Мотовын Нямцэрэн - Монгол улсын үүрэн холбооны салбарын өрсөлдөөний шинжилгээ, стратегийг тодорхойлох нь
- 1. Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí ºðñºë人íèé
øèíæèëãýý, ñòðàòåãèéã òîäîðõîéëîõ íü
Ìîòîâûí Íÿìöýðýí
Ìîíãîë Óëñûí Øèíæëýõ Óõààí Òåõíîëîãèéí Èõ Ñóðãóóëü
Õîëáîî, Ìýäýýëëèéí Òåõíîëîãèéí Ñóðãóóëü
Õàðèëöàà Õîëáîîíû Ìåíåæìåíò IV êóðñ
e-mail: M_Nyamtseren@yahoo.com
Õóðààíãóé:
Çàõ çýýëèéí äîòîîä ìºí ÷àíàðûí èëýðõèéëýë, íèéãìèéí
¿éëäâýðëýëèéã çîõèöóóëàã÷ ãîë õýðýãñýë íü ºðñºë人í þì.
ªðñºëäºã÷äèéí ãîë çîðèëãî íü çàõ çýýë äýýð òîäîðõîé õýìæýýíèé
áàéð ñóóðü îëæ àâàõ, ò¿¿íèéãýý õàäãàëàõ, çàõ çýýëä ýçëýõ
õóâèà íýìýãä¿¿ëýõ ÿâäàë þì. Ýíý èëòãýëä ñàëáàð äàõü ºðñºëäºã÷
áàéãóóëëàãóóäûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð áà óäèðäëàãûí áàðèìòëàõ
ñòðàòåãèéí îíîëûí ¿íäýñëýë, ºíººãèéí Ìîíãîëûí ¿¿ðýí õîëáîîíû
ñàëáàðò ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áàéãàà äºðâºí îïåðàòîðûí çàõ çýýëä
ýçëýõ
ºíººãèéí
áàéð
ñóóðü,
òýäíèé
öààøèä
áàðèìòëàõ
ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéã òîäîðõîéëîõ òàëààð ºã¿¿ëíý.
Ò¿ëõ¿¿ð ¿ã: ¿¿ðýí õîëáîîíû îïåðàòîð, PEST øèíæèëãýý, SWOT
øèíæèëãýý, áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð
Îðøèë
ªðñºëäººí ºðãºæèæ, äýëõèéí ýäèéí çàñàã ãëîáàëü÷ëàãäàæ
áàéãàà, ãàäààä îð÷èí õóðäòàé ººð÷ëºãäºæ óäèðäëàãàä ñèñòåìèéí
õàíäëàãûã ºðãºí àøèãëàõ áîëñîí îð÷èí ¿åèéí íºõöºëä óäèðäëàãûí
ºìíº øèíý çîðèëòóóä òóëãàð÷ áàéíà. Áàéãóóëëàãà ºñºëòèéí ãýæ
íýðëýãäýõ áîëñîí àñóóäëóóäòàé òóëãàðàõ áîëñîí.
¯¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí ºðñºë人íèé ºíººãèéí áàéäëûã
øèíæèëæ, óã ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé êîìïàíèóäûí
öààøèä áàðèìòëàõ ñòàðòåãèéã òîäîðõîéëîõ
çîðèëãîîð ýíýõ¿¿
èëòãýëèéã áè÷èâ.
Ìîíãîë óëñàä ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàð 1996 îíîîñ ¿¿ñýí
õºãæñºí. Àíõ 1996 îíä ¿¿ðýí õîëáîîíû àíõäàã÷ îïåðàòîð
“Ìîáèêîí” êîðïîðàöè, 1999 îìä õî¸ðäîã÷ îïåðàòîð “Ñêàéòåë”
êîíïàìè, 2006 îìä “Þìèòåë” êîíïàìè, 2007 îìä “Æè-Ìîáàéë”
êîðïîðàöè áàéãóóëàãäàæ, ºíººãèéí áàéäëààð ¿¿ðýí õîëáîîíû
ñàëáàðò ýäãýýð äºðâºí îïåðàòîð ºðñºëäºæ áàéíà.
Ñóäàëãààíû àðãà ç¿éí õóâüä ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí
ìýäýýëëèéã àíõäàã÷ áîëîí õî¸ðäîã÷ ýõ ¿¿ñâýðýýñ á¿ðä¿¿ëñýí
áîëíî.
Óã èëòãýëä ºðñºë人í, áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð,
óäèðäëàãûí ñòðàòåãèéã òîäîðõîéëîõ òàëààðõè îíîëûí ¿çýë
áàðèìòëàë, Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí îð÷íû
ñóäàëãàà áîëîí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàð äàõü ºðñºëäºã÷äèéí
- 2. ñóäàëãàà, øèíæèëãýýã
òîìú¸îëñîí áîëíî.
õèéæ
öààøäûí
ºðñºë人íèé
ñòðàòåãèéã
Íýã. ªðñºë人í, áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð, ñòðàòåãèéã
òîäîðõîéëîõ íü
Çàõ çýýë äýýðõ õýðýãëýã÷ áà ¿éëäâýðëýã÷äèéí òîî õàðèëöàí
àäèëã¿é
áàéäàãòàé
õîëáîîòîéãîîð
ºðñºë人í
áèé
áîëäîã.
ªðñºë人í áîë òóñ òóñûí ýäèéí çàñãèéí ñîíèðõëûã õàíãàõ
¿¿äíýýñ ñóáúåêòóóäûí õîîðîíä áèé áîëæ áàéãàà íèéãýì ýäèéí
çàñãèéí ñºðãºë人í þì.
ªðñºëäººí ¿¿ñýõ ãîë øàëòãààí íü:
• Îð÷íû òîãòâîðã¿é áàéäàë ;
• Ìàêðî îð÷íû ººð÷ëºëòèéí ºíäºð õóðäàö ;
• Òîäîðõîéã¿é áàéäàë áîëîí ðèñê ºíäºð áàéõ íºõöºë óäààí
¿ðãýëæëýõ.
Ýäãýýð áàéäàë íü êîìïàíèéí óäèðäëàãàä òºðºë á¿ðèéí
ãàäààä ººð÷ëºëòºä õàðèó ¿éëäýë ¿ç¿¿ëýõ äàñàí çîõèöîõ ºíäºð
áîëîìæèéã õàíãàæ áàéäàã óäèðäëàãûí òîãòîëöîîã õàéõ, ººðèéí
çàí áàéäëûí ñòðàòåãèéã äàõèí àâ÷ ¿çýõýä õ¿ðãýäýã áàéíà.
ªðñºë人í òýìöýë ñàëáàðûí äîòîðõè áà ñàëáàð õîîðîíäûí ãýñýí
õî¸ð õýëáýðýýð ÿâàãääàã.
1. Èæèë òºñòýé á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý ýðõëýí íýã ñàëáàðò
õàðúÿàëàãääàã ¿éëäâýðëýã÷äèéí õîîðîíä áîëîí ýíý ñàëáàðûí
á¿òýýãäýõ¿¿í
¿éë÷èëãýýíèé
òºëººõ
õóäàëäàí
àâàã÷äûí
ºðñºë人íèéã ñàëáàðûí ºðñºë人í ãýíý. Ýíý ºðñºë人íèé ä¿íä
¿éëäâýðëýã÷
¿éëäâýðëýëèéí
çàðäàëàà
áóóðóóëàõ,
á¿òýýãäýõ¿¿íèéõýý ÷àíàðûã äýýøë¿¿ëýõ, íýð òºðëèéã îëøðóóëàõ
íºõöºëä çàéëøã¿é õ¿ðãýäýã.
2. ªºð ººð ñàëáàðò õàðúÿàëàãääàã ¿éëäâýðëýã÷äèéí õîîðîíäîõ
ºðñºë人íèéã ñàëáàð õîîðîíäûí ºðñºë人í ãýíý. Ýíý ºðñºë人í
íü àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãààíû èë¿¿ àøèã îðëîãîòîé õ¿ðýýã
ýçëýõèéí òºëºº ¿éëäâýðëýã÷èä õîîðîíäûí ºðñºë人í þì.
Áàéãóóëëàãûí òºëºâ áàéäëûí ¿íäñýí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä ò¿¿íèé
ºðñºëäºõ ÷àäâàð áîëîí óäèðäëàãûí ÷àíàðòàé õàìààðàõ õîëáîîã
çóðàãò õàðóóëàâ.
7
6
5
4
3
2
1
Áàéãóóëëàãûí
¿ç¿¿ëýëò¿¿ä
òºëºâ
áàéäëûã
èëýðõèéëýõ
- 3. ªðñºëäºõ ÷àäâàðûí óäèðäëàãûí ¿éë
1.Òºëáºðèéí
÷àäâàð
àæèëëàãààíû ò¿âøèí, á¿òýýãäýõ¿¿íèé
2.Àøèãò
àæèëëàãàà
ºðñºëäºõ ÷àäâàð
3.Óäèðäëàãûí
ñòðàòåãè
ªðñºëäºõ ÷àäâàðûí òàêòèêèéí ò¿âøèí
4.Óäèðäëàãûí òîãòîëöîîíû äàñàí çîõèöîõ ÷àäâàð
Áàéãóóëëàãûí ñàíõ¿¿
àæ àõóéí èæ á¿ðýí
5.Óäèðäëàãûí áîëîí ñàíõ¿¿ãèéí çîõèñòîé áàéäàë
¿ç¿¿ëýëò
6.Áèçíåñèéí
óäèðäëàãà
ªðñºëäºõ ÷àäâàðûí óäèðäëàãûí ñòðàòå7.Õºðºíãº
îðóóëàëòûã
òàòàõ
-ãèéí ò¿âøèí
Çóðàã 1.1. Áàéãóóëëàãûí òºëºâ áàéäëûí ãîë ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä
Áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã
õàíãàõ
¯éë àæèëëàãààíû
ò¿âøèí
Òàêòèêèéí ò¿âøèí
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðñºëäºõ
Õºðºíãº
÷àäâàð
áàéäàë
Øàëãóóð:
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðñºëäºõ
Áàéãóóëëàãûí ºðòãèéí
÷àäâàðûí ¿ç¿¿ëýëò
¿ç¿¿ëýëò
Ñòðàòåãèéí ò¿âøèí
Áàéãóóëëàãûí åðºíõèé
îðóóëàëòûã òàòàõ ÷àäâàð
Áàéãóóëëàãûí áàéäëûã
õàðóóëàõ èæ á¿ðýí
ºñºëò
¯íýëýõ àðãà:
•
Ýêñïåðòèéí
- Õàðüöóóëàõ
•
Êâàëèìåòðèéí
- Çàðäëûí
•
Èæ
- Оðëîãûí
Áàéãóóëëàãûí
ñàíõ¿¿,
àæ
àõóéí
¿éë àæèëëàãààíû èæ á¿ðýí ¿íýëãýý
á¿ðäýë
Çóðàã 1.2. Áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàðûí øàëãóóðóóä
Áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ
çàð÷ìóóä íü :
÷àäâàðûí
¿çýë
áàðèìòëàëûí
¿íäñýí
1. Áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðñºëäºõ
÷àäâàð áà áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã àãóóëæ áàéäàã.
2. Áàéãóóëëàãûí óäèðäëàãà, òºëºâëºëòèéí áàéäëààñ õàìààðàí
ºðñºëäºõ ÷àäâàðûí ÿíç á¿ðèéí ¿ç¿¿ëýëò ãàð÷ èðíý.
3. ¯éë àæèëëàãààíû ò¿âøèí äýõ ºðñºëäºõ ÷àäâàðûí ãîë
¿ç¿¿ëýëò íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðñºëäºõ ÷àäâàðûí èæ á¿ðäýë
¿ç¿¿ëýëò áàéõ áîëíî.
- 4. 4. Òàêòèêèéí òºâøèí äýõ áàéãóóëëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð
ò¿¿íèé àæ àõóé ñàíõ¿¿ãèéí åðºíõèé áàéäëààð õàíãàãäàõ áà
èæ á¿ðýí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äýýð òîäîðõîéëîãäîíî.
5. Ñòðàòåãèéí òºâøèíä áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð õºðºíãº
îðóóëàëòûã òàòàõ ÷àäâàðààð òîäîðõîéëîãäîõ áà ò¿¿íèé
øàëãóóð íü áèçíåñèéí ºðòãèéí ºñºëò áàéõ áîëíî.
Ñòðàòåãèéí óäèðäëàãûí ¿éë àæèëëàãàà íü:
1. Áàéãóóëëàãà ãàäààä îð÷íû ººð÷ëºëòºíä ¿ð àøèãòàéãààð
äàñàí çîõèöîõ ÿâäëûã õàíãàõ, áàéãóóëëàãûí ºðñºë人íèé
äàâóó òàëûã õàíãàæ õºãæ¿¿ëýõ, ò¿¿íèé
çàõ çýýëèéí
ñòðàòåãèéí áàéð ñóóðèéã òîãòîîõ,
2. Ñòðàòåãèéí
óäèðäëàãûí
çàð÷ìóóäûã
õýðýãëýõ
íü
áàéãóóëëàãûí ººð÷ëºãäºæ áóé íºõöºëä àìüäðàõ ÷àäâàð, óðò
õóãàöààíû ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã õàíãàæ ºãºõºä ÷èãëýäýã.
Óäèðäëàãàä ñòðàòåãèéí õàíäëàãààð õàíäàõ ìºí ÷àíàðûã îéëãîõ
îéëãîëò íü ¿çýë áîäîë, áàéð ñóóðèéí îëîí òºð뺺ð ÿëãààòàé
áàéäàã. Ãýâ÷ òýäãýýð íü ãóðâàí õàíäëàãààð íýãäýæ áàéäàã.
¯¿íä:
• Îð÷íû
øèíæèëãýý
áàéãóóëëàãûí
õ¿ðýýëýí
áàéãàà
¿ç¿¿ëýëò¿¿äýä ãîë àíõààðëàà õàíäóóëäàã;
• Çîðèëãî, àðãà õýðýãñýë - áàéãóóëëàãûí óðò õóãàöààíû
çîðèëãî,
ò¿¿íä
õ¿ðýõ
àðãà
çàìûã
òîäîðõîéëîõîä
¿íäýñëýíý;
• ¯éë àæèëëàãààíû õàíäëàãà - ñòðàòåãèéã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë
àæèëëàãààíû ¿íäñèéã òàâèíà.
Ñòðàòåãè 3 ãîë àñóóäàëä õàðèó ºãºõºä îðøèíî:
• Áàéãóóëëàãà îäîî ÿìàð íºõöºëä áàéíà âý?
• Äóíä áîëîí óðò õóãàöààíû äàðàà ÿìàð áàéäàëä îðîõûã õ¿ñ÷
áàéíà âý?
• Õ¿ññýí áàéäàëäàà ÿìàð àðãààð õ¿ðýõ âý?
Ýäãýýð àñóóëòàä õàðèó ºãºõèéí òóëä áàéãàà íºõöëèéã ñàéí
îéëãîõ, þóíä õ¿ðýõèéã õ¿ñýæ, ÿìàð çîðèëãî òàâüæ áàéãàà, ÿìàð
áàéäëààð
ñòðàòåãèà
õýðýãæ¿¿ëýõýý
ÿâ
öàâ
òîäîðõîéëîõ
øààðäëàãàòàé.
Èéì ó÷ðààñ ñòðàòåãèéí óäèðäëàãûí ïðîöåññûã óäèðäëàãûí õýä
õýäýí áèå äààñàí ¿å øàò çîðèëòîä õóâààæ ¿çäýã. Èõýíõèäýý 3
¿íäñýí õýñýãòýé àâ÷ ¿çäýã:
• Ñòðàòåãèéí øèíæèëãýý /SWOT, PEST øèíæèëãýý, Ïîðòôåëèéí
øèíæèëãýýíèé çàãâàð (BCG-ûì íàòðèö, “Ìàê-Êèìðè”-èéí
ìàòðèö) ã.ì. /
• Ñòðàòåãèéã áîëîâñðóóëàõ /Ñóóðü ñòðàòåãèéí ñîíãîëò,
Õºãæëèéí
ñòðàòåãèéí
ñîíãîëò,
Õóâèëáàðò
àðãóóäûí
ñîíãîëò/
• Ñòðàòåãèéã õýðýãæ¿¿ëýõ.
Þóíä ¿íäýñëýñýí?
Ñóóðü ñòðàòåãè
•
•
¯íýä
ñóóðèëñàí
ßëãàâàðò
Ñòðàòåãèéí
áîëîâñðóóëàëò
Õºãæëèéí ñòðàòåãè
•
Òàòãàëçàõ
•
Çàõ
çýýëä
íýâòðýõ
Õýðõýí?
Õóâèëáàðò
àðãóóä
•
Äîòîîä
õºãæèë
- 5. Ямар чиглэлд?
Çóðàã 1.3. Ñòðàòåãèéí ñîíãîëò
Õî¸ð. Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí îð÷íû ñóäàëãàà,
øèíæèëãýý
Ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä 2009 îíû áàéäëààð ¿¿ðýí òåëåôîíû GSM
ðèðòåíèéì òñðãàé çºâøººðºë ýçýíøèã÷ õî¸ð (”Ìîáèêîí” ÕÕÊ,
“Þìèòåë” ÕÕÊ), CDMA ðèðòåíèéì òñðãàé çºâøººðºë ýçýíøèã÷ õî¸ð
(”Ñêàéòåë” ÕÕÊ, “Æè-Ìîáàéë”ÕÕÊ) ìèéò äºðâºì êîíïàìè ¿éë
àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áàéíà.
Õ¿ñíýãò 2.1
Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí òåëåôîí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé çàõ çýýë
äýýðõ ºðñºëäºã÷èä
№
Îïåðàòî
ð
1
Ìîáèêîì
2
Ñêàéòåë
3
4
Þíèòåë
Æè Ìîáàéë
Íèéò
Õºðºí㺠îðóóëàëò
¯éë
àæèëëàãàà
ýõýëñýí îí
ßïîí-Ìîíãîëûí õºðºí㺠îðóóëàëòòàé
/Ìîíãîëûí Íüþêîì, ßïîíû KDDI,
Sumitomo/
Ñîëîíãîñ -Ìîíãîëûí õºðºíãº
îðóóëàëòòàé / Ìîíãîëûí UnivCom,
Ñîëîíãîñûí SKT, Taihan Electric
Wire/
Ìîíãîë-Ñîëîíãîñ-Ìàëàéç óëñûí
õºðºí㺠îðóóëàëòòàé /ÌîíãîëÑîëîíãîñûí BSB êîíöåðöèóì,
Ñîëîíãîñûí Yuan Jil, Ìàëàéçûí
Dream Chorus/
¯íäýñíèé îïåðàòîð
1996 îíû
ãóðàâäóãààð
ñàð
1999 îíû
äîëîîäóãààð
ñàðààñ
2006 îíû
çóðãààäóãàà
ð ñàðààñ
2007
äºðºâä¿ãýýð
ñàð
Õýðýãëýã÷ä
èéí
òîî/2008îí
/
941317
381000
328671
96423
1747411
¯¿ðýí òåëåôîí õîëáîîíû çàõ çýýë äýõ ºðñºë人íèé ñóäàëãààã
õèéõäýý:
1. Ñàëáàðûí îð÷íû øèíæèëãýý,
2. Ñàëáàðûí ºðñºëäºõ õ¿÷í¿¿äèéí /4 îïåðàòîðûí/ øèíæèëãýýã
àâ÷ ¿çñýí.
- 6. 2.1. ¯¿ðýí òåëåôîí õîëáîîíû ñàëáàðûí îð÷íû øèíæèëãýý
Ìàêðî îð÷íû ñóäàëãàà:
Ìàêðî îð÷íû ñóäàëãààíä
àøèãëàâ.
îð÷íû
øèíæèëãýýíèé
PEST
àðãûã
Õ¿ñíýãò 2.2
¯¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí ìàêðî îð÷èíä õèéñýí PEST øèíæèëãýý
Ýåðýã íºëººëºë
Ѻðºã íºëººëºë
Óëñ òºð, õóóëè éí õ¿÷èí ç¿éë (P)
Ìîíãîë
óëñûí
Øèíæëýõ
óõààí
Ìîíãîë óëñûí óëñ òºð, íèéãýì
òåõíîëîãèéí
2020
îí
õ¿ðòýë
ýäèéí çàñãèéí òîãòâîðã¿é áàéäàë
õºãæ¿¿ëýõ
Ñòðàòåãè
òºëºâëºãºº
Ãàäààäûí
õºðºíãº
îðóóëàëòûí
áîëîâñðóóëàãäñàí.
òóõàé õóóëü ººð÷ëºãäºõ
Ìÿíãàíû
õºãæëèéí
çîðèëòóóäàä
Àæ àõóé íýãæýýñ àâàõ îðëîãûí
Ìýäýýëýë,
Õàðèëöàà
Õîëáîîíû
àëáàí
òàòâàðûí
õóâü
õýìæýý
ñàëáàðûí òàëààð òîìîîõîí àñóóäàë
íýìýãäýõ
òºëºâëºãäºí
õýðýãæèõ
áîëîëöîî
á¿ðäñýí.
¯¿ðýí õîëáîîíû çàõ çýýë, àæèëëàõ
îð÷èí
íºõöºëèéã
ñàéæðóóëàõ
òàëààð
ãàðãàæ
áàéãàà
õóóëü,
òîãòîîìæóóä.
Çàñãèéí ãàçðûí òºñºë, õºòºëáºð
/á¿õ ñóì, ñóóðèíã ¿¿ðýí õîëáîîíû
ñ¿ëæýýíä õîëáîõ / áàòëàãäñàí
Ýäèéí çàñãèéí õ¿÷èí ç¿éë (E)
Ìýäýýëýë,
õàðèëöàà
õîëáîîíû
Òºðººñ äýìæèõ äýìæëýã ñóëàðñàí,
ñàëáàðûí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé
îëãîäîã òàòààñûí õýìæýý áàãà
îðëîãî 1995 îíä 7,94 òýðáóì áîëæ
Ýäèéí
çàñãèéí
õÿìðàëûã
äàâàí
ÄÍÁ – èé 1,44 õóâèéã ýçýëæ
òóóëàõàä òºðººñ òîäîðõîé äýìæëýã
áàéñàí
áîë
2006
îíä
173,49
òºäèéëºí ¿ç¿¿ëýõã¿é áàéãàà.
òýðáóì òºãðºã áîëæ ÄÍÁ – èé 11,9
Èíôëÿöèéí õýìæýý ºñ÷, òºãðºãèéí
õóâèéã ýçýëñýí áàéíà.
õóäàëäàí
àâàõ
÷àäâàð
áóóð÷
Ìýäýýëýë,
õàðèëöàà
õîëáîîíû
áàéãàà
íü
ÌÕÕ-íû
ñàëáàðò
ñàëáàðûí óëñûí òºñºâò îðóóëñàí
àæèëëàã÷äûí àìüæèðãààíä ñºð㺺ð
òàòâàðûí îðëîãûí õýìæýý 2002 îíä
íºëººëæ áàéãàà.
17,6 òýðáóì òºãðºã áàéñàí áîë
2007 îíä 54,0 òýðáóì òºãðºã áîëæ
ºññºí
Õ¿í àìûí áîëîí àæ àõóéí íýãæèéí
òàòâàðûí òóõàé õóóëèéã øèíý÷ëýí
áàòàëñàí íü ñàëáàðò àæèëàãñàäûí
îðëîãîä ýåðýã íºëººëñºí.
Í è éã ìè éí õ ¿÷ èí ç ¿é ë ( S)
Äàÿàð÷ëàëûí
íºëººãººð
ÌÕÕ-íû
Õ¿í
àìûí
øèëæèëò
õºäºë㺺í
ñàëáàðûí ¿éë÷èëãýýã õýðýãëýã÷èä
áóóðàõã¿é áàéãàà.
íýìýãäýæ áàéãàà
Õ¿í àì ºñ÷ áàéãàà
Ò å õí èê èé í õ¿ ÷è í ç¿ éë (T )
¯¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðò 2008 îíä
2010
îíîîñ
ºíäºð
õºãæèëòýé
3G
òåõíîëîãè
íýâòýðñýí
/Æèóëñóóä õºäºë㺺íò õîëáîîíû 4G
Ìîáàéë/
òåõíîëîãèéã íýâòð¿¿ëæ ýõýëíý.
2009
îìä
“Ìîáèêîí”,
“Þìèòåë”
Õîëáîî, ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí
êîìïàíèóä
õºäºë㺺íò
õîëáîîíû
õóðäàöòàé ººð÷ëºëò íü òåõíèê,
- 7. ãóðàâ
äàõü
¿åèéí
òåõíîëîãèéí
¿éë÷èëãýý
¿ç¿¿ëýõ
òóñãàé
çºâøººðëèéã àâààä áàéíà.
òåõíîëîãèéã áîãèíî õóãàöààíä èõ
õºðºí㺠îðóóëàëòààð øèíý÷ëýõýä
õ¿ðãýäýã.
Ìèêðî îð÷íû ñóäàëãàà, øèíæèëãýý:
Ìèêðî îð÷íû øèíæèëãýýíä äèíàìèê ýãíýýí øèíæèëãýý, çàõ
çýýëèéí ýð÷ìèéã òîðõîéëîõ çýðýã àðãûã àøèãëàâ.
¯¿ðýí
òåëåôîí
õîëáîîíû
¿éë÷èëãýý
¿ç¿¿ëýã÷
îïåðàòîð
êîìïàíèóäûí ìèêðî îð÷íû ñóäàëãààãààð ñàëáàðûí:
• Õýðýãëýã÷èä
• ªðñºëäºã÷èä
• Ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý
• Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý çýðãèéã àâ÷ ¿çýâ.
Õýðýãëýã÷èä.
2008
1747411
2007
1194050
2006
774900
2005
551000
2004
441000
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1800000
2000000
Үүрэн телефон хэрэглэгч
Çóðàã 2.1. ¯¿ðýí òåëåôîí õýðýãëýã÷äèéí òîî
Çóðàã 2.1-ýýñ ¿çýõýä ¿¿ðýí òåëåôîíû õýðýãëýã÷äèéí òîî
òîãòâîðòîé ºñºæ áóé íü õàðàãäàæ áàéíà. ¯¿ðýí òåëåôîí
õýðýãëýã÷äèéí öàã õóãàöààíû
ººð÷ëºëòèéí õºãæèë õºäºë㺺í,
ç¿é òîãòîëûã òàíèí ìýäýõèéí òóëä äèíàìèê ýãíýýí øèíæèëãýýã
àøèãëàí øèíæëýõýä äàðààõü ç¿é òîãòîëòîé áàéíà /Õ¿ñíýãò 2.3/.
Õ¿ñíýãò 2.3
¯¿ðýí òåëåôîí õýðýãëýã÷äèéí äèíàìèê ýãíýýí øèíæèëãýý
Îí
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
¯¿ðýí òåëåôîí
õýðýãëýã÷äèéí
íèéò òîî / ó /
225000
301000
441000
551000
774900
1194050
1747411
Àáñàëþò ºñºëò
/ At = yi-yi1 /
76000
140000
110000
223900
419150
553361
Öýâýð
ºñºëò
/ kn = ki100 /
33.7
46.5
25
40.6
54.1
46.3
ªñºëòèéí äóíäàæ õóðä
kn = 40.7
“Ìîáèêîí”, “Ñêàéòåë”, “Þìèòåë”, “Æè Ìîáàéë ” êîðïîðàöèñäûì
õýðýãëýã÷äèéí òîîã 2002-2008 îíû áàéäëààð çóðàã 2.2-ä
õàðüöóóëàí ¿ç¿¿ëýâ.
- 8. Скайтел
Мобиком
Юнител
Жи-Мобайл
941317
739247
614000
460000
381000
328671
360000
190000
2002он
2003он
123000
37900
91000
81000
61000
35000
245080
192059
240000
2004он
2005он
2006он
96423
17664
2007он
2008он
Çóðàã 2.2. ¯¿ðýí òåëåôîí õýðýãëýã÷äèéí òîî îïåðàòîð òóñ
á¿ðýýð /2002-2008îí/
ªðñºë人íèé ñóäàëãàà, øèíæèëãýý.
Àçèéí õºãæëèéí áàíêíû òóñëàìæààð Deloitte Touche Tohmatsu
ìü “Ìîìãîë ñëðûì Öàõèëãààì õîëáîîìû ðàëáàðûì øèìý÷ëýë”
òºñëèéã 1995 îíä 0,6 ñàÿ $-ààð õýðýãæ¿¿ëñýí. Óã òºñëèéí
õ¿ðýýíä Ìîíãîë óëñàä ¿¿ðýí òåëåôîí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýã ýðõëýõ
àíõíû òóñãàé çºâøººðëèéã îëîí óëñûí òåíäåð çàðëàæ, íèéò
íàéìàí áàéãóóëëàãà îðîëöñîí áºãººä õî¸ð ¿å øàòòàé ÿâóóëñàí
áàéäàã. Òåíäåðèéí ýöñèéí øàëãàðóóëàëòûã ëèöåíçèéí ¿íý, ¿íý
òàðèô, òåõíîëîãè, ¿éë÷ëýõ õ¿ðýý, ñ¿ëæýý õºãæ¿¿ëýõ òºëºâëºãºº
çýðýã ¿ç¿¿ëýëòýýð ä¿ãíýæ, Ìîíãîë-ßïîíû õàìòàðñàí Ìîáèêîì
êîðïîðàöèéã øàëãàðóóëæ, òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ ãýðýýã 1995
îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 18-íä áàéãóóëñàí þì. Óã çºâøººðëèéã 1998
îí
äóóñòàë
ìîíîïîëü
áºãººä
íèéòäýý
õîðèí
æèëèéí
õóãàöààòàéãààð îëãîñîí áàéäàã. Èéìä ¿¿ðýí òåëåôîíû çàõ çýýë
1996-1999 îíû õîîðîíä öýâýð ìîíîïîëü çàõ çýýë áàéñàí áîë 1999
îíä õî¸ðäîã÷ îïåðàòîð Ìîíãîë-Ñîëîíãîñûí õàìòàðñàí Ñêàéòåë
êîìïàíè ¿¿ðýí òåëåôîíû çàõ çýýëä íýâòýðñíýýð óã çàõ çýýë
öýâýð ìîíîïîëü áàéõàà áîëüñîí.
¯¿ðýí òåëåôîíû çàõ çýýëä ºíººãèéí áàéäëààð äºðâºí îïåðàòîð
¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áàéãàà áà òýäãýýð íü íýã íýãíèéõýý
ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéí íºëººëºëä ìýäðýìòãèé áàéãàà íü óã çàõ
çýýëèéã îëèãïîëèñò ºðñºë人íò çàõ çýýë ãýæ òîäîðõîéëîõîä
õ¿ðãýæ áàéíà. Æèøýýëáýë, Æè-Ìîáàéë çàõ çýýëä íýâòðýõäýý õÿìä
¿íèéí ñòðàòåãè áàðèìòëàõàä Ìîáèêîì, Ñêàéòåë, Þíèòåë êîìïàíèóä
òýð äàðóéäàà áèø ÷ ãýñýí ¿íèéí áîäëîãîäîî ººð÷ëºëò õèéæ
òîäîðõîé õýìæýýãýýð óðàìøóóëàëò ¿éë÷èëãýý, ¿íèéí õÿìäðàë
çàðëàæ áàéñàí.
¯¿ðýí òåëåôîí õîëáîîíû çàõ çýýë äýýðõ ºðñºë人íèé ýð÷èì
ºíººãèéí áàéäëààð ÿìàð ò¿âøèíä áàéãààã óã ñóäàëãààíû õ¿ðýýíä
òîäîðõîéëîõîä:
Õ¿ñíýãò 2.4
Çàõ çýýëä ýçëýõ õóâèéí æèí/õóâèàð/
Îí
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
- 9. Ìîáè
êîì
Ñêàé
òåë
Þíèò
åë
ÆèÌîáà
éë
100
100
100
-
-
-
0
84,
4
15,
6
0
79,
7
20,
3
0
81,
6
18,
4
0
83,
5
16,
5
0
79,
2
15,
9
4,9
0
0
0
-
-
-
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
61,
9
20,
5
16,
1
1,5
53,
9
21,
8
18,
8
5,5
90
80
81.6
83.5
70
79.2
60
61.9
50
53.9
Мобиком
40
Юнител
30
20
18.5
16.5
15.9
21.8
20.5
16.1
10
0
Скайтел
4.9
0
2004
0
2005
0
2006
1.5
2007
Жи-Мобайл
18.8
5.5
2008
Çóðàã 2.3. ¯¿ðýí õîëáîîíû îïåðàòîðóóäûí çàõ çýýëèéí õóâèéí
æèíãèéí ººð÷ëºëò
/2004-2008 îí/
Äýýðõ çóðãààñ ä¿ãíýõýä çàõ çýýëèéã ýçëýõ õóâèéí æèíãèéí
ºñºëò ºíäºðòýé áàéñàí Ìîáèêîìûí õóâèéí æèí ºðñºëäºã÷äèéí òîî
íýìýãäñýíýýð áóóð÷ áàéãàà íü õàðàãäàæ áàéíà.
¯¿ðýí õîëáîîíû çàõ çýýë äýýðõ ºðñºëäºã÷äèéí ºðñºë人íèé
ýð÷ìèéã 2008 îíû áàéäëààð òîäîðõîéëâîë:
=
= 0.29
Yd- çàõ çýýë äýýðõ ºðñºë人íèé ýð÷èì,
Di – i – ð ºðñºëäºã÷èéí çàõ çýýëä ýçëýõ õóâèéí æèí, i =
1,2,...,n
n – çàõ çýýë äýýðõ ºðñºëäºã÷äèéí òîî.
ªðñºë人íèé ýð÷èì 29 õóâüòàé ãàð÷ áàéãàà íü ¿¿ðýí òåëåôîíû
çàõ çýýë äýýð ºíººãèéí áàéäëààð ºðñºë人í òºäèéëºí ýð÷èìòýé
ÿâàãäàõã¿é áàéãààã õàðóóëæ áàéíà. Ó÷èð íü ¿¿ðýí õîëáîîíû
¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ îïåðàòîðûí òîî öººí, çàõ çýýë õàíàõ
õàíäëàãàòàé áîëñîí çýðýãòýé õîëáîí ¿çýæ áîëîõ þì.
Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý.
- 10. ¯¿ðýí õîëáîîíû çàõ çýýë äýýð ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ äºðâºí
îïåðàòîð
äàðàà
òºëáºðò
¿éë÷èëãýý,
óðüä÷èëñàí
òºëáºðò
¿éë÷èëãýý ãýñýí õî¸ð ¿íäñýí íýð òºðëèéí ¿éë÷èëãýý áîëîí áóñàä
íýìýëò ¿éë÷èëãýýã õýðýãëýã÷èääýý ñàíàë áîëãîæ áàéíà.
Õ¿ñíýãò 2.5
¯¿ðýí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ îïåðàòîðóóäûí ¿íäñýí
¿éë÷èëãýý
¯íäñýí
¿éë÷èëãýýí
èé òºðºë
Äàðàà
òºëáºðò
¿éë÷èëãýý
Óðüä÷èëñàí
òºëáºðò
¿éë÷èëãýý
Ìîáèêîì ÕÕÊ
Platinum
Gold
Silver
Zone400
Zone160
Мобикарт
Мобистудент
Be
Ñêàéòåë ÕÕÊ
Юнител ХХК
Æè Ìîáàéë ÕÕÊ
Vip
Business
class
Nice
My Life
Dream Life
G-хязгааргүй
G-400
G-200
Skycall
D20
Skyphone
Happy Life
New Life
Dopin
G-RED
G-GREEN
G-WHITE
Ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý
¯¿ðýí òåëåôîí
¿éë÷èëãýýí¿¿äèéí
õàðóóëàâ.
¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷
õàðüöóóëàëòóóäûã
îïåðàòîðóóäûí ¿íäñýí
äîîðõ
õ¿ñíýãò¿¿äýä
Õ¿ñíýãò 2.6
¯¿ðýí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ îïåðàòîðóóäûí äàðàà òºëáºðò
¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô
Хот
хооронд
дотор
Мессэжи
йн
тариф
/төг/
сүл
Сүлжээндээ
жээ
нд
Бусад сүлжээнд
Хот
сүл
Сүл
жээ
жээ
нд
ндэ
Бус
э
ад
Дот
оод
эрх
Гад
тэй
аад
эрх
тэй
Сарын
/мян.төг/
Үнэ цэнэтэй
дугаар
Ярианы тариф
/төг/
Сүл
жээ
ндэ
Бус
э
ад
Барьцаа
/мян.төг /
суурь
Дараа
төлбөрт
үйлчилгээ
Энг
ийн
Оператор
Бүртгэлийн хураамж
/ мян.төг /
хураамж
Үнэ тариф
- 12. Äàðàà òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíèé øèíý õýðýãëýã÷ áîëîõ áîñãî
òºëáºð íü ººðèéí íýð õ¿íä, äóãààðëàëò, àíãèëàëûí õýìæýýãýýð
àâ÷ ¿çâýë “Ìîáèêîí” êîðïîðàöûì õóâüä õàðüöàíãóé ºíäºð ¿íýòýé
áàéãàà áîë “Ñêàéòåë”, “Þìèòåë”, “Æè-Ìîáàéë” êîíïàìèñäûì õñâüä
òºäèèéëºí ÿëãààã¿é áàéãàà òóë îíöãîé à÷ õîëáîãäîëã¿é áºãººä
õàðèí ñàðûí áîäèò òºëáºðèéã ñàðä 300 ìèíóò ÿðèõ, 100 ìåññåæ
èëãýýõ ãýñýí õýðýãëýýãýýð òîîöîæ ¿çâýë Æè-Ìîáàéë, Þíèòåë,
Ñêàéòåëèéí òºëáºð õàðüöàíãóé áîëîìæèéí áàéãàà íü õàðàãäàæ
áàéíà.
Äàðàà òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíä ¿íý òîãòîîñîí áàéäëûã àæèãëàõàä,
ÿëàíãóÿà
îïåðàòîðóóäûí
õõ11õõõõ,
õõ10õõõõ
äóãààðëàëòàé
¿éë÷èëãýýí¿¿äýä ¿éë÷èëãýýíèé ¿íýò ÷àíàðò ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ
àðãûã àøèãëàí ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèôèéã òîãòîîñîí áàéíà.
Õ¿ñíýãò 2.7
¯¿ðýí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ îïåðàòîðóóäûí óðüä÷èëñàí
òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô
Үнэ тариф
Ярианы тариф
Дугаарын үнэ
100
-
19
40
47.500
80
100
-
14
40
70
100
-
14
40
50.00
0
20.000
15.90
0
10.00
0
15.00
0
70
70
8
25
D20
50.00
0
300.0
00
20.000
15.00
0
40.00
0
60
90
5
25
30
50*,
30**
8
40
40.00
0
14.80
0
80.00
0
500.0
00
-
35.000
14.90
0
6.900
70
70
160*,
200**
*
160,
200
160*,
200**
*
140
20
20
70
70
140
15
15
50.000
20.00
0
50
50
-
-
-
-
30.00
0
30
50
10
25
-
-
20.00
0
0
60
150*
120**
*
150*
120**
10
25
Мобистудент
Be
Скайтел
ХХК
Skyphone
Happy Life
Юнител
ХХК
New Life
Dopin
G-Red
Жи-Мобайл
ХХК
G-Green
-
150.00
0
10.800
Бусад
сүлжээнд
/ төг /
70
Хот хоооронд
бусад
сүлжээнд
/төг/
Сүлжээндээ
/ төг /
15.90
0
Бусад
сүлжээнд
/ төг /
Энгийн дугаар
/төг/
57.000
47.500
Мобикарт
Мобиком
ХХК
Сүлжээндээ
/ төг /
Азын болон
мөнгөн дугаар
/төг/
90.00
0
60.00
0
57.00
0
-
Skycall
Оператор
Алтан дугаар
/төг/
Урьдчилсан
төлбөрт
үйлчилгээ
Мессэж
тариф
- 13. *
150*
5
20
G-White
120**
*
Òàéëáàð:
* ¿¿ðýí òåëåôîí, ** óòàñã¿é ñóóðèí áîëîí ñóóðèí óòàñ, ***
ÌÖÕÕÊ-èé óòàñ
-
-
10.00
0
42
55
Óðüä÷èëñàí òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèôèéí õóâüä àëò,
ìºíãºí
äóãààðûí
¿íý
õàðèëöàí
àäèëã¿é
áàéíà.
Õàðèí
¿éë÷èëãýýíèé îíöëîãîîñ øàëòãààëñàí íýã ìèíóòûí ÿðèàíû ¿íý
òàðèô, ìåññýæíèé ¿íý îéðîëöîî áàéíà.
¯¿ðýí òåëåôîíû àíõäàã÷ îïåðàòîðóóä áîëîõ Ìîáèêîì, Ñêàéòåë
êîìïàíèóä
ºðñºëäºæ áàéõ ¿å /1999-2006/ -èéí ¿¿ðýí õîëáîîíû
¿íý òàðèô òºäèéëºí õÿìä áèø áàéñàí áîë ¿¿ðýí õîëáîîíû
ãóðàâäàã÷, äºðºâäºã÷ îïåðàòîðóóä ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ
ýõýëñíýýð ¿¿ðýí òåëåôîíû ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô áóóð÷
ºíººãèéí áàéäëààð áîëîìæèéí õÿìä áîëñîí.
Óðüä÷èëñàí òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíä ¿íý òîãòîîñîí áàéäëûã
àæèãëàõàä ºðñºë人íä ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ àðãûã àøèãëàí
¿éë÷èëãýýíèéõýý ¿íý òàðèôûã ¿¿ðýí õîëáîîíû îïåðàòîðóóä
òîãòîîñîí áàéíà.
Ñàëáàðûí îð÷íû øèíæèëãýýíèé íýãäñýí ä¿ãíýëò:
Ýíä SWOT øèíæèëãýýíèé àðãûã àøèãëàâ. ¯¿íäýý ºìíº õèéñýí
îð÷íû øèíæèëãýýíèé ¿ð ä¿í áîëîí òóõàéí ñàëáàðò àæèëëàæ áóé
ºíäºð ìýðãýæëèéí øèíæýý÷äèéí ¿íýëãýýã àøèãëàñàí áîëíî.
Õ¿ñíýãò 2.8
¯¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðûí SWOT øèíæèëãýý
Äàâóó òàë / Strength /
Äýëõèéí øèëäýã òîíîã
òºõººðºìæèéã àøèãëàäàã
Õýðýãëýã÷èä áàéíãà ºñºæ áàéãàà /
Ìîíãîë óëñûí íèéò õ¿í àìûí 100
õ¿íä íîãäîõ ¿¿ðýí òåëåôîí
õîëáîîíû íÿãòðàë 2002 îíä 9 õ¿í,
2006 îíä 31 õ¿í áàéñàí áîë 2007
îíä 36 áîëæ íýìýãäñýí áàéíà/
Çàõ çýýë äýýðõ ºðñºëäºã÷äèéí òîî
áîëîìæèéí
Õýðýãëýã÷èä ñàíõ¿¿ãèéí áîëîìæäîî
òóëãóóðëàí òîõèðîõ ¿éë÷èëãýýãýý
ñîíãîäîã
Õýðýãëý÷äèéí õýðýãöýýã õàíãàõóéö
íýìýëò ¿éë÷èëãýýí¿¿ä íýâòýðñýí
Õýðýãëýã÷äýä çîðèóëñàí
óðàìøóóëàëò ¿éë÷èëãýý òîãòìîë
ÿâàãääàã
Áîëîìæ / Opportunity /
Øèíý ¿éë÷èëãýý íýâòð¿¿ëýõ
Øèíýýð èäýâõèòýé õýðýãëýã÷èä
îëíîîð òàòàõ
Ñ¿ëæýýãýý ºðãºòãºõ
Õóâèàðëàëòûí ñóâãàà ºðãºòãºõ
Ìîíãîë óëñûí õ¿í àìûí ºñºëò
Ñóë òàë / Weakness /
Çàõ çýýëèéí áàãòààìæ áàãà
¯íýí÷, òóóøòàé õýðýãëýã÷ öººí
Àëñëàãäñàí ñóì, ñóóðèíä
¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð ìóó
ªíäºð à÷ààëàëòàé ºäð¿¿äýä / øèíý
æèë, öàãààí ñàð ã.ì. / óòàñàà
àøèãëàæ äóóäëàãà õèéõ, áè÷ãýí
ºãºãäºë äàìæóóëàõàä áýðõøýýëòýé
áàéäàã
Èõýíõè õýðýãëýã÷èä áóþó äóíäàæ
îðëîãîòîé õýðýãëýã÷äèéí õóâüä
ÿðèàíû òàðèô ºíäºð
Èäýâõèã¿é õýðýãëýã÷èä ¿¿ñãýõ
ºðñºë人í èõ ÿâóóëàõ áîëñîí /
øèíý äóãààðûí ¿íý 3000-5000/
áîëñîí
Àþóë çàíàë / Threats /
Øèíý ºðñºëäºã÷ çàõ çýýëä øèíýýð
ãàð÷ èðýõ
Ãàäààäûí õºðºí㺠îðóóëàã÷èä
õºðºí㺺 òàòàõ
Àæ àõóé íýãæýýñ àâàõ îðëîãûí
àëáàí òàòâàðûí õóâü õýìæýý
- 14. Øèíý òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëýõ
Óëñ îðíû ýäèéí çàñãèéí ºñºëò
Îëîí óëñûí áîëîí ¿íäýñíèé
õºðºí㺠îðóóëàã÷èä îïåðàòîð
êîìïàíèóäòàé õàìòðàí àæèëëàõ
ñàíàë òàâèõ
Õ¿í àìûí áîëîâñðîëûí ò¿âøèí ºñºõ
Óëñ îðíû ãàäààä õàðèëöàà ñàéæðàõ
¯¿ðýí õîëáîîíû çàõ çýýë, àæèëëàõ
îð÷èí íºõöºëèéã ñàéæðóóëàõ
òàëààð ãàðãàæ áàéãàà õóóëü,
òîãòîîìæóóä
íýìýãäýõ
Òåõíîëîãèéí õîöðîãäîë
Ýäèéí çàñãèéí óíàëò
Õ¿í àìûí á¿òöèéí ººð÷ëºëò
ÈÒÀ õàðèóöëàãàã¿é áàéäëààñ ¿¿ñýõ
òåõíîëîãèéí ñààòàë
2.2 Ñàëáàðûí ºðñºëäºõ õ¿÷í¿¿äèéí øèíæèëãýý
Ñàëáàðûí
ºðñºëäºõ
õ¿÷í¿¿äèéí
øèíæèëãýýíä
àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí øèíæèëãýý, SWOT øèíæèëãýýã
áîëíî.
êîìïàíèé
àøèãëàñàí
Îïåðàòîð êîìïàíèóäûí àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí øèíæèëãýý:
Óã øèíæèëãýýãýýð ¿¿ðýí òåëåôîíû çàõ çýýë äýýðõ ºðñºëäºã÷
êîìïàíèóäûí àìüäðàëûí ìº÷ëºã íü ÿìàð ò¿âøèíä áàéãààã íü
òîäîðõîéëîõ,
óëìààð
ÿìàð
ìº÷ëºãò
áàéãààã
íü
¿íäýñëýí
ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéã òîäîðõîéëîõ îðîëäëîãûã õèéâ.
Хэрэглэгчдийн
тоо
Мобиком
Скайтел
Юнител
Жи-Мобайл
Нэвтрэлт
Өсөлт
Бэхжилт
Тэнцвэржилт
Уналт
Хугацаа
Çóðàã 2.4. Êîìïàíèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí çàãâàð
Êîìïàíèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí øèíæèëãýýãýýð Æè-Ìîáàéë áîëîí
Þíèòåë êîìïàíèóäûã àìüäðàëûí ìº÷ëºã ºñºëòèéí øàòàíä, Ñêàéòåë
êîìïàíè áýõæèëòèéí, Ìîáèêîì êîðïîðàöè òýíöâýðæèëòèéí ¿åäýý
áàéíà
ãýæ
¿çýæ
áîëîõîîð
áàéíà.
Àìüäàðëûí
ìº÷ëºãèéí
øèíæèëãýýíèé ¿ð ä¿íä ¿íäýñëýí êîìïàíè òóñ á¿ðèéí ìàðêåòèíãèéí
ñòðàòåãèéã õ¿ñíýãò 2.9-ä òîâ÷ òîäîðõîéëîâ.
Õ¿ñíýãò 2.9
Àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí çàãâàðûã àøèãëàí òîäîðõîéëñîí ñòðàòåãè
№
Êîìïàíèé íýð
Àìüäðàëûí
ìº÷ëºãèéí ¿å
Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéí òîâ÷ àãóóëãà
- 15. 1
Ìîáèêîì
Òýíöâýðæèëò
2
Ñêàéòåë
Áýõæèëò
3
Þíèòåë
ªñºëò
4
Æè -Ìîáàéë
ªñºëò
Áðýíäèéí
íýð
òºðºëæèëò,
çàãâàðò
øèíý÷ëýëò õèéõ
ªðñºëäºã÷人
áàðèìæààëñàí
¿íý
òîãòîîõ
ªðñºëäºã÷äèéí õýðýãëýã÷äèéã òàòàõûí
òóëä áîðëóóëòûí óðàìøóóëëûã áàéíãà
õèéõ
Õóâèàðëàëòûã èë¿¿ ýð÷èìòýé áîëãîõ
Çàõ çýýëýý ºðãºòãºõ, áîðëóóëàòûã
òîãòâîðòîé áàéëãàõ
Øèíý íýìýëò ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýõ
Çàðäëàà áóóðóóëàõ
Çàõ çýýëýý ºðãºòãºõ
Çàõ
çýýëèéí
ñåãìåíòýý
ººð÷ëºõ,
çîðèëòîò çàõ çýýëýý çºâ ñîíãîõ
Áîðëóóëàëòûã óðàìøóóëàõ
Õÿìä ¿íý òàðèô ìºðäºõ
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé òºðºëæèëò
Õóâèàðëàëòûã ýð÷èìòýé ÿâóóëàõ
Îëîíõèä á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýãýý
òàíèóëàõàä ÷èãëýñýí çàð
ñóðòàë÷èëãààãÿâóóëàõ
SWOT øèíæèëãýý:
Õ¿ñíýãò 2.10
¯¿ðýí õîëáîîíû îïåðàòîðóóäûí çýðýãö¿¿ëñýí SWOT øèíæèëãýý
SWOT
Äàâóó
òàë
Ñóë òàë
Áîëîìæ
Ìîáèêîì
Õýðýãëýã÷äè
éí
òîî
ºðñºëäºã÷äº
ºñ
2-3
äàõèí èõ
Õàìðàõ
õ¿ðýý
õàìãèéí
ºðãºí
¯éë÷èëãýýíè
é
çàãâàð
áàéãóóëëàãà
¯éë÷èëãýýíè
é
¿íý
ºðñºëäºã÷äº
ºñ ºíäºð
Ñ¿ëæýýíèé
õ¿÷èí ÷àäàë
õýò
à÷ààëàëûã
äààõ íü ìóó
Õºðºíãº
îðóóëàëòûã
íýìýãä¿¿ëýõ
¯íýý
áóóðóóëàõ
Òîíîã
òºõººðºì溺
Ñêàéòåë
¯íý
òàðèô
õÿìä
Ñèñòåìèéí
õ¿÷èí ÷àäàë
ñàéí
Þíèòåë
¯íý
òàðèô
õÿìä
Çàõ
çýýë
ýçëýëòèéí
õóðä ºíäºð
Æè-Ìîáàéë
¯íý
òàðèô
õàðüöàíãóé
õÿìä
ªðñºëäºã÷ä
ººñ
ò¿ð¿¿íä
3G-ä
øèëæñýí
Çàõ çýýë
ýçëýëòèéí
õóðä óäààí
Õýðýãëýã÷äè
éí òîî
õàðüöàíãóé
öººí
¯íýí÷
õýðýãëýã÷äè
éí òîî öººí
Õàìðàõ
õ¿ðýý áàãà
Õýðýãëýã÷ä
èéí
òîî
öººí
Õºðºíãº
îðóóëàëò
áàãà
Øèíý
¿éë÷èëãýý
íýâòð¿¿ëýõ
Õºðºíãº
îðóóëàëòûã
íýìýãä¿¿ëýõ
3G-ä øèëæèõ
Òîíîã
òºõººðºì溺
øèíý÷ëýõ
Øèíý
¿éë÷èëãýý
íýâòð¿¿ëýõ
Õºðºíãº
Øèíý
¿éë÷èëãýý
íýâòð¿¿ëýõ
¯éë÷èëãýýí
èé ÷àíàðàà
ñàéæðóóëàõ
Õýðýãëýã÷ä
- 16. øèíý÷ëýõ
Øèíý
¿éë÷èëãýý
íýâòð¿¿ëýõ
Àþóë
çàíàë
Õºðºíãº
îðóóëàëòûã
íýìýãä¿¿ëýõ
ªðñºëäºã÷äº
ä
õýðýãëýã÷äý
ý àëäàõ
ªðñºë人íèé
ýð÷èì èõñýõ
õàíäëàãàòàé
áàéãàà
Òåõíîëîãè
õîöðîãäîæ
áàéãàà
ªðñºëäºã÷äº
ä
õýðýãëýã÷äý
ý àëäàõ
ªðñºë人íèé
ýð÷èì èõñýõ
õàíäëàãàòàé
Äýýðõ SWOT øèíæèëãýýíèé ¿ð ä¿íä
áàðèìòëàõ ñòðàòåãèéã òîäîðõîéëâîë:
îðóóëàëòûã
íýìýãä¿¿ëýõ
Õàìðàõ
õ¿ðýýã
ºðãºòãºõ
ªðñºëäºã÷äº
ä
õýðýãëýã÷äý
ý àëäàõ
ªðñºë人íèé
ýð÷èì èõñýõ
õàíäëàãàòàé
Òåõíîëîãè
õîöðîãäîæ
áàéãàà
¿íäýñëýí
èéí
òîîã
íýìýãä¿¿ëý
õ
ªðñºëäºã÷ä
ºä
õýðýãëýã÷ä
ýý àëäàõ
ªðñºë人íè
é
ýð÷èì
èõñýæ
õàíäëàãàòà
é
êîìïàíè
á¿ðèéí
Õ¿ñíýãò 2.11
Áàðèìòëàõ ñòðàòåãè
№
1
Îïåðàòîð
Ìîáèêîì
SW ñòðàòåãè-Äàâóó òàëàà
àøèãëàí ñóë òàëàà àðèëãàõ
ñòðàòåãè
Õýðýãëýã÷äèéã ººðòºº
òàòñàí øèíýëýã íýìýëò
¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýõ,
óðàìøóóëëûã ñàðûí
äàâòàìæòàé ÿâóóëàõ
¯íýý áóóðóóëàõûí òóëä
¿éë÷èëãýýíèé áàãöûã
ººð÷èëæ øèíý áàãö
íýâòð¿¿ëýõ
2
3
Ñêàéòåë
Þíèòåë
Ñ¿ëæýýíèé õàìðàõ
õ¿ðýýãýý ºðãºòãºõ
Îëîí òºðëèéí íýìýëò
¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëæ
õýðýãëýã÷äèéã òàòàõ
¯íýí÷ òóóøòàé
õýðýãëýýã óëàì á¿ð
óðàìøóóëàõ
Çàõ çýýë ýçëýëòèéí õóðä
õàðüöàíãóé äàâóóã
àøèãëàí ñ¿ëæýýíèé
õàìðàõ õ¿ðýýã ºðãºòãºõ
¯íýí÷ òóóøòàé
õýðýãëýã÷äýý áàéíãà
óðàìøóóëàõ
ÎÒ ñòðàòåãè-Áîëîìæîî àøèãëàí
àþóë çàíàëûã àðèëãàõ ñòðàòåãè.
¯¿ðýí òåëåôîíû 3 G ¿åèéí
øèíý òåõíèê òåõíîëîãè
íýâòð¿¿ëæ õýðýãëýã÷äýä
¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýýã
ñàéæðóóëàõ, óëìààð ºðñºëäºõ
÷àäâàðàà áàòàëãààæóóëàõ
Ñ¿ëæýýíèé õàìðàõ õ¿ðýýã á¿õ
ñóì ñóóðèíä õ¿ðãýæ
õýðýãëýã÷äèéí òîîã
íýìýãä¿¿ëýõ
ªðñºëäºã÷ ¿éë÷èëãýý îëîí
áàéãàà ó÷ðààñ ºðñºëäºã÷òýé
ºðñºëäºõ¿éö íýìýëò
¿éë÷èëãýý, óðàìøóóëëûã
õýðýãëýã÷äýä îëãîõ.
¯¿ðýí òåëåôîíû 3 G ¿åèéí
øèíý òåõíèê òåõíîëîãè
íýâòð¿¿ëæ õýðýãëýã÷äýä
¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýýã
ñàéæðóóëàõ
¯éë÷èëãýýíèéõýý áàãöûã
ºðãºòãºõ
Òîíîã òºõººðºì溺 øèíý÷ëýõ
- 17. 4
Æè Ìîáàéë
3G òåõíîëîãèéí äàâóó
òàëûã èëòãýñýí
¿éë÷èëãýýã
õýðýãëýã÷äýä ¿ç¿¿ëýõ
Îëîí òºðëèéí íýìýëò
¿éë÷èëãýýã
ºðñºëäºã÷人ñ õÿìä
¿íýòýéãýýð
õýðýãëýã÷äýä õ¿ðãýõ
Ñ¿ëæýýíèé õàìðàõ õ¿ðýýã
ºðãºòãºõ
¯éë÷èëãýýíèé ÷àíàðûã
ñàéæðóóëæ õýðýãëýã÷äýä
ýåðýã ñýòãýãäýë òºð¿¿ëýõ
¯éë÷èëãýýíèé áàãöäàà
ººð÷ëºëò îðóóëàõ
Ä¿ãíýëò
Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðò õèéñýí øèíæèëãýýíèé ¿ð
ä¿íã ä¿ãíýí ¿çýõýä óã ñàëáàðûí ºðñºë人íèé ýð÷èì íýìýãäýõ
ìàãàäëàëòàé, çàõ çýýëèéí áàãòààìæ õàíàõ õàíäëàãàòàé íü
õàðàãäàæ áàéíà. Èéìä ¿¿ðýí õîëáîîíû ñàëáàðò ºðñºëäºã÷
êîìïàíèóä öààøèä áàðèìòëàí àæèëëàõ ñòðàòåãèà ñàéæðóóëàõ íü
ºðñºë人íèé ÷èã áàðèìæààòàé áîëñîí óã çàõ çýýë äýýð îðøèí
òîãòíîõ ãîë ¿íäýñ áîëíî.
Ñóäàëãàà øèíæèëãýýíèé ¿ð ä¿íã ¿íäýñëýí ¿¿ðýí õîëáîîíû
ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé êîìïàíè òóñ á¿ðä öààøèä
áàðèìòëàõ õºãæëèéí ñòðàòåãèóäûã ñàíàë áîëãîæ áàéíà:
Ìîáèêîì
“Á¿òýýãäýõ¿¿ìýý
õºãæ¿¿ëýõ
ðòðàòåãè”.
Óã
ñòðàòåãèéã
áàðèìòàëñíààð
êîìïàíè
îäîîãèéí
õýðýãëýã÷äèéí
ñîíèðõîëûã òàòàõ øèíý ýñâýë øèíý÷èëñýí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý
ãàðãàäàã. Èéìä óã ñòðàòåãèéã áàðèìòàëñíààð:
1. Õýðýãëýã÷äýý õàäãàëàí ¿ëäýõ
2. Øèíý õýðýãëýã÷äèéã òàòàõ
3. Çàõ çýýëä ýçëýõ õóâèéí æèíãýý òîãòâîðòîé õàäãàëàí ¿ëäýõ
äàâóó òàëóóäòàé.
Ñêàéòåë, Þíèòåë – “Çàõ çýýëä ã¿ì ìýâòðýõ ðòàòåãè”. Óã
ñòðàòåãèéã áàðèìòàëæ áóé êîìïàíè ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áóé
çàõ
çýýëäýý
á¿òýýãäýõ¿¿í
¿éë÷èëãýýíèéõýý
ýðýëòèéã
íýìýãä¿¿ëýõ, áîðëóóëàëòûã ýð÷èìæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýý àâäàã. Èéìä
óã ñòðàòåãèéã áàðèìòàëñíààð:
1. Õýðýãëýã÷äèéí òîîã íýìýãä¿¿ëýõ, çàõ çýýëýý ºðãºòãºõ
2. Õýðýãëýã÷äèéí
õýðýãëýýíèé
õýìæýý
áîëîí
õóðäûã
íýìýãä¿¿ëýõ
3. ªðñºëäºã÷äèéí
õýðýãëýã÷äèéã
ººðòºº
òàòàõ
äàâóó
òàëóóäòàé.
Æè-Ìîáàéë – “Çàõ çýýëýý ºðãºòãºõ ðòðàòåãè”. Ýìý ðòðàòåãèéã
áàðèìòàëæ áóé êîìïàíè îäîîãèéí á¿òýýãäýõ¿¿íýý øèíý çàõ çýýëä
ãàðãàñíààð áîðëóóëàëòàà íýìýãä¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëäàã.
Æè-Ìîáàéë êîðïîðàöè íü õºäºº îðîí íóòãèéí õîëáîîã õºãæ¿¿ëýõ
çîðèëãîîð çàõ çýýëä íýâòýðñýí áà çàõ çýýëèéíõ íü èõýíõ õóâèéã
õºäºº îðîí íóòãèéí õýðýãëýã÷èä ýçýëæ áàéäàã. Èéìä òîìîîõîí
õîòóóäûí õýðýãëýã÷äýä èë¿¿ ÷èãëýñýí ¿éë÷èëãýýã õ¿ðãýõ íü
êîìïàíèé çàõ çýýëèéí ºñºëò, ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã íýìýãä¿¿ëíý.
- 18. Ò¿¿í÷ëýí äýýðõ õºãæëèéí ñòðàòåãèóäûã õýðãýæ¿¿ëýõ, ìîíãîë
óëñàä ¿¿ðýí òåëåôîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýæ áàéãàà îïåðàòîð
êîìïàíèóäûí ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã äýýøë¿¿ëýõ, èëòãýëä ñàíàë
áîëãîæ áóé ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéã õýðýãæ¿¿ëýõýä äàðààõ
íèéòëýã øààðäëàãóóä òàâèãäàõ áîëíî. ¯¿íä:
1. ªðñºëäºõ ÿëãààã íýìýãä¿¿ëýõ. Îïåðàòîð á¿ð ¿éë÷èëãýýíèé
ìàðêåòèíãèéí
7-í
èæ
á¿ðäëèéã
íàðèéí
÷àíä
áàðèìòëàí
àæèëëàñíààð ºðñºëäºã÷人ñºº ÿëãàð÷ áîëíî. ¯¿íèé òóëä äîîðõ
àñóóäàëóóä äýýð èë¿¿ òºâëºðºõ íü ç¿éòýé.
¯éë÷èëãýý
¿ç¿¿ëýã÷
àæèëëàãñàä:
¯éë÷ë¿¿ëýã÷èäòýé
õàðèëöààíû äîãîëäîëã¿é ìàø îéð õàðüöàõ
¯éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áóé îð÷èí: Òàâ òóõòàé, òîõèëîã îð÷èíã
á¿ðä¿¿ëýõ
¯éë÷èëãýýíèé
¿éë
ÿâö:
Ò¿ðãýí
øóóðõàé,
÷àíàðòàé
¿éë÷èëãýýã õýðýãëýã÷äýä õ¿ðãýõ ÿâöûã ñàéæðóóëàõ
2. ¯éë÷èëãýýíèé ÷àíàðàà ñàéæðóóëàõ. ¯¿íèé òóëä:
Àæèëëàãñàä íü ÷àäâàð, ìýäëýã, õàðèëöàà ñàéòàé áàéõ.
Òàâ òóõòàé îð÷èíã á¿ðä¿¿ëýõ, õýðýãëýã÷äèéí õ¿ëýýëòèéã
áàãàñãàõ
Õàðèóöëàãûã ºíäºð áàéëãàæ, õýðýãëýã÷äýýñ èðñýí ãîìäîë
ñàíàëûã ò¿ðãýí øóóðõàé áàðàãäóóëäàã áàéõ.
Àøèãëàñàí ìàòåðèàë
[1]. Ä.Ãîòîâ, Ã.Áàçàðð¿ðýì “Ìàðêåòèìãèéì ðòðàòåãè” ìîí, 2006 îì.
[2]. Á.Áàëæíàà,
2000 îí.
Ö.Áàòð¿õ
“Ìàðêåòèìãèéì
ðñäàëãàà”
ãàðûì
àâëàãà,
[3]. Ä.Áàÿðíàà “Ìàðêåòèìã” ìîí, 2007 îì.
[4]. ª.Îäãýðýë “Ìýäýýëýë, Õàðèëöàà Õîëáîîìû
òºëºâèéí ñóäàëãààíû çàðèì àðññäëññä”, Äîêòîð
ãîðèëñîí íýã ñýäýâò á¿òýýë. 2008 îí.
[5]. Æ.Çîðèãòáààòàð “Ìýäýýëëèéì çàõ
àðññäàë” , áàêàëàâðûì äèïëîíèéì òºðºë.
çýýë
áîäëîãûì õýòèéì
(Ph.D)-ûí çýðýã
ò¿¿ìèéã
[6].
Î.Íàðàìáàò,
Í.Íàðàìáàò,
Ë.Áîëäáààòàð
øèìæèëãýýìèé àðãññä”, ìîí, 2002 îí.
“Çàõ
õºãæ¿¿ëýõ
çýýëèéì
[7]. Î.Áàëäàíãîìáî, Á.Öýöãýý, Ò.Íàðàíòóÿà “Öàõèëãààì õîëáîîìû
¿éë÷èëãýýíèé çàõ çýýë äýõ ºðñºë人íèé øèíæèëãýý, ºðñºëäºã÷äèéí
íàðêåòèìãèéì ðòðàòåãèéã òîäîðõîéëîõ ìü”, “Áèëýã” ðýòã¿¿ë, 2007 îì,
№01
[8]. Ìîíãîë óëñûí ñòàòèñòèêèéí ýìõòãýë - 2006, 2007.
[9]. www.mobicom.mn
