1. โดย
สํานักสุขาภิบาลอาหารและนํ้า กรมอนามัย

2. เกณฑการพฒนาตลาดสด น่าซื้อ
์ ั
 ด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
 ด้านความปลอดภยอาหาร
ั
 ด้านการค้มครองผบริโภค
ุ ู้

3. ด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
 สุขลักษณะทัวไปของตลาด
่
 การจดการขยะมลฝอย
ั ู
 การจัดหานํ้ าดื่มนํ้ าใช้
 การจดการนํ้าเสีย
ั
 การจัดการสิ่งปฏิกล ู

4. ด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
 การป้องกน ควบคุมสตวและแมลงพาหะนําโรค
ั ั ์
 การบรหารจดการดานสงแวดลอม
ิ ั ้ ิ่ ้
 ผขายของและผชวยขายของในตลาด
ู้ ู้ ่

5. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
1. ภายในตวตลาดมีการระบายอากาศอย่างเพียงพอ
ั
ไม่ร้อนอบอ้าว หรืออับทึบ

6. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
2. มีการจัดการ ดูแล และควบคุมบริเวณแผง ทางเดิน ถนน
ที่ตงรองรับมูลฝอยสาธารณะ และที่ตงที่รวบรวมมูลฝอยให้
ั้ ั้
สะอาดเรียบร้อยอย่เสมอ
ู

7. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
3. ตลาดและบริเวณโดยรอบไมมีนํ้าขงเฉอะแฉะ
่ ั

8. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
4. รางระบายนําเสียภายในตลาดเป็นชนิดรางเปิด สําหรับรางระบายนํา
้ ้
รอบตลาดสดมีฝาปิ ด ทีเ่ ปิ ดทําความสะอาดได้ และสามารถระบายนํา
้
ได้ไม่มนําขัง ไม่อุดตน
ี ้ ั

9. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
5. ภายในห้ องส้ วมไม่ มกลินเหม็น และมีการระบายอากาศดี
ี ่

10. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
6. ระบบเก็บกักอุจจาระถูกสุ ขลักษณะ ไม่ ชํารุ ด

11. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
7. มการทาความสะอาดตลาดเป็นประจําทุกวน
ี ํ ั

12. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
8. มนําใช้ทสะอาดไว้บริการอย่างเพยงพอ
ี ้ ี่ ี

13. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
9. ห้ องส้ วมแยกเพศ ชาย – หญิง ออกจากกัน เป็ นสั ดส่ วน

14. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
10. มการจัดวางสินค้า สิ่งของ วสดุอุปกรณ์เป็นระเบยบ
ี ั ี
เรียบร้อย ไม่ให้เกะกะ รกรุงรังและไม่กดขวางทางเดน
ี ิ

15. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
11. สินค้าประเภทอาหารและเครื่องใช้ทเี่ กยวกบอาหาร
ี่ ั
จะต้ องวางสู งจากพืนไม่ น้อยกว่ า 60 ซม.
้

16. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
12. ให้มการล้างตลาดตามหลกการสุขาภิบาล อย่างน้อย
ี ั
เดือนละ 1 ครั้ง

17. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ

18. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
14. มการดกมูลฝอยและบ่อดกไขมนก่อนปล่อย
ี ั ั ั
ลงส่ ู แหล่งนําสาธารณะ หรือออกส่ ู สิ่งแวดล้อม
้

19. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
15. โครงสร้างอาคารตลาดมความมนคง แขงแรง ไม่ชํารุด
ี ั่ ็
พืนตลาดทําด้ วยวัสดุถาวร ไม่ ลนทําความสะอาดง่ าย
้ ื่

20. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
16. มการจัดการควบคุมป้องกนสัตว์และแมลงพาหะนําโรค
ี ั
ไม่ให้รบกวนและก่อความรําคาญ

21. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
17. มีผ้ ูดูแลรับผิดชอบในการรักษาความสะอาด ความเป็ น
ระเบียบเรียบร้ อย และความปลอดภัยของตลาด

22. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
18. แผงขายสินค้ามีความเข้มของแสงสว่างไม่น้อยกว่า 200 ลักซ์

23. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
19. แผงขายสิ นค้ าทําด้ วยวัสดุถาวร เรียบ ทําความสะอาดง่ าย
และสู งจากพืนไม่ น้อยกว่ า 60 ซม. และไม่เป็นแหล่งอาศัย
้
ของสัตว์ แมลงพาหะนําโรค

24. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
20. จัดให้ มหมายเลขแผง ชื่อทีอยู่ของผู้ขายของ ติดตั้ง
ี ่
ประจําแผง และมองเห็นชัดเจน

25. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
21. ทรองรับมูลฝอยประจําแผงทถูกหลกสุขาภิบาล
ี่ ี่ ั
และทําความสะอาดอยู่เสมอ

26. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
22. ทรวบรวมมูลฝอยทถูกหลกสุขาภิบาลอย่างเพยงพอ
ี่ ี่ ั ี
และทําความสะอาดอยู่เสมอ

27. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
23. จัดให้มทเี่ กบนําสํารองไว้ให้เพยงพอต่อการใช้ในแต่ละวน
ี ็ ้ ี ั

28. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
24. ห้ องส้ วมชาย-หญิง ทีปัสสาวะชาย อ่ างล้ างมือพร้ อมสบู่
่
ต้ องสะอาด ใช้ การได้ มีจํานวนเพียงพอ และตั้งอยู่ในที่
เหมาะสม

29. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
25. มผู้ทาความสะอาดห้องส้วม อย่างน้อย 2 คร้ัง
ี ํ

30. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
26. บริเวณห้ องส้ วม มีทรองรับมูลฝอยทําด้ วยวัสดุแข็งแรง
ี่
ไม่ รั่วซึม และมีฝาปิ ด

31. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
27. มการป้องกน ควบคุมสัตว์และแมลงพาหะนําโรค
ี ั
อย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง

32. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
28. มสัตว์และแมลงพาหะนําโรคไม่เกนเกณฑ์มาตรฐาน
ี ิ

33. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
29. มีการจัดการจําหน่ ายสิ นค้ าแต่ ละประเภทเป็ นหมวดหมู่
ไม่ ปะปนกัน

34. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
30. มีชนิดและจํานวนเครื่องดับเพลิงทีเ่ หมาะสมใช้ การได้
ติดตั้งในบริเวณทีเ่ ห็นง่ ายและสะดวกต่ อการนํามาใช้ งาน

35. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
31. จัดให้มการบารุงรักษาโครงสร้างต่างๆ ภายในตลาดให้อยู่
ี ํ
ในสภาพทีใช้ งานได้ อย่ างปลอดภัยและถูกสุ ขลักษณะ
่

36. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
32. มการอานวยความสะดวกด้านระบบจราจร
ี ํ

37. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
33. ผู้ขายของและผู้ช่วยขายของต้ องแต่ งกายเรียบร้ อย
มีสุขวิทยาส่ วนบุคคลทีดี
่

38. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
34. ผู้ขายของและผู้ช่วยขายของต้ องปฏิบติให้ ถูกสุ ขลักษณะ
ั
ในการใช้กรรมวธีในการปรุงประกอบและจําหน่ายอาหาร
ิ

39. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
35. จัดให้ มต้ ูแสดงความคิดเห็นจากประชาชน
ี

40. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
36. ทางเดนภายในอาคารตลาด มความกว้างไม่น้อยกว่า 2 ม.
ิ ี

41. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
37. มการแยกประเภทมูลฝอยเป็นมูลฝอยสด
ี
และมูลฝอยทัวไป
่

42. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
38. มีกลุ่ม / ชมรมผู้ประกอบการตลาด ผู้ขายของ ผู้ช่วยขายของ
ผ้ ูบริโภค หรืออนๆ เช่น กจกรรมการออกกาลงกาย
ื่ ิ ํ ั
ใช้ภาพของตลาดขลุง

43. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
39. จัดให้ มการฝึ กอบรมผู้ขายของและผู้ช่วยขายในตลาด
ี
ในด้ านอนามัยสิ่ งแวดล้ อม / สุขภาพอนามย
ั

44. มาตรฐานด้านสขาภิบาลสิ่งแวดล้อม
ุ
40. นําเสียทผ่านออกจากระบบจะต้องได้มาตรฐาน
้ ี่
(สํ าหรับตลาดทีมขนาดพืนทีต้ังแต่ 2500 ตร.ม. ขึนไป)
่ ี ้ ่ ้

45. ด้านความปลอดภัยอาหาร

46. ด้ านความปลอดภัยอาหาร

47. ดานการคุมครองผบรโภค
้ ้ ู้ ิ
ปายราคาสินค้า
้

48. ดานการคุมครองผบรโภค
้ ้ ู้ ิ
 จัดให้มตแสดงความคิดเห็นจากประชาชน (ข้อ 35)
ี ู้