ตรวจใบกิจกรรมและใบงาน
2. เครื่องมือที่ใช้วัดผล
2.1 แบบสังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม
2.2 แบบประเมินความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์
2.3 แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
3. เกณฑ์การประเมินผล
ผ่าน - นักเรียนได้คะแนนพฤติกรรมการทางานกลุ่มระดับคุณภาพดีถึงดีมาก
- นักเรียนได้คะแนนความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ระดับคุณภาพ
ปานกลางถึงสูง
- นักเรียนได้คะแนนคุณลักษณะอันพึงประสงค์ระดับคุณภาพดีถึงดีมาก
- นักเรียนทาใบกิจกรรมและแบบฝึกทักษะถูกต้อง ร้อยละ 80
บันทึกผลการจัดการเรียนรู้
จากการทากิจกรรมโดยเน้นให้นักเรียนแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยใช้ยุทธวิธีแก้ปัญหาที่
หลากหลาย ทาให้นักเรียนมีความเข้าใจในเรื่องการแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับ
อัตราส่วนมากขึ้น สังเกตได้จากการนาเสนอ การอภิปรายร่วมกันในชั้นเรียน นักเรียนมีความ
กระตือรือร้นในการนาเสนอ และในการตอบคาถามมากขึ้น เนื่องจากบรรยากาศในชั้นเรียนที่
ผ่อนคลาย และให้อิสระกับนักเรียนในการแสดงความคิดเห็น โดยไม่คานึงถึงความถูกผิดของ
การแสดงความคิดเห็น
ใบกิจกรรมที่ 4
สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่”
ในวันปีใหม่ที่จะถึงนี้ ด้าด้าต้องการซื้อลูกอม
และเยลลี่ไปแจกเพื่อนๆที่โรงเรียน จานวน 60 คน
คนละ 1 ชิ้น โดยที่ร้านค้าขายลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยล
ลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท ปรากฎว่าอัตราส่วนของจานวน
เงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ดาด้า
ต้องการหาว่าจะต้องซื้อลูกอมและเยลลี่อย่างละกี่ชิ้น
และหล่อนจะต้องจ่ายเงินทั้งสิ้นกี่บาท
ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา)
สิ่งที่โจทย์ให้หา ..................................................................................................................................
เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย
คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า
วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา
คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ
คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ใบงานที่ 3
สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน
เมื่อเดือนที่แล้วอัตราส่วนของยอดเงิน
ฝากของสายฟ้าต่อยอดเงินฝากของพายุเป็น 4 : 5
และเดือนนี้พายุฝากเงินเพิ่มอีก 1,600 บาท ทาให้
อัตราส่วนของยอดเงินฝากของสายฟ้าต่อยอดเงิน
ฝากของพายุเป็น 12 : 17 ยอดเงินฝากของสายฟ้ามี
ค่าเท่าไร
ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา)
สิ่งที่โจทย์ให้หา ..................................................................................................................................
เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย
คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า
วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา
คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ
คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
เฉลยใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่”
ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา)
สิ่งที่โจทย์ให้หา ..................................................................................................................................
เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย
คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า
วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา
คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
1. จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ดาด้าซื้อ 2. จานวนเงินทั้งหมดที่ดาด้าต้องจ่าย
1. ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท
2. อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8
3. จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น
แนวการตอบ พิจารณาจากแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆอย่างคร่าวๆที่นักเรียนนามาแสดง
ได้แก่ การวาดแผนภาพ การคาดเดาและตรวจสอบ การเขียนสมการ การสร้างตาราง เป็นต้น
ตัวอย่างการเขียนโดยใช้วิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆ
1. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการวาดแผนภาพ
โดยการวาดรูปแทนลูกอมและเยลลี่ โดยวาดลูกอมทั้งสิ้น 60 ชิ้น จากนั้นเปลี่ยนลูกอม
เป็นเยลลี่จนได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ซึ่งจะได้
ลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น เป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท
2. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการคาดเดาและตรวจสอบ
โดยทดลองซื้อลูกอม 30 ชิ้นและเยลลี่ 30 ชิ้น จะได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอม
ต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 450 : 240 = 15 : 8 ซึ่งไม่สอดคล้องกับที่เงื่อนไขกาหนด
ทดลองสุ่มอีกครั้งโดยซื้อลูกอมน้อยลง เนื่องจากอัตราส่วนที่โจทย์กาหนดเป็น 5 : 8 โดย
ทดลองสุ่มซื้อลูกอม 20 ชิ้นและเยลลี่ 40 ชิ้น จะได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อ
จานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 300 : 360 = 5 : 6 ซึ่งไม่สอดคล้องกับที่เงื่อนไขกาหนด
ทาการทดลองโดยลดจานวนลูกอมลงไปเรื่อยๆจนได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อ
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ
คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ซึ่งจะได้ลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น เป็นเงินทั้งสิ้น
360 บาท
3. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการสร้างตาราง
โดยกาหนดให้จานวนลูกอมและเยลลี่รวมกันเท่ากับ 60 ชิ้น
จานวน (ชิ้น) ราคา (บาท) อัตราส่วนของ
ราคาลูกอม : ราคาเยลลี่
สอดคล้องกับเงื่อนไข
ลูกอม เยลลี่ ลูกอม เยลลี่
10 50 150 400 3 : 8 ไม่สอดคล้อง
12 48 180 384 15 : 32 ไม่สอดคล้อง
15 45 225 360 5 : 8 สอดคล้อง
ดังนั้น ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท
4. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการเขียนสมการ
ให้ x แทนจานวนลูกอม
เนื่องจากจานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น
จะได้ว่า มีเยลลี่จานวน 60 – x
เนื่องจาก อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 และ
ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท
เขียนสมการได้เป็น x(15) : (60 – x)(8) = 5 : 8
15x(8) = (60 – x)(8)(5)
120x = 2400 – 40x
160x = 2400
x = = 15
จะได้ว่า ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท
แนวการตอบ
จากการปฏิบัติการแก้ปัญหาโดยใช้วิธีต่างๆ พบว่าได้คาตอบเหมือนกันแสดงว่าคาตอบที่
ได้ถูกต้อง
ตอบ ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท
2400
160
เฉลยคาตอบใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน
สายฟ้ามียอดเงินฝาก 9,600 บาท

More Related Content

What's hot

เล่มที่ 1 2 slideshare
เล่มที่ 1 2 slideshareเล่มที่ 1 2 slideshare
เล่มที่ 1 2 slideshareNumuk
 
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2พิทักษ์ ทวี
 
แผนการเรียนรู้สุภาษิต
แผนการเรียนรู้สุภาษิตแผนการเรียนรู้สุภาษิต
แผนการเรียนรู้สุภาษิตyaowarat Lertpipatkul
 
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละแบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละชายชรา ริมทะเลสาบ
 

What's hot (7)

เซต เล่ม 1
เซต เล่ม 1เซต เล่ม 1
เซต เล่ม 1
 
เซต เล่ม 2
เซต เล่ม 2เซต เล่ม 2
เซต เล่ม 2
 
เล่มที่ 1 2 slideshare
เล่มที่ 1 2 slideshareเล่มที่ 1 2 slideshare
เล่มที่ 1 2 slideshare
 
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง อัตราส่วน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2
 
แผนการเรียนรู้สุภาษิต
แผนการเรียนรู้สุภาษิตแผนการเรียนรู้สุภาษิต
แผนการเรียนรู้สุภาษิต
 
P6thai+math2552
P6thai+math2552P6thai+math2552
P6thai+math2552
 
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละแบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
แบบฝึกเสริมทักษะคณิตศาสตร์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง อัตราส่วนและร้อยละ
 

Similar to Learning management plan 4

ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วน
ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วนชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วน
ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วนพิทักษ์ ทวี
 
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7e
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7eตัวอย่างแผนการสอนรวม7e
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7ekroojaja
 
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)Apirak Potpipit
 
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1krutew Sudarat
 
2. ใบความรู้ที่ 5
2. ใบความรู้ที่ 52. ใบความรู้ที่ 5
2. ใบความรู้ที่ 5ครูเพชร
 
ทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตpoomarin
 
ทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตpoomarin
 

Similar to Learning management plan 4 (20)

Learning management plan 2
Learning management plan 2Learning management plan 2
Learning management plan 2
 
Unit1
Unit1Unit1
Unit1
 
Unit1
Unit1Unit1
Unit1
 
ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วน
ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วนชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วน
ชุดที่ 4 การตรวจสอบการเท่ากันของอัตราส่วน
 
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7e
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7eตัวอย่างแผนการสอนรวม7e
ตัวอย่างแผนการสอนรวม7e
 
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)
2. โจทย์ปัญหาการคูณและการหาร (บัญญัติไตรยางศ์)
 
Unit3
Unit3Unit3
Unit3
 
Unit3
Unit3Unit3
Unit3
 
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
แผน การจัดทำโครงสร้างรายวิชา คำอธิบายรายวิชาคณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
 
Learning management plan 6
Learning management plan 6Learning management plan 6
Learning management plan 6
 
2. ใบความรู้ที่ 5
2. ใบความรู้ที่ 52. ใบความรู้ที่ 5
2. ใบความรู้ที่ 5
 
ทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิต
 
ทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิตทดสอบสมรรถนะคณิต
ทดสอบสมรรถนะคณิต
 
Work you selt
Work you seltWork you selt
Work you selt
 
Work you selt2
Work you selt2Work you selt2
Work you selt2
 
Work you selt
Work you seltWork you selt
Work you selt
 
port peter64.pdf
port peter64.pdfport peter64.pdf
port peter64.pdf
 
Work you selt3
Work you selt3Work you selt3
Work you selt3
 
Learning management plan 3
Learning management plan 3Learning management plan 3
Learning management plan 3
 
Pbl7.1
Pbl7.1Pbl7.1
Pbl7.1
 

More from SucheraSupapimonwan

Book 2-report obec year 63 -teacher suchera
Book 2-report obec year 63 -teacher sucheraBook 2-report obec year 63 -teacher suchera
Book 2-report obec year 63 -teacher sucheraSucheraSupapimonwan
 
Book 1-report obec year 63 -teacher suchera
Book 1-report obec year 63 -teacher sucheraBook 1-report obec year 63 -teacher suchera
Book 1-report obec year 63 -teacher sucheraSucheraSupapimonwan
 
Quizzes measure your ability to solve problems creatively
Quizzes measure your ability to solve problems creativelyQuizzes measure your ability to solve problems creatively
Quizzes measure your ability to solve problems creativelySucheraSupapimonwan
 
Creative problem solving behavior criteria and assessment form
Creative problem solving behavior criteria and assessment formCreative problem solving behavior criteria and assessment form
Creative problem solving behavior criteria and assessment formSucheraSupapimonwan
 
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...SucheraSupapimonwan
 

More from SucheraSupapimonwan (10)

Book 2-report obec year 63 -teacher suchera
Book 2-report obec year 63 -teacher sucheraBook 2-report obec year 63 -teacher suchera
Book 2-report obec year 63 -teacher suchera
 
Book 1-report obec year 63 -teacher suchera
Book 1-report obec year 63 -teacher sucheraBook 1-report obec year 63 -teacher suchera
Book 1-report obec year 63 -teacher suchera
 
Learning management plan 1
Learning management plan 1Learning management plan 1
Learning management plan 1
 
Learning management plan 9
Learning management plan 9Learning management plan 9
Learning management plan 9
 
Learning management plan 8
Learning management plan 8Learning management plan 8
Learning management plan 8
 
Learning management plan 7
Learning management plan 7Learning management plan 7
Learning management plan 7
 
Quizzes measure your ability to solve problems creatively
Quizzes measure your ability to solve problems creativelyQuizzes measure your ability to solve problems creatively
Quizzes measure your ability to solve problems creatively
 
Mathematics achievement test
Mathematics achievement testMathematics achievement test
Mathematics achievement test
 
Creative problem solving behavior criteria and assessment form
Creative problem solving behavior criteria and assessment formCreative problem solving behavior criteria and assessment form
Creative problem solving behavior criteria and assessment form
 
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...
Guidebook instructional model base on constructivism for developing creative ...
 

Learning management plan 4

  • 1. แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 วิชาคณิตศาสตร์พื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง การประยุกต์ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว เรื่องย่อยที่ 4 การแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน ผู้สอน นางสาวสุชีรา ศุภพิมลวรรณ จานวน 2 ชั่วโมง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 4.2 ใช้นิพจน์ สมการ อสมการ กราฟ และตัวแบบเชิงคณิตศาสตร์ (mathematical model) อื่นๆ แทนสถานการณ์ต่างๆ ตลอดจนแปลความหมายและนาไปใช้ แก้ปัญหา มาตรฐาน ค 6.1 มีความสามารถในการแก้ปัญหา การให้เหตุผล การสื่อสาร การสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์ และการนาเสนอ การเชื่อมโยงความรู้ ต่างๆ ทางคณิตศาสตร์ และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่นๆ และมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ตัวชี้วัดที่ ค 4.2 ม.2/1 แก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวพร้อมทั้งตระหนักถึง ความสมเหตุ สมผลของคาตอบ ค 6.1 ม.2/1 ใช้วิธีการที่หลากหลายแก้ปัญหา ค 6.1 ม.2/2 ใช้ความรู้ ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์และเทคโนโลยีใน การ แก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆได้อย่างเหมาะสม ค 6.1 ม.2/3 ให้เหตุผลประกอบการตัดสินใจ และสรุปผลได้อย่างเหมาะสม ค 6.1 ม.2/4 ใช้ภาษาและสัญลักษณ์ทางคณิตศาสตร์ในการสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนาเสนอได้อย่างถูกต้องและชัดเจน ค 6.1 ม.2/5 เชื่อมโยงความรู้ต่างๆ ในคณิตศาสตร์และนาความรู้ หลักการ กระบวนการ ทางคณิตศาสตร์ไปเชื่อมโยงกับศาสตร์อื่นๆ ค 6.1 ม.2/6 มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
  • 2. สาระสาคัญ การแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน ทาได้โดยการนาความรู้เรื่อง อัตราส่วนมาช่วยในการโจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยตัวเลขที่แสดงอัตราส่วนอาจ ไม่ใช่ตัวเลขแสดงปริมาณที่แท้จริงของสิ่งที่ต้องการเปรียบเทียบ และตาแหน่งของแต่ละจานวนใน อัตราส่วนมีความสาคัญ จะเขียนสลับกันไม่ได้ซึ่งในการแก้โจทย์ปัญหา นักเรียนจะต้องทาความ เข้าใจกับปัญหา เลือกใช้ยุทธวิธีที่เหมาะสม และแก้ปัญหาตามลาดับขั้นตอน จุดประสงค์การเรียนรู้ ด้านความรู้ นักเรียนสามารถแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วนได้ ด้านทักษะกระบวนการ นักเรียนมีความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทางาน สาระการเรียนรู้ อัตราส่วน (ratio) หมายถึง ความสัมพันธ์ที่แสดงการเปรียบเทียบปริมาณสองปริมาณ ซึ่ง อาจมีหน่วยเดียวกันหรือต่างหน่วยกันก็ได้ การเขียนอัตราส่วนแสดงการเปรียบเทียบ การเขียนอัตราส่วนมี 2 แบบ 1. ปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยเหมือนกัน กรณีที่นาปริมาณสองปริมาณมาเปรียบเทียบกัน และมีหน่วยเหมือนกันการเขียนไม่ต้องใส่หน่วยกากับ เช่น “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และ นักเรียนหญิง 20 คน” เขียนเป็นอัตราส่วนได้ว่า จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียนหญิง เป็น 15 : 20 หรือ จานวนนักเรียนหญิงต่อนักเรียนชายเป็น 20 : 15 2. ปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยต่างกัน กรณีที่ปริมาณสองปริมาณมาเปรียบเทียบกันและ มีหน่วยต่างกันการเขียนอัตราส่วนต้องใส่หน่วยกากับไว้ด้วย เช่น “นมสด 12 กระป๋ อง ราคา 180 บาท”
  • 3. เขียนเป็นอัตราส่วนได้ว่า นมสดเป็นกระป๋ องต่อราคาเป็นบาท เป็น 12 : 180 อัตราส่วนเขียนเป็นสัญลักษณ์ได้ ดังนี้ อัตราส่วนของปริมาณ a ต่อปริมาณ b เขียนแทนด้วย a : b หรือ a b เรียก a ว่าจานวนแรกหรือจานวนที่หนึ่งของอัตราส่วน และเรียก b ว่าจานวนหลังหรือ จานวนที่สองของอัตราส่วน อัตราส่วน a ต่อ b จะพิจารณาเฉพาะในกรณีที่ a และ b เป็นจานวน บวกเท่านั้น เมื่อ a  b อัตราส่วน a : b ไม่ใช่อัตราส่วนเดียวกับ b : a กิจกรรมการเรียนรู้ 1. ขั้นเตรียมความพร้อม (Prepare) 1.1 ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ให้กับนักเรียน ว่านักเรียนสามารถแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิง เส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วนได้และนักเรียนสามารถใช้วิธีการที่หลากหลายในการแก้ปัญหา 1.2 ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงความหมายของอัตราส่วน การเขียนอัตราส่วนแสดง การเปรียบเทียบเพื่อเป็นการทบทวนความรู้เกี่ยวกับอัตราส่วน 1.3 ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เรื่องอัตราส่วน ในประเด็นคาถามต่อไปนี้ - ข้อความนี้ “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และนักเรียนหญิง 20 คน” เขียนในรูป อัตราส่วนได้อย่างไร (จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียนหญิง เป็น 15 : 20 หรือ จานวน นักเรียนหญิงต่อนักเรียนชายเป็น 20 : 15) - ข้อความนี้ “นมสด 12 กระป๋ อง ราคา 180 บาท” เขียนในรูปอัตราส่วนได้อย่างไร (นมสด เป็นกระป๋ องต่อราคาเป็นบาท เป็น 12 : 180) - การเขียนอัตราส่วนของปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยเหมือนกันกับการเขียนอัตราส่วน ของปริมาณสองปริมาณที่มีหน่วยต่างกัน อย่างไร (การเขียนอัตราส่วนของปริมาณสอง ปริมาณที่มีหน่วยต่างกันต้องใส่หน่วยกากับไว้ด้วย) - ข้อความนี้ “ในห้องเรียนมีนักเรียนชาย 15 คน และนักเรียนหญิง 20 คน” เขียนในรูป อัตราส่วนอย่างต่าได้อย่างไร และหมายความว่าอย่างไร (จานวนนักเรียนชายต่อนักเรียน หญิง เป็น 3 : 4 หมายความว่า จานวนนักเรียนชาย 3 ส่วนต่อจานวนนักเรียนหญิง 4 ส่วน)
  • 4. 2. ขั้นสร้างองค์ความรู้จากสถานการณ์ปัญหา (Creating Knowledge) 2.1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทาใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” โดย ให้นักเรียนนาขั้นตอนการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์มาใช้ในการแก้ปัญหา ซึ่งขั้นตอนการแก้ปัญหา เริ่มจากทาความเข้าใจปัญหา รวบรวมข้อมูลและค้นหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหา สิ่งที่โจทย์ให้หาใน ปัญหานี้คือ จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ดาด้าซื้อและจานวนเงินทั้งหมดที่ดาด้าต้องจ่าย เงื่อนไขที่โจทย์ กาหนดคือ ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อ จานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น จากนั้นนาข้อมูลมาใช้ เพื่อค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนค้นหาวิธีการแก้ปัญหาให้ ได้มากที่สุด จากนั้นให้นักเรียนปฎิบัติการแก้ปัญหา โดยให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหา ที่มีประสิทธิภาพที่สุดมาเขียนแสดงวิธีทา แล้วตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ เป็น การตรวจสอบผลลัพธ์ที่ได้จากการแก้ปัญหาว่าถูกต้องหรือไม่ และสรุปคาตอบ 2.2 ครูกระตุ้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มใช้ยุทธวิธีในการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย โดยในการทา กิจกรรมนี้นักเรียนสามารถใช้การวาดแผนภาพหรือรูปภาพ การสร้างตาราง การคาดเดาและ ตรวจสอบ การเขียนสมการ เป็นต้น มาช่วยในการแก้ปัญหา 3. ขั้นตรวจสอบความคิดใหม่ (Check) 3.1 ครูขออาสาสมัครนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอยุทธวิธีการแก้ปัญหาที่ใช้ใน การแก้ปัญหาใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” กลุ่มละ 1 ยุทธวิธีโดย ไม่ซ้ากัน พร้อมนาเสนอ 3.2 ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับยุทธวิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆ ในใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” โดยกระตุ้นให้นักเรียนในห้องเรียนแสดงความคิดเห็น จากการนาเสนอยุทธวิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆที่เพื่อนออกมานาเสนอ 3.3 ครูให้นักเรียนร่วมกันพิจารณาแนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสมที่สุดในการหาคาตอบ โดย ให้นักเรียนพิจารณาข้อดี ข้อจากัดของแต่ละวิธีเพื่อนาไปสู่ข้อสรุปร่วมกันถึงวิธีการหาคาตอบที่ เหมาะสมที่สุด โดยครูชี้แจงเพิ่มเติมกรณีที่นักเรียนเข้าใจไม่ถูกต้องหรืออธิบายแสดงความรู้ที่ได้รับ ไม่สมบูรณ์ 4. ขั้นประเมินผลการเรียนรู้ 4.1 ครูให้นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอดในการแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว เกี่ยวกับอัตราส่วน ดังนี้
  • 5. การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับอัตราส่วน ทาได้โดยการนาความรู้เรื่องอัตราส่วนมาช่วยในการโจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้นตัวแปร เดียว โดยตัวเลขที่แสดงอัตราส่วนอาจไม่ใช่ตัวเลขแสดงปริมาณที่แท้จริงของสิ่งที่ต้องการ เปรียบเทียบ และตาแหน่งของแต่ละจานวนในอัตราส่วนมีความสาคัญ จะเขียนสลับกันไม่ได้ซึ่งใน การแก้โจทย์ปัญหานี้สามารถใช้ยุทธวิธีได้อย่างหลากหลายในการแก้ปัญหา เช่น การวาดแผนภาพ หรือรูปภาพ การสร้างตาราง การคาดเดาและตรวจสอบ การเขียนสมการ เป็นต้น 4.2 ครูมอบหมายให้นักเรียนทาใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงินเป็นการบ้าน สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 1. ใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” 2. ใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน การวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ 1. วิธีการวัดผล 1.1 สังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่มของนักเรียน 1.2 ประเมินความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 1.3 ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1.4 ตรวจใบกิจกรรมและใบงาน 2. เครื่องมือที่ใช้วัดผล 2.1 แบบสังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม 2.2 แบบประเมินความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 2.3 แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 3. เกณฑ์การประเมินผล ผ่าน - นักเรียนได้คะแนนพฤติกรรมการทางานกลุ่มระดับคุณภาพดีถึงดีมาก - นักเรียนได้คะแนนความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ระดับคุณภาพ ปานกลางถึงสูง - นักเรียนได้คะแนนคุณลักษณะอันพึงประสงค์ระดับคุณภาพดีถึงดีมาก - นักเรียนทาใบกิจกรรมและแบบฝึกทักษะถูกต้อง ร้อยละ 80
  • 6. บันทึกผลการจัดการเรียนรู้ จากการทากิจกรรมโดยเน้นให้นักเรียนแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยใช้ยุทธวิธีแก้ปัญหาที่ หลากหลาย ทาให้นักเรียนมีความเข้าใจในเรื่องการแก้โจทย์สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวเกี่ยวกับ อัตราส่วนมากขึ้น สังเกตได้จากการนาเสนอ การอภิปรายร่วมกันในชั้นเรียน นักเรียนมีความ กระตือรือร้นในการนาเสนอ และในการตอบคาถามมากขึ้น เนื่องจากบรรยากาศในชั้นเรียนที่ ผ่อนคลาย และให้อิสระกับนักเรียนในการแสดงความคิดเห็น โดยไม่คานึงถึงความถูกผิดของ การแสดงความคิดเห็น
  • 7. ใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” ในวันปีใหม่ที่จะถึงนี้ ด้าด้าต้องการซื้อลูกอม และเยลลี่ไปแจกเพื่อนๆที่โรงเรียน จานวน 60 คน คนละ 1 ชิ้น โดยที่ร้านค้าขายลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยล ลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท ปรากฎว่าอัตราส่วนของจานวน เงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ดาด้า ต้องการหาว่าจะต้องซื้อลูกอมและเยลลี่อย่างละกี่ชิ้น และหล่อนจะต้องจ่ายเงินทั้งสิ้นกี่บาท ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา) สิ่งที่โจทย์ให้หา .................................................................................................................................. เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
  • 8. ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
  • 9. ใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน เมื่อเดือนที่แล้วอัตราส่วนของยอดเงิน ฝากของสายฟ้าต่อยอดเงินฝากของพายุเป็น 4 : 5 และเดือนนี้พายุฝากเงินเพิ่มอีก 1,600 บาท ทาให้ อัตราส่วนของยอดเงินฝากของสายฟ้าต่อยอดเงิน ฝากของพายุเป็น 12 : 17 ยอดเงินฝากของสายฟ้ามี ค่าเท่าไร ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา) สิ่งที่โจทย์ให้หา .................................................................................................................................. เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
  • 10. ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
  • 11. เฉลยใบกิจกรรมที่ 4 สถานการณ์ปัญหา “แจกลูกอมวันปีใหม่” ขั้นที่ 1 การทาความเข้าใจปัญหา (วิเคราะห์โจทย์ปัญหา) สิ่งที่โจทย์ให้หา .................................................................................................................................. เงื่อนไขที่โจทย์กาหนด........................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 2 ขั้นค้นหายุทธวิธีการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย คาชี้แจง ให้นักเรียนนาเสนอแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆให้ได้มากแบบที่สุด โดยระบุว่า วิธีการแก้ปัญหาที่ใช้จัดเป็นยุทธวิธีการแก้ปัญหาใด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติการแก้ปัญหา คาชี้แจง ให้นักเรียนตัดสินใจเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพที่สุด มาเขียนแสดงวิธีทา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 1. จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ดาด้าซื้อ 2. จานวนเงินทั้งหมดที่ดาด้าต้องจ่าย 1. ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท 2. อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 3. จานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น แนวการตอบ พิจารณาจากแนวทาง/วิธีการแก้ปัญหาอย่างคร่าวๆอย่างคร่าวๆที่นักเรียนนามาแสดง ได้แก่ การวาดแผนภาพ การคาดเดาและตรวจสอบ การเขียนสมการ การสร้างตาราง เป็นต้น ตัวอย่างการเขียนโดยใช้วิธีการแก้ปัญหาแบบต่างๆ 1. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการวาดแผนภาพ โดยการวาดรูปแทนลูกอมและเยลลี่ โดยวาดลูกอมทั้งสิ้น 60 ชิ้น จากนั้นเปลี่ยนลูกอม เป็นเยลลี่จนได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ซึ่งจะได้ ลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น เป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท 2. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการคาดเดาและตรวจสอบ โดยทดลองซื้อลูกอม 30 ชิ้นและเยลลี่ 30 ชิ้น จะได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอม ต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 450 : 240 = 15 : 8 ซึ่งไม่สอดคล้องกับที่เงื่อนไขกาหนด ทดลองสุ่มอีกครั้งโดยซื้อลูกอมน้อยลง เนื่องจากอัตราส่วนที่โจทย์กาหนดเป็น 5 : 8 โดย ทดลองสุ่มซื้อลูกอม 20 ชิ้นและเยลลี่ 40 ชิ้น จะได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อ จานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 300 : 360 = 5 : 6 ซึ่งไม่สอดคล้องกับที่เงื่อนไขกาหนด ทาการทดลองโดยลดจานวนลูกอมลงไปเรื่อยๆจนได้อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อ
  • 12. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขั้นที่ 4 ขั้นตรวจสอบการแก้ปัญหาและคาตอบ คาชี้แจง ให้นักเรียนแสดงการตรวจสอบคาตอบที่ได้ว่าถูกต้องหรือไม่ และตอบที่โจทย์ให้หา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 ซึ่งจะได้ลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น เป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท 3. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการสร้างตาราง โดยกาหนดให้จานวนลูกอมและเยลลี่รวมกันเท่ากับ 60 ชิ้น จานวน (ชิ้น) ราคา (บาท) อัตราส่วนของ ราคาลูกอม : ราคาเยลลี่ สอดคล้องกับเงื่อนไข ลูกอม เยลลี่ ลูกอม เยลลี่ 10 50 150 400 3 : 8 ไม่สอดคล้อง 12 48 180 384 15 : 32 ไม่สอดคล้อง 15 45 225 360 5 : 8 สอดคล้อง ดังนั้น ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท 4. การแสดงวิธีการแก้ปัญหาโดยการเขียนสมการ ให้ x แทนจานวนลูกอม เนื่องจากจานวนลูกอมและเยลลี่ที่ซื้อทั้งหมด 60 ชิ้น จะได้ว่า มีเยลลี่จานวน 60 – x เนื่องจาก อัตราส่วนของจานวนเงินที่ซื้อลูกอมต่อจานวนเงินที่ซื้อเยลลี่เป็น 5 : 8 และ ลูกอมชิ้นละ 15 บาท เยลลี่ราคาชิ้นละ 8 บาท เขียนสมการได้เป็น x(15) : (60 – x)(8) = 5 : 8 15x(8) = (60 – x)(8)(5) 120x = 2400 – 40x 160x = 2400 x = = 15 จะได้ว่า ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท แนวการตอบ จากการปฏิบัติการแก้ปัญหาโดยใช้วิธีต่างๆ พบว่าได้คาตอบเหมือนกันแสดงว่าคาตอบที่ ได้ถูกต้อง ตอบ ดาด้าจะต้องซื้อลูกอม 15 ชิ้นและเยลลี่ 45 ชิ้น รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 360 บาท 2400 160
  • 13. เฉลยคาตอบใบงานที่ 3 สถานการณ์ปัญหา การออมเงิน สายฟ้ามียอดเงินฝาก 9,600 บาท