SlideShare a Scribd company logo
1 of 22
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
CƠ SỞ LÝ LU ẬN VÀ TH ỰC TIỄN CỦA HIỆU QUẢ KINH TẾ
SẢN XUẤT LÚA
1.1. Cơ sở lí luận
1.1.1 Khái ni ệm về hiệu quả kinh tế
Đối với tất cả các doanh nghi ệ p, c ác đơn vị sản xuất kinh doanh hoạt động trong
nền kinh tế, với các cơ chế quản l ý kh ác nhau thì có các nhiệm vụ mục tiêu hoạt động
khác nhau. Nhưng có th ể n ó i rằng, mọi doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh
đều có mục tiêu bao trùm lâu dài là t ối đa hóa lợi nhuận. Và để làm được điều đó thì yêu
cầu đặt ra cho các doanh nghiệp là phải hoạt động có hiệu quả kinh tế. Hiệu quả kinh tế
không chỉ là mối quan tâm hàng đầu của nhà sản xuất, các doanh nghiệp mà còn là mối
quan tâm hàng đầu của toàn xã h ội.
heo GS.TS Ngô Đình Giao “Hiệu quả kinh tế là tiêu chu ẩn cao nhất cho mọi sự lựa
chọn kinh tế của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý c ủa Nhà nước”.
Theo Mác, đó là việc “tiết kiệm và phân phối một cách hợp lý th ời gian lao động sống và lao
động vật hóa giữa các ngành” và đó cũng là quy luật “tiết kiệm và tăng năng suất lao động
hay tăng hiệu quả”. Còn theo ti ến sĩ Nguyễn Mạnh Tiến “hiệu quả kinh tế
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
là một phạm trù hi ệu quả khách quan phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực để đạt
được mục tiêu đã xác định”.
Từ những quan điểm trên ta có th ể hiểu rằng: “Hiệu quả kinh tế là một phạm trù kinh
tế quan trọng biểu hiện tập trung của sự phát triển kinh tế theo chiều sâu, phản ánh trình
độ khai thác nguồn lực và trình độ chi phí các nguồn lực đó trong quá trình tái sản xuất
nhằm đạt những mục tiêu đã đề ra”.[1]
Khi đề cập đến hiệu quả, các tác giả như Farell (1957), Schultz (1964), Rizzo (1979) và
Ellis (1993) đều thống nhất cần phải phân biệt rõ ba khái ni ệ m cơ bản về hiệu
quả: hiệu quả kỹ thuật (technical efficency), hiệu quả phân b ổ c ác ngu ồ n lực
(allocative efficency) và hiệu quả kinh tế (economic effciency). [2]
Hiệu quả kỹ thuật là số lượng sản phẩm có thể đạt được trên một đơn vị chi phí đầu
vào hay nguồn lực sử dụng vào sản xuất trong hữ g điều kiện cụ thể về kỹ thuật
hay công nghệ áp dụng vào nông nghiệp. Hiệ u quả này thường được phản ánh trong mối
quan hệ về các hãng sản xuất. Hiệu quả kỹ thu ậ t liên quan đến phương diện vật chất của
sản xuất. Nó ch ỉ ra rằng một đơn v ị nguồn lực dùng vào s ản xuất đem lại thêm bao nhiêu
đơn vị sản phẩm.[2]
Hiệu quả phân bổ là ch ỉ tiêu hiệu quả trong các yếu tố giá sản phẩm và giá đầu vào
được tính để phản ánh gi á tr ị sản phẩm thu thêm trên m ột đồng chi phí chi thêm về đầu
vào hay nguồn lực. Thực ch ấ t của hiệu quả phân bổ là hiệu quả kỹ thuật có tính đến các
yếu tố về giá của đầu vào và giá c ủa đầu ra. Vì thế nó còn được gọi là hiệu quả giá (price
efficiency). Việc xác định hiệu quả này cũng giống như xác định các điều kiện về lý thuy
ết biên để tối đa hóa lợi nhuận.[2]
Hiệu quả kinh tế là phạm trù kinh t ế mà trong đó sản xuất đạt hiệu quả kỹ thuật và
hiệu quả phân bổ. Điều đó có nghĩa là hai yếu tố hiện thực và giá tr ị đều tính đến khi xét
việc sử dụng các yếu tố nguồn lực trong nông nghiệp. Nếu đạt được một trong hai yếu tố
là hiệu quả kỹ thuật hay hiệu quả phân bổ mới là điều kiện cần chứ chưa phải là điều
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
kiện đủ cho đạt hiệu quả kinh tế. Chỉ khi nào việc sử dụng nguồn lực đạt cả chỉ tiêu hiệu
quả kỹ thuật và hiệu quả phân bố khi đó sản xuất mới đạt được hiệu quả kinh tế.[2]
Như vậy, việc đưa ra khái niệm hiệu quả kinh tế thì có rất nhiều quan điểm khác
nhau nhưng đều thống nhất ở bản chất của nó. Người sản xuất muốn thu được kết quả thì
phải bỏ ra một khoản chi phí (nhân lực, vật lực, vốn…) nhất định nào đó. Tiêu chuẩn của
hiệu quả kinh tế là tối đa hóa đầu ra với một lượng đầu vào nhất định và tối thiểu hóa chi
phí với một lượng đầu ra nhất định.
1.1.2 Phương pháp xác định hiệu quả kinh tế
Thực chất khái niệm hiệu quả kinh tế là phản ánh mặt chất lượ ng c ủa các hoạt động
kinh doanh, phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt đượ c mục tiêu cuối cùng c ủa
các hoạt động kinh doanh là tối đa hó a lợi nhuận.
Bản chất khái niệm hiệu quả kinh tế là nâng cao n ăng suất lao động xã hội và tiết kiệm
lao động xã hội. Đây là hai mặt có quan h ệ mậ t thiết của vấn đề hiệu quả kinh tế, gắn liền
với hai quy luật tương ứng của nền sản xu ấ t xã hội là quy luật năng suất lao động và quy
luật tiết kiệm thời gian. Hay nói cách khác b ản chất của hoạt động kinh tế là giá trị gia
tăng. Trong đó, việc tiết kiệ m c i phí là một trong những biện pháp để nâng cao hiệu quả
kinh tế. Tuy nhiên tiết kiệm chi phí không có ngh ĩa là hạn chế chi tiêu mà là s ử dụng đồng
tiền một cách c ó hiệu quả nhất.
- Thứ nhất: Hiệu quả kinh tế được xác định bằng tỷ số giữa kết quả đạt được và chi
phí bỏ ra. Công th ức được xác định như sau:
H=Q/C
ong đó:
H: Hiệu quả kinh tế (lần)
Q: Kết quả thu được (nghìn đồng, triệu đồng)
C: Chi phí bỏ ra (nghìn đồng, triệu đồng)
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Phương pháp này phản ánh rỏ nét trình độ sử dụng các nguồn lực, xem xét được một
đơn vị nguồn lực đã sử dụng đem lại bao nhiêu kết quả. Điều này giúp ta so sánh hi ệu quả
ở các quy mô khác nhau.
- Thứ hai: Hiệu quả kinh tế được tính bằng cách so sánh phần tăng thêm của kết quả
thu được và phần tăng thêm của chi phí bỏ ra. Công th ức được xác định như sau:
H=∆QC
Trong đó: H: hiệu quả kinh tế.
∆Q: phần tăng thêm của kết quả thu được.
∆C: phần chi phí tăng thêm.
Phương pháp này dù ng để nghiên cứu mức đầu tư tro g thâm canh. Nó xác định kết
quả thu thêm trên một đơn vị tăng thêm của chi phí. Tuy nhiên, khi sử dụng hai phương
pháp trên đều khô ng cho biết qui mô của hiệu qu ả kinh tế là bao nhiêu. Vì thế mà hiệu
quả kinh tế còn xác định bằng chênh lệch giữa kết quả thu được với phần chi phí bỏ ra. Để
biết được kết quả, với cách tính này c o ta biết được tổng thu nhập và tổng lợi nhuận là bao
nhiêu. M ặc dù v ậy cách tính này không cho ta bi ết cái giá ph ải trả cho qui mô hi ệu quả
kinh tế là bao nhiêu và không th ể dùng để so sánh hiệu quả đạt được giữa các doanh
nghiệp, các đơn vị sản xu ấ t khô ng cùng quy mô.
Qua trình bày ở trên ta thấy có nhi ều cách để tính hiệu quả kinh tế, mỗi cách tính
đều phản ánh một khía cạnh khác nhau. Vì vậy trong quá trình nghiên cứu tùy vào m ục
đích khác nhau mà chúng ta l ựa chọn cách tính sao cho phù hợp và con số cuối cùng ph ải
có ý ngh ĩa về mặt kinh tế.
Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay thì hiệu quả là tiêu chí đánh giá quá trình
sản xuất của một doanh nghiệp hay một hộ gia đình nào đó. Sản phẩm có chổ đứng vững
trên thị trường hay khô ng điều này khô ng chỉ thể hiện ở nội dung chất lượng sản phẩm
mà nó còn th ể hiện sản phẩm đang ở mức giá nào. Từ thực tế này mà khi đánh giá hiệu
quả kinh tế trong sản xuất ta phải dựa trên cơ sở giá cả thị trường tại thời điểm người
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
bán quyết định bán. Tuy nhiên khi nghiên cứu động thái của hiệu quả cần phải sử dụng giá
cả cố định hoặc giá gốc để so sánh.
1.1.3 Một số đặc điểm cây lúa
1.1.3.1. Nguồn gốc cây lúa
Đến nay, có nhiều giả thiết khác nhau về nguồn gốc của cây lúa trên trái đất, nhưng
hầu hết đều thừa nhận rằng các loài lúa hoang d ại đã xuất hiện từ thời tiền sử của trái đất
( thời Gondwana). Theo công bố của Chang và cs (1984), O.sativa xuất hiện đầu
tiên ở dãy Himalaya, Miến Điện, Lào, Việt Nam và Trung Quốc. T ừ các tr ng tâm trên lúa
Indica phát tán đến lưu vực sông Hoàng Hà và sông D ương T ử r ồ i sang Nhật Bản, Triều
Tiên và từ đó biến thành chủng Japonica. Lúa được hình hành ở Indonesia và là sản phẩm
của quá trình chọn lọc Ở Việt Nam, theo kết quả kh ả o sát nguồn gen cây lúa những năm
gần đây tìm thấy các loài lúa d ại mọc nhiều ở vùng Tây B ắc Nam Trung Bộ
đồng bằng sông C ửu Long,Tây Nguyên là các loài O.granulata, O.nivara, O.ridleyi,
O.rufipogin. Với điều kiện khí hậu nhiệt đới, Vi ệ t Nam cũng có thể là cái nôi hình thành
cây lúa n ước. Từ lâu, cây lúa đã trở thành cây l ương thực chủ yếu có ý ngh ĩa quan trọng
trong nền kinh tế và xã h ội của nước ta.
Lúa tr ồng hiện nay có ngu ồn g ố c t ừ loài lúa d ại. Việc xác định trực tiếp tổ tiên
cây lúa tr ồng ở Châu Á (Oryza sativa) v ẫn còn nhi ều ý ki ến khác nhau. Một số tác giả
như Đinh Dĩnh, Bùi Huy Đáp,...cho rằng: Oryza fatua là loại lúa l ại gần nhất và được coi
là tổ tiên của lúa tr ồng hiệ ay.
1.1.3.2. Đặc điểm sinh học
Sinh trưởng và phát triển của cây lúa phụ thuộc rất nhiều yếu tố, từ điều kiện tự
nhiên, tình hình canh tác, phân bón đất đai, mùa v ụ gieo trồng, giống và thời gian sinh
trưởng của từng giống lúa. Quá trình sinh trưởng của cây lúa có thể chia ra làm hai thời
kỳ: Sinh trưởng dinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực.
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Thời kỳ sinh trưởng dinh dưỡng: Ở thời kỳ này cây lúa chủ yếu hình thành và phát
triển các cơ quan dinh dưỡng như ra lá, phát triển rễ, đẻ nhánh…
- Thời kỳ sinh trưởng sinh thực: Là thời kỳ phân hoá, hình thành cơ quan sinh sản bắt
đầu từ khi làm đòng đến khi thu hoạch. Bao gồm các quá trình làm đòng, tr ổ bông, hình
thành hạt. Quá trình làm đốt tuy là sinh trưởng dinh dưỡng nhưng lại tiến hành song song
với quá trình phân hoá đòng nên nó c ũng nằm trong quá trình sinh thực.
Thời kỳ này có ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình hành số bông, t ỷ lệ hạt chắc và
trọng lượng hạt lúa.
+ Quá trình nẩy mầm: Hạt hút n ước, độ ẩm trong hạt t ă ng, ho ạ t động các men hô
hấp và phân giải rõ r ệt, một loạt các phản ứng sinh hoá x ả y ra, phôi được cung cấp
glucoza, axitamin, các tế bào phân chia, l ớn lên trục phôi phình to, đẩy mầm khi nẩy mầm,
đầu tiên xuất hiện lá bao hình vảy, không có di ệp lục. Đồng thời trong quá trình
nẩy mầm, từ phôi xu ất hiện rễ phôi. R ễ này dài, sau này phát tri ển thành các lông t ơ giúp
hạt hút nước trong thời kỳ đầu.
+ Quá trình phát triển của bộ r ễ : Sau khi nẩy mầm rễ lúa phát tri ển từ phôi là r ễ mộng,
rễ này chủ yếu có m ột cái. R ễ mộ ng xuất hiện rồi dài ra, có th ể hình thành lông rễ, rễ mộng
hoạt động trong mộ t thời gian ngắn rồi chết đi và được thay thế bằng các lớp rễ phụ được
hình thành từ mặ t các đốt gốc của cây. Những mắc đầu chỉ ra được trên dưới năm rễ, những
mắc sau có thể đạt tới 3-20 rễ. Tập hợp các lớp sẽ tạo thành rễ chùm.
+ Quá trình phát triển lá: Lá được hình thành từ các mầm lá ở mắc thân, khi hạt nẩy
mầm, hình thành các lá đầu tiên là lá bao m ầm, lá không hoàn toàn r ồi đến lá thật 1,2,3…
Các lá phát triển liên tục từ ba lá đầu này, cây lúa đã tự nuôi d ưỡng hoàn toàn sống độc
lập, lá quang hợp, rễ hút dinh dưỡng. Thông thường trên cây lúa có khoảng 5-6 lá cùng
hoạt động, lá già tàn rụi dần để các lá non mới lại tiếp tục.
+ Quá trình đẻ nhánh: Lúa sau khi bén rễ hồi xanh thì làm đốt, làm đòng. Nhánh lúa
hình thành từ các mầm nách ở gốc thân. Quá trình hình thành một nhánh qua bốn giai
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
đoạn: phân hoá nhánh, hình thành nhánh, nhánh dài trong b ọc lá và nhánh xu ất hiện.
Trong quá trình hình thành nhánh đầu tiên xuất hiện một lá bao hình ống dẹt, rồi xuất hiện
các lá c ủa nhánh, nhánh phát tri ển 3-4 lá có th ể tách ra khỏi cây mẹ và sống tự lập.
+ Quá trình làm đòng: Ở thời kỳ này thân lúa chính th ức mới được hình thành, số
lóng kéo dài và chi ều dài các lóng quy ết định chiều cao của cây. Quá trình làm đòng là
quá trình phân hoá và hình thành các c ơ quan sinh sản, có ảnh hưởng trực ti p đ n quá
trình hình thành năng suất lúa.
+ Quá trình trổ bông, n ở hoa, thụ phấn: Sau khi hoàn thành quá trình làm đòng thì
cây lúa tr ổ ra ngoài do sự phát triển nhanh của lóng trên cùng. Khi cây lúa thoát ra kh ỏi
bẹ lá là quá trình trổ xong. Cùng v ới quá trình rổ bao phấn trên mộ bông các hoa ở đầu
bông và đầu gié nở trước, các hoa ở gốc bông, các hoa ở g ố c b ông nở cuối cùng. Khi
hoa nở phơi màu, váy cá hút nước trương to l ê n, đồng thời với áp lực của vòi nh ị làm
cho vỏ trấu nở ra, hạt phấn rơi vào đầu nhuỵ, đó là quá trình thụ phấn. Sau quá trình thụ
phấn là quá trình thụ tinh và hình thành hạt. Trong điều kiện bình thường hạt phấn rơi
xuống đầu nhuỵ, sau 15 phút ống ph ấ n bắt đầu dài ra, các chất trong hạt bắt đầu dồn về
ống phấn. Sau thụ tinh là quá trình phát triển phôi và phôi nh ũ.
+ Quá trình chín hạ t: Chúng ta có th ể chia quá trình chín hạt ra làm ba thời kỳ: chín
sữa, chín sáp và chín hoàn toàn.
• Chín sữa: Sau phơi màu 6 -7 ngày các ch ất dự trữ trong hạt ở dạng lỏng, trắng như sữa,
hình dạng hạt hoàn thành có màu xanh, tr ọng lượng hạt tăng nhanh ở thời kỳ này.
• Chín sáp: Ở thời kỳ này chất dịch trong hạt dần dần đặc lại, hạt cứng và màu xanh
dần chuyển sang màu vàng.
• Chín hoàn toàn: Thời kỳ này hạt chắc cứng, màu vàng nh ạt và trọng lượng hạt đạt
tối đa.
• Quá trình lúa chín kéo dài 30-40 ngày tuỳ theo giống, thời vụ. Đây là quá trình
quyết định năng suất lúa.
•
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
1.1.3.3.Đặc điểm sinh thái
Ngoài sự tác động của con người thì khí hậu thời tiết là yếu tố quan trọng nhất của
điều kiện sinh thái, nó có ảnh hưởng lớn nhất và thường xuyên đến quá trình sinh trưởng
và phát triển của cây lúa.
+ Về nhiệt độ: Quá trình sinh trưởng và phát triển của cây lúa phụ thuộc rất nhiều
về nhiệt độ trong vụ gieo trồng. Nếu thời tiết thuận lợi, nhiệt độ trung bình cao cây lúa
đạt được tổng nhiệt cần thiết sẽ ra hoa và chín sớm hơn tức là rú t ng ắn thời gian sinh
trưởng và ngược lại. Để cho cây lúa phát triển tốt thì cần nhi ệ t độ kh ác nhau qua các
thời kỳ sinh trưởng.
• Thời kỳ nẩy mầm: Nhiệt độ thích hợp cho cây lúa ẩy mầm là 30-350
C. Nhiệt độ giới
hạn thấp nhất là 10-120
C và quá cao là trên 40 0
C không có l ợi cho quá trình nẩy mầm
của lúa.
• Thời kỳ đẻ nhánh, làm đòng: Ở thời kỳ này cây lúa đã bén r ễ, hồi xanh. Nhiệt độ
thích hợp là 250
C-320
C. Nhiệt độ dưới 160
C quá trình bén rễ, đẻ nhánh, làm đòng
không thuận lợi.
• Thời kỳ trổ bông làm h t: Thời kỳ này cây lúa r ất nhạy cảm trước sự thay đổi của
nhiệt độ. Trong quá trình nở hoa, phơi màu, thụ tinh đòi h ỏi nhiệt độ phải ổn định. Nếu
gặp nhiệt độ quá thấp ho ặ c quá cao đều không có lợi.
+ Nước: Là thà h phần chủ yếu trong cơ thể lúa, là điều kiện để thực hiện quá trình
sinh lý trong cây và là điều kiện ngoại cảnh không thể thiếu của cây lúa.
Theo Goutchin, để tạo ra một đơn vị thân lá, cây lúa cần 400-450 đơn vị nước, để
tạo ra một đơn vị hạt, cây lúa cần 300-350 đơn vị nước. Nhu cầu nước của cây lúa qua
các thời kỳ sinh trưởng là khác nhau.
• Thời kỳ nẩy mầm: Hạt giống được bảo quản dưới độ ẩm 13%, khi ngâm hạt, hạt
hút nước đạt 22% thì có thể hoạt động và nẩy mầm tốt khi độ ẩm của hạt đạt 25-28%.
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
• Thời kỳ cây con: Trong điều kiện gieo thẳng cây lúa ở giai đoạn cây con không cần
nước nhiều, ta chủ động giữ đủ ẩm và cho nước vào ruộng từ từ khi cây được 2-4 lá.
• Thời kỳ đẻ nhánh: Ở giai đoạn này chủ động tháo nước sát gốc lúa. Để tạo điều kiện
cho cây lúa đẻ nhánh, sau khi cây đẻ nhánh hữu hiệu làm đòng tr ổ bông ta c ần cho nước
vào đầy đủ tránh bị khô nước làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây lúa. Để
lúa sinh trưởng thuận lợi, đạt năng suất cao cần cung cấp nước đầy đủ.
1.1.3.4. Vị trí và tầm quan trọng của cây lúa
Lúa là m ột trong ba cây lương thực chủ yếu bao gồm lúa mì, ngô và lúa g ạo. Có
khoảng 40% dân số sử dụng lúa g ạo là lương thực chính, 25% s ử dụng lúa gạo trên 1/2
khẩu phần lương thực hàng năm. Như vậy, lúa gạo có ảnh t ới đời sống ít nhất 65% dân
số toàn cầu. Sản xuất lúa gạo tập trung chủ yếu ở các ước Châu Á, một số nước ở Châu
Mỹ, Châu Phi và Châu Úc chiếm một phầ n nh ỏ. Trong đó, mức tiêu thụ về lúa gạo của
các nước Châu Á là rất cao từ 180-200 Kg/ng ười, còn Châu M ỹ và Châu Âu ch ỉ 10
kg/người.
Sản xuất lúa g ạo đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế nông
nghiệp và nông thôn Vi ệ t Nam. Khoảng 80% trong tổng số 11 triệu hộ nông dân có tham
gia sản xuất lúa g ạo và ch ủ yếu dựa vào phương thức canh tác thủ công truyền thống.
Trong lúa gạo có đầy đủ c á c chất dinh dưỡng như các cây lương thực khác, ngoài ra còn
có các Vitamin hóm B và m ột số thành phần khác.
- Về tinh bột: Là nguồn cung cấp chủ yếu Calo. Giá trị nhiệt lượng của lúa là 3594
Calo/g, t ong đó hàm lượng amyloza trong hạt quyết định đến độ dẻo của gạo. Hàm lượng
amyloza ở lúa gạo Việt Nam thay đổi từ 18 - 45% đặc biệt có giống lên tới 54%.
- Prôtêin: Chi ếm 6 - 8% thấp hơn so với lúa mỳ và các loại cây khác. Giống lúa có
hàm lượng prôtêin cao nhất là 12,84% và thấp nhất là 5,25%. Phần lớn các giống Việt
Nam nằm vào khoảng 7-8%.
- Lipít: Ở lúa lipít thuộc loại trung bình, phân bố chủ yếu ở lớp vỏ gạo.
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Vitamin: Trong lúa g ạo còn có m ột số vitamin nhóm B nh ư B1, B2, B6…Vitamin
B1 là 0,45 mg/100hạt. Từ những đặc điểm của cây lúa và giá trị của nó, lúa gạo được coi
là nguồn thực phẩm, dược phẩm có giá trị và được tổ chức dinh dưỡng quốc tế gọi là
"Hạt gạo là hạt của sự sống".
Với giá trị dinh dưỡng của hạt kết hợp với việc chọn tạo giống có năng suất cao,
phẩm chất tốt thì lúa gạo ngoài việc sử dụng hàm lượng lương thực là chủ y u thì các sản
phẩm phụ của lúa còn s ử dụng rất nhiều trong các lĩnh vực khác nhau:
+ Gạo: Có th ể dùng làm nguyên v ật liệu chế biến các sản phẩm nh ư: kẹo, bánh,
sản xuất bia, rượu…
+ Tấm: Sản xuất tinh bột, rượu, phấn mịn và thuốc chữa b ệ nh.
+ Cám: Ngoài vi ệc làm thức ăn cho gia súc, tro g cô g nghệ dược còn s ản xuất
Vitamin B1 chữa bệnh tê phù, d ầu cám có th ể dùng ch ữa bệnh, chế tạo xăng, làm xà
phòng…
+ Trấu: Sản xuất nấm mem làm th ức ăn cho gia súc, làm chất đốt, đóng lót hàng
dùng, để độn chuồng làm phân bón có SiO 2 cao.
+ Rơm rạ: Với thành phần xenluloza có thể sản xuất giấy, caton xây dựng, đồ gia
dụng, làm thức ăn cho gia s ú c như trâu, bò, tr ộn với họ đậu làm thức ăn ủ chua, sản xuất
nấm rơm, độn chuồn , làm chất đốt, phân bón
1.1.4 Các nhân t ố ả h hưởng đến sản xuất lúa
1.1.4.1. Nhân t ố thuộc về tự nhiên
Thời tiết khí hậu
Khí hậu là yếu tố chủ yếu quyết định đến sự phát triển, hệ thống canh tác và năng
xuất lúa. Khí hậu có ảnh hưởng rất lớn đến sự phân bố của cây lúa trên toàn th ế giới và
có quy lu ật trên từng vùng r ộng lớn. Những tác động của biến đổi khí hậu đến nông
nghiệp Việt Nam thể hiện ở việc ảnh hưởng đến cơ cấu mùa v ụ, gia tăng dịch bệnh, giảm
năng suất cây trồng, nước biển dâng dẫn đến mất diện tích canh tác, xâm nhập
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
mặn, tiêu thoát n ước khó khăn. Bên cạnh đó sự tác động thất thường của thời tiết còn
là nguyên nhân gây h ại cho cây lúa.
Nhiệt độ
Nhiệt độ là nhân t ố ảnh hưởng đến sự nảy mầm của hạt, sự sinh sôi của cây non,
còn ảnh hưởng đến quá trình ra hoa kết hạt sớm hay muộn. Cây lúa có xu ất xứ từ vùng
nhiệt đới nên khí hậu nóng ẩm và một trong những điều kiện thuận lợi cho cây lúa phát
triển. Lúa là loại cây ưa nóng, để hoàn thành chu kì sống cây lúa c ần một lượng nhiệt
nhất định. Lúa sinh trưởng bình thường ở nhiệt độ từ 250
C- 280
C, n ế u nhiệt độ thấp hơn
170
C thì cây lúa sẽ sinh trưởng chậm lại, còn n ếu nhiệt độ th ấp hơn 13 0
C thì cây lúa sẽ
không phát tri ển được và có th ể chết. Nhiệt độ từ 280
C-350
C hì lúa sinh trưởng nhanh
nhưng kém chất lượng.
Ánh sáng
Cường độ ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đế n quá trình quang hợp, hô h ấp của cây
lúa. S ố giờ chiếu sáng trong ngày ảnh hưởng đế n quá trình ra hoa sớm hay muộn của cây
lúa. C ường độ ánh sáng thuận lợi cho c ây lúa từ 250-400 calo/cm2
/ngày.
Đất đai
Đất đai là tư liệu sản xuất quan trọng và đặc biệt không thể thiếu trong quá trình sản
xuất nông nghi ệp. Nh ờ có đất đai mà cây lúa t ồn tại và cây lúa được cung cấp đầy đủ
chất dinh dưỡng cho qu á trình trao đổi chất và sự chuyển hóa sinh lý. Ở mỗi vùng khác
nhau thì tính chất đất và độ màu mỡ tự nhiên của đất cũng khác nhau. Vì vậy, trong quá
trình sản xuất thì cần chú ý đến chế độ canh tác cho phù h ợp với ruộng đất nhằm cung
cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây trồng sinh trưởng và phát tri ển tốt.
Nguồn nước
Nước ta có m ạng lưới sông ngòi, h ồ ao dày đặt với lượng nước dồi dào, phong phú có
giá tr ị lớn cho sản xuất nông nghi ệp. Nước là yếu tố quan trọng đối với động, thực vật cũng
như đối với cây trồng mà đặc biệt là cây lúa nhất là ở thời điểm làm đòng, tr ổ bông thì nước
có vai trò quy ết định tới năng xuất sau này. Nước có vai trò hòa tan các
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
chất dinh dưỡng và vận chuyển chúng trong đất để cung cấp cho cây. Các chất dinh dưỡng
cần thiết cho cây hầu hết là chất khoáng nếu không được hòa tan trong n ước thì rễ cây sẽ
không hút được. Nước góp phần quan trọng trong việc cải tạo đất, tạo điều kiện cho vi
sinh vật hoạt động phân giải các chất hữu cơ làm tăng độ phì nhiêu cho đất.
Nước có tác dụng thau chua rửa mặn tốt, thiếu nước thì cây sẽ giảm năng suất nếu
nghiêm trọng hơn thì cây sẽ chết.
1.1.4.2. Yếu tố sinh học
Giống
Giống có ảnh hưởng quan trọng đến năng xuất nông nghiệp, đ iề u này thể hiện ở
chỗ mỗi giống có tiềm năng năng xuất khác nhau. Thông th ường các giống địa phương
có năng xuất thấp hơn các giống lai ưu thế, chênh lệch năng su ấ t này có th ể lên đến 10
-20%. Nhằm tăng hiệu quả sản xuất cho sản xuất nô g ghiệp hiện nay công tác lai tạo
giống rất được chú trọng. Các nhà khoa h ọc đ ã nghiên c ứu nhận thấy có 2 h ướng cải
tiến năng suất theo hướng tăng hiệu suất sử dụ ng n ăng lượng bức xạ:
+ Giảm chiều cao cây, tăng số b ô ng/1 đơn vị diện tích
+ Tăng số hạt và trọng lượng b ô ng ay quả. Hệ số kinh tế tăng đi đôi với tăng khối
lượng chất khô tích lũy vào thời kỳ cuối.
Phân bón
Có 16 lo ại dương chất cần thiết cho cây trồng. Trong đó 3 nguyên tố do nước và
không khí cung cấp (C, H ,O). Mười ba nguyên tố khác do đất đai và phân bón do con
người cunng cấp. Phân bón được được chia thành các loại phân sau đây gắn liền và tác
động trực tiếp của chúng lên cây trồng.
Phân đạm: là chất tạo hình cho cây lúa là thành ph ần chủ yếu của Protein. Đạm là loại
phân quan trọng bởi đạm thúc đẩy quá trình tăng trưởng của cây, giúp cây trồng có khả năng
tạo ra được chất diệp lục và tinh bột, thiếu đạm cây sinh trưởng còi c ọc, trên lá
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
già xuất hiện màu xanh lợt đến vàng nhạt, bắt đầu từ chóp lá, tiếp đó cây bị chết hoặc
rụng.
Phân lân : Lân có vai trò quan tr ọng trong đời sống cây trồng. Lân có trong thành
phần của hạt nhân tế bào, rất cần trong việc hình thành các bộ phận mới của cây. Lân tham
gia vào thành ph ần các enzim, các protein, tham gia vào quá trình t ổng hợp các axit amin.
Lân kích thích sự phát triển của rễ cây, làm cho r ễ ăn sâu vào đất và lan rộng ra xung
quanh, tạo điều kiện cho cây trồng chịu được hạn và ít đỗ ngã. Lân kích thích quá trình đẻ
nhánh, nảy chồi, thúc đẩy ra hoa kết quả sớm và nhiều. Lân làm t ăng đặc tính chống chịu
của cây cối với các yếu tố không thuận lợi: chống ré t, ch ống hạn, chịu độ chua của đất,
chống một số loại sâu bệnh hại ..
Phân Kali : Kaki có vai trò ch ủ yếu trong việc chuyển óa n ăng lượng trong quá trình
đồng hóa các chất dinh dưỡng của cây. Kali làm tă g phẩm chất nông sản và góp phần
làm tăng năng suất của cây trồng, tăng hàm l ượng bột và tăng khả năng bảo quản của hạt
Phân NPK : Loại phân NPK là lo ạ i p ân chuyên cung c ấp cho cây trồng 3 nguyên
tố dinh dưỡng kết hợp N( đạm), P(lân), K(kali). Phân tổng hợp NPK có nhiều ưu điểm,
do mỗi thành phần dinh dưỡng đượcc bao bọc bởi một lớp phụ gia đặc biệt nên quá trình
hòa tan ch ậm, dinh dưỡng trong phân được giải phóng dần nên hiệu quả sử dụng phân
cao (70-80%), thời ian s ử d ụng phân dài(35-40 ngày sau bón). Hơn nữa ưu điểm của
NPK là rất tiện lợi khi sử dụng, góp phần làm giàu chi phí sản xuất, do đã được tính toán
liều l ợng phân tùy theo t ừng loại cây, tùy theo giai đoạn sinh trưởng- phát triển của cây
trồng nên đảm bảo được năng suất, chất lượng cây trồng.
1.1.4.3. Yếu tố con người
Tập quán canh tác c ủa người dân
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Cây lúa là cây l ương thực có truyền thống từ xa xưa. Trải qua nhiều năm sản xuất
người dân đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm trồng những loại cây nào là phù h ợp, trồng
trên loại đất nào và th ời kì gieo trồng như thế nào là phù hợp.
Đây là một yếu tố ảnh hưởng không nhỏ tới năng xuất và sản lượng cây lúa. Nếu
tập quán canh tác lạc hậu sẽ hạn chế đến quy mô sản xuất, hạn chế mức đầu tư và hạn
chế việc áp dụng khoa học kĩ thuật vào trong quá trình sản xuất làm cho năng suất cây
trồng giảm, hiệu quả thấp.
Trình độ của nông dân
Trình độ cũng là một trong các yếu tố quan trọng ảnh h ưởng đ n năng suất và sản
lượng của cây trồng. Nếu trình độ của người nông dân th ấ p, không có kinh nghiệm trong
sản xuất sẽ hạn chế khả năng tiếp cận và áp d ụng k oa ọ c kĩ thuật vào trong quá trình sản
xuất.
Khả năng áp dụng khoa học kĩ thuật
Việc áp dụng khoa học kĩ thuật vào trong s ả n xuất có tác động rất lớn đến khả năng
sản xuất và sản lượng cây trồng. Nế u ng ười dân biết tiếp cận tốt và áp dụng khoa học kĩ
thuật vào trong hoạt động sản xuất thì sẽ làm cho hoạt động sản xuất có hiệu quả hơn,
năng suất cao hơn và chất l ượng tốt hơn.
1.1.5 Hệ thống các chỉ tiêu nghiên c ứu
1.1.5.1. Chỉ tiêu đánh i á mức độ đầu tư các yếu tố sản xuất
• Chi phí đầu tư phân bón/sào (số lượng:kg/sào, giá trị:1000đ)
• Chi phí giống/sào (số lượng:kg/sào, giá trị:1000đ)
• Chi phí thuốc BVTV/sào (gồm thuốc trừ sâu, diệt cỏ….số lượng: chai/sào, giá
trị:1000đ)
• Chi phí khác/sào (bao gồm chi phí thuê ngoài/sào, chi phí thủy lợi, chi phí làm đất,
chi phí tuốt lúa…đơn vị tính:1000đ)
1.1.5.2. Nhóm các ch ỉ tiêu đánh giá kết quả
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
-Tổng giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích (GO): Toàn bộ của cải vật chất và dịch
vụ được sản xuất ra trong nông nghiệp trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm.
GO = Qi * Pi
Trong đó:
Qi: lượng sản phẩm i được sản xuất ra.
Pi: giá của sản phẩm loại i.
- Chi phí trung gian trên một đơn vị diện tích (IC): bao gồm nh ữ ng khoản chi phí
vật chất và dịch vụ được sử dụng trong quá trình sản xuất nông nghi ệ p, chủ yếu là chi
phí thuê ngoài và mua ngoài.
IC= Chi phí dịch vụ + chi phí khác
- Giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích (VA): Phản ánh phần thu thêm so với chi
phí trung gian của hoạt động sản xuất kinh doanh nào đó.
VA=GO–IC
Trong đó:
GO: tổng giá tr ị sản xuất
IC: chi phí trung gian
1.1.5.3. Nhóm các ch ỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế
- Năng suất lúa (N): Phản ánh trung bình một năm thu được bao nhiêu kg lúa trên
một đơn vị diện tích gieo trồng.
N=Q/S
Trong đó:
Q: Tổng sản lượng lúa trong năm
S: Diện tích gieo trồng lúa
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Giá trị sản xuất trên chi phí trung gian (GO/IC): Chỉ tiêu này cho bi ết cứ một đồng
chi phí trung gian được đầu tư vào quá trình sản xuất lúa thì tạo ra bao nhiêu đồng giá trị
sản xuất. Nếu tỷ số này càng cao thì sản xuất càng có hi ệu quả.
- Giá trị gia tăng trên chi phí trung gian (VA/IC): Theo chỉ tiêu này thì cứ một đồng
chi phí trung gian được bỏ vào quá trình sản xuất lúa thì tạo ra bao nhiêu đồng giá trị gia
tăng. Tỷ trọng này càng l ớn thì hiệu quả sản xuất lúa càng cao.
-Thu nhập hỗn hợp trên tổng cho phí (MI/TC): Phản ánh cứ một đồng chi phí tạo ra
được bao nhiêu đồng thu nhập hỗn hợp.
- Giá trị tăng thêm trên giá tr ị sản xuất (VA/GO): chỉ iêu này cho bi ết việc bỏ ra một
đồng giá trị sản xuất sẽ thu được bao nhiêu đồng giá trị gia t ăng.
1.2. Cơ sở thực tiễn
1.2.1 Tình hình sản xuất lúa gạo trên Th ế giới
Trên thế giới, lúa chi ếm một vị trí quan trọ ng, đặc biệt ở khu vực Châu Á. Ở Châu
Á, lúa là món ăn chính giống như bắp của dân Nam Mỹ, hạt kê của dân Châu Phi ho ặc lúa
mì của dân Châu Âu và B ắc M ỹ. Thống kê của tổ chức lương thực thế giới (FAO, 2015)
cho thấy, có 114 n ước trồng l ú a, trong đó 18 nước có diện tích trồng lúa trên trên 1 triệu
ha tập trung ở Ch â u Á, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Vệt Nam, Myanmar... 31
nước có di ệ n tích trồng lúa trong khoảng 100.000ha - 1.000.000 ha. Trong đó có 27 nước
có năng suất trên 5 tấn/ha đứng đầu là Ai Cập (9.7 tấn/ha), Úc (9.5 tấn/ha) El Salvador
(7.9 tấn/ha).
Diện tích trồng lúa ở Châu Á d ẫn đầu về thế giới, nhưng năng suất lúa không cao.
Từ năm 1990 đến nay, năng suất lúa thế giới vẫn liên tục tăng và trung bình đạt 4,38
tấn/ha năm 2010. Mặc dù n ăng suất lúa của các nước Châu Á còn th ấp nhưng do có diện
tích sản xuất lớn nên Châu Á vẫn là khu vực đóng góp lúa gạo chủ yếu và quan trọng trên
thế giới.
Thống kê của tổ chức lương thực thế giới (FAO,2008) còn cho th ấy, diện tích trồng
lúa trên th ế giới đã gia tăng rõ r ệt từ năm 1961 đến 1980. Trong vòng 19 n ăm đó, diện
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tích trồng lúa trên thế giới tăng bình quân 1,53 riệu ha/năm. Từ năm 1980, diện tích lúa
tăng chậm và đạt cao nhất vào năm 1999 (156,8 triệu ha) với tốc độ tăng chậm với tốc
độ tăng trưởng bình quân 630.000 ha/năm. Từ năm 2000 trở đi diện tích trồng lúa thế giới
có nhiều biến động và có xu h ướng giảm dần, đến năm 2005 còn ở mức 155,1 triệu ha.Từ
năm 2005 đến 2008 diện tích lúa gia tăng liên tục đạt 159,0 triệụ ha cao nhất kể
từ năm 1995 tới nay.
Ở Ấn Độ, một nước sản xuất gạo lọt top 4 thế giới, ước tính chính thức lần thứ 2 cho
sản xuất lúa gạo tại Ấn Độ vừa được công bố giữa tháng 2 nă m 2017, cho thấy sản lượng vụ
chính năm 2016 của nước này tăng 5% lên 144 tri ệ u t ấ n lúa, t ương đương 96 triệu tấn gạo,
cao hơn 3,2 triệu tấn so với dự báo chính thức r ướ c đó, chủ yếu nhờ mùa
mưa diễn biến thuận lợi. Theo các nhà chức trách Ấ Độ, k ế t quả sản xuất rất tích cực của
vụ chính đã giúp h ạn chế ảnh hưởng tiêu c ự c của sản lượng lúa vụ hai suy giảm 1,2%.
Nguyên nhân chính là do nguồn cung n ước hạn chế tại các bang miền Nam, tác động tiêu
cực tới cả các khu vực sản xuất đượ th ủy lợi hóa trong năm thứ 3 liên tiếp. Theo đó, nhìn
chung, Ấn Độ dự b á o t ổng sản lượng lúa năm 2016 là 163,3 triệu tấn, tương đương
108,9 triệu tấn gạo, t ă ng 4% so với năm 2015 và cao hơn 1,8 triệu tấn so với dự báo của
FAO hồ i th á ng 12/2016. FAO cũng đưa ra dự báo sản lượng lúa của nước này đạt 165,3
triệ u t ấ n, tương đươnB g 110,2 triệu tấn gạo năm 2017, cao hơn 1,2% so với mức sả
lượng năm 2016. Tuy nhiên, vẫn còn quá s ớm để đưa ra dự báo cho vụ sản xuất sắp tới
do yếu tố chính là mùa m ưa tại khu vực Tây Nam nước này.
Thái Lan, với nền sản xuất lúa g ạo lâu đời và là m ột nước xuất khẩu gạo hầu như
không gián đoạn suốt gần 2 thế kỷ, không phải ngẫu nhiên mà Thái Lan đứng đầu thế
giới một thời gian dài về giá trị xuất khẩu lúa gạo. Các nhà chức trách Thái Lan cho biết
nguồn cung nước dồi dào cho hệ thống thủy lợi vào vụ hai của niên vụ 2016/17 từ đầu
tháng 4 đã đưa diện tích thủy lợi hóa đạt 1,2 triệu ha, có với chỉ 510.000 ha kế hoạch
được phê duyệt cho vụ hai và tăng 560.000 ha so với cùng k ỳ năm ngoái, khi hoạt động
sản xuất bị tác động nặng nề bởi tình trạng thiếu nước. Sự cải thiện nhanh chóng này là
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
nhờ các biện pháp chính sách của chính phủ Thái Lan khuyến khích nông dân chuyển
sang các cây trồng khác, và các nhà chức trách cũng khuyến cáo nông dân hạn chế gieo
trồng lúa vụ 3, vốn thường bắt đầu sau khi thu hoạch lúa gieo trồng hồi tháng 4 chuẩn bị
kết thúc. Xét đến sự tiến triển này về cơ sở hạ tầng sản xuất lúa gạo Thái Lan, FAO nâng
dự báo sản xuất lúa của Thái Lan thêm 1,5 triệu tấn lên 32,6 triệu tấn, tương đương 21,6
triệu tấn lúa, tức tăng 14% so với sản lượng năm 2015. Mức tăng này phản ánh sản lượng
tăng cả ở vụ chính và vụ hai nhờ điều kiện sản xuất thuận lợi được duy trì. Về triển vọng
sản xuất năm 2017, FAO dự báo sản xuất lúa t ạ i Thái Lan sẽ tăng 700.000 tấn so với
năm 2016 lên 33,3 triệu tấn, tương đương 22 tri ệ u t ấn gạo. FAO dự báo sản xuất lúa
gạo Thái Lan tăng là do nông dân tại nước n à y iếp tục lựa chọn trồng lúa thay vì các cây
trồng khác, dù chính phủ nước này đã ạ m ụ c tiêu sản xuất lúa t ừ 27 triệu tấn xuống 25 –
26 triệu tấn trong năm 2016. Giá lúa tại Thái Lan đang gặp áp lực lớn do sự phục hồi sản
lượng, dù chính phủ n ước này đã triển khai chương trình thế chấp lúa g ạo tại chỗ đối với
3 triệu tấn lúa và t ạ o động lực cho các trung gian thương mại dự trữ các nguồn lúa thu
hoạch v ụ chính. Đến tháng 2/2017, giá lúa cổng trại giảm 6 – 14% so với cùng k ỳ năm
2016, ở mức 7.400 – 10.900 Baht/kg, tương đương 214 –
317 USD/tấn. Giá lúa gi ả m m nh cũng gây áp lực lên giá các ng ũ cốc thay thế. Trong
trường hợp này là ngô, khi chính phủ Thái Lan liên tục kêu gọi nông dân chuyển từ
trồng lúa sang trồ g ô.
1.2.2 Tình hì h sản xuất lúa ở Việt Nam
Về phía Việt Nam, vẫn luôn đứng trong top 3 nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới.
Xuất phát điểm là một nước nông nghiệp, cây lúa là cây trồng chính và lâu đời, cây lúa
được phân bố khắp mọi miền của đất nước từ Bắc vào Nam, là một trong những nước có
điều kiện khí hậu thuận lợi cho sự phát triển của cây lúa. Hơn 70 % dân số Việt nam sống
bằng nghề trồng lúa, nhân dân ta rất cần cù, sáng tạo và giàu kinh nghiệm trong nghề
trồng lúa nước, được kế thừa những kinh nghiệm của cha ông và đúc rút nhiều
thành công trong công tác chăm sóc và gieo trồng. Theo ước tính chính thức mới nhất,
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
sản lượng lúa của Việt Nam năm 2019 đạt 43,45 triệu tấn, tương đương 28,3 triệu tấn gạo,
giảm 1.4 % so với năm 2018. Nguyên nhân là do thiếu nước, xâm mặn nghiêm trọng và bão
làm gi ảm năng suất trung bình. Nông dân Việt Nam hiện đang thời gian cao
điểm sản xuất vụ chính đông xuân. Đến giữa tháng 3/2020, hoạt động sản xuất vụ lúa đầu
tiên và l ớn nhất trong 3 vụ được báo cáo là phục hồi so với hoạt động sản xuất hồi năm
ngoái, đạt diện tích gieo trồng 3,04 triệu ha. Tại ĐBSCL, khu vực sản xuất chiếm một nửa
sản lượng vụ đông xuân, vấn đề xâm mặn vẫn còn tác động và mưa đ n trễ
được cho là có thể làm giảm năng suất. Năm 2019, nguồn nước kh ô ng đủ cho hệ thống
thủy lợi và tình trạng xâm mặn đã làm gi ảm 10% năng su ấ t trung bình vụ chính tại
ĐBSCL xuống còn 6,4 t ấn/ha. Kết quả thu hoạch sớm cho thấ y h ậm chí năng suất còn có
thể giảm thấp hơn trong năm nay. Tình hình sản xuất tại ĐBSH t ốt hơn nhờ thời tiết tốt.
Hiện khu vực ĐBSCL đang chuẩn bị xuống gi ống vụ hè thu. Tuy vậy, sự tụt giảm sản
lượng trong vụ đầu bị trễ có thể duy trì mức giá lúa ở mức cao.
Bảng 1.1: Diện tích, năng suất, s ản lượng lúa nước ta giai đoạn 2017- 2019
Chỉ Tiêu
Diện Tích
Năng suất
ĐVT 2017
Nghìn ha
7705,2
tạ/ha 55,5
2018
7570,4
58,1
2019
7470,1
58,2
2018/2017
+/- (%)
-134,8 -1,74
+2,6 +4,68
2019/2018
+/- (%)
-100,3 -1,32
+0,1 +0,11
Sản lượng Nghìn tấn 42738,9 44046,5 43450 +1306,6 +3,05 -596,5 -1,35 (Nguồn:
Niên giám th ống kê 2019)
Qua số liệu thực tế, diện tích sản xuất lúa c ủa nước ta qua 3 năm giảm xuống. Từ
7705,2 nghìn ha (năm 2017) giảm xuống 7470,1 nghìn ha (năm 2019), tức giảm 235,1
nghìn ha so với năm 2017, giảm 100,3 nghìn ha so với năm 2018 tướng ứng giảm 1,32 %.
Tuy vậy năng suất lại tăng từ 55,5 tạ/ha (năm 2017) lên 58,1 tạ/ha (năm 2018). Đến năm
2019, năng suất lúa bị chững lại chỉ tăng từ 58,1 tạ/ha (năm 2018) lên chỉ 58,2 tạ/ha (năm
2019) tức tăng 0,1 tạ/ha tương ứng tăng 0,01 %. Sản lượng lúa lúc tăng lúc giảm qua 3
năm không ổn định trong khi diện tích giảm dần qua từng năm. Sản lượng năm
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
2018 đạt 44046,5 nghìn tấn tăng 1306,6 nghìn tấn so với năm 2017 là 42738,9 nghìn tấn.
Năm 2019 đạt 43450 nghìn tấn nhưng giảm 596,5 nghìn tấn so với năm 2018 tương ứng
giảm 1,35%.
Có th ể nhận thấy được lí do giảm diện tích gieo trồng bởi vì có sự vào cuộc của chính
phủ về việc đẩy mạnh cơ cấu tỷ trọng các ngành nghề dịch vụ, công nghi ệp trong cơ cấu
tỷ trọng chung và giảm cơ cấu tỷ trọng của ngành nông nghiệp khiến đất đai nông nghiệp
bị thu hồi chuyển thành đất sản xuất công nghiệp, phục vụ cho các ngành công nghiệp
dịch vụ công nghệ cao đang ngày càng xâm nhập khi ế n kinh tế Việt Nam phát triển
nhanh như vũ bão hiện nay. Nhìn chung ngành sản xuất nông nghi ệp Việt Nam có được
kết quả như vậy là nhờ việc thực hiện các chủ trương ch ính s á ch, đường lối của Đảng
và Nhà nước, thực hiện việc áp dụng các tiến bộ k oa ọ c kỹ thuật mà đặc biệt là khoa
học về di truyền giống lúa có vai trò r ất to lớn. Bộ giống lúa th ường xuyên được chọn
lọc lai tạo, giữ gìn và bỗ sung, thay thế nh ằ m để bảo tồn những giống quý, có năng suất
cao, phẩm chất tốt và phù h ợp với từng đ iề u kiện tự nhiên khác nhau b ởi những giống
lúa khác nhau , loại bỏ những giống kém hất lượng, hiệu quả kinh tế thấp, đồng thời tích
lũy và tái tạo, phát triển nh ữ ng bộ giống có năng suất cao, phẩm chất tốt, chống chịu
được với từng điều kiện bất l ợ c ủa môi trường. Trên cơ sở đó dự báo Việt Nam có khả
năng xuất khẩu đế n 4,5 triệu tấn gạo năm 2020.
1.2.3 Tình hình sản xuất lúa của tỉnh Thừa Thiên Huế
Thừa Thiên Huế là m ộ t Tỉnh nằm ở duyên hải miền Trung, tuy phải chịu nhiều trận
lũ lụt, hạn hán như g sả xuất nông nghiệp trên địa bàn Tỉnh không vì thế mà giảm đi, sản
xuất nông nghiệp vẫn được chú trọng dù đang tiến hành quá trình công nghi ệp hóa, hiện
đại hóa cùng v ới đất nước.
Nhìn chung trong 3 năm trở lại đây, tình hình sản xuất lúa c ủa tỉnh Thừa Thiên Huế có
nhiều biến đổi.
Bảng 1.2: Tình hình sản xuất lúa trên địa bàn t ỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2017 -
2019
2019/2017
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Chỉ tiêu
Diện tích (nghìn ha)
Năng suất (tạ/ha)
Sản lượng ( nghìn tấn)
2017
54,9
59,6
327,4
2018
54,7
61,1
334,4
2019 +/- %
54,8 -0,1 99,8
59,6 0 100
326,4 -1 99,7
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Qua bảng số liệu 1.2 ta thấy năng suất lúa ở Thừa Thiên Huế khá cao. Đỉnh điểm là
năm 2018 năng suất đạt đến 61,1 tạ/ha, tăng 1,5 tạ/ha, tăng 2,5% so v ới năm 2018, sản
lượng cả năm đạt đến 334,4 nghìn tấn, tăng 2,1% so với 2018.
Tỉnh Thừa Thiên Huế có m ục tiêu đến năm 2025 phải ổ n định diện tích gieo trồng
lúa nước khoảng 51.000 – 52.000 ha/năm, năng suất lúa bình quân đạt trên 60 tạ/ha, diện
tích lúa chất lượng cao đạt 17.000 ha, tỷ lệ s ử d ụng giố g lúa xác nhận đạt trên 98% diện
tích gieo cấy, diện tích cánh đồng lúa mẫ u l ớn có liên kết trong tiêu thụ khoảng 5.500
ha….
Tuy mỗi năm phải chịu nhiều tr ậ n lũ lụt lớn, nhưng người dân Thừa Thiên Huế đã
biết vượt qua khó khăn, tìm tòi các bi ện pháp khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao sản lượng
và chất lượng lúa g ạ o sản xuất ra. Bên cạnh đó được sự hỗ trợ của chính quyền địa
phương, Tỉnh, chính s á ch của Nhà nước mà sản xuất lúa của tỉnh Thừa Thiên Huế có
được kết quả hư hiệ n nay.

More Related Content

Similar to Cơ sở lý luận và thực tiễn của hiệu quả kinh tế sản xuất lúa.docx

Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍
 
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥰🥰 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤
 

Similar to Cơ sở lý luận và thực tiễn của hiệu quả kinh tế sản xuất lúa.docx (20)

Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.docx
 
Khái niệm và vai trò hiệu quả kinh doanh
Khái niệm và vai trò hiệu quả kinh doanhKhái niệm và vai trò hiệu quả kinh doanh
Khái niệm và vai trò hiệu quả kinh doanh
 
Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sơ lý luận về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
 
Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty in bao bì nhựa Hoàng Hạc, ...
Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty in bao bì nhựa Hoàng Hạc, ...Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty in bao bì nhựa Hoàng Hạc, ...
Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty in bao bì nhựa Hoàng Hạc, ...
 
Cơ Sở Lý Luận Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty
Cơ Sở Lý Luận Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công TyCơ Sở Lý Luận Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty
Cơ Sở Lý Luận Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty
 
Hiện Trạng Và Giải Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Kinh Doanh Của Ngân Hàng Nông ...
Hiện Trạng Và Giải Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Kinh Doanh Của Ngân Hàng Nông ...Hiện Trạng Và Giải Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Kinh Doanh Của Ngân Hàng Nông ...
Hiện Trạng Và Giải Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Kinh Doanh Của Ngân Hàng Nông ...
 
Cơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.docx
 
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ Trường Đại Học Dân Lập Hải Phòng.
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ Trường Đại Học Dân Lập Hải Phòng.Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ Trường Đại Học Dân Lập Hải Phòng.
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Thạc Sĩ Trường Đại Học Dân Lập Hải Phòng.
 
Đồ Án Tốt Nghiệp Về Một Số Biện Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Sxkd Tại Xn Dịch ...
Đồ Án Tốt Nghiệp Về Một Số Biện Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Sxkd Tại Xn Dịch ...Đồ Án Tốt Nghiệp Về Một Số Biện Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Sxkd Tại Xn Dịch ...
Đồ Án Tốt Nghiệp Về Một Số Biện Pháp Nhằm Nâng Cao Hiệu Quả Sxkd Tại Xn Dịch ...
 
Một Số Biện Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Tại Công Ty Trách Nhiệ...
Một Số Biện Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Tại Công Ty Trách Nhiệ...Một Số Biện Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Tại Công Ty Trách Nhiệ...
Một Số Biện Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Tại Công Ty Trách Nhiệ...
 
Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy gốm - Gửi miễ...
Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy gốm - Gửi miễ...Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy gốm - Gửi miễ...
Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy gốm - Gửi miễ...
 
Ảnh hưởng của các thành phần dồn tích đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu của các c...
Ảnh hưởng của các thành phần dồn tích đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu của các c...Ảnh hưởng của các thành phần dồn tích đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu của các c...
Ảnh hưởng của các thành phần dồn tích đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu của các c...
 
Đề tài: Kế toán chi phí sản xuất ở Công ty xây lắp cơ điện lạnh - Gửi miễn ph...
Đề tài: Kế toán chi phí sản xuất ở Công ty xây lắp cơ điện lạnh - Gửi miễn ph...Đề tài: Kế toán chi phí sản xuất ở Công ty xây lắp cơ điện lạnh - Gửi miễn ph...
Đề tài: Kế toán chi phí sản xuất ở Công ty xây lắp cơ điện lạnh - Gửi miễn ph...
 
QT195.doc
QT195.docQT195.doc
QT195.doc
 
Đề tài: Nâng cao hiệu quả sử dụng người lao động tại doanh nghiệp - Gửi miễn ...
Đề tài: Nâng cao hiệu quả sử dụng người lao động tại doanh nghiệp - Gửi miễn ...Đề tài: Nâng cao hiệu quả sử dụng người lao động tại doanh nghiệp - Gửi miễn ...
Đề tài: Nâng cao hiệu quả sử dụng người lao động tại doanh nghiệp - Gửi miễn ...
 
Đề tài: Chi phí và giá thành sản phẩm tại công ty thương mại Hà Yến - Gửi miễ...
Đề tài: Chi phí và giá thành sản phẩm tại công ty thương mại Hà Yến - Gửi miễ...Đề tài: Chi phí và giá thành sản phẩm tại công ty thương mại Hà Yến - Gửi miễ...
Đề tài: Chi phí và giá thành sản phẩm tại công ty thương mại Hà Yến - Gửi miễ...
 
Cơ Sở Lý Luận Chung Về Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty.
Cơ Sở Lý Luận Chung Về Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty.Cơ Sở Lý Luận Chung Về Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty.
Cơ Sở Lý Luận Chung Về Hiệu Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Công Ty.
 
Đề tài: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại công ty Ắc Quy, HAY
Đề tài: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại công ty Ắc Quy, HAYĐề tài: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại công ty Ắc Quy, HAY
Đề tài: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại công ty Ắc Quy, HAY
 
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docxCơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.docx
 
Luận Văn Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty Cổ Phần Thƣơng Mạ...
Luận Văn Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty Cổ Phần Thƣơng Mạ...Luận Văn Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty Cổ Phần Thƣơng Mạ...
Luận Văn Phân Tích Hiệu Quả Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty Cổ Phần Thƣơng Mạ...
 

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 👉👉 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 👉👉 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤ (20)

Danh Sách 200 Đề Tài Khoá Luận Tốt Nghiệp Về Giáo Dục, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Khoá Luận Tốt Nghiệp Về Giáo Dục, Từ Sinh Viên Giỏi.docxDanh Sách 200 Đề Tài Khoá Luận Tốt Nghiệp Về Giáo Dục, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Khoá Luận Tốt Nghiệp Về Giáo Dục, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
 
474 Đề tài luận văn thạc sĩ học viện tài chính, 9 điểm.docx
474 Đề tài luận văn thạc sĩ học viện tài chính, 9 điểm.docx474 Đề tài luận văn thạc sĩ học viện tài chính, 9 điểm.docx
474 Đề tài luận văn thạc sĩ học viện tài chính, 9 điểm.docx
 
200 Đề Tài Luận Văn Về Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Hay Nhất.docx
200 Đề Tài Luận Văn Về Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Hay Nhất.docx200 Đề Tài Luận Văn Về Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Hay Nhất.docx
200 Đề Tài Luận Văn Về Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Hay Nhất.docx
 
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Quản Lý Giáo Dục,Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Quản Lý Giáo Dục,Từ Sinh Viên Giỏi.docxDanh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Quản Lý Giáo Dục,Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Quản Lý Giáo Dục,Từ Sinh Viên Giỏi.docx
 
201 đề tài luận văn thạc sĩ sư phạm kỹ thuật, 9 điểm.docx
201 đề tài luận văn thạc sĩ sư phạm kỹ thuật, 9 điểm.docx201 đề tài luận văn thạc sĩ sư phạm kỹ thuật, 9 điểm.docx
201 đề tài luận văn thạc sĩ sư phạm kỹ thuật, 9 điểm.docx
 
Danh Sách 200 đề tài luận văn thạc sĩ lịch sử việt nam, đạt điểm cao.docx
Danh Sách 200 đề tài luận văn thạc sĩ lịch sử việt nam, đạt điểm cao.docxDanh Sách 200 đề tài luận văn thạc sĩ lịch sử việt nam, đạt điểm cao.docx
Danh Sách 200 đề tài luận văn thạc sĩ lịch sử việt nam, đạt điểm cao.docx
 
Kho 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Oxford, Điểm Cao.docx
Kho 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Oxford, Điểm Cao.docxKho 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Oxford, Điểm Cao.docx
Kho 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Oxford, Điểm Cao.docx
 
200 Đề Tài Luận Văn Sử Dụng Phương Pháp Định Tính, Mới Nhất.docx
200 Đề Tài Luận Văn Sử Dụng Phương Pháp Định Tính, Mới Nhất.docx200 Đề Tài Luận Văn Sử Dụng Phương Pháp Định Tính, Mới Nhất.docx
200 Đề Tài Luận Văn Sử Dụng Phương Pháp Định Tính, Mới Nhất.docx
 
Danh Sách 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Báo Chí, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Báo Chí, Từ Sinh Viên Giỏi.docxDanh Sách 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Báo Chí, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Báo Chí, Từ Sinh Viên Giỏi.docx
 
Kho 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Chứng Thực, 9 Điểm.docx
Kho 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Chứng Thực, 9 Điểm.docxKho 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Chứng Thực, 9 Điểm.docx
Kho 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Chứng Thực, 9 Điểm.docx
 
180 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Ngành Esg, Hay Nhất.docx
180 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Ngành Esg, Hay Nhất.docx180 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Ngành Esg, Hay Nhất.docx
180 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Ngành Esg, Hay Nhất.docx
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Zalo, Mới Nhất.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Zalo, Mới Nhất.docxDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Zalo, Mới Nhất.docx
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Zalo, Mới Nhất.docx
 
201 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Quản Lý Đất Đai, Mới Nhất.docx
201 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Quản Lý Đất Đai, Mới Nhất.docx201 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Quản Lý Đất Đai, Mới Nhất.docx
201 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Về Quản Lý Đất Đai, Mới Nhất.docx
 
Top 200 đề tài luận văn thạc sĩ về giáo dục, mới nhất.docx
Top 200 đề tài luận văn thạc sĩ về giáo dục, mới nhất.docxTop 200 đề tài luận văn thạc sĩ về giáo dục, mới nhất.docx
Top 200 đề tài luận văn thạc sĩ về giáo dục, mới nhất.docx
 
201 Đề tài luận văn thạc sĩ về công tác dân vận, điểm cao.docx
201 Đề tài luận văn thạc sĩ về công tác dân vận, điểm cao.docx201 Đề tài luận văn thạc sĩ về công tác dân vận, điểm cao.docx
201 Đề tài luận văn thạc sĩ về công tác dân vận, điểm cao.docx
 
Kho 200 đề tài luận văn thạc sĩ giảm nghèo bền vững, để làm bài tốt nhất.docx
Kho 200 đề tài luận văn thạc sĩ giảm nghèo bền vững, để làm bài tốt nhất.docxKho 200 đề tài luận văn thạc sĩ giảm nghèo bền vững, để làm bài tốt nhất.docx
Kho 200 đề tài luận văn thạc sĩ giảm nghèo bền vững, để làm bài tốt nhất.docx
 
211 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Văn Hóa Công Sở, Mới Nhất.docx
211 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Văn Hóa Công Sở, Mới Nhất.docx211 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Văn Hóa Công Sở, Mới Nhất.docx
211 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Về Văn Hóa Công Sở, Mới Nhất.docx
 
Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại công ty Phư...
Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại công ty Phư...Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại công ty Phư...
Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của người lao động tại công ty Phư...
 
The effects of consuming fortified rice with iron and zinc on the nutritional...
The effects of consuming fortified rice with iron and zinc on the nutritional...The effects of consuming fortified rice with iron and zinc on the nutritional...
The effects of consuming fortified rice with iron and zinc on the nutritional...
 
Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động bán hàng.docx
Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động bán hàng.docxCơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động bán hàng.docx
Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động bán hàng.docx
 

Recently uploaded

Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshareTẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
HuyBo25
 
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdfĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
levanthu03031984
 

Recently uploaded (20)

30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
22 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH TIẾNG ANH VÀO 10 SỞ GD – ĐT THÁI BÌNH NĂM HỌC 2023-2...
22 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH TIẾNG ANH VÀO 10 SỞ GD – ĐT THÁI BÌNH NĂM HỌC 2023-2...22 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH TIẾNG ANH VÀO 10 SỞ GD – ĐT THÁI BÌNH NĂM HỌC 2023-2...
22 ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH TIẾNG ANH VÀO 10 SỞ GD – ĐT THÁI BÌNH NĂM HỌC 2023-2...
 
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TOÁN 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, TRƯỜNG...
 
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
 
Phân tích báo cáo tài chính tại công ty TNHH xây dựng và thương mại Thịnh An
Phân tích báo cáo tài chính tại công ty TNHH xây dựng và thương mại Thịnh AnPhân tích báo cáo tài chính tại công ty TNHH xây dựng và thương mại Thịnh An
Phân tích báo cáo tài chính tại công ty TNHH xây dựng và thương mại Thịnh An
 
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 11 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 11 - CÁN...ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 11 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 11 - CÁN...
 
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN...
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN...CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN...
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN...
 
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TIẾNG ANH 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, ...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TIẾNG ANH 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, ...TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TIẾNG ANH 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, ...
TỔNG HỢP HƠN 100 ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TIẾNG ANH 2024 - TỪ CÁC TRƯỜNG, ...
 
Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshareTẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
Tẩy trắng răng - dental bleaching slideshare
 
Hướng dẫn viết tiểu luận cuối khóa lớp bồi dưỡng chức danh biên tập viên hạng 3
Hướng dẫn viết tiểu luận cuối khóa lớp bồi dưỡng chức danh biên tập viên hạng 3Hướng dẫn viết tiểu luận cuối khóa lớp bồi dưỡng chức danh biên tập viên hạng 3
Hướng dẫn viết tiểu luận cuối khóa lớp bồi dưỡng chức danh biên tập viên hạng 3
 
Trích dẫn theo Harvard với Microsoft Word
Trích dẫn theo Harvard với Microsoft WordTrích dẫn theo Harvard với Microsoft Word
Trích dẫn theo Harvard với Microsoft Word
 
NHKTS SLIDE B2 KHAI NIEM FINTECH VA YEU TO CUNG CAU DOI MOI TRONG CN_GV HANG ...
NHKTS SLIDE B2 KHAI NIEM FINTECH VA YEU TO CUNG CAU DOI MOI TRONG CN_GV HANG ...NHKTS SLIDE B2 KHAI NIEM FINTECH VA YEU TO CUNG CAU DOI MOI TRONG CN_GV HANG ...
NHKTS SLIDE B2 KHAI NIEM FINTECH VA YEU TO CUNG CAU DOI MOI TRONG CN_GV HANG ...
 
Báo cáo tốt nghiệp Đánh giá thực trạng an toàn vệ sinh lao động và rủi ro lao...
Báo cáo tốt nghiệp Đánh giá thực trạng an toàn vệ sinh lao động và rủi ro lao...Báo cáo tốt nghiệp Đánh giá thực trạng an toàn vệ sinh lao động và rủi ro lao...
Báo cáo tốt nghiệp Đánh giá thực trạng an toàn vệ sinh lao động và rủi ro lao...
 
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdfĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
ĐỀ SỐ 1 Của sở giáo dục đào tạo tỉnh NA.pdf
 
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KINH DOANH CHO CÔNG TY KHÁCH SẠN SÀI GÒN CENTER ĐẾN NĂM 2025
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KINH DOANH CHO CÔNG TY KHÁCH SẠN SÀI GÒN CENTER ĐẾN NĂM 2025XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KINH DOANH CHO CÔNG TY KHÁCH SẠN SÀI GÒN CENTER ĐẾN NĂM 2025
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KINH DOANH CHO CÔNG TY KHÁCH SẠN SÀI GÒN CENTER ĐẾN NĂM 2025
 
35 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
35 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...35 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
35 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM ...
 
Quản trị cơ sở Giáo dục nghề nghiệp
Quản trị cơ sở Giáo dục nghề nghiệpQuản trị cơ sở Giáo dục nghề nghiệp
Quản trị cơ sở Giáo dục nghề nghiệp
 
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI NĂM 2024 (ĐỀ 1-20) ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI NĂM 2024 (ĐỀ 1-20) ...40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI NĂM 2024 (ĐỀ 1-20) ...
40 ĐỀ LUYỆN THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI NĂM 2024 (ĐỀ 1-20) ...
 
NGÂN HÀNG KĨ THUẬT SỐ-slide CHƯƠNG 1 B 1 2024.pptx
NGÂN HÀNG KĨ THUẬT SỐ-slide CHƯƠNG 1 B 1 2024.pptxNGÂN HÀNG KĨ THUẬT SỐ-slide CHƯƠNG 1 B 1 2024.pptx
NGÂN HÀNG KĨ THUẬT SỐ-slide CHƯƠNG 1 B 1 2024.pptx
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 

Cơ sở lý luận và thực tiễn của hiệu quả kinh tế sản xuất lúa.docx

  • 1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 CƠ SỞ LÝ LU ẬN VÀ TH ỰC TIỄN CỦA HIỆU QUẢ KINH TẾ SẢN XUẤT LÚA 1.1. Cơ sở lí luận 1.1.1 Khái ni ệm về hiệu quả kinh tế Đối với tất cả các doanh nghi ệ p, c ác đơn vị sản xuất kinh doanh hoạt động trong nền kinh tế, với các cơ chế quản l ý kh ác nhau thì có các nhiệm vụ mục tiêu hoạt động khác nhau. Nhưng có th ể n ó i rằng, mọi doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh đều có mục tiêu bao trùm lâu dài là t ối đa hóa lợi nhuận. Và để làm được điều đó thì yêu cầu đặt ra cho các doanh nghiệp là phải hoạt động có hiệu quả kinh tế. Hiệu quả kinh tế không chỉ là mối quan tâm hàng đầu của nhà sản xuất, các doanh nghiệp mà còn là mối quan tâm hàng đầu của toàn xã h ội. heo GS.TS Ngô Đình Giao “Hiệu quả kinh tế là tiêu chu ẩn cao nhất cho mọi sự lựa chọn kinh tế của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý c ủa Nhà nước”. Theo Mác, đó là việc “tiết kiệm và phân phối một cách hợp lý th ời gian lao động sống và lao động vật hóa giữa các ngành” và đó cũng là quy luật “tiết kiệm và tăng năng suất lao động hay tăng hiệu quả”. Còn theo ti ến sĩ Nguyễn Mạnh Tiến “hiệu quả kinh tế
  • 2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 là một phạm trù hi ệu quả khách quan phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực để đạt được mục tiêu đã xác định”. Từ những quan điểm trên ta có th ể hiểu rằng: “Hiệu quả kinh tế là một phạm trù kinh tế quan trọng biểu hiện tập trung của sự phát triển kinh tế theo chiều sâu, phản ánh trình độ khai thác nguồn lực và trình độ chi phí các nguồn lực đó trong quá trình tái sản xuất nhằm đạt những mục tiêu đã đề ra”.[1] Khi đề cập đến hiệu quả, các tác giả như Farell (1957), Schultz (1964), Rizzo (1979) và Ellis (1993) đều thống nhất cần phải phân biệt rõ ba khái ni ệ m cơ bản về hiệu quả: hiệu quả kỹ thuật (technical efficency), hiệu quả phân b ổ c ác ngu ồ n lực (allocative efficency) và hiệu quả kinh tế (economic effciency). [2] Hiệu quả kỹ thuật là số lượng sản phẩm có thể đạt được trên một đơn vị chi phí đầu vào hay nguồn lực sử dụng vào sản xuất trong hữ g điều kiện cụ thể về kỹ thuật hay công nghệ áp dụng vào nông nghiệp. Hiệ u quả này thường được phản ánh trong mối quan hệ về các hãng sản xuất. Hiệu quả kỹ thu ậ t liên quan đến phương diện vật chất của sản xuất. Nó ch ỉ ra rằng một đơn v ị nguồn lực dùng vào s ản xuất đem lại thêm bao nhiêu đơn vị sản phẩm.[2] Hiệu quả phân bổ là ch ỉ tiêu hiệu quả trong các yếu tố giá sản phẩm và giá đầu vào được tính để phản ánh gi á tr ị sản phẩm thu thêm trên m ột đồng chi phí chi thêm về đầu vào hay nguồn lực. Thực ch ấ t của hiệu quả phân bổ là hiệu quả kỹ thuật có tính đến các yếu tố về giá của đầu vào và giá c ủa đầu ra. Vì thế nó còn được gọi là hiệu quả giá (price efficiency). Việc xác định hiệu quả này cũng giống như xác định các điều kiện về lý thuy ết biên để tối đa hóa lợi nhuận.[2] Hiệu quả kinh tế là phạm trù kinh t ế mà trong đó sản xuất đạt hiệu quả kỹ thuật và hiệu quả phân bổ. Điều đó có nghĩa là hai yếu tố hiện thực và giá tr ị đều tính đến khi xét việc sử dụng các yếu tố nguồn lực trong nông nghiệp. Nếu đạt được một trong hai yếu tố là hiệu quả kỹ thuật hay hiệu quả phân bổ mới là điều kiện cần chứ chưa phải là điều
  • 3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 kiện đủ cho đạt hiệu quả kinh tế. Chỉ khi nào việc sử dụng nguồn lực đạt cả chỉ tiêu hiệu quả kỹ thuật và hiệu quả phân bố khi đó sản xuất mới đạt được hiệu quả kinh tế.[2] Như vậy, việc đưa ra khái niệm hiệu quả kinh tế thì có rất nhiều quan điểm khác nhau nhưng đều thống nhất ở bản chất của nó. Người sản xuất muốn thu được kết quả thì phải bỏ ra một khoản chi phí (nhân lực, vật lực, vốn…) nhất định nào đó. Tiêu chuẩn của hiệu quả kinh tế là tối đa hóa đầu ra với một lượng đầu vào nhất định và tối thiểu hóa chi phí với một lượng đầu ra nhất định. 1.1.2 Phương pháp xác định hiệu quả kinh tế Thực chất khái niệm hiệu quả kinh tế là phản ánh mặt chất lượ ng c ủa các hoạt động kinh doanh, phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt đượ c mục tiêu cuối cùng c ủa các hoạt động kinh doanh là tối đa hó a lợi nhuận. Bản chất khái niệm hiệu quả kinh tế là nâng cao n ăng suất lao động xã hội và tiết kiệm lao động xã hội. Đây là hai mặt có quan h ệ mậ t thiết của vấn đề hiệu quả kinh tế, gắn liền với hai quy luật tương ứng của nền sản xu ấ t xã hội là quy luật năng suất lao động và quy luật tiết kiệm thời gian. Hay nói cách khác b ản chất của hoạt động kinh tế là giá trị gia tăng. Trong đó, việc tiết kiệ m c i phí là một trong những biện pháp để nâng cao hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên tiết kiệm chi phí không có ngh ĩa là hạn chế chi tiêu mà là s ử dụng đồng tiền một cách c ó hiệu quả nhất. - Thứ nhất: Hiệu quả kinh tế được xác định bằng tỷ số giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra. Công th ức được xác định như sau: H=Q/C ong đó: H: Hiệu quả kinh tế (lần) Q: Kết quả thu được (nghìn đồng, triệu đồng) C: Chi phí bỏ ra (nghìn đồng, triệu đồng)
  • 4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Phương pháp này phản ánh rỏ nét trình độ sử dụng các nguồn lực, xem xét được một đơn vị nguồn lực đã sử dụng đem lại bao nhiêu kết quả. Điều này giúp ta so sánh hi ệu quả ở các quy mô khác nhau. - Thứ hai: Hiệu quả kinh tế được tính bằng cách so sánh phần tăng thêm của kết quả thu được và phần tăng thêm của chi phí bỏ ra. Công th ức được xác định như sau: H=∆QC Trong đó: H: hiệu quả kinh tế. ∆Q: phần tăng thêm của kết quả thu được. ∆C: phần chi phí tăng thêm. Phương pháp này dù ng để nghiên cứu mức đầu tư tro g thâm canh. Nó xác định kết quả thu thêm trên một đơn vị tăng thêm của chi phí. Tuy nhiên, khi sử dụng hai phương pháp trên đều khô ng cho biết qui mô của hiệu qu ả kinh tế là bao nhiêu. Vì thế mà hiệu quả kinh tế còn xác định bằng chênh lệch giữa kết quả thu được với phần chi phí bỏ ra. Để biết được kết quả, với cách tính này c o ta biết được tổng thu nhập và tổng lợi nhuận là bao nhiêu. M ặc dù v ậy cách tính này không cho ta bi ết cái giá ph ải trả cho qui mô hi ệu quả kinh tế là bao nhiêu và không th ể dùng để so sánh hiệu quả đạt được giữa các doanh nghiệp, các đơn vị sản xu ấ t khô ng cùng quy mô. Qua trình bày ở trên ta thấy có nhi ều cách để tính hiệu quả kinh tế, mỗi cách tính đều phản ánh một khía cạnh khác nhau. Vì vậy trong quá trình nghiên cứu tùy vào m ục đích khác nhau mà chúng ta l ựa chọn cách tính sao cho phù hợp và con số cuối cùng ph ải có ý ngh ĩa về mặt kinh tế. Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay thì hiệu quả là tiêu chí đánh giá quá trình sản xuất của một doanh nghiệp hay một hộ gia đình nào đó. Sản phẩm có chổ đứng vững trên thị trường hay khô ng điều này khô ng chỉ thể hiện ở nội dung chất lượng sản phẩm mà nó còn th ể hiện sản phẩm đang ở mức giá nào. Từ thực tế này mà khi đánh giá hiệu quả kinh tế trong sản xuất ta phải dựa trên cơ sở giá cả thị trường tại thời điểm người
  • 5. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 bán quyết định bán. Tuy nhiên khi nghiên cứu động thái của hiệu quả cần phải sử dụng giá cả cố định hoặc giá gốc để so sánh. 1.1.3 Một số đặc điểm cây lúa 1.1.3.1. Nguồn gốc cây lúa Đến nay, có nhiều giả thiết khác nhau về nguồn gốc của cây lúa trên trái đất, nhưng hầu hết đều thừa nhận rằng các loài lúa hoang d ại đã xuất hiện từ thời tiền sử của trái đất ( thời Gondwana). Theo công bố của Chang và cs (1984), O.sativa xuất hiện đầu tiên ở dãy Himalaya, Miến Điện, Lào, Việt Nam và Trung Quốc. T ừ các tr ng tâm trên lúa Indica phát tán đến lưu vực sông Hoàng Hà và sông D ương T ử r ồ i sang Nhật Bản, Triều Tiên và từ đó biến thành chủng Japonica. Lúa được hình hành ở Indonesia và là sản phẩm của quá trình chọn lọc Ở Việt Nam, theo kết quả kh ả o sát nguồn gen cây lúa những năm gần đây tìm thấy các loài lúa d ại mọc nhiều ở vùng Tây B ắc Nam Trung Bộ đồng bằng sông C ửu Long,Tây Nguyên là các loài O.granulata, O.nivara, O.ridleyi, O.rufipogin. Với điều kiện khí hậu nhiệt đới, Vi ệ t Nam cũng có thể là cái nôi hình thành cây lúa n ước. Từ lâu, cây lúa đã trở thành cây l ương thực chủ yếu có ý ngh ĩa quan trọng trong nền kinh tế và xã h ội của nước ta. Lúa tr ồng hiện nay có ngu ồn g ố c t ừ loài lúa d ại. Việc xác định trực tiếp tổ tiên cây lúa tr ồng ở Châu Á (Oryza sativa) v ẫn còn nhi ều ý ki ến khác nhau. Một số tác giả như Đinh Dĩnh, Bùi Huy Đáp,...cho rằng: Oryza fatua là loại lúa l ại gần nhất và được coi là tổ tiên của lúa tr ồng hiệ ay. 1.1.3.2. Đặc điểm sinh học Sinh trưởng và phát triển của cây lúa phụ thuộc rất nhiều yếu tố, từ điều kiện tự nhiên, tình hình canh tác, phân bón đất đai, mùa v ụ gieo trồng, giống và thời gian sinh trưởng của từng giống lúa. Quá trình sinh trưởng của cây lúa có thể chia ra làm hai thời kỳ: Sinh trưởng dinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực.
  • 6. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 - Thời kỳ sinh trưởng dinh dưỡng: Ở thời kỳ này cây lúa chủ yếu hình thành và phát triển các cơ quan dinh dưỡng như ra lá, phát triển rễ, đẻ nhánh… - Thời kỳ sinh trưởng sinh thực: Là thời kỳ phân hoá, hình thành cơ quan sinh sản bắt đầu từ khi làm đòng đến khi thu hoạch. Bao gồm các quá trình làm đòng, tr ổ bông, hình thành hạt. Quá trình làm đốt tuy là sinh trưởng dinh dưỡng nhưng lại tiến hành song song với quá trình phân hoá đòng nên nó c ũng nằm trong quá trình sinh thực. Thời kỳ này có ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình hành số bông, t ỷ lệ hạt chắc và trọng lượng hạt lúa. + Quá trình nẩy mầm: Hạt hút n ước, độ ẩm trong hạt t ă ng, ho ạ t động các men hô hấp và phân giải rõ r ệt, một loạt các phản ứng sinh hoá x ả y ra, phôi được cung cấp glucoza, axitamin, các tế bào phân chia, l ớn lên trục phôi phình to, đẩy mầm khi nẩy mầm, đầu tiên xuất hiện lá bao hình vảy, không có di ệp lục. Đồng thời trong quá trình nẩy mầm, từ phôi xu ất hiện rễ phôi. R ễ này dài, sau này phát tri ển thành các lông t ơ giúp hạt hút nước trong thời kỳ đầu. + Quá trình phát triển của bộ r ễ : Sau khi nẩy mầm rễ lúa phát tri ển từ phôi là r ễ mộng, rễ này chủ yếu có m ột cái. R ễ mộ ng xuất hiện rồi dài ra, có th ể hình thành lông rễ, rễ mộng hoạt động trong mộ t thời gian ngắn rồi chết đi và được thay thế bằng các lớp rễ phụ được hình thành từ mặ t các đốt gốc của cây. Những mắc đầu chỉ ra được trên dưới năm rễ, những mắc sau có thể đạt tới 3-20 rễ. Tập hợp các lớp sẽ tạo thành rễ chùm. + Quá trình phát triển lá: Lá được hình thành từ các mầm lá ở mắc thân, khi hạt nẩy mầm, hình thành các lá đầu tiên là lá bao m ầm, lá không hoàn toàn r ồi đến lá thật 1,2,3… Các lá phát triển liên tục từ ba lá đầu này, cây lúa đã tự nuôi d ưỡng hoàn toàn sống độc lập, lá quang hợp, rễ hút dinh dưỡng. Thông thường trên cây lúa có khoảng 5-6 lá cùng hoạt động, lá già tàn rụi dần để các lá non mới lại tiếp tục. + Quá trình đẻ nhánh: Lúa sau khi bén rễ hồi xanh thì làm đốt, làm đòng. Nhánh lúa hình thành từ các mầm nách ở gốc thân. Quá trình hình thành một nhánh qua bốn giai
  • 7. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 đoạn: phân hoá nhánh, hình thành nhánh, nhánh dài trong b ọc lá và nhánh xu ất hiện. Trong quá trình hình thành nhánh đầu tiên xuất hiện một lá bao hình ống dẹt, rồi xuất hiện các lá c ủa nhánh, nhánh phát tri ển 3-4 lá có th ể tách ra khỏi cây mẹ và sống tự lập. + Quá trình làm đòng: Ở thời kỳ này thân lúa chính th ức mới được hình thành, số lóng kéo dài và chi ều dài các lóng quy ết định chiều cao của cây. Quá trình làm đòng là quá trình phân hoá và hình thành các c ơ quan sinh sản, có ảnh hưởng trực ti p đ n quá trình hình thành năng suất lúa. + Quá trình trổ bông, n ở hoa, thụ phấn: Sau khi hoàn thành quá trình làm đòng thì cây lúa tr ổ ra ngoài do sự phát triển nhanh của lóng trên cùng. Khi cây lúa thoát ra kh ỏi bẹ lá là quá trình trổ xong. Cùng v ới quá trình rổ bao phấn trên mộ bông các hoa ở đầu bông và đầu gié nở trước, các hoa ở gốc bông, các hoa ở g ố c b ông nở cuối cùng. Khi hoa nở phơi màu, váy cá hút nước trương to l ê n, đồng thời với áp lực của vòi nh ị làm cho vỏ trấu nở ra, hạt phấn rơi vào đầu nhuỵ, đó là quá trình thụ phấn. Sau quá trình thụ phấn là quá trình thụ tinh và hình thành hạt. Trong điều kiện bình thường hạt phấn rơi xuống đầu nhuỵ, sau 15 phút ống ph ấ n bắt đầu dài ra, các chất trong hạt bắt đầu dồn về ống phấn. Sau thụ tinh là quá trình phát triển phôi và phôi nh ũ. + Quá trình chín hạ t: Chúng ta có th ể chia quá trình chín hạt ra làm ba thời kỳ: chín sữa, chín sáp và chín hoàn toàn. • Chín sữa: Sau phơi màu 6 -7 ngày các ch ất dự trữ trong hạt ở dạng lỏng, trắng như sữa, hình dạng hạt hoàn thành có màu xanh, tr ọng lượng hạt tăng nhanh ở thời kỳ này. • Chín sáp: Ở thời kỳ này chất dịch trong hạt dần dần đặc lại, hạt cứng và màu xanh dần chuyển sang màu vàng. • Chín hoàn toàn: Thời kỳ này hạt chắc cứng, màu vàng nh ạt và trọng lượng hạt đạt tối đa. • Quá trình lúa chín kéo dài 30-40 ngày tuỳ theo giống, thời vụ. Đây là quá trình quyết định năng suất lúa. •
  • 8. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 1.1.3.3.Đặc điểm sinh thái Ngoài sự tác động của con người thì khí hậu thời tiết là yếu tố quan trọng nhất của điều kiện sinh thái, nó có ảnh hưởng lớn nhất và thường xuyên đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây lúa. + Về nhiệt độ: Quá trình sinh trưởng và phát triển của cây lúa phụ thuộc rất nhiều về nhiệt độ trong vụ gieo trồng. Nếu thời tiết thuận lợi, nhiệt độ trung bình cao cây lúa đạt được tổng nhiệt cần thiết sẽ ra hoa và chín sớm hơn tức là rú t ng ắn thời gian sinh trưởng và ngược lại. Để cho cây lúa phát triển tốt thì cần nhi ệ t độ kh ác nhau qua các thời kỳ sinh trưởng. • Thời kỳ nẩy mầm: Nhiệt độ thích hợp cho cây lúa ẩy mầm là 30-350 C. Nhiệt độ giới hạn thấp nhất là 10-120 C và quá cao là trên 40 0 C không có l ợi cho quá trình nẩy mầm của lúa. • Thời kỳ đẻ nhánh, làm đòng: Ở thời kỳ này cây lúa đã bén r ễ, hồi xanh. Nhiệt độ thích hợp là 250 C-320 C. Nhiệt độ dưới 160 C quá trình bén rễ, đẻ nhánh, làm đòng không thuận lợi. • Thời kỳ trổ bông làm h t: Thời kỳ này cây lúa r ất nhạy cảm trước sự thay đổi của nhiệt độ. Trong quá trình nở hoa, phơi màu, thụ tinh đòi h ỏi nhiệt độ phải ổn định. Nếu gặp nhiệt độ quá thấp ho ặ c quá cao đều không có lợi. + Nước: Là thà h phần chủ yếu trong cơ thể lúa, là điều kiện để thực hiện quá trình sinh lý trong cây và là điều kiện ngoại cảnh không thể thiếu của cây lúa. Theo Goutchin, để tạo ra một đơn vị thân lá, cây lúa cần 400-450 đơn vị nước, để tạo ra một đơn vị hạt, cây lúa cần 300-350 đơn vị nước. Nhu cầu nước của cây lúa qua các thời kỳ sinh trưởng là khác nhau. • Thời kỳ nẩy mầm: Hạt giống được bảo quản dưới độ ẩm 13%, khi ngâm hạt, hạt hút nước đạt 22% thì có thể hoạt động và nẩy mầm tốt khi độ ẩm của hạt đạt 25-28%.
  • 9. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 • Thời kỳ cây con: Trong điều kiện gieo thẳng cây lúa ở giai đoạn cây con không cần nước nhiều, ta chủ động giữ đủ ẩm và cho nước vào ruộng từ từ khi cây được 2-4 lá. • Thời kỳ đẻ nhánh: Ở giai đoạn này chủ động tháo nước sát gốc lúa. Để tạo điều kiện cho cây lúa đẻ nhánh, sau khi cây đẻ nhánh hữu hiệu làm đòng tr ổ bông ta c ần cho nước vào đầy đủ tránh bị khô nước làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây lúa. Để lúa sinh trưởng thuận lợi, đạt năng suất cao cần cung cấp nước đầy đủ. 1.1.3.4. Vị trí và tầm quan trọng của cây lúa Lúa là m ột trong ba cây lương thực chủ yếu bao gồm lúa mì, ngô và lúa g ạo. Có khoảng 40% dân số sử dụng lúa g ạo là lương thực chính, 25% s ử dụng lúa gạo trên 1/2 khẩu phần lương thực hàng năm. Như vậy, lúa gạo có ảnh t ới đời sống ít nhất 65% dân số toàn cầu. Sản xuất lúa gạo tập trung chủ yếu ở các ước Châu Á, một số nước ở Châu Mỹ, Châu Phi và Châu Úc chiếm một phầ n nh ỏ. Trong đó, mức tiêu thụ về lúa gạo của các nước Châu Á là rất cao từ 180-200 Kg/ng ười, còn Châu M ỹ và Châu Âu ch ỉ 10 kg/người. Sản xuất lúa g ạo đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn Vi ệ t Nam. Khoảng 80% trong tổng số 11 triệu hộ nông dân có tham gia sản xuất lúa g ạo và ch ủ yếu dựa vào phương thức canh tác thủ công truyền thống. Trong lúa gạo có đầy đủ c á c chất dinh dưỡng như các cây lương thực khác, ngoài ra còn có các Vitamin hóm B và m ột số thành phần khác. - Về tinh bột: Là nguồn cung cấp chủ yếu Calo. Giá trị nhiệt lượng của lúa là 3594 Calo/g, t ong đó hàm lượng amyloza trong hạt quyết định đến độ dẻo của gạo. Hàm lượng amyloza ở lúa gạo Việt Nam thay đổi từ 18 - 45% đặc biệt có giống lên tới 54%. - Prôtêin: Chi ếm 6 - 8% thấp hơn so với lúa mỳ và các loại cây khác. Giống lúa có hàm lượng prôtêin cao nhất là 12,84% và thấp nhất là 5,25%. Phần lớn các giống Việt Nam nằm vào khoảng 7-8%. - Lipít: Ở lúa lipít thuộc loại trung bình, phân bố chủ yếu ở lớp vỏ gạo.
  • 10. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 - Vitamin: Trong lúa g ạo còn có m ột số vitamin nhóm B nh ư B1, B2, B6…Vitamin B1 là 0,45 mg/100hạt. Từ những đặc điểm của cây lúa và giá trị của nó, lúa gạo được coi là nguồn thực phẩm, dược phẩm có giá trị và được tổ chức dinh dưỡng quốc tế gọi là "Hạt gạo là hạt của sự sống". Với giá trị dinh dưỡng của hạt kết hợp với việc chọn tạo giống có năng suất cao, phẩm chất tốt thì lúa gạo ngoài việc sử dụng hàm lượng lương thực là chủ y u thì các sản phẩm phụ của lúa còn s ử dụng rất nhiều trong các lĩnh vực khác nhau: + Gạo: Có th ể dùng làm nguyên v ật liệu chế biến các sản phẩm nh ư: kẹo, bánh, sản xuất bia, rượu… + Tấm: Sản xuất tinh bột, rượu, phấn mịn và thuốc chữa b ệ nh. + Cám: Ngoài vi ệc làm thức ăn cho gia súc, tro g cô g nghệ dược còn s ản xuất Vitamin B1 chữa bệnh tê phù, d ầu cám có th ể dùng ch ữa bệnh, chế tạo xăng, làm xà phòng… + Trấu: Sản xuất nấm mem làm th ức ăn cho gia súc, làm chất đốt, đóng lót hàng dùng, để độn chuồng làm phân bón có SiO 2 cao. + Rơm rạ: Với thành phần xenluloza có thể sản xuất giấy, caton xây dựng, đồ gia dụng, làm thức ăn cho gia s ú c như trâu, bò, tr ộn với họ đậu làm thức ăn ủ chua, sản xuất nấm rơm, độn chuồn , làm chất đốt, phân bón 1.1.4 Các nhân t ố ả h hưởng đến sản xuất lúa 1.1.4.1. Nhân t ố thuộc về tự nhiên Thời tiết khí hậu Khí hậu là yếu tố chủ yếu quyết định đến sự phát triển, hệ thống canh tác và năng xuất lúa. Khí hậu có ảnh hưởng rất lớn đến sự phân bố của cây lúa trên toàn th ế giới và có quy lu ật trên từng vùng r ộng lớn. Những tác động của biến đổi khí hậu đến nông nghiệp Việt Nam thể hiện ở việc ảnh hưởng đến cơ cấu mùa v ụ, gia tăng dịch bệnh, giảm năng suất cây trồng, nước biển dâng dẫn đến mất diện tích canh tác, xâm nhập
  • 11. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 mặn, tiêu thoát n ước khó khăn. Bên cạnh đó sự tác động thất thường của thời tiết còn là nguyên nhân gây h ại cho cây lúa. Nhiệt độ Nhiệt độ là nhân t ố ảnh hưởng đến sự nảy mầm của hạt, sự sinh sôi của cây non, còn ảnh hưởng đến quá trình ra hoa kết hạt sớm hay muộn. Cây lúa có xu ất xứ từ vùng nhiệt đới nên khí hậu nóng ẩm và một trong những điều kiện thuận lợi cho cây lúa phát triển. Lúa là loại cây ưa nóng, để hoàn thành chu kì sống cây lúa c ần một lượng nhiệt nhất định. Lúa sinh trưởng bình thường ở nhiệt độ từ 250 C- 280 C, n ế u nhiệt độ thấp hơn 170 C thì cây lúa sẽ sinh trưởng chậm lại, còn n ếu nhiệt độ th ấp hơn 13 0 C thì cây lúa sẽ không phát tri ển được và có th ể chết. Nhiệt độ từ 280 C-350 C hì lúa sinh trưởng nhanh nhưng kém chất lượng. Ánh sáng Cường độ ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đế n quá trình quang hợp, hô h ấp của cây lúa. S ố giờ chiếu sáng trong ngày ảnh hưởng đế n quá trình ra hoa sớm hay muộn của cây lúa. C ường độ ánh sáng thuận lợi cho c ây lúa từ 250-400 calo/cm2 /ngày. Đất đai Đất đai là tư liệu sản xuất quan trọng và đặc biệt không thể thiếu trong quá trình sản xuất nông nghi ệp. Nh ờ có đất đai mà cây lúa t ồn tại và cây lúa được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho qu á trình trao đổi chất và sự chuyển hóa sinh lý. Ở mỗi vùng khác nhau thì tính chất đất và độ màu mỡ tự nhiên của đất cũng khác nhau. Vì vậy, trong quá trình sản xuất thì cần chú ý đến chế độ canh tác cho phù h ợp với ruộng đất nhằm cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây trồng sinh trưởng và phát tri ển tốt. Nguồn nước Nước ta có m ạng lưới sông ngòi, h ồ ao dày đặt với lượng nước dồi dào, phong phú có giá tr ị lớn cho sản xuất nông nghi ệp. Nước là yếu tố quan trọng đối với động, thực vật cũng như đối với cây trồng mà đặc biệt là cây lúa nhất là ở thời điểm làm đòng, tr ổ bông thì nước có vai trò quy ết định tới năng xuất sau này. Nước có vai trò hòa tan các
  • 12. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 chất dinh dưỡng và vận chuyển chúng trong đất để cung cấp cho cây. Các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây hầu hết là chất khoáng nếu không được hòa tan trong n ước thì rễ cây sẽ không hút được. Nước góp phần quan trọng trong việc cải tạo đất, tạo điều kiện cho vi sinh vật hoạt động phân giải các chất hữu cơ làm tăng độ phì nhiêu cho đất. Nước có tác dụng thau chua rửa mặn tốt, thiếu nước thì cây sẽ giảm năng suất nếu nghiêm trọng hơn thì cây sẽ chết. 1.1.4.2. Yếu tố sinh học Giống Giống có ảnh hưởng quan trọng đến năng xuất nông nghiệp, đ iề u này thể hiện ở chỗ mỗi giống có tiềm năng năng xuất khác nhau. Thông th ường các giống địa phương có năng xuất thấp hơn các giống lai ưu thế, chênh lệch năng su ấ t này có th ể lên đến 10 -20%. Nhằm tăng hiệu quả sản xuất cho sản xuất nô g ghiệp hiện nay công tác lai tạo giống rất được chú trọng. Các nhà khoa h ọc đ ã nghiên c ứu nhận thấy có 2 h ướng cải tiến năng suất theo hướng tăng hiệu suất sử dụ ng n ăng lượng bức xạ: + Giảm chiều cao cây, tăng số b ô ng/1 đơn vị diện tích + Tăng số hạt và trọng lượng b ô ng ay quả. Hệ số kinh tế tăng đi đôi với tăng khối lượng chất khô tích lũy vào thời kỳ cuối. Phân bón Có 16 lo ại dương chất cần thiết cho cây trồng. Trong đó 3 nguyên tố do nước và không khí cung cấp (C, H ,O). Mười ba nguyên tố khác do đất đai và phân bón do con người cunng cấp. Phân bón được được chia thành các loại phân sau đây gắn liền và tác động trực tiếp của chúng lên cây trồng. Phân đạm: là chất tạo hình cho cây lúa là thành ph ần chủ yếu của Protein. Đạm là loại phân quan trọng bởi đạm thúc đẩy quá trình tăng trưởng của cây, giúp cây trồng có khả năng tạo ra được chất diệp lục và tinh bột, thiếu đạm cây sinh trưởng còi c ọc, trên lá
  • 13. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 già xuất hiện màu xanh lợt đến vàng nhạt, bắt đầu từ chóp lá, tiếp đó cây bị chết hoặc rụng. Phân lân : Lân có vai trò quan tr ọng trong đời sống cây trồng. Lân có trong thành phần của hạt nhân tế bào, rất cần trong việc hình thành các bộ phận mới của cây. Lân tham gia vào thành ph ần các enzim, các protein, tham gia vào quá trình t ổng hợp các axit amin. Lân kích thích sự phát triển của rễ cây, làm cho r ễ ăn sâu vào đất và lan rộng ra xung quanh, tạo điều kiện cho cây trồng chịu được hạn và ít đỗ ngã. Lân kích thích quá trình đẻ nhánh, nảy chồi, thúc đẩy ra hoa kết quả sớm và nhiều. Lân làm t ăng đặc tính chống chịu của cây cối với các yếu tố không thuận lợi: chống ré t, ch ống hạn, chịu độ chua của đất, chống một số loại sâu bệnh hại .. Phân Kali : Kaki có vai trò ch ủ yếu trong việc chuyển óa n ăng lượng trong quá trình đồng hóa các chất dinh dưỡng của cây. Kali làm tă g phẩm chất nông sản và góp phần làm tăng năng suất của cây trồng, tăng hàm l ượng bột và tăng khả năng bảo quản của hạt Phân NPK : Loại phân NPK là lo ạ i p ân chuyên cung c ấp cho cây trồng 3 nguyên tố dinh dưỡng kết hợp N( đạm), P(lân), K(kali). Phân tổng hợp NPK có nhiều ưu điểm, do mỗi thành phần dinh dưỡng đượcc bao bọc bởi một lớp phụ gia đặc biệt nên quá trình hòa tan ch ậm, dinh dưỡng trong phân được giải phóng dần nên hiệu quả sử dụng phân cao (70-80%), thời ian s ử d ụng phân dài(35-40 ngày sau bón). Hơn nữa ưu điểm của NPK là rất tiện lợi khi sử dụng, góp phần làm giàu chi phí sản xuất, do đã được tính toán liều l ợng phân tùy theo t ừng loại cây, tùy theo giai đoạn sinh trưởng- phát triển của cây trồng nên đảm bảo được năng suất, chất lượng cây trồng. 1.1.4.3. Yếu tố con người Tập quán canh tác c ủa người dân
  • 14. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Cây lúa là cây l ương thực có truyền thống từ xa xưa. Trải qua nhiều năm sản xuất người dân đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm trồng những loại cây nào là phù h ợp, trồng trên loại đất nào và th ời kì gieo trồng như thế nào là phù hợp. Đây là một yếu tố ảnh hưởng không nhỏ tới năng xuất và sản lượng cây lúa. Nếu tập quán canh tác lạc hậu sẽ hạn chế đến quy mô sản xuất, hạn chế mức đầu tư và hạn chế việc áp dụng khoa học kĩ thuật vào trong quá trình sản xuất làm cho năng suất cây trồng giảm, hiệu quả thấp. Trình độ của nông dân Trình độ cũng là một trong các yếu tố quan trọng ảnh h ưởng đ n năng suất và sản lượng của cây trồng. Nếu trình độ của người nông dân th ấ p, không có kinh nghiệm trong sản xuất sẽ hạn chế khả năng tiếp cận và áp d ụng k oa ọ c kĩ thuật vào trong quá trình sản xuất. Khả năng áp dụng khoa học kĩ thuật Việc áp dụng khoa học kĩ thuật vào trong s ả n xuất có tác động rất lớn đến khả năng sản xuất và sản lượng cây trồng. Nế u ng ười dân biết tiếp cận tốt và áp dụng khoa học kĩ thuật vào trong hoạt động sản xuất thì sẽ làm cho hoạt động sản xuất có hiệu quả hơn, năng suất cao hơn và chất l ượng tốt hơn. 1.1.5 Hệ thống các chỉ tiêu nghiên c ứu 1.1.5.1. Chỉ tiêu đánh i á mức độ đầu tư các yếu tố sản xuất • Chi phí đầu tư phân bón/sào (số lượng:kg/sào, giá trị:1000đ) • Chi phí giống/sào (số lượng:kg/sào, giá trị:1000đ) • Chi phí thuốc BVTV/sào (gồm thuốc trừ sâu, diệt cỏ….số lượng: chai/sào, giá trị:1000đ) • Chi phí khác/sào (bao gồm chi phí thuê ngoài/sào, chi phí thủy lợi, chi phí làm đất, chi phí tuốt lúa…đơn vị tính:1000đ) 1.1.5.2. Nhóm các ch ỉ tiêu đánh giá kết quả
  • 15. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 -Tổng giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích (GO): Toàn bộ của cải vật chất và dịch vụ được sản xuất ra trong nông nghiệp trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm. GO = Qi * Pi Trong đó: Qi: lượng sản phẩm i được sản xuất ra. Pi: giá của sản phẩm loại i. - Chi phí trung gian trên một đơn vị diện tích (IC): bao gồm nh ữ ng khoản chi phí vật chất và dịch vụ được sử dụng trong quá trình sản xuất nông nghi ệ p, chủ yếu là chi phí thuê ngoài và mua ngoài. IC= Chi phí dịch vụ + chi phí khác - Giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích (VA): Phản ánh phần thu thêm so với chi phí trung gian của hoạt động sản xuất kinh doanh nào đó. VA=GO–IC Trong đó: GO: tổng giá tr ị sản xuất IC: chi phí trung gian 1.1.5.3. Nhóm các ch ỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế - Năng suất lúa (N): Phản ánh trung bình một năm thu được bao nhiêu kg lúa trên một đơn vị diện tích gieo trồng. N=Q/S Trong đó: Q: Tổng sản lượng lúa trong năm S: Diện tích gieo trồng lúa
  • 16. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 - Giá trị sản xuất trên chi phí trung gian (GO/IC): Chỉ tiêu này cho bi ết cứ một đồng chi phí trung gian được đầu tư vào quá trình sản xuất lúa thì tạo ra bao nhiêu đồng giá trị sản xuất. Nếu tỷ số này càng cao thì sản xuất càng có hi ệu quả. - Giá trị gia tăng trên chi phí trung gian (VA/IC): Theo chỉ tiêu này thì cứ một đồng chi phí trung gian được bỏ vào quá trình sản xuất lúa thì tạo ra bao nhiêu đồng giá trị gia tăng. Tỷ trọng này càng l ớn thì hiệu quả sản xuất lúa càng cao. -Thu nhập hỗn hợp trên tổng cho phí (MI/TC): Phản ánh cứ một đồng chi phí tạo ra được bao nhiêu đồng thu nhập hỗn hợp. - Giá trị tăng thêm trên giá tr ị sản xuất (VA/GO): chỉ iêu này cho bi ết việc bỏ ra một đồng giá trị sản xuất sẽ thu được bao nhiêu đồng giá trị gia t ăng. 1.2. Cơ sở thực tiễn 1.2.1 Tình hình sản xuất lúa gạo trên Th ế giới Trên thế giới, lúa chi ếm một vị trí quan trọ ng, đặc biệt ở khu vực Châu Á. Ở Châu Á, lúa là món ăn chính giống như bắp của dân Nam Mỹ, hạt kê của dân Châu Phi ho ặc lúa mì của dân Châu Âu và B ắc M ỹ. Thống kê của tổ chức lương thực thế giới (FAO, 2015) cho thấy, có 114 n ước trồng l ú a, trong đó 18 nước có diện tích trồng lúa trên trên 1 triệu ha tập trung ở Ch â u Á, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Vệt Nam, Myanmar... 31 nước có di ệ n tích trồng lúa trong khoảng 100.000ha - 1.000.000 ha. Trong đó có 27 nước có năng suất trên 5 tấn/ha đứng đầu là Ai Cập (9.7 tấn/ha), Úc (9.5 tấn/ha) El Salvador (7.9 tấn/ha). Diện tích trồng lúa ở Châu Á d ẫn đầu về thế giới, nhưng năng suất lúa không cao. Từ năm 1990 đến nay, năng suất lúa thế giới vẫn liên tục tăng và trung bình đạt 4,38 tấn/ha năm 2010. Mặc dù n ăng suất lúa của các nước Châu Á còn th ấp nhưng do có diện tích sản xuất lớn nên Châu Á vẫn là khu vực đóng góp lúa gạo chủ yếu và quan trọng trên thế giới. Thống kê của tổ chức lương thực thế giới (FAO,2008) còn cho th ấy, diện tích trồng lúa trên th ế giới đã gia tăng rõ r ệt từ năm 1961 đến 1980. Trong vòng 19 n ăm đó, diện
  • 17. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 tích trồng lúa trên thế giới tăng bình quân 1,53 riệu ha/năm. Từ năm 1980, diện tích lúa tăng chậm và đạt cao nhất vào năm 1999 (156,8 triệu ha) với tốc độ tăng chậm với tốc độ tăng trưởng bình quân 630.000 ha/năm. Từ năm 2000 trở đi diện tích trồng lúa thế giới có nhiều biến động và có xu h ướng giảm dần, đến năm 2005 còn ở mức 155,1 triệu ha.Từ năm 2005 đến 2008 diện tích lúa gia tăng liên tục đạt 159,0 triệụ ha cao nhất kể từ năm 1995 tới nay. Ở Ấn Độ, một nước sản xuất gạo lọt top 4 thế giới, ước tính chính thức lần thứ 2 cho sản xuất lúa gạo tại Ấn Độ vừa được công bố giữa tháng 2 nă m 2017, cho thấy sản lượng vụ chính năm 2016 của nước này tăng 5% lên 144 tri ệ u t ấ n lúa, t ương đương 96 triệu tấn gạo, cao hơn 3,2 triệu tấn so với dự báo chính thức r ướ c đó, chủ yếu nhờ mùa mưa diễn biến thuận lợi. Theo các nhà chức trách Ấ Độ, k ế t quả sản xuất rất tích cực của vụ chính đã giúp h ạn chế ảnh hưởng tiêu c ự c của sản lượng lúa vụ hai suy giảm 1,2%. Nguyên nhân chính là do nguồn cung n ước hạn chế tại các bang miền Nam, tác động tiêu cực tới cả các khu vực sản xuất đượ th ủy lợi hóa trong năm thứ 3 liên tiếp. Theo đó, nhìn chung, Ấn Độ dự b á o t ổng sản lượng lúa năm 2016 là 163,3 triệu tấn, tương đương 108,9 triệu tấn gạo, t ă ng 4% so với năm 2015 và cao hơn 1,8 triệu tấn so với dự báo của FAO hồ i th á ng 12/2016. FAO cũng đưa ra dự báo sản lượng lúa của nước này đạt 165,3 triệ u t ấ n, tương đươnB g 110,2 triệu tấn gạo năm 2017, cao hơn 1,2% so với mức sả lượng năm 2016. Tuy nhiên, vẫn còn quá s ớm để đưa ra dự báo cho vụ sản xuất sắp tới do yếu tố chính là mùa m ưa tại khu vực Tây Nam nước này. Thái Lan, với nền sản xuất lúa g ạo lâu đời và là m ột nước xuất khẩu gạo hầu như không gián đoạn suốt gần 2 thế kỷ, không phải ngẫu nhiên mà Thái Lan đứng đầu thế giới một thời gian dài về giá trị xuất khẩu lúa gạo. Các nhà chức trách Thái Lan cho biết nguồn cung nước dồi dào cho hệ thống thủy lợi vào vụ hai của niên vụ 2016/17 từ đầu tháng 4 đã đưa diện tích thủy lợi hóa đạt 1,2 triệu ha, có với chỉ 510.000 ha kế hoạch được phê duyệt cho vụ hai và tăng 560.000 ha so với cùng k ỳ năm ngoái, khi hoạt động sản xuất bị tác động nặng nề bởi tình trạng thiếu nước. Sự cải thiện nhanh chóng này là
  • 18. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 nhờ các biện pháp chính sách của chính phủ Thái Lan khuyến khích nông dân chuyển sang các cây trồng khác, và các nhà chức trách cũng khuyến cáo nông dân hạn chế gieo trồng lúa vụ 3, vốn thường bắt đầu sau khi thu hoạch lúa gieo trồng hồi tháng 4 chuẩn bị kết thúc. Xét đến sự tiến triển này về cơ sở hạ tầng sản xuất lúa gạo Thái Lan, FAO nâng dự báo sản xuất lúa của Thái Lan thêm 1,5 triệu tấn lên 32,6 triệu tấn, tương đương 21,6 triệu tấn lúa, tức tăng 14% so với sản lượng năm 2015. Mức tăng này phản ánh sản lượng tăng cả ở vụ chính và vụ hai nhờ điều kiện sản xuất thuận lợi được duy trì. Về triển vọng sản xuất năm 2017, FAO dự báo sản xuất lúa t ạ i Thái Lan sẽ tăng 700.000 tấn so với năm 2016 lên 33,3 triệu tấn, tương đương 22 tri ệ u t ấn gạo. FAO dự báo sản xuất lúa gạo Thái Lan tăng là do nông dân tại nước n à y iếp tục lựa chọn trồng lúa thay vì các cây trồng khác, dù chính phủ nước này đã ạ m ụ c tiêu sản xuất lúa t ừ 27 triệu tấn xuống 25 – 26 triệu tấn trong năm 2016. Giá lúa tại Thái Lan đang gặp áp lực lớn do sự phục hồi sản lượng, dù chính phủ n ước này đã triển khai chương trình thế chấp lúa g ạo tại chỗ đối với 3 triệu tấn lúa và t ạ o động lực cho các trung gian thương mại dự trữ các nguồn lúa thu hoạch v ụ chính. Đến tháng 2/2017, giá lúa cổng trại giảm 6 – 14% so với cùng k ỳ năm 2016, ở mức 7.400 – 10.900 Baht/kg, tương đương 214 – 317 USD/tấn. Giá lúa gi ả m m nh cũng gây áp lực lên giá các ng ũ cốc thay thế. Trong trường hợp này là ngô, khi chính phủ Thái Lan liên tục kêu gọi nông dân chuyển từ trồng lúa sang trồ g ô. 1.2.2 Tình hì h sản xuất lúa ở Việt Nam Về phía Việt Nam, vẫn luôn đứng trong top 3 nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới. Xuất phát điểm là một nước nông nghiệp, cây lúa là cây trồng chính và lâu đời, cây lúa được phân bố khắp mọi miền của đất nước từ Bắc vào Nam, là một trong những nước có điều kiện khí hậu thuận lợi cho sự phát triển của cây lúa. Hơn 70 % dân số Việt nam sống bằng nghề trồng lúa, nhân dân ta rất cần cù, sáng tạo và giàu kinh nghiệm trong nghề trồng lúa nước, được kế thừa những kinh nghiệm của cha ông và đúc rút nhiều thành công trong công tác chăm sóc và gieo trồng. Theo ước tính chính thức mới nhất,
  • 19. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 sản lượng lúa của Việt Nam năm 2019 đạt 43,45 triệu tấn, tương đương 28,3 triệu tấn gạo, giảm 1.4 % so với năm 2018. Nguyên nhân là do thiếu nước, xâm mặn nghiêm trọng và bão làm gi ảm năng suất trung bình. Nông dân Việt Nam hiện đang thời gian cao điểm sản xuất vụ chính đông xuân. Đến giữa tháng 3/2020, hoạt động sản xuất vụ lúa đầu tiên và l ớn nhất trong 3 vụ được báo cáo là phục hồi so với hoạt động sản xuất hồi năm ngoái, đạt diện tích gieo trồng 3,04 triệu ha. Tại ĐBSCL, khu vực sản xuất chiếm một nửa sản lượng vụ đông xuân, vấn đề xâm mặn vẫn còn tác động và mưa đ n trễ được cho là có thể làm giảm năng suất. Năm 2019, nguồn nước kh ô ng đủ cho hệ thống thủy lợi và tình trạng xâm mặn đã làm gi ảm 10% năng su ấ t trung bình vụ chính tại ĐBSCL xuống còn 6,4 t ấn/ha. Kết quả thu hoạch sớm cho thấ y h ậm chí năng suất còn có thể giảm thấp hơn trong năm nay. Tình hình sản xuất tại ĐBSH t ốt hơn nhờ thời tiết tốt. Hiện khu vực ĐBSCL đang chuẩn bị xuống gi ống vụ hè thu. Tuy vậy, sự tụt giảm sản lượng trong vụ đầu bị trễ có thể duy trì mức giá lúa ở mức cao. Bảng 1.1: Diện tích, năng suất, s ản lượng lúa nước ta giai đoạn 2017- 2019 Chỉ Tiêu Diện Tích Năng suất ĐVT 2017 Nghìn ha 7705,2 tạ/ha 55,5 2018 7570,4 58,1 2019 7470,1 58,2 2018/2017 +/- (%) -134,8 -1,74 +2,6 +4,68 2019/2018 +/- (%) -100,3 -1,32 +0,1 +0,11 Sản lượng Nghìn tấn 42738,9 44046,5 43450 +1306,6 +3,05 -596,5 -1,35 (Nguồn: Niên giám th ống kê 2019) Qua số liệu thực tế, diện tích sản xuất lúa c ủa nước ta qua 3 năm giảm xuống. Từ 7705,2 nghìn ha (năm 2017) giảm xuống 7470,1 nghìn ha (năm 2019), tức giảm 235,1 nghìn ha so với năm 2017, giảm 100,3 nghìn ha so với năm 2018 tướng ứng giảm 1,32 %. Tuy vậy năng suất lại tăng từ 55,5 tạ/ha (năm 2017) lên 58,1 tạ/ha (năm 2018). Đến năm 2019, năng suất lúa bị chững lại chỉ tăng từ 58,1 tạ/ha (năm 2018) lên chỉ 58,2 tạ/ha (năm 2019) tức tăng 0,1 tạ/ha tương ứng tăng 0,01 %. Sản lượng lúa lúc tăng lúc giảm qua 3 năm không ổn định trong khi diện tích giảm dần qua từng năm. Sản lượng năm
  • 20. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 2018 đạt 44046,5 nghìn tấn tăng 1306,6 nghìn tấn so với năm 2017 là 42738,9 nghìn tấn. Năm 2019 đạt 43450 nghìn tấn nhưng giảm 596,5 nghìn tấn so với năm 2018 tương ứng giảm 1,35%. Có th ể nhận thấy được lí do giảm diện tích gieo trồng bởi vì có sự vào cuộc của chính phủ về việc đẩy mạnh cơ cấu tỷ trọng các ngành nghề dịch vụ, công nghi ệp trong cơ cấu tỷ trọng chung và giảm cơ cấu tỷ trọng của ngành nông nghiệp khiến đất đai nông nghiệp bị thu hồi chuyển thành đất sản xuất công nghiệp, phục vụ cho các ngành công nghiệp dịch vụ công nghệ cao đang ngày càng xâm nhập khi ế n kinh tế Việt Nam phát triển nhanh như vũ bão hiện nay. Nhìn chung ngành sản xuất nông nghi ệp Việt Nam có được kết quả như vậy là nhờ việc thực hiện các chủ trương ch ính s á ch, đường lối của Đảng và Nhà nước, thực hiện việc áp dụng các tiến bộ k oa ọ c kỹ thuật mà đặc biệt là khoa học về di truyền giống lúa có vai trò r ất to lớn. Bộ giống lúa th ường xuyên được chọn lọc lai tạo, giữ gìn và bỗ sung, thay thế nh ằ m để bảo tồn những giống quý, có năng suất cao, phẩm chất tốt và phù h ợp với từng đ iề u kiện tự nhiên khác nhau b ởi những giống lúa khác nhau , loại bỏ những giống kém hất lượng, hiệu quả kinh tế thấp, đồng thời tích lũy và tái tạo, phát triển nh ữ ng bộ giống có năng suất cao, phẩm chất tốt, chống chịu được với từng điều kiện bất l ợ c ủa môi trường. Trên cơ sở đó dự báo Việt Nam có khả năng xuất khẩu đế n 4,5 triệu tấn gạo năm 2020. 1.2.3 Tình hình sản xuất lúa của tỉnh Thừa Thiên Huế Thừa Thiên Huế là m ộ t Tỉnh nằm ở duyên hải miền Trung, tuy phải chịu nhiều trận lũ lụt, hạn hán như g sả xuất nông nghiệp trên địa bàn Tỉnh không vì thế mà giảm đi, sản xuất nông nghiệp vẫn được chú trọng dù đang tiến hành quá trình công nghi ệp hóa, hiện đại hóa cùng v ới đất nước. Nhìn chung trong 3 năm trở lại đây, tình hình sản xuất lúa c ủa tỉnh Thừa Thiên Huế có nhiều biến đổi. Bảng 1.2: Tình hình sản xuất lúa trên địa bàn t ỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2017 - 2019 2019/2017
  • 21. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Chỉ tiêu Diện tích (nghìn ha) Năng suất (tạ/ha) Sản lượng ( nghìn tấn) 2017 54,9 59,6 327,4 2018 54,7 61,1 334,4 2019 +/- % 54,8 -0,1 99,8 59,6 0 100 326,4 -1 99,7 (Nguồn: Tổng cục thống kê)
  • 22. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Qua bảng số liệu 1.2 ta thấy năng suất lúa ở Thừa Thiên Huế khá cao. Đỉnh điểm là năm 2018 năng suất đạt đến 61,1 tạ/ha, tăng 1,5 tạ/ha, tăng 2,5% so v ới năm 2018, sản lượng cả năm đạt đến 334,4 nghìn tấn, tăng 2,1% so với 2018. Tỉnh Thừa Thiên Huế có m ục tiêu đến năm 2025 phải ổ n định diện tích gieo trồng lúa nước khoảng 51.000 – 52.000 ha/năm, năng suất lúa bình quân đạt trên 60 tạ/ha, diện tích lúa chất lượng cao đạt 17.000 ha, tỷ lệ s ử d ụng giố g lúa xác nhận đạt trên 98% diện tích gieo cấy, diện tích cánh đồng lúa mẫ u l ớn có liên kết trong tiêu thụ khoảng 5.500 ha…. Tuy mỗi năm phải chịu nhiều tr ậ n lũ lụt lớn, nhưng người dân Thừa Thiên Huế đã biết vượt qua khó khăn, tìm tòi các bi ện pháp khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao sản lượng và chất lượng lúa g ạ o sản xuất ra. Bên cạnh đó được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, Tỉnh, chính s á ch của Nhà nước mà sản xuất lúa của tỉnh Thừa Thiên Huế có được kết quả hư hiệ n nay.