Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0917.193.864 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: vietbaocaothuctap.net Download luận văn thạc sĩ ngành luật hiến pháp với đề tài: Quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh từ thực tiễn tỉnh Bến Tre, cho các bạn làm luận văn làm luận văn tham khảo

1. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
  
NGUYỄN THỊ TƯỜNG VI
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC KHAI SINH
TỪ THỰC TIỄN TỈNH BẾN TRE
LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
HÀ NỘI - 2018

2. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
  
NGUYỄN THỊ TƯỜNG VI
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC KHAI SINH
TỪ THỰC TIỄN TỈNH BẾN TRE
Ngành: Luật hiến pháp và luật hành chính
Mã số: 8380102
LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. ĐẶNG MINH ĐỨC
HÀ NỘI - 2018

3. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của chính bản thân tôi.
Tất cả các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực,
chính xác. Đồng thời, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của
mình.
Người viết cam đoan
Nguyễn Thị Tường Vi

4. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG
LĨNH VỰC KHAI SINH................................................................................ 8
1.1. Khái quát về khai sinh và quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh....... 8
1.2. Nội dung quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh...............................21
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý nhà nước về khai sinh........................30
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH
VỰC KHAI SINH Ở TỈNH BẾN TRE .......................................................34
2.1. Thực trạng về đăng kí hộ tịch và khai sinh ở Bến Tre.............................34
2.2. Tình hình tổ chức hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
trên địa bàn tỉnh Bến Tre................................................................................. 38
2.3. Những tồn tại, hạn chế trong thực tiễn quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh trên địa bàn tỉnh Bến Tre.................................................................46
Chương 3: NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC KHAI SINH....................53
3.1. Một số quan điểm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh ..........................................................................................................53
3.2. Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai
sinh ..................................................................................................................57
KẾT LUẬN....................................................................................................71
TÀI LIỆU THAM KHẢO

5. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
UBND : Ủy ban nhân dân.
QLNN : Quản lý nhà nước.
HĐND : Hội đồng nhân dân.

6. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quyền nhân thân là một trong các quyền dân sự của công dân. Trong
pháp luật Việt Nam, các quyền nhân thân được quy định trong pháp luật dân
sự và chủ yếu là Bộ luật Dân sự, cụ thể được ghi nhận trong Bộ luật Dân sự
năm 2015. Việc Nhà nước ban hành và quy định các quyền nhân thân của cá
nhân trong Bộ luật Dân là việc khẳng định sự bảo vệ của Nhà nước đối với
các giá trị của quyền nhân thân. Trong các quyền nhân thân của cá nhân có
quyền được khai sinh, khi một cá nhân được sinh ra thì có quyền được khai
sinh. Theo đó thì những thông tin cá nhân của một người được ghi nhận trong
Giấy khai sinh như họ, tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; dân tộc, quốc
tịch; nơi sinh; các thông tin về cha, mẹ, thông qua thủ tục đăng ký khai sinh
được quy định tại Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đăng ký
khai sinh có vai trò quan trọng không chỉ đối với Nhà nước mà cả đối với
công dân. Cá nhân sau khi đăng ký khai sinh được thừa nhận là công dân của
một quốc gia, có đầy đủ quyền mà pháp luật quy định, được Nhà nước bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Đăng ký khai sinh giúp cho Nhà nước
quản lý tình hình tăng trưởng dân số; góp phần trong việc làm cơ sở hoạch
định các chính sách về kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh - quốc phòng, dân số
và kế hoạch hoá gia đình.
Giấy khai sinh được xác định là giấy tờ hộ tịch gốc của mỗi cá nhân.
Đây là loại giấy tờ có thông tin về nhân thân đầy đủ nhất của mỗi cá nhân từ
khi sinh ra. Các giấy tờ tùy thân khác như hộ khẩu, chứng minh nhân dân, học
bạ, văn bằng, chứng chỉ… đều phải tuân thủ các nội dung trong Giấy khai
sinh nếu có nội dung liên quan. Tại Điều 6 của Nghị định 123/2015/NĐ-CP
ngày 15 tháng 11 năm 2015 quy định “Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc
của mỗi cá nhân. Mọi hồ sơ giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm,

7. 2
tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ
cha, mẹ con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó”.
Mặc dù pháp luật hộ tịch đã khẳng định giá trị pháp lý quan trọng của
Giấy khai sinh, các quy định về đăng ký và quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh là khá chặt chẽ, có chiều hướng cải cách tiến bộ, có nhiều điểm mới
so với quy định trước đây. Cụ thể Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi
hành có nhiều quy định nhằm hướng tới mục tiêu 100% trẻ em sinh ra đều
được đăng ký khai sinh, như công khai hóa thủ tục đăng ký khai sinh; đơn
giản hóa thủ tục giấy tờ trong đăng ký khai sinh; rút ngắn thời hạn giải quyết;
tăng quyền chủ động, sáng tạo cho cán bộ Tư pháp cấp huyện, công chức Tư
pháp hộ tịch cấp xã; mở rộng thẩm quyền đăng ký; phân cấp mạnh mẽ thẩm
quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong đăng ký khai sinh có yếu tố nước
ngoài cho Ủy ban nhân dân cấp huyện. Luật Hộ tịch đang phát huy vai trò của
mình trên thực tế, tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, khi áp dụng vào
thực tiễn còn hạn chế, nhiều tình huống, sự kiện chưa được giải quyết do pháp
luật về hộ tịch chưa có quy định như đăng ký khai sinh quá hạn cho công dân
Việt Nam đang định cư ở nước ngoài, hay pháp luật có quy định nhưng còn
chung chung nên việc áp dụng còn tùy tiện, không thống nhất; hiệu quả quản
lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh chưa cao.
Theo số liệu thống kê của Bộ Tư pháp, trên địa bàn tỉnh Bến Tre và
một số tỉnh, thành phố trên cả nước các trường hợp trẻ em đăng ký khai sinh
quá hạn, trẻ em sinh ra chưa được đăng ký khai sinh còn cao; việc đăng ký
khai sinh chưa đúng quy định pháp luật, có nhiều nội dung trong Giấy khai
sinh được đăng ký chưa đúng; người dân chưa bảo quản tốt Giấy khai sinh, tự
ý tẩy, xóa, thay đổi nội dung trong Giấy khai sinh, dẫn đến tình trạng thay đổi,
cải chính hộ tịch tăng. Việc thay đổi, cải chính, xác định lại nội dung trong
Giấy khai sinh làm ảnh hưởng đến những nội dung trong các Giấy tờ khác có

8. 3
liên quan đến nội dung trong Giấy khai sinh, làm ảnh hưởng đến việc quản lý
nhà nước của các cơ quan khác có liên quan.
Thực trạng này xuất phát từ nhiều lý do khác nhau như do từ quy định
pháp luật về khai sinh còn hạn chế; việc quản lý, lưu trữ hồ sơ, Sổ đăng ký
khai sinh chưa đảm bảo dẫn đến thất lạc; trình độ dân trí, ý thức, mức độ tuân
thủ pháp luật của người dân chưa cao; trình độ cán bộ Tư pháp cấp huyện,
công chức Tư pháp hộ tịch cấp xã chưa đạt chuẩn; còn tình trạng cán bộ Tư
pháp cấp huyện, công chức Tư pháp hộ tịch cấp xã áp dụng pháp luật cứng
nhắc, chưa biết vận dụng pháp luật để giải quyết một số trường hợp mà pháp
luật quy định còn chung chung; công tác tuyên truyền vận động người dân
biết và chấp hành quy định pháp luật liên quan đến khai sinh chưa tốt, chưa đề
cao ưu thế của hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; thái độ
phục vụ công dân của người giải quyết thủ tục hành chính cho dân chưa cao.
Do đó, chúng ta cần phải nâng cao hiệu quả trong việc quản lý nhà nước trong
lĩnh vực khai sinh. Vì vậy, nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nước trong lĩnh
vực khai sinh và đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước
trong lĩnh vực khai sinh là vấn đề rất có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn.
Từ những lý do nêu trên, tôi chọn Đề tài: "Quản lý nhà nước trong
lĩnh vực khai sinh từ thực tiễn tỉnh Bến Tre" làm đề tài Luận văn tốt
nghiệp cao học luật của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Ở nước ta, những năm qua có nhiều công trình nghiên cứu về đề tài
đăng ký và quản lý hộ tịch, như một số bài viết “Những thách thức, khó
khăn đối với ngành Tư pháp trong triển khai thực hiện chương trình hành
động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch của tác giả Nhâm Ngọc Hiển,
tạp chí Dân chủ và pháp luật Bộ Tư pháp năm 2017. Trong phạm vi bài viết
này, tác giả đã nêu, phân tích những nhiệm vụ chính mà cơ quan tư pháp

9. 4
được giao; vai trò ý nghĩa của các hoạt động này trong thúc đẩy việc thực
hiện hiệu quả Luật Hộ tịch, các văn bản quy định chi tiết thi hành. Bên cạnh
đó, những khó khăn thách thức cũng được nêu ra và những hướng giải quyết
đảm bảo thực hiện các văn bản pháp luật về hộ tịch;
Bài viết Giải pháp bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa Luật Hộ tịch và
một số luật liên quan của tác giả Ths. Nguyễn Thị Ngọc Lâm. Bài nghiên
cứu này tập trung nêu và phân tích những vướng mắc nổi bật phát sinh trong
quá trình giải quyết các thủ tục đăng ký hộ tịch. Qua đó đưa ra những kiến
nghị, giải pháp về hoàn thiện hệ thống pháp luật trong thời gian tới nhằm
đảm bảo sự thống nhất trong thực thi pháp luật;
Bài viết: Một số khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành Luật
Hộ tịch ở các địa phương của tác giả Nguyễn Phương Dung, tạp chí Dân chủ
và pháp luật Bộ Tư pháp năm 2017, bài nghiên cứu này đã phân tích những
nội dung về đăng ký hộ tịch phát sinh trong quá trình thực hiện, có nhiều
tình tiết phức tạp, nhạy cảm mà Luật Hộ tịch và các văn bản quy định chi
tiết thi hành chưa có quy định điều chỉnh, dẫn đến yêu cầu đăng ký hộ tịch
của người dân ở một số địa phương chưa thể giải quyết;
Bài viết: Ảnh hưởng của một số tập quán đối với đăng ký, quản lý hộ
tịch của Võ Thị Hạnh, tạp chí Dân chủ và pháp luật Bộ Tư pháp năm 2017
bài nghiên cứu này đã phân tích những tập quán không phù hợp với quy định
của pháp luật, chính sự mâu thuẩn đó đã ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp
pháp của cá nhân và cơ chế áp dụng pháp luật trong việc đăng ký và quản lý
hộ tịch;
Bài viết Xác định thẩm quyền, trách nhiệm thực hiện một số việc đăng
ký hộ tịch của tác giả Ths. Đồng Ngọc Dám, tạp chí Dân chủ và pháp luật Bộ
Tư pháp năm 2017, bài nghiên cứu này đã phân tích những quy định mới
mang tính đột phá đã tạo điều kiện thuận lợi cho người có yêu cầu đăng ký

10. 5
hộ tịch. Tuy nhiên vẫn có nhiều quy định về thẩm quyền và trách nhiệm thực
hiện một số việc đăng ký hộ tịch chưa được người dân và công chức làm
công tác hộ tịch hiểu đúng, dẫn đến không thực hiện đúng thẩm quyền đăng
ký hộ tịch; xác định sai thủ tục, thành phần hồ sơ, thậm chí sai thẩm quyền
giải quyết hộ tịch
Nhưng cho đến nay chưa có công trình nào chuyên nghiên cứu một
cách chuyên sâu về mặt lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh để đưa ra giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh
vực này đã và đang có nhiều vướng mắc, bất cập cả về lý luận, pháp lý cũng
như thực tiễn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý
nhà nước trong lĩnh vực khai sinh ở tỉnh Bến Tre.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Thứ nhất, phân tích và làm rõ một số vấn đề lý luận về quản lý nhà nước
trong lĩnh vực khai sinh.
Thứ hai, phân tích, làm rõ các hạn chế, bất cập, đánh giá thực trạng
hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh tại tỉnh Bến Tre.
Thứ ba, từ những vướng mắc, bất cập giữa lý luận và thực trạng về
quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng ký khai sinh của tỉnh Bến Tre để đưa ra
một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về Hộ tịch ở Việt Nam trong thời gian
tới cũng như nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng ký khai
sinh tại tỉnh Bến Tre nói riêng.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu về hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh từ thực tiễn tỉnh Bến Tre.

11. 6
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu dựa trên tình hình đăng ký khai sinh và hoạt động
quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh trên địa bàn tỉnh Bến Tre.
Thời gian: từ năm 2016 đến năm 2017.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận: Để đạt được những mục đích đề ra, trong quá trình
nghiên cứu tác giả sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật
lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin kết hợp với tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà
nước và pháp luật.
Phương pháp nghiên cứu: Tác giả sử dụng các phương pháp như phân
tích, so sánh, thống kê, tổng hợp, phương pháp luật học, phương pháp xã hội
học… nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý nhà
nước trong khai sinh để giải quyết những vấn đề đặt ra trong Luận văn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Đề tài là công trình khoa học nghiên cứu một cách có hệ thống dưới
góc độ lý luận, đồng thời đưa ra thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả
hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh trong nước và có yếu tố
nước ngoài.
Các kiến nghị mà tác giả nêu ra trong Luận văn nếu được các cơ quan
có thẩm quyền nghiên cứu, tiếp thu sẽ góp phần giải quyết những bất cập,
vướng mắc về nhận thức, hoàn thiện về các quy định của pháp luật hiện hành,
nâng cao hiệu quả đăng ký và quản lý nhà nước trong lĩnh khai sinh và góp
phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước của các cơ quan khác trong việc đăng
ký và quản lý các giấy tờ có liên quan đến nội dung của Giấy khai sinh.
Kết quả nghiên cứu của Luận văn có thể ứng dụng, phục vụ vào công
tác quản lý nhà nước ở địa phương.

12. 7
Luận văn còn là tài liệu tham khảo cho giảng viên, sinh viên, và
những người quan tâm đến vấn đề liên quan đến lĩnh vực khai sinh, hoạt
động quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh.
7. Kết cấu của luận văn: Gồm 3 chương.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
gồm có kết cấu như sau:.
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh.
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh ở tỉnh
Bến Tre.
Chương 3: Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước
trong lĩnh vực khai sinh.

13. 8
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
TRONG LĨNH VỰC KHAI SINH
1.1. Khái quát về khai sinh và quản lý nhà nước trong lĩnh vực
khai sinh
1.1.1. Khái niệm về khai sinh và quản lý nhà nước về khai sinh
1.1.1.1. Khái niệm về khai sinh
Theo quy định tại điều 3 Luật Hộ tịch thì nội dung đăng ký hộ tịch bao
gồm: (1) Xác nhận vào Sổ hộ tịch các sự kiện khai sinh; kết hôn; giám hộ;
nhận cha, mẹ, con; thay đổi, cải chính hộ tịch , xác định lại dân tộc, bổ sung
thông tin hộ tịch; khai tử; (2) Ghi vào sổ hộ tịch việc thay đổi hộ tịch của cá
nhân theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; (3) Ghi
vào Sổ hộ tịch các sự kiện hộ tịch đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm
quyền của nước ngoài; (4) xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch các việc hộ tịch
khác theo quy định của pháp luật. Ở đây, khai sinh trước tiên được xác định là
một sự kiện hộ tịch cơ bản và đầu tiên để xác định tình trạng nhân thân của
một người từ khi được sinh ra. Hay theo từ điển tiếng Việt thông thường
“khai sinh” là khai báo, làm thủ tục cho đứa trẻ mới sinh.
Quyền được khai sinh là một trong những quyền nhân thân quan trọng
của mỗi người được pháp luật quy định và bảo vệ. Điều 7 Công ước quốc tế
về quyền trẻ em đã được thông qua và ký kết ngày 20 tháng 11 năm 1989
(còn gọi là Công ước Quyền trẻ em năm 1989) và có hiệu lực từ ngày 02
tháng 9 năm 1990 “Trẻ em phải được đăng ký ngay lập tức sau khi sinh ra và
có quyền có họ tên, quyền có quốc tịch và trong chừng mực có thể, quyền biết
cha mẹ mình và được cha mẹ mình chăm sóc sau khi ra đời”. Trên cơ sở công
ước quốc tế về quyền trẻ em, ngày 26 tháng 01 năm 1990 Việt Nam đã ký
Công ước về quyền trẻ em và phê chuẩn ngày 20 tháng 02 năm 1990 (không

14. 9
có bảo lưu nào). Ngay sau khi phê chuẩn Công ước, năm 1991, Việt Nam đã
ban hành hai đạo luật riêng về quyền trẻ em đó là Luật Bảo vệ, chăm sóc và
giáo dục trẻ em và Luật Phổ cập giáo dục tiểu học. Hệ thống pháp luật tiếp tục
thể chế hóa những bảo đảm của Nhà nước và xã hội trong việc bảo vệ, chăm
sóc và giáo dục trẻ em một cách rộng rãi và hiệu quả hơn. Và ngày 05 tháng 4
năm 2016, Quốc hội đã thông qua Luật Trẻ em và có hiệu lực thi hành ngày
01 tháng 6 năm 2017. Tại Điều 13 của Luật Trẻ em năm 2016 quy định: “Trẻ
em có quyền được khai sinh, khai tử, có họ, tên, có quốc tịch; được xác định
cha, mẹ, dân tộc, giới tính theo quy định của pháp luật”. Khoản 1 Điều 26 Bộ
Luật Dân sự năm 2015 quy định “Cá nhân có quyền có họ, tên (bao gồm cả
chữ đệm, nếu có). Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh
của người đó” và cũng tại Khoản 1 Điều 30 Bộ Luật Dân sự năm 2015 về
quyền được khai sinh, khai tử “Cá nhân từ khi sinh ra có quyền được khai
sinh”.
Như vậy, quyền được khai sinh là quyền đầu tiên khẳng định mỗi người
là một công dân một quốc gia, một công dân bình đẳng như mọi công dân
khác và đây là cơ sở phát sinh các quyền và nghĩa vụ của công dân.
Từ những quan niệm trên có thể khái niệm khai sinh là khai báo về việc
sinh ra của một cá nhân cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được xác
nhận bằng một văn bản pháp lý là Giấy khai sinh.
1.1.1.2. Khái niệm về đăng ký khai sinh
Đăng ký khai sinh là một loại sự kiện đăng ký hộ tịch, là sự kiện đăng
ký đầu tiên có liên quan đến nhân thân của một người từ khi mới sinh ra.
Trong các văn bản pháp luật chưa có định nghĩa chính thức về đăng ký khai
sinh, qua nghiên cứu khái niệm về đăng ký hộ tịch, từ đó để suy ra khái niệm
đăng ký khai sinh.

15. 10
Trong quá trình giải quyết các việc hộ tịch từ khi nước ta hoàn toàn
thống nhất đến nay có nhiều khái niệm về đăng ký hộ tịch được nêu trong các
quy định pháp luật như sau:
Một là: Đăng ký hộ tịch là việc ghi vào sổ của Ủy ban hành chính cơ sở
những việc sinh, tử, kết hôn và những việc có liên quan như nuôi con nuôi,
nhận con ngoài giá thú, nhận cha, mẹ đẻ, thay đổi quốc tịch, thay đổi họ, tên,
chữ đệm, cải chính ngày tháng năm sinh [12].
Hai là: Theo quy định tại khoản 2 điều 2 Luật Hộ tịch quy định “Đăng
ký hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ
hộ tịch các sự kiện hộ tịch của cá nhân, tạo cơ sở pháp lý để Nhà mước bảo hộ
quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, thực hiện quản lý về dân cư”.
Từ các khái niệm trên cho thấy đăng ký hộ tịch là quyền, nghĩa vụ của
mọi công dân, là một trong những nguyên tắc chung xét ở gốc độ pháp lý về
mặt quyền thì đăng ký hộ tịch là việc thể hiện quyền dân sự của công dân; về
mặt nghĩa vụ công dân phải có trách nhiệm thực hiện đăng ký hộ tịch. Đối với
Nhà nước thông qua việc đăng ký này để đảm bảo được quyền của mọi công
dân. Do vậy, đăng ký hộ tịch là quyền và nghĩa vụ của mỗi người, được cơ
quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo trình tự và thủ tục do pháp luật
về hộ tịch quy định.
Với khái niệm đăng ký hộ tịch quy định tại khoản 2 Điều 2 của Luật Hộ
tịch chúng ta xác định hai nhóm hành vi sau:
- Hành vi cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận vào Sổ hộ tịch các
sự kiện hộ tịch của công dân như khai sinh; kết hôn; khai tử; giám hộ; nhận
cha, mẹ, con; thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, bổ sung thông
tin hộ tịch, qua đó tiến hành đăng ký các sự kiện hộ tịch đã xác định và cấp
cho công dân những chứng thư pháp lý tương ứng sự kiện hộ tịch đã xác định.

16. 11
- Hành vi cơ quan nhà nước có thẩm quyền ghi vào Sổ hộ tịch việc thay
đổi hộ tịch của cá nhân theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền: thay đổi quốc tịch, xác định cha, mẹ, con; xác định lại giới tính; Nuôi
con nuôi, chấm dứt việc nuôi con nuôi; Ly hôn, hủy việc kết hôn trái pháp
luật, công nhận việc kết hôn; Công nhận giám hộ; Tuyên bố hoặc hủy tuyên
bố một người mất tích, đã chết, bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Từ khái niệm đăng ký hộ tịch nêu trên, khái niệm đăng ký khai sinh là
việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận và ghi vào Sổ đăng ký khai
sinh sự kiện được sinh ra của một cá nhân. Nội dung đăng ký khai sinh là việc
xác định những thông tin về bản thân người được đăng ký khai sinh như họ,
chữ đệm, tên; giới tính; ngày tháng năm sinh; nơi sinh; quê quán; dân tộc;
quốc tịch và thông tin của cha, mẹ người được đăng ký khai sinh…Sau khi
được đăng ký khai sinh cá nhân được cơ quan đăng ký cấp cho Giấy khai sinh
có ghi nhận đầy đủ các thông tin liên quan đến nhân thân của cá nhân như nội
dung mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã ghi nhận.
Để thuận tiện cho việc quản lý, đăng ký khai sinh được phân loại như sau:
- Căn cứ vào thời điểm đăng ký khai sinh, đăng ký khai sinh phân loại thành
đăng ký khai sinh đúng hạn, đăng ký khai sinh quá hạn, đăng ký lại khai sinh.
- Căn cứ vào tình trạng của trẻ, đăng ký khai sinh phân loại thành đăng
ký khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi, đăng ký khai sinh cho trẻ chết sơ sinh, đăng
ký khai sinh cho con ngoài giá thú, đăng ký khai sinh con trong giá thú, đăng
ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ, đăng ký khai sinh cho trẻ
em sinh ra do mang thai hộ.
- Căn cứ vào nơi sinh trẻ em, đăng ký khai sinh được phân loại thành
đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra ở trong nước và đăng ký khai sinh cho
trẻ em sinh ra ở nước ngoài.

17. 12
- Căn cứ vào thẩm quyền đăng ký khai sinh, đăng ký khai sinh phân loại
thành đăng ký khai sinh trong nước và đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài
- Luật cũng quy định UBND cấp xã có thẩm quyền đăng ký khai sinh
trong nước và Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền đăng ký khai sinh
có yếu tố nước ngoài.
Ở đây hành vi đăng ký khai sinh nào cũng đều là xác nhận sự kiện sinh,
ghi chép vào Sổ đăng ký khai sinh và cấp cho đương sự Giấy khai sinh. Do
thực tiễn rất phức tạp, việc đăng ký khai sinh phải được chia thành nhiều loại
để thực hiện việc quản lý. Phân loại ở đây nhằm mục đích thực hiện chức
năng quản lý, khi đăng ký khai sinh mọi trường hợp đều bình đẳng theo quy
định pháp luật về hộ tịch.
1.1.1.3. Giá trị pháp lý của Giấy khai sinh
Giấy khai sinh là một chứng thư pháp lý đầu tiên mà cơ quan nhà nước
có thẩm quyền cấp cho người được khai sinh sau khi đã xác nhận và ghi vào
sổ đăng ký sự kiện được sinh ra của một cá nhân, nội dung Giấy khai sinh xác
định những thông tin về bản thân người được đăng ký khai sinh như họ, chữ
đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; nơi sinh và
thông tin về cha, mẹ của người được đăng ký khai sinh. Giấy khai sinh được
ví như “giấy thông hành” vào đời, nó gắn liền với mỗi cá nhân từ khi sinh ra
đến khi chết đi. Giấy khai sinh được cấp cho người nào thi người đó sử dụng,
không thể thực hiện các giao dịch dân sự đối với Giấy khai sinh, như cho
mượn hay trao đổi.
Giấy khai sinh là một loại giấy tờ hộ tịch nên Giấy khai sinh vừa có giá
trị pháp lý của một loại giấy tờ hộ tịch và có giá trị pháp lý riêng của nó. Lần
đầu tiên pháp luật về hộ tịch quy định về hộ tịch và đăng ký hộ tịch, cụ thể
cho thấy hộ tịch là những sự kiện được xác định tình trạng nhân thân của cá
nhân từ khi sinh ra đến khi chết. Như vậy, giấy tờ hộ tịch có ý nghĩa quan

18. 13
trọng đối với mỗi cá nhân, nó gắn liền suốt đời của mỗi người từ khi sinh ra
đến khi mất đi. Trong các loại giấy tờ hộ tịch “Giấy khai sinh là giấy tờ hộ
tịch gốc của cá nhân. Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ
đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan
hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó” [7].
Từ giá trị pháp lý của Giấy khai sinh thấy được mối quan hệ Giấy khai
sinh và các hồ sơ, giấy tờ khác của cá nhân là mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân
như văn bằng, chứng chỉ, hộ khẩu, chứng minh nhân dân…. có nội dung ghi
về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; quê
quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.
Liên quan đến các lĩnh vực quản lý nhà nước (QLNN) khác, Giấy khai sinh là
loại giấy tờ phải nộp hay xuất trình khi thực hiện các thủ tục hành chính có
liên quan, căn cứ vào nội dung Giấy khai sinh các cơ quan nhà nước thực hiện
các thủ tục hành chính cho công dân. Có thể thấy được mối quan hệ Giấy khai
sinh và các hồ sơ, giấy tờ khác trong các lĩnh vực QLNN khác nhau như trong
lĩnh vực đăng ký thường trú, trẻ em đăng ký thường trú theo quy định tại Điều
13 Luật Cư trú, khi đăng ký thường trú phải có Giấy khai sinh [2]. Trong lĩnh
vực giáo dục, trẻ em khi nộp hồ sơ nhập học vào lớp một phải nộp Giấy khai
sinh; Giấy khai sinh là căn cứ ghi thông tin vào các văn bằng, chứng chỉ.
Trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch, trong trường hợp ủy quyền đăng ký hộ tịch
Giấy khai sinh là giấy tờ xuất trình đối với trường hợp nếu người được ủy
quyền đăng ký hộ tịch là ông, bà, cha, mẹ, con, anh, chị, em ruột của người ủy
quyền, thì văn bản ủy quyền không phải công chứng, chứng thực, nhưng phải
xuất trình Giấy khai sinh chứng minh quan hệ cha, mẹ, con hay anh chị em
ruột. Đây chỉ là một vài ví dụ điển hình để thấy được mối quan hệ Giấy khai
sinh và các hồ sơ, giấy tờ khác của cá nhân.

19. 14
Ngoài việc Giấy khai sinh không chỉ có ý nghĩa pháp lý đối với mỗi cá
nhân mà còn liên quan họ tộc của người đó về mối quan hệ ông bà, cha mẹ,
cô chú bác, anh chị em. Giấy khai sinh còn là cơ sở chứng minh cho mỗi cá
nhân trong việc được hưởng quyền thừa kế di sản và các quyền sở hữu khác.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai
sinh
1.1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
Quản lý nhà nước (QLNN) chính là hoạt động thực thi quyền lực nhà
nước do các cơ quan quản lý nhà nước tiến hành đối với tất cả mọi cá nhân và
tổ chức trong xã hội, trên tất cả các mặt của đời sống xã hội bằng cách sử
dụng quyền lực nhà nước có tính cưỡng chế đơn phương nhằm mục tiêu phục
vụ lợi ích chung của cả cộng đồng, duy trì ổn định, an ninh trật tự và thúc đẩy
xã hội phát triển theo một định hướng thống nhất của nhà nước [16, tr. 10].
QLNN mang tính quyền lực nhà nước, có nghĩa là, toàn bộ các tác
động tổ chức và điều chỉnh của quản lý được tiến hành dựa trên cơ sở quyền
lực nhà nước. Quyền lực nhà nước được ghi nhận, cũng cố bằng pháp luật và
được bảo đảm bằng các biện pháp cưỡng chế của nhà nước. Xã hội càng hiện
đại thì càng cần đến quản lý (trong đó có quản lý nhà nước) có nghĩa là càng
cần đến quyền lực (trong đó, quyền lực nhà nước là một dạng cụ thể). Như
vậy, nói tới hoạt động QLNN, dù là hoạt động của cơ quan nhà nước, của một
tổ chức hay cá nhân nhân danh nhà nước đều dựa trên quyền lực nhà nước.
QLNN là hoạt động mang tính khoa học, tính kế hoạch hay đó chính là
hoạt động mang tính chủ quan của con người, nhưng lại dựa trên những yêu
cầu khách quan và quy luật khách quan. QLNN cần kết hợp một cách chặc
chẽ giữa cái khách quan và chủ quan.Vì vậy, QLNN là hoạt động mang tính
chủ động, sáng tạo – sáng tạo pháp luật điều chỉnh những quan hệ xã hội mới
phát sinh, chưa ổn định và chưa được Luật điều chỉnh. Tính chủ động sáng

20. 15
tạo của QLNN xuất phát từ thực tiễn đời sống xã hội luôn biến động và phát
triển để tìm kiếm biện pháp, phương thức thích ứng kịp thời và giải quyết có
hiệu quả nhằm đạt tới những mục tiêu và chủ đích đã được xác định trên
những chương trình cụ thể cả về chiến lược về không gian cũng như thời gian.
Chủ thể quản lý nhà nước là các cơ quan nhà nước (chủ yếu là cán bộ,
công chức có thẩm quyền phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao).
Những chủ thể này tham gia vào quá trình tổ chức quyền lực nhà nước về lập
pháp, hành pháp và tư pháp theo quy định của pháp luật.
Đối tượng của quản lý nhà nước là bao gồm tất cả các cá nhân, tổ chức
sinh sống trong phạm vi lãnh thổ quốc gia. Quản lý nhà nước mang tính toàn
diện, nghĩa là bao gồm tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như: chính trị,
kinh tế, văn hóa, xã hội…Và công cụ quản lý nhà nước chủ yếu là pháp luật,
chính sách, kế hoạch để quản lý xã hội.
Hiện nay chưa có khái niệm QLNN trong lĩnh vực khai sinh, trên cơ sở
khái niệm chung về QLNN và khái niệm về khai sinh và đăng ký khai sinh, có
thể định nghĩa QLNN trong lĩnh vực khai sinh như sau: Quản lý nhà nước
trong lĩnh vực khai sinh là hoạt động chấp hành và điều hành của các cơ
quan nhà nước, các cá nhân có thẩm quyền được tiến hành trên cơ sở Hiến
pháp và luật và để thi hành luật tác động đến việc khai sinh của một người,
nhằm đảm bảo cho việc khai sinh đúng quy định pháp luật, mọi người khi
được sinh ra đều được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận và ghi vào
Sổ đăng ký khai sinh và cấp Giấy khai sinh.
1.1.2.2. Đặc điểm của quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
QLNN trong lĩnh vực khai sinh, ngoài những đặc điểm của hoạt động
QLNN còn có những đặc điểm chủ yếu sau đây:
Thứ nhất, đối tượng QLNN trong lĩnh vực khai sinh là sự kiện được
sinh ra của một người, có thể là trẻ em mới sinh hay không phải là trẻ em (bao

21. 16
gồm trường hợp đăng ký khai sinh quá hạn cho người đã thành niên hoặc
đăng ký lại khai sinh), được sinh ra ở trong nước hay ở nước ngoài có cha, mẹ
là công dân Việt Nam (có quốc tịch nước ngoài hay chưa có quốc tịch nước
ngoài) hay người nước ngoài. Đăng ký khai sinh phân loại để quản lý theo
pháp luật hiện hành có đăng ký khai sinh trong nước và đăng ký khai sinh có
yếu tố nước ngoài, trong đó có đăng ký khai sinh đúng hạn, đăng ký khai sinh
quá hạn, ghi vào sổ hộ tịch việc sinh của công dân Việt Nam đã đăng ký tại cơ
quan có thẩm quyền của nước ngoài và đăng ký lại khai sinh.
Như vậy, yếu tố trong nước hay nước ngoài của đối tượng quản lý chi
phối đến hoạt động quản lý, quyết định chủ thể quản lý và pháp luật được áp
dụng để quản lý khai sinh trong nước và khai sinh có yếu tố nước ngoài là
khác nhau. Ví dụ: Đăng ký khai sinh trong nước thẩm quyền đăng ký khai
sinh là UBND cấp xã; còn đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài thẩm
quyền đăng ký khai sinh là Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Thứ hai, chủ thể QLNN trong lĩnh vực khai sinh là các cơ quan nhà
nước có thẩm quyền thực hiện chức năng QLNN trong lĩnh vực khai sinh. Các
cơ quan có thẩm quyền QLNN trong lĩnh vực khai sinh như: Chính phủ, Bộ
Tư pháp, Bộ Ngoại giao, UBND cấp tỉnh, Sở Tư pháp, UBND cấp huyện,
Phòng Tư pháp, UBND cấp xã, Cơ quan Ngoại giao, Lãnh sự Việt Nam.
Thứ ba, khách thể QLNN trong lĩnh vực khai sinh là việc khai sinh để
xác nhận về mặt pháp lý sự kiện được sinh ra của một cá nhân, thừa nhận sự
tồn tại một cá nhân về mặt pháp lý, làm cơ sở phát sinh quyền và nghĩa vụ của
một cá nhân.
Thứ tư, phương pháp QLNN trong lĩnh vực khai sinh vừa mang tính
giáo dục thuyết phục, vừa mang tính mệnh lệnh hành chính. Nhưng ở đây tính
thuyết phục hơn là mệnh lệnh hành chính, vì đăng ký khai sinh vừa là quyền
và trách nhiệm công dân và cũng là trách nhiệm của Nhà nước, chủ thể

22. 17
QLNN có trách nhiệm tuyên truyền, vận động người có trách nhiệm đăng ký
khai sinh cho trẻ em, nếu người có trách nhiệm không thực hiện đúng quy
định pháp luật về đăng ký khai sinh, như đăng ký khai sinh quá hạn sẽ bị áp
dụng biện pháp xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.
Thứ năm, quyền được khai sinh là một trong các quyền nhân thân của
cá nhân, đây là quyền quan trọng cần được pháp luật bảo vệ nên quyền này đã
được ghi nhận trong văn bản pháp luật có giá trị cao là Bộ luật Dân sự năm
2015. Trong các quyền nhân thân của cá nhân thì quyền được khai sinh được
ghi nhận tại Điều 30 Bộ luật Dân sự năm 2015 “Cá nhân từ khi sinh ra có
quyền được khai sinh”. Luật Hộ tịch đã cụ thể hóa Bộ luật Dân sự về trình tự
thủ tục đăng ký khai sinh và việc quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh.
Thứ sáu, QLNN trong lĩnh vực khai sinh có liên hệ mật thiết với hoạt
động QLNN trong các lĩnh vực khác. Giấy khai sinh được xác định là giấy tờ
hộ tịch gốc của cá nhân. Đây là loại giấy tờ có nội dung đầy đủ thông tin nhất
của mỗi cá nhân từ khi sinh ra. Mọi hồ sơ giấy tờ của cá nhân có nội dung ghi
về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê
quán; quan hệ cha, mẹ con phải phù hợp với Giấy khai sinh. Do vậy, đăng ký
khai sinh phải được thực hiện thường xuyên, đăng ký kịp thời, khách quan,
chính xác, đầy đủ theo quy định và trong thủ tục phải thuận tiện cho người dân
đi đăng ký nếu khi thực hiện việc đăng ký khai sinh không chính xác, không
đúng quy định sẽ ảnh hưởng đến hoạt động QLNN của các cơ quan khác.
1.1.2.3. Vai trò của quản lý nhà nước về khai sinh.
Ở mỗi giai đoạn, tùy thuộc vào điều kiện kinh tế - xã hội của mỗi quốc
gia, tùy thuộc vào mong muốn của nhà quản lý, việc đăng ký khai sinh có một
ý nghĩa nhất định. Việc đăng ký khai sinh được hoàn thiện dần cùng với công
tác đăng ký hộ tịch qua các văn bản về hộ tịch mà Nhà nước đã ban hành.
Đăng ký khai sinh là một lĩnh vực trong công tác đăng ký hộ tịch, đăng ký

23. 18
khai sinh có vai trò ý nghĩa rất quan trọng đối với công dân và đối với Nhà
nước, đăng ký khai sinh tạo mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân.
Thứ nhất, vai trò của đăng ký khai sinh đối với việc QLNN: Nhà nước
đăng ký khai sinh cho công dân là để Nhà nước quản lý về mặt pháp lý từng
người dân, qua đó quản lý toàn bộ dân cư trong cả nước, nắm bắt được biến
động tự nhiên về dân cư, thống kê được tình hình dân số giúp Nhà nước có cơ
sở hoạch định chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình. Qua đó Nhà nước
có cơ sở khoa học để hoạch định các chính sách phát triển kinh tế, văn hóa, xã
hội, quốc phòng và trật tự an toàn xã hội. Mặt khác công tác đăng ký khai
sinh một yêu cầu không thể thiếu trong QLNN về hộ tịch, là ghi nhận về mặt
pháp lý sự tồn tại của một cá nhân, là cơ sở ràng buộc trách nhiệm giữa Nhà
nước và công dân, từ đó phát sinh trách nhiệm của Nhà nước trong việc chăm
lo đời sống người dân, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Hơn thế nữa, đối với Nhà nước thông qua việc đăng ký này đảm bảo được
quyền của công dân, quyền được khai sinh mà pháp luật đã quy định. Đặc biệt
đối với trẻ em đối tượng Nhà nước quan tâm bảo vệ, thì đăng ký khai sinh cho
trẻ em là nghĩa vụ phải làm của Nhà nước nhằm đảm bảo quyền và lợi ích của
trẻ em, đối tượng được quan tâm hàng đầu trong mọi xã hội.
Khi đăng ký khai sinh Nhà nước cấp phát cho người dân chứng thư
pháp lý là Giấy khai sinh. Giấy khai sinh góp phần hỗ trợ hoạt động các cơ
quan nhà nước trong việc xác định nhân thân của một người như độ tuổi, giới
tính, cha mẹ…., phục vụ cho các quan hệ khác. Ví dụ: Giấy khai sinh dùng để
xác định cha và mẹ đẻ của một cá nhân, giúp cơ quan nhà nước có thẩm
quyền giải quyết việc phân chia di sản thừa kế trong trường hợp người chết
không để lại di chúc, phân chia tài sản theo pháp luật, hay Giấy khai sinh
dùng để hỗ trợ cho cơ quan tiến hành tố tụng trong việc xác định tuổi của một
người để áp dụng chính sách trong tố tụng cho phù hợp…

24. 19
Thứ hai, vai trò của đăng ký khai sinh đối với công dân: Đăng ký khai
sinh là quyền của mỗi người được pháp luật quốc tế ghi nhận, đồng thời cũng
được ghi nhận trong pháp luật của quốc gia. Đăng ký khai sinh có vai trò, ý
nghĩa là sự ghi nhận về mặt pháp lý thực trạng của một người được sinh ra,
thông qua đăng ký khai sinh, cá nhân được cấp Giấy khai sinh, là cơ sở xác
định nguồn gốc các mối quan hệ nhân thân, quan hệ gia đình; là một trong
những chứng cứ pháp lý tạo ra sự ràng buộc về mặt pháp lý giữa Nhà nước và
công dân và đối với các mối quan hệ khác trong xã hội ví dụ như truy nhận
cha, mẹ con, thừa kế di sản, học tập…Đăng ký khai sinh cho một cá nhân là
cơ sở đầu tiên để một cá nhân trở thành công dân một quốc gia, làm phát sinh
quyền của mình đối với Nhà nước, công dân thực hiện được các quyền của
mình được Nhà nước ghi nhận và là cơ sở để được Nhà nước bảo vệ quyền và
lợi ích hợp pháp của cá nhân. Nếu cá nhân không đăng ký khai sinh thì sẽ trở
thành người “vô danh”, Nhà nước không biết được sự tồn tại của một cá nhân,
cá nhân sẽ không hưởng được các quyền dành cho công dân mà Nhà nước
quy định, cũng như công dân sẽ không được bảo vệ khi quyền và lợi ích bị
xâm hại. Nếu không có khai sinh thì không có cơ sở chắc chắn để phân biệt cá
nhân này với cá nhân khác thông qua các yếu tố cơ bản như: họ, chữ đệm, tên;
ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; nơi sinh; thông tin về cha mẹ…
Trong cuộc sống, Giấy khai sinh có vai trò và ý nghĩa quan trọng đối
với người dân, tuy nhiên nếu không thực hiện đúng quy định pháp luật thì sẽ
gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Đăng ký khai sinh
đòi hỏi phải được đăng ký chính xác tuyệt đối các thông tin liên quan đến
nhân thân của một cá nhân. Nếu trong việc đăng ký khai sinh có sự không
chính xác trong việc ghi nhận các thông tin đã đăng ký thì hệ lụy này do
người dân gánh chịu.
1.1.2.4. Cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương về đăng kí hộ tịch

25. 20
Một là, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền chung
QLNN trong lĩnh vực khai sinh ở địa phương. UBND do Hội đồng nhân dân
(HĐND) bầu, là cơ quan chấp hành của HĐND, cơ quan hành chính nhà nước
ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, HĐND cùng cấp
và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên [24, tr. 24].
Với chức năng QLNN ở địa phương, UBND cấp tỉnh thực hiện nhiệm
vụ, quyền hạn sau đây: “Thực hiện các nhiệm vụ về tổ chức và bảo đảm việc
thi hành Hiến pháp và pháp luật, xây dựng chính quyền và địa giới hành
chính, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hóa, thông tin, thể dục, thể
thao, y tế, lao động, chính sách xã hội, dân tộc, tôn giáo, quốc phòng, an ninh,
trật tự, an toàn xã hội, hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp và các nhiệm vụ,
quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.” [24, tr. 45].
UBND tỉnh thực hiện QLNN về hộ tịch tại địa phương có nhiệm vụ,
quyền hạn được cụ thể hóa tại Điều 69 của Luật Hộ tịch. Thực hiện tinh thần cải
cách hành chính, UBND cấp tỉnh không còn thẩm quyền đăng ký khai sinh; Ghi
vào sổ hộ tịch việc sinh, thẩm quyền này đã phân cấp cho UBND cấp huyện.
UBND cấp tỉnh hoạt động theo chế độ tập thể nhưng vẫn đề cao vai trò
của Chủ tịch UBND. Chủ tịch UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm về công tác
đăng ký, quản lý hộ tịch và những vi phạm trong công tác đăng ký, quản lý hộ
tịch do buông lỏng quản lý.
Hai là, Sở Tư pháp tỉnh Bến Tre là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân tỉnh có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý nhà
nước về: công tác xây dựng và thi hành pháp luật; theo dõi thi hành pháp luật;
kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật; pháp chế; phổ biến, giáo dục pháp
luật; hòa giải ở cơ sở; xây dựng xã, phường, thị trấn tiếp cận pháp luật; hộ tịch;
quốc tịch; chứng thực; nuôi con nuôi; lý lịch tư pháp; bồi thường nhà nước; trợ
giúp pháp lý; luật sư; tư vấn pháp luật; công chứng; giám định tư pháp; bán đấu

26. 21
giá tài sản; trọng tài thương mại; quản tài viên doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài
sản và hoạt động hành nghề quản lý, thanh lý tài sản; quản lý công tác thi hành
pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; thanh tra chuyên ngành Tư pháp và công
tác tư pháp khác theo quy định của pháp luật [35].
Sở Tư pháp là cơ quan có thẩm quyền riêng QLNN trong lĩnh vực khai
sinh ở địa phương. Tại Khoản 2 Điều 69 của Luật Hộ tịch, Sở Tư pháp giúp
UBND cấp tỉnh thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại các điểm a, b,
d, đ, g và h khoản 1 điều 69 của Luật Hộ tịch.
1.2. Nội dung quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
1.2.1. Ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật.
Ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật là một
trong những nội dung quan trọng của QLNN, thể hiện tính chất chấp hành và
điều hành của hoạt động QLNN nói chung và hoạt động QLNN trong lĩnh vực
khai sinh nói riêng. Trong lĩnh vực khai sinh, căn cứ vào phạm vi thẩm quyền
đã được pháp luật quy định, cơ quan QLNN ban hành văn bản quy phạm pháp
luật trong lĩnh vực khai sinh để thực hiện trên phạm vi toàn quốc hay địa
phương theo thẩm quyền. Ở đây, thì hoạt động ban hành văn bản quy phạm
pháp luật trong lĩnh vực khai sinh do các chủ thể sau đây thực hiện: Quốc hội,
Chính phủ, Bộ Tư pháp, UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện, UBND cấp xã.
Trong đó vai trò của Quốc hội là đặc biệt quan trọng, thống nhất QLNN trong
lĩnh vực khai sinh, để cụ thể hóa quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 về
quyền được khai sinh của cá nhân, Quốc hội đã ban hành Luật Hộ tịch; Chính
phủ đã ban hành Nghị định 123/2015/NĐ-CP, trong đó có quy định về QLNN
trong lĩnh vực khai sinh. Với vai trò là cơ quan có thẩm quyền riêng trong
QLNN trong lĩnh vực khai sinh ở Trung ương Bộ Tư pháp ban hành Thông tư
số 15/2015/TT-BTP để hướng dẫn thi hành Nghị định và hướng dẫn nghiệp
vụ trong lĩnh vực khai sinh.

27. 22
Ở địa phương, nhìn chung cơ quan QLNN trong lĩnh vực khai sinh như
UBND cấp huyện, UBND cấp xã hầu như không ban hành văn bản quy phạm
pháp luật trong lĩnh vực khai sinh, chủ yếu là tổ chức thực hiện văn bản quy
phạm pháp luật của Trung ương và của UBND cấp tỉnh.
1.2.2. Đăng ký khai sinh và ghi vào Sổ hộ tịch việc khai sinh đã được
giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài
1.2.2.1. Đăng ký khai sinh trong nước
Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành ra đời quy định thẩm
quyền đăng ký khai sinh cho trẻ em trong nước tại ba nơi: UBND cấp xã nơi
cư trú của người mẹ hoặc người cha hoặc nơi đứa trẻ đang sinh sống trên thực
tế. Điều này cũng cho thấy, nhà nước ta đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho
người dân, nhất là đối với những đứa trẻ được sinh ra nhưng cha mẹ không có
hộ khẩu thường trú hay tạm trú hoặc đi làm ăn xa mà không có điều kiện về
nơi cư trú để đăng ký khai sinh. Và để đảm bảo trẻ em được khai sinh có phần
khai đầy đủ theo nội dung của Giấy khai sinh, nhất là trong việc khai sinh cho
trẻ em có phần khai của cha và mẹ, Luật hộ tịch còn quy định rất cụ thể việc
kết hợp giải quyết nhận con và đăng ký khai sinh.
Để đảm bảo nguyên tắc mỗi sự kiện khai sinh chỉ được đăng ký tại một
cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền, nội dung đăng ký khai sinh là chính
xác, khách quan, Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015
của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ
tịch quy định khi đăng ký khai sinh, trong hồ sơ phải có bản chính Giấy
chứng sinh hoặc giấy tờ thay thế Giấy chứng sinh.
Bên cạnh đó, các trường hợp đặc biệt như trẻ bị bỏ rơi, chưa xác định
được cha, mẹ và do mang thai hộ vẫn được đăng ký khai sinh. Đối với các
trường hợp trẻ em sinh ra mà cha, mẹ bị khuyết tật, ốm bệnh không thể đi
đăng ký khai sinh cho con; cha, mẹ bị bắt tạm giam hoặc đang thi hành án

28. 23
phạt tù mà không còn ông bà nội, ngoại và người thân thích khác hoặc những
người này không có điều kiện đi đăng ký khai sinh cho trẻ thì UBND cấp xã
tổ chức đăng ký khai sinh lưu động. Điều này tạo điều kiện đảm bảo mọi sự
kiện sinh của người dân được đăng ký đầy đủ và tăng cường công tác quản lý
hộ tịch tại địa phương.
Nhằm thực hiện tốt công tác đăng ký khai sinh cho mọi trường hợp đều
có Giấy khai sinh và để góp phần quản lý tốt công tác hộ tịch tại các địa
phương, pháp luật còn quy định rất cụ thể việc đăng ký khai sinh cho người
đã có hồ sơ, giấy tờ cá nhân; đăng ký lại khai sinh đối với việc khai sinh đã
được đăng ký trước ngày 01/01/2016, nhưng sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ
hộ tịch không còn lưu giữ hoặc hư hỏng, không sử dụng được.
1.2.2.2. Đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài
Với quan điểm thực hiện phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương,
Luật Hộ tịch quy định Ủy ban nhân dân cấp huyện được giải quyết toàn bộ
các việc đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài. Cụ thể là UBND cấp huyện có
thẩm quyền giải quyết các thủ tục hành chính về đăng ký khai sinh cho trẻ em
có yếu tố nước ngoài; trẻ em sinh ra ở nước ngoài chưa được đăng ký khai
sinh về cư trú tại Việt Nam; kết hợp giải quyết thủ tục đăng ký khai sinh và
thủ tục nhận cha, mẹ, con; đăng ký lại khai sinh.
Quy định này nhằm phát huy tối đa năng lực, trách nhiệm của chính
quyền địa phương; bảo đảm tăng cường vai trò quản lý của UBND cấp tỉnh,
tiến tới mục tiêu lâu dài là phân cấp triệt để thẩm quyền đăng ký hộ tịch cho
chính quyền cơ sở khi điều kiện cho phép.
1.2.2.3. Ghi vào sổ hộ tịch việc khai sinh đã được giải quyết tại cơ
quan có thẩm quyền của nước ngoài
Luật Hộ tịch đã tiếp tục kế thừa và thực hiện quy định tại Nghị định số
158/2005/NĐ-CP đối với một số trường hợp trẻ sinh ra ở nước ngoài, đã được

29. 24
đăng ký khai sinh ở nước ngoài, có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam, người
kia là công dân nước ngoài, về cư trú tại Việt Nam, yêu cầu có Giấy khai sinh
của Việt Nam để thuận lợi cho việc học tập, cư trú của trẻ. Quy định này đã
tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc sử dụng Giấy khai sinh.
1.2.3. Tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật trong lĩnh vực
khai sinh.
Pháp luật là do Nhà nước ban hành để điều chỉnh quan hệ xã hội phát
sinh, để pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống, người dân tuân thủ quy
định pháp luật, điều chỉnh hành vi của mình theo quy định pháp luật, sử dụng
pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì pháp luật phải
được tuyên truyền trong dân. Cụ thể ở đây là pháp luật trong lĩnh vực khai
sinh, cơ quan QLNN trong lĩnh vực khai sinh phải tổ chức tuyên truyền, phổ
biến pháp luật về đăng ký khai sinh. Khi người dân hiểu rõ quy định pháp luật
về đăng ký khai sinh sẽ chủ động đi đăng ký khai sinh và thực hiện theo đúng
các quy định pháp luật trong lĩnh vực khai sinh, đảm bảo mọi trường hợp trẻ
em sinh ra đều được khai sinh. Bên cạnh đó thì cơ quan QLNN, cán bộ, công
chức thực hiện chức năng QLNN trong lĩnh vực khai sinh cũng cần phải hiểu
biết pháp luật, thực hiện tốt chức năng QLNN trong lĩnh vực khai sinh nói
chung, đăng ký kịp thời chính xác các trường hợp đăng ký khai sinh nói riêng.
1.2.4. Quản lý, sử dụng Sổ đăng ký khai sinh, biểu mẫu khai sinh;
lưu trữ Sổ đăng ký khai sinh, hồ sơ khai sinh.
1.2.4.1. Quản lý, sử dụng Sổ đăng ký khai sinh, biểu mẫu khai sinh.
Sổ đăng ký khai sinh là cơ sở ghi nhận các thông tin cá nhân của một
người, chỉ những người có thẩm quyền mới được khai thác, sử dụng. Sổ đăng
ký khai sinh là cơ sở cấp bản sao Giấy khai sinh, là cơ sở báo cáo thống kê
tình hình đăng ký khai sinh.

30. 25
Bộ Tư pháp in, phát hành Sổ đăng ký khai sinh. Việc ghi chép Sổ đăng
ký khai sinh phải đảm bảo đúng theo quy định tại Điều 21 của Thông tư số
15/2015/TT-BTP.
1.2.4.2. Lưu trữ Sổ đăng ký khai sinh, hồ sơ khai sinh.
Sổ đăng ký khi sinh phải được lưu trữ vĩnh viễn, bảo quản để sử dụng
lâu dài, phục vụ nhu cầu của nhân dân, đáp ứng cho công tác thống kê số liệu,
phục vụ cho hoạt động QLNN. Các sự kiện hộ tịch nói chung, đăng ký khai
sinh nói riêng không chỉ gắn liền với mỗi cá nhân suốt đời mà còn ảnh hưởng
đến thế hệ con cháu của họ cho nên việc bảo quản Sổ đăng ký khai sinh phải
được đảm bảo an toàn. UBND cấp xã, UBND cấp huyện và Sở Tư pháp có
trách nhiệm lưu trữ, bảo quản, khai thác sử dụng Sổ đăng ký khai sinh theo
đúng quy định của pháp luật về lưu trữ và pháp luật về đăng ký và quản lý hộ
tịch; thực hiện các biện pháp an toàn, chống cháy nổ, bão lụt, ẩm ướt, mối mọt.
1.2.5. Xây dựng bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh;
đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến
địa phương.
Nói đến hoạt động QLNN trong lĩnh vực khai sinh là không thể không
nói đến bộ máy QLNN; đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến địa
phương, bởi lẽ yếu tố con người là yếu tố có tính chất quyết định đến chất
lượng và hiệu quả công việc. Để thực hiện có hiệu quả hoạt động QLNN
trong lĩnh vực khai sinh thì phải quan tâm đến việc xây dựng bộ máy quản lý;
đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Trong việc xây dựng
bộ máy QLNN cần xác định mục tiêu là xây dựng bộ máy quản lý thống nhất,
thông suốt, hiệu lực, hiệu quả.
Do vậy, đòi hỏi việc tuyển dụng, đào tạo công chức Tư pháp hộ tịch
cấp xã đạt chuẩn theo quy định của Luật Hộ tịch và Luật Cán bộ, công chức.

31. 26
Trong việc tuyển dụng công chức phải khách quan, công khai nghiêm
túc, đúng quy định pháp luật. Phải thường xuyên có kế hoạch đào tạo bồi
dưỡng đội ngũ công chức cả về lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ và kỹ
năng hành chính.
Công tác khen thưởng phải được chú trọng, quan tâm tổ chức thực hiện
các chế độ chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức. Tổ chức khen
thưởng kịp thời đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong
công việc, kịp thời xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức.
Trong thực thi công vụ, công chức Tư pháp - hộ tịch, cán bộ Tư pháp
của Phòng Tư pháp không được cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu, trì hoãn,
gây khó khăn, phiền hà, nhận hối lộ khi cơ quan, tổ chức, cá nhân đăng ký hộ
tịch; thu lệ phí hộ lịch cao hơn mức quy định hoặc tự ý đặt ra các khoản thu
khi đăng ký hộ tịch; tự đặt ra những thủ tục, giấy tờ trái với quy định khi đăng
ký hộ tịch; làm sai lệch các nội dung đã được đăng ký trong sổ hộ tịch, biểu
mẫu hộ tịch; đăng ký, cấp các giấy tờ hộ tịch có nội dung không chính xác;
không được tiết lộ thông tin liên quan đến bí mật cá nhân mà biết được qua
đăng ký hộ tịch.
1.2.6. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; xử lý vi phạm
pháp luật trong lĩnh vực khai sinh; thống kê báo cáo tình hình đăng ký
khai sinh và hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
1.2.6.1. Thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực khai sinh
Hoạt động thanh tra, kiểm tra là chức năng cơ bản, thiết yếu không thể
thiếu trong hoạt động QLNN. Hoạt động thanh tra, kiểm tra được thực hiện
bởi những chủ thể có thẩm quyền theo quy định pháp luật dựa trên nội dung
Chương trình, kế hoạch thanh tra, kiểm tra thường xuyên được lập ra theo yêu
cầu QLNN của cơ quan hành chính nhà nước. Trong lĩnh vực khai sinh, việc
thanh tra, kiểm tra về quản lý và đăng ký khai sinh nhằm mục đích bảo đảm

32. 27
nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo đảm việc tuân thủ của các cơ quan
quản lý và đăng ký khai sinh trong quá trình thực hiện các văn bản pháp luật
của nhà nước về khai sinh; khắc phục kịp thời các sai phạm của cơ quan quản
lý về đăng ký hộ tịch nói chung, đăng ký khai sinh nói riêng; nâng cao hiệu
quả hoạt động QLNN trong lĩnh vực khai sinh.
1.2.6.2. Giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực khai sinh.
Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo là hoạt động không thể thiếu,
nhằm bảo đảm thực hiện quyền dân chủ của công dân trong lĩnh vực khai
sinh, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân khi quyền và lợi ích bị
xâm hại. Đồng thời kiện toàn các cơ quan quản lý và đăng ký khai sinh, góp
phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác hộ tịch.
Cá nhân, tổ chức có quyền khiếu nại với cơ quan nhà nước có thẩm
quyền về những quyết định hành chính của cơ quan đăng ký và quản lý hộ
tịch hoặc hành vi hành chính trong đăng ký và quản lý hộ tịch của cán bộ,
công chức làm công tác hộ tịch khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó
là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Người thẩm
quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực
khai sinh theo thẩm quyền là: Chính phủ (Bộ Tư pháp tham mưu), Chủ tịch
UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Sở Tư pháp tham mưu); Chủ tịch
UBND cấp huyện (Phòng Tư pháp tham mưu); Chủ tịch UBND cấp xã.
Về trình tự, thủ tục giải quyết tố cáo cũng phải thực hiện theo quy định của
Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi
hành.
1.2.6.3. Xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai sinh.
Vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai sinh là hành vi do cá nhân thực
hiện một cách vô ý hay cố ý, xâm phạm các quy tắc quản lý nhà nước trong

33. 28
lĩnh vực khai sinh và theo quy định của pháp luật có thể bị truy cứu trách
nhiệm hành chính, trách nhiệm kỷ luật hoặc trách nhiệm hình sự.
Chủ thể vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai sinh là: Cán bộ, công
chức có thẩm quyền đăng ký và quản lý trong lĩnh vực khai sinh; Cá nhân có
trách nhiệm phải đi đăng ký khai sinh; Người yêu cầu đăng ký khai sinh;
Người làm chứng.
Thứ nhất, xử lý vi phạm đối với cán bộ, công chức có thẩm quyền đăng
ký và quản lý trong lĩnh vực khai sinh:
Người có thẩm quyền đăng ký và quản lý trong lĩnh vực khai sinh mà
do thiếu tinh thần trách nhiệm hoặc cố ý làm trái với các quy định của Luật
Hộ tịch và các văn bản pháp luật khác trong lĩnh vực khai sinh, thì tùy theo
tính chất, mức độ vi phạm có thể bị kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình
sự; nếu gây thiệt hại, thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Việc xử lý kỷ luật và xác định trách nhiệm vật chất đối với cán bộ,
công chức do vi phạm pháp luật trong đăng ký và quản lý trong lĩnh vực khai
sinh được thực hiện theo quy định chung của pháp luật về phân cấp quản lý
cán bộ; về chế độ thôi việc đối với cán bộ, công chức được thực hiện theo
Nghị định số 34/2011/NĐ-CP ngày 17 tháng 05 năm 2011 của Chính phủ quy
định về xử lý kỷ luật đối với công chức.
Thứ hai, chủ thể vi phạm hành chính trong lĩnh vực khai sinh là người
yêu cầu đăng ký và cá nhân có trách nhiệm phải đi đăng ký khai sinh, người
làm chứng.
Người yêu cầu đăng ký khai sinh, người làm chứng mà gian dối trong
việc đăng ký khai sinh, thì tùy mức độ vi phạm có thể bị xử phạt hành chính
theo quy định của pháp luật. Cá nhân có trách nhiệm phải đi đăng ký khai
sinh mà không thực hiện đúng các quy định của luật Hộ tịch và các văn bản

34. 29
hướng dẫn thi hành, thì bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật về
xử phạt vi phạm hành chính.
Tại điều 27 của Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 9 năm
2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực
bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự,
phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã đã quy định rất rõ các hành vi vi phạm quy
định về đăng ký khai sinh, các hình thức xử phạt và các biện pháp khắc phục
hậu quả trong hoạt động quản lý hộ tịch. Nghị định là cơ sở cho việc đảm bảo
cho việc xử lý một cách nghiêm minh các quy định về xử lý vi phạm hành
chính trong lĩnh vực hành chính tư pháp, Pháp luật cũng quy định rất chi tiết
về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Chủ tịch UBND cấp xã; Chủ
tịch UBND cấp huyện; Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Ngoài ra luật còn quy định
các hình thức xử phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả đối với các
hành vi vi phạm hành chính.
Bên cạnh đó, pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực khai
sinh còn quy định rộng ra về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ
quan thanh tra chuyên ngành Tư pháp: Thanh tra viên Tư pháp đang thi hành
công vụ, Chánh thanh tra Sở Tư pháp, Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành
Bộ Tư pháp, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp. Qua đó cho thấy nhà nước đã
quyết liệt trong công tác đăng ký và quản lý hộ tịch hướng đến việc thực hiện
tốt công tác quản lý hộ tịch và đảm bảo cho việc đăng ký khai sinh được
chính xác nhất.
1.2.6.4. Thống kê báo cáo tình hình khai sinh và hoạt động quản lý nhà
nước trong lĩnh vực khai sinh.
Các thông tin thống kê báo cáo tình hình đăng ký khai sinh và hoạt
động QLNN trong lĩnh vực khai sinh ở một mức độ nhất định đã giúp cho
lãnh đạo các cấp trong Ngành tư pháp thực hiện việc hoạch định chính sách,

35. 30
chỉ đạo điều hành thuộc phạm vi quản lý. Ngoài ra việc nắm bắt chính xác
được số liệu thực tế tình hình đăng ký khai sinh có ý nghĩa quan trọng đối với
Nhà nước trong việc xây dựng và điều chỉnh chiến lược, quy hoạch, kế hoạch
phát triển và ban hành chính sách, pháp luật phù hợp. Ở góc độ địa phương
nắm bắt được tình hình tăng trưởng dân số để chính quyền địa phương có
chính sách cho phù hợp.
Trách nhiệm thực hiện việc báo cáo tình hình khai sinh và hoạt động
quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh thuộc UBND cấp xã, UBND cấp
huyện (Phòng Tư pháp), UBND cấp tỉnh (Sở Tư pháp) tổng hợp báo cáo Bộ
Tư pháp và Bộ Tư pháp có trách nhiệm báo cáo Chính phủ.
Ngày 03 tháng 3 năm 2016, Bộ Tư pháp ban hành Thông tư số
04/2016/TT-BTP quy định một số nội dung về hoạt động thống kê Ngành Tư
pháp. Thông tư số 04/2016/TT-BTP ban hành xuất phát từ một trong những lý
do quan trọng là nhằm đáp ứng yêu cầu của chủ trương, chính sách pháp luật
mới của nhà nước về đổi mới công tác thống kê trong phạm vi cả nước để
tăng cường chất lượng hiệu quả công tác thống kê, nhằm làm cho thống kê
thật sự trở thành công cụ đắc lực phục vụ phát triển kinh tế xã hội.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý nhà nước về khai sinh
1.3.1. Ban hành các quy định về đăng ký khai sinh
Trong quá trình quản lý, các cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký hộ
tịch nói chung và đăng ký khai sinh nói riêng sẽ thực hiện nhiệm vụ ban hành
văn bản quy định, hướng dẫn cụ thể về đăng ký khai sinh, đây là cơ sở cho
việc tổ chức thực hiện đăng ký khai sinh. Thực tiễn cho thấy, hệ thống các
văn bản hướng dẫn không phải lúc nào cũng giải quyết được hết các nội dung
phát sinh trong thực tế. Việc giải quyết các vấn đề này phài tùy thuộc vào
từng tình tiết cụ thể để áp dụng luật và các văn bản có liên quan. Tuy nhiên
cũng có những tình tiết nằm ngoài phạm vi của luật hoặc chưa được quy định

36. 31
trong luật, do đó, cần phải có văn bản hướng dẫn riêng của cơ quan quản lý về
đăng ký hộ tịch.
Do vậy, việc ban hành văn bản hướng dẫn về đăng ký khai sinh của cơ
quan quản lý là một yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về đăng
ký khai sinh. Nó đòi hỏi phải đảm bảo tính chính xác và kịp thời. Nếu một
vấn đề phát sinh liên quan đến đăng ký khai sinh không được giải quyết chính
xác hoặc kịp thời thì sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.
1.3.2. Bộ máy quản lý nhà nước về đăng ký khai sinh
Việc tổ chức tốt bộ máy quản lý nhà nước về đăng ký khai sinh là thực
sự cần thiết và có tính quyết định đến việc thực thi và hoàn thành nhiệm vụ
được giao. Trong đó, việc tham mưu cho nhà nước về cơ chế, chính sách đăng
ký khai sinh như xây dựng văn bản pháp luật về đăng ký khai sinh, kiểm tra,
giám sát, tổ chức hướng dẫn thực hiện tốt công tác đăng ký và quản lý khai
sinh cho địa phương.
1.3.3. Năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác
hộ tịch về đăng ký khai sinh
Đây này là một trong những yếu tố quan trọng, góp phần thành công
trong công tác xây dựng và thực hiện quản lý nhà nước về đăng ký khai sinh.
Vì đội ngũ này tham gia trực tiếp đến quá trình xây dựng văn bản pháp luật và
thực hiện đăng ký khai sinh, đòi hỏi phải am hiểu pháp luật, có kinh nghiệm
thực tế và có trình độ chuyên môn nghiệp vụ theo quy định, không tham
nhũng, cửa quyền và có bản lĩnh chính trị vững vàng.
1.3.4. Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về đăng ký
khai sinh
Tăng cường tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức của nhân dân
trong thực hiện đăng ký khai sinh theo quy định có ý nghĩa quan trọng để nhà
nước thực hiện tốt công tác quản lý dân cư và quản lý các mặt kinh tế, xã hội,

37. 32
quốc phòng – an ninh đồng thời tạo cơ sở pháp lý để nhà nước công nhận và
bảo hộ quyền nhân thân phi tài sản và quyền nhân thân gắn liền với tài sản
của cá nhân. Góp phần cho nhà nước thực hiện tốt công tác chăm sóc trẻ em,
đảm bảo 100% trẻ em được cấp thẻ bảo hiểm.
1.3.5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ
tịch
Đây là một động lực quan trọng để xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về
hộ tịch và cũng là ứng dụng thực hiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Theo
đó, khi đăng ký khai sinh, người được đăng ký khai sinh sẽ được cấp số định
danh cá nhân (nhằm mã hóa những thông tin cơ bản của công dân), không lặp
lại ở người khác, được quản lý trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, và đây
chính là số thẻ căn cước công dân khi người này đủ tuổi được cấp căn cước
công dân. Đây là quy định mang tính đột phá trong công tác quản lý hộ tịch
và quản lý dân cư, là tiền đề quan trọng để tiến tới mục tiêu cắt giảm nhiều
loại giấy tờ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân tham gia giao dịch, thực
hiện thủ tục hành chính.
Tiểu kết Chương 1
Chương 1 của Luận văn đề cập một cách khái quát và có hệ thống các
vấn đề sau:
1. Quyền được khai sinh là một trong những quyền nhân thân quan
trọng của mỗi người được pháp luật quy định và bảo vệ không chỉ ở pháp luật
quốc tế mà được cụ thể hóa ở pháp luật quốc gia. Khai sinh là một sự kiện hộ
tịch cơ bản đầu tiên để xác định tình trạng nhân thân của một người từ khi
sinh ra.
2. Đăng ký khai sinh là một loại sự kiện đăng ký hộ tịch, được cơ quan
nhà nước có thẩm quyền xác nhận và ghi vào Sổ đăng ký khai sinh sự kiện
được sinh ra của một cá nhân. Nội dung đăng ký là việc xác định những thông

38. 33
tin về bản thân người được đăng ký khai sinh như họ, chữ đệm, tên, ngày,
tháng, năm sinh, giới tính, dân tộc, quốc tịch, nơi sinh và thông tin về cha, mẹ
của người được đăng ký khai sinh.
3. Giấy khai sinh được xác định là giấy tờ hộ tịch gốc của mỗi cá nhân.
Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung ghi về họ, chữ đệm, tên; ngày,
tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con
phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.
4. Đăng ký khai sinh có vai trò quan trọng đối với nhà nước và công
dân, vì vậy đòi hỏi mọi sự kiện sinh ra của một cá nhân phải được đăng ký và
phải được đăng ký chính xác các thông tin liên quan đến nhân thân của một cá
nhân, đảm bảo quyền của công dân và thực hiện chức năng quản lý của nhà nước.
5. Hiện nay chưa có khái niệm quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai
sinh, trên cơ sở khái niệm chung về quản lý nhà nước, khái niệm về khai sinh
và đăng ký khai sinh, có thể định nghĩa quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai
sinh như sau: Quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh là hoạt động chấp
hành và điều hành của các cơ quan nhà nước, các cá nhân có thẩm quyền
được tiến hành trên cơ sở Hiến pháp và luật và để thi hành luật tác động đến
việc khai sinh của một người, nhằm đảm bảo cho việc khai sinh đúng quy
định pháp luật, mọi người khi được sinh ra đều được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền xác nhận và ghi vào Sổ đăng ký khai sinh và cấp Giấy khai sinh.
6. Xuất pháp từ ý nghĩa vô cùng quan trọng của công tác đăng ký hộ
tịch nói chung, đăng ký khai sinh nói riêng, hoạt động quản lý nhà nước trong
lĩnh vực khai sinh được nhà nước đặc biệt quan tâm, với việc xây dựng một
hệ thống bộ máy quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương đảm bảo
hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước.

39. 34
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC KHAI
SINH Ở TỈNH BẾN TRE
2.1. Tình hình công tác về đăng ký khai sinh ở tỉnh Bến Tre
Bến Tre là tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, có diện tích tự
nhiên là 2.360 km2
, phía Bắc giáp tỉnh Tiền Giang, phía Tây và phía Nam
giáp tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Trà Vinh, phía Đông giáp biển Đông.
Bến Tre là vùng đất cù lao với nhiều bãi cồn, có hệ thống kênh rạch
chằng chịt, nối liền với các sông lớn như Mỹ Tho, Ba Lai, Hàm Luông và Cổ
Chiên. Tháng 1/2009 cầu Rạch Miễu trên quốc lộ 60 nối liền tỉnh Bến Tre và
các tỉnh phía Nam đã được khánh thành đưa vào khai thác, đã phá vỡ thế “ốc
đảo” của Bến Tre bao đời nay. Bến Tre là tỉnh thuần nông, Tốc độ tăng
trưởng kinh tế (GRDP) của tỉnh Bến Tre đã vượt xa so với mục tiêu đề ra và
đạt tỷ lệ 7,23% theo số liệu công bố cuối năm 2017 của Tổng Cục thống kê
tỉnh; thu nhập bình quân đầu người đạt 31,07 triệu đồng, tăng 3,67 triệu đồng
so với năm 2016, chỉ số năng lực cạnh tranh năm 2017 đứng thứ 05/63 tỉnh,
thành cả nước.
Tỉnh Bến Tre được chia thành 9 đơn vị hành chính gồm thành phố Bến
Tre và 8 huyện là Mỏ Cày Bắc, Mỏ Cày Nam, Châu Thành, Giồng Trôm, Ba Tri,
Bình Đại, Chợ Lách, Thạnh Phú, được chia thành 164 xã, phường và thị trấn.
Đời sống người dân trong tỉnh cũng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt người
dân ở các xã nghèo, vùng xâu, vùng xa. Số hộ nghèo trong tỉnh cũng còn khá
nhiều hầu như đều rãi rác ở các huyện. Dân số của tỉnh có khoảng 1.267.060
người, theo thống kê có khoảng 90% dân số sống ở nông thôn, điều kiện kinh
tế còn nhiều khó khăn, nhất là những xã vùng xâu, vùng xa của tỉnh. Mức
sống và trình độ dân trí người dân trong tỉnh cũng hạn chế.

40. 35
Sau khi đất nước hoàn toàn giải phóng 30 tháng 4 năm 1975, cũng như
nhiều tỉnh thành trong cả nước, Chính quyền tỉnh Bến Tre tiếp quản bàn giao
công tác quản lý hộ tịch từ chính quyền cũ, nhiều hồ sơ, sổ sách quản lý công
tác hộ tịch trong đó có hồ sơ, Sổ đăng ký khai sinh từ thời kỳ Pháp thuộc, hay
thời kỳ chính quyền Sài Gòn. Nhưng do chưa nhận thức đúng tầm quan trọng
của công tác hộ tịch nói chung và công tác đăng ký khai sinh nói riêng và
nhìn nhận không đúng về giấy tờ hộ tịch do chính quyền trước đây lập mà các
hồ sơ, Sổ đăng ký khai sinh không được bảo quản. Hiện tại, thì hồ sơ, Sổ đăng
ký khai sinh từ thời kỳ Pháp thuộc, thời kỳ chính quyền Sài Gòn của tỉnh Bến
Tre, từ 1975 đến 1988 không còn lưu trữ. Và cả những hồ sơ và Sổ đăng ký
khai sinh đăng ký tại UBND cấp xã của nhiều năm tiếp theo đến năm 1996
của tỉnh cũng không được lưu trữ đầy đủ. Chỉ còn một vài xã trong tỉnh còn lưu
Sổ đăng ký khai sinh các trường hợp khai sinh từ năm 1975 đến năm 1996,
nhưng chỉ rãi rác một vài năm, không trọn vẹn.
UBND tỉnh Bến Tre nhận thức được rằng công tác đăng ký và quản lý
hộ tịch nói chung, công tác đăng ký khai sinh nói riêng là một trong những
phương thức quản lý có vai trò trọng yếu trong quản lý con người, là lĩnh vực
quan trọng của Ngành tư pháp, ngày 27 tháng 6 năm 1996, UBND tỉnh Bến
Tre đã ban hành Quyết định số 363/QĐ-UB ngày 27 tháng 3 năm 1996 về
việc lập lại sổ bộ hộ tịch. Mục tiêu là rà soát lại toàn bộ hộ tịch lưu của tỉnh
để lập lại sổ bộ hộ tịch và tiến hành đăng ký lại việc sinh và kết hôn cho nhân
dân. Đây là một chủ trương hay của tỉnh, nhiều trường hợp mà người dân
trước đây đã được đăng ký khai sinh, kể cả đã đăng ký khai sinh từ thời kỳ
Pháp thuộc, hay thời kỳ chính quyền Sài Gòn, hay đến thời điểm 1996 qua
kiểm tra không còn lưu trữ Sổ đăng ký khai sinh thì được đăng ký lại.
Với cách thức tổ chức thực hiện là mỗi xã đều tổ chức một tổ đến tận
nhà từng người dân trong xã tiến hành rà soát, lập danh sách ghi lại thông tin

41. 36
của tất cả các thành viên trong gia đình, theo lời khai của đại diện hộ, sau đó
về tổ chức ghi vào Giấy khai sinh và Sổ đăng ký khai sinh, không lưu trữ bất
kỳ một loại hồ sơ hay giấy tờ gì của các trường hợp đăng ký lại.
Việc tiến hành rà soát và ghi vào Giấy khai sinh và Sổ đăng ký khai
sinh cho nhiều người cùng một lúc, nên UBND cấp xã đã sử dụng cả đối
tượng là giáo viên và học sinh để thực hiện. Trong đợt lập lại sổ bộ hộ tịch
năm 1996, đã tiến hành rà soát và mọi người dân trên địa bàn tỉnh đều được
đăng ký lại khai sinh, không có sự kiểm tra sổ đăng ký trước đây để không đăng
ký lại đối với những trường hợp Sổ đăng ký khai sinh trước đây còn lưu trữ.
Qua đợt lập lại sổ bộ hộ tịch năm 1996, nhiều trường hợp người dân có
hai Giấy khai sinh, Giấy khai sinh đăng ký trước đây hiện còn lưu sổ đăng ký
và Giấy khai sinh đăng ký lại trong đợt lập lại sổ bộ hộ tịch năm 1996. Nội
dung của Giấy khai sinh đăng ký lại và Sổ đăng ký khai sinh bỏ trống nhiều
nội dung và có nhiều nội dung không chính xác với giấy tờ tùy thân của người
dân tại thời điểm đăng ký lại. Cho đến nay, chính quyền tỉnh Bến Tre, với vai
trò tham mưu của Sở Tư pháp, địa phương đã khắc phục được phần nào hậu
quả của đợt lập lại sổ bộ hộ tịch năm 1996, đưa công tác đăng ký và quản lý
khai sinh trên địa bàn tỉnh vào ổn định, đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên,
hậu quả của đợt lập lại sổ bộ hộ tịch năm 1996 vẫn còn và phải tiếp tục khắc
phục trong thời gian tới.
Kể từ khi luật hộ tịch chính thức có hiệu lực, công tác đăng kí khai
sinh, lưu trữ ở Bến Tre đã được triển khai một cách có hiệu quả và đi vào thực
tiễn.
2.2. Tình hình tổ chức quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh
trên địa bàn tỉnh Bến Tre
2.2.1. Hoạt động ban hành các văn bản quản lý nhà nước trong lĩnh
vực khai sinh

42. 37
Trong những năm qua, thể chế về đăng ký hộ tịch nói chung, đăng ký
khai sinh nói riêng liên tục được hoàn thiện theo hướng cải cách thủ tục hành
chính, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong giải quyết công việc của dân, đồng
thời bảo đảm hiệu lực, hiệu quả QLNN. Thực hiện chức năng QLNN ở trung
ương, Chính phủ đã cụ thể hóa quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 về
quyền được khai sinh của cá nhân bằng việc ban hành Luật Hộ tịch, Nghị
định 123/2015/NĐ-CP, Thông tư 15/2015/TT-BTP, tạo cơ sở pháp lý cho
công tác đăng ký và quản lý trong lĩnh vực khai sinh trong cả nước.
Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành được ban hành đã đáp
ứng một cách tích cực yêu cầu cải cách hành chính, mà trong đó đặc biệt là
yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính, với nhiều quy định nhằm hướng tới
mục tiêu 100% các trường hợp trẻ em được sinh ra đều được đăng ký khai
sinh, như công khai hóa thủ tục đăng ký khai sinh tạo điều kiện cho người dân
tìm hiểu và biết rõ các quy trình giải quyết, các thủ tục giấy tờ kèm theo khi
người dân đi đăng ký khai sinh; đơn giản hóa thủ tục giấy tờ trong đăng ký khai
sinh; rút ngắn thời hạn giải quyết đem đến cho người dân nhiều thuận lợi, tiết
kiệm thời gian, chi phí, công sức, tiền của; tạo sự bình đẳng giữa công dân và
nhà nước qua sự chuyển đổi từ thực hiện cơ chế xin-cho sang việc đề nghị và
yêu cầu; tăng quyền chủ động, sáng tạo cho cán bộ Tư pháp cấp huyện, công
chức Tư pháp hộ tịch cấp xã; mở rộng thẩm quyền đăng ký khai sinh; phân cấp
mạnh mẽ một số trường hợp đăng ký khai sinh thuộc thẩm quyền của UBND
cấp tỉnh cho UBND cấp huyện, UBND cấp xã. Qua đó, Luật Hộ tịch phân cấp
mạnh cho Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết toàn bộ các việc đăng ký hộ
tịch có yếu tố nước ngoài.
Ở địa phương, để triển khai có hiệu quả Luật Hộ tịch và các văn bản
hướng dẫn thi hành trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Bến Tre đã có nhiều văn
bản chỉ đạo, đôn đốc, tổ chức các cơ quan, đơn vị và các cấp chính quyền

43. 38
thực hiện. UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 1018/KH-UBND ngày 10
tháng 3 năm 2015 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre về triển khai thi hành
Luật Hộ tịch; Kế hoạch tập huấn Luật Hộ tịch; Công văn triển khai văn bản
của Trung ương về việc thực hiện Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi
hành; ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác đăng ký khai sinh trên địa bàn
tỉnh. Trong công tác chỉ đạo, điều hành ở địa phương thật sự quyết liệt nhằm
chấn chỉnh hoạt động QLNN trong lĩnh vực này tại địa phương.
Trên cơ sở quy định của Trung ương và các văn bản chỉ đạo của UBND
tỉnh hoặc căn cứ vào thực tế triển khai công tác đăng ký khai sinh ở địa
phương, Sở Tư pháp cũng thường xuyên có công văn nhắc nhở, chấn chỉnh,
hướng dẫn UBND cấp huyện, Phòng Tư pháp các huyện, thành phố, UBND
cấp xã trong công tác QLNN trong lĩnh vực khai sinh. Ở cấp huyện, các
Phòng Tư pháp cũng tham mưu giúp UBND cùng cấp có văn bản chỉ đạo cấp
xã hoặc tự mình ban hành văn bản hướng dẫn công chức tư pháp hộ tịch cấp
xã trong công tác này.
Qua hơn 02 năm thực hiện Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi
hành, với những quy định phù hợp từ phía văn bản của Trung ương và chỉ đạo
của địa phương công tác đăng ký và QLNN trong lĩnh vực khai sinh đạt được
mục đích đề ra là mọi trường hợp trẻ em sinh ra ở địa phương đều được đăng
ký khai sinh, đưa hoạt động QLNN trong lĩnh vực khai sinh vào nền nếp, góp
phần chung vào quản lý nền hành chính quốc gia.
2.2.2. Hoạt động tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật trong
lĩnh vực khai sinh.
Những năm qua, công tác này được Cấp ủy, Chính quyền, đoàn thể các
cấp có quan tâm chỉ đạo, tạo nhiều điều kiện để thực hiện và thực tế đã có
nhiều hoạt động đem lại hiệu quả, từng bước nâng dần hiểu biết pháp luật trong
lĩnh vực khai sinh của cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân ở cơ sở.

44. 39
Hình thức tuyên truyền, phổ biến Luật Hộ tịch, nội dung và mục tiêu
Chương trình hành động Quốc gia đến đội ngũ cán bộ, công chức và các tầng
lớp nhân dân trên địa bàn đa dạng, phong phú như: tổ chức các hội nghị tập
huấn Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành; tuyên truyền trên đài
phát thanh truyền hình tỉnh, đài phát thanh của cấp huyện, hệ thống đài phát
thanh cấp xã với các hình thức tiểu phẩm sân khấu, tọa đàm, hỏi đáp, trả lời trực
tiếp trên sóng phát thanh, truyền hình, trả lời thư bạn nghe đài.
Thường xuyên có bài viết trên Bản tin Tư pháp của tỉnh (với lượng phát
hành 25.000 bản/tháng cấp phát miễn phí đến từng tổ nhân dân tự quản, các
cấp hội nông dân, phụ nữ…). In và cấp phát các tờ bướm tuyên truyền pháp
luật về hộ tịch, ý nghĩa, vai trò của giấy tờ hộ tịch, đặc biệt là Giấy khai sinh;
mục tiêu và vai trò của việc bảo đảm nâng cao tỷ lệ đăng ký khai sinh; Thông
qua hoạt động trợ giúp pháp lý lưu động tại địa phương. Niêm yết công khai
thủ tục hành chính hộ tịch tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp
xã, UBND cấp huyện.
Ngoài ra, còn lồng ghép nội dung tuyên truyền phổ biến pháp luật hộ
tịch vào các buổi sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt tổ chức “Ngày Pháp luật” tại
các cơ quan, đơn vị, tổ nhân dân tự quản. Qua công tác tuyên truyền đã làm
nâng cao nhận thức, hiểu biết của người dân cũng như hiểu biết của cán bộ,
công chức có trách nhiệm trong quản lý và đăng ký khai sinh.
Được xác định là nhiệm vụ trọng tâm năm 2017, ngay sau khi Thủ
tướng phê duyệt Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký
và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 (Quyết định số 101/QĐ-TTg ngày
21/3/2017), UBND tỉnh Bến Tre đã khẩn trương xây dựng, triển khai các kế
hoạch thực hiện Chương trình, gắn với việc tuyên truyền thi hành Luật Hộ
tịch. Góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của tất cả cán bộ, công
chức và người dân.

45. 40
2.2.3. Hoạt động quản lý nhà nước về đăng ký khai sinh trên địa bàn
tỉnh
Nhìn chung UBND cấp xã, UBND cấp huyện đăng ký các trường hợp
khai sinh đúng thẩm quyền, trình tự pháp luật quy định [33, tr. 2]. UBND cấp
xã đăng ký khai sinh kịp thời các trường hợp trẻ em sinh ra tại địa phương,
thể hiện qua số liệu các trường hợp đăng ký khai sinh đúng hạn tăng lên hàng
năm, năm sau cao hơn năm trước và chiếm tỷ lệ cao hơn so với đăng ký khai
sinh quá hạn. Trong năm 2016 tỷ lệ đăng ký khai sinh đúng hạn là 81%, năm
2017 tỷ lệ đăng ký khai sinh đúng hạn là 83% các trường hợp đăng ký khai
sinh.
Các trường hợp đăng ký lại khai sinh tại UBND cấp xã qua các năm
cũng không có biến động lớn, tuy có tăng hơn năm trước nhưng số lượng
không nhiều. Cụ thể như sau: Trong năm 2016, đăng ký lại khai sinh là 3.339
trường hợp. Trong năm 2017, đăng ký lại khai sinh là 3.626 trường hợp (tăng
287 trường hợp) Với quy định mới và thủ tục được đơn giản hơn so với quy
định trước đây đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân đi đăng ký khai
sinh và giúp cho công chức Tư pháp hộ tịch xác định được chính xác nội dung
ghi trong Giấy khai sinh.
UBND cấp huyện đăng ký khai sinh trẻ em nhiều nhất là trong năm
2017 là 65 trường hợp (giảm so với năm 2016 là 10 trường hợp). Hàng năm,
UBND cấp huyện đăng ký hơn 200 trường hợp phụ nữ của tỉnh lấy chồng
nước ngoài, sau khi kết hôn thì được người chồng bảo lãnh sang nước ngoài
định cư, sinh con và đăng ký khai sinh ở nước ngoài, các trường hợp trẻ em
được sinh ra tại tỉnh có cha hoặc mẹ là người nước ngoài, người Việt Nam
định cư ở nước ngoài đã nhập quốc tịch nước ngoài mà chưa được đăng ký
khai sinh là không có.

46. 41
Với trình tự, thủ tục đơn giản, có thể gửi yêu cầu qua bưu điện, UBND
cấp xã, UBND cấp huyện và Sở Tư pháp đã cấp trích lục khai sinh (bản sao)
theo phương thức “Thực hiện việc trích lục từ Sổ đăng ký khai sinh” đã đáp
ứng kịp thời nhu cầu sử dụng của người dân.
Công tác quản lý, sử dụng Sổ đăng ký khai sinh đã được cải tiến cơ bản
so với trước đây, UBND cấp huyện (Phòng Tư pháp), UBND cấp xã và Sở Tư
pháp thực hiện đúng quy định của pháp luật về hộ tịch. Việc đăng ký khai
sinh đều được vào sổ, đầy đủ các cột mục theo quy định; Sổ đăng ký khai sinh
tại UBND cấp xã được mở 01 quyển và thực hiện khóa sổ, chứng thực 01 bản
sao Sổ hộ tịch chuyển lưu tại cơ quan quản lý hộ tịch cấp trên trực tiếp.
Biểu mẫu Giấy khai sinh được sử dụng thống nhất theo biểu mẫu của
Bộ Tư pháp phát hành trong cả nước. Biểu mẫu trích lục khai sinh (bản sao)
được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp, cơ quan đăng ký chủ
động cấp bản sao cho người dân, việc cấp bản sao rất thuận tiện, không còn
tình trạng chờ Bộ Tư pháp cấp phát biểu mẫu bản sao.
Phòng Tư pháp và đa số UBND cấp xã nhiều năm qua đã ứng dụng công
nghệ tin học trong việc in nội dung trong Giấy khai sinh qua máy vi tính.
Phòng Tư pháp và đa số UBND cấp xã nhiều năm qua đã ứng dụng
công nghệ tin học trong việc in nội dung trong Giấy khai sinh qua máy vi
tính.
Sổ đăng ký khai sinh và hồ sơ đăng ký khai sinh tại Sở Tư pháp,
UBND cấp huyện, UBND cấp xã được lưu trữ khoa học đảm bảo cho việc
trích lục khai sinh (bản sao) nhanh chóng, đảm bảo các điều kiện lưu trữ, để
bảo quản, sử dụng lâu dài.
2.2.4. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai sinh tại
địa phương
Nhằm đảm bảo chất lượng, hiệu quả các hoạt động đăng ký và thống kê
hộ tịch, trong những năm qua, UBND tỉnh đã quan tâm, bố trí công chức có
chất lượng, trình độ đảm nhiệm lĩnh vực hộ tịch.