Kişilik özellikleri ve becerilere dayalı, davranışlar ve tarzlara dayalı liderlik yaklaşımları, Dönüşümcü Liderlik kavramı ve alternatif modern yaklaşımlarla liderliğe farklı yaklaşımların ele alındığı ve Novida'nın Kurucu ve CEO'su Işık D. Aydın tarafından hazırlanan sunumdur.

1. Liderlik YaklaŞımları
Işık DeliormanAydın
Kurucu ve CEO
Novida StratejikYönetim HizmetleriTic. Ltd. Şti.

2. Liderlik YaklaŞımları
 Kişilik özellikleri ve becerilere dayalı yaklaşımlar
 Davranışlar ve tarzlara dayalı yaklaşımlar
 Dönüşümcü Liderlik kavramı
 … Alternatif modern yaklaşımlar

3. KiŞilik Özellikleri ve Becerilere Dayalı
Liderlik YaklaŞımı

4. KiŞilik Özellikleri ve Beceriler
 Zindelik and Dayanıklılık
 Kararlılık
 İkna edicilik
 Sorumluluk
 Entelektüel kapasite
Barnard (1948)

5. KiŞilik Özellikleri ve Beceriler
 Bu özellikleri taşıyan bazı kişiler etkili olamadı,
 Bazıları ise etkili oldu ama bu özelliklere sahip değildi,
 Daha birçok kişilik özelliği ve becerinin gerektiği görüldü,
 Liderliğin doğuştan geldiğine, sonradan kazanılamayacağına işaret ediyordu.
Yetersiz Kaldı, Çünkü…

6.  Olduğu gibi davranmak
 Doğruluk
 İsteklilik
 Kendine inanmak
 Öz farkındalık
Higgs (2003)
BaŞka KiŞilik Özellikleri …
Ya da…
 Dürüst ve tutarlı olmak
 Doğrulukla hareket etmek
 Kararlı olmak
 Başkalarına ilham vermek
 Karmaşık sorunları çözebilmek
Alimo-Metcalfe & Alban-Metcalfe (2006)

7. Myers-Briggs KiŞilik Tipleri
Algılayan
(Perceiving)
Yargılayan
(Judging)
Düşünen
(Thinking)
Hisseden
(Feeling)
Duyumsayan
(Sensing)
İçgüdüsel
(Intuition)
Temel Zihinsel Model Üzerine İnşa Edilmiştir

8. Openness Açıklık
Meraklı, orijinal, entelektüel, yaratıcı ve yeni fikirlere
açık olma
Conscientiousness
Vicdan ve Sorumluluk
Duygusu
Düzenli, sistemli, zamanında, başarı odaklı, güvenilir
olma
Extraversion Dışa Açıklık
Dışa dönük, konuşkan, sosyalleşebilir, toplumsal
ortamlardan hoşlanır olma
Agreeableness Uyumluluk
Dost canlısı, toleranslı, duyarlı, güvenen, nazik ve
sıcak olma
Neuroticism
Duygusal
Dengesizlik
Gergin, asabî, anı anına uymayan, ruhsal durumuna
göre davranan olma
Özellik (Orijinal) Özellik (Türkçe) Açıklama
BeŞ Büyük (KiŞilik Yapısı)

9. Duygusal Zekâ (EQ)
İlk olarak, Howard Gardner ve Arkadaşları 1970’lerde geliştirmiş
 Öz Farkındalık (self-awareness),
 Öz Denetim (self-regulation),
 Empati,
 Sosyal Beceriler
Daniel Goleman (1996)
Kraliçe Elizabeth I,
Tilbury’de bölüğünün önünde durdu ve dedi ki:
«Biliyorum bir vücudum var, ama güçsüz ve çelimsiz bir
kadınım; ama ben, bir kralın midesi ve kalbine sahibim, ve
de İngiltere kralınınkine de...».
Kraliçe, bölüğünün doğrudan duygularına hitap ediyordu.

10. DavranıŞ ve Tarzlara Dayalı
Liderlik YaklaŞımı

11.  Görev-odaklı davranışlar
 İnsan-odaklı davranışlar
 Katılımcı tarz
 Otokratik tarz
 Bırakınız yapsınlar (laissez-faire) tarzı
1950’lerde Liderlik

12. TARZ AVANTAJLAR DEZAVANTAJLAR
Otokratik Hangi yöne gittiğinizi bilirler İnisiyatifleri alaya alırlar
Bürokratik Tutarlılık İnisiyatifleri yasaklar
Karizmatik Kendine inanma İtaat mantık gerektirmez
Demokratik Kişiyi geliştirir Yavaş ya da kararsız olabilir
Bırakınız-yapsınlar İnsanları özgür bırakır En az kontrol
Liderlik Tarzları

13. Söyler Satar Danışır Müzakere Eder Delege Eder
Tannenbaum & Schmidt (1958)
Liderliğin Sürekliliği

14. Düşük Yüksek
Sonuçlarla İlgilenme
YüksekDüşük
İnsanlarlaİlgilenme
Description 1
Description 2
Şehir Kulübü
Yönetimi
Ekip
Yönetimi
Yoksullaşmış
Yönetim
Ya ÜretYaYok-Ol
Yönetimi
Yolun-Yarısı
Yönetimi
Blake & Mouton (1964)
Yönetim Şeması

15. Durumsal Liderlik Modeli
Hersey & Blanchard (1964)
Yönlendirici Davranış
DestekleyiciDavranış
düşük
düşük yüksek
yüksek

16. Durumsal Liderlik Modeli
S1
S2S3
S4
D1D2D3D4
D1
Heyecanlı Yeni Başlayan: yüksek taahhüt, düşük yetkinlik, pek fazla deneyim yok
Özellikleri: iyimser, deneyimsiz, istekli, ilgili, heyecanlı, meraklı
D2
Hayal Kırıklığı Yaşayan: biraz yetkinlik, taahhüt eksikliği, vazgeçme/terk etmeye
meyilli
Özellikleri: bunalmış, hüsrana uğramış, aklı karışmış, motivasyonu düşmüş, cesareti
kırılmış, yetkinlik kırıntıları göze çarpmakta
D3
Yapabilir Ancak Temkinli: orta-yüksek arası yetkinlik, değişken taahhüt. Becerileri var
ancak daha önce hiç tek başına yapmamış; destek sağlanırsa en yüksek gelişim
seviyesine çıkabilir
Özellikleri: öz-eleştirisi yüksek, katkıda bulunan, temkinli, güvensiz hisseden,
yapabilir, geçici
D4
Kendi Başına Başarabilir: Sadece öz güveni değil, taahhüdü de yüksek. Kendi kendini
düzeltebilir, diğerlerini destekleyebilir
Özellikleri: haklı nedenlerle kendine güvenen, özerk, tutarlı biçimde yetkin, ilham
alır/başkalarına ilham verir, kendi kendine yeten ve yöneten

17. Liderlik Tarzları
 Vizyoner
 Koçluk Eden
 Yakın Davranan
 Demokratik
 Öncü
 Kumanda Eden
Goleman, Boyatzis & McKee (2002)

18. Liderlik YaklaŞımları
Işık DeliormanAydın
Kurucu ve CEO
Novida StratejikYönetim HizmetleriTic. Ltd. Şti.