5. • Isang hindi pangkaraniwang nilalang na bahagi ng alamat ng
• mga Arabo ang Genie. Sa mga palabas ngayon, ipinakikita na ang Genie ay
• gumaganap bilang isang nilalang na may taglay na kapangyarihan na
magbigay ng
• tatlong kahilingan. Halimbawa, nagkaroon ka ng pagkakataon na humiling,
ano ang
• iyong hihingiin?
1.Dahilan
17. KALAYAAN
•May mga
kabataang nag-
aakala na ang
kalayaan ay
kapangyarihan na
gawin ang
anumang naisin ng
•Ang tunay na kalayaan ay
masusumpungan sa
pagsunod sa likas na
Batas Moral.
18. • Ang tao ay nagtatakda ng
kanyang kilos para sa kanyang
sarili. Walang anumang puwersa
sa labas ng tao ang maaaring
magtakda nito para sa kanya.
Maaari siyang mahikayat,
maganyak o maakit subalit hindi
maaaring puwersahin o pilitin.
Subalit ang kalayaang ito ay
hindi tumutukoy sa kalayaan
upang piliin ng tao ang
kahihinatnan ng kanyang pagpili.
19. KALAYAAN
•Binigyang-kahulugan ni Santo Tomas de Aquino ang
kalayaan bilang “katangian ng kilos-loob na itakda ng
tao ang kanyang kilos tungo sa kanyang maaaring
hantungan at ang paraan upang makamit ito”.
Nangangahulugan ito na malaya ang taong gamitin
ang kanyang kilos-loob upang pumili ng partikular na
bagay o kilos.
20. •Kung handa kang harapin ang anumang
kahihinatnan ng iyong pagpapasya. Ang bawat
kilos o pagpapasya ay may katumbas na
epekto, mabuti man o masama. Hindi lamang
sapat na harapin ang kahihinatnan ng pasya o
kilos kundi ang gamitin ang kalayaan upang
itama ang anumang pagkakamali.
21. •Kung ang iyong pagkilos ay hindi sumasalungat sa
Likas na Batas Moral. Ang Likas na Batas Moral ay
ibinigay sa tao noong siya’y likhain. Nakasaad sa
mga batas na ito ang dapat gawin at di dapat gawin
ng tao. Ang mga batas na ito ang siyang batayan sa
pagsasaalang-alang sa pagkilala ng kabutihang
pansarili at kabutihang panlahat.
22.
23. URI NG KALAYAAN
1. PANLOOB NA KALAYAAN
•a. Kalayaang
gumusto (freedom of
exercise)
b. Kalayaang
Tumukoy (freedom of
specification)
24. 2. PANLABAS NA KALAYAAN
•-ito ang kalayaan
upang
maisakatuparan ang
gawain na ninais ng
kilos loob
Hal. Politikal, propesyonal, at pang-
akademikong kalayaan.
25. •Ang kalayaan ng tao
ay palaging may
kakambal na
pananagutan. Ang tao
ay kailangang maging
mapanagutan sa
anumang kilos at
pagpapasyang
gagawin.
26. PALATANDAAN KUNG NAGING
MAPANAGUTAN SA PAGGAMIT NG
KALAYAAN
•1. Kung naisaalang-
alang mo ang
kabutihang pansarili
(personal good) at
kabutihang panlahat
(common good)
27. Halimbawa, ginagamit mo ang kalayaan upang
malampasan ang mga balakid sa pag-unlad ng ating
pagkatao. Ang maging malaya sa kamangmangan,
kahirapan, katamaran, kasamaan ay ilan sa mga ito.
Itinatalaga din ang kalayaan para sa ikabubuti ng
kapwa katulad ng pakikilahok sa mga proyektong
pampamayanan o maging sa pagtatanggol sa
mabubuting adhikain.
28. • 2. KUNG HANDA KANG
HARAPIN KUNG
ANUMAN ANG
KAHIHINATNAN NG
IYONG PAGPAPASYA.
29. l
Ang bawat kilos o pagpapasya ay may katumbas na
epekto, mabuti man o masama. Hindi lamang sapat na
harapin ang kahihinatnan ng pasiya o kilos kundi ang
gamitin ang kalayaan upang itama ang anumang
pagkakamali.
30. • 3. KUNG ANG IYONG
PAGKILOS AY HINDI
SUMASALUNGAT SA
LIKAS NA BATAS
MORAL.
lemuelestrada
31. Ang Likas na Batas Moral ay ibinigay sa tao noong siya’y likhain.
Nakasaad sa mga batas na ito ang dapat gawin at di dapat gawin ng tao.
Ang mga
batas na ito ang siyang batayan sa pagsasaalang-alang sa pagkilala ng
kabutihang pansarili at kabutihang panlahat.
32. BAWAT TAO AY MALAYA
KAYA MARAMING TAO ANG NAGBUWIS NG BUHAY
PARA SA KALAYAAN NG ATING BANSA
37. BILANG KABATAAN/MAG-AARAL, PAANO BA NINYO
GINAGAMIT ANG INYONG KALAYAAN SA MGA
SUMUSUNUD NA SITWASYON BILANG PAGKILALA SA
MAAARING KAHIHINATNAN NG KILOS .
Sitwasyon Agarang epekto Pangmatagalang epekto
Halimbawa
Kapag tinanggihan ko ang alok ng kaibigan
kong sumama sa kaniya para magsugal
- Hindi masasayng ang pera ko
- Hindi ako matututong magsugal
- Hindi niya na ako yayain ulit sa susunod
-hindi ako magugumon sa sugal
-makapagtatapos ako ng pag-aaral
Kapag tumutulong ako sa gawaing bahay
Kapag hindi ko ginawa ang aking takdang
aralin
Kapag maaga akong nakipagrelasyon sa
kabaligtarang kasarian
Kapag nag-aaral ako ng leksiyon araw-araw
Kapag pinagbigyan ko ang alok ng kaibigan
kong manood ng pornograpiya
38. •Ang tunay na kalayaan
ay mapanagutan kaya’t
inaasahang ito ay
gagamitin sa paggawa
nang naaayon sa
kabutihan. Ang tunay na
kalayaan ay ang
paggawa nang mabuti.
39. PAANO KO GAGAMITIN ANG AKING
KALAYAAN SA WASTONG PARAAN?
Magsulat ng isang sanaysay sa wastong paggamit sa iyong
kalayaan
Editor's Notes
Malaya ka! Hindi ka isang puppet o robot na sinususian upang gumalaw. Hindi sunud-sunuran sa idinidikta ng iba. Dahil ikaw ay natatangi sa ibang nilikha, ikaw ay may isip at kilos-loob kaya’t may kakayahang gumawa ng sariling pagpapasiya para sa sarili. Upang magamit ang iyong isip at kilosloob
sa pagpapaunlad ng iyong pagkatao ipinagkaloob din sa iyo
ang iyong kalayaan. Paano mo ginagamit ang iyong kalayaan?
Isang hindi pangkaraniwang nilalang na bahagi ng alamat ng
mga Arabo ang Genie. Sa mga palabas ngayon, ipinakikita na ang Genie ay
gumaganap bilang isang nilalang na may taglay na kapangyarihan na magbigay ng
tatlong kahilingan. Halimbawa, nagkaroon ka ng pagkakataon na humiling, ano ang
iyong hihingiin?
Dahilan
Mangyayari Ba Kahit Walang Magic?
Gagawin Ko Upang Makamit ang Hiling
Isang hindi pangkaraniwang nilalang na bahagi ng alamat ng
mga Arabo ang Genie. Sa mga palabas ngayon, ipinakikita na ang Genie ay
gumaganap bilang isang nilalang na may taglay na kapangyarihan na magbigay ng
tatlong kahilingan. Halimbawa, nagkaroon ka ng pagkakataon na humiling, ano ang
iyong hihingiin?
Dahilan
Mangyayari Ba Kahit Walang Magic?
Gagawin Ko Upang Makamit ang Hiling
May mga kabataang nag-aakala na ang kalayaan ay
kapangyarihan na gawin ang anomang naisin ng tao. Kung susuriin
ayon kay de Torre, ang tao ay walang kakayahang gawin palagi
ang anomang kanyang naisin. Maraming bagay ang nais niyang
mangyari at gawin subalit hindi niya magawa ang mga ito. Nais ng
taong hindi magkasakit, hindi tumanda, manatiling buhay, malaman
ang lahat ng bagay – ngunit wala siyang kalayaan upang magawa ang
mga ito.
Kung ganoon, ano nga ba ang tinutukoy na kalayaan ng tao?
Ang iyong kilos-loob ay malayang magnais o hindi magnais na sundin o kaya balewalain ang babala. Sakaling nagpasya ang kilos-loob na sundin ang sinasabi ng babala, Malaya nitong tukuyin kung ano ang nanaising gawin bilang kapalit sa planong PAKIKIPAGRELASYON. Nanaisin niya marahil ang MAG-ARAL NA LAMANG O MAGDOTA magpiknik na lamang sa dalampasigan, lumipat ng ibang lugar o umuwi na lang.
Halimbawa ng panlabas na kalayaan ay ang politikal, propesyonal at pangakademikong kalayaan. Nakapaloob sa politikal na kalayaan ang kalayaang pumili
ng sasalihang samahang politikal, bumoto o pumili ng taong mamumuno. Ang pang-akademikong kalayaan halimbawa ay ang kalayaang pumili ng paaralang
papasukan at kursong kukunin sa kolehiyo. May kalayaan ang mga propesyonal na gampanan ang kanilang tungkulin ayon sa sariling pamamaraan subalit hindi
taliwas sa mga panuntunan.
Hal. Magulang na nasa abroad. Or magulang na hiwalay. Pwede ng gawin ang lahat. Si spiderman ay ulilang lubos sa lola sya lumaki pero… kita nyo naman
Halimbawa, ginagamit mo ang kalayaan upang malampasan ang mga balakid sa pag-unlad ng ating pagkatao. Ang maging malaya sa kamangmangan, kahirapan, katamaran, kasamaan ay ilan sa mga ito. Itinatalaga din ang kalayaan para sa ikabubuti ng kapwa katulad ng pakikilahok sa mga proyektong pampamayanan o maging sa pagtatanggol sa mabubuting adhikain.
Ang bawat kilos o pagpapasya ay may katumbas na epekto, mabuti man o masama. Hindi lamang sapat na harapin ang kahihinatnan ng pasiya o kilos kundi ang gamitin ang kalayaan upang itama ang anumang pagkakamali.
Ang Likas na Batas Moral ay ibinigay sa tao noong siya’y likhain. Nakasaad sa mga batas na ito ang dapat gawin at di dapat gawin ng tao. Ang mga
batas na ito ang siyang batayan sa pagsasaalang-alang sa pagkilala ng kabutihang pansarili at kabutihang panlahat.
