Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
------------/------------
BỘ NỘI VỤ
----/----
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
LÊ THU THÚY
CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN
QUẬN – TỪ THỰC TIỄN QUẬN CẦU GIẤY,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
HÀ NỘI

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
------------/------------
BỘ NỘI VỤ
----/----
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
LÊ THU THÚY
CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN
QUẬN – TỪ THỰC TIỄN QUẬN CẦU GIẤY,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: LUẬT HIẾN PHÁP – LUẬT HÀNH CHÍNH
Mã số: 60 38 01 02
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS PHẠM HỒNG THÁI
HÀ NỘI

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu trong luận văn là trung thực và chính xác. Các kết quả nghiên cứu nêu
trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào.
Hà Nội, ngày 20 tháng 8 năm 2016
Tác giả luận văn
Lê Thu Thúy

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo đã giảng dạy, trang bị cho
tôi vốn kiến thức vô cùng quý báu. Tôi cũng xin cảm ơn Ban Giám đốc và đội
ngũ Cán bộ, công chức, viên chức của Học viện Hành chính đã quan tâm,
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc tới Thầy giáo – Người hướng
dẫn khoa học – GS.TS.Phạm Hồng Thái, người đã hết lòng tạo điều kiện, giúp
đỡ và hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến Bà Phan Thị Thu Hà – Chánh văn
phòng Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy cùng toàn thể các cán bộ, công chức
của Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi
hoàn thành luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 19 tháng 8 năm 2016
Tác giả luận văn
Lê Thu Thúy

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
MỞ ĐẦU................................................................................................................................................... 1
Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CƠ CHẾ “MỘT CỬA” CỦA . 8
ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN.........................................................................8
1.1. Quan niệm về cơ chế một cửa của Ủy ban nhân dân Quận .......................8
1.2. Thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân Quận .........................16
1.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận
.........................................................................................................................22
Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI........27
ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..........27
2.1. Khái quát về bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy ...27
2.2. Quá trình triển khai thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận
Cầu Giấy..........................................................................................................32
2.3. Kết quả thực hiện theo cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu
Giấy trong một số lĩnh vực cụ thể...................................................................43
2.4. Nhận xét, đánh giá....................................................................................50
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN THỦ TỤC
HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN
QUẬN .............................................................................................................63
3.1. Quan điểm, chủ trương về thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế “một
cửa” tại Ủy ban nhân dân quận .......................................................................63
3.2. Một số giải pháp nhằm bảo đảm thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân quận Cầu Giấy .................................................................................65
KẾT LUẬN.....................................................................................................84
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................89

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT CHỮ VIẾT TẮT GIẢI THÍCH
1 BMHC Bộ máy hành chính
2 CQHC Cơ quan hành chính
3 CCHC Cải cách hành chính
4 TTHC Thủ tục hành chính
5 KH Kế hoạch
6 QPPL Quy phạm pháp luật
7 UBND Ủy ban nhân dân
8 TPHN Thành phố Hà Nội

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
1. SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Quy trình giải quyết công việc theo cơ chế “một cửa”........................... 40
2. BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân quận
Cầu Giây trong một số lĩnh vực cụ thể năm 2014, 2015 50
Bảng 2.2: Kết quả thực hiện tiếp nhận và trả hồ sơ hành chính theo cơ chế “một
cửa” từ năm 2013 đến 2016 của Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy... 52

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Ngày nay, thực tiễn đã chứng minh không chỉ ở nước ta mà tại nhiều
nước trên thế giới, cải cách hành chính đang là một vấn đề mang tính toàn
cầu, là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phát triển dân chủ trong các lĩnh
vực của đời sống xã hội. Ngay từ khi thực hiện đường lối đổi mới, Đảng ta đã
chủ trương cải cách nền hành chính nhà nước nhằm nâng cao năng lực đội
ngũ cán bộ quản lý, đổi mới phương thức và phong cách làm việc, giảm bớt
đầu mối.Tại Đại hội lần thứ VII, VIII cải cách nền hành chính đã được Đảng
xác định là trọng tâm có tầm quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội,
thực hiện đồng bộ trên các mặt cải cách thể chế hành chính, tổ chức bộ máy,
kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản
lý của Nhà nước. Nhận thức đúng đắn và đầy đủ hơn về vai trò của cải cách
hành chính Đại hội lần thứ IX của Đảng khẳng định: “Cải cách hành chính là
một công việc quan trọng quyết định thành công cuộc đổi mới”. Đến Đại hội
Đại biểu toàn quốc lần thứ X, XI của Đảng tiếp tục khẳng định: “Đẩy mạnh
cải cách nền hành chính, đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ theo
hướng xây dựng hệ thống cơ quan hành pháp thống nhất, thông suốt hiện đại”,
“Giảm mạnh và bãi bỏ các loại thủ tục hành chính gây phiền hà cho tổ chức
và công dân”. Cải cách hành chính được xác định là một trong ba khâu đột
phá của Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011– 2020. Đặc biệt cải cách thủ
tục hành chính theo cơ chế “một cửa” có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong
quá trình đổi mới đất nước và tiến trình cải cách hành chính.
Để cụ thể hóa chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về cải cách
hành chính, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản và tổ chức thực hiện như:
Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ngày 22/06/2007 của Chính Phủ về việc Ban
hành Quy chế thực hiện cơ chế “một cửa”, cơ chế “một cửa liên thông” tại cơ
1

quan hành chính nhà nước ở địa phương (nay được thay thế bằng quyết định
số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/03/2015 của Thủ tướng chính phủ); Nghị quyết
25/NQ-CP ngày 2/6/2010 về đơn giản hóa thủ tục hành chính; Nghị định số
63/2010/NĐ-CP ngày 08/06/2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành
chính; Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ ban hành
Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020;
Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 22 tháng 05 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ
về việc đẩy mạnh thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà
nước giai đoạn 2011 – 2020. Thành phố Hà Nội đã ban hành quyết định số
84/2009/QĐ-UBND ngày 01/07/2009, về việc ban hành Quy định thực hiện
cơ chế “một cửa”, cơ chế “một cửa liên thông” trong giải quyết công việc của
tổ chức, cá nhân tại các cơ quan hành chính nhà nước thuộc thành phố Hà Nội
nay được thay thế bằng văn bản số 07/2016/QĐ-UBND ngày 8/3/2016 và
nhiều các văn bản ban hành về cải cách hành chính khác.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, trong bộ máy nhà nước Việt
Nam, Ủy ban nhân dân (từ đây viết tắt là UBND) quận, huyện, thị xã, thành
phố thuộc tỉnh là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, thực hiện chức
năng quản lý nhà nước ở địa phương, trực tiếp giải quyết công việc của cá
nhân, tổ chức theo thủ tục hành chính, thể hiện mối quan hệ giữa nhà nước
với nhân dân và ngược lại. Đặc biệt, trong xu hướng phân quyền, phân cấp
ngày càng nhiều cho cấp chính quyền địa phương thì việc áp dụng cơ chế
hành chính mang tính khoa học để giải quyết các vấn đề theo thủ tục hành
chính là một vấn đề cấp thiết. Đáp ứng yêu cầu đó việc áp dụng cơ chế “một
cửa” trong tiếp nhận và giải quyết các các vụ, việc thủ tục hành chính tại các
cơ quan hành chính là một bước đột phá trong chiến lược cải cách hành chính
của nước ta. Mô hình “một cửa” thực hiện tại các quận trong thời gian qua đã
mang lại những hiệu quả rõ rệt, từng bước đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước,
thỏa mãn yêu cầu của người dân. Tuy nhiên trong cơ chế “một cửa” hiện tại
2

vẫn còn tồn tại nhiều vướng mắc, chưa phát huy được hết công dụng trong
quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực đời sống xã hội.
Là một địa bàn trọng điểm về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh,
quốc phòng, trong thời gian qua, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội (từ đây
viết tắt là TPHN) đã triển khai cơ chế “một cửa” ở một số lĩnh vực. Mặc dù đã
đạt được những thành công nhất định, góp phần vào tháo gỡ những khó khăn,
tồn đọng của cơ chế cũ, đặc biệt ở lĩnh vực quản lý nhà nước về dân cư, xây
dựng và phát triển đô thị, môi trường... song do nhiều nguyên nhân cả về chủ
quan và khách quan mà vấn đề cải cách hành chính ở quận Cầu Giấy, Thành
phố Hà Nội vẫn chưa thực sự đáp ứng được hiệu quả như mong muốn. Biểu
hiện của những tồn tại này là việc ở nhiều lĩnh vực cơ chế cải cách còn chậm
mang tính hình thức, thiếu tính đồng bộ, vẫn còn tình trạng sách nhiễu của cán
bộ, công chức khi tiếp nhận và giải quyết hồ sơ vụ việc của nhân dân.
Xuất phát từ thực tiễn đó, trong khuôn khổ luận văn thạc sỹ chuyên
ngành luật Hiến pháp và luật hành chính, chọn đề tài: “Cơ chế “một cửa” tại
Ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy ” làm
đề tài luận văn thạc sỹ là đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Hiện nay, cơ chế “một cửa” đã và đang thực hiện trong các cơ quan hành
chính nhà nước các cấp. Vấn đề này cũng đã và đang giành được sự quan tâm
của nhiều nhà nghiên cứu, các nhà quản lý ở trong và ngoài nước.
Trong những năm qua đã có một số tác giả nghiên cứu về cải cách hành
chính và cải cách thủ tục hành chính. Đáng lưu ý nhất là các công trình của
các tác giả sau:
- Nguyễn Ngọc Hiến (2001), Các giải pháp thúc đẩy cải cách hành
chính ở Việt Nam, NXb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3

- S.Chiavo – Campo và P.S.A Sunaram (2006), Phục vụ và duy trì – cải
thiện hành chính công trong một thế giới cạnh tranh, ADB – Ngân hàng phát
triển Châu Á, NXB Chính trị Quốc gia Hà Nội.
- Nguyễn Văn Thâm, Võ Kim Sơn (2011), Thủ tục hành chính – Lý
luận và thực tiễn, NXB Chính trị Quốc gia.
Cũng trong những năm qua đã có một số học viên cao học chọn đề tài
cải cách thủ tục hành chính theo mô hình “một cửa” làm luận văn tốt nghiệp.
Các học viên đã nghiên cứu vấn đề này ở các địa phương khác nhau như
thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Quảng Ninh..
Đối với thành phố Hà Nội, tác giả Nguyễn Thanh Tùng nghiên cứu đề
tài “Cải cách thủ tục hành chính nội bộ Văn phòng Ủy ban nhân dân Thành
phố Hà Nội”. Luận văn đề cập đến quá trình cải cách thủ tục hành chính và cơ
chế vận hành giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa”.
Ngoài ra một số tác giả đã viết các bài báo khoa học đăng trên các tạp
chí chuyên ngành và báo điện tử như:
- Lê Chi Mai (2005), Từ mô hình “một cửa” – một giải pháp để cải
cách dịch vụ hành chính công, Thông tin khoa học hành chính số 3/2005
- Trần Công Dũng (2010), Vách ngăn hay ngăn cách nơi giao dịch
“một cửa”, Tạp chí Tổ chức nhà nước, số 6;
- Tạ Thị Hải Yến (2012), Hoàn thiện cơ chế “một cửa”, cơ chế “một cửa liên
thông” đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân, Báo điện tử www.thutuchanhchinh.vn
Các công trình, các đề tài khoa học trên đã đề cập vấn đề cải cách hành
chính, cải cách thủ tục hành chính nói chung hoặc cải cách thủ tục hành chính
theo mô hình “một cửa”, “một cửa liên thông” ở một lĩnh vực chuyên ngành
cụ thể như tranh chấp đất đai, đầu tư, bồi thường hỗ trợ hoặc đề cập đến cải
cách thủ tục hành chính theo mô hình “một cửa”, cơ chế “một cửa - một dấu”
của cấp huyện, cấp xã. Mỗi đề tài trên đều đã đưa ra hướng nghiên cứu khác
nhau, nhưng chưa có đề tài nghiên cứu chuyên sâu và toàn diện lý luận và
4

thực tiễn về cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy, thành phố
Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. Do vậy, cần phải đặt vấn đề nghiên cứu một
cách có hệ thống, toàn diện cơ sở lý luận về cơ chế “một cửa”, đồng thời đánh
giá thực trạng và đề ra các giải pháp thực hiện tốt cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân quận. Đây là đề tài đầu tiên được nghiên cứu ở cấp độ Luận văn
Thạc sỹ Luật học.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích
Làm rõ những vấn đề lý luận về cơ chế “một cửa”; đánh giá được kết
quả quá trình thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy,
Thành phố Hà Nội; đề xuất các giải pháp thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy
ban nhân dân quận.
- Nhiệm vụ
+ Hệ thống hoá và phân tích làm sáng tỏ cơ sở lý luận về cơ chế “một cửa”
+ Khảo sát đánh giá thực trạng thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
+ Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm bảo đảm thực hiện cơ chế “một
cửa” tại Ủy ban nhân dân quận.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về công tác thực hiện cơ chế “một cửa”
của Ủy ban nhân dân quận từ thực tiễn Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy,
Thành phố Hà Nội
- Phạm vi nghiên cứu
Luận văn giới hạn khảo sát, nghiên cứu công tác thực hiện cơ chế “một
cửa” ở Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy trong một số lĩnh vực cụ thể. Các tư
liệu và số liệu khảo sát nghiên cứu được cấp nhật trong bốn năm gần đây ( từ
năm 2012 đến năm 2016)
5

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
- Phương pháp luận
Cơ sở lý luận của việc nghiên cứu đề tài là những luận điểm của học thuyết
Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về quản lý nhà nước, về hành chính và
các quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về cải cách hành chính, trong đó có
cải cách thủ tục hành chính thể hiện trong các Nghị quyết Đại hội VI, VII,VIII,
IX, X, XI và các Nghị quyết Hội nghị Trung ương, Cương lĩnh xây dựng đất
nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991, sửa đổi, bổ sung năm
2011 và các văn bản pháp luật về cải cách hành chính, thực hiện cơ chế “một
cửa”, “một cửa liên thông”. Đồng thời, tác giả có tham khảo và kế thừa chọn lọc
một số công trình nghiên cứu có liên quan của các nhà khoa học.
- Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy
vật lịch sử, luận văn sử dụng các phương pháp cụ thể: phân tích, tổng hợp,
phương pháp thống kê, phương pháp so sánh, điều tra xã hội học trong quá
trình giải quyết các vấn đề cụ thể mà Luận văn đã đặt ra.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Về mặt lý luận: Luận văn góp phần làm rõ những vấn đề lý luận về cơ
chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân trong việc giải quyết các công việc của cá
nhân, tổ chức.
- Về mặt thực tiễn:
+ Luận văn là tài liệu tham khảo cho cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ tại
bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, nội dung của
Luận văn bao gồm 03 chương:
- Chương 1: Những vấn đề lý luận về cơ chế “một cửa” của Ủy ban nhân
dân Quận
6

- Chương 2: Thực trạng thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân
quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
- Chương 3: Một số giải pháp nhằm bảo đảm thực hiện cơ chế “một cửa”
tại Ủy ban nhân dân quận
7

Chương 2
THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI
ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Khái quát về bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy
Thực hiện Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 04/9/2003 của Thủ
tướng Chính phủ về việc ban hành quy chế “một cửa” tại các cơ quan hành
chính nhà nước ở địa phương và tài liệu hướng dẫn của Bộ Nội vụ; Quyết
định số 156/2003/QĐ-UBND ngày 11/11/2003 của Ủy ban nhân dân thành
phố Hà Nội về thực hiện quy chế “một cửa” trong giải quyết công việc theo
thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính của thành phố; Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy đã ban hành Quyết định số 193/QĐ-UBND ngày 25 tháng
2 năm 2004 về việc thành lập Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải
quyết thủ tục hành chính quận Cầu Giấy.
2.2.1. Cơ cấu tổ chức
- Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính
của Ủy ban nhân dân quận trực thuộc Văn phòng HĐND&UBND quận do
1 đồng chí Phó Chánh Văn phòng làm trưởng bộ phận, Bộ phận tiếp nhận hồ
sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của Ủy ban nhân dân quận
đặt tại tầng 1 trụ sở cơ quan Ủy ban nhân dân quận, thuận tiện cho các tổ chức
và cá nhân đến liên hệ công việc. Công chức làm việc tại bộ phận “một cửa”
chịu sự quản lý toàn diện và trực tiếp của lãnh đạo Văn phòng HĐND và
UBND quận.
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận được bố trí
7 công chức và 01 thủ quỹ được phân công như sau:
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Tư pháp
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Văn hóa - Thông tin, Nội vụ, Giáo
dục - Đào tạo.
27

- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Đăng ký kinh doanh, Công thương,
Y tế, Nông nghiệp.
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Lao động Thương binh và Xã hội
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Tài chính, Kế hoạch đầu tư
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Đô thị.
- 01 công chức phụ trách lĩnh vực Tài nguyên - Môi trường
- 01 công chức phụ trách thủ quỹ
2.2.2. Chức năng, nhiệm vụ
* Chức năng: Là đầu mối thực hiện việc công khai, hướng dẫn thủ tục
hành chính, tiếp nhận hồ sơ của cá nhân, tổ chức để giải quyết hoặc chuyển
đến các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận hoặc các cơ quan
liên quan giải quyết và nhận, trả kết quả cho cá nhân, tổ chức; giám sát, đôn
đốc giải quyết thủ tục hành chính của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân quận và các cơ quan liên quan.
* Nhiệm vụ:
- Niêm yết công khai, kịp thời, đầy đủ, thường xuyên, rõ ràng, dễ tiếp
cận các quy định, thủ tục hành chính; mức thu phí, lệ phí (nếu có); quy trình
tiếp nhận, giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, các cơ quan
chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và các cơ quan liên quan.
- Thực hiện đúng quy trình tiếp nhận hồ sơ, chuyển giao, trả kết quả,
thu phí, lệ phí (nếu có) theo quy định:
+ Hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ của cá nhân, tổ chức theo quy định
+ Chuyển giao hồ sơ yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính của tổ chức,
cá nhân đến cơ quan chuyên môn hoặc cấp có thẩm quyền giải quyết.
+ Nhận kết quả giải quyết thủ tục hành chính từ các cơ quan chuyên
môn, cấp có thẩm quyền.
+ Trả kết quả cho tổ chức, cá nhân, thu phí, lệ phí (nếu có) theo quy định.
+ Lưu trữ hồ sơ, tài liệu, thông tin theo quy định của pháp luật.
28

- Nghiên cứu, đề xuất với Ủy ban nhân dân quận về các giải pháp cải
cách thủ tục hành chính.
- Báo cáo thống kê định kỳ với Ủy ban nhân dân quận về kết quả giải
quyết thủ tục hành chính.
- Quản lý, sử dụng các loại sổ sách, biểu thống kê, sổ nhật ký ghi chép
việc tiếp nhận, chuyển giao hồ sơ cho các cơ quan chuyên môn, cấp có thẩm
quyền thụ lý giải quyết và trả kết quả cho tổ chức, cá nhân; phiếu giao, nhận
hồ sơ hành chính giữa bộ phận tiếp nhận và trả kết quả với công chức cơ quan
chuyên môn trực tiếp thụ lý hồ sơ; phiếu hẹn trả kết quả giải quyết thủ tục
hành chính cho tổ chức, cá nhân.
- Theo dõi, dám sát, đôn đốc các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân quận và các cơ quan có liên quan giải quyết thủ tục hành chính đảm
bảo tiến độ và thời hạn trả kết quả cho cá nhân, tổ chức theo quy định.
- Tiếp nhận, xử lý hoặc báo cáo các cơ quan có thẩm quyền những phản
ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức đối với những nội dung liên quan đến việc
giải quyết thủ tục hành chính để hỗ trợ việc nâng cao chất lượng và giám sát
việc giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân quận và các cơ quan có liên quan.
- Đề xuất việc cải tiến, đổi mới, nâng cao chất lượng phục vụ, giải quyết
công việc nhanh chóng, thuận tiện cho cá nhân, tổ chức.
* Trách nhiệm của công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả:
- Chấp hành sự chỉ đạo, điều hành, phân công nhiệm vụ của Trưởng bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả;
- Thực hiện nghiêm túc, đầy đủ quy chế hoạt động của Bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả;
- Tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức thực hiện giao dịch hành chính;
29

- Hướng dẫn cá nhân, tổ chức thực hiện thủ tục hành chính kịp thời, đầy
đủ, rõ ràng, chính xác;
- Tiếp nhận, giải quyết hồ sơ hành chính của cá nhân, tổ chức theo quy định;
- Không tự đặt ra thủ tục hành chính, hồ sơ, giấy tờ ngoài quy định của
pháp luật;
- Chủ động tham mưu, đề xuất sáng kiến cải tiến việc thực hiện thủ tục
hành chính; kịp thời phát hiện, kiến nghị với cơ quan, người có thẩm quyền
đề sửa đổi, bổ sung, thay đổi hoặc hủy bỏ, bãi bỏ các quy định về thủ tục hành
chính không khả thi hoặc không phù hợp.
- Bảo quản hồ sơ tài liệu và giữ bí mật thông tin liên quan đến các tổ
chức, cá nhân theo quy định của pháp luật.
- Mặc đồng phục và đeo thẻ công chức trong khi thực thi nhiệm vụ
* Mối quan hệ giữa bộ phận tiếp nhận và trả kết quả với lãnh đạo Văn
phòng HĐND và UBND, với các bộ phận chuyên môn, và với tổ chức, công
dân Ngày 08/3/2016 Ủy ban nhân dân TP Hà Nội ban hành quyết định số
07/2016/QĐ- UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội thay thế Quyết
định 84/2009/QĐ- UBND về việc ban hành Quy định thực hiện cơ chế “một
cửa”, cơ chế “một cửa liên thông” tại các cơ quan HCNN thuộc Thành phố Hà
Nội và văn bản. Theo đó, quy định bao gồm IV chương và 21 điều quy định
rõ việc thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” trong giải quyết
công việc của cá nhân, tổ chức tại các cơ quan hành chính nhà nước thuộc
thành phố Hà Nội.
Quan hệ với Lãnh đạo Văn phòng HĐND và UBND
Bảo đảm cơ sở vật chất và kinh phí hoạt động theo dự toán đã được phê
duyệt của bộ phận và giám sát việc sử dụng theo quy định.
Quản lý hồ sơ hành chính theo Pháp lệnh Văn thư lưu trữ và thời gian
làm việc hàng ngày của cán bộ, công chức.
30

Nắm tình hình tiếp nhận, giải quyết, trả hồ sơ của cán bộ, công chức
thuộc bộ phận “một cửa”, kết hợp với các Trưởng phòng, ban chuyên môn và
các đơn vị hữu quan thuộc ngành dọc kịp thời giải quyết những vấn đề vướng
mắc xảy ra, đặc biệt là những hồ sơ thuộc trách nhiệm giải quyết của nhiều cơ
quan, đơn vị liên quan.
Kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc chấp hành quy chế, nội quy; chấn chỉnh
về tác phong, lề lối làm việc của cán bộ, công chức; kịp thời chấn chỉnh
những sai sót trong quá trình giao dịch, giải quyết công việc đối với cá nhân,
tổ chức.
Nhận xét, đánh giá đối với cán bộ, công chức được Ủy ban nhân dân
quận điều động từ các cơ quan, đơn vị, liên quan theo Pháp lệnh cán bộ, công
chức làm việc tại bộ phận “một cửa”. Báo cáo Ủy ban nhân dân quận xem xét,
xử lý những cán bộ, công chức không thực hiện đúng nội quy, quy chế hoạt
động của bộ phận “một cửa”.
Báo cáo Ủy ban nhân dân quận theo định kỳ tháng, quý, năm về tình
hình và kết quả thực hiện công tác của bộ phận “một cửa”. Xây dựng kế
hoạch công tác, đồng thời đề xuất với Ủy ban nhân dân quận các vấn đề có
liên quan, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của
bộ phận.
Lập dự toán kinh phí, kế hoạch thu chi tài chính, quyết định các khoản
thu, chi của bộ phận “một cửa” theo hướng dẫn của Sở Tài chính và chịu trách
nhiệm trước Ủy ban nhân dân quận về quyết định đó.
Quan hệ với phòng, ban chuyên môn, đơn vị liên quan
Trưởng các phòng, ban chuyên môn, đơn vị liên quan có trách nhiệm
phân công cán bộ, công chức xem xét, giải quyết hồ sơ theo quy định.
Các phòng, ban chuyên môn ngay sau khi nhận hồ sơ phải kiểm tra, nếu
không đúng theo quy định thì trả lại hồ sơ ngay bộ phận “một cửa” để yêu cầu
tổ chức, công dân bổ sung hồ sơ (có phiếu giao nhận). Nếu hồ sơ không giải
31

quyết được hoặc cần phải xem xét lại thì phòng, ban chuyên môn, đơn vị liên
quan phải có văn bản gửi về bộ phận “một cửa” để trả lời công dân.
Các phòng, ban chuyên môn, đơn vị liên quan không trực tiếp nhận hồ
sơ thuộc các lĩnh vực giải quyết theo cơ chế “một cửa” của tổ chức, công dân.
Hồ sơ không có chữ ký xác nhận của Trưởng bộ phận và không có dấu của
Văn phòng HĐND và UBND quận được coi là hồ sơ không hợp lệ.
Hồ sơ liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị thì Thủ trưởng của phòng,
ban chuyên môn, đơn vị liên quan chịu trách nhiệm chính phải phối hợp với
các cơ quan, đơn vị khác để cùng giải quyết.
Hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ cho các cán bộ, công chức được
phân công làm việc tại bộ phận “một cửa”.
Quan hệ với các tổ chức, công dân
Trong quá trình tiếp nhận hồ sơ, nếu thủ tục còn vướng mắc chưa rõ
ràng thì công chức tiếp nhận hồ sơ trực tiếp trao đổi với phòng chuyên môn để
thống nhất trước khi nhận hồ sơ của tổ chức, công dân. Nếu công chức tiếp
nhận hồ sơ có sai sót gì thì trực tiếp liên hệ xin lỗi và đề nghị tổ chức, công
dân bổ sung hồ sơ. Nếu phòng chuyên môn giải quyết hồ sơ của tổ chức, công
dân chậm trả kết quả so với thời gian quy định thì cán bộ, công chức tiếp nhận
hồ sơ có trách nhiệm thông báo, giải thích cho tổ chức, công dân biết để tránh
tình trạng bức xúc của người dân.
2.2. Quá trình triển khai thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy
2.2.1. Công tác ban hành văn bản chỉ đạo, chuẩn bị thực hiện cơ chế
Thực hiện Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 04/9/2003 của Thủ
tướng Chính phủ về việc ban hành quy chế “một cửa” tại các cơ quan hành
chính nhà nước ở địa phương và tài liệu hướng dẫn của Bộ Nội vụ; Quyết
định số 156/2003/QĐ-UBND ngày 11/11/2003 của Ủy ban nhân dân thành
phố Hà Nội về thực hiện quy chế “một cửa” trong giải quyết công việc theo
32

thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính của thành phố; Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy đã ban hành Quyết định số 193/QĐ-UBND ngày 25 tháng
2 năm 2004 về việc thành lập Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải
quyết thủ tục hành chính quận Cầu Giấy.
Ngày sau khi Quyết định 84/2009/QĐ-UBND ngày 01/07/2009 của Ủy
ban nhân dân thành phố Hà Nội hướng dẫn Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg
ngày 22/6/2007 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện cơ chế “một cửa”, cơ
chế “một cửa liên thông”. Ủy ban nhân dân quận đã ra quyết định kiện toàn
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận, chỉ đạo các đơn
vị thực hiện ngay việc rà soát, cập nhật, chỉnh sửa, bổ sung các văn bản tại Bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận và Ủy ban nhân dân
các phường, đảm bảo cho phù hợp với các quy định mới về thực hiện cơ chế
“một cửa”, cơ chế “một cửa liên thông”.
Triển khai Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ về
Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020,
trên cơ sở Chương trình số 08-Ctr/TU ngày 18/10/2011 của Thành ủy, ngày
21/11/2011 Quận ủy Cầu Giấy đã ban hành Chương trình số 11-Ctr/QU về
đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực trách nhiệm và chất lượng
phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức quận Cầu Giấy giai đoạn
2010 – 2015.
Hàng năm Ủy ban nhân dân quận đều xây dựng kế hoạch cải cách hành
chính, kế hoạch kiểm soát thủ tục hành chính trên địa bàn quận Cầu Giấy.
Ủy ban nhân dân quận xác định cải cách thủ tục hành chính là khâu đột
phá để tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp, tổ chức, công dân vì vậy quận tập trung chỉ đạo rà soát, cập nhật, cắt
giảm, đề xuất đơn giản hóa thủ tục hành chính. Ủy ban nhân dân quận và các
phường công khai thủ tục hành chính theo Quyết định số 4045/QĐ-UBND,
4046/QĐ- UBND ngày 31/8/2011 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội về
33

việc công bố Bộ thủ tục hành chính đang thực hiện tại cấp huyện và cấp xã
trên địa bàn thành phố Hà Nội và Quyết định 4322/QĐ-UBND ngày
01/10/2012 về việc công bố thủ tục mới ban hành, thủ tục hành chính được
sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, thủ tục hành chính bị hủy bỏ hoặc bãi bỏ trong
lĩnh vực tư pháp thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Tư pháp, Ủy ban nhân
dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Ủy ban nhân dân quận chỉ đạo các đơn vị thực hiện niêm yết công khai
nội quy, quy trình tiếp nhận, giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính; công khai
thẩm quyền, thời hạn giải quyết, thành phần hồ sơ, lệ phí, căn cứ pháp lý của
từng thủ tục hành chính.
Ngay sau khi quyết định số 07/2016/QĐ-UBND ngày 08/03/2016 của
Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về quy định thực hiện cơ chế “một cửa”,
cơ chế “một cửa liên thông” trong giải quyết các công việc của cá nhân, tổ
chức, Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy đã có văn bản chỉ đạo các phòng
chuyên môn, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận và
Ủy ban nhân dân các phường rà soát, kiện toàn lại tổ chức, sắp xếp cán bộ làm
việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, bổ sung, thay thế hệ thống văn bản,
biểu mẫu, sổ sách đang thực hiện tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả đảm bảo
đúng quy định, đặc biệt là quy trình giải quyết hồ sơ hành chính cho cá nhân,
tổ chức đảm bảo không để cho cá nhân, tổ chức phải đi lại, bổ sung hồ sơ quá
một lần, nếu để hồ sơ quá hạn, không giải quyết được người có thẩm quyền
phải có văn bản xin lỗi người dân,...
- Trên cơ sở những quy định của Chính phủ và Thành phố Hà Nội, Ủy
ban nhân dân quận đã chỉ đạo Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban
nhân dân quận và Ủy ban nhân dân các phường xây dựng, tổng hợp và niêm
yết công khai, đầy đủ, kịp thời các văn bản sau tại Bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả để nhân dân thuận tiện trong đến yêu cầu giải quyết công việc:
34

+ Quyết định công khai các danh mục thủ tục hành chính thuộc thẩm
quyền tiếp nhận và giải quyết của Ủy ban nhân dân quận, các phòng chuyên
môn của quận ( trong đó niêm yết công khai, đầy đủ các thông tin về thủ tục
hành chính bao gồm: tên thủ tục hành chính, cấp thẩm quyền giải quyết, thành
phần hồ sơ và số lượng mỗi loại, số bộ hồ sơ phải nộp, thời hạn giải quyết và
trả kết quả, mức phí và lệ phí thực hiện thủ tục, các biểu mẫu của thủ tục);
+ Quyết định ban hành quy chế và tổ chức hoạt động của Bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả.
+ Nội quy của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
+ Các quy trình giải quyết thủ tục hành chính được thiết lập và tuân thủ
nghiêm ngặt theo yêu cầu của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001 – 2008.
+ Các hướng dẫn, tiếp nhận, chuyển giao hồ sơ, xử lý, trình ký, trả kết
quả giải quyết thủ tục hành chính;
+ Niêm yết công khai địa chỉ hòm thư tiếp nhận phản ánh kiến nghị, số
điện thoài đường dây nóng, hòm thư điện tử của đơn vị và của thủ trưởng đơn vị.
+ Mở các loại sổ sách theo đúng mẫu quy định như: sổ theo dõi tiếp
nhận và trả kết quả, giấy tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả, phiếu kiểm soát quá
trình kiểm soát hồ sơ, phiếu xin lỗi đối với hồ sơ giải quyết quá hạn, phiếu xin
lỗi do sơ xuất trong quá trình tiếp nhận hồ sơ,...
Cùng với việc ban hành văn bản chỉ đạo, Ủy ban nhân dân quận Cầu
Giấy thông qua hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo rất quan tâm xây dựng và thực
hiện rất nhiều các hoạt động khác nhằm triển khai thực hiện cơ chế “một cửa”
đạt hiệu quả cao nhất. Ví dụ như công tác tuyên truyền được quận ủy, HĐND
& UBND quận Cầu Giấy quan tâm chỉ đạo. Tùy theo từng giai đoạn, công tác
tuyên truyền được tập trung vào những nội dung cụ thể với nhiều hình thức
thiết thực như: tổ chức hội nghị đối với lãnh đạo Ủy ban nhân dân phường,
cán bộ văn phòng các phường, các tổ trưởng, tổ phó dân phố do
35

quận ủy, Ủy ban nhân dân quận chủ trì, tổ chức các đợt tuyên truyền cổ động
của ngành văn hóa vào dịp cuối năm 2014, tuyên truyền thông qua các cuộc
thi tiểu phẩm của Đoàn thanh niên; sổ tay tìm hiểu pháp luật do Hội đồng
tuyên truyền phổ biến giao dục pháp luật thực hiện. Bên cạnh đó, các tài liệu
về quy chế “một cửa” đều được gửi tới tổ trưởng tổ dân phố và phát thanh
trên hệ thống loa truyền thanh phường giúp người dân hiểu rõ mục đích, ý
nghĩa của việc thực hiện quy chế “một cửa”, các hồ sơ thủ tục cần thực hiện
khi có giao dịch hành chính trên từng lĩnh vực... Qua đó giúp người dân hiểu
được chủ trương của mình và chủ động tham gia vào quy trình giải quyết hồ
sơ hành chính của các cơ quan công quyền.
2.2.2. Công tác lựa chọn, sắp xếp đội ngũ cán bộ công chức làm việc ở
bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
Việc bố trí công chức làm việc tại bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy được quan tâm, bố trí cán bộ chuyên trách, ngay từ khâu
tuyển dụng mới cán bộ Ủy ban nhân dân quận đã chú ý đến trình độ chuyên
môn của từng cán bộ cho phù hợp với vị trí công tác mà họ sẽ đảm nhiệm.
Những cán bộ này thuộc biên chế của Văn phòng HĐND & UBND quận Cầu
Giấy, điều này không chỉ thuận lợi cho các cán bộ trong quá trình tác nghiệp
mà còn giúp cho Văn phòng quản lý, giám sát, điều hành được cán bộ, công
chức của Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính.
Cán bộ trực tiếp làm công tác tiếp nhận và trả kết quả 100% trình độ đại
học trở lên, đã là công chức qua thi tuyển hoặc không thông qua thi tuyển. Họ
là những người có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực, trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ và kiến thức quản lý nhà nước, có tinh thần trách nhiệm, thái
độ đúng mực trong phục vụ nhân dân. Cán bộ, công chức làm việc tại bộ phận
“một cửa” đã thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, tinh thần, tính chuyên nghiệp,
lấy tinh thần phục vụ dân làm mục tiêu công tác và được nhân dân, tổ chức
đến thực hiện giao dịch đánh giá tốt.
36

Cùng với việc bố trí cán bộ, tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy khi triển
khai thực hiện cơ chế “một cửa” đều chú trọng đúng mức đến công tác đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác tiếp nhận hồ sơ tại bộ phận
tiếp nhận và trả kết quả. Để chuẩn bị cho công tác triển khai đồng loạt việc
thực hiện cơ chế “một cửa” từ tháng 9/2004, Ủy ban nhân dân quận đã tổ
chức tập huấn kỹ năng tiếp dân và nghiệp vụ công tác đối với cán bộ làm việc
tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của quận và tất cả các phường trên
địa bàn quận, với hình thức đào tạo trực tiếp, cùng với lý thuyết là việc hướng
dẫn thực hành ngay tại bộ phận “một cửa” cấp quận. Đặc biệt, để bồi dưỡng
nâng cao nhận thức và chuyên môn nghiệp vụ cho các cán bộ làm việc tại Bộ
phận tiếp nhận hồ sơ hành chính của các cơ quan hành chính trên toàn Thành
phố, Ủy ban nhân dân Thành phố đã tổ chức tập huấn cho một số cán bộ, công
chức thực thi nhiệm vụ ở Bộ phận “một cửa”. Ủy ban nhân dân quận đã tạo
điều kiện để 100% cán bộ tiếp nhận hồ sơ đang làm việc tại bộ phận tiếp nhận
hồ sơ và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND & UBND quận tham gia lớp tập
huấn này. Qua đó các cán bộ được bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng tiếp nhận và
giải quyết thủ tục hành chính cũng như rèn luyện, nâng cao phẩm chất, cách
làm việc và kỹ năng tiếp dân.
2.2.3. Về cơ sở vật chất, phương tiện làm việc
Trong những năm qua Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy đã có sự quan
tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
của Ủy ban nhân dân quận và Ủy ban nhân dân 8 phường cơ bản đáp ứng yêu
cầu làm việc và tiếp công dân, đem lại sự thuận tiện cho cá nhân, tổ chức khi
đến yêu cầu giải quyết công việc.
+ Về vị trí, diện tích: Hiện nay, văn phòng làm việc bộ phận “một cửa”
tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy được bố trí đặt tại trụ sở chính của
HĐND và UBND với vị trí thuận lợi nhất để công dân, tổ chức thuận tiện khi
đến giao dịch. Diện tích phòng làm việc bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân
37

dân quận Cầu Giấy được bố trí theo đúng quy định tại Điều 10 Quyết định số
07/2016/QĐ-UBND ngày 08/3/2016 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội.
+ Về trang thiết bị phục vụ hoạt động: Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả đã
được trang bị tương đối khá đầy đủ theo hướng hiện đại và bố trí một cách
khoa học theo đúng quy định, gồm: Quầy bàn giao dịch, bàn, ghế làm việc
của cán bộ, công chức; máy vi tính có kết nối phần mềm ứng dụng tin học;
máy in; máy điện thoại bàn; máy photo; máy quét mã số, mã vạch để phục vụ
tổ chức, công dân tra cứu kết quả hồ sơ; hòm thư góp ý; tủ đựng hồ sơ; nội
quy làm việc... Bàn, ghế cho tổ chức, công dân ngồi chuẩn bị các giấy tờ liên
quan đến thủ tục hành chính cần giải quyết và chờ đến lượt thực hiện giao
dịch thủ tục hành chính lĩnh vực cần giải quyết được thông báo từ bảng điện
tử của cán bộ, công chức.
Có thể nói cơ sở vật chất tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban
nhân dân quận cơ bản đáp ứng yêu cầu của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
hiện đại tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức đến yêu cầu giải quyết công việc
2.2.4. Phạm vi và quy trình giải quyết công việc theo cơ chế “một cửa”
Thực hiện Quyết định số 4045/QĐ-UBND, Quyết định 4046/QĐ-UBND
của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội về việc công bố bộ thủ tục hành
chính đang thực hiện tại cấp huyện trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Lãnh đạo
Ủy ban nhân dân quận đã chỉ đạo Văn phòng HĐND & UBND niêm yết công
khai các bộ thủ tục hành chính (niêm yết công khai nội quy, quy trình tiếp
nhận, giải quyết thủ tục hành chính; công khai thẩm quyền, thời hạn giải
quyết, thành phần hồ sơ, lệ phí, căn cứ pháp lý của từng thủ tục hành chính...).
Theo đó bao gồm 267 thủ tục hành chính của cấp quận và 126 thủ tục hành
chính của cấp phường trên bảng tin tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ
hành chính và trên trang thông tin điện tử của quận.
Đến Quý I năm 2016, số thủ tục hành chính thực hiện ở cấp quận đã lên
tới 275 thủ tục, và 171 thủ tục hành chính ở cấp phường. Trong đó, bộ danh
38

mục thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp quận thuộc 14
lĩnh vực: Nội vụ: 26 thủ tục; Tư pháp: 39 thủ tục; Lao động, Thương binh và
Xã hội: 73 thủ tục; Y tế (Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực
phẩm): 01 thủ tục; Nông nghiệp (Hợp tác xã + Cấp giấy chứng nhận an toàn
thực phẩm nông, lâm, thủy sản): 19 thủ tục; Đăng ký kinh doanh: 05 thủ tục;
Công thương: 13 thủ tục; Văn hóa thông tin: 16 thủ tục; Tài nguyên môi
trường: 09 thủ tục; Tài chính: 11 thủ tục; Thanh tra: 05 thủ tục; Giáo dục và
Đào tạo: 20 thủ tục; Xây dựng đô thị: 21 thủ tục; Kế hoạch đầu tư: 17 thủ tục.
Mỗi thủ tục hành chính có 11 nội dung như sau:
- Trình tự thực hiện
- Cách thức thực hiện
- Thành phần, số lượng hồ sơ
- Thời hạn giải quyết
- Đối tượng thủ tục hành chính
- Cơ quan thực hiện thủ tục hành chính
- Kết quả thực hiện thủ tục hành chính
- Lệ phí (nếu có)
- Mẫu đơn, mẫu tờ khai (nếu có)
- Yêu cầu, điều kiện thực hiện thủ tục hành chính
- Căn cứ pháp lý của thủ tục hành chính
Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy đã xây dựng quy trình giải quyết từng
thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa”, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các
cơ quan trong việc giải quyết các thủ tục hành chính liên thông đảm bảo rõ
ràng, cụ thể và gắn trách nhiệm, thời gian giải quyết từng nội dung công việc
với các đơn vị liên quan. Đến nay, 100% các thủ tục hành chính thuộc thẩm
quyền tiếp nhận và giải quyết của Ủy ban nhân dân quận đã được xây dựng
quy trình giải quyết áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
TCVN (ISO 9001:9008).
39

Có thể tóm tắt quy trình giải quyết công việc theo cơ chế “một cửa” bằng
sơ đồ sau đây:
Tổ chức, cá nhân
Bộ phận ti ếp nhận
và trả kết quả
Cơ quan chuyên môn
Cấp có thẩm quyền quyết
định
- Ghi chú: -----------> Trả lại hồ sơ để bổ sung
Chuyển hồ sơ khi đã có kết quả
- Giải thích sơ đồ: - Cá nhân, tổ chức nộp hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả, chyên viên kiểm tra, nếu đủ điều kiện chuyển cơ quan chuyên môn
xử lý, nếu không đủ điều kiện trả lại công dân bổ sung.
- Phòng chuyên môn thụ lý: Nếu đủ điều kiện trình lãnh đạo
duyệt và trả lại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả để trả công dân, nếu thiếu
hồ sơ hoặc không đủ điều kiện trả lại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả để yêu
cầu công dân bổ sung hồ sơ.
Sơ đồ 2.1: Quy trình giải quyết TTHC theo cơ chế “một cửa”
40

Bước 1: Tổ chức, cá nhân có yêu cầu giải quyết công việc trực tiếp liên
hệ với Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận.
Bước 2. Công chức của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tiếp nhận hồ sơ
của cá nhân, tổ chức và thực hiện các nhiệm vụ sau:
Kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ:
- Nếu không thuộc phạm vi giải quyết thì hướng dẫn công dân đến cơ
quan có thẩm quyền giải quyết.
- Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, chưa đầy đủ theo quy định thì không tiếp nhận,
đồng thời hướng dẫn cụ thể để công dân bổ sung, hoàn chỉnh. Việc hướng dẫn
được thực hiện theo nguyên tắc một lần, đầy đủ, đúng quy định. Lập phiếu
hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ.
- Nếu hồ sơ hợp lệ, đầy đủ theo quy định thì nhập thông tin vào sổ theo
dõi và lập giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả và giao giấy tiếp nhận hồ sơ
và hẹn trả kết quả có đầy đủ thông tin cho người nộp hồ sơ; hướng dẫn công
dân nộp phí, lệ phí đối với những công việc được thu phí, lệ phí theo quy định
của pháp luật.
Bước 3.Chuyển hồ sơ:
Sau khi nhận hồ sơ, công chức tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả lập
phiếu kiểm soát quá trình giải quyết hồ sơ bàn giao hồ sơ và phiếu kiểm soát
quá trình giải quyết hồ sơ cho công chức của phòng ban chuyên môn giải
quyết. Phiếu kiểm soát quy trình giải quyết hồ sơ được chuyển theo hồ sơ và
lưu tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Việc bàn giao hồ sơ được thực hiện
ngay trong buổi làm việc, công chức phòng chuyên môn có trách nhiệm kiểm
tra và tiếp nhận hồ sơ, ký phiếu giao nhận hồ sơ; địa điểm chuyển giao tại bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả. Đối với các hồ sơ tiếp nhận trong sáng ngày thứ
bảy, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả chuyển cho cơ quan chuyên môn vào 8
giờ 00 phút ngày thứ hai của tuần làm việc tiếp theo. Hồ sơ được tiếp nhận
vào 30 phút cuối buổi chiều của ngày giao dịch tiếp nhận và trả kết quả phải
41

được bàn giao chậm nhất vào đầu giờ của ngày kế tiếp. Đối với các hồ sơ theo
quy định trả kết quả ngay trong ngày làm việc, thời gian chuyển hồ sơ được
quy định theo các quy trình giải quyết thủ tục hành chính cụ thể.
Bước 4. Giải quyết hồ sơ:
- Công chức, phòng chuyên môn thẩm định hồ sơ, tham mưu giải quyết,
trình lãnh đạo có thẩm quyền quyết định và chuyển kết quả giải quyết hồ sơ
cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.
- Trường hợp hồ sơ chưa đủ điều kiện giải quyết: Báo cáo cấp có thẩm
quyền bàn giao lại hồ sơ kèm theo thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do, nội
dung cần bổ sung. Thời gian cơ quan tổ chức đã giải quyết lần đầu được tính
trong giải quyết hồ sơ.
- Trường hợp hồ sơ không đủ điều kiện giải quyết: Báo cáo cấp có thẩm
quyền trả lại hồ sơ và thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do, nội dung cần bổ
sung. Thời hạn thông báo phải trong thời hạn giải quyết hồ sơ theo quy định.
- Đối với các hồ sơ quá hạn giải quyết: Cơ quan chuyên môn giải quyết
phải có văn bản xin lỗi cá nhân, tổ chức và nêu rõ lý do quá hạn và thời hạn
trả kết quả lần sau. Thời hạn trả kết quả lần sau không được quá 1/3 thời gian
quy định giải quyết công việc đó.
Bước 5. Trả kết quả:
Công chức của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả nhận kết quả từ phòng
chuyên môn, vào sổ theo dõi và thực hiện:
- Hồ sơ đã giải quyết xong: Trả kết quả và thu phí, lệ phí ( nếu có) theo
quy định. Đối với hồ sơ giải quyết xong trước thời hạn trả kết quả cần liên hệ
ngay cá nhân, tổ chức để nhận kết quả.
- Đối hồ sơ chưa đủ điều kiện giải quyết, phải bổ sung hồ sơ: Liên hệ cá
nhân, tổ chức đề nghị bổ sung hồ sơ, và văn bản xin lỗi của Bộ phận tiếp nhận
và trả kết quả nếu là lỗi của công chức khi tiếp nhận hồ sơ.
42

- Đối với hồ sơ không đủ điều kiện giải quyết. Liên hệ với cá nhân, tổ
chức để trả lại hồ sơ và kèm theo thông báo của cơ quan chuyên môn về hồ sơ
không đủ điều kiện giải quyết. Thời hạn thông báo phải trong thời hạn giải
quyết theo quy định.
- Đối với hồ sơ quá hạn giải quyết: Chuyển văn bản xin lỗi của cơ quan
làm quá hạn giải quyết cho cá nhân, tổ chức
2.3. Kết quả thực hiện theo cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân
quận Cầu Giấy trong một số lĩnh vực cụ thể
2.3.1. Lĩnh vực đăng ký kinh doanh
Thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện trên
các cơ sở pháp lý sau: Nghị định số 43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 của
Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp; Thông tư số 14/2010/TT-BKH ngày
4/6/2010 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn một số nội dung về hồ sơ,
trình tự, thủ tục đăng ký doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định số
43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp,
Quyết định số 02/2009/QĐ-UBND ngày 09/01/2009 của Ủy ban nhân dân
Thành phố Hà Nội quy định về lệ phí đăng ký kinh doanh trên địa bàn Thành
phố Hà Nội.
Công dân, tổ chức có nhu cầu đăng ký kinh doanh thì nộp hồ sơ tại bộ phận
“một cửa” Ủy ban nhân dân quận và chuẩn bị các giấy tờ, thủ tục hành chính đã
được quy định (niêm yết công khai tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả).
Với những quy định cụ thể về hồ sơ, thời gian giải quyết thủ tục đăng ký
doanh nghiệp cho cá nhân, tổ chức đã đánh dấu bước cải tiến mạnh mẽ của Ủy
ban nhân dân quận Cầu Giấy trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, xóa
bỏ các rào cản đăng ký gia nhập thị trường với doanh nghiệp. Đây có thể được
coi như là cuộc “cách mạng” về cải cách thủ tục hành chính trong việc thành lập
và đăng ký kinh doanh. Quận Cầu Giấy với đặc trưng một quận nội
43

thành dân số đông, tốc độ đô thị hóa mạnh, việc cấp giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh cho các hộ kinh doanh cá thể cũng diễn ra tương đổi nhiều.
Đặc biệt kể từ khi Luật Doanh Nghiệp năm 2014 ra đời đã rút ngắn thời
gian gia nhập thị trường cho doanh nghiệp. Theo quy định hiện hành, thời
gian xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp là 05 ngày làm việc, trong đó, 02 ngày
để cơ quan thuế cấp mã số doanh nghiệp, 03 ngày để cơ quan đăng ký kinh
doanh tiếp nhận, xử lý hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Với cơ chế này, việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp phải phụ
thuộc vào việc chờ cấp Mã số doanh nghiệp từ Cơ quan thuế, làm kéo dài thời
gian thực hiện thủ tục hành chính. Để tạo thuận lợi tối đa cho người dân,
doanh nghiệp tham gia thị trường, Luật Doanh nghiệp 2014 đã giảm thời gian
xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp xuống còn 03 ngày làm việc. Để hiện thực
hóa quy định nêu trên, cùng với ứng dụng CNTT, quận đã thực hiện cấp giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh trong 03 ngày làm việc.
Tuy nhiên, thủ tục hành chính về đăng ký kinh doanh vẫn còn một số
bất cập vẫn chưa rõ ràng đối với việc hậu kiểm, quản lý sau cấp đăng ký kinh
doanh, nhất là đối với những ngành nghề kinh doanh có điều kiện như ngành
nghề y dược tư nhân, kinh doanh khí hóa lỏng... cơ quan cấp đăng ký kinh
doanh là phòng tài chính – kế hoạch không đủ năng lực pháp lý, lực lượng để
kiểm tra họat động của các cơ sở này sau cấp đăng ký kinh doanh mà phụ
thuộc vào thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành.
2.3.2. Lĩnh vực tư pháp
Là một quận mới của Thủ đô Hà Nội, có tốc độ đô thị hóa cao với
nhiều cụm dân cư mới được hình thành, có cơ cấu dân số tẻ, hạ tầng đô thị
hiện đại, hệ thống giao dục đào tạo tiên tiến, nơi tập trung nhiều trường Đại
học, Cao đẳng lớn của Thủ đô và đất nước nên thu hút ngày càng nhiều dân
cư tại các vùng miền đến lập nghiệp, lập cư làm ăn, trong đó có rất nhiều đối
44

tượng là người nước ngoài, nhất là Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản.. làm
cho nhu cầu về công tác đăng ký hộ tịch, công tác chứng thực trong những
năm gần dây tăng lên nhanh chóng.
Với nhận thức đúng về vị trí, vai trò quan trọng của công tác đăng ký,
quản lý hộ tịch, chứng thực đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trên
địa bàn quận, đặt trong sự tác động của việc hội nhập quốc tế toàn diện, Ủy
ban nhân dân quận Cầu Giấy luôn quan tâm chỉ dạo, lãnh đạo và điều hành
công tác đăng ký hộ tịch, công tác chứng thực.
Đặc biệt, Luật Hộ tịch có hiệu lực thi hành kể từ 01/01/2016 đã cải tiến
mô hình quản lý và đăng ký hộ tịch theo hướng tập trung việc đăng ký hộ tịch
theo 2 cấp là cấp xã và cấp huyện. Quy định một số nội dung mới theo hướng
đơn giản hóa thủ tục hành chính, minh bạch, hiện đại gắn kết với việc ứng
dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch, nhằm đảm bảo lợi
ích của người dân và tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực hộ tịch.
Đây là lần đầu tiên có văn bản ở tầm Luật điều chỉnh riêng lĩnh vực
đăng ký, quản lý hộ tịch sau hơn 60 năm thực hiện bằng văn bản dưới luật
(các Nghị định của Chính phủ; Thông tư liên tịch, Thông tư của các Bộ, cơ
quan ngang Bộ), là bước hoàn thiện khá cơ bản về thể chế đăng ký và quản lý
hộ tịch của Việt Nam. Đồng thời, Luật Hộ tịch cũng có ý nghĩa đột phá, “cách
mạng” với nhiều quy định hoàn toàn mới. Luật Hộ tịch tạo nền móng cho việc
sử dụng phương thức quản lý dân cư hiện đại đã áp dụng ở nhiều quốc gia
trong khu vực và trên thế giới thông qua việc cấp Số định danh cá nhân ngay
khi đăng ký và cấp Giấy khai sinh cho trẻ em. Các quy định tập trung vào
việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong đăng ký, quản lý hộ tịch,
xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc, nhằm lưu giữ thông tin hộ
tịch cá nhân, đồng thời kết nối, cung cấp thông tin đầu vào cho cơ sở dữ liệu
quốc gia về dân cư, tiến tới đổi mới, áp dụng phương thức đăng ký hộ tịch
tiên tiến (đăng ký trực tuyến mọi cấp độ, cá nhân có yêu
45

cầu đăng ký hộ tịch có thể thực hiện yêu cầu đăng ký của mình tại nhà hay tại
bất cứ đâu).
Luật cũng quy định quản lý tập trung, thống nhất thông tin cá nhân, là
cơ sở để cung cấp thông tin cho các bộ, ngành, địa phương khai thác, sử dụng
trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính phục vụ người dân, bao gồm
những thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch và các lĩnh vực khác.
Từ việc cấp số định danh cá nhân và sử dụng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, tất
cả thủ tục hành chính trong lĩnh vực hộ tịch nói riêng, các lĩnh vực khác liên
quan đến người dân nói chung sẽ được đơn giản tới mức tối đa, người dân
không phải nộp, xuất trình nhiều loại giấy tờ chứng minh tình trạng nhân thân
như hộ khẩu, chứng nhận kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân, bản án/quyết
định ly hôn… khi làm thủ tục hành chính, chỉ cần xuất trình giấy tờ tùy thân
có ghi số định danh cá nhân, bởi tất cả thông tin đã được cập nhật gắn liền với
số định danh của cá nhân đó. Đồng thời, thời gian thực hiện thủ tục hành
chính sẽ được rút ngắn đáng kể, giảm chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho
cả cơ quan Nhà nước và người dân.
Bên cạnh đó vẫn còn nhiều khó khăn thách thức
Một là, về nhận thức, không chỉ trong công tác tư pháp mà trong các
công tác quản lý nhà nước khác, mọi vấn đề có liên quan đến yếu tố nước
ngoài từ trước đến nay, đều do cấp tỉnh giải quyết vì thế trong nếp nhận thức
nhất là nhận thức của cấp xã phường, tâm lý e ngại giải quyết vấn đề có yếu tố
nước ngoài là một trở ngại không nhỏ, nhất là trong điều kiện các công việc
khác hiện đang làm hàng ngày không hỗ trợ được công tác này.
Hai là, vấn đề được Ủy ban nhân dân cấp huyện quan tâm nhiều nhất
chính là việc tiếp nhận thẩm quyền đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài. Hầu
hết các địa phương đều lo lắng về yêu cầu trình độ ngoại ngữ của cán bộ,
những quy định về phỏng vấn, hay không có sự hỗ trợ đồng bộ từ các cơ quan
chức năng liên quan (công an, ngoại vụ, công chứng, dịch thuật, sứ
46

quan…), những bỡ ngỡ ban đầu khi thực hiện nhiệm vụ mới… Tuy nhiên,
hiện nay, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 quy định tiết một
số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch (có hiệu lực thi hành từ ngày
01/01/2016) đã quy định tương đối cụ thể và thuận lợi cho cán bộ hộ tịch cấp
huyện, giảm tối đa quy trình thủ tục như: Về vấn đề phỏng vấn kết hôn có yếu
tố nước ngoài không phải được thực hiện trong mọi trường hợp mà chỉ khi
“căn cứ tình hình cụ thể, khi cần thiết, Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng Chính
phủ quy định bổ sung thủ tục phỏng vấn khi giải quyết yêu cầu đăng ký kết
hôn nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên và hiệu quả quản lý
nhà nước” (khoản 3 Điều 31); bên cạnh đó, hồ sơ, giấy tờ có yếu tố nước
ngoài thì trên thực tế tất cả các giấy tờ này đều được dịch ra tiếng Việt, hợp
pháp hóa lãnh sự và có chứng thực hợp lệ nên không nhất thiết yêu cầu công
chức hộ tịch phải học ngoại ngữ;khi giải quyết việc kết hôn có yếu tố nước
ngoài thì trong giai đoạn đầu, đối với địa phương nào có nhiều việc, chắc chắn
cũng sẽ có những bỡ ngỡ, khó khăn ban đầu, nhưng theo Cục Hộ tịch, quốc
tịch, chứng thực – Bộ tư pháp, Cục đã lưu ý các địa phương căn cứ vào tình
hình thực tế, Sở Tư pháp có thể biệt phái cán bộ xuống huyện một thời gian,
khi nào ở cấp huyện làm tốt thì rút người lên hoặc tăng cường tập huấn, chỉ
đạo về chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ cấp huyện.
Mặc dù vậy, đối với thủ tục phỏng vấn khi đăng ký kết hôn có yếu tố
nước ngoài, cũng đã có nhiều quan điểm xung quanh vấn đề này. Có nhiều ý
kiến ủng hộ quy định bỏ thủ tục phỏng vấn như trong Nghị định số
123/2015/NĐ-CP, coi đây là “bước cải cách mạnh mẽ”, hướng tới bảo đảm
quyền công dân, quyền con người trong việc thực hiện kết hôn, tránh được
hình thức, phiền hà cho người dân. Quan điểm này cho rằng, việc triển khai
quy định phỏng vấn có nhiều bất cập và dễ nảy sinh tiêu cực, theo phản ánh
của nhiều địa phương, đây là thủ tục nặng về hình
47

thức, thực tế, hãn hữu mới có trường hợp kết hôn bị từ chối thông qua kết quả
phỏng vấn, mục đích phỏng vấn lại rất rộng, vượt ngoài khả năng hiểu biết
của cán bộ làm công tác hộ tịch, bởi ngoài việc đánh giá mức độ hiểu biết
hoàn cảnh gia đình, cá nhân của nhau, phỏng vấn còn để đánh giá mức độ
hiểu biết của các bên về văn hóa, lịch sử, pháp luật, phong tục tập quán… mỗi
nước. Chính vì vậy, việc bỏ thủ tục phỏng vấn là hợp lý và cần thiết. Trong
khi đó, lại có quan điểm không đồng tình, còn băn khoăn về việc bỏ thủ tục
phỏng vấn. Bởi theo quy định hiện hành, biện pháp “phỏng vấn” lại được xem
như một “rào cản pháp lý” nhằm góp phần làm lành mạnh hóa quan hệ hôn
nhân có yếu tố nước ngoài và bảo vệ quyền lợi của các bên khi kết hôn, việc
bỏ thủ tục phỏng vấn có thể sẽ gây ra nhiều hệ lụy, thực tế cũng đã có địa
phương đã thực hiện từ chối kết hôn nhiều trường hợp qua phỏng vấn do
những cặp này chưa thực sự hiểu về nhau.
Điều kiện và năng lực đội ngũ công chức làm công tác tư pháp hộ tịch
ở quận và phường mặc dù đã được quan tâm đầu tư cả về số lượng và chất
lượng. Song, xét về tổng thể, năng lực của tư pháp quận Cầu Giấy, có thể suy
ra năng lực của đại đa số cấp quận, huyện trên cả nước, chỉ đủ bảo đảm tốt
cho việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ như hiện tại. Việc tăng thêm yếu tố
nước ngoài vào công vụ đòi hỏi phải có sự chuyển đổi về chất từ chuyên môn
nghiệp vụ đến kỹ năng ngôn ngữ, giao tiếp; sự am hiểu không chỉ Luật Hộ
tịch mà còn các quy định pháp luật liên quan. Đây là một trở ngại lớn đối với
cán bộ hộ tịch, hơn nữa nhiệm vụ giao cho phòng Tư pháp và công chức tư
pháp hộ tịch rất nhiều.
Ba là, về các điều kiện bổ trợ, phối hợp. Cơ sở vật chất trang thiết bị
phục vụ cho công tác hộ tịch tại phòng tư pháp và phường chưa được trang bị
đầy đủ, thống nhất. Chúng ta biết rằng, để giải quyết việc đăng ký hộ tịch có
yếu tố nước ngoài, cần có sự hỗ trợ đồng bộ từ các cơ quan chức năng liên
48

quan (công an, ngoại vụ, công chứng, dịch thuật, sứ quán...) và đồng bộ với
các cơ quan giải quyết việc có liên quan đến nước ngoài.
Bốn là, Luật Hộ tịch năm 2014 quy định phân cấp mạnh cho chính
quyền địa phương. Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết toàn bộ
các việc đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài;thay đổi, cải chính hộ tịch cho
người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước, xác định lại dân tộc, trừ việc
đăng kýkhai sinh cho trẻ em sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc mẹ là công dân
Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới còn người kia là công dân của
nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam; kết hôn, nhận
cha, mẹ, con của công dân Việt Nam thường trú ở khu vực biên giới với công
dân của nước láng giềng thường trú ở khu vực biên giới với Việt Nam, khai tử
cho người nước ngoài cư trú ổn định lâu dài tại khu vực biên giới của Việt
Nam. Ủy ban nhân dân cấp xã đăng ký các việc hộ tịch còn lại.
Việc phân cấp thẩm quyền cho chính quyền địa phương, ngoài việc
giúp người dân tiết kiệm thời gian và thuận lợi trong thực hiện thủ tục, thì
cũng sẽ tạo cho chính quyền địa phương chủ động hơn, phát huy tối đa năng
lực, trách nhiệm của chính quyền địa phương, tránh chồng chéo thẩm quyền,
giúp chính quyền gần dân hơn, nắm chắc một cách toàn diện công tác hộ tịch
tại địa phương bảo đảm tăng cường vai trò quản lý nhà nước của Ủy ban nhân
dân cấp tỉnh, tiến tới mục tiêu lâu dài là phân cấp triệt để thẩm quyền đăng ký
hộ tịch cho chính quyền cơ sở khi điều kiện cho phép. Nhiệm vụ được chuyển
giao nhiều, nhiều việc không thể giải quyết ngay mà cần phải xác minh, thụ lý
trong nhiều ngày, trong khi đó, sẽ là mâu thuẫn nếu công tác cán bộ không
được giải quyết phù hợp. Tuy nhiên, đây vừa là cơ hội nhưng cũng là thách
thức đối với cơ quan đăng ký hộ tịch.
49

Bảng 2.1: Kết quả giải quyết thủ thục hành chính tại Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy trong một số lĩnh vực cụ thể năm 2014, 2015
Năm 2014
HS đã HS đã Số hồ sơ
TT Lĩnh vực tiếp giải giải quyết
nhận quyết quá hạn
01 Đăng ký kinh doanh 1891 1891 0
02 Lao động, Thương binh và xã hội 1048 1048 0
03 Tư pháp 10786 10786 20
04 Cấp phép xây dựng 1012 924 0
05 Tài nguyên môi trường 4151 3997 113
Năm 2015
Số hồ sơ
TT Lĩnh vực
HS đã HS đã giải giải
tiếp nhận quyết quyết
quá hạn
01 Đăng ký kinh doanh 2603 2603 0
02 Lao động, Thương binh và xã hội 1785 1770 6
03 Tư pháp 11524 11474 35
04 Cấp phép xây dựng 1632 1598 18
05 Tài nguyên môi trường 1395 1298 68
2.4. Nhận xét, đánh giá
2.4.1. Những thành tựu đạt được
Được sự quan tâm của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội, Ủy ban
nhân dân quận đã luôn sát sao chỉ đạo công tác cải cách thủ tục hành chính,
đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa” trong những
50

năm gần đây. Ủy ban nhân dân quận xác định đây là khâu đột phá để tạo môi
trường thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, tổ
chức, công dân vì vậy tập trung chỉ đạo việc rà soát, cập nhật, cắt giảm, đề
xuất đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo đảm việc giao dịch liên quan đến
thủ tục hành chính tại quận và phường thuận lợi, mang lại lợi ích và phục vụ
nhân dân theo đúng quy định của pháp luật. Tại quận Cầu Giấy, công tác triển
khai cơ chế “một cửa” được thực hiện đồng bộ và ngày càng đi vào chiều sâu,
biểu hiện cụ thể như sau:
Về tình hình niêm yết, công khai thủ tục hành chính bằng bản giấy, bản
điện tử. Tại Ủy ban nhân dân quận đã thực hiện việc niêm yết đầy đủ công
khai 100% các thủ tục hành chính bằng bản giấy tại trụ sở và bản điện tử tại
Cổng thông tin của Quận theo Quyết định số 4045, 4046/QĐ-Ủy ban nhân
dân của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội về việc công bố thủ tục hành
chính đang thực hiện tại cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội. Cụ thể tính
đến 17/3/2016 do có sự thay đổi, bổ sung , bãi bỏ các thủ tục hành chính tại
cấp quận đang thực hiện 275 thủ tục.
Hiện có 8/8 phường đã xây dựng quy trình tiếp nhận, giải quyết, trả kết
quả giải quyết của toàn bộ các thủ tục hành chính cấp phường, đảm bảo thống
nhất, đồng bộ trên 11 nội dung cơ bản (như phần trên đã nêu). Trong quá trình
thực hiện, thường xuyên rà soát, cập nhật theo hướng đơn giản hóa quy trình,
hồ sơ hành chính, giảm thời gian giải quyết.. Bước đầu xây dựng cơ chế liên
thông, trong giải quyết công việc theo thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực quản
lý đầu tư xây dựng. Hiện nay Ủy ban nhân dân phường niêm yết công khai
171 thủ tục thuộc thẩm quyền tại bảng tin bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ
sơ hành chính và trên trang tin điện tử của quận tại địa chỉ
www.caugiay.hanoi.gov.vn. Đã hoàn thành việc xây dựng quy trình chi tiết
giải quyết thủ tục hành chính từ quận đến phường.
51

Về việc giải quyết công việc của người dân theo tinh thần chương trình
số 11-Ctr/QU của Quận ủy Cầu Giấy về triển khai năm kỷ cương hành chính,
thực hiện một số biện pháp cần làm ngay để chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương
trong giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp được thực hiện
nghiêm túc.Ủy ban nhân dân quận và Ủy ban mặt trận tổ quốc quận đã phối
hợp lắp đặt hòm thư góp ý trực tiếp tại bộ phận quận và đăng ký đường dây
nóng và tiếp nhận ý kiến đóng góp qua Cổng giao tiếp điện tử quận Cầu Giấy;
tại bộ phận “một cửa” các phường đã có hòm thư đóng góp ý kiến để giải
quyết kịp thời những nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của nhân dân.
Việc triển khai thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận
Cầu Giấy được thưc hiện nghiêm túc và hiệu quả. Chính bởi thời gian giải
quyết công việc được rút ngắn nên đã giải quyết được số lượng lớn hồ sơ của
tổ chức, công dân.
Bảng 2.2: Kết quả thực hiện tiếp nhận và trả hồ sơ hành chính theo
cơ chế “một cửa” từ năm 2013 - 2016 của Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy
Số liệu
Kết quả thực hiện
STT thống kê
Tổng Tổng số Tổng số Tổng số hồ Tỷ lệ
số hồ hồ sơ hồ sơ sơ giải giải
sơ đã đã giải giải quyết quá quyết
tiếp quyết quyết hạn đúng hạn
nhận đúng (%)
hạn
1 2013 23.150 22.529 22.434 95 99.57%
2 2014 24.597 24.127 24.097 30 99.87%
3 2015 25.567 25.526 25.498 28 99.89%
4 Quý I 2016 5500 4633 4630 03 99.93%
5 Tổng số 78814 76815 76659 156 99.81%
52

Qua bảng số liệu trên có thể thấy rằng, kết quả giải quyết thủ tục hành
chính thông qua bộ phận “một cửa” tai Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy đã
tăng lên đáng kể, tỷ lệ giải quyết cao hơn so với những năm trước. Đặc biệt từ
2013, quận đã mạnh dạn thí điểm việc trả kết quả hồ sơ hành chính đến tận
nhà dân (đối với hồ sơ thuộc lĩnh vực đô thị) trong trường hợp chậm trả kết
quả so với thời gian quy định mà người dân không phải trả thêm bất kì khoản
phí nào. Kể từ khi áp dụng mô hình này, tinh thần trách nhiệm của cán bộ,
công chức được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ hồ sơ trả đúng hẹn rất cao. Trên cơ sở
kết quả đat được cho đến 2014 quận đã nhận rộng và áp dụng mô hình này đối
với lĩnh vực Tài nguyên – môi trường, cấp phép kinh doanh, lao động thương
binh và xã hội, tư pháp – hộ tịch tại Ủy ban nhân dân phường Dịch Vọng,
Nghĩa Tân. Đến năm 2015 triển khai thực hiện tại các phường Trung Hòa,
Yên Hòa, Mai Dịch, Quan Hoa.
Cho đến nay, 6/8 phường thuộc quận Cầu Giấy đã được cấp chứng chỉ
ISO. Các phường còn lại đã được Ủy ban nhân dân có ý kiến chỉ đạo tháo gỡ
và thực hiện trong thời gian tới. Đến đầu năm 2016, 6/8 phường đã hiện đại
hóa việc ứng dụng công nghệ thông tin tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ hành
chính. Hệ thống sổ nhật kí, phiếu hẹn công dân, phiếu giao nhận hồ sơ hành
chính với cán bộ chuyên môn được lập theo quy định, bên cạnh đó quận đã
xây dựng và đưa vào sử dụng phần mềm tiếp nhận và trả hồ sơ hành chính để
áp dụng thống nhất tại quận và 08 phường thuận tiện cho việc cập nhật, lưu
trữ và tra cứu thông tin. Tất cả các phường đã được Ủy ban nhân dân quận
đầu tư lắp đặt cổng camera tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ
tục hành chính.
Việc thực hiện hiện đại hóa bộ phận “một cửa” cũng đã giúp cho các
cán bộ, công chức dễ dàng hơn trong xử lý công việc, đồng thời nhận thức rõ
vai trò trách nhiệm của mình đối với công việc, từ bỏ thái độ nhũng nhiễu,
hạch sách và thay vào đó là làm đúng vai trò là “công bộc” của nhân dân.
53

Nhân dân qua đó có thể kiểm tra, đánh giá hoặc đánh giá về phẩm chất đạo
đức, năng lực của cán bộ.
Những kết quả đạt được đem lại những hiệu quả hết sức quan trọng
không chỉ về mặt tư tưởng mà còn có ý nghĩa cả về mặt tổ chức, hoạt động
của bộ máy hành chính, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của Quận nói
riêng, của Thành phố Hà Nội nói chung. Cụ thể là:
Đối với cơ quan quản lý hành chính nhà nước
Hoàn thiện thể chế: Nhiều văn bản pháp lý quan trọng làm cơ sở cho
việc triển khai, thực hiện các nhiệm vụ nói chung và các công việc liên quan
đến hoạt động của cơ chế “một cửa” được xây dựng, ban hành kịp thời đã tạo
môi trường và căn cứ pháp lý thuận lợi cho cán bộ, công chức và người dân
trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính. Việc công khai, niêm yết các thủ
tục hành chính và quy trình thực hiện thủ tục tại bộ phận “một cửa” Ủy ban
nhân dân quận đã giúp cho cán bộ, công chức thuận tiện trong việc tiếp nhận
hồ sơ.
Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức: Nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát
sao của Ủy ban nhân dân quận bố trí sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức trẻ có
nhiệt huyết, phân công nhiệm vụ, cụ thể phù hợp với trình độ, chuyên môn
nghiệp vụ tại bộ phận “một cửa” đã tạo ra môi trường làm việc hiện đại mang
tính tập thể, từng bước xây dựng, phát triển văn hóa công sở. Tinh thần, thái
độ của đội ngũ cán bộ ngày càng được cải thiện, tác phong xử lý công việc
khoa học, chuyên nghiệp đã tạo được niềm tin đối với người dân khi đến liên
hệ giải quyết công việc tại bộ phận “một cửa”.
Cơ sở vật chất như trụ sở, trang thiết bị tại bộ phận tiếp nhận, trả kết
quả hồ sơ hành chính của quận và các phường được quan tâm cải tạo, nâng
cấp bảo đảm trang trọng, khang trang, hiện đại, đáo ứng tốt yêu cầu công việc
của cán bộ và nhân dân.
Đối với người dân và xã hội
54

Cơ chế “một cửa” đã giảm phiền hà rất lớn cho người dân, đây cũng
chính là mục đích quan trọng hàng đầu được xác định khi tiến hành thực hiện
cơ chế này. Thay vì việc phải đến liên hệ với nhiều cơ quan, tổ chức khi giải
quyết công việc của mình như trước đây thì nay, người dân khi có nhu cầu
giải quyết công việc chỉ phải đến bộ phận “một cửa” để được hướng dẫn và
nộp hồ sơ, đến ngày hẹn nhận kết quả từ chính bộ phận này. Tại Ủy ban nhân
dân quận Cầu Giấy, luôn có người hướng dẫn trình tự, thủ tục, giải quyết khúc
mắc cho người dân khi đến giao dịch tại bộ phận “một cửa”. Chính bởi cách
tổ chức, sắp xếp khoa học như vật đã tiết kiệm thời gian cho người dân cả về
thời gian đi lại, chờ đợi và chi phí, sức lực. Thêm vào đó, người dân hiểu
được quyền, nghĩa vụ của mình, được biết rõ các nơi cần đến làm thủ tục, thời
gian, trình tự, thành phần hồ sơ mình cần chuẩn bị. Cơ chế “một cửa” cho
phép tổ chức, công dân dễ dàng tham gia giám sát hoạt động của cán bộ, công
chức và hoạt động của cơ quan nhà nước thông qua việc công khai các quy
trình giải quyết công việc, quy chế làm việc và trách nhiệm của cán bộ, công
chức được niêm yết công khai tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Qua đó
củng cố niềm tin của người dân vào Đảngm nhà nước, cấp chính quyền khi
được tham gia vào sử dụng dịch vụ công. Có thể thấy cơ chế “một cửa” là một
biểu hiện rõ nét của nền hành chính nước ta đang chuyển mình từ nền hành
chính cai trị sang hành chính phục vụ.
2.4.2. Những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện cơ chế “một cửa”
tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy
Mặc dù đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trên đây, việc thực
hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy vẫn còn nhiều vấn
đề bất cập. Cụ thể là:
- Thủ tục hành chính vẫn còn rườm rà, chưa thống nhất. Vẫn còn những
giấy tờ và yêu cầu không hợp lý trong tiếp nhận hồ sơ tại bộ phận “một cửa”.
Ví dụ như xác định nhân thân người thành lập doanh nghiệp, doanh
55

nghiệp có thể tự lựa chọn ngành nghề đăng ký kinh doanh nhưng cơ quan
đăng ký kinh doanh vẫn yêu cầu phải trình bản xác nhận ngành nghề, doanh
nghiệp vẫn phải kê khai. Việc thông báo mẫu dấu cũng mất nhiều thời gian,
khoảng 4 ngày, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Những yêu cầu thủ tục vẫn
chưa thực sự khách quan, còn nhiều bất cập cho người dân. Bên cạnh đó, bộ
danh mục thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết cấp huyện do thành
phố ban hành còn bất cập như chưa phản ánh hết được số lượng thủ tục hành
chính, việc quy định thời gian giải quyết, thành phần hồ sơ còn nhiều điểm bất
hợp lý..
- Ý thức trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ, công vụ, thái độ phục vụ nhân
dân của đa số cán bộ, công chức tuy đã có chuyển biến nhưng vẫn còn chậm.
Một bộ phận cán bộ, công chức làm việc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
còn thiếu trách nhiệm, chưa quan tâm đầy đủ đến thời hạn đã hẹn trả hồ sơ
cho tổ chức, công dân nên để hồ sơ tồn đọng, kéo dài, có trường hợp sách
nhiễu, gây phiền hà cho nhân dân. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức
tại bộ phận “một cửa” chưa thạo việc, hạn chế về năng lực, giải thích, tiếp
nhận hồ sơ của người dân không được thỏa đáng, đầy đủ dẫn đến việc người
dân phải đi lại nhiều lần. Có những công chức phòng chuyên môn khi thẩm
định giải quyết hồ sơ còn thiếu linh hoạt, máy móc, có biểu hiện quan liêu
trong xử lý công việc.
- Việc triển khai thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa” liên thông còn
thiếu đồng bộ, thủ tục giải quyết một số loại hồ sơ hành chính còn bị cắt khúc
theo cấp hành chính, chưa tạo thành quy trình giải quyết thống nhất từ Trung
ương đến địa phương nên còn gây phiền hà cho tổ chức, công dân khi thực
hiện các giao dịch hành chính. Quan hệ phối hợp trong giải quyết hồ sơ giữa
các cấp, các ngành tuy có tiến bộ, nhưng còn tồn tại nhiều thiếu sót, ý thức
cộng đồng trách nhiệm giữa các bên chưa cao, còn tình trạng đùn đẩy
trách nhiệm. Chẳng hạn: cơ quan Thuế, Kho bạc, Công an vẫn chưa thực sự
56

quyết tâm cùng chính quyền địa phương triển khai thực hiện cơ chế “một
cửa”, gây trở ngại, chậm trễ trong giải quyết thủ tục hành chính cho người
dân và doanh nghiệp.
- Công tác tuyên truyền về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế “một
cửa” tiến hành chưa mạnh và thiếu chiều sâu, chưa tạo ra những chuyển biến
căn bản trong nhận thức về trách nhiệm thực hiện công vụ cho đội ngũ cán
bộ, công chức và hiểu biết của nhân dân về cơ chế “một cửa”.
- Công tác thanh tra, kiểm tram giám sát chưa chặt chẽ, mang nặng tính
hình thức, xử lý chưa triệt để. Việc rà soát thủ tục hành chính tuy đã được
thực hiện nhưng đôi khi vẫn mang tính hình thưc, chưa xử lý kịp thời phát
hiện kiến nghị cấp có thẩm quyền thay đổi, bãi bỏ các thủ tục hành chính
không phù hợp.
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động của bộ phận “một
cửa” chưa được quan tâm hỗ trợ, đầu tư thỏa đáng. Mặc dù thành phố và quận
đã cố gắng tập trung đầu tư cơ sở vật chất nhưng nhiều phường bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả vẫn chưa đảm bảo diện tích tối thiếu 40m2
theo quy định.
- Hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ còn thấp.
Thiếu phần mềm đồng bộ dùng chung cho nhiều cơ quan liên quan đến giải
quyết thủ tục hành chính nên việc tích hợp còn hạn chế.. Nguồn nhân lực ứng
dụng công nghệ thông tin của cán bộ, công chức, các cơ quan đơn vị không
đồng đều.
2.4.3. Nguyên nhân
Thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân quận Cầu Giấy trong
thời gian qua bên cạnh những kết quả đã đạt được bước đầu vẫn còn không ít
những hạn chế, khó khăn. Có nhiều nguyễn nhân dẫn đến những hạn chế đó,
trong đó có cả nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Việc xác
định rõ những nguyên nhân của hạn chế là yếu tố quan trọng để đề ra được
các chủ trương, giải pháp tiếp tục thực hiện tốt cơ chế “một cửa” cũng như
57

Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc

Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc

Similar to Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân quận – từ thực tiễn quận cầu giấy, thành phố Hà Nội.doc