Download luận văn thạc sĩ với đề tài: Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, cho các bạn làm luận văn tham khảo

1. BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ
  
LÊ THÀNH DANH
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC
CẤP XÃ Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
HÀ NỘI - 2014

2. 3
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ
  
LÊ THÀNH DANH
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC
CẤP XÃ Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
CHUYÊNNGÀNH: XÂYDỰNG ĐẢNG VÀCHÍNH QUYỀNNHÀ
NƯỚC
MÃ SỐ: 60 31 02 03
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM VĂN THẮNG
HÀ NỘI - 2014

3. MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 3
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN XÂY
DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ
Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 10
1.1. Những vấn đề lý luận về xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh 10
1.2. Thực trạng và kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh 36
Chương 2: YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG XÂY
DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ
Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY 57
2.1. 57
2.2. Những giải pháp tăng cường xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay 71
KẾT LUẬN 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 98
PHỤ LỤC 101
4

4. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ, Đảng
ta khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn
liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt trong
công tác xây dựng Đảng”. Đổi mới cán bộ lãnh đạo các cấp là mắt xích quan
trọng nhất mà Đảng phải nắm chắc để thúc đẩy sự nghiệp cách mạng. Hội
nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khoá IX đã ban hành Nghị
quyết về đổi mới nâng cao chất lượng hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn.
Nghị quyết đã nhấn mạnh vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức và đề ra một
loạt chủ trương, biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức xã, phường,
thị trấn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng. Quán triệt quan điểm của
Đảng, năm 2008 Quốc hội đã ban hành Luật cán bộ, công chức.
Trong hệ thống hành chính bốn cấp của Nhà nước ta. Xã, phường, thị
trấn là đơn vị hành chính ở cơ sở, có vai trò nền tảng trong hệ thống đó. Đây
là cấp giữ vị trí hết sức quan trọng, là nơi tuyệt đại bộ phận nhân dân sinh
sống, là nơi trực tiếp diễn ra mọi hoạt động của đời sống xã hội. Vì vậy, Đội
ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vai trò hết sức quan trọng của bộ máy Nhà
nước, là chỗ dựa, là công cụ sắc bén để nhân dân thực hiện và phát huy quyền
làm chủ của mình, làm cơ sở cho chiến lược ổn định và phát triển đất nước, là
yếu tố chi phối mạnh mẽ đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc
phòng - an ninh của cấp xã. Thực tế cho thấy, đội ngũ cán bộ cấp xã có vai trò
rất quan trọng trong việc thực hiện chức năng làm cầu nối giữa Đảng với nhân
dân, giữa công dân với Nhà nước. Đó là đội ngũ trực tiếp làm công tác tuyên
truyền, phổ biến, vận động và tổ chức nhân dân thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn dân cư,
giải quyết mọi nhu cầu của dân cư, bảo đảm sự phát triển kinh tế của địa
5

5. phương, duy trì trật tự, an ninh, an toàn xã hội trên địa bàn cấp xã. Do tính
chất công việc của cấp xã, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã vừa giải quyết
những công việc hàng ngày, vừa phải quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của
cấp trên, lại phải tổng kết tình hình thực tiễn ở địa phương để từ đó giúp Đảng
ủy, chính quyền đề ra kế hoạch, chủ trương, biện pháp đúng đắn, thiết thực,
phù hợp với thực tiễn tại địa phương. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có
vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát huy sức mạnh của hệ thống
chính trị, cơ sở xây dựng các phong trào cách mạng của nhân dân, góp phần
thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc
phòng - an ninh ở địa bàn xã. Sức mạnh của hệ thống chính trị, sự ổn định của
xã hội, sự phát triển sâu rộng và hiệu quả của phong trào cách mạng của nhân
dân luôn gắn liền với năng lực, phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ này.
Mọi đường lối chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước có
thể thành hiện thực hay không ở cấp xã, nhất thiết phải thông qua hoạt động
của đội ngũ cán bộ công chức cấp xã.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy Thành phố Hồ
Chí Minh, mà trực tiếp, thường xuyên là các huyện ủy, chính quyền huyện,
công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đã quán triệt sâu sắc
đường lối, quan điểm của Đảng, chỉ thị, nghị quyết của Đảng ủy, chính quyền
ợng, cơ cấu ngày càng hợp lý, chất lượng được nâng cao.
Tuy nhiên, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong
những năm qua vẫn còn những hạn chế, bất cập cả trong lãnh đạo, chỉ đạo và
tổ chức thực hiện. Trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, một số
chủ thể, chưa nhận thức đầy đủ về mục tiêu, nội dung và biện pháp, còn gặp
nhiều khó khăn, lúng túng trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Ở một số xã,
việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã chưa chấp hành nghiêm quy
trình, vẫn còn biểu hiện cảm tính, chưa toàn diện chính xác. Vì thế, đã dẫn
6

6. đến những sai lầm, khuyết điểm trong quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí,
sử dụng cũng như thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức.
Tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ
phận cán bộ, công chức cấp xã chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách có hiệu
quả. Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn nhiều mặt
hạn chế.
Hiện nay, nhiệm vụ xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh toàn
diện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý xã hội, nhiệm vụ cách mạng có
bước phát triển mới, yêu cầu ngày càng cao, đòi hỏi phải xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức cấp xã vững mạnh. Tình hình đó đã và đang trực tiếp đặt ra
đòi hỏi cấp thiết đối với công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã
ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Vì vậy, nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay là vấn
đề cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã vững mạnh, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Trong những năm qua đã có nhiều cơ quan, cán bộ khoa học, cán bộ
lãnh đạo, quản lý nghiên cứu về cán bộ và công tác cán bộ với nhiều góc độ
tiếp cận khác nhau.
+ Nguyễn Phú Trọng (2001): “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước”, Nxb CTQG, ST, Hà Nội. Cuốn sách đã làm rõ những vấn đề lý luận
và phương pháp luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trên cơ sở đó đưa ra những
quan điểm và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu sự
nghiệp cách mạng cả hiện tại và tương lai; luận giải những yêu cầu về chất
7

7. lượng đội ngũ cán bộ trong điều kiện hoàn cảnh mới của đất nước và thời đại.
Về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, tác giả chỉ rõ, phải căn cứ vào tiêu
chuẩn cán bộ, chất lượng, hiệu quả công việc thực tế, có tính đến môi trường và
điều kiện công tác, mức độ tín nhiệm của quần chúng nơi công tác và nhân dân
nơi cán bộ sinh sống; trách nhiệm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức là của
cấp ủy, tổ chức đảng. Cần có một quy hoạch khoa học về xây dựng đội ngũ
cán bộ trong điều kiện thời bình, đất nước diễn ra quá trình đổi mới, biến
động và phát triển mạnh mẽ. Nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ. Tiếp tục đổi mới vấn đề sử dụng cán bộ. Tiếp tục sửa đổi, bổ sung và
hoàn thiện chính sách đối với cán bộ và gia đình cán bộ, công chức.
+ Đề tài khoa học cấp nhà nước KX04.09: Xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của
dân, do dân, vì dân” (2002-2004) của Bộ Nội vụ.
+ Vũ Văn Hiền (chủ biên): Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
(2007).
+ Thuỳ Anh: Nét mới trong tạo nguồn bí thư, chủ tịch xã, phường ở
Đồng Nai, Tạp chí Xây dựng Đảng, tháng 9 năm 2009.
+ Bùi Văn Tiếng: Tạo nguồn lãnh đạo xã, phường ở Đà Nẵng, Tạp chí
Xây dựng Đảng, tháng 4 năm 2010.
+ Đoàn Minh Huấn: Tạo nguồn cán bộ hệ thống chính trị cơ sở các
tỉnh Tây Bắc nước ta hiện nay. Đề tài cấp Bộ, 2005.
+ Trần Hoàng Khải: Tạo nguồn cán bộ lãnh đạo quản lý ở tỉnh Bạc
Liêu hiện nay, Luận văn thạc sỹ khoa học chính trị, chuyên ngành xây dựng
Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2010.
+ Hoàng Chí Bảo: Hệ thống chính trị ở cơ sở nông thôn nước ta hiện
nay, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội, 2005. Viện nghiên cứu khoa học tổ chức
8

8. Nhà nước: Hệ thống chính trị cơ sở - Thực trạng và một số giải pháp đổi mới,
Nxb CTQG, Hà Nội, 2004.
+Nguyễn Thế Vịnh: Xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở theo Nghị quyết
trung ương 5 khoá IX, Đề tài khoa học cấp Bộ, Hà Nội, 2007.
+ Lê thị Lý: Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức xã trước yêu cầu đổi
mới, Luận văn thạc sỹ khoa học chính trị chuyên ngành xây dựng Đảng, Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, 2003.
+ Nguyễn Mậu Dựng: Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Đảng
bộ các cấp ở Tây Nguyên hiện nay, Luận án tiến sỹ khoa học chính trị, chuyên ngành
xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, 2000
Trong các công trình này, các tác giả đã dựa vào quan điểm của chủ
nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng để nghiên cứu
cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Các công trình
đã nghiên cứu những vấn đề lý luận công tác cán bộ, công chức, làm rõ vai trò
của công tác cán bộ, công chức; khẳng định những yêu cầu khách quan của xây
dựng đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị cơ sở. Làm rõ những tác động ảnh
hưởng, qua đó khẳng định những vấn đề có tính nguyên tắc, xác định rõ yêu cầu,
giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cơ sở hiện nay.
Căn cứ vào quan điểm, đường lối xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của
Đảng, các tác giả đã đưa ra các giải pháp cơ bản trong tuyển chọn, quy hoạch,
đào tạo, sắp xếp, quản lý sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức... để hình thành cơ
cấu cán bộ, công chức hợp lý, nhằm đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới. Đó là những tài liệu có giá trị để tác giả
nghiên cứu, kế thừa trong thực hiện nhiệm vụ, nội dung nghiên cứu đề tài
luận văn. Tuy nhiên do đối tượng, mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung, phạm vi
nghiêm cứu của mỗi công trình khác nhau, mà đến nay chưa có công trình nào
9

9. nghiên cứu một cách cơ bản, có hệ thống công tác xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh với tính chất là một công trình
khoa học độc lập.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
* Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận, thực tiễn xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức; đề xuất những giải pháp tăng cường xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ những vấn đề lý luận xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
- Đánh giá đúng thực trạng và rút ra kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
- Đề xuất yêu cầu và những giải pháp tăng cường xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
* Đối tượng nghiên cứu
Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở 58
xã thuộc các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ của
Thành phố Hồ Chí Minh, số liệu tổng kết thực tiển từ năm 2005 đến 2014. các
giải pháp có giá trị ứng dụng đến năm 2025.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của đề tài
* Cơ sở lý luận
10

10. Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối
chính sách, pháp luật xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của Đảng, Nhà
nước là cơ sở lý luận của đề tài.
* Cơ sở thực tiễn
Hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh; các Văn kiện, Nghị quyết, các báo cáo tổng kết công tác xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức xã, Đảng ủy các xã ở Thành phố Hồ Chí Minh và
kết quả điều tra, khảo sát, tổng kết thực tiễn cùng với kinh nghiệm thực tiễn
công tác của bản thân tác giả là cơ sở thực tiễn của luận văn.
* Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, đề tài sử dụng
tổng hợp các phương pháp nghiên cứu: Lôgic - lịch sử; phân tích và tổng hợp;
đối chiếu - so sánh; điều ta, khảo sát, tổng kết thực tiễn; điều tra xã hội học;
phương pháp chuyên gia...
6. Ý nghĩa của đề tài
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần làm rõ thêm những vấn đề lý
luận xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức; cung cấp cơ sở khoa học cho việc
xác định các giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Đề tài có
thể làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy môn xây dựng Đảng ở
các học viện, trường chính trị.
7. Kết cấu của đề tài
Gồm: Mở đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận, danh mục tài liệu tham
khảo và phụ lục.
11

11. Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
1.1. Những vấn đề lý luận về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
1.1.1. Cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
* Các xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
Các xã ở Thành phố Hồ Chí Minh được thành lập theo Hiến pháp năm
1992 của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hiện nay Thành phố Hồ
Chí Minh có 5 huyện với 58 xã. Huyện Củ Chi có 20 xã và 1 thị trấn. Huyện
Hóc Môn có 11 xã và 1 thị trấn. Huyện Bình Chánh có 15 xã và 1 thị trấn
Huyện Nhà Bè có 6 xã và 1 thị trấn. Huyện Cần Giờ 6 xã và 1 thị trấn. Hệ
thống chính trị xã được tổ chức và hoạt động theo quy định của Hiến pháp
nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Các xã ở Thành phố Hồ Chí Minh có truyền thống về lịch sử văn hoá,
đấu tranh cách mạng. Nhìn chung kinh tế tăng trưởng với nhịp độ cao và phát
triển tương đối toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, quốc phòng, an
ninh. Tỷ lệ thất nghiệp giảm dần, thời gian sử dụng lao động ở nông thôn tăng
lên. Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt, mức sống của gia đình có công
với cách mạng, các đối tượng chính sách được nâng lên cả về vật chất và tinh
thần. Phong trào đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc phụng dưỡng mẹ Việt Nam anh
hùng, gia đình có công với nước, người cao tuổi, người già neo đơn, trẻ mồ
côi cơ nhỡ, người khuyết tật, người nghèo được đẩy mạnh. Một số xã trước
đây thuộc diện khó khăn nay đã thoát ra khỏi khó khăn, nhiều xã vươn lên
thành khá, đã xoá xong nhà tranh tre, nứa, lá dột nát cho hộ nghèo, tỷ lệ hộ
nghèo còn dưới 0,5 %.
Đi đôi với tăng trưởng kinh tế, hệ thống chính trị các xã ở Thành phố
Hồ Chí Minh ngày càng được xây dựng vững mạnh. Tổ chức cơ sở đảng,
12

12. chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể nhân dân hoạt động ngày càng có
hiệu quả thiết thực. Quy chế dân chủ được triển khai thực hiện ở các khu dân
cư. Cấp ủy, chính quyền cơ sở nhận thức đầy đủ hơn về vai trò của các tổ
chức đoàn thể trong thực hiện dân chủ ở khu dân cư.
Bên cạnh sự phát triển tương đối toàn diện, các xã ở Thành phố Hồ Chí
Minh vẫn còn có những khó khăn bức xúc về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội.
Sự phát triển không đồng đều giữa thành thị với nông thôn tạo nên sự chênh lệch
về thu nhập và mức sống trong một bộ phận không nhỏ cộng đồng dân cư đặc
biệt là ở lĩnh vực nông nghiệp nông thôn thuần nông, nơi kinh tế chậm phát
triển, sản xuất gặp nhiều khó khăn. Từ đó làm nảy sinh nhiều bức xúc xã hội.
Vùng nông nghiệp, nông thôn, diện tích đất canh tác bị thu hẹp do xây dựng các
khu công nghiệp đã tạo ra số lao động nông nghiệp dư thừa, không có việc làm.
Cùng với những giá trị truyền thống văn hoá tốt đẹp, các xã ở Thành phố
Hồ Chí Minh cũng là nơi còn nhiều phong tục, tập quán lạc hậu từ cách nghĩ,
cách làm đến các thói quen trong sinh hoạt văn hoá chưa theo kịp sự phát triển
của xã hội. Nếp nghĩ, thói quen “lệ làng mạnh hơn phép nước”, gia trưởng độc
đoán còn khá nặng nề, còn nhiều thủ tục trong việc cưới, tang, lễ hội. Một số
bức xúc xã hội chưa được chú trọng giải quyết như chất lượng giáo dục - đào
tạo còn hạn chế, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề còn thấp, thiếu việc làm còn
cao, nhất là ở những nơi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nhiều nơi bị ô
nhiễm môi trường kéo dài, chậm được giải quyết. Trình độ dân trí và phẩm
chất, phong cách công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong cấp ủy, chính
quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân xã chưa đáp ứng kịp yêu
cầu nhiệm vụ. Giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chậm, nhất là ở cấp cơ sở, một số
vụ việc còn để khiếu kiện đông người vượt cấp, kéo dài; an ninh nông thôn ở
một số khu vực còn tiềm ẩn những mâu thuẫn phức tạp, tệ nạn xã hội, tai nạn
giao thông những năm gần đây có chiều hướng gia tăng.
13

13. Trình độ dân trí, dân chủ, giác ngộ chính trị của nhân dân ở xã rất khác
nhau, nhu cầu, lợi ích rất đa dạng, phức tạp. Cộng đồng dân cư gồm mọi tầng
lớp nhân dân, đa dạng, phức tạp về trình độ văn hoá, lứa tuổi, giới tính, dân
tộc, tôn giáo, ngành nghề. Nhìn chung, trình độ dân trí, dân chủ, ý thức về
quyền làm chủ trong nhân dân ngày một cao. Ở các xã Thành phố Hồ Chí
Minh, ngày càng có nhiều cán bộ, đảng viên đã nghỉ hưu sinh sống. Đó là
những người được đào tạo, có trình độ, từng trải, có bề dày kinh nghiệm. Bên
cạnh đó là các bộ phận dân cư thuần nông, buôn bán, sản xuất kinh doanh ở
các ngành nghề và các loại hình dịch vụ rất đa dạng. Tuy có sự phát triển
nhanh về kinh tế, xã hội nhưng vẫn còn một bộ phận lớn dân cư trình độ dân
trí thấp, còn chịu ảnh hưởng nặng của những phong tục tập quán lạc hậu.
* Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Luật cán bộ, công chức được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam khoá XII, thông qua, định nghĩa cán bộ, công chức như sau:
Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ
chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở tỉnh, thành phố
trực thuộc trung ương, ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, xã,
phường, thị trấn thuộc quận huyện, trong biên chế và hưởng lương từ ngân
sách nhà nước.
Cán bộ xã là công dân Việt Nam, được bố trí các chức vụ: Bí thư, Phó
Bí thư Đảng ủy; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó
Chủ tịch Ủy ban nhân dân; Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Bí
thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ
Việt Nam; Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam; Chủ tịch Hội Cựu chiến binh
Việt Nam.
Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào
ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
14

14. nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ
quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân
chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an
nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy
lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, trong biên chế và hưởng lương từ
ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của
đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự
nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.
Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức
danh chuyên môn, nghiệp vụ. Công chức cấp xã có các chức danh: Trưởng Công
an; Chỉ huy trưởng Quân sự; Văn phòng - thống kê; Địa chính - nông nghiệp - xây
dựng và môi trường; Tài chính - kế toán; Tư pháp - hộ tịch; Văn hoá - xã hội.
Cán bộ, công chức cấp xã bao gồm cả cán bộ, công chức được luân
chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã. Căn cứ vào điều kiện kinh tế - xã hội,
quy mô, đặc điểm của địa phương, Chính phủ quy định cụ thể số lượng cán
bộ, công chức cấp xã. Như vậy đội ngũ cán bộ, công chức không bó hẹp chỉ là
những cán bộ hoạt động trong các cơ quan lãnh đạo của Đảng, cán bộ chuyên
trách trong các cơ quan Đảng mà còn cán bộ hoạt động ở bất kể lĩnh vực nào
trong bộ máy Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị
đất nước theo quy định của Hiến pháp.
* Nhiệm vụ đội ngũ cán bộ cấp xã.
- Chỉ đạo, quán triệt, cụ thể hoá và tổ chức cho nhân dân trong xã chấp
hành và thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, chủ trương phát triển kinh tế - xã hội,
củng cố quốc phòng - an ninh của Thành ủy, huyện ủy, Hội đồng nhân dân,
Ủy ban nhân dân Thành phố, huyện.
15

15. - Nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hoá nghị quyết, chỉ thị của cấp trên,
nắm chắc tình hình của xã, đề xuất báo cáo chủ trương, biện pháp để Đảng ủy,
Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xã xác định nghị quyết, quyết định,
chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên
địa bàn xã. Phổ biến, quán triệt, chỉ đạo, quản lý và tổ chức cho nhân dân
trong xã thực hiện thắng lợi các nghị quyết, quyết định, chương trình, kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên địa bàn xã.
Tiến hành công tác tuyên truyền giáo dục, thuyết phục, vận động Nhân
dân. Thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình tư tưởng, giải quyết kịp thời
các vấn đề tư tưởng nảy sinh trong các tần lớp Nhân dân, tạo ra sự đồng thuận
xã hội đối với đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Xây dựng, củng
cố niềm tin của Nhân dân trong xã vào mục tiêu, lý tưởng, sự nghiệp đổi mới,
sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước.
- Đại diện và chăm lo bảo đảm, nâng cao đời sống vật chất tinh thần
của các tầng lớp nhân dân trong xã. Tổ chức các phong trào hành động cách
mạng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong phát triển kinh tế - xã hội,
xây dựng đời sống văn hoá, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, xây dựng
nông thôn mới. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chính sách xã hội của Đảng và
Nhà nước ở cơ sở.
- Thực hiện chức năng lãnh đạo của Đảng, chức năng quản lý nhà nước
ở cơ sở. Thực hiện chức trách, nhiệm vụ và là lực lượng chủ trì, nòng cốt
trong xây dựng Đảng, xây dụng hệ thống chính trị ở cơ sở, xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức ở xã. Chấp hành nghiêm túc các nguyên tắc, tổ chức, hoạt
động, chế độ, nề nếp sinh hoạt và hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở, kỷ
luật Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương, cơ sở.
- Tích cực học tập, bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị,
đạo đức, lối sống, kiến thức, năng lực, phương pháp công tác. Giữ vững, tăng
16

16. cường quan hệ gắn bó mật thiết giữa cấp ủy, chính quyền, đoàn thể với nhân dân
trong xã. Giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phòng chống “Diễn
biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, phòng chống tiêu cực và các tệ nạn xã hội trên
địa bàn xã.
- Chỉ đạo, quản lý, điều hành hoạt động chuyên môn nghiệp vụ, bồi
dưỡng, rèn luyện đội ngũ công chức ở xã.
* Nhiệm vụ đội ngũ công chức cấp xã.
Đội ngũ công chức cấp xã, làm công tác chuyên môn thuộc biên chế
của Ủy ban nhân dân cấp xã, có nhiệm vụ tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân
cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công tác được phân
công và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã
giao. Theo quy định của Bộ Nội vụ, đội ngũ công chức cấp xã có những
nhiệm vụ trên các lĩnh vực sau đây:
Trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Công chức cấp xã có
nhiệm vụ tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ,
quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã
hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ
theo quy định của pháp luật về công an xã và các văn bản có liên quan của cơ
quan có thẩm quyền;
Trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự địa phương. Công chức cấp xã có
nhiệm vụ tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm
vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã trong lĩnh vực quốc phòng, quân
sự trên địa bàn theo quy định của pháp luật; Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ
theo quy định của pháp luật về dân quân tự vệ, quốc phòng toàn dân, nghĩa vụ
quân sự và các văn bản có liên quan của cơ quan có thẩm quyền;
Trong các lĩnh vực: Văn phòng, thống kê. Có nhiệm vụ tham mưu, giúp
Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban
17

17. nhân dân cấp xã trong các lĩnh vực: Văn phòng, thống kê, tổ chức, nhân sự,
thi đua, khen thưởng, kỷ luật, tín ngưỡng, tôn giáo, dân tộc và thanh niên trên
địa bàn theo quy định của pháp luật. Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau:
Xây dựng và theo dõi việc thực hiện chương trình, kế hoạch công tác, lịch
làm việc định kỳ và đột xuất của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng
nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; Giúp Thường
trực Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức các kỳ họp; chuẩn
bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp và các hoạt động của Hội đồng nhân dân,
Ủy ban nhân dân cấp xã; Tổ chức lịch tiếp dân, tiếp khách của Ủy ban nhân
dân cấp xã; thực hiện công tác văn thư, lưu trữ, cơ chế “một cửa” và “một cửa
liên thông” tại Ủy ban nhân dân cấp xã; nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo và
chuyển đến Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xem xét, giải
quyết theo thẩm quyền; tổng hợp, theo dõi và báo cáo việc thực hiện quy chế
làm việc của Ủy ban nhân dân cấp xã và thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy
định của pháp luật; Chủ trì, phối hợp với công chức khác xây dựng và theo dõi
việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; tổng hợp, thống kê, báo cáo
tình hình phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ và các hoạt động kinh tế -
xã hội trên địa bàn cấp xã; dự thảo các văn bản theo yêu cầu của Hội đồng nhân
dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân
dân cấp xã. Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật chuyên
ngành và do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.
Trong các lĩnh vực: Đất đai, tài nguyên, môi trường, xây dựng, đô thị,
giao thông, nông nghiệp và xây dựng nông thôn. Công chức cấp xã có nhiệm
vụ tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ,
quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã trong các lĩnh vực: Đất đai, tài
nguyên, môi trường, xây dựng, đô thị, giao thông, nông nghiệp và xây dựng
nông thôn mới trên địa bàn theo quy định của pháp luật. Trực tiếp thực hiện
18

18. các nhiệm vụ sau: Thu thập thông tin, tổng hợp số liệu, lập sổ sách các tài liệu
và xây dựng các báo cáo về đất đai, địa giới hành chính, tài nguyên, môi
trường và đa dạng sinh học, công tác quy hoạch, xây dựng, đô thị, giao thông,
nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn theo quy định của pháp
luật; Tổ chức vận động nhân dân áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào
sản xuất, bảo vệ môi trường trên địa bàn cấp xã; Giám sát về kỹ thuật các
công trình xây dựng thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp xã;
Chủ trì, phối hợp với công chức khác thực hiện các thủ tục hành chính trong
việc tiếp nhận hồ sơ và thẩm tra để xác nhận nguồn gốc, hiện trạng đăng ký
và sử dụng đất đai, tình trạng tranh chấp đất đai và biến động về đất đai trên
địa bàn; xây dựng các hồ sơ, văn bản về đất đai và việc cấp phép cải tạo, xây
dựng các công trình và nhà ở trên địa bàn để Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã
quyết định hoặc báo cáo Ủy ban nhân dân cấp trên xem xét, quyết định theo
quy định của pháp luật; Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp
luật chuyên ngành và do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.
Trong lĩnh vực tài chính, kế toán. Công chức cấp xã có nhiệm vụ tham
mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
của Ủy ban nhân dân cấp xã trong lĩnh vực tài chính, kế toán trên địa bàn theo
quy định của pháp luật. Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau: Xây dựng dự
toán thu, chi ngân sách cấp xã trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; tổ chức
thực hiện dự toán thu, chi ngân sách và các biện pháp khai thác nguồn thu
trên địa bàn cấp xã; Kiểm tra và tổ chức thực hiện các hoạt động tài chính,
ngân sách theo hướng dẫn của cơ quan tài chính cấp trên; quyết toán ngân
sách cấp xã và thực hiện báo cáo tài chính, ngân sách theo đúng quy định của
pháp luật; Thực hiện công tác kế toán ngân sách (kế toán thu, chi ngân sách
cấp xã, kế toán các quỹ công chuyên dùng và các hoạt động tài chính khác, kế
toán tiền mặt, tiền gửi, kế toán thanh toán, kế toán vật tư, tài sản,...) theo quy
19

19. định của pháp luật; Chủ trì, phối hợp với công chức khác quản lý tài sản công;
kiểm tra, quyết toán các dự án đầu tư xây dựng thuộc thẩm quyền quản lý của
Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định của pháp luật; Thực hiện các nhiệm vụ
khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành và do Chủ tịch Ủy ban nhân
dân cấp xã giao.
Trong lĩnh vực tư pháp và hộ tịch. Công chức cấp xã có nhiệm vụ tham
mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
của Ủy ban nhân dân cấp xã trong lĩnh vực tư pháp và hộ tịch trên địa bàn
theo quy định của pháp luật. Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau: Phổ biến,
giáo dục pháp luật; quản lý tủ sách pháp luật, tổ chức phục vụ nhân dân
nghiên cứu pháp luật và tổ chức lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn cấp xã trong
việc tham gia xây dựng pháp luật; Kiểm tra, rà soát các văn bản quy phạm
pháp luật của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo cơ quan
có thẩm quyền xem xét, quyết định; tham gia công tác thi hành án dân sự trên
địa bàn cấp xã; Thực hiện nhiệm vụ công tác tư pháp, hộ tịch, chứng thực,
chứng nhận và theo dõi về quốc tịch trên địa bàn cấp xã theo quy định của
pháp luật; phối hợp với công chức Văn hoá - xã hội hướng dẫn xây dựng
hương ước, quy ước ở thôn, tổ dân phố và công tác giáo dục tại địa bàn cấp
xã; Chủ trì, phối hợp với công chức khác thực hiện công tác hoà giải ở cơ sở.
Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành và
do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.
Trong các lĩnh vực Văn hoá - xã hội. Công chức cấp xã có nhiệm vụ
tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền
hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã trong các lĩnh vực: Văn hoá, thể dục thể
thao, du lịch, thông tin, truyền thông, lao động, thương binh, xã hội, y tế, giáo
dục theo quy định của pháp luật. Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau: Tổ
chức, theo dõi và báo cáo về các hoạt động văn hoá, thể dục, thể thao, du lịch,
20

20. y tế và giáo dục trên địa bàn; tổ chức thực hiện việc xây dựng đời sống văn
hoá ở cộng đồng dân cư và xây dựng gia đình văn hoá trên địa bàn cấp xã;
Thực hiện các nhiệm vụ thông tin, truyền thông về tình hình kinh tế - xã hội ở
địa phương; Thống kê dân số, lao động, việc làm, ngành nghề trên địa bàn;
theo dõi, tổng hợp, báo cáo về số lượng và tình hình biến động các đối tượng
chính sách lao động, thương binh và xã hội; theo dõi, đôn đốc việc thực hiện
và chi trả các chế độ đối với người hưởng chính sách xã hội và người có công;
quản lý nghĩa trang liệt sĩ và các công trình ghi công liệt sĩ; thực hiện các hoạt
động bảo trợ xã hội và chương trình xoá đói, giảm nghèo trên địa bàn cấp xã;
Chủ trì, phối hợp với công chức khác và trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố xây
dựng hương ước, quy ước ở thôn, tổ dân phố và thực hiện công tác giáo dục tại
địa bàn cấp xã. Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật
chuyên ngành và do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.
* Vai trò của cán bộ, công chức cấp xã
Đội ngũ cán bộ công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh giữ vai
trò quan trọng đối với việc tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, cán
bộ là cái gốc của mọi công việc. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là người
trực tiếp đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước
vào nhân dân và tổ chức thực hiện, làm cho đường lối, chủ trương, chính sách
thành hiện thực. Cán bộ, công chức cấp xã là công bộc của nhân dân, bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của nhân dân, chăm lo lợi ích của nhân
dân, thực hiện dân chủ ở cơ sở và xây dựng xã hội lành mạnh. Đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã là lực lượng nồng cốt trong tuyên truyền vận động, giáo
dục, thuyết phục, giải quyết các tranh chấp dân sự, khắc phục, ngăn chặn các
tệ nạn xã hội, các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân; giáo dục nhân dân tự giác
chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước;
21

21. tham gia vào những quyết định quan trọng của xã, góp ý bổ sung, phát triển,
hoàn thiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước. Vì vậy, đội ngũ
cán bộ công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh giữ vai trò quan trọng đối
với việc tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vai trò quan trọng trong lãnh đạo
quản lý thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, quốc phòng – an
ninh, xây dựng đời sống văn hoa ở cơ sở. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác
định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Người cũng lý giải một cách cặn
kẽ, dễ hiểu vai trò “cái gốc” của cán bộ thông qua những bài nói, bài viết và
việc làm của Người. Vai trò đó, theo Người được thể hiện trong các mối quan
hệ chủ yếu: cán bộ với đường lối, chính sách; cán bộ với tổ chức bộ máy; cán
bộ với công việc và cán bộ với quần chúng. Như vậy, theo quan niệm của Chủ
tịch Hồ Chí Minh, cán bộ không chỉ là người vạch ra đường lối mà còn có vai
trò quyết định trong việc tổ chức thực hiện đường lối đó. Người nói: “ Cán bộ
là người đem chính sách của Chính phủ, của đoàn thể thi hành trong nhân
dân, nếu cán bộ dở thì chính sách hay cũng không thể thực hiện được”, “Cán
bộ là dây chuyền của bộ máy. Nếu dây chuyền không tốt, không chạy được
thì động cơ dù tốt, dù chạy, toàn bộ máy cũng tê liệt”. Điều đó khẳng định
chất lượng cán bộ là nhân tố là vai trò quan trọng trong việc thực hiện cụ thể
hoá đường lối, chính sách của Đảng vào đời sống xã hội.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh là lực
lượng nắm bắt và phản ánh kịp thời tình hình đời sống, tâm tư, nguyện vọng
của nhân dân với Đảng và Nhà nước, cụ thể hoá các chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đề ra những chỉ tiêu, nhiệm vụ lãnh đạo,
quản lý, tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội,
quốc phòng - an ninh xây dựng đời sống văn hoá ở cấp xã.
22

22. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là lực lượng nòng cốt trong xây
dựng đảng, chính quyền, hệ thống chính trị ở cơ sở. Nghị quyết Trung ương
ba khoá VII xác định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của Cách
mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then
chốt trong xây dựng Đảng”. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là lực lượng
lãnh đạo, quản lý, tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế
xã hội, quốc phòng - an ninh xây dựng đời sống văn hoá ở cấp xã. Đội ngũ
cán bộ, công chức cấp xã là một mắt xích của hệ thống chính trị và trong các
Đảng bộ xã và là lực lượng nòng cốt trong công tác xây dựng Đảng, chính
quyền, hệ thống chính trị.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là nguồn cán bộ, công chức cho cấp
trên. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã vững mạnh có đầy đủ phẩm
chất, năng lực là một trong những nguồn quan trọng cung cấp cán bộ cho cấp
huyện và Thành phố Hồ Chí Minh. Bởi vì, thông qua hoạt động thực tiễn ở cơ
sở, đội ngũ cán bộ này tích luỹ được nhiều kinh nghiệm, sự năng động và
sáng tạo của họ không ngừng được bổ sung và nâng cao. Trong thực tế, một
số cán bộ chưa được rèn luyện từ thực tiễn ở cơ sở, nên khi được phân công
đảm nhận các vị trí lãnh đạo ở cấp cao hơn thường không thích ứng với nhiệm
vụ và sẽ gặp nhiều khó khăn. Ngược lại, cán bộ công tác ở cơ sở, thì khi điều
động về huyện, Thành phố Hồ Chí Minh với vị trí cao hơn, sẽ vững vàng, có
bản lĩnh trong quyết đoán, xử lý công việc, thích ứng nhanh với nhiệm vụ
mới, đúng như Lênin khẳng định: “ Cần đề bạt một cách có hệ thống những
người đã được thử thách qua thực tiễn”. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “
Cán bộ công chức cơ sở không những là cái khâu liên hệ mà còn là cái kho
dồi dào cho Đảng lấy thêm lực lượng mới. Nếu đội ngũ này phát triển và củng
cố thì Đảng sẽ phát triển và củng cố, bằng không Đảng sẽ khô héo”.
Do vậy, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh vững mạnh là một mắt xích quan trọng đặc biệt và là cơ sở thực
23

23. hiện chiến lược cán bộ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở
Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là cầu nối giữa cấp ủy, tổ chức đảng,
chính quyền với nhân dân, là người trực tiếp tiếp nhận các ý kiến của nhân dân
đề đạt với Đảng, Nhà nước, thực hiện quyền lợi chính trị, kinh tế, văn hoá của
nhân nhân. Đthực hiện dân chủ, tuyên truyền giáo dục nhân dân về chủ nghĩa xã
hội, về Đảng, về Nhà nước, về pháp chế, pháp luật, về trách nhiệm và quyền làm
chủ, bồi dưỡng nâng cao tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, ý thức, năng
lực của người làm chủ, tuyên truyền, thuyết phục nhân dân tự giác thi hành
chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước, đồng thời thu thập, phản ánh ý kiến
của nhân dân, đề xuất với cấp ủy đảng và chính quyền những chủ trương, biện
pháp giải quyết những vấn đề liên quan đến quyền hạn, nghĩa vụ của nhân dân.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trực tiếp góp phần củng cố, tăng
cường mối quan hệ của Đảng, Nhà nước với nhân dân ở địa phương, cơ sở.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là người tiếp nhận và trực tiếp truyền đạt,
hướng dẫn, triển khai tổ chức thực hiện các Nghị quyết của Đảng, chính sách,
pháp luật Nhà nước. Hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã bao
hàm tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội ở địa phương; hội tụ đầy đủ mọi
nội dung lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước. Hoạt động của đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã đụng chạm đến đến các lợi ích của các giai cấp, tầng lớp
xã hội, của tập thể và cá nhân, liên quan trực tiếp đến lợi ích, quyền dân chủ của
nhân dân. Hàng ngày họ phải đối mặt với những diễn biến phức tạp của cuộc
sống; là nơi hàng ngày cảm nhận trực tiếp thái độ và tâm trạng của nhân dân;
nắm và xử lý những vấn đề nảy sinh.
* Đặc điểm đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Thành phố
Hồ Chí Minh
Một là, tính đa dạng, phức tạp về loại hình, chức danh, cương vị công tác
của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Đội ngũ đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã bao gồm cán bộ Đảng, cán bộ chính quyền và khối Mặt trận đoàn thể với
24

24. những cương vị công tác khác nhau như: Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy; Chủ tịch,
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân; Chủ
tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Chủ tịch Hội Nông dân
Việt Nam; Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Hoạt động ở mỗi ngành, mỗi
cấp, mỗi cương vị công tác đòi hỏi cán bộ có những tiêu chuẩn cụ thể khác nhau,
không có tiêu chuẩn chung chung cho mọi cán bộ, công chức.
Xuất phát điểm của mỗi người khi bước vào cán bộ, công chức cấp xã
cũng khác nhau. Có người trưởng thành từ cơ sở, có người được trên điều
động, tăng cường theo chế độ luân chuyển cán bộ. Trình độ học vấn không
đồng đều cũng là một đặc điểm chi phối của đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã. Với những người ở trình độ cử nhân thì chưa được trang bị kiến thức về lý
luận chính trị một cách có hệ thống. Những người từ cơ sở trưởng thành
thường chỉ qua các lớp bồi dưỡng của huyện và thành phố.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
có sự khác biệt nhất định về kinh nghiệm và vốn sống, tuổi đời. Số cán bộ,
công chức đã qua các cương vị lãnh đạo, quản lý, được tu dưỡng, rèn luyện
trong thực tiễn hoạt động chính trị - xã hội, nên ở họ có khả năng tự ý thức
được về bản thân. Tuy nhiên, ở đội ngũ này dễ nảy sinh tư tưởng công thần,
chủ quan. Nhìn nhận cấp dưới đôi khi mang theo lề thói gia trưởng, độc đoán,
dựa vào kinh nghiệm cũ, thiếu phương pháp tiếp cận thế hệ.
Phần lớn cán bộ, công chức cấp xã là những người sinh và lớn lên sau
năm 1975. Vì thế, họ chưa trải qua thử thách nhiều trong thực tiễn chính trị - xã
hội. Những đức tính của người cán bộ như: tính kỷ luật, tính tự kiềm chế, khả
năng làm chủ bản thân, ý thức tự phê bình và phê bình, kỹ năng đánh giá hành
vi, mặt mạnh, mặt yếu của bản thân còn nhiều mặt hạn chế.
Hai là, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đa dạng, phức tạp về thành
25

25. phần xuất thân, nơi cư trú. Tuyệt đại đa số cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh đều cư trú ở các địa phương trên địa bàn. Trong nền
kinh tế thị trường thành phần xuất thân của đội ngũ cán bộ, công chức thường
xuyên biến đổi. Chính điều này quy định sự khác biệt về nhận thức, nhu cầu, tình
cảm, thị hiếu của họ. Trong ý thức, hành vi của họ luôn in đậm dấu ấn cả tích
cực và tiêu cực của những phong tục, tập quán của địa phương mà họ sinh sống.
Hiện nay, số cán bộ, công chức có gia đình cư trú trên cùng một địa bàn huyện ở
Thành phố Hồ Chí Minh khá phổ biến. Điều này một mặt tạo điều kiện thuận lợi
cho việc nhận xét, đánh giá, học tập lẫn nhau; mặt khác lại gây trở ngại cho công
tác xây dựng cán bộ, công chức, do những thói quen tập tục lạc hậu. Trong một
số cán bộ, công chức còn tàn dư của tư tưởng phong kiến. Đó là, “một người làm
quan cả họ được nhờ”, trong quan hệ ứng xử, nhận xét đánh giá thường bị chi
phối bởi quan hệ thôn xóm, gia đình, họ hàng, cục bộ địa phương.
Ba là, tính phức tạp về điều kiện, chuyên môn công tác, hoạt động.
Cán bộ, công chức cấp xã gồm những người làm việc trong các tổ chức
của hệ thống chính trị xã với các chức danh khác nhau. Có người công tác
trong tổ chức đảng. Có người công tác làm việc trong bộ máy chính quyền.
Có người trong khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Do điều kiện, chuyên
môn công tác, hoạt động khác nhau nên con đường bổ nhiệm tuyển dụng cũng
khác nhau. Với cán bộ đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể
là bổ nhiệm, hoặc thông qua bầu cử. Với công chức làm việc trong bộ máy
đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể là việc thi tuyển, thực
hiện chế độ lương theo ngạch bậc... Mặc dù đã được huyện ủy, Ủy ban nhân
dân huyện quan tâm tạo điều kiện thuận lợi, nhưng đời sống của cán bộ, công
chức cấp xã vẫn ở trong tình trạng khó khăn, thiếu thốn. Việc bảo đảm các tài
liệu, thông tin phục vụ cho công tác còn rất hạn chế. Kinh tế, đời sống gia
đình của không ít cán bộ, công chức ở cấp xã còn nhiều khó khăn.
26

26. 1.1.2. Những vấn đề cơ bản về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
* Quan niệm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành
phố Hồ Chí Minh
Theo từ điển tiếng Việt, xây dựng là: “Làm cho hình thành một tổ chức
hay một chỉnh thể về xã hội, chính trị, kinh tế, văn hoá theo một phương
hướng nhất định”. Như vậy về thực chất, xây dựng là hoạt động có mục đích,
có kế hoạch của chủ thể tác động vào đối tượng làm hình thành, phát triển ở
đối tượng những phẩm chất cần thiết đáp ứng yêu cầu khách quan của cuộc
sống. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
là quá trình chủ thể sử dụng tổng hợp các giải pháp công tác cán bộ tác động
vào từng người và cả đội ngũ nhằm làm cho đội ngũ đó có số lượng, cơ cấu
phù hợp; có phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, trình độ học vấn, năng
lực, phong cách làm việc đáp ứng yêu cầu chức năng, nhiệm vụ của cấp xã ở
Thành phố Hồ Chí Minh.
Mục đích xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh
Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có bản lĩnh chính trị vững
vàng, đảm bảo về trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, có năng lực tổ
chức, quản lý, điều hành và thực thi công vụ; hoạch định các chính sách để phát
triển kinh tế xã hội; giữ vững an ninh chính trị và đảm bảo về trật tự an toàn xã
hội; có số lượng đủ, có cơ cấu hợp lý và chất lượng ngày càng nâng cao, bảo
đảm tiêu chuẩn cán bộ, công chức theo quy định của Đảng và Nhà nước.
* Nội dung xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố
Hồ Chí Minh: Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh có nội dung toàn diện: số lượng, chất lượng, cơ cấu; trong đó chất
lượng là nội dung cốt lõi. Về số lượng phải bảo đảm đủ số lượng cán bộ, công
27

27. chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
hệ thống chính trị cơ sở, đồng thời có số lượng dự trữ để sẵn sàng bổ sung
thay thế khi cán bộ, công chức đi học, luân chuyển, chuyển ra và điều động
thực hiện các nhiệm vụ khác của địa phương, cơ sở. Về cơ cấu, đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh phải có cơ cấu hợp lý về độ
tuổi, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn, cơ cấu trình độ học vấn đáp
ứng chức năng, nhiệm vụ cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí
Minh cần được xây dựng nội dung theo tiêu chuẩn quy định của chiến lược
cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và Luật cán bộ, công chức
của Nhà nước. Cụ thể là:
Nội dung xây dựng về phẩm chất chính trị, trước hết xây dựng cán bộ,
công chức cấp xã Thành phố Hồ Chí Minh phải có lập trường chính trị vững
vàng, kiên định với lý tưởng cách mạng của Đảng, với chủ nghĩa Mác – Lê
nin tư tưởng Hồ Chí Minh trung thành với Đảng với Nhà nước, chế độ xã hội
chủ nghĩa, có tính đảng cao, tận tuỵ với công việc ở cơ sở, có tinh thần trách
nhiệm với nhân dân, luôn tiếp cận mọi vấn đề của cuộc sống trên quan điểm
của Đảng;
Có tinh thần chiến đấu chống tham nhũng, tiêu cực và tệ nạn xã hội,
bảo vệ quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật, uy tín, thanh
danh của Đảng, Nhà nước.
Nội dung xây dựng về phẩm chất đạo đức, xây dựng cán bộ, công chức
cấp xã có đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tôn trọng giữ gìn kỷ
cương, pháp luật, không tham nhũng, lãng phí; có ý thức tổ chức kỷ luật, có
tinh thần trách nhiệm cao, có đạo đức nghề nghiệp, có ý thức tiết kiệm về mọi
mặt cho xã hội và cho nhân dân, có ý thức tự phê bình và phê bình trung thực
và thẳng thắng.
28

28. Có lối sống trong sạch, lành mạnh, giản dị, khiêm tốn, thật thà và được
quần chúng, nhân dân tính nhiệm; bản thân và gia đình luôn chấp hành tốt
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy
định của cơ quan và nơi cư trú.
Cán bộ, công chức cấp xã phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng,
phải giữ gìn phẩm chất đạo đức trong sạch, sống và làm việc có trách nhiệm,
xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân; làm
tốt việc nêu gương người tốt, việc tốt; tăng cường gắn bó mật thiết với nhân
dân, cảnh giác, không để bị diễn biến, tự diễn biến, tự chuyển hoá trong đội
ngũ cán bộ, công chức; giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự
đồng thuận trong nhân dân. luôn tận tâm phục vụ lợi ích của nhân dân, phát
huy quyền làm chủ của nhân nhân, đặt lợi ích của nhân dân của tổ chức trên
lợi ích cá nhân, luôn có tinh thần cầu thị, cầu tiến học hỏi kinh nghiệm để
phục vụ cho nhân dân cho tổ chức, không sống sa hoa lãng phí; đoàn kết nội
bộ giúp đỡ đồng đội đồng nghiệp trong thực thi công vụ, nhiệm vụ.
Nội dung xây dựng về năng lực, xây dựng cán bộ, công chức cấp xã có
kiến thức năng lực, làm chủ công việc mà mình phụ trách; có trình độ kiến
thức, kỹ năng làm việc của cán bộ, công chức cấp xã. Theo đó người cán bộ,
công chức cấp xã phải có trình độ học vấn tương ứng với chức danh và công
việc đảm nhiệm cả về mặt kiến thức, kỹ năng hoạt động của một cán bộ, công
chức cấp xã.
Năng lực cán bộ, công chức cấp xã là một trong những điều kiện tiên
quyết bảo đảm cho quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá, xã
hội và quốc phòng - an ninh của cấp xã. Chính vì vậy mỗi cán bô, công chức
phải có trình độ nhất định để nắm vững các quan điểm, đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phương hướng, nhiệm vụ lĩnh
vực công tác được phân công, phụ trách. Có khả năng truyền đạt, triển khai
29

29. nghị quyết, chủ trương, chính sách của cấp trên và nghị quyết của cấp cơ sở
cho cán bộ đảng viên, hội viên và nhân dân cấp xã.
Có khả năng vận dụng, cụ thể hoá chủ trương, chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nước thành mục tiêu chương trình, kế hoạch và biện pháp
thực hiện trong lĩnh vực công tác được phân công phụ trách. Thực hiện tốt
công tác tổ chức, vận động quần chúng thực hiện kế hoạch đề ra một cách có
hiệu quả; biết tổng kết thực tiễn rút ra những kinh nghiệm, bài học tốt để vừa
cải tiến công tác và vừa bổ sung kiến thức lý luận cho bản thân.
Do đó năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, trong đó năng
lực của từng cá nhân của mỗi cán bộ, công chúc là rất quan trọng đặc biệt là
người lãnh đạo quản lý phải có những phẩm chất và năng lực nhất định, để
điều hành đơn vị của mình đi đúng hướng, tuân thủ pháp luật. Nói một cách
khác là lãnh đạo quản lý hành chính cấp xã cần phải có sự thông minh, phải
có khả năng nhìn xa trông rộng, khả năng tiên đoán và phân tích tình hình để
hoạch định bước đi đúng theo mục tiêu, định hướng của cấp trên.
* Chủ thể xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh. Chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, hướng dẫn là cấp ủy, chính
quyền các cấp từ Thành phố đến huyện. Mỗi chủ thể của quá trình xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã Thành phố Hồ Chí Minh có chức năng,
nhiệm vụ cụ thể. Vì vậy, cần xác định rõ ràng, cụ thể chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn và trách nhiệm của từng tổ chức, cơ quan, cá nhân theo Luật cán
bộ, công chức và quy chế công tác cán bộ của Đảng.
* Đối tượng xây dựng bao gồm từng người và cả đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh. Mỗi cán bộ, công chức cấp xã vừa là
đối tượng vừa là chủ thể của quá trình tự xây dựng. Trong những điều kiện
nhất định một cán bộ, công chức là chủ thể trong mối quan hệ này, nhưng lại
là khách thể trong mối quan hệ khác. Việc chỉ ra chủ thể và đối tượng xây
30

30. dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh là để phân
biệt rõ chức năng, nhiệm vụ của mỗi tổ chức, lực lượng. Chính vì vậy, khi xác
định chủ thể và đối tượng của quá trình xây dựng phải luôn đặt trong mối
quan hệ xác định, trên cơ sở đó mà có các giải pháp tổ chức thực hiện đáp ứng
yêu cầu của việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh.
* Hình thức, biện pháp, quy trình xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
- Quy hoạch, tạo nguồn tuyển chọn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
Việc quy hoạch, tạo nguồn, tuyển chọn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở
Thành phố Hồ Chí Minh phải căn cứ vào nhiệm vụ của ngành, những yêu cầu
về số lượng, chất lượng, cơ cấu đội ngũ để có quy hoạch, xác định quy chế
tuyển chọn khoa học. Có làm tốt việc này mới có cơ sở để đào tạo bồi dưỡng,
bố trí sử dụng cán bộ, công chức cấp xã.
- Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã. Đào tạo, bồi dưỡng
nâng cao phẩm chất chính trị, trang bị, bổ sung tri thức, rèn luyện kỹ năng,
trau dồi phẩm chất chính trị đạo đức theo quy định của Luật cán bộ, công
chức. Thông thường có các loại hình đào tạo bồi dưỡng: Cử đi đào tạo bồi
dưỡng ở các nhà trường của quốc gia; đào tạo bồi dưỡng tại địa phương,
ngành; tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân.
- Quản lý, đánh giá đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
31

31. .
* Tiêu chí đánh giá công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã ở Thành phố Hồ Chí Minh:
Đánh giá công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành
phố Hồ Chí Minh cần căn cứ vào các tiêu chí sau đây:
Một là, Tiêu chí đánh giá mức độ nhận thức trách nhiệm, năng lực của
các chủ thể trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Chủ
thể xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
bao gồm chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện. Vì vậy
tiêu chí này được đánh giá thông qua mức độ nhận thức của các chủ thể đối
với xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi chủ thể. Mức độ thực hiện
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cấp ủy, chính quyền xã và huyện trên
địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Ý thức, trách nhiệm của cán bộ chủ trì,
người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các tổ chức quần chúng đối với thực
hiện nhiệm vụ xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Trách nhiệm của
các cơ quan tổ chức cán bộ của huyện ủy, của cơ quan nội vụ huyện trong
tham mưu đề xuất, chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng đội ngũ cán bộ công chức
cấp xã.
Đối với cấp ủy, tổ chức đảng là sự đúng đắn của các chủ trương, biện
pháp lãnh đạo, chỉ đạo. Đối với chính quyền là hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều
hành các hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Đối với cơ quan
nội vụ là năng lực tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn theo chức năng, nhiệm vụ khi
xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh …
32

32. Hai là, Tiêu chí đánh giá mức độ thực hiện nội dung, hình thức biện
pháp xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Tiêu chí này thể hiện ở mức độ chính xác, khoa học của các khâu quy hoạch,
đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, bố trí, sử dụng, công tác chính sách… trong xây
dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Ở việc phát huy sức mạnh của công tác
tổ chức vào xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Hiệu lực, hiệu quả
phối hợp giữa các tổ chức, lực lượng trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Ba là, Tiêu chí đánh giá số lượng, cơ cấu,chất lượng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh. Về số lượng là bảo đảm đủ số
lượng cán bộ, công chức theo biên chế. Về cơ cấu là bảo đảm cơ cấu về lứa
tuổi, nghề nghiệp, trình độ học vấn…. Về chất lượng là phẩm chất chính trị
được thể hiện ở lập trường chính trị vững vàng; có quyết tâm cao hoàn thành
tốt nhiệm vụ của cán bộ, công chức; tinh thần khắc phục khó khăn; ý thức
chấp hành kỷ luật, các chế độ quy định, chấp hành pháp luật của Nhà nước;
đạo đức, lối sống; tinh thần đấu tranh với những biểu hiện xấu, tiêu cực, kiến
thức, trình độ, năng lực … kết quả thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã.
* Những vấn đề có tính nguyên tắc trong xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
Một là, quán triệt sâu sắc đường lối quan điểm, nguyên tắc, mục tiêu
xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng và Luật cán bộ công chức; bảo đảm sự
lãnh đạo tập trung thống nhất của cấp ủy đảng, sự quản lý của chính quyền
trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Quan điểm, nguyên tắc, mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng, Luật
cán bộ, công chức định hướng cho mọi hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh, là cơ sở để thống nhất nhận thức
và hành động, tập hợp, quy tụ, khơi dậy mọi nguồn lực, khả năng của địa
33

33. phương vào xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
Vấn đề có tính nguyên tắc này chỉ rõ, xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh phải nắm chắc quan điểm của Đảng về
xây dựng đội ngũ cán bộ và đổi mới công tác cán bộ, xây dựng hệ thống
chính trị cơ sở trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước.
Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã phải quán triệt và thực hiện
quan điểm Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán
bộ theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đồng thời phát huy trách nhiệm của
người đứng đầu và các tổ chức. Những vấn đề quy hoạch, tuyển chọn, đào tạo
bồi dưỡng, sử dụng, đánh giá, bố trí, luân chuyển cán bộ... nhất thiết phải do
cấp ủy có thẩm quyền quyết định. Cán bộ chủ trì có nhiệm vụ tham gia với
cấp ủy trong việc lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo...cán bộ, công chức thuộc
quyền; chăm lo công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và chịu
trách nhiệm trước cấp ủy cấp mình và cấp trên về tình hình chất lượng và quá
trình xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã thuộc cấp mình quản lý.
Hai là, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí phải xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng hệ thống chính trị cơ sở
vững mạnh, bảo đảm đúng tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức. Nhiệm
vụ xây dựng hệ thống chính trị xã vững mạnh quyết định mục tiêu, nội dung,
biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Chức năng, nhiệm vụ
của hệ thống chính trị quy định việc xác định tiêu chuẩn, xây dựng quy hoạch,
nhận xét, đánh giá, sử dụng, đào tạo bồi dưỡng, quản lý, chính sách, cán bộ,
công chức cấp xã. Vì vậy, việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã
phải xuất phát và phục vụ cho chức năng, nhiệm vụ của hệ thống chính trị xã.
Vấn đề có tính nguyên tắc này đòi hỏi quá trình xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh phải xuất phát từ yêu cầu chức năng,
34

34. nhiệm vụ của hệ thống chính trị cơ cơ sở. Lấy việc nâng cao chất lượng thực hiện
chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức trong hệ thống chính trị xã làm mục tiêu
đồng thời là căn cứ để đánh giá mọi hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí
Minh mà không nhằm mục đích xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh sẽ
rơi vào khuynh hướng “vì người mà đặt việc”, chứ không vì việc mà đặt người
như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn trong công tác cán bộ của Đảng.
Ba là, Gắn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức với kiện toàn tổ chức
của hệ thống chính trị cấp xã. Tổ chức quyết định phương hướng và hành
động của cán bộ. Tổ chức buộc cán bộ phải hành động theo nguyên tắc và
khuôn khổ nhất định. Chỉ có gắn bó với tổ chức, nhờ tổ chức, sức mạnh của
cán bộ mới được nhân lên. Tách khỏi tổ chức thì cán bộ sẽ không còn sức
mạnh. Đến lượt nó có một đội ngũ cán bộ, công chức mạnh sẽ là nhân tố then
chốt để thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức và xây dựng tổ chức vững
mạnh. Chính vì vậy công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở
Thành phố Hồ Chí Minh phải gắn chặt với việc củng cố kiện toàn các tổ chức
Đảng, chính quyền Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh, Hội phụ nữ, Hội Nông dân, Hội cựu chiến Binh,... vững mạnh toàn
diện. Theo đó, việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố
Hồ Chí Minh phải căn cứ vào tổ chức biên chế, chức năng, nhiệm vụ của
ngành, chức danh, chức trách, nhiệm vụ của từng người để có chủ trương,
phương hướng xây dựng phù hợp. Đồng thời xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh phải đi đôi với xây dựng các tổ chức
trong hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh. Phải đề cao trách nhiệm của cấp
ủy, cán bộ chủ trì của các tổ chức trong hệ thống chính trị xã trong việc quản
lý đội ngũ cán bộ, công chức.
Bốn là, quán triệt quan điểm tổng hợp trong xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh. Phát huy sức mạnh tổng hợp là
một nguyên tắc của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Nguyên tắc
35

35. này đòi hỏi, trên cơ sở sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của huyện ủy, Ủy ban
nhân dân huyện, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã, cần đề cao trách nhiệm của
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội phụ
nữ, Hội Nông dân, Hội cựu chiến Binh,... các lực lượng tham gia xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp có trách
nhiệm lãnh đạo, quản lý cán bộ, công chức thuộc chi bộ, đảng bộ mình; chịu
trách nhiệm trước cấp trên về cán bộ, công chức thuộc quyền quản lý. Cấp ủy,
thủ trưởng cơ quan phải nắm chắc từng người cả về đức và tài, tình trạng sức
khoẻ; thực hiện tốt sự phối hợp với cơ quan nội vụ và các cơ quan có liên
quan trong việc nhận xét, đánh giá, giám sát các công việc và phẩm chất của
cán bộ, công chức.
Các chủ thể phải chủ động, tích cực tranh thủ sự chỉ đạo hướng dẫn
của cơ quan cấp trên, chủ động phối hợp với các cơ quan, nhà trường, phát
huy dân chủ, động viên tổ chức cho nhân dân tham gia xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức cấp xã.
1.2. Thực trạng và kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh
1.2.1. Những ưu điểm và hạn chế
* Ưu điểm:
Một là, các chủ thể đã có nhận thức đúng vị trí, vai trò, chức trách,
nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ công chức và có trách nhiệm cao xây dựng đội
ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
Nhận rõ vai trò cực kỳ quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức đối
với việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng -
an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, thực hiện chức năng,
nhiệm vụ của cơ sở, cấp ủy, chính quyền các cấp, trực tiếp là huyện ủy, Ủy
ban nhân dân huyện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã có những chủ
trương, biện pháp lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức phù hợp với
đặc điểm của từng địa phương, cơ sở. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của
36

36. huyện ủy, Đảng ủy, chính quyền các xã đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan nội
vụ, các tổ chức trong hệ thống chính trị huyện và ngành để có những chủ
trương, giải pháp lãnh đạo chỉ đạo kiên quyết. Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã
kiên định tư tưởng chỉ đạo khi tuyển chọn cán bộ, công chức cấp xã lấy chất
lượng làm chính. Đó là phải tuyển chọn những người có phẩm chất chính trị
đạo đức, có trình độ học vấn, năng lực theo đúng quy định của Luật cán bộ,
công chức. Không vì thiếu cán bộ, công chức mà châm trước về tiêu chuẩn.
Kết quả trưng cầu ý kiến cho thấy, có tới 70% số người được hỏi cho
rằng, cấp ủy, cán bộ chủ trì từ huyện đến xã đã quan tâm đến việc lãnh đạo, chỉ
đạo xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong hệ thống
chính trị của xã trong thời gian qua, luôn quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức của xã, coi đây là một khâu quan trọng nhất trong mọi hoạt động
của các Đảng ủy xã. Nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đáp
ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị, các cấp ủy đảng đã tổ chức triển khai quán
triệt tương đối tốt quan điểm, nguyên tắc của Đảng và Luật cán bộ công chức
trong việc tạo nguồn, quy hoạch, bố trí, sử dụng, luân chuyển, chính sách đối
với đội ngũ cán bộ, công chức. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đều được
phát hiện tuyển chọn từ những người có năng lực, thông qua phong trào cách
mạng ở cơ sở và được đào tạo, bồi dưỡng đáp ứng chức trách, nhiệm vụ.
Đảng ủy xã đã quán triệt sâu sắc và toàn diện quan điểm của Đảng về
xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của xã. Xây dựng nghị quyết chuyên đề về
xây dựng cán bộ, công chức. Quán triệt triển khai các nghị quyết, chương trình,
công tác cán bộ, tạo nên những chuyển biến mới, đạt được những kết quả nhất
định, góp phần nâng cao về nhận thức tư tưởng, hành động cho cán bộ, đảng
viên của hệ thống chính trị trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã. Hạn chế được tình trạng buông lỏng, quản lý cán bộ ở một số cấp ủy
đảng, giải quyết kịp thời những tồn tại vướng mắc trong công tác cán bộ.
37

37. Hai là, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ
Chí Minh đã được tiến hành tương đối có nề nếp theo đúng hình thức quy
trình của công tác cán bộ và Luật cán bộ, công chức. Trước hết các huyện đã
xây dựng tiêu chuẩn cán bộ, nhất là tiêu chuẩn chức danh cán bộ là điều kiện
thuận lợi để tiến hành các qui trình khác của công tác cán bộ. Do đó trong quá
trình xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, cấp ủy đảng các xã và cơ
quan tham mưu đã quán triệt và xây dựng các tiêu chuẩn đối với cán bộ, trong
đó chú ý vào 5 tiêu chí: phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực
trình độ, phong cách lãnh đạo và đảm bảo sức khoẻ phục vụ. Qua đó từng
bước, tiêu chuẩn hoá nhiều cán bộ cấp xã theo chức danh cụ thể, tạo điều kiện
thuận lợi để đánh giá, lựa chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng
cán bộ, công chức cấp xã đãm bảo chính xác, khoa học, đáp ứng được yêu cầu
nhiệm vụ chính trị của cấp xã.
Công tác quy hoạch cán bộ, công chức cấp xã. Đây là công tác được
huyện ủy, Đảng ủy xã đặc biệt quan tâm và coi đây là một nhiệm vụ quan
trọng trong quá trình thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức, đủ số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo sự
chuyển tiếp liên tục giữa các thế hệ cán bộ và đảm bảo nguồn cán bộ cung cấp
cho huyện và thành phố.
Trong công tác quy hoạch cán bộ, Thành ủy, huyện ủy đã chỉ đạo khá
tập trung, sâu sát đến các Đảng ủy xã. Từ đó công tác quy hoạch cán bộ của
các xã đã từng bước đổi mới về nhân thức lẫn phương pháp thực hiện, đãm
bảo đúng quy trình đi vào nề nếp. Điểm nổi bật của công tác quy hoạch cán
bộ gần đây của các xã là đã bám sát tiêu chuẩn cán bộ, mở rộng dân chủ để
lựa chọn cán bộ nguồn. Trong quá trình quy hoạch cán bộ, cấp ủy đảng các xã
nhận thức tốt các quan điểm, chủ trương, quy trình và phương pháp tiến hành,
đã tạo được sự thống nhất cao trong nội bộ.
38

38. Trong thời gian qua đã có 58/58 xã, thị trấn thực hiện tốt công tác quy
hoạch cán bộ và hàng năm các huyện ủy đã chỉ đạo các Đảng ủy xã bổ sung
quy hoạch cán bộ kế cận đảm bảo mỗi chức danh có từ 2 đến 3 cán bộ, mỗi
cán bộ quy hoạch từ 2 đến 3 chức danh; tạo điều kiện thuận lợi trong công tác
luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ… Công tác cán bộ cấp xã bước đầu
tạo được sự chuyển biến tích cực, đội ngũ cán bộ, công chức đã thể hiện tính
kế thừa, từng bước đáp ứng yêu cầu quy hoạch cán bộ, công chức ở các xã.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã. Đào tạo, bồi
dưỡng nâng cao trình độ của cán bộ, công chức cấp xã theo hướng chuẩn hoá
đã và đang là nhiệm vụ cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Nhận thức được
vấn đề này, cấp ủy đảng các xã rất quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Một số cán bộ, công chức của các xã được
đưa đi đào tạo theo diện quy hoạch của huyện; một số cán bộ, công chức được
cấp ủy, chính quyền hỗ trợ một nửa kinh phí để đi học tại chức tại các trường
đại học, Học viện Chính trị Hành chính, Trường Cán bộ,… tại Thành phố Hồ
Chí Minh. Ngoài ra các huyện ủy, cấp ủy các xã đã liên kết với Học viện
chính trị hành chính tổ chức đa dạng hoá các loại hình, đối tượng đào tạo, bồi
dưởng, cải tiến nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy và học cho
đội ngũ cán bộ, công chức các xã. Những cán bộ được cử đi đào tạo đều nhằm
hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh đang đảm nhiệm hoặc theo quy hoạch.
Công tác bố trí, sử dụng và luân chuyển cán bộ, công chức cấp xã. Cấp
ủy các xã coi công tác này là một khâu quan trọng. Bố trí, sử dụng cán bộ bảo
đảm đúng tiêu chuẩn và sở trường, đề bạt, bổ nhiệm đúng lúc, giao việc đúng
tầm, thay thế khi cần thiết. Việc bố trí, sử dụng cán bộ đã được các cấp ủy
đảng thực hiện một cách nghiêm túc đúng quan điểm, nguyên tắc, quy trình,
tiêu chuẩn và phù hợp với năng lực, sở trường của cán bộ. Nhìn chung đội
ngũ cán bô, công chức cấp xã được bố trí, sử dụng đúng quy hoạch, đúng
39

39. việc, đúng lúc, đảm bảo yêu cầu cơ cấu nên đại bộ phận phát huy tốt tác dụng,
góp phần xây dựng hệ thống chính trị cấp xã ngày càng vững mạnh.
Công tác quản lý cán bộ, công chức cấp xã. Theo phân cấp quản lý
công chức, viên chức trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, quá trình thực
hiện đã tạo sự thống nhất trong lãnh đạo và quản lý cán bộ, đưa công tác quản
lý cán bộ, công chức thành nề nếp, đúng nguyên tắc. Các cấp ủy đảng nâng
cao trách nhiệm tập thể và người đứng đầu tổ chức, thường xuyên theo dõi,
giúp đỡ, tạo điều kiện cho cán bộ, công chức và các tổ chức trong hệ thống
chính trị cấp xã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. định kỳ hàng năm hoặc hết
nhiệm kỳ bầu cử, hết thời hạn bổ nhiệm, đề bạt, các cấp ủy đảng, nhất là chi
bộ, đảng bộ tiến hành kiểm điểm tự phê bình và phê bình; thực hiện quy trình
đánh giá cán bộ một cách công khai, dân chủ để động viên mọi thành phần,
mọi lực lượng tham gia, giúp đỡ theo dõi và quản lý cán bộ.
Công tác đánh giá, nhận xét đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Trên cơ
sở hướng dẫn cụ thể của trên, công tác đánh giá đội ngũ cán bô, công chức
cấp xã được các đảng bộ xã kết hợp với việc đánh giá, phân tích chất lượng
cán bộ, đảng viên hàng năm. Đánh giá cán bộ, công chức đã bám sát vào tiêu
chuẩn chức danh và hiệu quả công tác của từng cán bộ, công chức; quy trình
đánh giá được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, bảo đảm dân chủ, khách quan;
phát huy trách nhiệm và hiệu quả công tác của từng cán bộ. Bản nhận xét,
đánh giá, phân loại cán bộ, công chức cấp xã được các huyện ủy quản lý chặt
chẽ, bảo mật trong hồ sơ cán bộ hàng năm. Qua phân tích chất lượng đội ngũ
cán bô, công chức cấp xã năm 2013 của thành phố có hơn 70% phát huy tốt
tác dụng có phẩm chất và năng lực, có nhiều sáng tạo trong quản lý, điều hành
kinh tế, văn hoá xã hội.
Công tác chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Các cấp
ủy đảng xác định đây là khâu có ảnh hưởng mạnh mẽ đến tiềm năng, sức sáng
40

40. tạo, lòng nhiệt tình, sự cống hiến và tạo nguồn cán bộ cho các ngành các cấp.
Chính vì vậy, thời gian qua các huyện ủy, Đảng ủy xã, đã thực hiện tốt chính
sách đối với cán bộ cấp xã như: Chính sách lương, khen thưởng, đào tạo, bồi
dưỡng, chính sách ưu đãi, chăm sóc sức khoẻ,… qua đó động viên, khuyến
khích, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã. Động viên họ an tâm phấn khởi, tích cực đóng góp cho sự
nghiệp cách mạng.
Tạo điều kiện cho cán bộ, công chức học tập nâng cao trình độ và thu
hút những sinh viên, cán bộ khác ngoài tỉnh về công tác ở cấp xã. Cấp ủy
đảng các xã đã hỗ trợ cho mỗi cán bộ, công chức một nửa kinh phí trong suốt
quá trình học tập.
Công tác kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Các cấp
ủy đảng các xã nhận thức, công tác kiểm tra giám sát là một quy trình không
thể thiếu trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Hàng
năm gắn với việc kiểm tra đánh giá chất lượng của tổ chức cơ sở đảng và
đảng viên, các cơ quan tham mưu của cấp ủy kiểm tra việc quy hoạch, đào
tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Qua kiểm tra đã kịp thời
tháo gỡ những vướng mắc về các khâu của công tác cán bộ, làm cho công tác
xây dựng đội ngũ cán bô, công chức cấp xã ngày càng tốt hơn.
Ba là, kết quả xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã:
Quán triệt quan điểm của Đảng về công tác cán bộ, huyện ủy, Đảng ủy
các xã luôn quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và luôn
chăm lo chỉ đạo, tạo điều kiện để đội ngũ cán bộ này hoàn thành nhiệm vụ
chính trị được giao. Tính đến nay cấp ủy đảng các xã đã xây dựng cơ bản đội
ngũ cán bộ, công chức như sau:
- Số lượng cán bộ, công chức hiện nay là: 1.345, cơ bản đáp ứng được
nhiệm vụ của cơ sở. (phụ lục đính kèm)
41

41. - Cơ cấu độ tuổi:
+ Độ tuổi từ 30 trở xuống: 299 người, chiếm tỷ lệ 22,2%
+ Độ tuổi từ 31 đến 40 tuổi: 548 người, chiếm tỷ lệ 40,7%
+ Độ tuổi từ 41 đến 50 tuổi: 303 người, chiếm tỷ lệ 22,5%
+ Độ tuổi (nam) từ 51 đến 55 tuổi: 104 người, chiếm tỷ lệ 7,7%
+ Độ tuổi (nữ) từ 51 đến 55 tuổi: 35 người, chiếm tỷ lệ 2,6%
+ Độ tuổi từ 56 đến 60 tuổi: 56 người, chiếm tỷ lệ 4,1%
+ Độ tuổi bình quân: 39 tuổi
- Cơ cấu trình độ học vấn:
+ Trung học phổ thông: 1.333 người, chiếm tỷ lệ 99,1%
+ Trung học cơ sở: 22 người, chiếm tỷ lệ 1,6%
- Trình độ lý luận chính trị:
+ Cử nhân: 30 người, chiếm tỷ lệ 2,2%
+ Cao cấp: 156 người, chiếm tỷ lệ 11,5%
+ Trung cấp: 696 người, chiếm tỷ lệ 51,7%
- Trình độ ngoại ngữ:
+ Đại học trở lên: 8 người, chiếm tỷ lệ 0,5%
+ Chứng chỉ (A,B,C): 852 người, chiếm tỷ lệ 63,3%
- Trình độ tin học:
+ Trung cấp trở lên: 31người, chiếm tỷ lệ 2,3%
+ Chứng chỉ (A,B): 991người, chiếm tỷ lệ 73,6%
- Cơ cấu giới tính:
+ Nam 729 người, chiếm tỷ lệ 54,2%
+ Nữ 616 người, chiếm tỷ lệ 45,7%
- Cơ cấu dân tộc, vùng miền:
+ Dân tộc thiểu số: 114 người, chiếm tỷ lệ 10,7%
42

42. Số lượng đội ngũ cán bộ, công chức về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu theo
quy định của Luật cán bộ, công chức. (Bảng 2)
Đơn vị Nhu cầu Hiện có Thừa Thiếu
Huyện Củ Chi 515 440 75
Huyện Bình Chánh 378 345 33
Huyện Nhà Bè 164 149 15
Huyện Hóc Môn 300 280 20
Huyện Cần Giờ 169 144 25
Theo số liệu thống kê, cơ cấu về tuổi tác, trình độ học vấn tương đối
hợp lý. Đến nay 100% cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Thành phố Hồ
Chí Minh đều được đào tạo, bồi dưỡng theo các loại hình khác nhau, trong đó
số người có trình độ học vấn đại học chiếm 63%; cao đẳng chiếm 3,1%; trung
cấp 20,7%. Tuy nhiên sự phân bổ cán bộ, công chức có trình độ học vấn cử
nhân đại học chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số cán bộ, công chức. (Bảng 2)
Đơn vị TS Đại học Cao đẳng Trung cấp Dạy nghề
SL % SL % SL % SL %
Huyện Củ Chi 440 292 66,3 11 2,5 69 15,6 68 15,4
H Bình Chánh 345 224 64,9 12 3,4 75 21,7 14 4,0
Huyện Nhà Bè 149 92 61,7 7 4,6 23 15,4 27 18,1
Huyện Hóc Môn 280 185 66,0 8 2,8 78 27,8 9 3,2
Huyện Cần Giờ 144 71 49,3 5 3,4 37 25,6 31 21,5
Đội ngũ cán bộ, công chức xã đã có sự tiến bộ trưởng thành tương đối
toàn diện, đại bộ phận hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ.
Về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống. Tuyệt đại đa số có phẩm
chất chính trị đạo đức tốt, say mê với công việc được giao, có ý thức tổ chức
kỷ luật, có tinh thần trách nhiệm cao đối với xây dựng địa phương vững mạnh.
Đánh giá về lập trường, bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã
trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có tới 97.5% số người được hỏi cho rằng
vững vàng về bản lĩnh chính trị. Về phẩm chất đạo đức, lối sống có tới 95% số
người được hỏi cho rằng của đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất đạo đức
43

43. lối sống tốt.
Về năng lực lãnh đạo, quản lý tổ chức hoạt động thực tiễn. Nhìn chung
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã hiện nay có năng lực hoàn thành chức trách,
nhiệm vụ, có nhiều kinh nghiệm trong công tác. Năng lực thực thi chức trách,
nhiệm vụ, khả năng nắm và vận dụng đường lối, chính sách của Đảng, pháp
luật Nhà nước vào thực thi chức trách, nhiệm vụ khá tốt. Về năng lực có tới
93% số người được hỏi cho rằng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh có năng lực tốt.
Về phong cách, phương pháp tác phong công tác. Đa số đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã có phong cách, phương pháp tác phong làm việc khá tốt,
cơ bản đáp ứng theo yêu cầu nhiệm vụ được giao, có tới 92% số người được
hỏi cho ràng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Thành phố Hồ Chí
Minh có phong cách, phương pháp tác phong công tác tốt.
Về kết quả hoàn thành nhiệm vụ: Theo kết quả phân tích chất lượng cán
bô, công chức hàng năm của các xã nhìn chung đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã 100% cơ bản hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao.
* Những hạn chế:
Một là, một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa nhận thức một cách đầy đủ,
sâu sắc vị trí, vai trò và sự cần thiết phải xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
Hai là, hình thức, biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức chưa
được thực hiện đầy đủ, thường xuyên, nề nếp.
.
44