Hinh anh benh ly thanh nguc, mang phoi, co hoanh, bs mai thuy (2018)

BỆNH LÝ THÀNH NGỰC-
MÀNG PHỔI-CƠ HOÀNH
1/2018

MỤC TIÊU
Nhận diện được hình ảnh XQ và CT của:
1. Lõm ngực BS
2. Bệnh lý màng phổi
3. Thoát vị hoành
hinhanhykhoa.com

LÕM NGỰC
(PECTUS EXCAVATUM)
Lõm ngực: xương ức lõm, chèn
ép tim và nhu mô phổi

LÕM NGỰC BẨM SINH
• ĐN: là biến dạng lồng ngực do sự phát triển bất thường của một số xương
sườn và xương ức làm cho lồng ngực bị lõm vào
• Chiếm tỉ lệ cao nhất (86%) trong các loại dị dạng LN
• Xquang ngực thẳng và nghiêng: chẩn đoán, đo chỉ số Haller →độ nặng,
theo dõi biến chứng sau mổ
• CT không tiêm thuốc cản quang trước mổ: chẩn đoán, phân loại, đánh giá
độ nặng (chỉ số Haller), dị tật lồng ngực khác đi kèm, đo các chỉ số giúp
lựa chọn kích thước thanh nâng lồng ngực (pectus bar)
• Chỉ tiêm thuốc cản quang TM trong những trường hợp đánh giá viêm dính
vùng sau xương ức (lõm ngực tái phát sau mổ)→tiên lượng phẫu thuật.
hinhanhykhoa.com

• Chọn lát cắt qua VT lõm nhất của xương ức
• Haller index = T/A (T: đk ngang lớn nhất từ mặt trong xương sườn, A : khoảng
cách từ vị trí lõm nhất của xương ức đến bờ trước đốt sống)
hinhanhykhoa.com

Chỉ số Haller (HI)
-BT < 2,5
-LN nhẹ: 2,5<HI<3,2
-LN TB: HI 3,2 →3,5
-LN nặng: HI 3,5→6,0
-LN rất nặng: HI>6,0
ĐỘ NẶNG LÕM NGỰC
CLĐTXQ

PL Park
Loại 1
1A: đồng tâm khu trú
1B: đồng tâm dạng phẳng
Loại 2
2A: lệch tâm
2A1: lệch tâm khu trú
2A2: lệch tâm dạng
phẳng
2A3: lệch tâm tạo
kênh dài (Grand
Canyon)
2B: không cân
xứng, chỗ lõm nhất
trên đường giữa
2C: kết hợp 2A và
2B
hinhanhykhoa.com

BẤT THƯỜNG ĐI KÈM
35% có kèm BL di truyền (Marfan, Poland, Ehlers Danlos…)
hinhanhykhoa.com

KẾT QUẢ CT LÕM NGỰC
• Lõm ngực đồng hay lệch tâm, phân loại theo Park
• Chỉ số Haller
• Bất thường khác đi kèm: xương ức xoay (nếu có,
góc xoay bao nhiêu độ), hở xương ức, bất sản cơ
ngực…
• Chèn ép tim, phổi không?

ĐIỀU TRỊ: PHẪU THUẬT THEO KỸ THUẬT NUSS
1987: Donald Nuss bắt đầu thực hiện
2007: VN bắt đầu
hinhanhykhoa.com

BỆNH LÝ MÀNG PHỔI
• TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
• TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
• DÀY MÀNG PHỔI
• U MÀNG PHỔI

TDMP TỰ DO/XQ THẾ THẲNG ĐỨNG
– TÙ GÓC SƯỜN HOÀNH
– BÓNG MỜ VÙNG THẤP XÓA BỜ VÒM HOÀNH VỚI
GIỚI HẠN TRÊN LÀ ĐƯỜNG CONG DAMOISEAU
– ĐẨY TRUNG THẤT VỀ PHÍA ĐỐI DIỆN
– XẸP PHỔI THỤ ĐỘNG (+/-)
– THAY ĐỔI THEO TƯ THẾ
hinhanhykhoa.com

TDMP TỰ DO/XQ NGỰC THẾ NGHIÊNG
–TÙ GÓC SƯỜN HOÀNH TRƯỚC VÀ SAU
–BÓNG MỜ VÙNG THẤP VỚI GIỚI HẠN TRÊN
LÀ ĐƯỜNG CONG LÕM XUỐNG DƯỚI

ĐƯỜNG CONG DAMOISEAU
hinhanhykhoa.com

TDMP lượng vừa
hinhanhykhoa.com

TDMP ÁP LỰC, ĐẨY TRUNG THẤT VỀ PHÍA ĐỐI DIỆNhinhanhykhoa.com

TDMP TỰ DO/XQ THẾ NẰM
– Mờ lan toả phế trường, còn thấy mạch máu phổi
– Mờ vùng đỉnh phổi và ngoại biên
– Mất bóng mờ sắc nét của vòm hoành
– Tù góc sườn hoành
– Dày rãnh liên thuỳ bé nếu TDMP (P)

TDMP THỂ HOÀNH/XQ THẾ THẲNG ĐỨNG
– KHÔNG CÓ ĐƯỜNG CONG DAMOISEAU
– BÊN (T): ĐÁY PHỔI CAO, TĂNG KC BÓNG HƠI
DẠ DÀY-ĐÁY PHỔI > 1,5CM
– BÊN (P): ĐÁY PHỔI (P) CAO BẤT THƯỜNG
VỚI ĐỈNH LỆCH RA NGOÀI ĐƯỜNG TRUNG
ĐÒN

TDMP thể hoànhBÌNH THƯỜNG
hinhanhykhoa.com

TDMP thể hoành (T) TDMP thể hoành/chụp nằm
nghiêng

TDMP KHU TRÚ
• KHÔNG THAY ĐỔI THEO TƯ THẾ
• PHIM THẲNG VÀ TIẾP TUYẾN: GIỐNG TT THÀNH
NGỰC
• PHIM NGHIÊNG:
– TRÀN DỊCH RÃNH LIÊN THÙY: BÓNG MỜ HÌNH
THOI, HAI ĐẦU NHỌN, Ở VỊ TRÍ RÃNH LIÊN THÙY
→ HÌNH ẢNH GIẢ U HAY U MA, MẤT ĐI SAU ĐIỀU
TRỊ (PB VỚI U)
hinhanhykhoa.com

PHÂN BIỆT TDMP & TRÀN DỊCH Ổ BỤNG
Dịch MP Dịch ổ bụng
DH ĐẨY CHÂN
HOÀNH
Phía trong chân hoành
Đẩy chân hoành ra
phía trước ngoài
Phía ngoài chân hoành
Đẩy chân hoành vào
trong
DH CƠ HOÀNH Nằm ngoài (outside)
cơ hoành
Nằm trong (inside) cơ
hoành
DH LIÊN DIỆN Phần tiếp xúc của dịch
với bờ gan, lách không
rõ (do bị ngăn cách
bởi cơ hoành)
Rõ
DH VÙNG TRẦN
CỦA GAN
Chạy qua vùng trần
của gan
Không chạy qua vùng
trần của gan

DH ĐẨY CHÂN HOÀNH
hinhanhykhoa.com

Dịch ổ bụng
hinhanhykhoa.com

DẤU LIÊN DIỆN (INTERFACE SIGN)
hinhanhykhoa.com

DH VÙNG TRẦN CỦA GAN
Vùng trần của gan: liên kết thành bụng sau bởi dây chằng vành
hinhanhykhoa.com

TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
hinhanhykhoa.com

TRÀN MỦ MÀNG PHỔI
Đặc điểm Tràn mủ MP Áp-xe phổi
Hình dạng Bầu dục Tròn
Bờ Mỏng, trơn láng
DH màng phổi tách đôi
Dày, không đều
Góc với thành ngực Góc tù Góc nhọn
Ảnh hưởng nhu mô phổi Chèn ép Phá huỷ

TRÀN MỦ MÀNG PHỔI
hinhanhykhoa.com

The Split Pleura Sign
(DH màng phổi tách đôi)
• Thấy rõ trên CT có tiêm
thuốc cản quang
• Dày và bắt thuốc của lá
thành và lá tạng màng
phổi, cách nhau bởi lớp
dịch.

DÒ PHẾ QUẢN-MÀNG PHỔI
(A bronchopleural fistula)
-Có sự thông thương
giữa nhu mô phổi và
khoang màng phổi,
thường từ đường dẫn khí
ngoại biên
-Dò PQ-MP từ PQ gốc
điển hình sẽ gây tràn mủ
màng phổi, dò từ khoảng
khí ngoại biên gây tràn
khí màng phổi kéo dài,
không nhiễm trùng
-Sau PT cắt thuỳ hoặc
cắt phổi, do viêm phổi
hoại tử
-XQ: mức khí-dịch trong
khoang màng phổi khu
trú, đặc biệt sau PT cắt
phổi

Tràn máu màng phổi
-TDMP đậm độ cao
(cấp >80HU)
-Kèm: gãy xương
sườn, tràn khí dưới
da
hinhanhykhoa.com

TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
• PHIM ĐỨNG:
– VÙNG SÁNG VÔ MẠCH NẰM NGOÀI LÁ TẠNG
– ĐƯỜNG MỜ CỦA LÁ TẠNG BAO BỌC NHU MÔ PHỔI XẸP
– TKMP ÁP LỰC: ĐẨY TRUNG THẤT VỀ ĐỐI BÊN, XẸP PHỔI
THỤ ĐỘNG, VÒM HOÀNH DẸT, RỘNG KHOẢNG LIÊN SƯỜN
• PHIM NẰM:
– GIỐNG PHIM ĐỨNG
– DH KHE SÂU

Mức độ TKMP
• Chưa thống
nhất
• Úc, Anh: bề dày
lớp khí ngang
mức rốn phổi
<2cm → ít
• Mỹ: bề dày đo
tại đỉnh <3cm→
ít
hinhanhykhoa.com

TKMP ÁP LỰC
hinhanhykhoa.com

TKMP CHỤP TƯ THẾ NẰM
hinhanhykhoa.com

TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
• XEM TRÊN CỬA SỔ NHU MÔ
• VÙNG THẤU QUANG HÌNH LIỀM VÔ MẠCH
• PB: KÉN KHÍ, KHÍ PHẾ THŨNG
• TỔN THƯƠNG ĐI KÈM: GÃY XƯƠNG SƯỜN,
VỠ KHÍ QUẢN, KÉN KHÍ, KHÍ PHẾ THŨNG, XƠ
PHỔI…

Dày MP khu trú Dày MP dạng mảng

MESOTHELIOMA ÁC TÍNH XÂM LẤN THÀNH NGỰC, RÃNH LIÊN THÙY
hinhanhykhoa.com

Mảng màng phổi đóng vôi
hinhanhykhoa.com

THOÁT VỊ HOÀNH
• BẨM SINH: TV BOCHDALEK,
MORGAGNI
• TV QUA LỖ THỰC QUẢN (hiatal hernia)
• CHẤN THƯƠNG: RÁCH CƠ HOÀNH

THOÁT VỊ BOCHDALEK
• CHIẾM 90% TVH BS
• LIÊN QUAN PHẦN SAU CỦA CƠ HOÀNH
• KHỐI TV THƯỜNG CHỈ CÓ MỠ, HIẾM
KHI CHỨA CÁC TẠNG
hinhanhykhoa.com

THOÁT VỊ MORGAGNI
• ÍT GẶP HƠN NHIỀU SO VỚI TV
BOCHDALEK
• 5-10% TVH BS
• XẢY RA TẠI GÓC TÂM HOÀNH, XÓA BỜ
TIM, 90% XẢY RA BÊN (P)
• ĐIỂN HÌNH: CHỨA MẠC NỐI VÀ RUỘT
→ LẦM VỚI U TRUNG THẤT CHỨA MỠ

THOÁT VỊ QUA LỖ THỰC QUẢN
(hiatal hernia)
• BẨM SINH HOẶC MẮC PHẢI (THƯỜNG
HƠN)
• TẦN SUẤT TĂNG THEO TUỔI
• PHÂN LOẠI:
➢THOÁT VỊ TRƯỢT: > 95%
➢THOÁT VỊ CẠNH THỰC QUẢN: <5%
➢HỖN HỢP

THOÁT VỊ TRƯỢT
CHỖ NỐI DD-TQ TRÊN CƠ HOÀNH > 2CM
hinhanhykhoa.com

THOÁT VỊ CẠNH THỰC QUẢN
ĐÁY VỊ THOÁT VỊ LÊN NGỰC QUA LỖ THỰC QUẢN
CHỖ NỐI DD-TQ DƯỚI CƠ HOÀNH

Hiatal Hernia. A. Chest radiograph shows a retrocardiac mass
containing air (arrows). B. Coronal reformatted CT scan at the level of
the descending aorta shows a hiatal hernia (arrows).

FIGURE 13.20. Esophageal Pulsion Diverticulum in
Achalasia. A. Frontal radiograph demonstrates a mass in
the azygoesophageal recess (arrow) containing an air–
fluid level. Patchy right upper lobe consolidation reflects
aspi- ration pneumonia. B. Coronal reformatted contrast-
enhanced CT through the esophagus shows a focal
outpouching (arrow) extending right lateral from a
distended esophagus. Note the fluid-filled dilated
proximal esophagus (arrowhead). C. Contrast
esophagram shows a diverticulum (arrow) above a
narrowed esophagogastric junction.
CĐPB: co thắt tâm vị
hinhanhykhoa.com

DẤU HIỆU TRỰC TIẾP
• Mất liên tục cơ hoành
• Dangling diaphragm
• Không có cơ hoành
hinhanhykhoa.com

DẤU HIỆU GIÁN TIẾP
• Thoát vị các tạng vào ổ bụng
• Collar sign (DH vòng thắt)
• Bướu và dải (hump and band)
• Dependent viscera
• Các tạng trong ổ bụng nằm cao
• Cơ hoành dày
• Thoát chất cản quang quanh cơ hoành

DẤU HIỆU GIÁN TIẾP KHÁC
• TKMP/TKMB
• TMMP/MB
• Gãy xương sườn
• Cơ hoành tăng quang ít
hinhanhykhoa.com

Cạm bẫy: biến thể bình thường
• 6-11% dân số
• Nữ, lớn tuổi
• BN khí phế thũng

Dampling diaphragm
hinhanhykhoa.com

Không thấy cơ hoành
(một phần hay toàn bộ cơ hoành)
hinhanhykhoa.com

THOÁT VỊ DẠ DÀY LÊN NGỰC

THOÁT VỊ DẠ DÀY LÊN NGỰC
hinhanhykhoa.com

MẤT LIÊN TỤC VÒM HOÀNH
hinhanhykhoa.com

Cạm bẫy: thoát vị Bochdalek
hinhanhykhoa.com

Cạm bẫy: thoát vị qua lỗ thực quản
hinhanhykhoa.com

DH VÒNG THẮT
hinhanhykhoa.com

Hump and band
hinhanhykhoa.com

Ảnh giả do hô hấp Chụp lại
hinhanhykhoa.com

Dependent viscera (DH tạng rơi)
• Bên (P): 1/3 trên gan không tiếp giáp
thành ngực sau
• Bên (T): dạ dày, ruột nằm trước lách và
không tiếp giáp thành ngực sau
• Cơ hoành bị chấn thương → không nâng
đỡ các tạng → các tạng “rơi” áp sát thành
ngực sau

Các tạng trong ổ bụng nằm cao
Thoát vị đại tràng, biến chứng tắc ruột

Cạm bẫy: nhão hoành, liệt hoành
hinhanhykhoa.com

Cạm bẫy: Tụ máu dưới cơ hoành

• Widening of the superior mediastinal contours, which extend
superior to the thoracic outlet.Tracheal deviation to the left at the
level of the thoracic outlet.

Hinh anh benh ly thanh nguc, mang phoi, co hoanh, bs mai thuy (2018)

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Hinh anh benh ly thanh nguc, mang phoi, co hoanh, bs mai thuy (2018)

Similar to Hinh anh benh ly thanh nguc, mang phoi, co hoanh, bs mai thuy (2018) (20)

More from Hiếu trịnh đình

More from Hiếu trịnh đình (17)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Hinh anh benh ly thanh nguc, mang phoi, co hoanh, bs mai thuy (2018)