1. Κάθε γωνιά της Ελλάδας, ακόμα και η πιο
απομακρυσμένη, έχει να παινεύεται για την κουζίνας της,
για τη δική της γαστριμαργική πρόταση. Πρόκειται για
φαγητά, οι συνταγές των οποίων σμιλεύτηκαν μέσα στο
χρόνο από τις ιδιομορφίες του κάθε τόπου, τις
κλιματολογικές συνθήκες του, τον ορεινό ή παραθαλάσσιο
χαρακτήρα του, τις καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων
του, την εύκολη ή αντίθετα τη δύσκολη πρόσβασή τους σε
μεγαλύτερες αγορές και κατά συνέπεια σε ποικιλία και
συγχρωτισμό με διαφορετικές κουζίνες, υλικά και ήθη.
Συνταγές που φανερώνουν το χαρακτήρα ουσιαστικά του
κάθε τόπου, και το αποτύπωμα που άφησε το πέρασμα του
χρόνου πάνω του...
2. Το νησί της Τήνου
είναι γεωργικό και κτηνοτροφικό.
Παράγει κριθάρι, βρώμη και
λίγο σιτάρι. Επίσης, καλλιεργείται
το αμπέλι: η Τήνος φημίζεται για
τα εξαιρετικά λευκά κρασιά
της Ασκαθάρι και Ασπροποταμί
σιο. Καλλιεργούνται, επίσης,
η ελιά και τα σύκα, που
μαζεύονται τον Αύγουστο και
απλώνονται για να τα ξεράνει ο
ήλιος. Υπάρχουν, δε, κηπευτικά
στα περιβόλια, καθώς και
οπωροφόρα δέντρα, κυρίως
λεμονιές, πορτοκαλιές.
3. Ως προς την κτηνοτροφία,
εκτρέφονται πρόβατα, αγελάδες και
χοίροι, πουλερικά και περιστέρια, ενώ
παράγονται, μεταξύ άλλων,
ονομαστά τυριά, όπως τα στρογγυλά
τυριά ή μπάλες, τα σκλαβότυρα, τα
βραστά τυράκια και η μυζήθρα ή
κοπανιστή.
Από χοιρινό κρέας οι κάτοικοι
παρασκευάζουν πηχτές, σίσερα ή σύγ
λινα, λουκάνικα, λούζες, παστά.
Στην Τήνο παράγεται
επίσης μέλι εκλεκτής ποιότητας με
τον παραδοσιακό τρόπο, αλλά δεν
υπάρχει συστηματική μελισσοκομία.
4. Στα παραδοσιακά ταβερνάκια του νησιού
σερβίρεται φρέσκο ψάρι και τοπικά
παραδοσιακά προϊόντα όπως λιαστές
τομάτες, τοπικό τυράκι, λουκάνικο,
φρουτάλια (ομελέτα με πατάτες και
λουκάνικα). Τυπικά παραδοσιακά προϊόντα
της Τήνου είναι τα σύγλινα και οι λούζες.
Για τα σίσερα ή σύγλινα κόβουν κομμάτια
από τα ψαχνά του χοίρου και τα βάζουν στο
καζάνι με λίγο νερό και αλάτι. Αφού τα
βράσουν, τα διατηρούν μέσα σε πήλινα
δοχεία που λέγονται ζάρες ή γλινερά.
Οι λούζες είναι ψαχνό κρέας παρμένο από
τα πλευρά του χοίρου από συγκεκριμένο
μέρος που λέγεται λούζα. Είναι κρέας
μονοκόμματο, που το βάζουν για μια
εβδομάδα σε μαύρο γλυκό κρασί για να
ψηθεί και μετά το βάζουν στο φαρδύ έντερο
του χοίρου. Το κρεμούν να στεγνώσει και το
τρώνε κομμένο φέτες ψιλές-ψιλές.
5. Το Πάσχα οι νοικοκυρές στην Τήνο
φτιάχνουν «λυχναράκια», παραλλαγή
των οποίων συναντάται στη Σαντορίνη
με το όνομα «μελιτίνια». Προκειται για
πεντανόστιμα γλυκά τυροπιτάκια με
φρέσκια μυζήθρα και κανέλα, πορτοκάλι
ή βανίλια.
Το Πάσχα επίσης φτιάχνουν τα
τσιμπητά τυροπιττάκια. Η γέμιση
γίνεται με ανάλατη μυτζήθρα, αυγά,
ζάχαρη, βανίλια και κανέλα.
Τα Χριστούγεννα σερβίρουν τα
«φοινίκια», ντόπια γλυκά με
θυµαρίσιο μέλι, ενώ στις υπόλοιπες
γιορτές παρασκευάζονται γλυκίσματα,
όπως ξεροτήγανα και αυγοκαλάμαρα,
τηγανίτες και λουκουμάδες, ριζόγαλο ή
γαλακτομπούρεκο.