การนำเสนอเพื่อปิดโครงการอนุรักษ์พลังงานแบบมีส่วนร่วม ปี 2551 ณ โรงแรมโฆษะ อ.เมือง จ.ขอนแก่น วันที่ 27 กรกฎาคม 2552

1. กรณีศึกษาของโรงงานทีประสบความสาเร็จ
่
โครงการอนุรักษ์ พลังงานแบบมีส่วนร่ วมโดยโรงงานควบคุม
นาเสนอโดย

2. ดาวน์โหลดไฟล์นาเสนอนี้
และอื่นๆ ได้ที่
http://www.slideshare.net/denpong
http://www.slideshare.net/narinporn.m

3. ระบบการจัดการพลังงาน

4. ขันตอนที่ 1 การกาหนดโครงสร้างการจัดการพลังงาน
้
 ประเมินวัฒนธรรมองค์ กร
จัดตั้งทีมอนุรักษ์ พลังงานให้ เหมาะสม
กับวัฒนธรรมขององค์ กร
 ประกาศแต่ งตั้งคณะทางานพร้ อม
ระบุหน้ าทีความรับผิดชอบชัดเจนจาก
่
ผู้บริหาร

5. ประกาศแต่ งตั้งคณะทางานด้ านพลังงาน
ทีมา/วัตถุประสงค์
่
รายชื่อทีมงาน/ตาแหน่ ง
คณะทางานด้ านนโยบายพลังงาน
กาหนดหน้ าที่
ลงนามโดยผู้บริหารระดับสู ง

6. ขั้นตอนที่ 2 การประเมินสถานะเบืองต้ น
้
- ประเมินสถานะเบืองต้ นโดยใช้
้
Energy Management Matrix

7. ตารางประเมินสถานะเบืองต้ นของระบบจัดการพลังงาน (Energy Management Matrix)
้
เป้ าหมายในอนาคต
ก่อนเข้าร่ วมโครงการ

8. ขั้นตอนที่ 3 การกาหนดนโยบายและการประชาสั มพันธ์
- นโยบายมีคุณลักษณะทีเ่ หมาะสมกับ
องค์ กรลงนามโดยผู้บริหารและมีการ
ประกาศให้ พนักงานทราบอย่ างทัวถึง่
-ประชาสั มพันธ์ และสร้ างความรู้ ความ
เข้ าใจโดยมีเป้ าหมายทีเ่ หมาะสมกับ
พนักงานแต่ ละกลุ่ม

9. นโยบายด้ านพลังงาน

10. การนาเสนอระบบจัดการพลังงาน

11. การอบรมสร้ างจิตสานึกด้ านพลังงาน

12. การอบรมสร้ างจิตสานึกด้ านพลังงาน

13. การอบรมสร้ างจิตสานึกด้ านพลังงาน

14. การจัดกิจกรรมประกวดคาขวัญ

15. การจัดนิทรรศการอนุรักษ์ พลังงาน

16. การจัดทาป้ ายรณรงค์ อนุรักษ์ พลังงาน

17. การจัดงาน Energy Day

18. ขั้นตอนที่ 4 การประเมินศักยภาพด้ านเทคนิค
- รวบรวมข้ อมูลสถิติการใช้
พลังงาน
- การอนุรักษ์ พลังงานทีเ่ คยทามาใน
อดีต
- วิเคราะห์ กระบวนการผลิต

19. การวิเคราะห์ ข้อมูลสั ดส่ วนการใช้ พลังงาน

20. การวิเคราะห์ ข้อมูลด้ วยการสร้ างความสั มพันธ์
kWh/Ton
163.00
162.50
162.00
161.50
161.00
160.50 y = -7E-05x + 168.81
160.00
R² = 0.5787
159.50
159.00
158.50
80,000 85,000 90,000 95,000 100,000 105,000 110,000 115,000 120,000 125,000 130,000

21. การวิเคราะห์ ข้อมูลด้ วยการสร้ างความสั มพันธ์
Liter/Ton เกลือแห้ง
10.00
9.00
8.00
7.00
6.00
y = -8E-05x + 15.322
5.00
R² = 0.7542
4.00
3.00
2.00
1.00
0.00
80,000 85,000 90,000 95,000 100,000 105,000 110,000 115,000 120,000 125,000 130,000

22. กระบวนการผลิต

23. ขั้นตอนที่ 5 การกาหนดมาตรการ เปาหมาย และคานวณ
้
ผลตอบแทนทางการเงิน
- ระดมสมองหามาตรการอย่างมี
ส่ วนร่ วม
-กาหนดเป้ าหมายอย่างเหมาะสม
- คานวณผลตอบแทนทางการเงิน
อย่างมีหลักการและนาเสนอ
ผูบริ หาร
้

24. Cause-and-Effect Diagram
สาเหตุที่เป็ นไปได้
คน วิธีการทางาน
เครื่องจักร/อุปกรณ์ วัสดุที่ใช้/วัตถุดิบ/สภาพแวดล้อม

25. การอบรมเชิงเทคนิคทางวิศวกรรม

26. การอบรมโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สาหรับการวิเคราะห์

27. การอบรมโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สาหรับการวิเคราะห์

28. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การติดตั้ง Inverter ปรับความเร็วรอบพัดลมดูดเส้ นเทป
แนวคิด : การปล่อยให้พดลมทางานที่สภาวะปกติ โดยไม่ได้ใช้งานนัน เป็ นการสูญเสียพลังงาน แต่ดวยไม่สามารถปิ ดการใช้งาน
ั ้ ั
พัดลมได้เพื่อป้ องกันเหตุฉุกเฉิ นกรณี เส้นเทปขาด จะต้องดูดเส้นเทปออกไม่ได้พนกันลูกกลิ้งซึ่งจะส่งผลเสียหายได้มาก อย่างไรก็ตาม
ั
การปรับความเร็วรอบลงในขณะที่ไม่ได้ใช้งานนัน จะยังสามารถรองรับกับกรณี ฉุกเฉิ นได้
้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 56,453.12 kWh/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.004854 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 168,230 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 101,200 บาท คืนทุน 0.6 ปี

29. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การหุ้มฉนวนบาร์ เรลฮีตเตอร์
แนวคิด : การสู ญเสียความร้ อนจากผิวบาร์ เรลฮีตเตอร์ ทไม่ได้ หุ้มฉนวนนอกจากจะส่ งผลต่ ออันตรายจากการสัมผัสแล้ว ยังส่ งผลต่ อการสู ญเสีย
ี่
พลังงานในปริมาณมากเนื่องจากความแตกต่ างของอุณหภูมผวร้ อนและอุณหภูมสิ่งแวดล้อมสู ง
ิ ิ ิ
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 106,253.19 kWh/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.009134 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 316,634.50 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 208,000 บาท คืนทุน 0.6 ปี

30. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การหุ้มฉนวนเครื่องเทปไลน์
แนวคิด :เนื่ องจากไม่มีฉนวนหุ้ม ทาให้สญเสียความร้อนอยู่ตลอดเวลา
ู
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 275,356.11 kWh/ปี เชือเพลิง - /ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.00697 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 817,807.65 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 50,000 บาท คืนทุน 0.061 ปี

31. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การหุ้มฉนวนเตาอบวัตถุดบ
ิ
แนวคิด : การสู ญเสียความร้ อนจากผิวท่อและอุปกรณ์ส่งจ่ายไอนา้ จากผิวทีไ่ ม่ได้หุ้มฉนวนนอกจากจะส่ งผลต่ออันตรายจากการสัมผัสแล้ว ยัง
ส่ งผลต่ อการสู ญเสี ยพลังงานในปริมาณมากเนื่องจากความแตกต่ างของอุณหภูมผวร้ อนและอุณหภูมสิ่งแวดล้อมสู ง ทาให้ การสู ญเสียโดยการพาความ
ิ ิ ิ
ร้ อนและการแผ่ รังสี ความร้ อนให้ กบสิ่ งแวดล้อมสู งด้ วย
ั
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : เชือเพลิง(ซังข้าวโพด) 129,949.17 kg/ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.03245 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 201,421 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 128,100 บาท คืนทุน 0.636 ปี

32. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การปรับปรุงหม้ อต้ มตาเต
แนวคิด : เนื่องจากการต้มน้ าร้อนเพื่อใช้งานนั้นควรดาเนินการเท่าที่จาเป็ นที่ตองการใช้งานเท่านั้น การลดระดับน้ าลง จะทาให้สามารถประหยัด
้
พลังงานในการต้มลงได้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : เชือเพลิง 1,478.66 kg/ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.001741 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 24,102.00 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน - บาท คืนทุน - ปี

33. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การปรับปรุงและเปลียนกับดักไอนา
่ ้
แนวคิด : การสูญเสียไอน้าโดยที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ในกรณี ที่กบดักไอน้าเสียหาย หรือทางานไม่เต็มประสิ ทธิ ภาพนัน จะทาให้ไอน้าส่วนหนึ่ งไหล
ั ้
ผ่านกับดักไอน้าไป ซึ่งจะเป็ นไอน้าส่วนที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ ต่อไป จะต้องผ่านกระบวนการเพิ่ มความดันและให้ความร้อนที่หม้อไอน้าอีกครังหนึ่ งจึงจะ
้
นาไปใช้งานต่อไปได้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : เชือเพลิง 1,839,667.63 MJ/ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.04394 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 412,232 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 42,000.00 บาท คืนทุน 0.10 ปี

34. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การติดตั้งอุปกรณ์ ปรับความเร็วรอบพัดลมดูดควันเตาหลอม
แนวคิด : เนื่องจากพัดลมดูดควันขนาด 15 kW ทางานตลอดเวลา ในขณะทีต้องการความสามารถในการดูดควันสูงสุดเพียงชั่วโมงละ 10 นาที ทีเ่ หลือ 50 นาที
่
เปิ ดใช้ งานเกินความจาเป็ น ดังนั้นการปรับความเร็วรอบในช่ วงเวลาทีไม่ ต้องการใช้ งานให้ ต่าลง จะสามารถประหยัดการใช้ พลังงานได้
่
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 57,579.12 kWh/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.004951 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 161,222 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 110,000 บาท คืนทุน 0.68 ปี

35. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การเผาอุ่นแม่ พมพ์ ในห้ องกันความร้ อน
ิ
แนวคิด : การเผาแม่พิมพ์ในที่โล่งนัน ทาให้เกิดการสูญเสียความร้อนให้กบสิ่งแวดล้อมได้มาก เนื่ องจากไม่สามารถควบคุมเปลวไฟ หรือความ
้ ั
ร้อนที่สญเสียให้ กบสิ่ งแวดล้อมได้ แต่กลับต้องมีการระบายความร้อยให้กบพื้นที่ที่ใช้ในการเผาแม่พิมพ์ด้วย ดังนันการป้ องกันความร้อนสูญเสียโดย
ู ั ั ้
การเผาในห้องที่มีฉนวนกันความร้อนที่เหมาะสม จะสามารถลดการสูญเสียความร้อนให้กบสิ่ งแวดล้อมลงได้
ั
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : LPG 14,904 kg/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.017545 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 243,531 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 45,800 บาท คืนทุน 0.19 ปี

36. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การลดแรงดันไฟฟ้ าของหม้ อแปลงไฟฟ้ า
แนวคิด : แรงดันไฟฟาใช้ งานของหม้ อแปลงไฟฟาทั้ง 4ลูก มีค่าสู งเกินไปประมาณ 407 โวลต์ จะส่ งผลทาให้ เกิดการสู ญเสี ยพลังงานใน
้ ้
ตัวหม้ อแปลงและยังผลทาให้ ประสิทธิภาพของเครื่องจักรและอุปกรณ์ ต่าง ๆ ตาลง ซึ่งแรงดันไฟฟาใช้ งานควรอยู่ที่ประมาณ 380 โวลต์
่ ้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 8,553.2 kWh/ปี เชือเพลิง …-…. /ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.000728 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน …26,093.01…. บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน - บาท คืนทุน - ปี

37. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การเปลียนเครื่องสู บนาให้ มขนาดเหมาะสมกับภาระ
่ ้ ี
แนวคิด :การหรี่วาล์วเพื่อปรับอัตราการไหลให้ได้ตามต้องการ ในกรณี ที่เครื่องสูบน้านันมีขนาดใหญ่เกินกว่าที่ใช้งานอยู่จริง นันแม้ว่าจะเป็ น
้ ้
การลดการใช้พลังงานด้วย เนื่ องจากอัตราการไหลที่ลดลง แต่อย่างไรก็ตามด้วยสภาวะการทางานที่ไม่เหมาะสมที่สดสาหรับเครื่องสูบน้านัน ทาให้
ุ ้
ต้องทางานในสภาวะที่ประสิ ทธิ ภาพตา (เป็ นไปตามคุณลักษณะของเครื่องสูบน้า) ดังนันการปรับความเร็วรอบของเครื่องสูบน้าจะสามารถลดการใช้
่ ้
พลังงานไฟฟ้ าได้มากเนื่ องจากจะทาให้ สามารถเปิ ดวาล์วได้เต็มที่
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 112,336.2 kWh/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.00966 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 275,223.69 บาท/ปี
การลงทุน : 104,000 บาท ระยะเวลาคืนทุน 0.38 ปี

38. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การปรับลดความเร็วรอบของเครื่องสลัดด้วย Inverter
แนวคิด :ทาการปรับลดความเร็วรอบของเครื่องสลัดให้แปรผันตามโหลด ซึ่งไม่ต้องลงทุน เพราะทางโรงานมีชุด
Inverter อยู่แล้ว
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 79,200 kWh/ปี เชือเพลิง …-…. /ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.0067 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 225,024 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน - บาท คืนทุน - ปี

39. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การปรับปรุงโปรแกรม CNC เพื่อหยุดการจ่ายลมอัดในวันหยุด
แนวคิด : การสูญเสียลมอัดโดยไม่จาเป็ นในปริมาณมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวันหยุดนัน สามารถลดได้โดยการปิ ดเครืองอัดอากาศทัง้ หมดในวันหยุด ซึ่งเป็ น
้ ่
อุปกรณ์ที่มีกาลังไฟฟ้ ารวมประมาณ 50% ของการใช้ไฟฟ้ าในวันหยุดของโรงงาน แต่ด้วยมีปัญหาเรืองความต้องการลมอัดของเครือง CNC จานวน 6 เครือง ทาให้
่ ่ ่
จาเป็ นต้องเปิ ดลมอัดและปล่อยให้สูญเสีย หากสามารถแก้ไขเครือง CNC ที่มีปัญหาได้ หรือสามารถปรับปรุงโปรแกรมให้สามารถติ ดตังเครืองจักรได้รวดเร็วขึน จะทาให้
่ ้ ่ ้
สามารถปิ ดการใช้งานเครืองอัดอากาศทังหมดในวันหยุดได้
่ ้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : ไฟฟ้า 296,197.44 kWh/ปี
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.02547 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 811,580.99 บาท/ปี
การลงทุน : ไม่มการลงทุน
ี

40. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การนาความร้ อนจากนาหล่อเย็นหอกลันไปใช้
้ ่
แนวคิด : การนาความร้ อนทีสะสมอยู่ในนา้ หล่อเย็นมาใช้ ในการอุ่นนา้ เสริมให้กบหม้อไอนา้ จะสามารถประหยัดพลังงานในส่ วนที่ต้องเพิมอุณหภูมินา้ เสริมก่อน
่ ั ่
เข้ าถังนาปอนได้ การนาความร้ อนส่ วนดังกล่ าวมาใช้ จาเป็ นต้ องใช้ อุปกรณ์ แลกเปลียนความร้ อน ซึ่งสามารถนาคอนเดนเซอร์ ทไม่ ได้ ใช้ งานแล้วมาปรับปรุ งเพือนามาใช้
้ ้ ่ ี่ ่
จึงกาหนดแนวทางการดาเนินการดังนี้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : เชือเพลิง 525,720 MJ/ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.01256 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 263,543 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 50,000 บาท คืนทุน 0.19 ปี

41. มาตรการอนุรกษ์พลังงาน
ั
การนาคอนเดนเสททีเ่ ครื่องล้ างขวดกลับไปใช้
แนวคิด : การสูญเสียคอนเดนเสท เป็ นการสู ญเสียพลังงาน นา้ และสารเคมีในการบัดนา้ การนาคอนเดนเสทกลับไปใช้ ทหม้อไอนา้ จึงสามารถประหยัดพลังงาน
ี่
ได้ ในขณะทีโรงงานมีระบบนาคอนเดนเสทจากกระบวนการผลิตอืนกลับไปใช้ งานอยู่แล้ ว การนาคอนเดนเสทจากเครื่องล้ างขวดไปใช้ จึงสามารถดาเนินการได้ โดยง่ าย
่ ่
จึงกาหนดแนวทางการดาเนินการดังนี้
ก่อนปรับปรุง หลังปรับปรุง
ผลประหยัด : เชือเพลิง 558,554.4 MJ/ปี
้
คิดเป็ นค่าพลังงาน 0.01334 ktoe/ปี คิดเป็ นเงิน 289,987.50 บาท/ปี
การลงทุน : จานวนเงิน 5,500 บาท คืนทุน 0.02 ปี

42. ขั้นตอนที่ 6 การจัดทาแผนปฏิบัตการ
ิ
จัดทาแผนแม่ บท ทีประกอบด้ วย
่
แผนปฏิบัติการ 3 ด้ าน
1. แผนรองรับมาตรการอนุรักษ์ พลังงาน
2. แผนฝึ กอบรมเพือสร้ างความรู้ ความ
่
เข้ าใจทีถูกต้ องและเหมาะสม
่
3. แผนประชาสั มพันธ์ เพือสร้ างจิตสานึก
่
ให้ พนักงานในองค์ กร

43. แผนปฏิบัติการตามระบบจัดการพลังงาน

44. แผนปฏิบัติการตามระบบจัดการพลังงาน

45. ขั้นตอนที่ 7 การดาเนินการตามแผน
-ติดตามความก้าวหน้ าเทียบกับ
แผนงาน
-ติดตามตรวจสอบแผนปฏิบัติ
การ

46. การแต่ งตั้งคณะกรรมการติดตามผลการดาเนินงาน

47. ขั้นตอนที่ 8 การทบทวนผลการดาเนินการ
- การตรวจประเมินภายใน
- การทบทวนโดยฝ่ ายบริหาร

48. การทบทวน Energy Management Matrix
เป้ าหมายในอนาคต
เมื่อเสร็จสิ้นโครงการนี้
ก่อนเข้าร่ วมโครงการนี้

49. การทบทวนผลการอนุรักษ์ พลังงาน
มาตรการ การทบทวนผลการดาเนิ นการ
1.การเผาอุ่นแม่พิมพ์ในห้องกันความร้อน จากการประเมิ นพบว่าผลประหยัดที่ เกิ ดขึนเห็นผลชัดเจนจากการตรวจวัด โดยในการ
้
ดาเนิ นการนันยังสามารถปรับปรุงให้สามารถเพิ่ มขีดความสามารถในการประหยัดได้
้
อีก โดยการปรับปรุงห้องกันความร้อนให้สามารถกันความร้อนให้ครบทุกด้าน และมี
ระบบควบคุมการจ่ายเชื้อเพลิ งที่ ดี จะทาให้สามารถควบคุมการเผาได้ดียิ่งขึน ทาให้
้
เกิ ดผลประหยัดมากขึนกว่าปัจจุบนได้มาก
้ ั
2.การติ ดตังอุปกรณ์ ปรับความเร็วรอบพัดลมดูดควัน
้ จากการประเมิ นผลการใช้งาน พบว่าสามารถใช้งานได้ดีและสามารถลดการใช้พลังงาน
เตาหลอม ได้เป็ นอย่างดี แต่อย่างไรก็ตามพบว่า การปรับความเร็วรอบในสภาวะที่ ภาระตานัน ก็
่ ้
ยังสูงเกิ นความจาเป็ นในการใช้งาน แต่ไม่สามารถปรับความถี่ให้ตาลงได้อีกเนื่ องจาก
่
จะส่งผลต่อระบบระบายความร้อนของมอเตอร์
3.การปรับปรุงระบบส่งจ่ายและอุปกรณ์ลมอัด ระบบส่งจ่ายลมอัดมีการใช้งานทัวไปในโรงงาน ในบางบริ เวณพนักงานไม่สามารถเข้า
่
ไปตรวจสอบได้ หรือไม่สามารถตรวจสอบได้ทวถึง ทาให้เมื่อมีความเสียหายหรือ
ั่
รัวไหลเกิ ดขึนจึงไม่ทราบ ดังนันการทดสอบการรัวไหลของลมอัดจึงมีความจาเป็ นใน
่ ้ ้ ่
การทาเป็ นประจา

50. การทบทวนระบบจัดการพลังงาน ด้ วยแบบ Check List

51. จบการนาเสนอ