More Related Content Similar to Epi info unit09 Similar to Epi info unit09 (20) Epi info unit091. บทที่ 9
การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวย
โปรแกรมยอย Analyze Data
การวิ เ คราะห ข อ มู ล ทางสถิ ติ แบ ง ออกเป น การวิ เ คราะห ส ถิ ติ เ ชิ ง พรรณนาและการ
วิเคราะหสถิติเชิงอนุมาน ซึ่งในการดําเนินงานวินิจฉัยชุมชน ขอมูลสวนใหญมีลักษณะไมซับซอน
และผลที่ไดจากศึกษาเปนการนําขอมูลไปประกอบการระบุปญหา การวิเคราะหปญหาและการ
จัดลําดับความสําคัญของปญหาในการวางแผนและแกไขปญหาสาธารณสุขในชุมชน ดังนั้นสถิติที่
ใชในการวิเคราะหสวนใหญในงานวินิจฉัยชุมชน จึงเปนสถิติเชิงพรรณนา โดยมีแนวทางการ
วิเคราะหและการนําเสนอขอมูล ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data ดังนี้
9.1 สถิติเชิงพรรณนา
สถิติเชิงพรรณนา เปนสถิติที่ใชเพื่ออธิบายคุณลักษณะที่สนใจจากขอมูลที่เก็บรวบรวม
มาได และมีขอบเขตจํากัดในการนําเสนอ เฉพาะขอมูลที่เก็บมาเทานั้น ไมสามารถนําไปอางอิงถึง
ในสวนอื่นได ในการดําเนินงานวินิจฉัยชุมชนสถิติเชิงพรรณนาประกอบดวยการแจกแจงความถี่
(จํานวน/รอยละ) คาวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง(คาเฉลี่ย/มัธยฐาน/ฐานนิยม) คาวัดการกระจายของ
ขอมูล(สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน/ความแปรปรวน) และคาวัดตําแหนงของขอมูล ซึ่งสามารถสรุปได
ดังนี้
9.1.1 การวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง
เป น การหาค า กลางในข อ มู ล ที่ ศึ ก ษา เพื่ อ เป น ตั ว แทนของข อ มู ล ทั้ ง หมด
ประกอบดวยคาเฉลี่ย คามัธยฐานและคาฐานนิยม โดยมีแนวคิดในการคํานวณ และคุณลักษณะ
เฉพาะดังนี้
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
2. 172 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
(1) คาเฉลี่ย(Mean) หมายถึง คาที่เกิดขึ้นจากการนําผลรวมของขอมูลทุกคาที่
มีอยู หารดวยจํานวนชุดขอมูลทั้งหมด โดยพิจารณาจากสูตรดังนี้
n
∑ Xi
Mean = i=1
n
เชน ขอมูลมี 5 ชุดดังนี้ คือ 5 , 6, 12, 8, 9 พิจารณาหาคาเฉลี่ยจะไดเทากับ
5 + 6 + 12 + 8 + 9
Mean = =8
5
นั่นคือ จากขอมูลทั้ง 5 ชุดจะมีคาเฉลี่ยเทากับ 8 เปนตน
ค า เฉลี่ ย มี คุ ณ ลั ก ษณะเฉพาะได แ ก ข อ มู ล ทุ ก ค า ถู ก นํ า มาคํ า นวณ จึ ง
สามารถนําไปใชในการวิเคราะหทางสถิติขั้นสูงได กรณีขอมูลถูกวัดแบบนามสเกล หรืออันดับ
สเกลไมสามารถแปลคาได และถูกกระทบดวยคาขอมูลที่สูง หรือต่ําผิดปกติ
(2) คามัธยฐาน(Median) หมายถึง คาขอมูลที่อยูตําแหนงกึ่งกลางของขอมูล
เมื่อมีการจัดเรียงคาขอมูลจากนอยไปหามาก หรือมากไปหานอยแลว นั่นคือ เปนคาที่แบงขอมูลที่มี
การจัดเรียงกันจากนอยไปหามาก หรือมากไปหานอยออกเปน 2 สวนเทาๆกัน โดยจะมีจํานวน
ขอมูลครึ่งหนึ่งที่มีคาต่ํากวาคามัธยฐาน และจํานวนขอมูลอีกครึ่งหนึ่งมีคาสูงกวาคามัธยฐาน
เชน ขอมูลมี 5 ชุดดังนี้ คือ 5 , 6, 12, 8, 9 พิจารณาหาคามัธยฐานจะไดเทากับ
จัดเรียงขอมูลใหมจากนอยไปหามากไดดังนี้
5 6 8 9 12
นั่นคือ จากขอมูลทั้ง 5 ชุดจะมีคามัธยฐานเทากับ 8 ซึ่งเปนคาที่ตําแหนงกลางของขอมูล เปนตน
ค า มั ธ ยฐานมี คุ ณ ลั ก ษณะเฉพาะได แ ก ข อ มู ล ถู ก นํ า มาคิ ด เพี ย งบางค า
เทานั้น ไมเหมาะกับขอมูลที่มีการวัดแบบนามสเกล และเหมาะกับขอมูลที่มีคาสูง หรือต่ําผิดปกติ
(3) คาฐานนิยม(Mode) หมายถึงคาขอมูลที่มีจํานวนความถี่หรือซ้ํามากที่สุด
ของขอมูลชุดนั้น เชน ขอมูลมี 5 ชุดดังนี้ คือ 5 , 6, 5, 8, 9 พิจารณาหาคาฐานนิยมจะไดเทากับ 5
นั่นคือ จากขอมูลทั้ง 5 ชุดจะมีคาฐานนิยมเทากับ 5 ซึ่งเปนคาที่มีจํานวนความถี่ หรือซ้ํามากที่สุด
ของขอมูลชุดนี้ เปนตน
คาฐานนิยมมีคุณลักษณะเฉพาะไดแก คิดงายและสะดวก เหมาะกับขอมูล
ที่มีการวัดแบบนามสเกล
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
3. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 173
9.1.2 การวัดการกระจายของขอมูล
เปนการหาคาการกระจายของขอมูล เพื่อบงชี้ลักษณะของขอมูล ประกอบดวย
คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานและคาความแปรปรวน โดยมีแนวคิดในการคํานวณ และลักษณะการ
นําไปใชดังนี้
(1) คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation) หมายถึง รากที่สองของ
คาเฉลี่ยของความแตกตางกําลังสองของขอมูลแตละตัวกับคาเฉลี่ย ซึ่งเปนคาที่บงชี้วา โดยเฉลี่ย
แลวขอมูลแตละตัวอยูหางจากคาเฉลี่ยมากนอยเทาใด โดยพิจารณาจากสูตรของตัวอยางดังนี้
n
∑ ( X i − X )2
i=1
S=
n −1
คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปนคาที่นิยมนํามาใชในการนําเสนอรวมกับ
คาเฉลี่ยกรณีขอมูลเปนแบบตอเนื่อง เพื่อแสดงการกระจายตัวของขอมูล เนื่องจากเปนคาที่มีหนวย
หนวยเดียวกันกับคาเฉลี่ย และขอมูลที่วัดได
(2) คาความแปรปรวน(Variance) หมายถึง คาเฉลี่ยของความแตกตางกําลัง
สองของขอมูลแตละตัวกับคาเฉลี่ย โดยพิจารณาจากสูตรของตัวอยางดังนี้
n
∑ ( X i − X )2
S 2 = i=1
n −1
คาความแปรปรวน เปนคาที่นิยมนํามาใชในการเปรียบเทียบเพื่อทดสอบ
การกระจายของขอมูล กรณีขอมูลเปนแบบตอเนื่อง
9.1.3 การวัดตําแหนงของขอมูล
เปนการหาคาตําแหนงของขอมูล เมื่อแบงขอมูลออกเปนสวนๆเพื่อใชในการ
เปรียบเทียบขอมูล ประกอบดวยคาเปอรเซ็นตไทล เดไซลและควอไทล ซึ่งในบทนี้จะนําเสนอ
เฉพาะคาเปอรเซ็นตไทล โดยมีแนวคิดในการพิจารณาและความหมายดังนี้
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
4. 174 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
คาเปอรเซ็นตไทล(Percentile) หมายถึง ตําแหนงของขอมูลที่บอกใหทราบวา
ในขอมูลทั้งหมด 100 สวน มีจํานวนรอยละเทาใด ที่มีคาต่ํากวาขอมูล ณ ตําแหนงนั้น เชน สมศักดิ์
สอบวิชาชีวสถิติ ไดคะแนน 80 ซึ่งตรงกับตําแหนงเปอรเซ็นไทลที่ 60 (P60) นั่นหมายความวา ถา
แบงนักศึกษาที่เขาสอบทั้งหมดออกเปน 100 สวน ยังมีนักศึกษาอีกจํานวน 60 สวน หรือ รอยละ 60
ที่ทําคะแนนไดต่ํากวาสมศักดิ์ เปนตน
9.2 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา
การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data แบงตามลักษณะของ
ขอมูลที่เก็บรวบรวมมาไดเปน 2 กรณีดังนี้
9.2.1 กรณีขอมูลแบบกลุม(Categorical Data)
เปนขอมูลที่มีระดับการวัดแบบนามสเกล(Nominal Scale) และอันดับสเกล
(Ordinal Scale) ซึ่งสามารถจําแนกยอยออกตามจํานวนของตัวแปรไดเปน 2 กรณีดังนี้
(1) กรณีตัวแปรกลุม 1 ตัว เปนการพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรที่มีขอมูลแบบ
กลุมเพียง 1 ตัว เชน เพศ ประกอบดวย ชาย หรือหญิง , การไดรับปจจัยเสี่ยง ประกอบดวย ไดรับ
หรือไมไดรับ เปนตน สถิติพรรณนาที่ใชไดแก การแจกแจงความถี่(จํานวนและรอยละ)ในรูปแบบ
ตารางทางเดียว
(2) กรณีตัวแปรกลุม 2 ตัว เปนการพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรที่มีขอมูลแบบ
กลุม 2 ตัว โดยมุงเนนพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรทั้ง 2 ควบคูกันไป เชน เพศกับกลุมอายุ
ระดับการศึกษากับพฤติกรรม สถิติพรรณนาไดแก การแจกแจงความถี่(จํานวนและรอยละ) แตอาจ
พิจารณาเพิ่มเติมเกี่ยวกับรอยละตามแถว(Row Percent) หรือรอยละตามคอลัมน(Column Percent)
ในรูปแบบตารางสองทาง หรือตารางแจกแจงความถี่แบบไขว(Crosstab)
9.2.2 กรณีขอมูลแบบตอเนื่อง(Continuous Data)
เปนขอมูลที่มีระดับการวัดแบบชวงสเกล(Interval Scale) และอัตราสวนสเกล
(Ratio Scale) ซึ่งสามารถจําแนกยอยออกตามจํานวนของตัวแปรไดเปน 2 กรณีดังนี้
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
5. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 175
(1) กรณีตัวแปรตอเนื่อง 1 ตัว เปนการพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรที่มีขอมูล
แบบตอเนื่องเพียง 1 ตัว เชน รายได อายุ สวนสูง ความดันโลหิต ปริมาณคอเลสเตอรอล เปนตน
สถิติพรรณนาไดแก คาวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง(คาเฉลี่ย คามัธยฐาน คาฐานนิยม) และคาวัดการ
กระจาย(พิสัย ความแปรปรวน สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตําแหนงเปอรเซ็นตไทลที่ 25 และ 75) โดย
นําเสนอในรูปแบบของตารางแจกแจงความถี่แบบทางเดียว (ซึ่งควรมีการจัดกลุมขอมูลกอน)
(2) กรณีตัวแปรตอเนื่อง 2 ตัว เปนการพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรที่มีขอมูล
แบบตอเนื่อง 2 ตัว โดยการจัดกลุมขอมูลของตัวแปรตอเนื่องทั้งสอง แลวพิจารณาคุณลักษณะของ
ตัวแปรทั้ง 2 ควบคูกันไป เชน อายุกับน้ําหนักของเด็กในวัยเรียน อัตราการเตนของชีพจรกับการ
ออกกําลังกาย เปนตน สถิติพรรณนาไดแก การแจกแจงความถี่(จํานวนและรอยละ) แตอาจพิจารณา
เพิ่มเติมเกี่ยวกับรอยละตามแถว(Row Percent) หรือรอยละตามคอลัมน(Column Percent) ใน
รูปแบบตารางสองทาง หรือตารางแจกแจงความถี่แบบไขว(Crosstab)
9.3 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา กรณีขอมูลแบบกลุม
ในการวิเคราะหขอมูลสถิติพรรณนา กรณีขอมูลแบบกลุม สามารถใชโปรแกรมยอย
Analyze Data มาทําการวิเคราะห โดยจําแนกออกตามรูปแบบการนําเสนอไดดังนี้
9.3.1 กรณีตัวแปรกลุม 1 ตัว
เปนการสรางตารางแจกแจงความถี่ เพื่อแสดงจํานวนและรอยละของตัวแปร
กลุมที่สนใจ 1 ตัว โดยเรียกใชคําสั่ง Frequencies เชน แฟมขอมูล : Garbage ประกอบดวยตัวแปร
(ฟลด) : ID SEX EDUC COM STATUS BABY METHOD1 METHOD2 METHOD3
METHOD4 โดยมีขอมูลเปนดังรูปที่ 9.1
รูปที่ 9.1 รายการขอมูลในแฟมชื่อ Garbage
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
6. 176 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
โดยจากฐานขอมูลขางตน หากตองการสรางตารางแจกแจงความถี่ของตัวแปร
สถานภาพสมรส(STATUS) กับจํานวนบุตร(BABY) สามารถปฏิบัติเปนขั้นตอนไดดังนี้
. เรียกใชงานโปรแกรมยอย Analyze Data และคลิกใชคําสั่ง Read(Import) เพื่อเปดแฟมขอมูล
ชื่อ Garbage และ Views ชื่อ Method ดังรูปที่ 9.2
รูปที่ 9.2 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Read
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Frequencies ในกลุมคําสั่ง Statistics
. จากนั้นจะปรากฏหนาตาง FREQ ขึ้นมา ระบุตัวแปรที่ตองการแจกแจงความถี่ เปนดังรูปที่ 9.3
รูปที่ 9.3 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Freq
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
7. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 177
ผลลัพธที่ได
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
8. 178 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
การแปลผลลัพธที่ได
จากผลลัพธที่ได สามารถแปลผลไดดังนี้
เปนสวนแสดงคําสั่ง
, , เปนสวนทีใชในการควบคุมเพื่อดูรายการผลลัพธตามที่ตองการ เชน
่
Forward การดูรายการผลลัพธตอไป
Back การดูรายการผลลัพธกอนหนานี้
Current Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งปจจุบน
ั
Next Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งถัดไป
ชื่อตัวแปร การดูรายการผลลัพธที่เกิดขึ้นของตัวแปรนั้นๆ
, เปนสวนที่แสดงชื่อตัวแปร
เปนสวนตารางแจกแจงความถี่ของตัวแปร Baby ซึ่งจากผลลัพธขางบนจะประกอบดวย
จํานวนบุตร คาที่เปนไปไดของตัวแปร
Frequency จํานวน หรือความถี่
Percent รอยละ
Cum Percent รอยละสะสม
เปนสวนที่แสดงชวงความเชื่อมั่น 95% ของรอยละในตัวแปร Baby
เปนสวนตารางแจกแจงความถี่ของตัวแปร Status ซึ่งจากผลลัพธขางบนจะประกอบดวย
สถานภาพสมรส คาที่เปนไปไดของตัวแปร
Frequency จํานวน หรือความถี่
Percent รอยละ
Cum Percent รอยละสะสม
เปนสวนที่แสดงชวงความเชื่อมั่น 95% ของรอยละในตัวแปร Status
การสรุปผล
จากผลลัพธที่ได เมื่อนํามาสรางเปนตารางแจกแจงความถี่ เพื่อนําเสนอคาจํานวนและ
รอยละ ไดดังนี้
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
9. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 179
ตารางที่ 9.1 จํานวนและรอยละของผูตอบแบบสอบถามเรื่อง การสํารวจรูปแบบการจัดการขยะ
ในครัวเรือนของชุมชนในเขตเทศบาลเมือง จังหวัดขอนแกน จําแนกตามสถานภาพ
สมรสและจํานวนบุตร (n=48)
ตัวแปร จํานวน(ราย) รอยละ(%)
สถานภาพสมรส
โสด 7 14.6
คู 40 83.3
หมาย/หยา/แยก 1 2.1
จํานวนบุตร
1 5 10.4
2 12 25.0
3 19 39.6
4 3 6.2
5 2 4.2
88 (ไมตอบ เพราะเปนโสด) 7 14.6
จากการศึกษาสถานภาพสมรสและจํานวนบุตร ของกลุมตัวอยางดังตารางขางตน พบวา
กลุมตัวอยาง สวนใหญมีสถานภาพสมรสเปนคู คิดเปนรอยละ 83.3 และหมาย/หยา/แยก คิดเปน
รอยละ 2.1 และจํานวนบุตรในกลุมนี้พบวา สวนใหญมีบุตร 3 คน คิดเปนรอยละ 39.6
ขอสังเกตเพิ่มเติม : จากตารางขางตนจะพบวา การนําเสนอจํานวนบุตร ไดรวมเอากรณีที่ไมตอบ
เนื่องจากเปนโสด มาดวย ทําใหการคิดรอยละ ไมไดเกิดจากในกลุมมีบุตรจริง ดังนั้นกรณีการ
นําเสนอขางตน จึงไมเหมาะสม ดังนั้นหากทําการวิเคราะหในกรณีจํานวนบุตรดังกลาว ควรนํา
คําสั่ง Select มาใชในการคัดเลือกเฉพาะ กลุมคนที่มีสถานภาพสมรสคู หรือหมาย/หยา/แยก มา
วิเคราะห และเมื่อคิดคารอยละออกมา ก็จะเปนคารอยละที่เกิดจากกลุมที่มีบุตรจริง ดังนี้
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Select ในกลุมคําสั่ง Select/If แลวกําหนดเงื่อนไขใน
หนาตาง SELECT เปนดังรูปที่ 9.4
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
10. 180 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
รูปที่ 9.4 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Select
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Frequencies ในกลุมคําสั่ง Statistics แลวระบุตัวแปร Baby
เพื่อใหแสดงตารางแจกแจงความถี่ และมีผลลัพธ ดังรูปที่ 9.5
รูปที่ 9.5 การแสดงผลลัพธจากรายการคําสั่ง Freq
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
11. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 181
จากผลลัพธขางตน รอยละที่ไดถือเปนรอยละจริงที่เกิดขึ้นจากกลุมที่ควรจะมีบุตรจริง
ดังนั้นในการวิเคราะหขอมูลกรณีดังขางตน ผูวิเคราะหควรพึงระวังในการนําเสนอขอมูล เพราะหาก
ไมมีการคัดเลือกขอมูลเฉพาะกลุม จะทําใหผลลัพธที่ได คลาดเคลื่อนไปจากความเปนจริงและ
นําไปสูการแปลผลและสรุปผลที่ผิดพลาดได ดังนั้นการนําเสนอขอมูลที่ถูกตองจึงควรเปนดัง
ตารางที่ 9.2
ตารางที่ 9.2 จํานวนและรอยละของผูตอบแบบสอบถามเรื่อง การสํารวจรูปแบบการจัดการขยะ
ในครัวเรือนของชุมชนในเขตเทศบาลเมือง จังหวัดขอนแกน จําแนกตามสถานภาพ
สมรสและจํานวนบุตร
ตัวแปร จํานวน(ราย) รอยละ(%)
สถานภาพสมรส (n = 48)
โสด 7 14.6
คู 40 83.3
หมาย/หยา/แยก 1 2.1
จํานวนบุตร (n = 41)
1 5 12.2
2 12 29.3
3 19 46.3
4 3 7.3
5 2 4.9
จากการศึกษาสถานภาพสมรสและจํานวนบุตร ของกลุมตัวอยางดังตารางขางตน พบวา
กลุมตัวอยาง สวนใหญมีสถานภาพสมรสเปนคู คิดเปนรอยละ 83.3 และหมาย/หยา/แยก คิดเปน
รอยละ 2.1 และจํานวนบุตรในกลุมนี้พบวา สวนใหญมีบุตร 3 คน คิดเปนรอยละ 46.3
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
12. 182 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
9.3.2 กรณีตัวแปรกลุม 2 ตัว
เปนการสรางตารางแจกแจงความถี่ เพื่อแสดงจํานวนและรอยละของตัวแปร
กลุมที่สนใจ 2 ตัว โดยเรียกใชคําสั่ง Tables เชน แฟมขอมูล : Garbage ประกอบดวยตัวแปร(ฟลด)
: ID SEX EDUC COM STATUS BABY METHOD1 METHOD2 METHOD3 METHOD4
โดยมีขอมูลเปนดังรูปที่ 9.6
รูปที่ 9.6 รายการขอมูลในแฟมขอมูลชื่อ Garbage
โดยจากฐานขอมูลขางตน หากตองการสรางตารางแจกแจงความถี่ของตัวแปร
เพศ(SEX) กับการเปนคณะกรรมการของชุมชน(COM) สามารถปฏิบัติเปนขั้นตอนไดดังนี้
. เรียกใชงานโปรแกรมยอย Analyze Data และคลิกใชคําสั่ง Read(Import) เพื่อเปดแฟมขอมูล
ชื่อ Garbage และ Views ชื่อ Method ดังรูปที่ 9.7
รูปที่ 9.7 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Read
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
13. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 183
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Tables ในกลุมคําสั่ง Statistics
. จากนันจะปรากฏหนาตาง TABLES ขึ้นมา ระบุตัวแปรที่ตองการแจกแจงความถี่ เปนดัง
้
รูปที่ 9.8
รูปที่ 9.3 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Freq
ผลลัพธที่ได
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
14. 184 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
การแปลผลลัพธที่ได
จากผลลัพธที่ได สามารถแปลผลไดดังนี้
เปนสวนแสดงคําสั่ง
เปนสวนที่ใชในการควบคุมเพื่อดูรายการผลลัพธตามที่ตองการ เชน
Forward การดูรายการผลลัพธตอไป
Back การดูรายการผลลัพธกอนหนานี้
Current Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งปจจุบน
ั
Next Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งถัดไป
ชื่อตัวแปร การดูรายการผลลัพธที่เกิดขึ้นของตัวแปรนั้นๆ
เปนสวนที่แสดงชื่อตัวแปรในแนวคอลัมน
เปนสวนที่แสดงชื่อตัวแปรในแนวแถว
เปนสวนแสดงคาขอมูลที่แสดงคุณลักษณะของ 2 ตัวแปร ดังนี้
เพศชายที่เปนคณะกรรมการชุมชน มีทั้งหมด 11 คนคิดเปนรอยละ 33.3 ของเพศชายทั้งหมด และ
คิดเปนรอยละ 91.7 ของคณะกรรมการชุมชนทั้งหมด
การเปนคณะกรรมการชุมชน
เพศ 1 2 Total
1 11 ….. 33
Row % 33.3 100.0
Col % 91.7 67.3
2 ….. ….. …..
Row %
Col %
Total 12 ….. 49
Row % 24.5 100.0
Col % 100.0 100.0
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
15. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 185
เป น ส ว นที่ แ สดงค า สถิ ติ เ ชิ ง อนุ ม าน เช น การประมาณค า แบบจุ ด และแบบช ว งของค า
Odd Ratio คา Relative Risk และคาสถิติทดสอบ Chi-square เปนตน
การสรุปผล
จากผลลัพธที่ได เมื่อนํามาสรางเปนตารางแจกแจงความถี่ เพื่อนําเสนอคาจํานวนและ
รอยละ ไดดังนี้
ตารางที่ 9.3 จํานวนและรอยละของเพศและการเปนคณะกรรมการชุมชนของผูตอบแบบสอบถาม
เรื่อง การสํารวจรูปแบบการจัดการขยะในครัวเรือนของชุมชนในเขตเทศบาลเมือง
จังหวัดขอนแกน
การเปนคณะกรรมการชุมชน
เพศ เปน ไมเปน รวม
จํานวน รอยละ จํานวน รอยละ
ชาย 11 91.7 22 59.5 33
หญิง 1 8.3 15 40.5 16
รวม 12 100.0 37 100.0 49
จากการศึกษาเพศกับการเปนคณะกรรมการชุมชนของกลุมตัวอยางดังตารางขางตน พบวา
กลุมตัวอยางที่เปนคณะกรรมการชุมชน สวนใหญเปนเพศชาย คิดเปนรอยละ 91.7
9.4 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา กรณีขอมูลแบบตอเนื่อง
ในการวิเคราะหขอมูลสถิติพรรณนา กรณีขอมูลแบบตอเนื่อง สามารถใชโปรแกรมยอย
Analyze Data มาทําการวิเคราะห โดยจําแนกออกตามจํานวนตัวแปรไดดังนี้
9.4.1 กรณีตัวแปรตอเนื่อง 1 ตัว
เป น การคํ า นวณหาค า สถิ ติ พ รรณนาได แ ก ค า วั ด แนวโน ม เข า สู ส ว นกลาง
(คาเฉลี่ย คามัธยฐาน คาฐานนิยม) และคาวัดการกระจาย(พิสัย ความแปรปรวน สวนเบี่ยงเบน
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
16. 186 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
มาตรฐาน ตําแหนงเปอรเซ็นตไทลที่ 25 และ 75) และจัดกลุมขอมูล กอนนําเสนอในรูปแบบของ
ตารางแจกแจงความถี่แบบทางเดียว เชน แฟมขอมูลชื่อ Sample (เปนแฟมขอมูลที่ใหมาพรอมกับ
โปรแกรม Epi Info) และ Views ชื่อ viewsmoke
โดยจากฐานขอมูลดังกลาว หากตองการคํานวณคาคาวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง
(คาเฉลี่ย คามัธยฐาน คาฐานนิยม) และคาวัดการกระจาย(พิสัย ความแปรปรวน สวนเบี่ยงเบน
มาตรฐาน ตําแหนงเปอรเซ็นตไทลท่ี 25 และ 75) ของตัวแปรอายุ(AGE) สามารถปฏิบัติเปนขั้นตอน
ไดดังนี้
. เรียกใชงานโปรแกรมยอย Analyze Data และคลิกใชคําสั่ง Read(Import) เพื่อเปดแฟมขอมูล
ชื่อ Sample และ Views ชื่อ viewsmoke (หากไมพบ ใหคลิกตัวเลือกที่ All)
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Means ในกลุมคําสั่ง Statistics
. จากนั้นจะปรากฏหนาตาง MEANS ใหระบุตัวแปรที่ตองการคํานวณคาสถิติพรรณนา
ดังรูปที่ 9.4
รูปที่ 9.4 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Means
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
17. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 187
ผลลัพธที่ได
.............................................
การแปลผลลัพธที่ได
จากผลลัพธที่ได สามารถแปลผลไดดังนี้
เปนสวนแสดงคําสั่ง
เปนสวนที่ใชในการควบคุมเพื่อดูรายการผลลัพธตามที่ตองการ เชน
Forward การดูรายการผลลัพธตอไป
Back การดูรายการผลลัพธกอนหนานี้
Current Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งปจจุบน
ั
Next Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งถัดไป
ชื่อตัวแปร การดูรายการผลลัพธที่เกิดขึ้นของตัวแปรนั้นๆ
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
18. 188 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
เป น ส ว นที่ แ สดงตารางแจกแจงความถี่ ข องตั ว แปรอายุ ( age) ซึ่ ง จากผลลั พ ธ ข า งบนจะ
ประกอบดวย
อายุ ชื่อตัวแปร
Frequency จํานวน หรือความถี่
Percent รอยละ
Cum Percent รอยละสะสม
เปนสวนที่แสดงสถิติพื้นฐาน ประกอบดวย
Obs จํานวนคาสังเกต
Total ผลรวม
Mean คาเฉลี่ย
Variance ความแปรปรวน
Std Dev สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
Minimum คาต่ําสุด
25% เปอรเซ็นตไทลท่ี 25
Median คามัธยฐาน (เปอรเซ็นตไทลที่ 50)
75% เปอรเซ็นตไทลที่ 75
Maximum คาสูงสุด
Mode คาฐานนิยม
การสรุปผล
จากผลลัพธที่ได พบวากลุมตัวอยางในการศึกษาครั้งนี้ มีอายุต่ําสุดเทากับ 9 และอายุ
สูงสุดเทากับ 96 และมีคาเฉลี่ยเทากับ 45.9 คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเทากับ 18.7
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
19. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 189
และหากตองการแจกแจงความถี่ของตัวแปรอายุ(AGE) สามารถปฏิบัติเปนขั้นตอนได
ดังนี้
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Define เพื่อสรางตัวแปรใหมเปน age_new ดังรูปที่ 9.5
รูปที่ 9.5 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Define
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Recode ระบุตัวแปร และเงื่อนไขในการจัดกลุมขอมูล
ดังรูปที่ 9.6
รูปที่ 9.6 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Recode
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
20. 190 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Frequencies ในกลุมคําสั่ง Statistics แลวระบุตัวแปร
age_new เพื่อใหแสดงตารางแจกแจงความถี่ และมีผลลัพธ ดังรูปที่ 9.7
รูปที่ 9.7 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Freq
ผลลัพธที่ได
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
21. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 191
การแปลผลลัพธที่ได
จากผลลัพธที่ได สามารถแปลผลไดดังนี้
เปนสวนแสดงคําสั่ง
เปนสวนที่ใชในการควบคุมเพื่อดูรายการผลลัพธตามที่ตองการ เชน
Forward การดูรายการผลลัพธตอไป
Back การดูรายการผลลัพธกอนหนานี้
Current Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งปจจุบน
ั
Next Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งถัดไป
ชื่อตัวแปร การดูรายการผลลัพธที่เกิดขึ้นของตัวแปรนั้นๆ
เปนสวนตารางแจกแจงความถี่ของตัวแปร Age ซึ่งจากผลลัพธขางบนจะประกอบดวย
จํานวนบุตร คาที่เปนไปไดของตัวแปร
Frequency จํานวน หรือความถี่
Percent รอยละ
Cum Percent รอยละสะสม
เปนสวนที่แสดงชวงความเชื่อมั่น 95% ของรอยละในตัวแปร Baby
การสรุปผล
จากผลลัพธที่ได เมื่อนํามาสรางเปนตารางแจกแจงความถี่ เพื่อนําเสนอคาจํานวนและ
รอยละ ไดดังนี้
ตารางที่ 9.4 จํานวนและรอยละของผูตอบแบบสอบถาม จําแนกตามกลุมอายุ
ตัวแปร จํานวน(ราย) รอยละ(%)
กลุมอายุ (n =337)
ต่ํากวา 30 ป 76 22.6
30 – 39 ป 61 18.0
40 – 49 ป 68 20.2
50 ปขึ้นไป 132 39.2
( X = 45.9 ; SD. = 18.7 ; Min = 9 ; Max= 96)
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
22. 192 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
จากตารางขางตน พบวา กลุมตัวอยางมีอายุสวนใหญ 50 ปข้ึนไป คิดเปนรอยละ 39.2
รองลงมามีอายุต่ํากวา 30 ป คิดเปนรอยละ 22.6 โดยมีอายุเฉลี่ยเทากับ 45.9 ปและมีสวนเบี่ยงเบน
มาตรฐานเทากับ 18.7 ป อายุต่ําสุดเทากับ 9 ปและอายุสูงสุดเทากับ 96 ป
9.4.2 กรณีตัวแปรตอเนื่อง 2 ตัว
เปนการพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรที่มีขอมูลแบบตอเนื่อง 2 ตัว โดยการจัด
กลุมขอมูลของตัวแปรตอเนื่องทั้งสอง แลวพิจารณาคุณลักษณะของตัวแปรทั้ง 2 ควบคูกันไป ซึ่ง
แนวทางในการปฏิบัติก็ใชหลักการเชนเดียวกันกับการวิเคราะหขอมูลเชิงกลุมกรณี 2 ตัวแปร
ดังนั้นจึงไมนํามากลาวซ้ําอีกครั้ง แตหากตองการพิจารณาถึงความสัมพันธที่เกิดขึ้นระหวางตัวแปร
แบบต อ เนื่ อ งสองตั ว แปร ซึ่ ง สถิ ติ ที่ ใ ช ไ ด แ ก ค า สั ม ประสิ ท ธิ์ ส หสั ม พั น ธ ข องเพี ย ร สั น เช น
แฟมขอมูลชื่อ Sample และ Views ชื่อ viewsmoke
โดยจากฐานขอมูลขางตน หากตองการหาคาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธของเพียร
สัน ระหวางตั ว แปรน้ํ า หนัก ( WEIGHT) กับจํา นวนบุห รี่ท่ีสูบ ( NUMCIGAR) ในกลุมผูสูบบุห รี่
สามารถปฏิบัติเปนขั้นตอนไดดังนี้
. เรียกใชงานโปรแกรมยอย Analyze Data และคลิกใชคําสั่ง Read(Import) เพื่อเปดแฟมขอมูล
ชื่อ Sample และ Views ชื่อ viewsmoke
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Select ในกลุมคําสั่ง Select/If และระบุเงื่อนไข ดังรูปที่ 9.8
รูปที่ 9.8 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Select
. เนื่องจากในโปรแกรมยอย Analyze Data ของโปรแกรม Epi info เวอรชั่น 3.3.2 ไมมีคําสั่งใน
การคํานวณคาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธของเพียรสันโดยตรง แตจะมีการคํานวณคาปรากฏอยูใน
รายการคําสั่ง Linear Regression
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
23. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 193
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Linear Regression ในกลุมคําสั่ง Advanced Statistics และ
ระบุเงื่อนไข ดังรูปที่ 9.9
รูปที่ 9.9 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Regress
ผลลัพธที่ได
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
24. 194 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
การแปลผลลัพธที่ได
จากผลลัพธที่ได สามารถแปลผลไดดังนี้
เปนสวนแสดงคําสั่ง
เปนสวนที่ใชในการควบคุมเพื่อดูรายการผลลัพธตามที่ตองการ เชน
Forward การดูรายการผลลัพธตอไป
Back การดูรายการผลลัพธกอนหนานี้
Current Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งปจจุบน
ั
Next Procedure การดูรายการผลลัพธที่เกิดจากคําสั่งถัดไป
ชื่อตัวแปร การดูรายการผลลัพธที่เกิดขึ้นของตัวแปรนั้นๆ
เปนสวนแสดงคาสถิติตางๆในสมการ Regression
เปนสวนที่แสดงคาสัมประสิทธิ์ที่อธิบายได(R2)เทากับ 0.01 และหากตองการหาคาสัมประสิทธิ์
สหสัมพันธของเพียรสัน สามารถทําไดโดยถอดรากที่สองของ R2 นั่นคือ 0.01 = 0.1
เปนสวนแสดงคาสถิติตางๆในรูปแบบตาราง ANOVA
การสรุปผล
จากผลลัพธที่ได สามารถสรุปไดวา “เมื่อศึกษาความสัมพันธระหวางน้ําหนักกับจํานวน
บุ ห รี่ที่ สูบ ในกลุ มผู สู บบุ ห รี่ท้ังหมด พบวา มีค วามสั มพัน ธกั น นอ ยมาก โดยมีคาสั ม ประสิท ธิ์
สหสัมพันธของเพียรสันเทากับ 0.1”
9.5 การนําเสนอขอมูลดวยคําสัง Graph
่
เปนการนําเสนอขอมูลในรูปแบบของกราฟ(Graph) ชนิดตางๆ เชน กราฟเสน
(Line) กราฟแทง(Bar) เปนตน หรือในรูปแบบของแผนภูมิ(Chart) เชน แผนภูมิวงกลม(Pie) ปรามิด
(Pyramid) เปนตน ซึ่งในการกําหนดรูปแบบนําเสนอนั้นจะขึ้นกับลักษณะขอมูลและวัตถุประสงค
ของการนําเสนอเปนสําคัญ และในโปรแกรมยอย Analyze Data มีรายการคําสั่งที่ใชในการสราง
กราฟ หรือแผนภูมิ ไดแก คําสั่ง Graph โดยมีหลักการในการสรางไมแตกตางกันมากนัก ดังนั้นจึง
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
25. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 195
นําเสนอแนวทางการสรางเพียงกรณีกราฟแทงเทานั้น เชน แฟมขอมูลชื่อ Sample และ Views ชื่อ
viewsmoke
โดยจากฐานข อ มู ล ดั ง กล า ว หากต อ งการสร า งกราฟแท ง ( Bar)ของตั ว แปร
สถานภาพสมรส(Marital) โดยนําเสนอรวมกันกับตัวแปรเพศ(Sex) และจําแนกตามการสูบบุหรี่
(Smoke) ซึ่งสามารถปฏิบัติเปนขั้นตอนไดดังนี้
. เรียกใชงานโปรแกรมยอย Analyze Data และคลิกใชคําสั่ง Read(Import) เพื่อเปดแฟมขอมูล
ชื่อ Sample และ Views ชื่อ viewsmoke
. เลื่อนเมาสไปคลิกที่รายการคําสั่ง Graph ในกลุมคําสั่ง Statistics
. จากนั้นจะปรากฏหนาตาง GRAPH ขึ้นมา โดยมีรายละเอียดที่สําคัญดังนี้
• เป น ส ว นในการเลื อ กชนิ ด ของกราฟ ซึ่ ง มี ใ ห
เลื อ กได ห ลากหลาย เช น แบบเส น แบบแท ง
แบบวงกลม แบบกระจาย แบบพื้นที่ เปนตน
3D เปนตัวเลือกในกรณีตองการใหกราฟที่เลือก แสดงผลแบบ 3 มิติ
• เป น ส ว นในการเลื อ กตั ว แปรที่ ต อ งการสร า ง
กราฟในแนวแกน X
• เปนสวนในการกําหนดชื่อหัวเรื่องของกราฟ
• เปนสวนในการกําหนด Template ที่บันทึกไว
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
26. 196 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
• เป น ส ว นในการกํ า หนดรายละเอี ย ดของแกน Y
เกี่ ย วกั บ รู ป แบบของค า ที่ แ สดง และตั ว แปรที่
ตองการนําไปถวงน้ําหนัก
• ส ว นแรกเป น ส ว นที่ ใ ช ใ นการกํ า หนดตั ว แปรที่
ต อ งการแสดง และส ว นที่ ส องเป น ส ว นในการ
กําหนดตัวแปรเพื่อใชในการจําแนก
• เปนสวนในการกําหนดรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการแสดงผลบนหนาจอ ซึ่งโดยทั่วไป
ไมจําเปนตองกําหนดก็ได
. ตองการสรางกราฟแทง(Bar)ของตัวแปรสถานภาพสมรส(Marital) โดยนําเสนอรวมกันกับ
ตัวแปรเพศ(Sex) และจําแนกตามการสูบบุหรี่(Smoke) ซึ่งสามารถระบุคาไดดังรูปที่ 9.10
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
27. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 197
รูปที่ 9.10 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Graph
. ผลที่ไดจากการระบุตัวแปรตามขางตน เปนดังรูปที่ 9.11
รูปที่ 9.11 ผลการแสดงกราฟ จากรายการคําสั่ง Graph
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
28. 198 บทที่ 9 การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ดวยโปรแกรมยอย Analyze Data
. ซึ่งหากผูใชตองการปรับแกคุณสมบัติตางๆของกราฟเพิ่มเติม สามารถทําได โดยเลื่อนเมาสไป
คลิกที่รายการคําสั่งหลัก View และคลิกที่ Customization… ดังรูปที่ 9.12
หรือคลิกเมาสขวาที่กราฟ จะไดรายการ
คําสั่งยอยดังรูป
รูปที่ 9.12 รายการคําสั่งปรับคุณสมบัติของกราฟ
. จะปรากฏหนาตาง Customization เพื่อใหผูใชแกไขคาคุณสมบัติตางๆของกราฟตามที่ตองการ
ดังรูปที่ 9.13
รูปที่ 9.13 การกําหนดรายละเอียดบนหนาตาง Customization
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน
29. คูมือการใชงานโปรแกรม Epi Info for Windows 199
. และผูใชงาน ยังสามารถนํากราฟ หรือแผนภูมิที่สราง คัดลอก(Copy)ไปวาง(Paste)ใน
เอกสารรายงานตามที่ตองการได โดยเลือกรายการคําสั่งยอย Copy to Clipboard ในรายการคําสั่ง
Edit ดังรูปที่ 9.14
รูปที่ 9.14 รายการคําสั่งในการคัดลอกกราฟ
ดังนั้นการสรางกราฟ หรือแผนภูมิ ดวยโปรแกรม Analyze Data จึงถือเปนอีกทางเลือก
หนึ่งในการนําเสนอขอมูล ประกอบการวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา เพราะโปรแกรมไดกําหนด
ตัว เลือกชนิด ของกราฟไวใ หเ ลือกคอนข างครอบคลุมในการใชงาน โดยเฉพาะในงานสํารวจ
ภาคสนาม หรืองานดานวินิจฉัยชุมชน แตทั้งนี้ในการเลือกรูปแบบการนําเสนอขอมูลจําเปนอยางยิ่ง
ที่ตองคํานึงถึงลักษณะของขอมูล และวัตถุประสงคของการเสนอขอมูล ทั้งนี้เพื่อเปนการลดความ
สับสน หรือความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากการสื่อความหมายของรูปแบบที่นําเสนอไป
9.6 บทสรุป
การวิเคราะหสถิติเชิงพรรณนา ถูกนํามาใชในงานสํารวจภาคสนาม หรืองานวินิจฉัย
ชุมชนคอนขางแพรหลาย ดังนั้นผูวิเคราะหจึงจําเปนอยางยิ่งที่ตองเลือกใชสถิติใหเหมาะสมกับงาน
ของตนเอง รวมถึงรูปแบบในการนําเสนอขอมูลใหสอดคลองและเหมาะสม ซึ่งปจจัยสําคัญที่ควร
พิจารณาในการตัดสินใจเลือกใชสถิติเชิงพรรณนาและรูปแบบการนําเสนอใหเหมาะสมไดแก
ระดับการวัดของตัวแปร รูปแบบการกระจายตัวของขอมูลและวัตถุประสงคของการศึกษา นั่น
แสดงวา กอนทําการวิเคราะหขอมูล ผูวิเคราะหควรทําความเขาใจเกี่ยวกับระดับการวัดของขอมูล
และตรวจสอบลักษณะการแจกแจงของขอมูลที่มีอยู รวมถึงการทบทวนวัตถุประสงคของงานใน
โครงการใหมีความชัดเจนมากขึ้น ทั้งนี้เพื่อใหขอสรุปที่ไดจากการวิเคราะหขอมูลมีความถูกตอง
และนําไปสูการตัดสินใจวางแผนและแกไขปญหาสาธารณสุขในชุมชนไดเปนอยางดี
ผูชวยศาสตราจารยพงษเดช สารการ ภาควิชาชีวสถิติและประชากรศาสตร คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน