SlideShare a Scribd company logo
1 of 16
Download to read offline
A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J
LX& TARI JIU 1981 :RKOU<ABJI% 13 APRIL 2015
• VOL. XXXVI, NO 1981 • LUNDI, 13 AVRIL 2015 • MONDAY, APRIL 13, 2015
Կիպրոսի խորհրդարանը
միաձայն քրէականացուց Հայոց
Ցեղասպանութեան ժխտումը
Կիպրոսի խորհրդարանին մէջ միաձայն
ընդունուած է Հայոց Ցեղասպանութեան
ժխտումը քրէականացնող օրինագիծը:
Քուէարկութիւնը տեղի ունեցած է Ապրիլ 2-
ին:
Կիպրոսի մէջ ցեղասպանութիւնը ժխտող-
ները կը պատժուին հինգ տարուան ազա-
տազրկմամբ եւ կը վճարեն տուգանք 10000
եուրոյի չափով:
Աւելցնենք, որ Կիպրոսը Եւրոպայի մէջ 4-
րդ պետութիւնն է Յունաստանէն, Սլովա-
քիայէն եւ Զուիցերիայէն ետք, որ կը քրէա-
կանացնէ Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտու-
մը:
Յիշենք նաեւ, որ այս օրերուն պաշտօ-
նական այցով Կիպրոս կը գտնուին ՀՀ Ազ-
գային ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակ-
եանի գլխաւորած պատուիրակութիւնը:
Միւս կողմէ, Հայաստանի Արտաքին գոր-
ծոց նախարար՝ Էդուարդ Նալպանտեան
ողջունած է  Կիպրոսի Խորհրդարանին կող-
մէ Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէակա-
նացնող օրէնքի ընդունումը:
Ան իր խօսքին մէջ ըսած է. «Հայաստանը
կ՛ողջունէ Կիպրոսի խորհրդարանին կողմէ
Ապրիլ 2-ին ցեղասպանութիւններու ժխտու-
մը քրէականացնող օրէնքի միաձայն ընդու-
նումը: Ասիկա խորհրդանշական իրադար-
ձութիւն է` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-
րդ տարելիցի նախաշեմին:
«Այս օրէնքի ընդունմամբ Կիպրոսը կա-
րեւոր ներդրում կատարեց ցեղասպանու-
թիւններու եւ մարդկութեան դէմ յանցա-
գո ր ծո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ա ն խ ա ր գի լմ ա ն վ ե հ
գործին», ըսած է նախարարը:
Բախտը եւ պատիւը ունինք ապրելու Ցեղասպանութեան 100-րդ Տարելիցը:
Պարտինք ներկայ ըլլալ մեր տեղական բոլոր ոգեկոչումներու միջոցառումներուն
ՖՐԱՆՔՈՖՈՆԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐԸ
ԿՈՉ Կ’ՈՒՂՂԵՆ ԹՈՒՐՔԻՈՅ ԸՆԴՈՒՆԻԼ
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ
Մարտ 31-ին ֆրանսախօս
երկիրներու խորհրդարա-
նական վեհաժողովի պատ-
ւիրակութիւնը այցելած է
Ծիծեռնակաբերդի Յուշա-
համալիրը եւ ապա հանդէս
եկած է յայտարարութեամբ
մը՝ կոչ ուղղելով Թուրքիոյ
դէմ առ դէմ գալու պատ-
մութեան հետ եւ ընդունելու
Հայոց Ցեղասպանութեան
իրողութիւնը: Յայտարարու-
թեան մէջ կ’ըսուի, «կ’ոգե-
կոչենք 1915-ի Հայերու Ցե-
ղասպանութեան անմեղ զո-
հերու յիշատակը եւ համե-
րաշխ ենք Հայաստանի եւ
Հայ Ժողովուրդին հետ, Ցե-
ղասպանութեան համաշ-
խարհային ճանաչման եւ
այդ Ցեղասպանութեան են-
թարկուած անձերու իրա-
ւունքներու վերականգնման համար մղուող պայքարին մէջ: Կը հրաւիրենք Թուրքիան դէմ-
դիմաց գալու սեփական պատմութեան հետ եւ ի վերջոյ ճանչնալու Հայոց Ցեղաս-
պանութեան իրողութիւնը եւ յոյս կը յայտնենք, որ այդ ճանաչումը հայ եւ թուրք ժողո-
վուրդներու միջեւ հաշտեցման մեկնակէտ կը հանդիսանայ»:
Նոյն օրը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան ընդունած է Ֆրանքոֆոնի եր-
կիրներու Խորհրդարանական Վեհաժողովի պատուիրակութիւնը:
ԱՄՆ 50 ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ
43-Ը ԴԱՏԱՊԱՐՏԱԾ ԵՆ ՀԱՅՈՑ
ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՈՃԻՐԸ
Հաուային վերջին միացողն է Ցեղասպանութիւնը
ճանչցող նահանգներուն
Անցեալ շաբաթ Հաուայեան Կղզիներու մայրաքաղաք
Հոնոլուլուի մէջ Պետական Ծերակոյտը միաձայնութեամբ
վաւերացուց Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող բանաձեւ
մը, որ կը հաստատէ Ապրիլ 24-ը որպէս Ցեղասպանութեան
զոհերու յիշատակի եւ ոգեկոչման օր: Բանաձեւին մէջ
կ’ըսուի՝ «Ծերակոյտը կը միանայ Ներկայացուցչական Տան,
Հաուայիի հայկական համայնքին եւ աշխարհասփիւռ
հայութեան, ճանչնալու եւ յարգելու յիշատակը բոլոր անոնց
որոնք չարչարուեցան եւ սպաննուեցան Հայոց Ցեղասպա-
նութեան ընթացքին, եւ կոչ կ’ուղղէ աշխարհի ժողովուրդին
երբեք չմոռնալու մարդկութեան դէմ գործադրուած այս
ահաւոր ոճիրները»:
Անցնող 25 տարիներու ընթացքին Միացեալ Նահանգ-
ներու 50 նահանգներէն 43-ը, ըլլայ նահանգային խորհրդա-
րանի , ըլլայ նահանգապետի հռչակագիրներով ճանաչում
շնորհած են Հայոց Ցեղասպանութեան պատմական իրո-
ղութեան: Այս օրերուն, Ցեղասպանութեան Հարիւրամեա-
կին կապակցութեամբ անոնցմէ շատեր կրկնակի յայտա-
րարութիւններով կը ոգեկոչեն եւ սուգի օր կը յայտարարեն
Ապրիլ 24-ի շաբաթը:
Այսպէս, հարաւային նահանգներէն Ճօրճիայի խորհրդա-
րանը 1999ին որդեգրած է Հայոց Ցեղասպանութեան
ճանաչումի բանաձեւ մը, Ապրիլ 24-ը յայտարարելով Հայոց
Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի օր: Անցեալ շաբաթ
նոյն նահանգի խորհրդարանը որդեգրեց նոյնանման բա-
նաձեւ մը:
Գանատայի սահմանակից Վըրմոնթ նահանգի Կառա-
վարիչը՝ Ճէյմս Տակլաս 2000 թուականին հռչակագրով մը
հաստատած է Ապրիլ 24-ը որպէս հայ նահատակներու
յիշատակութեան օր: Վըրմոնթ նահանգի մայրաքաղաք
Մոնփէլիէի մէջ Մարտ 31-ին նահանգային խորհրդարանը
վաւերացուցած է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նոր
բանաձեւ մը: Նոյն նիստին ներկայ եղած է եւ խօսք առած է
նահանգի բնակիչներէն հանրածանօթ գրող եւ վիպասան
Քրիս Պոհճալեան:
Նոյնպէս Նէվատա նահանգը, որ 2000 թուին նահան-
գապետի հռչակագրով հաստատած էր Ապրիլ 24-ի յու-
շատօնը, անցեալ շաբաթ, նահանգապետ Պրայըն Սան-
տովալի հռչակագրով յայտարարեց Ապրիլ 19-26-ը Հայոց
Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի շաբաթ:
Հաուայիի ծերակուտական Ուիլ Էսբէրօ (ձախին) եւ հայ
համայնքէն՝ Արթուր Արթինեան
<abajaj;rj
Hebdomadaire Arménien
Armenian Weekly ISSN 0382-9251
Publié par /Published by
Le Centre de Publication Tékéyan
825 rue Manoogian, Saint-Laurent,
Québec H4N 1Z5
Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162
e-mail: abaka@bellnet.ca
www.tekeyanmontreal.ca
PM40015549R10945
TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699
2 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015
Canada
2nd Class $80 (QC & ON)
1ère classe/first class $90
U.S.A. 1st class (US)$90
Autres pays/Other countries:
1st class (US)$120
Per issue $1.75
Dépôt légal: Bibliothèque du Québec
ABAKA
Patas.anatou .mbagir^
AU:TIS PAGGAL:AN
’anouzoumn;rou%
nouiratououjiunn;rou ;u
gras;n;aki patas.anatou^
SALBI MARKOS:AN
Joronjoi patas.anatou^
MATAJ B& MAMOUR:AN
“We acknowledge the financial
support of the Government of
Canada through the Canada
Periodical Fund (CPF) for our
publishing activities.”
Զուիցերիա
Ապրիլեան
կեդրոնական
հանդիսութեան
պիտի մասնակցի
դեսպանի
մակարդակով
Զուիցերիոյ դաշնային կառա-
վ ա ր ո ւ թ ե ա ն կ ա յքէջ ը   գր ա ծ
է,  թէ  Զուիցերիա Հայաստանի
մ էջ կ ա յա ցո ւ ե լի ք Ապ ր ի լե ա ն
հանդիսաւոր միջոցառումներուն
պ ի տ ի մ ա ս ն ա կ ցի դ ե ս պ ա ն ի
մակարդակով: Կայքը նաեւ կը
նշէ,  որ Զուիցերիա միշտ եղած
է 1915-ի դէպքերը դատապար-
տողի դերին մէջ ու պիտի շա-
րունակէ նոյն ընթացքով  ինչ-
պէս նաեւ պիտի փորձէ Հայաս-
տանի եւ Թուրքիոյ միջեւ կապե-
րու բարելաւման համար աշխա-
տանք տանիլ:  Նշենք, որ Զուի-
ցերիոյ Հայաստանի մօտ արտա-
կարգ եւ լիազօր դեսպանը կը
կոչուի՝ Լուքաս Քասէր եւ ան
պ ի տ ի ն ա խ ա գա հ է ի ր ե ր կ ր ի
պատուիրակութիւնը 24 Ապրիլի
կեդրոնական միջոցառումնե-
րուն:
«Քալիֆորնիա Քուրիեր» թերթի
(www.TheCaliforniaCourier.com) հրատարակիչ եւ
խմբագիր Յարութ Սասունեան կը գրէ.
Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 24-
ին Երեւան հրաւիրած է շարք մը երկիրներու ղեկա-
վարներ` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցը
ոգեկոչելու համար:
Ֆրանսայի, Ռուսաստանի, Լեհաստանի եւ Պելա-
ռուսիոյ նախագահները արդէն ընդունած են նախա-
գահ Սարգսեանի հրաւէրը: Սպիտակ տունը դեռ հան-
դէս չէ եկած յայտարարութեամբ, թէ արդեօք նախա-
գահ Օպաման պիտի այցելէ՞ Հայաստան այս մեծաշուք
առիթով:
Հարիւր տարի առաջ Օսմանեան կայսրութեան մէջ
ԱՄՆ դեսպան Հենրի Մորկենթաուն 1.5 միլիոն հայերու
կազմակերպուած բնաջնջումը բնութագրեց իբրեւ «Ողջ
ազգի սպանութիւն»: Հրէական ծագումով լեհ իրաւա-
բան Ռաֆայէլ Լեմգինը «Սի Պի Էս»-ին յայտնեց, որ ան
ցեղասպանութիւն եզրոյթը յօրինած է` Առաջին աշխար-
համարտին հայերու եւ Երկրորդ աշխարհամարտին
հրեաներու դէմ իրագործուած զանգուածային ոճրա-
գործութիւններուն հիման վրայ:
Ահա այն տասը պատճառները, թէ ինչու պէտք է ԱՄՆ
նախագահի օդանաւը Ապրիլ 24-ին վայրէջք կատարէ
Երեւանի «Զուարթնոց» միջազգային օդակայան.
1. Նախագահ Օպաման յարգանքի տուրք  պիտի
մատուցէ Ամերիկայի հարիւր հազարաւոր գթասիրտ
քաղաքացիներուն` Ցեղասպանութենէն ետք թշուառ
հայերուն օգնելու նպատակով 117 միլիոն տոլար (այ-
սօր աւելի քան 2 միլիառ տոլարին համարժէք գումար)
հանգանակելու համար: Դեսպան Մորկենթաուի նա-
խաձեռնութեամբ եւ նախագահ Ուուտրօ Ուիլսընի
աջակցութեամբ, Մերձաւոր Արեւելքի նպաստամատոյ-
ցը օգնեց փրկել եւ խնամել աւելի քան 132 հազար հայ
որբ: Այս հսկայական բարեգործական նախաձեռնու-
թիւնը առաջին միջազգային մարդասիրական օգնու-
թիւնն էր Միացեալ Նահանգներու պատմութեան մէջ:
2. Այս առիթով այցելելով Հայաստան, նախագահ
Օպամա պիտի վերահաստատէ շատոնց ԱՄՆ-ի կողմէն
Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումը.  Ցեղասպանու-
թիւնը  իբրեւ հաստատուած պատմական փաստ ճանչ-
ցած են.
- ԱՄՆ կառավարութիւնը՝ Միջազգային դատարան
ներկայացուցած փաստաթուղթին մէջ, 1951 թ.-ին,
- ԱՄՆ Ներկայացուցիչներու պալատը 1975 եւ 1984
թթ. Բանաձեւերուն մէջ,
- Նախագահ Ռոնըլտ Ռէկընը նախագահական հռչա-
կագիրին մէջ 1981 թ. Ապրիլ 22-ին,
- ԱՄՆ 50 նահանգներէն 43-ը,
- Աշխարհի աւելի քան երկու տասնեակ երկիրներ,
ներառեալ Ֆրանսան, Իտալիան, Ռուսաստանը, Գա-
նատան, Հոլանտան, Վատիկանը, Զուիցերիան, Շուէտը,
Արժանթինը, Լիբանանը, Յունաստանը, Կիպրոսը, Լե-
հաստանը եւ Վենեզուելան,
- Շարք մը միջազգային կազմակերպութիւններ,
ներառեալ ՄԱԿ-ի խտրականութեան կանխարգիլման
եւ փոքրամասնութիւններու պաշտպանութեան ենթա-
յանձնաժողովը, Եւրոխորհրդարանը եւ Ցեղասպանա-
գէտներու միջազգային ընկերակցութիւնը:
3. 100-րդ տարելիցը կրնայ նաեւ նախագահ Օպա-
մայի վերջին հնարաւորութիւնը ըլլալ` վերականգնելու
ամերիկահայ համայնքին վստահութիւնը` յարգելով
Հայոց  Ցեղասպանութեան ճանաչման վերաբերեալ իր
լուրջ խոստումները իբրեւ ծերակուտական եւ նախա-
գահի թեկնածու:
4. Նախագահ Օպամա կրնայ հիմք դնել հայ-թրքա-
կան յարաբերութիւններու բարելաւման` հիմնուած
ճշմարտութեան եւ արդարութեան վրայ, համահունչ
Ներկայացուցիչներու պալատին մէջ սպասուող բանա-
ձեւին եւ իր նախորդ ապրիլ քսանչորսեան ուղերձնե-
րուն` յայտարարելով, որ «փաստերու լիարժէք, անկեղծ
ու արդար ճանաչումը կը բխի բոլորիս շահերէն»: Նա-
խագահ Օպամայի այցը նաեւ պիտի խրախուսէ մարդու
իրաւունքներու թուրք պաշտպանները` շարունակելու
իրենց դժուար աշխատանքը` օժանդակելու Թուրքիոյ
կառավարութեան` հաշուի նստելու իր անցեալի ամե-
նամութ էջերուն հետ:
5. ԱՄՆ նախագահը օգտուելով այս այցէն կրնայ կոչ
ընել Թուրքիոյ վերացնելու Հայաստանի շրջափակումը`
հայեացք նետելով փակ սահմանէն քիչ մը այն կողմ
գտնուող բիբլիական Արարատ լերան:
6. Ի պատասխան Ատրպէյճանի կողմէն Արցախի
վրայ յարձակումներու աշխուժացման` նախագահ
Օպամա կրնայ շեշտել այս բարդ հակամարտութեան
խաղաղ կարգաւորման ուղղուած Ուաշինկթընի լուրջ
աջակցութիւնը:
7. Նախագահ Օպամայի այցը պիտի օգնէ հաւա-
սարակշռել Հայաստանի յարաբերութիւնները Արեւ-
մուտքի հետ, յատկապէս Ռուսաստանի գլխաւորած
Եւրասիական տնտեսական միութեան անոր անդամակ-
ցութենէն ետք, եւ հաշուի առնելով Ապրիլ 24-ին Պու-
թինի նախատեսուող այցը Երեւան: Հայաստանը սերտ
յարաբերութիւններու մէջ է Արեւմտեան Եւրոպայի եւ
Միացեալ Նահանգներու հետ եւ ներգրաւուած է մի-
ջազգային խաղաղապահ ուժերուն՝ Աֆղանիստանի,
Իրաքի, Քոսովոյի եւ Լիբանանի մէջ: Վերջերս, ՀՀ նախ-
կին վարչապետ Տիգրան Սարգսեանի նշանակումը
ԱՄՆ դեսպանի պաշտօնին, կ՝ընդգծէ, թէ Երեւանը որ-
քան կարեւորութիւն կու տայ Միացեալ Նահանգներու
հետ իր յարաբերութիւններուն:
8. Քանի որ նախագահ Օպամա ուքրանական ճգնա-
ժամին պատճառով պիտի չմեկնի  Մոսկուա` մասնակ-
ցելու Մայիս 9-ին կայանալիք Երկրորդ աշխարհամար-
տին իրականացած Յաղթանակի օրուան տօնակատա-
րութիւններուն, ուստի Երեւանի մէջ ան հնարաւորու-
թիւն պիտի ունենայ հանդիպելու նախագահ փութինին`
աւելի հանգիստ պայմաններու մէջ:
9. Նախագահ Օպամայի այցը Հայաստան բարի
կամքի կարեւոր դրսեւորում պիտի ըլլայ ամերիկահայ
համայնքի նկատմամբ: Անցեալ շաբաթ 16 խոշոր
ամերիկահայ կազմակերպութիւններ միասնական
նամակով դիմեցին ԱՄՆ նախագահին` կոչ ընելով անոր
մասնակցելու Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ր դ
տարելիցի ձեռնարկներուն Հայաստանի մէջ:
10. Նախագահ Օպամա պիտի կատարէ ԱՄՆ նա-
խագահական առաջին պատմական այցը Հայաստան,
որուն նախորդած են շարք մը բարձրաստիճան ամե-
րիկացի պաշտօնեաներ` պետական քարտուղար Ճէյմս
Պէյքըր III-ը, 1992 թ., պաշտպանութեան քարտուղար
Տոնալտ Ռամսֆելտը 2001 թ. եւ պետական քարտու-
ղար Հիլըրի Քլինթընը 2010 եւ 2012 թուականներուն,
երբ վերջինս ծաղկեպսակ դրաւ Երեւանի մէջ Հայոց
Ցեղասպանութեան յուշահամալիրին մէջ, ինչպէս
կ՝ընեն Միացեալ Նահանգներու բոլոր դեսպանները
ամէն տարի Ապրիլ 24-ին` Հայաստանի 1991 թուա-
կանի անկախացումէն ի վեր:
Թարգմանութիւնը կատարեց Ռուզաննա Աւագեան
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝ ԵՌԱԳՈՅՆ-ը
Տասը պատճառ, թէ ինչու պէտք է նախագահ
Օպաման Ապրիլ 24-ին Հայաստան այցելէ
Քանիցս գրած էինք արդէն, որ 12
Ապրիլին, Վատիկանի Ս. Պետրոս
տաճարին մէջ, Հռոմի Քահանայա-
պետ Ֆրանսիսքօ Ա. Պապի ձեռամբ
պիտի մատուցուի Ս. Պատարագ, ի
յիշատակ Հայոց Ցեղասպանութեան
զոհերուն: Կը հաղորդուի որ այդ
պատարագին ներկայ պիտի գտնուի
հայ կաթոլիկ եկեղեցւոյ ղեկավար
Ներսէս-Պետրոս 19րդ Պատրիար-
քը՝ հայ կաթոլիկ եպիսկոպոսներու
հետ միասին:
Հայկական աղբիւրներ կը յայտ-
նեն որ եթէ վերջին վայրկեանին
փոփոխութիւն մը չպատահի, ապա
Ս. Պատարագին պիտի մասնակցին
նաեւ Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ
Նուիրապետական Աթոռներու ամե-
նաբարձր երկու ներկայացուցիչ-
ները՝ Ամենայն Հայոց Գարեգին Բ.
Կաթողիկոսն ու Մեծի Տանն Կիլի-
կիոյ Արամ Ա. Կաթողիկոսը:
Ցեղասպանութեան հարիւրամ-
եակի տարելիցի յիշատակի միջո-
ցառումներու գագաթնակէտը պիտի
ըլլայ 23 Ապրիլին զոհերու սրբա-
դասման նուիրուած Ս. Պատարագի
մատուցումը, Գարեգին Բ. Կաթողի-
կոսի ձեռամբ:
Նոյն օրը, ժամը 19:15-ին, ամ-
բողջ աշխարհի մէջ հայկական բո-
լոր եկեղեցիները, բացի Թուրքիոյ
տարածքի մէջ գտնուող եկեղեցի-
ներէն, հարիւր անգամ պիտի հնչեց-
նեն իրենց զանգակները:
Գարեգին Բ. Եւ Արամ Կաթողիկոսներն ու Ներսէս-Պետրոս
Պատրիարքը պիտի մասնակցին Վատիկանի
Ապրիլեան Պատարագին
LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 3
Խմբ.: Այս թիւով կ’սկսինք հրատարակել մոնթրէալահայ եւ սփիւռքահայ ծանօթ, ղեկավար
ազգային դէմքերէն Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանի յուշերը:
Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան շնորհակալ աշխատանք մը կատարած պիտի ըլլայ ժամանակ տրա-
մադրելով, գրի առնելու համար աւելի քան կէս դար, իր գիտնականի կեանքին կողքին, ամբողջ
գիտակից կեանք մը տրամադրելէ վերջ ազգային գործունէութեան, հիմա նաեւ հանրութեան փո-
խանցելով այդ տարիներու արտասովոր, բեղուն իր գործունէութեան ընթացքին ունեցած բազմե-
րանգ եւ բարձր մակարդակի փորձառութիւններուն մասին տեղեկութիւններ եւ վերլուծումներ:
Ընդունուած իրականութիւն է թէ Դոկտ. Կէօնճեան կեդրոնական ղեկավար դեր ունեցած է գա-
նատահայ եւ յատկապէս մոնթրէալահայ գաղութի կազմութեան եւ կառուցման աշխատանքին
մէջ: Հետեւաբար իր յուշերը աւելի եւս հետաքրքրական եւ կարեւոր պիտի ըլլան մեր գաղութի
ճշգրիտ պատմութեամբ հետաքրքրուողներուն համար:
Հեղինակը մեզ կը տեղեկացնէ թէ իր գրութիւնները աստիճանաբար պիտի փոխանցէ մեզի, հա-
մաձայն իր ժամանակի յարմարութեան: Հետեւաբար շարունակական գլուխները պիտի չերեւան
մեր յաջորդական թիւերուն մէջ:
Մեր կարգին երբ ստանանք յաջորդական գրութիւնները, ուրախութեամբ պիտի զանոնք
հրատարակենք «Ապագայ»-ի էջերէն:
ՆԱԽԱԲԱՆ
Ի՞նչու պէտք է գրեմ.
Այս հարցումը կը դառնայ մտքիս մէջ երկար
ժամանակէ մը ի վեր: Ահա ուրեմն, երկար ժա-
մանակ ձգձգելէ ետք, գրիչը այսօր առի ձեռքս:
Առաջին հերթին, կը խորհիմ օգտագործել
«Ապագայ»ի էջերը բաժնելու համար այս գրու-
թիւնս հանրութեան հետ. հաւանաբար ժամանակ
մը եւ որոշ հանգրուանէ մը ետք, նախընտրելի եւ
աւելի յարմար նկատեմ, մնացեալը հաւաքել եւ
վերածել ամբողջը գրքոյկի մը:
Երկրորդ հարցումը մտքիս մէջ կը վերաբերի
լեզուին: Հայերէ՞ն թէ անգլերէն: Հայերէնով շատ
աւելի հարազատ կերպով կրնամ արտայայտել,
անշուշտ, յաճախ նուրբ եւ կնճռոտ, վերլուծում-
ներ որոնք կը վերաբերին ամբողջովին Հայ աշ-
խարհին:
Միւս կողմէ այսօրուայ եւ գալիք սերունդները,
եթէ երբեք օր մը ուզեն օգտագործել այս աշ-
խատանքս, դժբախտաբար եւ անխուսափելի-
օրէն, առաւելաբար անգլերէնով է որ պիտի կա-
րենան հանգիստ կերպով կարդալ եւ հաղոր-
դակցիլ արտայայտած մտքերուս եւ տեղեկու-
թիւններուս հետ:
Ահաւասիկ ուրեմն, փաստօրէն սկսայ գրել հա-
յերէնով, սակայն կրնամ նաեւ ապագային որոշել
անցնիլ անգլերէնի, թարգմանելով նաեւ մինչեւ
այն ժամանակ հայերէնով կատարած գրութիւն-
ներս:
Պատասխանելու համար վերնագրի հարցու-
միս, բազմաթիւ են անոնք որոնք վերջին տարի-
ներուն եւ բազմաթիւ առիթներով կ’ըսեն եւ լրջօ-
րէն կը կրկնեն թէ անհրաժեշտ է, եւ նոյնիսկ
պարտաւոր եմ, որ գրի առնեմ յուշերս որոնք կը
վ երա բե րի ն անցնող աւելի քան կէս դարու
ը նթա ցք ի ն ուն եցած ազգային տենդոտ եւ
բազմերես գործունէութեանս բերմամբ, իմ ապ-
րած փորձառութիւններուս կատարած աշխա-
տանքներուս եւ տեսած երեւոյթներուս մասին:
Արդարեւ, հակառակ որ այս ձեւով շատ դժուար
նախաձեռնութիւն մըն է որ յանձն կ’առնեմ, սա-
կայն կասկած չկայ թէ վկայութիւններս յա-
ճախ լոյս պ ի տի ս փ ռե ն անցեալի եւ այսօր-
ւայ, ազգային կեանքի որոշ կարեւոր էջերուն
վրայ:
Ամենայն դէպս, յաճախ անհրաժեշտութիւնը
զգացած եմ, որ արձանագրուին այնպիսի ճշմար-
տութիւններ որոնք մինչեւ այսօր չեն յայտնուած
ազգային մեր պատմութեան այն հատուածին
մասին որուն հետ անմիջական, եւ յաճախ կեդրո-
նական առնչութիւն ունեցած եմ անցնող աւելի
քան հինգ տասնամեակներուն ընթացքին: Կայ
մանաւանդ այն իրողութիւնը թէ բազմաթիւ դէպ-
քերու եւ անկիւնադարձային որոշումներու վե-
րապրող միակ վկան եմ ես, այսօր:
Աւելի եւս ծանր կը կշռէ վրաս, այս աշխատան-
քին ձեռնարկելու պարտաւորութիւնն ու զգա-
ցումը, ամէն անգամ որ կը տեսնեմ սեւ ճերմա-
կով, թուղթի վրայ, յօդուածներու կամ գիրքերու
ձեւերով երեւցող այնպիսի գրութիւններ, որոնք
մասամբ եւ աւելի յաճախ, ամբողջովին շրջուած
կերպով կը ներկայացնեն դէպքեր եւ իրադար-
ձութիւններ որոնց անմիջականօրէն ծանօթ եւ
մասնակից եղած եմ ես:
Այս կապակցութեամբ խոշորագոյն պատու-
հասներէն մէկը «Ինթէրնէթ» կոչուած, վերջին
տարիներու այլապէս հրաշալի, այն գիւտն է որ
բացառիկ հեշտութեամբ առիթը կ’ընծայէ որ-
պէսզի շրջապատը ողողուի ամենախեղաթիւր-
ւած «հակատեղեկութիւններով»: Ոչ մէկ միջոց
կայ դժբախտաբար իրականութեան եւ արդա-
րութեան դէմ դաւաճանողներուն ձեռքը ինկած
այս գործիքը սանձելու համար:
Նկատի առնելով ճշգրտութեան եւ ճշմար-
տութեան նկատմամբ իմ բնածին բծախնդրու-
թիւնս, գաղութային պատմական իրականու-
թեանց նկատմամբ կատարուած այսպիսի անար-
դարութիւններն են յատկապէս որ խթան կը
հանդիսանան որպէսզի ձեռնարկեմ այս դժուար
եւ երկարաշունչ աշխատանքին:
Վերջին եւ սակայն ոչ նուազագոյն կարեւոր
պատճառը որ ինձ կը մղէ այս գործին, արդա-
րութիւն կատարելն է հանդէպ իմ ընտանիքիս,
սիրելի կողակիցիս Նատիային՝ եւ զաւակներուս,
Անոյշին եւ Լորիին որոնք առանց կասկածի ամե-
նասուղ հատուցումը կատարած են այս երկար
ճանապարհին վրայ, որպէսզի ես կարենամ
կատարել, անբնական ուժգնութեամբ եւ ծան-
րութեամբ լեցուն իմ ազգային գործունէու-
թիւններս: Անոնք չեն կրցած արդարօրէն վայելել
իմ ամբողջական ուշադրութիւնս, որուն անկաս-
կածօրէն ամէն իրաւունք իրենց է որ կը պատ-
կանէր:
Այս երկար ներածականը անհրաժեշտ էր, նախ
համոզելու ինքզինքս, ապա բացատրելու ընթեր-
ցողին թէ ինչո’ւ պէտք էր ձեռնարկէի այս երկար
աշխատանքին:
Ընթերցողին համար մէկ եւս յստակացում տե-
ղին է որ կատարեմ նախաբանի այս բաժնին մէջ.
Որքան որ ինքնաբերաբար պէտք է ենթադրը-
ւի թէ երբ կ’ակնարկեմ յուշերուս, խօսքս կը
վերաբերի կեանքիս միայն այն երեսին որ
առնչուած է հայ ազգային կեանքին հետ, սակայն
զիս չճանչցողին համար անհրաժեշտ է այստեղ
ստորագծել թէ, ազգային գործունէութիւնս միայն
մէկ ճանապարհն է կեանքիս այն երկու զու-
գահեռ ճանապարհներէն որուն երկրորդը, որ
նաեւ այլ պայմաններու տակ պիտի ըլլար միակ
եւ գլխաւոր, գիտութեան եւ գիտնականի գոր-
ծունէութիւնս է:
Բնական պայմաններու մէջ, այս երկրորդը
պիտի ըլլար միակը քանի որ պատանեկան օրերս
ան իմ գլխաւոր հետաքրքրութեան կեդրոն եւ
խոր հաճոյք պատճառող մտասեւեռումս եղած է:
Այս յուշերուս մէջ պիտի պարզուի թէ ինչու եւ
ինչպէս երիտասարդ տարիքէս կեանքիս ուղին
զիս մտցուց վերոյիշեալ երկու բոլորովին անջատ
զուգահեռ ճանապարհներուն մէջ: Երկուքին մէջ
ալ ունեցայ հարուստ փորձառութիւններ եւ կը
կարծեմ թէ կատարեցի բացառաբար նշանա-
կալից իրագործումներ: Քանի որ նախաբանի այս
բաժինը առաջին եւ վերջին տեղն է ուր կ’անդ-
րադառնամ գիտութեան ասպարէզիս, այստեղ
պիտի ա ն դ ր ա դ ա ռն ա մ քա ն ի մ ը ն ա խ ա դ ա -
սութիւններով միայն գլխաւոր հանգրուաննե-
րուն:
Համալսարանական ուսումս նախ աւարտեցի
Եգիպտոս, Աղեքսանդրիոյ համալսարանին մէջ
եւ վկայուեցայ ստանալով իմ բնագաւառիս մէջ
Եգիպտոսի այն տարուայ բարձրագոյն յիշա-
տակութիւնը:
Դոկտորականս ստացայ Ֆիլատելֆիոյ Փէնսիլ-
վանիա համալսարանէն որպէս «straight A»
ուսանող 1965-ին:
Անմիջապէս փոխադրուեցայ Մոնթրէալ որպէս
դասախօս եւ գիտահետազօտող ՄքԿիլլ համալ-
սարանի ելեկտրական ճարտարագիտութեան
բաժնին մէջ ուր պաշտօնավարեցի երեսուն տա-
րիներ մասնագիտութիւն դարձնելով Քուանթում
էլեկտրոնիքս (quantum electronics) եւ լազէր-
ներու բնագաւառ: Բոլորովին անսպասելի եւ
պատահական կերպով ութսունական թուական-
ներուն սկսայ առնչուիլ տարբեր արտադրու-
թիւններու եւ փաստաթուղթերու զեղծարարման
դէմ պայքարելու համար պաշտպանման թեկնո-
լոժիաներ ստեղծելու գործին հետ: Ժամանակ մը
ետք համալսարանը բոլորովին թողելով ամբող-
ջովին կեդրոնացայ այդ աշխատանքին վրայ
որուն բերմամբ հնարեցի փաթենթեւած ինչպէս
նաեւ գաղտնի պահուած աւելի քան երեսուն
թէքն ի քն ե ր : Այս հ ն ա ր ա ծ թ ե քն ո լո ժի ա ն ե ր ս
տարբեր ձեւերով եւ տարբեր տարիներուն օգ-
տագործուեցան եւ կ’օգտագործուին հանրա-
ծանօթ ընկերութիւններու տարբեր արտադրու-
թեանց մէջ. Կը յիշեմ մի քանիներ պարզապէս
գաղափար մը տալու համար գործին տարողու-
թեան մասին, օրինակ՝ L’oréal, Levi’s, Merck
Sharp & Dom, Chanel, Cartier, Hermes, Polo
Ralph Lauren, Bausch & Lomb, P&G եւայլն.:
Թերեւս օր մը յուշերս գրելու ձեռնարկեմ նաեւ
կեանքիս այս միւս երեսին մասին: Բայց անշուշտ
այդ բոլորովին տարբեր նիւթ մըն է:
Այս յստակացումը կատարելէ վերջ կը վե-
րադառնամ հիմա ազգային եւ գաղութային
կեանքին վերաբերող յուշերս գրելու նիւթին:
Հիմա կ’ուզեմ նաեւ պարզել թէ ինչպէ՞ս պիտի
գրեմ այս յուշերս: Իսկապէս ալ ամբողջ այս
տարիներուն ընթացքին, ես յուշատետր չեմ
պահած երբեք: Գլխաւոր պատճառը յուշատետր
Շար. էջ 6
ԻՄ ՅՈՒՇԵՐՍ
Մոնթրէալ, Գանատա, Սփիւռք, Հայաստան, Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի,
Հ.Բ.Ը.Միութիւն, Ռ.Ա.Կուսակցութիւն, Թէքէեան Մշակութային Միութիւն. բոլորը դիտ-
ւած, վերլուծուա’ծ եւ պատմուած, աւելի քան կէս դարի վրայ տարածուող, անձնական,
անմիջական, եւ տենդոտ գործունէութեանս ճամբէն եւ պատուհանէն:
Արշաւիր Կէօնճեան
Հ.Բ.Ը.Մ. Կեդրոնական Վարչական Ժողովի
երկարամեայ նախկին անդամ եւ փոխ-նա-
խագահ մինչեւ 2010, այժմ Կ.Վ.Ժ.-ի վաս-
տակաւոր (Emeritus) անդամ: Ռ.Ա.Կ. Կեդրո-
նական Վարչութեան երկարամեայ նախկին
անդամ եւ Ատենապետ մինչեւ 1995: Գանա-
տայի Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ
Թեմի հիմնադիրներէն եւ Թեմական Խորհուրդի
անդրա նիկ Ա տ ենա պ ետ , ա պ ա հռչա կուա ծ
Պատուոյ Ատենապետ: Ամերիկայի եւ Գանա-
տայի Թ.Մ. Միութեան Կեդրոնական Վարչու-
թեան հիմնադիր անդամ: Մոնթրէալի Թ.Մ.
Միութեան հիմնադիրներէն, Ատենապետ այժմ
Պատուոյ Նախագահ: Մոնթրէալի Ալեք Մա-
նուկեան Վարժարանի Հիմնադիր եւ Գործադիր
Նախագահ մինչեւ 2011:
4 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015
Հայաստան եւ Կիպրոս համատեղ թողարկեցին «Մելգոնեան
Վարժարան» խորագիրով նամականիշներ
Հայոց Ցեղասպանութեան100-րդ տարելիցին ընդառաջ Կիպրոսի
նամակատունը եւ «Հայփոսթ»ըն շրջանառութեան մէջ կը դնեն մէկական
նամականիշ` Մելգոնեան վարժարանի եւ սաներու պատկերներով: Նամա-
կանիշներէն մէկուն վրայ պատկերուած է Մելգոնեան վարժարանի շէնքը
եւ այն ծառերը, զորս տնկած են վարժարանին մէջ ապաստան գտած որ-
բերը` ի յիշատակ իրենց նահատակ ծնողներուն: Միւս նամականիշին՝
պատկերուած են առաջին սաները` Մելգոնեան վարժարանի խորապատ-
կերին:
Նամականիշներու մարման արարողութեան ժամանակ ՀՀ արտաքին
գործոց փոխնախարար Շաւարշ Քոչարեան կարեւորած է Հայաստանի եւ
Կիպ րոս ի փոստայ ին ծառայութիւններու այս նախաձեռնութիւնը`
ընդգծելով, որ Հայոց Ցեղասպանութենէն ետք Մելգոնեան վարժարանը
կարեւոր հանգրուան եղած է հայ սաներուն համար: «Նախ եւ առաջ հա-
մատեղ նամականիշի թողարկումը խորհրդանշում է Հայաստանի եւ
Կիպրոսի միջեւ ձեւաւորուած բարեկամական յարաբերութիւնները: Միւս
կողմից սա հնարաւորութիւն է յարգանքի տուրք մատուցելու սփիւռքի
կարեւորագոյն վարժարաններից մէկին: Շուրջ 80-ամեայ գործունէութեան
ընթացքում այն հսկայական դերակատարութիւն է ունեցել հայապահ-
պանութեան գործում: Խորհրդանշական է, որ համատեղ նամականիշի
մարումը տեղի է ունենում հէնց այս օրը, երբ Կիպրոսի խորհրդարանը ըն-
դունեց օրէնք, որով քրէականացւում է ցեղասպանութիւնների ժխտումը»,-
ըսած է Քոչարեան:
Հայաստանի ֆիլատելիստներու միութեան նախագահ Յովիկ Մուսա-
յէլեանը ընդգծած, որ նամականիշները մեծ կարեւորութիւն ունին ազգային
արժէքներու տարածման տեսանկիւնէն: «Նշանակալի է, որ տարուայ մէջ
մի քանի անգամ կարողանում ենք խօսել ազգային նամականիշերի մասին:
Նամականիշերը` մեր դրօշի եւ դրամի հետ միասին, երկրի խորհրդա-
նիշներից են»,- ըսած է ան:
«Մելգոնեան վարժարան» խորագիրով նամականիշները թողարկուած
են 60 հազար տպաքանակով:
Մելգոնեան կրթական հաստատութիւնը հիմնադրուած է 1924-ի
Փետրուար 15-ին, Կիպրոսի մէջ Մելգոնեան եղբայրներուն կողմէ, որպէս
մանկատուն: Անիկա ապաստան տուած է Հայոց Ցեղասպանութեան
հազարաւոր որբերու: 1925 թուականին Մելգոնեան վարժարանը հիւ-
րընկալած է իր առաջին 103 սաները, իսկ աւելի ուշ Մելգոնեան վարժա-
րանը յայտնի դարձած է որպէս Մելգոնեան կրթական հաստատութիւն:
Ծիծեռնակաբերդ այցելեց Ռուսական
Տումայի պատուիրակութիւնը
Աշխատանքային այցով Հայաս-
տան գտնուող Ռուսիոյ Տումայի նա-
խագահ Սերկէյ Նարիշքին՝ Հայաս-
տանի Ազգային ժողովի փոխնա-
խագահ Էդուարդ Շարմազանովի
ուղեկցութեամբ, այցելած է Ծիծեռ-
նակաբերդ՝ Հայոց Ցեղասպանու-
թեան յուշահամալիր: Հայոց Ցեղաս-
պանութեան թանգարան-հիմնարկի
տնօրէն՝ Հայկ Դեմոյեան բարձրաս-
տիճան հիւրին ներկայացուցած է
Հայոց Ցեղասպանութեան եւ յուշա-
հ ամ ա լիր կ առո ւցման պատմու-
թիւնը: Սերկէյ Նարիշքին ծաղկե-
պսակ զ ետ ե ղած է Մե ծ Եղեռնի
զոհերու յուշարձանին: Այնուհետեւ
Ռուսիայէն ժամանած հիւրերը ծա-
ղիկներ զետեղած են Ցեղաս-
պանութեան զոհերուն յիշատակը
յաւերժացնող անմար կրակին մօտ
եւ մէկ վայրկեան լռութեամբ յար-
գած են անմեղ զոհերուն յիշատակը:
Հանդիպման աւարտին Հայկ
Դեմոյեան Ռուսիոյ Տումայի նախա-
գահ Սերկէյ Նարիշքինին յանձնած է
բարձրաստիճան հիւրերուն տրուող
Ոսկի մետալ եւ իր հեղինակած
գիրքերէն՝ «Հայոց Ցեղասպանու-
թիւնը Արտասահմանեան Մամուլի
Էջերին» եւ «Թուրքիայի Արտաքին
Քաղաքականութիւնը Եւ Ղարա-
բաղեան հակամարտութիւնը»:
Աւստրալիա պիտի չմասնակցի
Երեւանի ոգեկոչումին
Աւստրալիոյ կառավարութիւնը տեղեկացուց որ պիտի չմասնակցի
24 Ապրիլին Երեւանի մէջ կայանալի Հայոց Ցեղասպանութեան
100ամեակի ոգեկոչման պաշտօնական միջոցառումներուն:
Միաժամանակ, Աւստրալիոյ Վարչապետ Թոնի Էպըթ յայտարա-
րեց որ ընդունած է Թուրքիոյ Նախագահ Էրտողանի հրաւէրը՝ մաս-
նակցելու Չանաքքալէի մէջ 24 Ապրիլին կայանալի միջոցառումնե-
րուն:
Վահէ Կարապետեան կը ստանձնէ
Ապրիլ 24-ի Ծիծեռնակաբերդի
ձեռնարկներուն ծախսերը
Ամերիկահայ ազգային բարերար Վահէ Կարա-
պետեան Ապրիլ 24-ին պիտի չկարենայ մասնակցիլ
Փոքրիկ Հայաստանէն դէպի թրքական հիւպատո-
սարան Արդարութեան քայլարշաւին:
Կարապետեան այդ օրերուն Հայաստան պիտի
գտնուի, ուր պիտի մասնակցի պետական մակար-
դակով կազմակերպուած Հայոց Ցեղասպանութեան
հարիւրամեակի միջոցառումներուն, որոնց Ծիծեռ-
նակաբերդի հատուածի ծախսերը ինք պիտի հո-
գայ:
Վերապրողներու հսկայ
լուսանկարները՝ Լոս Անճելըսի
զբօսայգիին մէջքի մէջ
Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւրամեակի յիշատակման իւրօրինակ
ցուցահանդէս մը կազմակերպուած է Լոս Անճելըս գաւառի վերահսկիչ
Մայք Անթոնովիչի նախաձեռնութեամբ: Մէկ ամիս տեւող ցուցահանդէսի
մեկնարկը պիտի կատարուի Ապրիլ 25ին, Լոս Անճելըսի «Կրենտ»
զբօսայգիին մէջ: «iwitness» խորագիրը կրող ցուցահանդէսին, իրարու կից
եւ ոչ համաչափ յուշարձաններու վրայ եռաչափ պիտի պատկերուին
Ցեղասպանութենէն վերապրած ականատեսներու լուսանկարները: 8-15
ոտքնոց յուշարձանները պիտ ի չո ւ ն ե ն ա ն ո ւ ղ ի ղ ա ն կ ի ւ ն ն ե ր , խ ո ր -
հրդանշելու համար անհաւասարակշիռ աշխարհը, որ միշտ պատերազմի եւ
ցեղասպանութեան վտանգի մ էջ է: Ցո ւ ցա դ ր ո ւ թ ե ա ն գա ղ ա փ ա ր ի ն
հեղինակներն են Արա Օշականն եւ Լեւոն Փարեանը, ինչպէս նաեւ
ճարտարապետ Վահագն Թովմասեանը: «Այս իւրայատուկ ձեռնարկը պիտի
յարգէ Հայոց Ցեղասպանութեան 1.5 միլիոն զոհերու յիշատակը եւ պիտի
պատմէ 20-րդ դարու ամենասարսափելի կոտորածներէն ողջ մնացած
ականատեսներու պատմութիւնները», նշած է Անթոնովիչ:
LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 5
ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՊԻՏԻ ԺԱՄԱՆԵՆ
ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐ
Տարւոյս Յուլիս ամսուան ընթացքին
Հայաստան կը ժամանեն շուրջ 250 ցե-
ղասպանագէտներ, յայտարարեց Ցեղաս-
պանութեան Թանգարան-Հիմնարկի տնօրէն
Հայկ Դեմոյեան: Մասնագէտները Հայաս-
տան կը հաւաքուին ցեղասպանագէտներու
միջազգային համագումարին առիթով, որ
կը կայանայ երկու տարին անգամ մը: Հա-
մագումարը տեղի կունենայ Յուլիս 8-12:
Գիտնականներու ամենախոշոր թիւը կու
գան Միացեալ Նահանգներէն: Կան նաեւ
բազմաթիւ մասնագէտներ Իսրայէլէն եւ
Եւրոպայի երկրներէն, ինչպէս նաեւ մասնա-
կիցներ Պանկլատէշէն եւ Հարաւային Ափ-
րիկէէն, նշեց Հայկ Դեմոյեան :
Ներթափանցման ձախող փորձ
Ըստ Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նախարարութեան մամլոյ
ծառայութեան՝  3 Ապրիլի գիշերը, ժամը 04:40ին, ղարաբաղ–ատրպէյ-
ճանական հակամարտութեան զօրքերու շփման գիծի հարաւային ուղղու-
թեամբ հակառակորդը ձեռնարկած է ներթափանցման-հետախուզական
գործողութեան: «Մեր դիրքապահների հմուտ գործողութիւնների շնորհիւ
հակառակորդը, կորուստներ կրելով, յետ է շպրտուել: Միջադէպի ման-
րամասները ճշդւում են: Պաշտպանութեան բանակի կողմից կորուստներ
չկան», նշուած է յայտարարութեան մէջ։
ՄԱԿ-ը որդեգրեց Հայաստանի
նախաձեռնած՝ ցեղասպանութիւնները
կանխարգիլող բանաձեւը
ՄԱԿ-ի Մարդկային Իրաւունքներու Խորհուրդի 28-րդ նստաշրջանի
ընթացքին միաձայնութեամբ վաւերացուեցաւ Հայաստանի նախաձեռնած
ցեղասպանութեան կանխարգիլման վերաբերեալ բանաձեւը:
Հայաստանին միացման ու բանաձեւը համահեղինակեցին 64 պե-
տութիւններ: Բանաձեւը կը վերահաստատէ, որ ցեղասպանութեան եւ
մարդկութեան դէմ ոճրագործութիւններու անպատժելիութիւնը կը
խրախուսէ նման յանցագործութիւններու կրկնութիւնը եւ լուրջ խոչընդոտ
կը հանդիսանայ միջազգային խաղաղութեան եւ անվտանգութեան ապա-
հովման ուղղութեամբ: Բանաձեւը նաեւ զգուշացուց որ ցեղասպանութեան
յանցագործութեան ժխտումի եւ արդարացումի փորձերը կը վտանգեն ան-
պատժելիութեան դէմ պայքարը: Կոչ ուղղուեցաւ ՄԱԿ-ի անդամ երկիր-
ներուն՝ ցեղասպանութիւններու կանխարգիլումի նպատակով ամրա-
պընդելու համագործակցութիւնը:
Հայաստանի մէջ բացուած է զէնքի եւ
զինամթերքի նոր գործատուն
Ապրիլ 2-ին, պաշտօնական արա-
րողութեամբ բացումը կատարուած
է զէնքի եւ զինամթերքի նոր գոր-
ծատան մը: Հանդիսութեան ներկայ
գտնուած է նաեւ ՀՀ Պաշտպանու-
թեան նախարար Սէյրան Օհանեան:
Այս մասին կը հաղորդէ ՀՀ պաշտ-
պանու թ եա ն նախար արութեան
մամուլի գրասենեակը։
Այս առթիւ, նախարարը յայտնած
է, որ գործատունը պիտի արտադրէ
ազգային բանակի ամենէն կարեւոր
եւ մարտունակ ստորաբաժանում-
ներէն մէկուն՝ ՀՕՊ (հակօդային
պաշտպանութիւն) զօրատեսակի
յատուկ սարքեր, նաեւ՝ պիտի ապա-
հովէ սպառազինութեան եւ ռազմա-
կան սարքերու նորոգութիւնները: Ս.
Օհանեան աւելցուցած է, որ բացի
ատկէ` այսպէսով կը ստեղծուին նոր
աշխատանքներ` նպաստելով նաեւ
Հայաստանի ընկերատնտեսական
խնդիրներու լուծումին:
Ատրպէյճանի ընդդիմութիւնը բողոքի
մեծ հաւաք կայացուց Պաքուի մէջ
Ատրպէյճանի ընդդիմադիր
կ ուսակց ութ իւնները 4
Ապրիլին բողոքի մեծ հաւաք
կա-յացուցած են: Այս մասին
տե-ղեկութիւնը կը փոխանցէ
ատրպէյճանական  contact.az
կայքը:
Ըստ աղբիւրին  ցուցրար-
ները դժգոհ են կառավարու-
թեան տնտեսական քաղա-
քականութիւնէն եւ ընդդի-
մութեան անունով արտայայ-
տուողներուն կարծիքով, եթէ երկրին մէջ արագ բարեփոխումներ
չկայացուին, ապա երկրին մէջ շատ արագ ընկերային տագնապ կրնայ
առաջանալ:
Նշենք, որ ցոյցին մասնակցութիւն բերած են 10  հազար ցուցարարներ: 
2015-ին տեղի պիտի ունենայ «Երգում
Ենք Կոմիտաս» մեծ փառատօնը
Այս տարի Հայաստանի մէջ
տեղի պիտի ունենայ «Երգում
ենք Կոմիտաս» մեծ փառա-
տօնը:
NEWS.am-ի փոխանցմամբ`
փառատօնի ծրագիրը հաւա-
նութեան արժանացած է կա-
ռավարութեան Ապրիլ 2-ի նիս-
տին:
Սփիւռքի նախարար Հրա-
նոյշ Յակոբեան նշած է, որ
մեծ երգահանին նուիրուած
արուեստի տօնին պիտի հրաւիրուին համոյթներ ու կատարողներ Հա-
յաստանէն, Արցախէն ու Սփիւռքէն: Համերգները պիտի կայանան հա-
մերգային դահլիճներուն եւ Երեւանի բաց հրապարակներու մէջ: Ծրագիր
կը նախատեսուի նաեւ Էջմիածնի մէջ:
«Փառատօնը կ’օգնի մեր երկրի ու ժողովրդի ազգային հարստութիւն
համարուող մեծ երգահանի արուեստի քարոզմանն ու  տարածմանը»,-
ըսած է նախարարը:
Հայաստանի մէջ Թուրքմենիստանի նոր
դեսպանը նախագահին յանձնեց
հաւատարմագիրները
Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 1-ին, ընդունած է Հա-
յաստանի Հանրապետութեան մէջ Թուրքմենիստանի նոր դեսպան Մուհա-
մետնիազ Մաշալովը, որ իր հ ա ւ ա տ ա ր մ ա գի ր ն ե ր ը յա ն ձն ա ծ է ն ա -
խագահին:
Սերժ Սարգսեան շնորհաւորած է դեսպան Մաշալովը, Հայաստանի մէջ
դիւանագիտական առաքելութիւնը սկսելուն առիթով եւ  յաջողութիւն մաղ-
թած է անոր, բարձր ու պատասխանատու աշխատանքին մէջ:
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահը ընդգծած է, որ պատմա-
կանօրէն ձեւաւորուած հայ-թուրքմենական բարեկամութեան եւ փոխա-
դարձ յարգանքի հիման վրայ ձեւաւորուած միջպետական երկխօսութիւնը
տարուէ տարի կ՛ամրապնդուի, որուն զգալիօրէն կը նպաստեն բարձր մա-
կարդակի փոխադարձ այցելութիւններն ու անոնց ծիրին մէջ ձեռքբերուած
պայմանաւորուածութիւնները: Ս. Սարգսեան յոյս յայտնած է, որ Մու-
համետնիազ Մաշալով իր պաշտօնավարման ընթացքին կարելին պիտի
ընէ` առաւելագոյն չափով աշխուժացնելու եւ խորացնելու առեւտրական-
տնտեսական, մարդասիրական եւ այլ մարզերու մէջ Հայաստանի եւ
Թուրքմենիստանի միջեւ փոխադարձ գործակցութիւնը:
Դեսպան Մաշալով շնորհակալութիւն յայտնած է  նախագահ Սերժ
Սարգսեանին շնորհաւորանքին եւ բարեմաղթանքներուն համար եւ
վստահեցուցած, որ իր աշխատանքը ուղղուած պիտի ըլլայ երկու երկիր-
ներու նախագահներուն միջեւ բարձր մակարդակով ձեռքբերուած պայ-
մանաւորուածութիւններու, բազմաթիւ մարզերու մէջ ստորագրուած փաս-
տաթուղթերու իրագործման, որոնց նպատակն է աւելի ամրապնդել եւ
զարգացնել երկկողմ կապերը բոլոր մարզերուն մէջ:
6 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015
ԱՌԱՋԱՐԿ
Որպէսզի չմոռցուի մեր պատմութիւնը
Մեծ եղեռնի հարիւրամեակին առթիւ՝ սակայն
ո՛չ միայն անոր կ՚առնչուի այս առաջարկս։
Ինչի՞մասին է խօսքը։
Հայերէն ունինք բառ մը, որ շատ լաւ կ՚ար-
տայայտէ վաւերաթուղթեր, այլազան նիւթեր
պահելու տեղը՝ պահոց, որ յաճախ մոռացու-
թեան կը մատնուի ու կը փոխարինուի օտարա-
մուտ արխիւ բառով։ Այո, պահոց, ու այս պարա-
գային յատկապէս յիշողութեան պահոց։
Նախորդ յօդուածով կ՚առաջարկէի ստեղծել
այդ պահոցը Հարիւրամեակի առթիւ կատարուող
նախաձեռնութիւններուն կապակցաբար։ Ըստեղ-
ծել ու մատչելի դարձնել բոլորիս։
Բայց այս դժխեմ տարելիցը պիտի չը սահմա-
նափակուի մեր ոգեկոչական ձեռնարկներով
ումասամբ նորին։ Անոնց կողքին կան երկու կա-
րեւոր մարզեր, որոնք պէտք է պահոց մտնեն,
պահոցագրուին կամ «արխիւագրուին»։
Առաջինը այն արձագանգն է, որ այս համա-
մարդկային առումով կարեւոր եղելութիւնը կը
յառաջացնէ ամենուրէք։ Դրական ու բացասա-
կան առումով։ Բազմաթիւ անդրադարձներ կը
կատարուին, յօդուածներ կը գրուին, դասախօ-
սութիւններ կը տրուին անուանի մտաւորական-
ներու, հրապարակագիրներու ու քաղաքական
դէմքերու կողմէ՝ հայ թէ օտար, ներառեալ թուրք։
Այս բոլորը տեղ մը կը հաւաքուի՞ն, կը դասա-
ւորու՞ին ու կը պահուի՞ն։ Բազմաթիւ գրքեր լոյս
կը տեսնեն,– հայերէն բայց մանաւանդ այլ լեզու-
ներով, յուշագրութիւններ ըլլան անոնք թէ վեր-
լուծումներ,– ո՞վ կը հետեւի ու կը ցանկագրէ, կը
պահէ զանոնք։ Թերեւս ատիկա կը կատարուի
Ցեղասպանութեան թանգարանին կողմէ, կամ
Հայ դատի կեդրոնական գրասենեակին կողմէ,
սակայն գէթ այս տողերը գրողը տեղեակ չէ։ Իսկ
ինչ որ ասկէ առաջ լոյս տեսած է, տարիներէ ի
վեր, աշխարհի մամուլին մէջ՝ հայութեան, հայ
մշակոյթին, Հայ դատին ու մեր գաղթօճախներու
կեանքին մասին՝ տեղ մը կրնա՞նք գտնել։
Հայաստանի ազգային գրադարանը նման պա-
հոց ունի՞։ Հայ դատի գրասենեակը կամ գրա-
սենեակնե՞րը։
Երկրորդը թրքական արձագանգն է։ Ոչ միայն
այն վայնասունը որ կը փրթի, այլ բոլոր քաղա-
քական ու այլ յարաբերութիւնները, ճնշումները,
դաւերն ու խաղերը, որոնցմով թշնամին կը
ջանայ հակազդել մեր աշխատանքներուն ու
ճիգերուն։ Այս բոլորն ալ տեղ մը կ՚արձանա-
գըրուի՞ն հայ եւ թուրք հետագայ յարաբերու-
թիւններուն որպէս հիմք ծառայելու համար...
Սակայն, ինչպէս ըսի, այս առաջարկը չի վե-
րաբերիր միայն հարիւրամեակին։ Մեր հաւա-
քական թէ անհատական կեանքին ընթացքը
արձանագրելը կարեւոր է մեր պատմութեան
համար։ Հայո՛ց պատմութեան։ Ո՞ւր է նստած մեր
նորօրեայ Մովսէս Խորենացին եւ ո՞ւր կ՚արձա-
նագրէ ան հայաշխարհի իրադարձութիւնները,
ժամ առ ժամ։
Եթէ քիչ թէ շատ հետեւողականօրէն գրի
առնուած է մեր պատմութիւնը 1918-էն ասդին
Հայաստանի Հանրապետութեան տարածքին,
թէկուզ բացթողումներով ու խեղաթիւրումներով
խորհրդային 70 տարիներուն ամբողջ ընթաց-
քին, Սփիւռքի պատմութիւնը չէ գրուած։ Ի՜նչ
հերոսական պատմութիւն է ան՝ վերապրումի,
զարթօնքի ու ինքնահաստատման։ Իր լուսաւոր
թէ մութ էջերով։ Իր հերոսներով ու դաւաճան-
ներով։ Նաեւ նահատակներով։ Ու տաղանդաւոր
դէմքերով, որոնք որեւէ հաւաքականութեան
հպարտութիւնը կրնան հանդիսանալ գիտու-
թեան, արուեստներու թէ այլ մարզերէ ներս։
Այդ պատմութիւնը մասամբ կը գտնուի մեր
մամուլին մէջ, մասամբ՝ մեր հաստատութիւն-
ներու եւ կազմակերպութիւններու պահոցներուն
մէջ, մասամբ ալ հաւանաբար գործող անձերու
անձնական դարակներուն մէջ, եւ Աստուած
գիտէ ինչպէ՛ս պահուած են անոնք, կամ՝ ո՛ւր...
Կամ պահուա՞ծ են միթէ։
Այս առաջարկս ահա ճիշդ այս հարցին կը
վերաբերի։
Որո՞ւ ուսերուն պիտի ծանրանայ այս գործը։
Անկասկած առաջին հերթին մեր կեդրոնական
մարմիններուն եւ հայրենի պետութեան։ Բայց
նաեւ մ ե զմ է ի ւ ր ա քա ն չի ւ ր ի ն ՝ ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ,
դպրոցներ, ակումբներ, խմբագրատուներ, միու-
թիւններ ու կուսակցութիւններ, նոյնիսկ անհատ-
ներ, որոնք իրենց յուշերը գրի առնելով կրնան
նպաստել պատմութեան բացայայտման։
Ատե ն ն է, ո ր գի տ ա կ ցի ն ք, թ է պ ա ր տ ա -
ւորութիւն մը ունինք մենք՝ այսօր ապրողներս,
վաղուան սերունդներուն նկատմամբ։ Պար-
տաւորութիւն՝ անոնց յստակօրէն փոխանցելու
իրենց նախորդներուն անցած ուղին։ Ծանօ-
թաց ն ե լո ւ ի ր ե ն ց ա ր մ ա տ ն ե ր ը ։ Իս կ ի ն քն ա -
ճանաչումը արդէն առաջին պատուարն է ձուլ-
ման դէմ։
Ուրեմն, Հարիւրամեակին թէ անկէ անդին,
ահա թէ ինչ կարեւոր աշխատանք մը կը բացուի
մեր առջեւ։ Պիտի գիտնա՞նք ըստ արժանւոյն
կատարել զայն։
ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ
Իմ Յուշերս...
Շար. էջ 3-էն
չպահելուս պար զապէս այն է թէ յաճախ
հակառակ իմ կամքիս է որ աստիճանաբար աւելի
եւ աւելի մխրճուեցայ ազգային կեանքի ամենա-
կեդրոնական եւ ամենապատասխանատու կա-
ցութեանց մէջ, այնպէս ինչպէս պիտի պարզուի
այս գրութեանց յաջորդական հատուածներուն
մէջ: Հետեւաբար, այսքան լուրջ տարողութեամբ
ազգային հաւաքական գործունէութիւն կա-
տարելը կեանքի նպատակս չ’ըլլալով երբեք,
յուշատետր պահել եւ յուշեր գրելը միտքովս ան-
գամ անցած չէր մինչեւ կեանքիս այս ամենաուշ
տարիները:
Մ իւս կո ղմէ, վստահ եմ թէ առանց յու-
շատետրի կրնամ գլխաւոր նպատակս արդա-
րօրէն իրականացնել, որովհետեւ իրերայաջորդ
օրերո ւ, ա մ իս ներու եւ տարիներու իմ գոր-
ծունէութիւնս ամբողջովին պայմանաւորուած է ,
ինչպէս բոլոր այլ գործերուս պարագային, ազ-
գային կեանքիս մէջ եւս, բծախնդրօրէն տրա-
մաբանական եւ հաստատ հիմնական սկզբունք-
ներ յարգելու հիմնուղիով:
Արդարեւ, որպէս առաւելաբար գիտութեան
մարդ, տրամաբանութեան հետեւիլը իմ անսա-
կարկելի սկզբունքս եղած է կեանքիս բոլոր հան-
գըրուաններուն ընթացքին, սկսելով դպրոցական
պատանեկան օրերէս:
Հետեւաբար այս յուշերս գրելու ժամանակ,
երբ ստիպուած եմ ջանալ եւ վերյիշել բազմա-
տեսակ մանրամասնութիւններ, իմ գործս կը դիւ-
րանայ մեծ մասամբ քանի որ վստահօրէն գիտեմ
եւ կը փնտռեմ անոնց մէջ, զիրար շաղկապող
տրամաբանութեան գիծը:
Այլապէս ալ իմ տալիք բազմաթիւ տեղեկու-
թիւններս, տուեալներս եւ վկայութիւններս կա-
րելի պէտք է ըլլան համընկնիլ տօսիէներուն (ար-
խիւներու) մէջ տեղ գտած տուեալներուն հետ
ա’յն բոլոր պատկառելի հաստատութեանց մէջ,
որոնց մաս կազմած եմ եւ յաճախ գլխաւորած
անցնող տարիներուն ընթացքին: Վերջապէս գա-
ղութային լրատուական տարբեր միջոցներու ար-
խիւները եւս կրնան միջոց ծառայել հաստատելու
համար տալիք որոշ վկայութիւններս:
Կանխաւ կ’ուզեմ յայտնել եւս, թէ այս յու-
շերուս մէջ տեղ պիտի գտնեն վերլուծումներս եւ
վկայութիւններս անհատներու մասին, որոնք
կամ տակաւին կ’ապրին եւ կամ մեկնած են այս
աշխարհէն: Իրենց մասին պիտի գրեմ առանց
կաշկանդումի, բացարձակապէս հաւատարիմ
մնալով քոնքրէթ տուեալներու վրայ:
Այս բոլորը ըսելէ ետք, շատ յստակ եւ հաս-
տատ ձեւով կ’ուզեմ ստորագծել թէ, անձնապէս
ամբողջական պատասխանատուութիւնը կը
ստանձնեմ յուշերուս մէջ արտայայտած միտքե-
րուս, կատարած վերլուծումներուս եւ այնտեղ
տուած տեղեկութիւններուս համար: Եթէ երբեք
ունենամ կասկածներ, յստակօրէն պիտի արտա-
յայտեմ եւ սակայն նոյնքան ալ, երբ վստահ եմ
կատարած հաստատումներուս մասին, անզիջող
ուժգնութեամբ պիտի կատարեմ բացայայտում-
ներս:
Վերոյիշեալ այս բացատրութիւններէն ետք
յաջորդական գլուխներուն մէջ պիտի քայլ առ
քայլ ընդլայնեմ նիւթս նաեւ ջանալով զայն հե-
տաքրքրական պահել ընթերցողին համար:
(Շարունակելի 1)
Եօթ հայեր արժանացան Էլլիս Այլընտ
Պատուոյ Մետայլին
Մարտ 30-ին Հա-
յ աստ ա ն ի ձայ նաս -
փիւռը տեղեկացու-
ցած է թէ 2015-ի Էլ-
լիս Այլընտ Պատուոյ
Մետայլին (Ellis Island
Medal of Honor) ար-
ժանացողներուն մէջ կան եօթ հայեր: Անոնք են՝ Քրիսթոֆըր Ադամեան,
Դէտ Չաղլասեան, Մայք Ճուլաքեան, Վահէ Կարապէտեան, Հարրի Նա-
ճարեան, Մայք Սարեան եւ Սիմոն Գրիգոր Սիմոնեան:
Էլլիս Այլընտ շքանշանը ամերիկեան մրցանակ մըն է որ հիմնուած է Փոք-
րամասնութիւններու Կազմակերպութիւններու Ազգային Միութեան կողմէ,
որ կը մեծարէ ներգաղթողներու եւ անոնց զաւակներու նուիրումը ի շահ
Ամերիկայի:
Մետայլներու հանդիսաւոր տուչութիւնը պիտի կատարուի Շաբաթ,
Մայիս 9, 2015-ին:
Յիշեցնենք որ այս մէտայլը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանին
շնորհուած էր 2011-ին:
Քիեւի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան
ոգեկոչման վահանակներ
կանգնեցուած են
Հայոց Ցեղասպանու-
թեան 100-րդ տարելիցի
առնչութեամբ Ապրիլ 2-ին
Մեծ եղեռնի ոգեկոչման
վահանակներ տեղադրուած
են Ուքրանիոյ մայրաքա-
ղաք Քիեւի ամբողջ տա-
րածքին:
Վահանակներուն վրայ
պատկերուած է Հայոց Ցե-
ղասպանութեան 100-րդ
տարելիցի խորհրդանիշ
անմոռուկը եւ կարգախօ-
սը` «Յիշում եմ եւ պահան-
ջում», ինչպէս նաեւ Ծի-
ծեռնակաբերդի յուշահամալիրը:
LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 7
S E C T I O N F R A N Ç A I S E
LUNDI 13 AVRIL 2015
Editorial écrit en anglais
par Edmond Y. Azadian
et publié dans The Armenian
Mirror-Spectator en date
du 26 mars 2015
Au lendemain de la Première
Guerre mondiale et de la formation de
la République turque en 1923 sur les
ruines de l’Empire ottoman, d’énormes
problèmes politiques, sociaux et eth-
niques secrètement conservés ont sub-
sisté loin des regards grâce à l’effusion
de sang et la terreur pratiqués par les
administrations turques successives.
Depuis le début de l’ère numérique qui
sapent les règles autoritaires interna-
tionales, ainsi que le désir croissant de
la Turquie de se joindre à l’Union euro-
péenne, ces problèmes remontent pro-
gressivement à la surface, forçant les
dirigeants turcs à les prendre en consi-
dération d’une manière maladroite.
Le sanglant héritage du génocide
arménien, les aspirations kurdes à
l’autonomie et à l’indépendance ont
été effacé et réécrit dans une histoire
fabriquée de toute pièce par Atatürk
dans le but de doter son pays d’une
nouvelle image.
Un pays qui aspire à se joindre à la
famille des nations civilisées ne peut
plus balayer cet héritage de problèmes
sous le tapis.
Deux dirigeants turcs émergent et
rappellent ces personnages immortels
de Don Quichotte et Sancho Pansa par
Miguel de Cervantès, le premier fai-
sant des gaffes et le second recollant
les morceaux. En effet, Recep Tayyip
Erdogan et Ahmet Davutoglu, le prési-
dent et le Premier ministre, se révèlent
être ces héros de Cervantès, et de
nombreux gouvernements et hommes
d’Etat internationaux les prennent au
sérieux en raison de la position géopo-
litique stratégique de la Turquie.
Les Arméniens et les Kurdes sont à
l’autre extrémité de cette mascarade et
devront faire entendre leur voix.
Tout en mettant en marche sa machine
bien huilée pour lutter contre la recon-
naissance du génocide arménien, la
Turquie a également obtenu le soutien
de la communauté locale arménienne
captive pour servir à ses fins poli-
tiques.
Alors que M. Erdogan joue l’intimi-
dateur, en essayant d’effrayer les
Arméniens et les Kurdes, M. Davutoglu
s’est vu attribuer la responsabilité plus
délicate de terminer les initiatives de
son maitre en utilisant des gants de
velours.
Comme s’il ne suffisait pas à M.
Erdogan de mettre en scène le fiasco
de Gallipoli, invitant à plus de déri-
sion, il a réitéré sa négation dans un
discours à Istanbul en demandant aux
Arméniens de présenter encore plus
de preuves documentées : « Combien
de documents avez-vous? Apportez-les
et nous allons charger les historiens,
politologues, et même les archéo-
logues et des avocats de prouver vos
dires.»
Après les verdicts des tribunaux
militaires de 1919 à Istanbul, après la
proclamation de 120 spécialistes res-
pectés du génocide dirigés par Elie
Wiesel dans l’édition de l’an 2000 du
New York Times, la connaissance de
M. Erdogan de l’histoire a un siècle de
retard.
Les Arméniens n’ont pas eu besoin
de réagir à cette déclaration scanda-
leuse. Au lieu de cela, le quotidien
Zaman de Turquie a écrit en réponse à
ce défi : « Cette position est soutenue
par de nombreux historiens occiden-
taux spécialisés dans la recherche des
crimes contre l’humanité. …Le dossier
historique sur le génocide arménien
est sans ambigüité et documenté par
des preuves accablantes, » l’Associa-
tion internationale des Génocides aux
États-Unis a déclaré dans une lettre de
2007 à des membres du Congrès des
Etats-Unis, « Il (le génocide) est prou-
vé par les dossiers du Bureau des
Affaires étrangères des États-Unis, de
France, de Grande-Bretagne, d’Alle-
magne et d’Autriche-Hongrie, ainsi que
par les dossiers des cours martiales
ottomanes de 1918-1920, et par des
décennies d’études. »
Alors que le président Serge
Sargissian d’Arménie a caractérisé le
centenaire de Gallipoli et l’invitation
faite aux Arméniens d’y assister de
« stratagème cynique, » une autre
question demande une réponse.
L’argument sous-tendant l’invitation
faite aux Arméniens est que des sol-
dats arméniens enrôlés dans l’armée
ottomane ont combattu aux côtés des
Turcs. Mais l’ironie est que même les
familles de ces soldats, qui ont mis
leur vie en péril pour la défense de la
patrie ottomane, ont été abattues. Bien
que l’essentiel de la justification géno-
cidaire de la Turquie est que les
Arméniens ont sympathisé avec la
Russie et « trahi » le gouvernement
ottoman, le fait que même les familles
des soldats arméniens de Gallipoli
n’ont pas été épargnées prouve sans
équivoque de l’intention des Jeunes
Turcs d’exterminer tous les Armé-
niens, réfutant ainsi leur thèse selon
laquelle la trahison était la cause du
génocide qui ne s’est pas produit.
Afin de compléter les défis de M. Erdo-
gan, M. Davutoglu a invité les diri-
geants des divers groupes minoritaires
à Ankara le 11 février, pour leur assi-
gner une tâche délicate. En effet, des
consultations dans un conseil de la
communauté, appelé VADIP*, ont
révélé que M. Davutoglu avait été
outré par une lettre parue dans le New
York Times, signée Fethullah Gülen, et
indiquant que le gouvernement turc
continuait d’opprimer les minorités.
« Je voulais que ces mêmes minori-
tés produisent un document réfutant
ces allégations, » aurait déclaré le
Premier ministre. Après cette deman-
de, M. Davutoglu a poliment déclaré
que « cette demande ne doit pas être
interprétée comme une obligation
pour qui que ce soit. »
Le conseil a également discuté de la
réconciliation turco-arménienne à des
conditions très chères au cœur de M.
Bedros Sirinoglu, le chef de la commu-
nauté arménienne; Les Arméniens
Suite à la page 8
Réconciliation
à la turque
Le Groupe d’amitié Canada-Arménie du Parlement canadien a tenu sa réunion
annuelle à Ottawa, capitale canadienne.
Le président de ce groupe est le député du Parti conservateur Harold Albrecht
qui a été réélu.
Au cours de cette rencontre annuelle, l’ambassadeur d’Arménie au Canada,
Armen Yeganian, a prononcé une allocution. Il y a parlé du développement des
relations interparlementaires bilatérales, et de l’importance de la diplomatie par-
lementaire.
Les intervenants ont mis l’accent sur le centenaire du génocide arménien,
l’aide aux réfugiés syriens qui arrivent en Arménie, et la coopération active entre
les groupes d’amitié.
Rencontre entre le Premier ministre
d’Arménie et des officiels de l’OSCE
Le premier ministre d’Arménie,
Hovik Abrahamian, a reçu à Erévan
une délégation dirigée par l’Ambassa-
deur Andrey Sorokin, chef de l’Orga-
nisation pour la sécurité et la coopéra-
tion en Europe (OSCE).
Le premier ministre a qualifié la
coopération entre l’Arménie et l’OSCE
de productive, et a réaffirmé la volonté
du gouvernement arménien de pour-
suivre les programmes conjoints. À
son tour, Sorokin a souligné la contri-
bution d’Abrahamian au développe-
ment de la coopération bilatérale.
Par la suite, les interlocuteurs ont
discuté du projet de réforme de
l’OSCE. M. Abrahamian a souligné le
rôle du bureau de l’OSCE à Erévan
dans ce projet. L’ambassadeur Sorokin
a également salué ce projet, et a attiré
l’attention sur la mise en œuvre inté-
grale des recommandations que de
grands experts internationaux avaient
offertes aux organismes de l’Etat
arménien.
Les parties ont également échangé
sur les possibilités d’élargir et de vivi-
fier la coopération bilatérale, et ont
souligné l’importance des projets com-
muns.
En outre, le chef du Bureau de
l’OSCE à Erévan a informé qu’une
délégation de l’OSCE sera présente au
plus haut niveau aux commémorations
du centenaire du génocide arménien
qui se tiendront en avril prochain.
Réunion annuelle du Groupe
Canada-Arménie
Dans le cadre du centenaire du génocide, CivilNet, site Internet en arménien,
anglais et russe, publie jusqu’au 24 avril, des dizaines d’entretiens avec des
artistes, des universitaires, des écrivains et des intellectuels d’Arménie, de
Turquie et du monde.
La peintre arméno-américaine Jackie Kazarian a dédié son dernier projet d’art
au 100e anniversaire du génocide arménien. Avec à l’esprit « Guernica » de Pablo
Picasso lorsqu’elle a commencé sa peinture sur toile de 4 x 9 mètres intitulé
« Projet 1915 », il y a trois ans. Guernica a été la réponse de l’artiste espagnol
Pablo Picasso au premier bombardement aérien d’une population civile pour la
seule raison de les terroriser, tandis que le génocide arménien était le premier
génocide du 20e siècle.
« Peu de monde aurait connu la situation si Picasso n’avait pas peint ce
tableau. Alors j’ai pensé faire la même chose. Mais j’ai décidé de célébrer la cul-
ture qui a survécu contrairement à beaucoup d’artistes peintres qui ont représen-
tés certaines des choses terribles qui se sont déroulées durant le génocide. J’ai
décidé de faire un effort pour aller de l’avant et présenter une identité qui est une
question de survie et une culture riche », a déclaré Jackie Kazarian dans son
entrevue à CivilNet.
L’artiste de Chicago présente également dans sa peinture de la dentelle armé-
nienne car elle avait l’habitude de regarder sa grand-mère en faire, une survivan-
te du génocide arménien. La dentelle est une connexion à l’artisanat et à la cultu-
re. La peinture représente de la dentelle, des églises arméniennes, et des sym-
boles de manuscrits enluminés et des iconographies.
La toile sera présentée au Musée contemporain de Chicago, le 17 avril, et un
débat aura lieu en mai.
8 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015
100 ans de survie en peinture Inscriptions anti-arméniennes sur le
mur de l’église arménienne d’Istanbul
L’église arménienne Sourp Astuanzazh dans le quartier Bakırköy d’Istanbul a
été souillée de graffitis haineux tels que « 1915, année bénie » écrit sur le bâti-
ment en référence au génocide des Arméniens. Les graffitis avaient été peints.
Un autre graffiti déclarait : « Qu’importe si vous êtes tous des Arméniens,
quand il y a déjà un Ogun Samast, » en référence à l’auteur de l’assassinat de
Hrant Dink en 2007.
Le Patriarcat arménien d’Istanbul a refusé de commenter l’affaire. Le repré-
sentant de la fondation de l’église, Mesut Ozdemir, a déclaré que l’église se trou-
vait dans un quartier densément peuplé, et qu’il était donc impossible de trouver
les auteurs de ces inscriptions. Aucune plainte n’a été déposée.
Réconciliation...
Suite dans la page 7
doivent se faire pardonner des Turcs
pour leurs « crimes » et les Turcs doi-
vent rendre la pareille, afin de pouvoir
atteindre la réconciliation (halalash-
mak).
Il va de soi que pour la communau-
té arménienne captive, les souhaits de
M. Davutoglu ne sont pas seulement
une « obligation, » mais plutôt une ten-
tative de chantage déguisée. Par
conséquent, le groupe a sollicité M.
Markar Yessayan, collaborateur du
journal Yeni Shafak, à écrire deux
articles, l’un réfutant l’article du New
York Times, l’autre définissant la posi-
tion délicate de la communauté armé-
nienne à l’occasion du centenaire de
génocide. M. Sirinoglu a transmis les
articles au bureau du président à
Ankara, certainement pour approba-
tion.
Parallèlement, le locum tenens du
Patriarcat, l’archevêque Aram Atesian,
a déjà exaucé les attentes du gouver-
nement en ce qui concerne la délicate
question de la communauté arménien-
ne. Il a ordonné à huit églises armé-
niennes de fournir des services de
requiem pour les « martyrs de
Çanakkale (Gallipoli) » et il a person-
nellement servi à l’église Saint
Stepannos de Yesilkoy. D’autre part, il
a refusé de se joindre aux églises
arméniennes du monde, dont les
cloches sonneront 100 fois, le 23 avril
à 19h15, marquant le début du cente-
naire.
Ainsi, en tenant en otage la commu-
nauté arménienne en Turquie, en niant
le génocide et en faisant un pied de
nez à la communauté internationale,
M. Erdogan croit qu’il réussira à
réconcilier les Arméniens et les Turcs
en signant les protocoles.
Il a joué le même jeu avec la minori-
té kurde, qui représente 20% de la
population de Turquie.
Il y a trois ans, le gouvernement
d’Ankara a commencé à négocier avec
Abdullah Oçalan, le chef kurde empri-
sonné du puissant parti PKK. Récem-
ment, M. Erdogan a omis de remettre
son plan de paix en 10 points, et les
négociations ont commencé à s’éterni-
ser. Dans la perspective des pro-
chaines élections législatives, au cours
desquelles M. Erdogan a besoin du
vote kurde afin de remporter une
majorité absolue et de consolider ses
pouvoirs présidentiels, il a encore une
fois obtenu le soutien de M. Oçalan,
qui a récemment publié la déclaration
suivante : « J’appelle le PKK à convo-
quer un congrès pour mettre fin à 40
longues années de lutte armée contre
la République de Turquie et détermi-
ner les stratégies et les tactiques poli-
tiques et sociales, conformément à
l’esprit d’une nouvelle ère. »
Après avoir obtenu ce genre de décla-
ration conciliante de la part du diri-
geant kurde, M. Erdogan a eu le culot
de dire qu’il n’y avait jamais eu de pro-
blème kurde en Turquie. « Qu’est-ce
que vous racontez ? » a-t-il demandé,
« quel problème kurde ? » lors d’une
cérémonie à Balikesir.
Après l’assassinat de 40 000 Kurdes
et la politique de terre brulée entrai-
nant la destruction de 2 000 villages
kurdes, le Premier ministre a annoncé
« qu’il n’y a jamais eu de problème
kurde en Turquie. » C’est comme
demander aux Arméniens de produire
un « seul » document prouvant que le
génocide avait bien été perpétré.
Cette fois-ci, le vice-premier
ministre s’est précipité à son secours.
Tel qu’écrit dans le New York Times,
« Samedi, après la déclaration de M.
Oçalan, le vice-premier ministre
Bulent Arinc a réitéré l’engagement du
gouvernement dans le processus de
paix et a rejeté les propos de M.
Erdogan comme « émotionnel. »
Il est avilissant que les Arméniens
aient à faire face à ce genre de duplici-
té politique tandis que les restes sans
sépulture de nos martyrs implorent
justice depuis 100 ans.
Est-ce cela la réconciliation à la
turque ?
(Note de la rédaction* : VADIP est
un conseil communautaire compre-
nant les représentants des organismes
de bienfaisance (Vakif), des hôpitaux
et des églises. Les Arméniens, les
Grecs et les Juifs ont le VADIP afin de
traiter avec les agences gouvernemen-
tales.)
Traduction N.P.
La présidente de
l’Assemblée parlementaire
Euronest de l’Union euro-
péenne, Heidi Hautala, a
déclaré que la reconnais-
sance par la Turquie du
génocide arménien ouvri-
rait des portes pour un
règlement pacifique du
conflit du Karabagh.
Mme Hautala a déclaré
que le Parlement européen
et Euronest ont beaucoup
fait pour aider l’Arménie
dans la réalisation d’une
reconnaissance internatio-
nale du génocide et de faire
que la Turquie le recon-
naisse comme un crime
contre l’humanité. « Si cela arrive enfin et si la Turquie reconnaît le génocide des
Arméniens, cela ouvrira les portes d’un règlement pacifique du conflit du
Karabakh, » a-t-elle dit. Mme Hautala est certaine qu’un jour la Turquie reconnai-
tra le génocide contre les Arméniens.
Comme pour le conflit de l’Artzakh et la déclaration du président arménien
Serge Sargissian à la dernière session Euronest à Erévan et le droit des peuples à
l’autodétermination : « En Europe, le principe du droit à l’autodétermination des
peuples a vraiment commencé à dominer sur les autres. »
La reconnaissance du génocide
conduirait à la paix en Artzakh
BY HARRY YESAYAN
The centennial anniversary of the
Armenian Genocide and the Turkish
retaliation of celebrating the 100-year
anniversary of the battle of Gallipoli is
a political game played by both sides
to overshadow each other’s events.
The purpose of all the efforts by
Armenians is to proclaim and remind
the international community about the
enormity of the crimes committed.
The worldwide recognition of the
Genocide by a substantial number of
nations may diminish the resistance
and the denialist syndrome of succes-
sive Turkish governments.
On the other hand, to counter the
Armenian endeavor, Turkey invented a
celebration based on a battle delibera-
tely lost by Britain for political reasons
in a war where at the end the Ottoman
Empire surrendered unconditionally.
This is a desperate attempt by Turkey
to divert and undermine the impact of
the Genocide on world opinion.
For Armenians the Genocide has
historic, national, social and economic
implications that cannot be buried or
forgotten. No one can bring his or her
ancestors back, but the new genera-
tion will carry the torch of Armenian
identity forward, forever. The history
of mankind is full of events of mass
extermination, as a result of the ani-
mal instincts of human beings and also
as a result of the destiny of the human
race.
For Turkey, the issue of Genocide
has another critical dimension that
must be identified. The new genera-
tion in Turkey cannot be held accoun-
table for what happened 100 years ago.
The recognition of the Genocide by
the government imposes a burden of
guilty feelings on the minds and souls
of the general public, which may not
be tolerable. The admission has also
other legal implications that entail
compensation and restoration.
For these reasons, any sign of
acceptance of the Genocide can cause
political upheaval and unrest in the
country. Therefore, the recognition is
a wishful, unrealistic expectation.
In view of these facts, this issue is a
hold back for future rapprochement
and negotiation between the two coun-
tries. The term of Genocide must be
kept in a security deposit box and the
key to that box must be used as an ins-
trument to thaw the frozen relation-
ship. To reinforce this hope, the follo-
wing unexpected positive message
from the Prime Minister of Turkey
offers a new beginning. Here is what
he states: “Having already underscored
the inhumane consequences of the
relocation policies essentially enfor-
ced under wartime circumstances,
including that of 1915, Turkey shares
the suffering of the Armenians and
with patience and resolve, is endeavo-
ring to reestablish empathy between
the two peoples. Our April 2014 messa-
ge of condolence which included an
element of how primarily through dia-
logue we may together bring an end to
the enmity that has kept our relations
captive was a testament of this deter-
mination. Only by breaking our taboos
can we hope to begin addressing the
great trauma that froze time in 1915.
For its part, Turkey has transcended
this critical threshold and relinquished
the generalizations and stereotypical
assertions of the past.”
This is a remarkably welcome deve-
lopment for a new beginning through
dialogue, breaking taboos. (It is wor-
thwhile to go through this opening and
test and explore the validity of the
offer by presenting the following
unconditional proposals:
•Establishing diplomatic relations
between the two nations and creating
formal and official mutual recognition.
•Opening the border for traffic in
both directions so that the public and
mass transport vehicles can go
through, lengthening the distance for
travelers.
•Turkey should open a harbor on
the Black Sea coast near the Armenian
border and designate it as a free port
so that seaborne cargo can go through
to Armenia. This will cut the distance
and the cost of transpiration for
imported or exported merchandise for
Armenia.
Finally, it is essential for the best
interest of Armenia and Turkey to fol-
low the offer presented regarding the
chances of success or failure.
Through dialogue a common
ground will be created for mutual
exchange of views and negotiations.
Common sense, political will and
mutual interest will prevail. The doc-
trine in international affairs introdu-
ced by President John Kennedy is per-
tinent. The quote is “Never negotiate
out of fear, never fear to negotiate.”
We shall overcome with determina-
tion and with the blessings of almighty
God.
(Harry Yesayan is a resident of
Ontario who has followed Armenian
affairs closely for many years. He
has a special interest in internatio-
nal diplomacy. )
LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 9
E N G L I S H S E C T I O N
MONDAY APRIL 13, 2015
A New Concept for
Armenian and Turkish
Reconciliation
Italy’s Tuscany, Spain’s Pinto
Recognize Armenian Genocide
FLORENCE, PINTO — The regional parliament of the Tuscany region of
Italy adopted a resolution recognizing the Armenian Genocide and expressing
support to the Armenian people. On the occasion of the centennial of the
Armenian Genocide, the Armenian Community Council of Rome had addressed a
letter to all major regional and city halls of Italy requesting the adoption of
respective resolutions regarding the Genocide.
The resolution also states that it shall be sent to the Secretariat of the
Armenian Community Council of Rome, so it may be transferred to the
Armenian Genocide Museum-Institute in Armenia’s capital city of Yerevan.
On March 26, a session of the City Council of Pinto, Spain, unanimously rec-
ognized the Armenian Genocide.
The resolution “confirms official recognition of the Armenian Genocide and
condemns crimes against humanity committed by the Ottoman Turks. This year
marks the 100th year of the first genocide of the 20th century, during which 1.5
million citizens were massacred and 2 million were forced to leave their homes.”
AGBU Young Professionals of Greater New
York Raises $21,000 for AGBU Humanitarian
Emergency Relief Fund
Silent auction held in support of Syrian and
Iraqi Armenian communities
The AGBU Young Professionals of
Greater New York (YPGNY) kicked off
2015 with its 14th annual Silent
Auction & Cocktail Party at 121 Fulton
Street in New York. The event raised
$21,000 for AGBU’s Humanitarian
Emergency Relief Fund in support of
the Syrian and Iraqi Armenian commu-
nities and drew 225 young profession-
als from throughout the tristate area.
Throughout the evening, guests
enjoyed music by Greg “DJ GLO”
Stepanian and bid on a wide array of
gifts, luxury items and services donat-
ed by leading businesses and generous
individuals in the fields of fashion,
sports, dining and entertainment.
“I’m very proud to have had a hand
in organizing this year’s silent auction.
The committee came together so well
and the event went off without a hitch.
We are raising money for such a good
cause that I’m glad so many young pro-
fessionals came out to lend their sup-
port,” says YPGNY vice chairwoman
Lisa Hagopian. 2015 was the second
year the YPGNY committee chose to
hold the annual Silent Auction &
Cocktail Party in support of the AGBU
Humanitarian Emergency Relief Fund.
Together with YPGNY’s 2014 pro-
ceeds, YPGNY has raised $41,000 for
Syrian and Iraqi Armenian communi-
ties in need. In past years, the event
has raised money for the AGBU
Children’s Centers in Armenia.
10 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015
NEWS FROM THE ARMENIAN CHURCH DIOCESE OF CANADA
Meeting with Toronto Mayor John Tory
On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of
the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to Mr. John Tory,
Mayor of Toronto.
During the meeting, Mayor Tory and Bishop Hovakimian praised the active
participation of the Toronto Armenians in various municipal initiatives, as well
as in the life of the Church and the community. The Primate and the Mayor
exchanged symbolic gifts, and the Primate was invited to leave a message in the
City Hall guestbook.
Mayor Tory confirmed his participation in the Ecumenical Prayer on April 19,
2015, to be held in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the
100th anniversary of the Armenian Genocide.
The Armenian delegation accompanying the Primate on this visit to the Mayor
included:
The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity Armenian
Apostolic Church of Toronto/Ecumenical Officer of the Diocese, Mr. Barry Berge
Papazian, President of Armen-Ontario of AGBU (Armenian General Benevolent
Union), Mr. Ohan Ohanessian, Chairman of the Parish Council, Mrs. Apet Alpay,
the Vice-Chair of Diocesan Council, Mr. Harout Manougian, Chair of Armenian
National Committee of Toronto, Mr. Levon Isakhanyan, Assistant to Primate.
His Grace Bishop Hovakimian, on behalf of the delegation and the community
at large, expressed gratitude to the City Hall of Toronto for their continuous sup-
port.
Meeting with Archbishop Christian Lépine,
Primate of the Catholic Church of Montreal
On Tuersday, March 24, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate
of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to Archbishop
Christian Lépine, Archbishop of the Roman Catholic Church of Montreal.
During the meeting, Archbishop Lépine and Bishop Hovakimian exchanged
their views concerning the history and current situation of the respective reli-
gious communities and discussed various possibilities of cooperation on spiritu-
al, ecumenical and youth issues.
His Eminence Archbishop Lépine confirmed his participation in the
Ecumenical Prayer to be held on April 20, 2015 in the St. Joseph’s Oratory of
Mount Royal, dedicated to the 100th anniversary of the Armenian Genocide.
His Grace Bishop Hovakimian invited Archbishop Lépine to visit St. Gregory
the Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal.
Meeting with Metropolitan Sotirios Athanassoulas,
Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of
Canada
On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of
the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese visited His Eminence Sotirios
Athanassoulas, Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of Canada.
The religious leaders exchanged their views concerning the history and cur-
rent situation of the Greek Orthodox and Armenian Apostolic communities in
Canada, and discussed various possibilities of cooperation on spiritual, ecumeni-
cal and youth issues.
His Eminence Metropolitan Sotirios confirmed the high level representation
of the Greek Orthodox Metropolis of Canada at the Ecumenical Prayer on April
19, 2015, in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the 100th
anniversary of the Armenian Genocide.
The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity Armenian
Apostolic Church of Toronto / Ecumenical Officer of the Diocese and Mr. Levon
Isakhanyan, Assistant to Primate, accompanied Primate Hovakimian on this
meeting.
His Grace Bishop Hovakimian invited Metropolitan Sotirios to visit St.
Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal.
Lecture on the Armenian Church in Georgia
On Sunday, March 22, 2015, Holy Trinity Armenian Apostolic Church of
Toronto hosted a lecture on topic of the Armenian Church in Georgia by Mr.
Levon Isakhanyan, Assistant, and Advisor to the Primate of the Armenian
Apostolic Church Canadian Diocese.
The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Parish Priest of Holy Trinity
Armenian Apostolic Church of Toronto welcomed the speaker and introduced
him to the audience.
The lecture was organized by the Christian Education Department of the
Armenian Apostolic Church Canadian Diocese under the auspices of His Grace
Bishop Abgar Hovakimian, Primate, in collaboration with the Armenian Church
Diocese of Georgia.
Topics discussed were the history and the current situation of the Armenian
Church in Georgia, Georgian Government’s policy with regard to religious com-
munities, and challenges faced by the Armenian community, such as the restitu-
tion of confiscated property from religious groups, inequality in the field of allo-
cation of public funds, and other related issues.
Primate Hovakimian Presided Over the Annual
Assemblies of the St. Gregory the Illuminator
Armenian Church of St. Catherines and St. Mary’s
Armenian Church of Hamilton
On March 21, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of the
Armenian Apostolic Church Canadian Diocese presided over the St. Gregory the
Illuminator Armenian Apostolic Church of St. Catherines Annual Assembly, and
on the next day, over St. Mary’s Church of Hamilton. Mrs. Apet Alpay, Deputy
Chairperson of the Diocesan Council participated in the meeting on behalf of the
Diocesan Council.
The Assemblies discussed reports presented by the clergymen, Parish
Councils, Diocesan Delegates, Auxiliary Committees, Auditing Committees as
well as financial statements. All the reports, as well as the budgets for the year
2015 were approved by the Assembly.
During the meetings, Parish Council elections took place with the following
results: In St. Catherines, Mr. Harout Zakarian, Dr. Hagop Mazmanian, Mr.
Harout Manoian, Mr. Albert Amato, Mr. Hrant Paroyan, Mr. Hrayr Paroyan, and
Mr. Ardash Keorhadjian. Delegates elected were: Mr. Martin Sarkisian, Mr.
Harout Manoian, and Mr. Ardash Keorhadjian and Alternate Delegate Mr. Albert
Amato.
In Hamilton, elected were, to the Parish Council: Ms. Kohar Palvetcian, Mr.
Karnik Capadishli, Mr. Mesrop Der-Manuelian, Mr. Vahag Asatryan, and Mr.
Hovig Petrosian;
Delegates: Mrs. Ani Shanlian, Mr. Karnik Capadishli, Alternate Delegate
Armenak Artin;
Nominating Committee: Ms. Kohar Palvetcian, Mrs. Varsenig Papazian, and
Mrs. Silva Keleshian; Auditing Committee: Mrs. Arpi Citak, Mr. Gevorg Papazian,
and Mr. Greg Donikian.
In his closing remarks, Bishop Abgar praised the work done in both churches.
Lt.–rt. Levon Isakhanian, Apet Alpay, Ohan Ohannessian, Bp. Abgar
Hovakimian, Mayor John Troy, Rev Zareh Ap. Zargarian, Berdj Papazian,
Harout Manougian
Abaka 13 04-2015
Abaka 13 04-2015
Abaka 13 04-2015
Abaka 13 04-2015
Abaka 13 04-2015
Abaka 13 04-2015

More Related Content

What's hot (11)

Abaka 22 02-2016
Abaka 22 02-2016Abaka 22 02-2016
Abaka 22 02-2016
 
Abaka 08 06-2015
Abaka 08 06-2015Abaka 08 06-2015
Abaka 08 06-2015
 
Abaka 23 02-2015
Abaka 23 02-2015Abaka 23 02-2015
Abaka 23 02-2015
 
Abaka 02 11-2015
Abaka 02 11-2015Abaka 02 11-2015
Abaka 02 11-2015
 
Abaka 18 05-2015
Abaka 18 05-2015Abaka 18 05-2015
Abaka 18 05-2015
 
Abaka 14 12-2015
Abaka 14 12-2015Abaka 14 12-2015
Abaka 14 12-2015
 
Ezdikhana N3 - February 2015 (127)
Ezdikhana N3 - February 2015 (127)Ezdikhana N3 - February 2015 (127)
Ezdikhana N3 - February 2015 (127)
 
Armenia 2013 2 hajeren
Armenia 2013 2 hajerenArmenia 2013 2 hajeren
Armenia 2013 2 hajeren
 
Abaka 22 12-2014
Abaka 22 12-2014Abaka 22 12-2014
Abaka 22 12-2014
 
Abaka 12 01-2015
Abaka 12 01-2015Abaka 12 01-2015
Abaka 12 01-2015
 
Abaka 11 05-2015
Abaka 11 05-2015Abaka 11 05-2015
Abaka 11 05-2015
 

Viewers also liked

It’S Gonna Be A Good Life
It’S  Gonna  Be  A  Good  LifeIt’S  Gonna  Be  A  Good  Life
It’S Gonna Be A Good LifeKaylaNiksic
 
Teknologia berriak: arazoak eta erronkak
Teknologia berriak: arazoak eta erronkakTeknologia berriak: arazoak eta erronkak
Teknologia berriak: arazoak eta erronkakigmaiza
 
Bim manager perfomance appraisal 2
Bim manager perfomance appraisal 2Bim manager perfomance appraisal 2
Bim manager perfomance appraisal 2tonychoper1404
 
Emily K.'s Final Powerpoint
Emily K.'s Final PowerpointEmily K.'s Final Powerpoint
Emily K.'s Final Powerpointaven231
 
Живая история вещей
Живая история вещейЖивая история вещей
Живая история вещейTanya176
 
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overview
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overviewKWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overview
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overviewNimrod Geva
 
FIGURINES. Color
FIGURINES. ColorFIGURINES. Color
FIGURINES. ColorIndumental
 
Muffin break WP FINAL 19 1 15
Muffin break WP FINAL 19 1 15Muffin break WP FINAL 19 1 15
Muffin break WP FINAL 19 1 15Matthew Williams
 
خواص الألدهيدات والكيتونات
خواص الألدهيدات والكيتوناتخواص الألدهيدات والكيتونات
خواص الألدهيدات والكيتوناتmohammedalialjabri
 
AULA VIERTUAL
AULA VIERTUALAULA VIERTUAL
AULA VIERTUALnegro50
 
цахим судалгаа дээгий
цахим судалгаа дээгийцахим судалгаа дээгий
цахим судалгаа дээгийdj_d585
 
Presentacion para el blog cantaminacion auditiva
Presentacion para el blog cantaminacion auditivaPresentacion para el blog cantaminacion auditiva
Presentacion para el blog cantaminacion auditivaalejandra
 
Propósitos para este año
Propósitos para este añoPropósitos para este año
Propósitos para este añoEvelin Zamora
 
Tvi Presentation Thai europeteam
Tvi Presentation Thai europeteamTvi Presentation Thai europeteam
Tvi Presentation Thai europeteamAflathoon
 
Erdély képek Tamás Gábor
Erdély  képek Tamás GáborErdély  képek Tamás Gábor
Erdély képek Tamás GáborHorváth Enikő
 

Viewers also liked (20)

It’S Gonna Be A Good Life
It’S  Gonna  Be  A  Good  LifeIt’S  Gonna  Be  A  Good  Life
It’S Gonna Be A Good Life
 
Teknologia berriak: arazoak eta erronkak
Teknologia berriak: arazoak eta erronkakTeknologia berriak: arazoak eta erronkak
Teknologia berriak: arazoak eta erronkak
 
Bim manager perfomance appraisal 2
Bim manager perfomance appraisal 2Bim manager perfomance appraisal 2
Bim manager perfomance appraisal 2
 
Emily K.'s Final Powerpoint
Emily K.'s Final PowerpointEmily K.'s Final Powerpoint
Emily K.'s Final Powerpoint
 
Живая история вещей
Живая история вещейЖивая история вещей
Живая история вещей
 
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overview
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overviewKWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overview
KWizCom sharepoint printing feature (imush print) - product overview
 
FIGURINES. Color
FIGURINES. ColorFIGURINES. Color
FIGURINES. Color
 
Mortgage changes
Mortgage changesMortgage changes
Mortgage changes
 
Muffin break WP FINAL 19 1 15
Muffin break WP FINAL 19 1 15Muffin break WP FINAL 19 1 15
Muffin break WP FINAL 19 1 15
 
خواص الألدهيدات والكيتونات
خواص الألدهيدات والكيتوناتخواص الألدهيدات والكيتونات
خواص الألدهيدات والكيتونات
 
Novedades_biblioteca
Novedades_bibliotecaNovedades_biblioteca
Novedades_biblioteca
 
AULA VIERTUAL
AULA VIERTUALAULA VIERTUAL
AULA VIERTUAL
 
A Fork in the Road
A Fork in the RoadA Fork in the Road
A Fork in the Road
 
NAVAL DE CRESPO.pdf
NAVAL DE CRESPO.pdfNAVAL DE CRESPO.pdf
NAVAL DE CRESPO.pdf
 
Fentect liminar
Fentect liminarFentect liminar
Fentect liminar
 
цахим судалгаа дээгий
цахим судалгаа дээгийцахим судалгаа дээгий
цахим судалгаа дээгий
 
Presentacion para el blog cantaminacion auditiva
Presentacion para el blog cantaminacion auditivaPresentacion para el blog cantaminacion auditiva
Presentacion para el blog cantaminacion auditiva
 
Propósitos para este año
Propósitos para este añoPropósitos para este año
Propósitos para este año
 
Tvi Presentation Thai europeteam
Tvi Presentation Thai europeteamTvi Presentation Thai europeteam
Tvi Presentation Thai europeteam
 
Erdély képek Tamás Gábor
Erdély  képek Tamás GáborErdély  képek Tamás Gábor
Erdély képek Tamás Gábor
 

Similar to Abaka 13 04-2015

Հայոց ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանությունՀայոց ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանությունSona8
 

Similar to Abaka 13 04-2015 (20)

Abaka 04 05-2015
Abaka 04 05-2015Abaka 04 05-2015
Abaka 04 05-2015
 
Abaka 05 10-2015
Abaka 05 10-2015Abaka 05 10-2015
Abaka 05 10-2015
 
Abaka 26 01-2015
Abaka 26 01-2015Abaka 26 01-2015
Abaka 26 01-2015
 
Abaka 20 04-2015
Abaka 20 04-2015Abaka 20 04-2015
Abaka 20 04-2015
 
Abaka 23 03-2015
Abaka 23 03-2015Abaka 23 03-2015
Abaka 23 03-2015
 
եղեռն
եղեռնեղեռն
եղեռն
 
Abaka 15 06-2015
Abaka 15 06-2015Abaka 15 06-2015
Abaka 15 06-2015
 
Abaka 03 11-2014
Abaka 03 11-2014Abaka 03 11-2014
Abaka 03 11-2014
 
Abaka 08 12-2014
Abaka 08 12-2014Abaka 08 12-2014
Abaka 08 12-2014
 
Abaka 01 06-2015
Abaka 01 06-2015Abaka 01 06-2015
Abaka 01 06-2015
 
Abaka 15 12-2014
Abaka 15 12-2014Abaka 15 12-2014
Abaka 15 12-2014
 
Abaka 17 11-2014
Abaka 17 11-2014Abaka 17 11-2014
Abaka 17 11-2014
 
Abaka 29 31-12-2014
Abaka 29 31-12-2014Abaka 29 31-12-2014
Abaka 29 31-12-2014
 
Abaka 29 02-2016
Abaka 29 02-2016Abaka 29 02-2016
Abaka 29 02-2016
 
Հայոց ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանությունՀայոց ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանություն
 
Abaka 19 10-2015
Abaka 19 10-2015Abaka 19 10-2015
Abaka 19 10-2015
 
Abaka 23 11-2015
Abaka 23 11-2015Abaka 23 11-2015
Abaka 23 11-2015
 
Abaka 19 01-2015
Abaka 19 01-2015Abaka 19 01-2015
Abaka 19 01-2015
 
Armenian Genocide Museum - Egypt
Armenian Genocide Museum - EgyptArmenian Genocide Museum - Egypt
Armenian Genocide Museum - Egypt
 
Abaka 16 11-2015
Abaka 16 11-2015Abaka 16 11-2015
Abaka 16 11-2015
 

More from Tekeyan Armenian Cultural Center, Montreal Canada

More from Tekeyan Armenian Cultural Center, Montreal Canada (20)

Abaka 28 03-2106
Abaka 28 03-2106Abaka 28 03-2106
Abaka 28 03-2106
 
Abaka 21 03-2016
Abaka 21 03-2016Abaka 21 03-2016
Abaka 21 03-2016
 
Abaka 14 03-2016
Abaka 14 03-2016Abaka 14 03-2016
Abaka 14 03-2016
 
Abaka 07 03-2016
Abaka 07 03-2016Abaka 07 03-2016
Abaka 07 03-2016
 
Abaka 15 02 2016
Abaka 15 02 2016Abaka 15 02 2016
Abaka 15 02 2016
 
Abaka 08 02-2016
Abaka 08 02-2016Abaka 08 02-2016
Abaka 08 02-2016
 
Abaka 01 02-2016
Abaka 01 02-2016Abaka 01 02-2016
Abaka 01 02-2016
 
Abaka 25 01-2016
Abaka 25 01-2016Abaka 25 01-2016
Abaka 25 01-2016
 
Abaka 18 01-2016
Abaka 18 01-2016Abaka 18 01-2016
Abaka 18 01-2016
 
Abaka 11 01-2016
Abaka 11 01-2016Abaka 11 01-2016
Abaka 11 01-2016
 
Abaka 11 01-2016
Abaka 11 01-2016Abaka 11 01-2016
Abaka 11 01-2016
 
Abaka 28 12-2015
Abaka 28 12-2015Abaka 28 12-2015
Abaka 28 12-2015
 
Abaka 21 12-2015
Abaka 21 12-2015Abaka 21 12-2015
Abaka 21 12-2015
 
Abaka 07 12-2015
Abaka 07 12-2015Abaka 07 12-2015
Abaka 07 12-2015
 
Abaka 30 11-2015
Abaka 30 11-2015Abaka 30 11-2015
Abaka 30 11-2015
 
Abaka 09 11-2015
Abaka 09 11-2015Abaka 09 11-2015
Abaka 09 11-2015
 
Abaka 12 10-2015
Abaka 12 10-2015Abaka 12 10-2015
Abaka 12 10-2015
 
Abaka 28 09-2015
Abaka 28 09-2015Abaka 28 09-2015
Abaka 28 09-2015
 
Abaka 14 09-2015
Abaka 14 09-2015Abaka 14 09-2015
Abaka 14 09-2015
 
Abaka 21 09-2015
Abaka 21 09-2015Abaka 21 09-2015
Abaka 21 09-2015
 

Abaka 13 04-2015

  • 1. A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J LX& TARI JIU 1981 :RKOU<ABJI% 13 APRIL 2015 • VOL. XXXVI, NO 1981 • LUNDI, 13 AVRIL 2015 • MONDAY, APRIL 13, 2015 Կիպրոսի խորհրդարանը միաձայն քրէականացուց Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը Կիպրոսի խորհրդարանին մէջ միաձայն ընդունուած է Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող օրինագիծը: Քուէարկութիւնը տեղի ունեցած է Ապրիլ 2- ին: Կիպրոսի մէջ ցեղասպանութիւնը ժխտող- ները կը պատժուին հինգ տարուան ազա- տազրկմամբ եւ կը վճարեն տուգանք 10000 եուրոյի չափով: Աւելցնենք, որ Կիպրոսը Եւրոպայի մէջ 4- րդ պետութիւնն է Յունաստանէն, Սլովա- քիայէն եւ Զուիցերիայէն ետք, որ կը քրէա- կանացնէ Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտու- մը: Յիշենք նաեւ, որ այս օրերուն պաշտօ- նական այցով Կիպրոս կը գտնուին ՀՀ Ազ- գային ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակ- եանի գլխաւորած պատուիրակութիւնը: Միւս կողմէ, Հայաստանի Արտաքին գոր- ծոց նախարար՝ Էդուարդ Նալպանտեան ողջունած է  Կիպրոսի Խորհրդարանին կող- մէ Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէակա- նացնող օրէնքի ընդունումը: Ան իր խօսքին մէջ ըսած է. «Հայաստանը կ՛ողջունէ Կիպրոսի խորհրդարանին կողմէ Ապրիլ 2-ին ցեղասպանութիւններու ժխտու- մը քրէականացնող օրէնքի միաձայն ընդու- նումը: Ասիկա խորհրդանշական իրադար- ձութիւն է` Հայոց Ցեղասպանութեան 100- րդ տարելիցի նախաշեմին: «Այս օրէնքի ընդունմամբ Կիպրոսը կա- րեւոր ներդրում կատարեց ցեղասպանու- թիւններու եւ մարդկութեան դէմ յանցա- գո ր ծո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ա ն խ ա ր գի լմ ա ն վ ե հ գործին», ըսած է նախարարը: Բախտը եւ պատիւը ունինք ապրելու Ցեղասպանութեան 100-րդ Տարելիցը: Պարտինք ներկայ ըլլալ մեր տեղական բոլոր ոգեկոչումներու միջոցառումներուն ՖՐԱՆՔՈՖՈՆԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐԸ ԿՈՉ Կ’ՈՒՂՂԵՆ ԹՈՒՐՔԻՈՅ ԸՆԴՈՒՆԻԼ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ Մարտ 31-ին ֆրանսախօս երկիրներու խորհրդարա- նական վեհաժողովի պատ- ւիրակութիւնը այցելած է Ծիծեռնակաբերդի Յուշա- համալիրը եւ ապա հանդէս եկած է յայտարարութեամբ մը՝ կոչ ուղղելով Թուրքիոյ դէմ առ դէմ գալու պատ- մութեան հետ եւ ընդունելու Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը: Յայտարարու- թեան մէջ կ’ըսուի, «կ’ոգե- կոչենք 1915-ի Հայերու Ցե- ղասպանութեան անմեղ զո- հերու յիշատակը եւ համե- րաշխ ենք Հայաստանի եւ Հայ Ժողովուրդին հետ, Ցե- ղասպանութեան համաշ- խարհային ճանաչման եւ այդ Ցեղասպանութեան են- թարկուած անձերու իրա- ւունքներու վերականգնման համար մղուող պայքարին մէջ: Կը հրաւիրենք Թուրքիան դէմ- դիմաց գալու սեփական պատմութեան հետ եւ ի վերջոյ ճանչնալու Հայոց Ցեղաս- պանութեան իրողութիւնը եւ յոյս կը յայտնենք, որ այդ ճանաչումը հայ եւ թուրք ժողո- վուրդներու միջեւ հաշտեցման մեկնակէտ կը հանդիսանայ»: Նոյն օրը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան ընդունած է Ֆրանքոֆոնի եր- կիրներու Խորհրդարանական Վեհաժողովի պատուիրակութիւնը: ԱՄՆ 50 ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ 43-Ը ԴԱՏԱՊԱՐՏԱԾ ԵՆ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՈՃԻՐԸ Հաուային վերջին միացողն է Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նահանգներուն Անցեալ շաբաթ Հաուայեան Կղզիներու մայրաքաղաք Հոնոլուլուի մէջ Պետական Ծերակոյտը միաձայնութեամբ վաւերացուց Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող բանաձեւ մը, որ կը հաստատէ Ապրիլ 24-ը որպէս Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի եւ ոգեկոչման օր: Բանաձեւին մէջ կ’ըսուի՝ «Ծերակոյտը կը միանայ Ներկայացուցչական Տան, Հաուայիի հայկական համայնքին եւ աշխարհասփիւռ հայութեան, ճանչնալու եւ յարգելու յիշատակը բոլոր անոնց որոնք չարչարուեցան եւ սպաննուեցան Հայոց Ցեղասպա- նութեան ընթացքին, եւ կոչ կ’ուղղէ աշխարհի ժողովուրդին երբեք չմոռնալու մարդկութեան դէմ գործադրուած այս ահաւոր ոճիրները»: Անցնող 25 տարիներու ընթացքին Միացեալ Նահանգ- ներու 50 նահանգներէն 43-ը, ըլլայ նահանգային խորհրդա- րանի , ըլլայ նահանգապետի հռչակագիրներով ճանաչում շնորհած են Հայոց Ցեղասպանութեան պատմական իրո- ղութեան: Այս օրերուն, Ցեղասպանութեան Հարիւրամեա- կին կապակցութեամբ անոնցմէ շատեր կրկնակի յայտա- րարութիւններով կը ոգեկոչեն եւ սուգի օր կը յայտարարեն Ապրիլ 24-ի շաբաթը: Այսպէս, հարաւային նահանգներէն Ճօրճիայի խորհրդա- րանը 1999ին որդեգրած է Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումի բանաձեւ մը, Ապրիլ 24-ը յայտարարելով Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի օր: Անցեալ շաբաթ նոյն նահանգի խորհրդարանը որդեգրեց նոյնանման բա- նաձեւ մը: Գանատայի սահմանակից Վըրմոնթ նահանգի Կառա- վարիչը՝ Ճէյմս Տակլաս 2000 թուականին հռչակագրով մը հաստատած է Ապրիլ 24-ը որպէս հայ նահատակներու յիշատակութեան օր: Վըրմոնթ նահանգի մայրաքաղաք Մոնփէլիէի մէջ Մարտ 31-ին նահանգային խորհրդարանը վաւերացուցած է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նոր բանաձեւ մը: Նոյն նիստին ներկայ եղած է եւ խօսք առած է նահանգի բնակիչներէն հանրածանօթ գրող եւ վիպասան Քրիս Պոհճալեան: Նոյնպէս Նէվատա նահանգը, որ 2000 թուին նահան- գապետի հռչակագրով հաստատած էր Ապրիլ 24-ի յու- շատօնը, անցեալ շաբաթ, նահանգապետ Պրայըն Սան- տովալի հռչակագրով յայտարարեց Ապրիլ 19-26-ը Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի շաբաթ: Հաուայիի ծերակուտական Ուիլ Էսբէրօ (ձախին) եւ հայ համայնքէն՝ Արթուր Արթինեան
  • 2. <abajaj;rj Hebdomadaire Arménien Armenian Weekly ISSN 0382-9251 Publié par /Published by Le Centre de Publication Tékéyan 825 rue Manoogian, Saint-Laurent, Québec H4N 1Z5 Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162 e-mail: abaka@bellnet.ca www.tekeyanmontreal.ca PM40015549R10945 TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699 2 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 Canada 2nd Class $80 (QC & ON) 1ère classe/first class $90 U.S.A. 1st class (US)$90 Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120 Per issue $1.75 Dépôt légal: Bibliothèque du Québec ABAKA Patas.anatou .mbagir^ AU:TIS PAGGAL:AN ’anouzoumn;rou% nouiratououjiunn;rou ;u gras;n;aki patas.anatou^ SALBI MARKOS:AN Joronjoi patas.anatou^ MATAJ B& MAMOUR:AN “We acknowledge the financial support of the Government of Canada through the Canada Periodical Fund (CPF) for our publishing activities.” Զուիցերիա Ապրիլեան կեդրոնական հանդիսութեան պիտի մասնակցի դեսպանի մակարդակով Զուիցերիոյ դաշնային կառա- վ ա ր ո ւ թ ե ա ն կ ա յքէջ ը   գր ա ծ է,  թէ  Զուիցերիա Հայաստանի մ էջ կ ա յա ցո ւ ե լի ք Ապ ր ի լե ա ն հանդիսաւոր միջոցառումներուն պ ի տ ի մ ա ս ն ա կ ցի դ ե ս պ ա ն ի մակարդակով: Կայքը նաեւ կը նշէ,  որ Զուիցերիա միշտ եղած է 1915-ի դէպքերը դատապար- տողի դերին մէջ ու պիտի շա- րունակէ նոյն ընթացքով  ինչ- պէս նաեւ պիտի փորձէ Հայաս- տանի եւ Թուրքիոյ միջեւ կապե- րու բարելաւման համար աշխա- տանք տանիլ:  Նշենք, որ Զուի- ցերիոյ Հայաստանի մօտ արտա- կարգ եւ լիազօր դեսպանը կը կոչուի՝ Լուքաս Քասէր եւ ան պ ի տ ի ն ա խ ա գա հ է ի ր ե ր կ ր ի պատուիրակութիւնը 24 Ապրիլի կեդրոնական միջոցառումնե- րուն: «Քալիֆորնիա Քուրիեր» թերթի (www.TheCaliforniaCourier.com) հրատարակիչ եւ խմբագիր Յարութ Սասունեան կը գրէ. Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 24- ին Երեւան հրաւիրած է շարք մը երկիրներու ղեկա- վարներ` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցը ոգեկոչելու համար: Ֆրանսայի, Ռուսաստանի, Լեհաստանի եւ Պելա- ռուսիոյ նախագահները արդէն ընդունած են նախա- գահ Սարգսեանի հրաւէրը: Սպիտակ տունը դեռ հան- դէս չէ եկած յայտարարութեամբ, թէ արդեօք նախա- գահ Օպաման պիտի այցելէ՞ Հայաստան այս մեծաշուք առիթով: Հարիւր տարի առաջ Օսմանեան կայսրութեան մէջ ԱՄՆ դեսպան Հենրի Մորկենթաուն 1.5 միլիոն հայերու կազմակերպուած բնաջնջումը բնութագրեց իբրեւ «Ողջ ազգի սպանութիւն»: Հրէական ծագումով լեհ իրաւա- բան Ռաֆայէլ Լեմգինը «Սի Պի Էս»-ին յայտնեց, որ ան ցեղասպանութիւն եզրոյթը յօրինած է` Առաջին աշխար- համարտին հայերու եւ Երկրորդ աշխարհամարտին հրեաներու դէմ իրագործուած զանգուածային ոճրա- գործութիւններուն հիման վրայ: Ահա այն տասը պատճառները, թէ ինչու պէտք է ԱՄՆ նախագահի օդանաւը Ապրիլ 24-ին վայրէջք կատարէ Երեւանի «Զուարթնոց» միջազգային օդակայան. 1. Նախագահ Օպաման յարգանքի տուրք  պիտի մատուցէ Ամերիկայի հարիւր հազարաւոր գթասիրտ քաղաքացիներուն` Ցեղասպանութենէն ետք թշուառ հայերուն օգնելու նպատակով 117 միլիոն տոլար (այ- սօր աւելի քան 2 միլիառ տոլարին համարժէք գումար) հանգանակելու համար: Դեսպան Մորկենթաուի նա- խաձեռնութեամբ եւ նախագահ Ուուտրօ Ուիլսընի աջակցութեամբ, Մերձաւոր Արեւելքի նպաստամատոյ- ցը օգնեց փրկել եւ խնամել աւելի քան 132 հազար հայ որբ: Այս հսկայական բարեգործական նախաձեռնու- թիւնը առաջին միջազգային մարդասիրական օգնու- թիւնն էր Միացեալ Նահանգներու պատմութեան մէջ: 2. Այս առիթով այցելելով Հայաստան, նախագահ Օպամա պիտի վերահաստատէ շատոնց ԱՄՆ-ի կողմէն Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումը.  Ցեղասպանու- թիւնը  իբրեւ հաստատուած պատմական փաստ ճանչ- ցած են. - ԱՄՆ կառավարութիւնը՝ Միջազգային դատարան ներկայացուցած փաստաթուղթին մէջ, 1951 թ.-ին, - ԱՄՆ Ներկայացուցիչներու պալատը 1975 եւ 1984 թթ. Բանաձեւերուն մէջ, - Նախագահ Ռոնըլտ Ռէկընը նախագահական հռչա- կագիրին մէջ 1981 թ. Ապրիլ 22-ին, - ԱՄՆ 50 նահանգներէն 43-ը, - Աշխարհի աւելի քան երկու տասնեակ երկիրներ, ներառեալ Ֆրանսան, Իտալիան, Ռուսաստանը, Գա- նատան, Հոլանտան, Վատիկանը, Զուիցերիան, Շուէտը, Արժանթինը, Լիբանանը, Յունաստանը, Կիպրոսը, Լե- հաստանը եւ Վենեզուելան, - Շարք մը միջազգային կազմակերպութիւններ, ներառեալ ՄԱԿ-ի խտրականութեան կանխարգիլման եւ փոքրամասնութիւններու պաշտպանութեան ենթա- յանձնաժողովը, Եւրոխորհրդարանը եւ Ցեղասպանա- գէտներու միջազգային ընկերակցութիւնը: 3. 100-րդ տարելիցը կրնայ նաեւ նախագահ Օպա- մայի վերջին հնարաւորութիւնը ըլլալ` վերականգնելու ամերիկահայ համայնքին վստահութիւնը` յարգելով Հայոց  Ցեղասպանութեան ճանաչման վերաբերեալ իր լուրջ խոստումները իբրեւ ծերակուտական եւ նախա- գահի թեկնածու: 4. Նախագահ Օպամա կրնայ հիմք դնել հայ-թրքա- կան յարաբերութիւններու բարելաւման` հիմնուած ճշմարտութեան եւ արդարութեան վրայ, համահունչ Ներկայացուցիչներու պալատին մէջ սպասուող բանա- ձեւին եւ իր նախորդ ապրիլ քսանչորսեան ուղերձնե- րուն` յայտարարելով, որ «փաստերու լիարժէք, անկեղծ ու արդար ճանաչումը կը բխի բոլորիս շահերէն»: Նա- խագահ Օպամայի այցը նաեւ պիտի խրախուսէ մարդու իրաւունքներու թուրք պաշտպանները` շարունակելու իրենց դժուար աշխատանքը` օժանդակելու Թուրքիոյ կառավարութեան` հաշուի նստելու իր անցեալի ամե- նամութ էջերուն հետ: 5. ԱՄՆ նախագահը օգտուելով այս այցէն կրնայ կոչ ընել Թուրքիոյ վերացնելու Հայաստանի շրջափակումը` հայեացք նետելով փակ սահմանէն քիչ մը այն կողմ գտնուող բիբլիական Արարատ լերան: 6. Ի պատասխան Ատրպէյճանի կողմէն Արցախի վրայ յարձակումներու աշխուժացման` նախագահ Օպամա կրնայ շեշտել այս բարդ հակամարտութեան խաղաղ կարգաւորման ուղղուած Ուաշինկթընի լուրջ աջակցութիւնը: 7. Նախագահ Օպամայի այցը պիտի օգնէ հաւա- սարակշռել Հայաստանի յարաբերութիւնները Արեւ- մուտքի հետ, յատկապէս Ռուսաստանի գլխաւորած Եւրասիական տնտեսական միութեան անոր անդամակ- ցութենէն ետք, եւ հաշուի առնելով Ապրիլ 24-ին Պու- թինի նախատեսուող այցը Երեւան: Հայաստանը սերտ յարաբերութիւններու մէջ է Արեւմտեան Եւրոպայի եւ Միացեալ Նահանգներու հետ եւ ներգրաւուած է մի- ջազգային խաղաղապահ ուժերուն՝ Աֆղանիստանի, Իրաքի, Քոսովոյի եւ Լիբանանի մէջ: Վերջերս, ՀՀ նախ- կին վարչապետ Տիգրան Սարգսեանի նշանակումը ԱՄՆ դեսպանի պաշտօնին, կ՝ընդգծէ, թէ Երեւանը որ- քան կարեւորութիւն կու տայ Միացեալ Նահանգներու հետ իր յարաբերութիւններուն: 8. Քանի որ նախագահ Օպամա ուքրանական ճգնա- ժամին պատճառով պիտի չմեկնի  Մոսկուա` մասնակ- ցելու Մայիս 9-ին կայանալիք Երկրորդ աշխարհամար- տին իրականացած Յաղթանակի օրուան տօնակատա- րութիւններուն, ուստի Երեւանի մէջ ան հնարաւորու- թիւն պիտի ունենայ հանդիպելու նախագահ փութինին` աւելի հանգիստ պայմաններու մէջ: 9. Նախագահ Օպամայի այցը Հայաստան բարի կամքի կարեւոր դրսեւորում պիտի ըլլայ ամերիկահայ համայնքի նկատմամբ: Անցեալ շաբաթ 16 խոշոր ամերիկահայ կազմակերպութիւններ միասնական նամակով դիմեցին ԱՄՆ նախագահին` կոչ ընելով անոր մասնակցելու Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ր դ տարելիցի ձեռնարկներուն Հայաստանի մէջ: 10. Նախագահ Օպամա պիտի կատարէ ԱՄՆ նա- խագահական առաջին պատմական այցը Հայաստան, որուն նախորդած են շարք մը բարձրաստիճան ամե- րիկացի պաշտօնեաներ` պետական քարտուղար Ճէյմս Պէյքըր III-ը, 1992 թ., պաշտպանութեան քարտուղար Տոնալտ Ռամսֆելտը 2001 թ. եւ պետական քարտու- ղար Հիլըրի Քլինթընը 2010 եւ 2012 թուականներուն, երբ վերջինս ծաղկեպսակ դրաւ Երեւանի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան յուշահամալիրին մէջ, ինչպէս կ՝ընեն Միացեալ Նահանգներու բոլոր դեսպանները ամէն տարի Ապրիլ 24-ին` Հայաստանի 1991 թուա- կանի անկախացումէն ի վեր: Թարգմանութիւնը կատարեց Ռուզաննա Աւագեան Արեւմտահայերէնի վերածեց՝ ԵՌԱԳՈՅՆ-ը Տասը պատճառ, թէ ինչու պէտք է նախագահ Օպաման Ապրիլ 24-ին Հայաստան այցելէ Քանիցս գրած էինք արդէն, որ 12 Ապրիլին, Վատիկանի Ս. Պետրոս տաճարին մէջ, Հռոմի Քահանայա- պետ Ֆրանսիսքօ Ա. Պապի ձեռամբ պիտի մատուցուի Ս. Պատարագ, ի յիշատակ Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերուն: Կը հաղորդուի որ այդ պատարագին ներկայ պիտի գտնուի հայ կաթոլիկ եկեղեցւոյ ղեկավար Ներսէս-Պետրոս 19րդ Պատրիար- քը՝ հայ կաթոլիկ եպիսկոպոսներու հետ միասին: Հայկական աղբիւրներ կը յայտ- նեն որ եթէ վերջին վայրկեանին փոփոխութիւն մը չպատահի, ապա Ս. Պատարագին պիտի մասնակցին նաեւ Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ Նուիրապետական Աթոռներու ամե- նաբարձր երկու ներկայացուցիչ- ները՝ Ամենայն Հայոց Գարեգին Բ. Կաթողիկոսն ու Մեծի Տանն Կիլի- կիոյ Արամ Ա. Կաթողիկոսը: Ցեղասպանութեան հարիւրամ- եակի տարելիցի յիշատակի միջո- ցառումներու գագաթնակէտը պիտի ըլլայ 23 Ապրիլին զոհերու սրբա- դասման նուիրուած Ս. Պատարագի մատուցումը, Գարեգին Բ. Կաթողի- կոսի ձեռամբ: Նոյն օրը, ժամը 19:15-ին, ամ- բողջ աշխարհի մէջ հայկական բո- լոր եկեղեցիները, բացի Թուրքիոյ տարածքի մէջ գտնուող եկեղեցի- ներէն, հարիւր անգամ պիտի հնչեց- նեն իրենց զանգակները: Գարեգին Բ. Եւ Արամ Կաթողիկոսներն ու Ներսէս-Պետրոս Պատրիարքը պիտի մասնակցին Վատիկանի Ապրիլեան Պատարագին
  • 3. LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 3 Խմբ.: Այս թիւով կ’սկսինք հրատարակել մոնթրէալահայ եւ սփիւռքահայ ծանօթ, ղեկավար ազգային դէմքերէն Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանի յուշերը: Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան շնորհակալ աշխատանք մը կատարած պիտի ըլլայ ժամանակ տրա- մադրելով, գրի առնելու համար աւելի քան կէս դար, իր գիտնականի կեանքին կողքին, ամբողջ գիտակից կեանք մը տրամադրելէ վերջ ազգային գործունէութեան, հիմա նաեւ հանրութեան փո- խանցելով այդ տարիներու արտասովոր, բեղուն իր գործունէութեան ընթացքին ունեցած բազմե- րանգ եւ բարձր մակարդակի փորձառութիւններուն մասին տեղեկութիւններ եւ վերլուծումներ: Ընդունուած իրականութիւն է թէ Դոկտ. Կէօնճեան կեդրոնական ղեկավար դեր ունեցած է գա- նատահայ եւ յատկապէս մոնթրէալահայ գաղութի կազմութեան եւ կառուցման աշխատանքին մէջ: Հետեւաբար իր յուշերը աւելի եւս հետաքրքրական եւ կարեւոր պիտի ըլլան մեր գաղութի ճշգրիտ պատմութեամբ հետաքրքրուողներուն համար: Հեղինակը մեզ կը տեղեկացնէ թէ իր գրութիւնները աստիճանաբար պիտի փոխանցէ մեզի, հա- մաձայն իր ժամանակի յարմարութեան: Հետեւաբար շարունակական գլուխները պիտի չերեւան մեր յաջորդական թիւերուն մէջ: Մեր կարգին երբ ստանանք յաջորդական գրութիւնները, ուրախութեամբ պիտի զանոնք հրատարակենք «Ապագայ»-ի էջերէն: ՆԱԽԱԲԱՆ Ի՞նչու պէտք է գրեմ. Այս հարցումը կը դառնայ մտքիս մէջ երկար ժամանակէ մը ի վեր: Ահա ուրեմն, երկար ժա- մանակ ձգձգելէ ետք, գրիչը այսօր առի ձեռքս: Առաջին հերթին, կը խորհիմ օգտագործել «Ապագայ»ի էջերը բաժնելու համար այս գրու- թիւնս հանրութեան հետ. հաւանաբար ժամանակ մը եւ որոշ հանգրուանէ մը ետք, նախընտրելի եւ աւելի յարմար նկատեմ, մնացեալը հաւաքել եւ վերածել ամբողջը գրքոյկի մը: Երկրորդ հարցումը մտքիս մէջ կը վերաբերի լեզուին: Հայերէ՞ն թէ անգլերէն: Հայերէնով շատ աւելի հարազատ կերպով կրնամ արտայայտել, անշուշտ, յաճախ նուրբ եւ կնճռոտ, վերլուծում- ներ որոնք կը վերաբերին ամբողջովին Հայ աշ- խարհին: Միւս կողմէ այսօրուայ եւ գալիք սերունդները, եթէ երբեք օր մը ուզեն օգտագործել այս աշ- խատանքս, դժբախտաբար եւ անխուսափելի- օրէն, առաւելաբար անգլերէնով է որ պիտի կա- րենան հանգիստ կերպով կարդալ եւ հաղոր- դակցիլ արտայայտած մտքերուս եւ տեղեկու- թիւններուս հետ: Ահաւասիկ ուրեմն, փաստօրէն սկսայ գրել հա- յերէնով, սակայն կրնամ նաեւ ապագային որոշել անցնիլ անգլերէնի, թարգմանելով նաեւ մինչեւ այն ժամանակ հայերէնով կատարած գրութիւն- ներս: Պատասխանելու համար վերնագրի հարցու- միս, բազմաթիւ են անոնք որոնք վերջին տարի- ներուն եւ բազմաթիւ առիթներով կ’ըսեն եւ լրջօ- րէն կը կրկնեն թէ անհրաժեշտ է, եւ նոյնիսկ պարտաւոր եմ, որ գրի առնեմ յուշերս որոնք կը վ երա բե րի ն անցնող աւելի քան կէս դարու ը նթա ցք ի ն ուն եցած ազգային տենդոտ եւ բազմերես գործունէութեանս բերմամբ, իմ ապ- րած փորձառութիւններուս կատարած աշխա- տանքներուս եւ տեսած երեւոյթներուս մասին: Արդարեւ, հակառակ որ այս ձեւով շատ դժուար նախաձեռնութիւն մըն է որ յանձն կ’առնեմ, սա- կայն կասկած չկայ թէ վկայութիւններս յա- ճախ լոյս պ ի տի ս փ ռե ն անցեալի եւ այսօր- ւայ, ազգային կեանքի որոշ կարեւոր էջերուն վրայ: Ամենայն դէպս, յաճախ անհրաժեշտութիւնը զգացած եմ, որ արձանագրուին այնպիսի ճշմար- տութիւններ որոնք մինչեւ այսօր չեն յայտնուած ազգային մեր պատմութեան այն հատուածին մասին որուն հետ անմիջական, եւ յաճախ կեդրո- նական առնչութիւն ունեցած եմ անցնող աւելի քան հինգ տասնամեակներուն ընթացքին: Կայ մանաւանդ այն իրողութիւնը թէ բազմաթիւ դէպ- քերու եւ անկիւնադարձային որոշումներու վե- րապրող միակ վկան եմ ես, այսօր: Աւելի եւս ծանր կը կշռէ վրաս, այս աշխատան- քին ձեռնարկելու պարտաւորութիւնն ու զգա- ցումը, ամէն անգամ որ կը տեսնեմ սեւ ճերմա- կով, թուղթի վրայ, յօդուածներու կամ գիրքերու ձեւերով երեւցող այնպիսի գրութիւններ, որոնք մասամբ եւ աւելի յաճախ, ամբողջովին շրջուած կերպով կը ներկայացնեն դէպքեր եւ իրադար- ձութիւններ որոնց անմիջականօրէն ծանօթ եւ մասնակից եղած եմ ես: Այս կապակցութեամբ խոշորագոյն պատու- հասներէն մէկը «Ինթէրնէթ» կոչուած, վերջին տարիներու այլապէս հրաշալի, այն գիւտն է որ բացառիկ հեշտութեամբ առիթը կ’ընծայէ որ- պէսզի շրջապատը ողողուի ամենախեղաթիւր- ւած «հակատեղեկութիւններով»: Ոչ մէկ միջոց կայ դժբախտաբար իրականութեան եւ արդա- րութեան դէմ դաւաճանողներուն ձեռքը ինկած այս գործիքը սանձելու համար: Նկատի առնելով ճշգրտութեան եւ ճշմար- տութեան նկատմամբ իմ բնածին բծախնդրու- թիւնս, գաղութային պատմական իրականու- թեանց նկատմամբ կատարուած այսպիսի անար- դարութիւններն են յատկապէս որ խթան կը հանդիսանան որպէսզի ձեռնարկեմ այս դժուար եւ երկարաշունչ աշխատանքին: Վերջին եւ սակայն ոչ նուազագոյն կարեւոր պատճառը որ ինձ կը մղէ այս գործին, արդա- րութիւն կատարելն է հանդէպ իմ ընտանիքիս, սիրելի կողակիցիս Նատիային՝ եւ զաւակներուս, Անոյշին եւ Լորիին որոնք առանց կասկածի ամե- նասուղ հատուցումը կատարած են այս երկար ճանապարհին վրայ, որպէսզի ես կարենամ կատարել, անբնական ուժգնութեամբ եւ ծան- րութեամբ լեցուն իմ ազգային գործունէու- թիւններս: Անոնք չեն կրցած արդարօրէն վայելել իմ ամբողջական ուշադրութիւնս, որուն անկաս- կածօրէն ամէն իրաւունք իրենց է որ կը պատ- կանէր: Այս երկար ներածականը անհրաժեշտ էր, նախ համոզելու ինքզինքս, ապա բացատրելու ընթեր- ցողին թէ ինչո’ւ պէտք էր ձեռնարկէի այս երկար աշխատանքին: Ընթերցողին համար մէկ եւս յստակացում տե- ղին է որ կատարեմ նախաբանի այս բաժնին մէջ. Որքան որ ինքնաբերաբար պէտք է ենթադրը- ւի թէ երբ կ’ակնարկեմ յուշերուս, խօսքս կը վերաբերի կեանքիս միայն այն երեսին որ առնչուած է հայ ազգային կեանքին հետ, սակայն զիս չճանչցողին համար անհրաժեշտ է այստեղ ստորագծել թէ, ազգային գործունէութիւնս միայն մէկ ճանապարհն է կեանքիս այն երկու զու- գահեռ ճանապարհներէն որուն երկրորդը, որ նաեւ այլ պայմաններու տակ պիտի ըլլար միակ եւ գլխաւոր, գիտութեան եւ գիտնականի գոր- ծունէութիւնս է: Բնական պայմաններու մէջ, այս երկրորդը պիտի ըլլար միակը քանի որ պատանեկան օրերս ան իմ գլխաւոր հետաքրքրութեան կեդրոն եւ խոր հաճոյք պատճառող մտասեւեռումս եղած է: Այս յուշերուս մէջ պիտի պարզուի թէ ինչու եւ ինչպէս երիտասարդ տարիքէս կեանքիս ուղին զիս մտցուց վերոյիշեալ երկու բոլորովին անջատ զուգահեռ ճանապարհներուն մէջ: Երկուքին մէջ ալ ունեցայ հարուստ փորձառութիւններ եւ կը կարծեմ թէ կատարեցի բացառաբար նշանա- կալից իրագործումներ: Քանի որ նախաբանի այս բաժինը առաջին եւ վերջին տեղն է ուր կ’անդ- րադառնամ գիտութեան ասպարէզիս, այստեղ պիտի ա ն դ ր ա դ ա ռն ա մ քա ն ի մ ը ն ա խ ա դ ա - սութիւններով միայն գլխաւոր հանգրուաննե- րուն: Համալսարանական ուսումս նախ աւարտեցի Եգիպտոս, Աղեքսանդրիոյ համալսարանին մէջ եւ վկայուեցայ ստանալով իմ բնագաւառիս մէջ Եգիպտոսի այն տարուայ բարձրագոյն յիշա- տակութիւնը: Դոկտորականս ստացայ Ֆիլատելֆիոյ Փէնսիլ- վանիա համալսարանէն որպէս «straight A» ուսանող 1965-ին: Անմիջապէս փոխադրուեցայ Մոնթրէալ որպէս դասախօս եւ գիտահետազօտող ՄքԿիլլ համալ- սարանի ելեկտրական ճարտարագիտութեան բաժնին մէջ ուր պաշտօնավարեցի երեսուն տա- րիներ մասնագիտութիւն դարձնելով Քուանթում էլեկտրոնիքս (quantum electronics) եւ լազէր- ներու բնագաւառ: Բոլորովին անսպասելի եւ պատահական կերպով ութսունական թուական- ներուն սկսայ առնչուիլ տարբեր արտադրու- թիւններու եւ փաստաթուղթերու զեղծարարման դէմ պայքարելու համար պաշտպանման թեկնո- լոժիաներ ստեղծելու գործին հետ: Ժամանակ մը ետք համալսարանը բոլորովին թողելով ամբող- ջովին կեդրոնացայ այդ աշխատանքին վրայ որուն բերմամբ հնարեցի փաթենթեւած ինչպէս նաեւ գաղտնի պահուած աւելի քան երեսուն թէքն ի քն ե ր : Այս հ ն ա ր ա ծ թ ե քն ո լո ժի ա ն ե ր ս տարբեր ձեւերով եւ տարբեր տարիներուն օգ- տագործուեցան եւ կ’օգտագործուին հանրա- ծանօթ ընկերութիւններու տարբեր արտադրու- թեանց մէջ. Կը յիշեմ մի քանիներ պարզապէս գաղափար մը տալու համար գործին տարողու- թեան մասին, օրինակ՝ L’oréal, Levi’s, Merck Sharp & Dom, Chanel, Cartier, Hermes, Polo Ralph Lauren, Bausch & Lomb, P&G եւայլն.: Թերեւս օր մը յուշերս գրելու ձեռնարկեմ նաեւ կեանքիս այս միւս երեսին մասին: Բայց անշուշտ այդ բոլորովին տարբեր նիւթ մըն է: Այս յստակացումը կատարելէ վերջ կը վե- րադառնամ հիմա ազգային եւ գաղութային կեանքին վերաբերող յուշերս գրելու նիւթին: Հիմա կ’ուզեմ նաեւ պարզել թէ ինչպէ՞ս պիտի գրեմ այս յուշերս: Իսկապէս ալ ամբողջ այս տարիներուն ընթացքին, ես յուշատետր չեմ պահած երբեք: Գլխաւոր պատճառը յուշատետր Շար. էջ 6 ԻՄ ՅՈՒՇԵՐՍ Մոնթրէալ, Գանատա, Սփիւռք, Հայաստան, Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի, Հ.Բ.Ը.Միութիւն, Ռ.Ա.Կուսակցութիւն, Թէքէեան Մշակութային Միութիւն. բոլորը դիտ- ւած, վերլուծուա’ծ եւ պատմուած, աւելի քան կէս դարի վրայ տարածուող, անձնական, անմիջական, եւ տենդոտ գործունէութեանս ճամբէն եւ պատուհանէն: Արշաւիր Կէօնճեան Հ.Բ.Ը.Մ. Կեդրոնական Վարչական Ժողովի երկարամեայ նախկին անդամ եւ փոխ-նա- խագահ մինչեւ 2010, այժմ Կ.Վ.Ժ.-ի վաս- տակաւոր (Emeritus) անդամ: Ռ.Ա.Կ. Կեդրո- նական Վարչութեան երկարամեայ նախկին անդամ եւ Ատենապետ մինչեւ 1995: Գանա- տայի Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Թեմի հիմնադիրներէն եւ Թեմական Խորհուրդի անդրա նիկ Ա տ ենա պ ետ , ա պ ա հռչա կուա ծ Պատուոյ Ատենապետ: Ամերիկայի եւ Գանա- տայի Թ.Մ. Միութեան Կեդրոնական Վարչու- թեան հիմնադիր անդամ: Մոնթրէալի Թ.Մ. Միութեան հիմնադիրներէն, Ատենապետ այժմ Պատուոյ Նախագահ: Մոնթրէալի Ալեք Մա- նուկեան Վարժարանի Հիմնադիր եւ Գործադիր Նախագահ մինչեւ 2011:
  • 4. 4 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 Հայաստան եւ Կիպրոս համատեղ թողարկեցին «Մելգոնեան Վարժարան» խորագիրով նամականիշներ Հայոց Ցեղասպանութեան100-րդ տարելիցին ընդառաջ Կիպրոսի նամակատունը եւ «Հայփոսթ»ըն շրջանառութեան մէջ կը դնեն մէկական նամականիշ` Մելգոնեան վարժարանի եւ սաներու պատկերներով: Նամա- կանիշներէն մէկուն վրայ պատկերուած է Մելգոնեան վարժարանի շէնքը եւ այն ծառերը, զորս տնկած են վարժարանին մէջ ապաստան գտած որ- բերը` ի յիշատակ իրենց նահատակ ծնողներուն: Միւս նամականիշին՝ պատկերուած են առաջին սաները` Մելգոնեան վարժարանի խորապատ- կերին: Նամականիշներու մարման արարողութեան ժամանակ ՀՀ արտաքին գործոց փոխնախարար Շաւարշ Քոչարեան կարեւորած է Հայաստանի եւ Կիպ րոս ի փոստայ ին ծառայութիւններու այս նախաձեռնութիւնը` ընդգծելով, որ Հայոց Ցեղասպանութենէն ետք Մելգոնեան վարժարանը կարեւոր հանգրուան եղած է հայ սաներուն համար: «Նախ եւ առաջ հա- մատեղ նամականիշի թողարկումը խորհրդանշում է Հայաստանի եւ Կիպրոսի միջեւ ձեւաւորուած բարեկամական յարաբերութիւնները: Միւս կողմից սա հնարաւորութիւն է յարգանքի տուրք մատուցելու սփիւռքի կարեւորագոյն վարժարաններից մէկին: Շուրջ 80-ամեայ գործունէութեան ընթացքում այն հսկայական դերակատարութիւն է ունեցել հայապահ- պանութեան գործում: Խորհրդանշական է, որ համատեղ նամականիշի մարումը տեղի է ունենում հէնց այս օրը, երբ Կիպրոսի խորհրդարանը ըն- դունեց օրէնք, որով քրէականացւում է ցեղասպանութիւնների ժխտումը»,- ըսած է Քոչարեան: Հայաստանի ֆիլատելիստներու միութեան նախագահ Յովիկ Մուսա- յէլեանը ընդգծած, որ նամականիշները մեծ կարեւորութիւն ունին ազգային արժէքներու տարածման տեսանկիւնէն: «Նշանակալի է, որ տարուայ մէջ մի քանի անգամ կարողանում ենք խօսել ազգային նամականիշերի մասին: Նամականիշերը` մեր դրօշի եւ դրամի հետ միասին, երկրի խորհրդա- նիշներից են»,- ըսած է ան: «Մելգոնեան վարժարան» խորագիրով նամականիշները թողարկուած են 60 հազար տպաքանակով: Մելգոնեան կրթական հաստատութիւնը հիմնադրուած է 1924-ի Փետրուար 15-ին, Կիպրոսի մէջ Մելգոնեան եղբայրներուն կողմէ, որպէս մանկատուն: Անիկա ապաստան տուած է Հայոց Ցեղասպանութեան հազարաւոր որբերու: 1925 թուականին Մելգոնեան վարժարանը հիւ- րընկալած է իր առաջին 103 սաները, իսկ աւելի ուշ Մելգոնեան վարժա- րանը յայտնի դարձած է որպէս Մելգոնեան կրթական հաստատութիւն: Ծիծեռնակաբերդ այցելեց Ռուսական Տումայի պատուիրակութիւնը Աշխատանքային այցով Հայաս- տան գտնուող Ռուսիոյ Տումայի նա- խագահ Սերկէյ Նարիշքին՝ Հայաս- տանի Ազգային ժողովի փոխնա- խագահ Էդուարդ Շարմազանովի ուղեկցութեամբ, այցելած է Ծիծեռ- նակաբերդ՝ Հայոց Ցեղասպանու- թեան յուշահամալիր: Հայոց Ցեղաս- պանութեան թանգարան-հիմնարկի տնօրէն՝ Հայկ Դեմոյեան բարձրաս- տիճան հիւրին ներկայացուցած է Հայոց Ցեղասպանութեան եւ յուշա- հ ամ ա լիր կ առո ւցման պատմու- թիւնը: Սերկէյ Նարիշքին ծաղկե- պսակ զ ետ ե ղած է Մե ծ Եղեռնի զոհերու յուշարձանին: Այնուհետեւ Ռուսիայէն ժամանած հիւրերը ծա- ղիկներ զետեղած են Ցեղաս- պանութեան զոհերուն յիշատակը յաւերժացնող անմար կրակին մօտ եւ մէկ վայրկեան լռութեամբ յար- գած են անմեղ զոհերուն յիշատակը: Հանդիպման աւարտին Հայկ Դեմոյեան Ռուսիոյ Տումայի նախա- գահ Սերկէյ Նարիշքինին յանձնած է բարձրաստիճան հիւրերուն տրուող Ոսկի մետալ եւ իր հեղինակած գիրքերէն՝ «Հայոց Ցեղասպանու- թիւնը Արտասահմանեան Մամուլի Էջերին» եւ «Թուրքիայի Արտաքին Քաղաքականութիւնը Եւ Ղարա- բաղեան հակամարտութիւնը»: Աւստրալիա պիտի չմասնակցի Երեւանի ոգեկոչումին Աւստրալիոյ կառավարութիւնը տեղեկացուց որ պիտի չմասնակցի 24 Ապրիլին Երեւանի մէջ կայանալի Հայոց Ցեղասպանութեան 100ամեակի ոգեկոչման պաշտօնական միջոցառումներուն: Միաժամանակ, Աւստրալիոյ Վարչապետ Թոնի Էպըթ յայտարա- րեց որ ընդունած է Թուրքիոյ Նախագահ Էրտողանի հրաւէրը՝ մաս- նակցելու Չանաքքալէի մէջ 24 Ապրիլին կայանալի միջոցառումնե- րուն: Վահէ Կարապետեան կը ստանձնէ Ապրիլ 24-ի Ծիծեռնակաբերդի ձեռնարկներուն ծախսերը Ամերիկահայ ազգային բարերար Վահէ Կարա- պետեան Ապրիլ 24-ին պիտի չկարենայ մասնակցիլ Փոքրիկ Հայաստանէն դէպի թրքական հիւպատո- սարան Արդարութեան քայլարշաւին: Կարապետեան այդ օրերուն Հայաստան պիտի գտնուի, ուր պիտի մասնակցի պետական մակար- դակով կազմակերպուած Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւրամեակի միջոցառումներուն, որոնց Ծիծեռ- նակաբերդի հատուածի ծախսերը ինք պիտի հո- գայ: Վերապրողներու հսկայ լուսանկարները՝ Լոս Անճելըսի զբօսայգիին մէջքի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւրամեակի յիշատակման իւրօրինակ ցուցահանդէս մը կազմակերպուած է Լոս Անճելըս գաւառի վերահսկիչ Մայք Անթոնովիչի նախաձեռնութեամբ: Մէկ ամիս տեւող ցուցահանդէսի մեկնարկը պիտի կատարուի Ապրիլ 25ին, Լոս Անճելըսի «Կրենտ» զբօսայգիին մէջ: «iwitness» խորագիրը կրող ցուցահանդէսին, իրարու կից եւ ոչ համաչափ յուշարձաններու վրայ եռաչափ պիտի պատկերուին Ցեղասպանութենէն վերապրած ականատեսներու լուսանկարները: 8-15 ոտքնոց յուշարձանները պիտ ի չո ւ ն ե ն ա ն ո ւ ղ ի ղ ա ն կ ի ւ ն ն ե ր , խ ո ր - հրդանշելու համար անհաւասարակշիռ աշխարհը, որ միշտ պատերազմի եւ ցեղասպանութեան վտանգի մ էջ է: Ցո ւ ցա դ ր ո ւ թ ե ա ն գա ղ ա փ ա ր ի ն հեղինակներն են Արա Օշականն եւ Լեւոն Փարեանը, ինչպէս նաեւ ճարտարապետ Վահագն Թովմասեանը: «Այս իւրայատուկ ձեռնարկը պիտի յարգէ Հայոց Ցեղասպանութեան 1.5 միլիոն զոհերու յիշատակը եւ պիտի պատմէ 20-րդ դարու ամենասարսափելի կոտորածներէն ողջ մնացած ականատեսներու պատմութիւնները», նշած է Անթոնովիչ:
  • 5. LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 5 ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՊԻՏԻ ԺԱՄԱՆԵՆ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐ Տարւոյս Յուլիս ամսուան ընթացքին Հայաստան կը ժամանեն շուրջ 250 ցե- ղասպանագէտներ, յայտարարեց Ցեղաս- պանութեան Թանգարան-Հիմնարկի տնօրէն Հայկ Դեմոյեան: Մասնագէտները Հայաս- տան կը հաւաքուին ցեղասպանագէտներու միջազգային համագումարին առիթով, որ կը կայանայ երկու տարին անգամ մը: Հա- մագումարը տեղի կունենայ Յուլիս 8-12: Գիտնականներու ամենախոշոր թիւը կու գան Միացեալ Նահանգներէն: Կան նաեւ բազմաթիւ մասնագէտներ Իսրայէլէն եւ Եւրոպայի երկրներէն, ինչպէս նաեւ մասնա- կիցներ Պանկլատէշէն եւ Հարաւային Ափ- րիկէէն, նշեց Հայկ Դեմոյեան : Ներթափանցման ձախող փորձ Ըստ Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նախարարութեան մամլոյ ծառայութեան՝  3 Ապրիլի գիշերը, ժամը 04:40ին, ղարաբաղ–ատրպէյ- ճանական հակամարտութեան զօրքերու շփման գիծի հարաւային ուղղու- թեամբ հակառակորդը ձեռնարկած է ներթափանցման-հետախուզական գործողութեան: «Մեր դիրքապահների հմուտ գործողութիւնների շնորհիւ հակառակորդը, կորուստներ կրելով, յետ է շպրտուել: Միջադէպի ման- րամասները ճշդւում են: Պաշտպանութեան բանակի կողմից կորուստներ չկան», նշուած է յայտարարութեան մէջ։ ՄԱԿ-ը որդեգրեց Հայաստանի նախաձեռնած՝ ցեղասպանութիւնները կանխարգիլող բանաձեւը ՄԱԿ-ի Մարդկային Իրաւունքներու Խորհուրդի 28-րդ նստաշրջանի ընթացքին միաձայնութեամբ վաւերացուեցաւ Հայաստանի նախաձեռնած ցեղասպանութեան կանխարգիլման վերաբերեալ բանաձեւը: Հայաստանին միացման ու բանաձեւը համահեղինակեցին 64 պե- տութիւններ: Բանաձեւը կը վերահաստատէ, որ ցեղասպանութեան եւ մարդկութեան դէմ ոճրագործութիւններու անպատժելիութիւնը կը խրախուսէ նման յանցագործութիւններու կրկնութիւնը եւ լուրջ խոչընդոտ կը հանդիսանայ միջազգային խաղաղութեան եւ անվտանգութեան ապա- հովման ուղղութեամբ: Բանաձեւը նաեւ զգուշացուց որ ցեղասպանութեան յանցագործութեան ժխտումի եւ արդարացումի փորձերը կը վտանգեն ան- պատժելիութեան դէմ պայքարը: Կոչ ուղղուեցաւ ՄԱԿ-ի անդամ երկիր- ներուն՝ ցեղասպանութիւններու կանխարգիլումի նպատակով ամրա- պընդելու համագործակցութիւնը: Հայաստանի մէջ բացուած է զէնքի եւ զինամթերքի նոր գործատուն Ապրիլ 2-ին, պաշտօնական արա- րողութեամբ բացումը կատարուած է զէնքի եւ զինամթերքի նոր գոր- ծատան մը: Հանդիսութեան ներկայ գտնուած է նաեւ ՀՀ Պաշտպանու- թեան նախարար Սէյրան Օհանեան: Այս մասին կը հաղորդէ ՀՀ պաշտ- պանու թ եա ն նախար արութեան մամուլի գրասենեակը։ Այս առթիւ, նախարարը յայտնած է, որ գործատունը պիտի արտադրէ ազգային բանակի ամենէն կարեւոր եւ մարտունակ ստորաբաժանում- ներէն մէկուն՝ ՀՕՊ (հակօդային պաշտպանութիւն) զօրատեսակի յատուկ սարքեր, նաեւ՝ պիտի ապա- հովէ սպառազինութեան եւ ռազմա- կան սարքերու նորոգութիւնները: Ս. Օհանեան աւելցուցած է, որ բացի ատկէ` այսպէսով կը ստեղծուին նոր աշխատանքներ` նպաստելով նաեւ Հայաստանի ընկերատնտեսական խնդիրներու լուծումին: Ատրպէյճանի ընդդիմութիւնը բողոքի մեծ հաւաք կայացուց Պաքուի մէջ Ատրպէյճանի ընդդիմադիր կ ուսակց ութ իւնները 4 Ապրիլին բողոքի մեծ հաւաք կա-յացուցած են: Այս մասին տե-ղեկութիւնը կը փոխանցէ ատրպէյճանական  contact.az կայքը: Ըստ աղբիւրին  ցուցրար- ները դժգոհ են կառավարու- թեան տնտեսական քաղա- քականութիւնէն եւ ընդդի- մութեան անունով արտայայ- տուողներուն կարծիքով, եթէ երկրին մէջ արագ բարեփոխումներ չկայացուին, ապա երկրին մէջ շատ արագ ընկերային տագնապ կրնայ առաջանալ: Նշենք, որ ցոյցին մասնակցութիւն բերած են 10  հազար ցուցարարներ:  2015-ին տեղի պիտի ունենայ «Երգում Ենք Կոմիտաս» մեծ փառատօնը Այս տարի Հայաստանի մէջ տեղի պիտի ունենայ «Երգում ենք Կոմիտաս» մեծ փառա- տօնը: NEWS.am-ի փոխանցմամբ` փառատօնի ծրագիրը հաւա- նութեան արժանացած է կա- ռավարութեան Ապրիլ 2-ի նիս- տին: Սփիւռքի նախարար Հրա- նոյշ Յակոբեան նշած է, որ մեծ երգահանին նուիրուած արուեստի տօնին պիտի հրաւիրուին համոյթներ ու կատարողներ Հա- յաստանէն, Արցախէն ու Սփիւռքէն: Համերգները պիտի կայանան հա- մերգային դահլիճներուն եւ Երեւանի բաց հրապարակներու մէջ: Ծրագիր կը նախատեսուի նաեւ Էջմիածնի մէջ: «Փառատօնը կ’օգնի մեր երկրի ու ժողովրդի ազգային հարստութիւն համարուող մեծ երգահանի արուեստի քարոզմանն ու  տարածմանը»,- ըսած է նախարարը: Հայաստանի մէջ Թուրքմենիստանի նոր դեսպանը նախագահին յանձնեց հաւատարմագիրները Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 1-ին, ընդունած է Հա- յաստանի Հանրապետութեան մէջ Թուրքմենիստանի նոր դեսպան Մուհա- մետնիազ Մաշալովը, որ իր հ ա ւ ա տ ա ր մ ա գի ր ն ե ր ը յա ն ձն ա ծ է ն ա - խագահին: Սերժ Սարգսեան շնորհաւորած է դեսպան Մաշալովը, Հայաստանի մէջ դիւանագիտական առաքելութիւնը սկսելուն առիթով եւ  յաջողութիւն մաղ- թած է անոր, բարձր ու պատասխանատու աշխատանքին մէջ: Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահը ընդգծած է, որ պատմա- կանօրէն ձեւաւորուած հայ-թուրքմենական բարեկամութեան եւ փոխա- դարձ յարգանքի հիման վրայ ձեւաւորուած միջպետական երկխօսութիւնը տարուէ տարի կ՛ամրապնդուի, որուն զգալիօրէն կը նպաստեն բարձր մա- կարդակի փոխադարձ այցելութիւններն ու անոնց ծիրին մէջ ձեռքբերուած պայմանաւորուածութիւնները: Ս. Սարգսեան յոյս յայտնած է, որ Մու- համետնիազ Մաշալով իր պաշտօնավարման ընթացքին կարելին պիտի ընէ` առաւելագոյն չափով աշխուժացնելու եւ խորացնելու առեւտրական- տնտեսական, մարդասիրական եւ այլ մարզերու մէջ Հայաստանի եւ Թուրքմենիստանի միջեւ փոխադարձ գործակցութիւնը: Դեսպան Մաշալով շնորհակալութիւն յայտնած է  նախագահ Սերժ Սարգսեանին շնորհաւորանքին եւ բարեմաղթանքներուն համար եւ վստահեցուցած, որ իր աշխատանքը ուղղուած պիտի ըլլայ երկու երկիր- ներու նախագահներուն միջեւ բարձր մակարդակով ձեռքբերուած պայ- մանաւորուածութիւններու, բազմաթիւ մարզերու մէջ ստորագրուած փաս- տաթուղթերու իրագործման, որոնց նպատակն է աւելի ամրապնդել եւ զարգացնել երկկողմ կապերը բոլոր մարզերուն մէջ:
  • 6. 6 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 ԱՌԱՋԱՐԿ Որպէսզի չմոռցուի մեր պատմութիւնը Մեծ եղեռնի հարիւրամեակին առթիւ՝ սակայն ո՛չ միայն անոր կ՚առնչուի այս առաջարկս։ Ինչի՞մասին է խօսքը։ Հայերէն ունինք բառ մը, որ շատ լաւ կ՚ար- տայայտէ վաւերաթուղթեր, այլազան նիւթեր պահելու տեղը՝ պահոց, որ յաճախ մոռացու- թեան կը մատնուի ու կը փոխարինուի օտարա- մուտ արխիւ բառով։ Այո, պահոց, ու այս պարա- գային յատկապէս յիշողութեան պահոց։ Նախորդ յօդուածով կ՚առաջարկէի ստեղծել այդ պահոցը Հարիւրամեակի առթիւ կատարուող նախաձեռնութիւններուն կապակցաբար։ Ըստեղ- ծել ու մատչելի դարձնել բոլորիս։ Բայց այս դժխեմ տարելիցը պիտի չը սահմա- նափակուի մեր ոգեկոչական ձեռնարկներով ումասամբ նորին։ Անոնց կողքին կան երկու կա- րեւոր մարզեր, որոնք պէտք է պահոց մտնեն, պահոցագրուին կամ «արխիւագրուին»։ Առաջինը այն արձագանգն է, որ այս համա- մարդկային առումով կարեւոր եղելութիւնը կը յառաջացնէ ամենուրէք։ Դրական ու բացասա- կան առումով։ Բազմաթիւ անդրադարձներ կը կատարուին, յօդուածներ կը գրուին, դասախօ- սութիւններ կը տրուին անուանի մտաւորական- ներու, հրապարակագիրներու ու քաղաքական դէմքերու կողմէ՝ հայ թէ օտար, ներառեալ թուրք։ Այս բոլորը տեղ մը կը հաւաքուի՞ն, կը դասա- ւորու՞ին ու կը պահուի՞ն։ Բազմաթիւ գրքեր լոյս կը տեսնեն,– հայերէն բայց մանաւանդ այլ լեզու- ներով, յուշագրութիւններ ըլլան անոնք թէ վեր- լուծումներ,– ո՞վ կը հետեւի ու կը ցանկագրէ, կը պահէ զանոնք։ Թերեւս ատիկա կը կատարուի Ցեղասպանութեան թանգարանին կողմէ, կամ Հայ դատի կեդրոնական գրասենեակին կողմէ, սակայն գէթ այս տողերը գրողը տեղեակ չէ։ Իսկ ինչ որ ասկէ առաջ լոյս տեսած է, տարիներէ ի վեր, աշխարհի մամուլին մէջ՝ հայութեան, հայ մշակոյթին, Հայ դատին ու մեր գաղթօճախներու կեանքին մասին՝ տեղ մը կրնա՞նք գտնել։ Հայաստանի ազգային գրադարանը նման պա- հոց ունի՞։ Հայ դատի գրասենեակը կամ գրա- սենեակնե՞րը։ Երկրորդը թրքական արձագանգն է։ Ոչ միայն այն վայնասունը որ կը փրթի, այլ բոլոր քաղա- քական ու այլ յարաբերութիւնները, ճնշումները, դաւերն ու խաղերը, որոնցմով թշնամին կը ջանայ հակազդել մեր աշխատանքներուն ու ճիգերուն։ Այս բոլորն ալ տեղ մը կ՚արձանա- գըրուի՞ն հայ եւ թուրք հետագայ յարաբերու- թիւններուն որպէս հիմք ծառայելու համար... Սակայն, ինչպէս ըսի, այս առաջարկը չի վե- րաբերիր միայն հարիւրամեակին։ Մեր հաւա- քական թէ անհատական կեանքին ընթացքը արձանագրելը կարեւոր է մեր պատմութեան համար։ Հայո՛ց պատմութեան։ Ո՞ւր է նստած մեր նորօրեայ Մովսէս Խորենացին եւ ո՞ւր կ՚արձա- նագրէ ան հայաշխարհի իրադարձութիւնները, ժամ առ ժամ։ Եթէ քիչ թէ շատ հետեւողականօրէն գրի առնուած է մեր պատմութիւնը 1918-էն ասդին Հայաստանի Հանրապետութեան տարածքին, թէկուզ բացթողումներով ու խեղաթիւրումներով խորհրդային 70 տարիներուն ամբողջ ընթաց- քին, Սփիւռքի պատմութիւնը չէ գրուած։ Ի՜նչ հերոսական պատմութիւն է ան՝ վերապրումի, զարթօնքի ու ինքնահաստատման։ Իր լուսաւոր թէ մութ էջերով։ Իր հերոսներով ու դաւաճան- ներով։ Նաեւ նահատակներով։ Ու տաղանդաւոր դէմքերով, որոնք որեւէ հաւաքականութեան հպարտութիւնը կրնան հանդիսանալ գիտու- թեան, արուեստներու թէ այլ մարզերէ ներս։ Այդ պատմութիւնը մասամբ կը գտնուի մեր մամուլին մէջ, մասամբ՝ մեր հաստատութիւն- ներու եւ կազմակերպութիւններու պահոցներուն մէջ, մասամբ ալ հաւանաբար գործող անձերու անձնական դարակներուն մէջ, եւ Աստուած գիտէ ինչպէ՛ս պահուած են անոնք, կամ՝ ո՛ւր... Կամ պահուա՞ծ են միթէ։ Այս առաջարկս ահա ճիշդ այս հարցին կը վերաբերի։ Որո՞ւ ուսերուն պիտի ծանրանայ այս գործը։ Անկասկած առաջին հերթին մեր կեդրոնական մարմիններուն եւ հայրենի պետութեան։ Բայց նաեւ մ ե զմ է ի ւ ր ա քա ն չի ւ ր ի ն ՝ ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր , դպրոցներ, ակումբներ, խմբագրատուներ, միու- թիւններ ու կուսակցութիւններ, նոյնիսկ անհատ- ներ, որոնք իրենց յուշերը գրի առնելով կրնան նպաստել պատմութեան բացայայտման։ Ատե ն ն է, ո ր գի տ ա կ ցի ն ք, թ է պ ա ր տ ա - ւորութիւն մը ունինք մենք՝ այսօր ապրողներս, վաղուան սերունդներուն նկատմամբ։ Պար- տաւորութիւն՝ անոնց յստակօրէն փոխանցելու իրենց նախորդներուն անցած ուղին։ Ծանօ- թաց ն ե լո ւ ի ր ե ն ց ա ր մ ա տ ն ե ր ը ։ Իս կ ի ն քն ա - ճանաչումը արդէն առաջին պատուարն է ձուլ- ման դէմ։ Ուրեմն, Հարիւրամեակին թէ անկէ անդին, ահա թէ ինչ կարեւոր աշխատանք մը կը բացուի մեր առջեւ։ Պիտի գիտնա՞նք ըստ արժանւոյն կատարել զայն։ ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ Իմ Յուշերս... Շար. էջ 3-էն չպահելուս պար զապէս այն է թէ յաճախ հակառակ իմ կամքիս է որ աստիճանաբար աւելի եւ աւելի մխրճուեցայ ազգային կեանքի ամենա- կեդրոնական եւ ամենապատասխանատու կա- ցութեանց մէջ, այնպէս ինչպէս պիտի պարզուի այս գրութեանց յաջորդական հատուածներուն մէջ: Հետեւաբար, այսքան լուրջ տարողութեամբ ազգային հաւաքական գործունէութիւն կա- տարելը կեանքի նպատակս չ’ըլլալով երբեք, յուշատետր պահել եւ յուշեր գրելը միտքովս ան- գամ անցած չէր մինչեւ կեանքիս այս ամենաուշ տարիները: Մ իւս կո ղմէ, վստահ եմ թէ առանց յու- շատետրի կրնամ գլխաւոր նպատակս արդա- րօրէն իրականացնել, որովհետեւ իրերայաջորդ օրերո ւ, ա մ իս ներու եւ տարիներու իմ գոր- ծունէութիւնս ամբողջովին պայմանաւորուած է , ինչպէս բոլոր այլ գործերուս պարագային, ազ- գային կեանքիս մէջ եւս, բծախնդրօրէն տրա- մաբանական եւ հաստատ հիմնական սկզբունք- ներ յարգելու հիմնուղիով: Արդարեւ, որպէս առաւելաբար գիտութեան մարդ, տրամաբանութեան հետեւիլը իմ անսա- կարկելի սկզբունքս եղած է կեանքիս բոլոր հան- գըրուաններուն ընթացքին, սկսելով դպրոցական պատանեկան օրերէս: Հետեւաբար այս յուշերս գրելու ժամանակ, երբ ստիպուած եմ ջանալ եւ վերյիշել բազմա- տեսակ մանրամասնութիւններ, իմ գործս կը դիւ- րանայ մեծ մասամբ քանի որ վստահօրէն գիտեմ եւ կը փնտռեմ անոնց մէջ, զիրար շաղկապող տրամաբանութեան գիծը: Այլապէս ալ իմ տալիք բազմաթիւ տեղեկու- թիւններս, տուեալներս եւ վկայութիւններս կա- րելի պէտք է ըլլան համընկնիլ տօսիէներուն (ար- խիւներու) մէջ տեղ գտած տուեալներուն հետ ա’յն բոլոր պատկառելի հաստատութեանց մէջ, որոնց մաս կազմած եմ եւ յաճախ գլխաւորած անցնող տարիներուն ընթացքին: Վերջապէս գա- ղութային լրատուական տարբեր միջոցներու ար- խիւները եւս կրնան միջոց ծառայել հաստատելու համար տալիք որոշ վկայութիւններս: Կանխաւ կ’ուզեմ յայտնել եւս, թէ այս յու- շերուս մէջ տեղ պիտի գտնեն վերլուծումներս եւ վկայութիւններս անհատներու մասին, որոնք կամ տակաւին կ’ապրին եւ կամ մեկնած են այս աշխարհէն: Իրենց մասին պիտի գրեմ առանց կաշկանդումի, բացարձակապէս հաւատարիմ մնալով քոնքրէթ տուեալներու վրայ: Այս բոլորը ըսելէ ետք, շատ յստակ եւ հաս- տատ ձեւով կ’ուզեմ ստորագծել թէ, անձնապէս ամբողջական պատասխանատուութիւնը կը ստանձնեմ յուշերուս մէջ արտայայտած միտքե- րուս, կատարած վերլուծումներուս եւ այնտեղ տուած տեղեկութիւններուս համար: Եթէ երբեք ունենամ կասկածներ, յստակօրէն պիտի արտա- յայտեմ եւ սակայն նոյնքան ալ, երբ վստահ եմ կատարած հաստատումներուս մասին, անզիջող ուժգնութեամբ պիտի կատարեմ բացայայտում- ներս: Վերոյիշեալ այս բացատրութիւններէն ետք յաջորդական գլուխներուն մէջ պիտի քայլ առ քայլ ընդլայնեմ նիւթս նաեւ ջանալով զայն հե- տաքրքրական պահել ընթերցողին համար: (Շարունակելի 1) Եօթ հայեր արժանացան Էլլիս Այլընտ Պատուոյ Մետայլին Մարտ 30-ին Հա- յ աստ ա ն ի ձայ նաս - փիւռը տեղեկացու- ցած է թէ 2015-ի Էլ- լիս Այլընտ Պատուոյ Մետայլին (Ellis Island Medal of Honor) ար- ժանացողներուն մէջ կան եօթ հայեր: Անոնք են՝ Քրիսթոֆըր Ադամեան, Դէտ Չաղլասեան, Մայք Ճուլաքեան, Վահէ Կարապէտեան, Հարրի Նա- ճարեան, Մայք Սարեան եւ Սիմոն Գրիգոր Սիմոնեան: Էլլիս Այլընտ շքանշանը ամերիկեան մրցանակ մըն է որ հիմնուած է Փոք- րամասնութիւններու Կազմակերպութիւններու Ազգային Միութեան կողմէ, որ կը մեծարէ ներգաղթողներու եւ անոնց զաւակներու նուիրումը ի շահ Ամերիկայի: Մետայլներու հանդիսաւոր տուչութիւնը պիտի կատարուի Շաբաթ, Մայիս 9, 2015-ին: Յիշեցնենք որ այս մէտայլը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանին շնորհուած էր 2011-ին: Քիեւի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան ոգեկոչման վահանակներ կանգնեցուած են Հայոց Ցեղասպանու- թեան 100-րդ տարելիցի առնչութեամբ Ապրիլ 2-ին Մեծ եղեռնի ոգեկոչման վահանակներ տեղադրուած են Ուքրանիոյ մայրաքա- ղաք Քիեւի ամբողջ տա- րածքին: Վահանակներուն վրայ պատկերուած է Հայոց Ցե- ղասպանութեան 100-րդ տարելիցի խորհրդանիշ անմոռուկը եւ կարգախօ- սը` «Յիշում եմ եւ պահան- ջում», ինչպէս նաեւ Ծի- ծեռնակաբերդի յուշահամալիրը:
  • 7. LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 7 S E C T I O N F R A N Ç A I S E LUNDI 13 AVRIL 2015 Editorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dans The Armenian Mirror-Spectator en date du 26 mars 2015 Au lendemain de la Première Guerre mondiale et de la formation de la République turque en 1923 sur les ruines de l’Empire ottoman, d’énormes problèmes politiques, sociaux et eth- niques secrètement conservés ont sub- sisté loin des regards grâce à l’effusion de sang et la terreur pratiqués par les administrations turques successives. Depuis le début de l’ère numérique qui sapent les règles autoritaires interna- tionales, ainsi que le désir croissant de la Turquie de se joindre à l’Union euro- péenne, ces problèmes remontent pro- gressivement à la surface, forçant les dirigeants turcs à les prendre en consi- dération d’une manière maladroite. Le sanglant héritage du génocide arménien, les aspirations kurdes à l’autonomie et à l’indépendance ont été effacé et réécrit dans une histoire fabriquée de toute pièce par Atatürk dans le but de doter son pays d’une nouvelle image. Un pays qui aspire à se joindre à la famille des nations civilisées ne peut plus balayer cet héritage de problèmes sous le tapis. Deux dirigeants turcs émergent et rappellent ces personnages immortels de Don Quichotte et Sancho Pansa par Miguel de Cervantès, le premier fai- sant des gaffes et le second recollant les morceaux. En effet, Recep Tayyip Erdogan et Ahmet Davutoglu, le prési- dent et le Premier ministre, se révèlent être ces héros de Cervantès, et de nombreux gouvernements et hommes d’Etat internationaux les prennent au sérieux en raison de la position géopo- litique stratégique de la Turquie. Les Arméniens et les Kurdes sont à l’autre extrémité de cette mascarade et devront faire entendre leur voix. Tout en mettant en marche sa machine bien huilée pour lutter contre la recon- naissance du génocide arménien, la Turquie a également obtenu le soutien de la communauté locale arménienne captive pour servir à ses fins poli- tiques. Alors que M. Erdogan joue l’intimi- dateur, en essayant d’effrayer les Arméniens et les Kurdes, M. Davutoglu s’est vu attribuer la responsabilité plus délicate de terminer les initiatives de son maitre en utilisant des gants de velours. Comme s’il ne suffisait pas à M. Erdogan de mettre en scène le fiasco de Gallipoli, invitant à plus de déri- sion, il a réitéré sa négation dans un discours à Istanbul en demandant aux Arméniens de présenter encore plus de preuves documentées : « Combien de documents avez-vous? Apportez-les et nous allons charger les historiens, politologues, et même les archéo- logues et des avocats de prouver vos dires.» Après les verdicts des tribunaux militaires de 1919 à Istanbul, après la proclamation de 120 spécialistes res- pectés du génocide dirigés par Elie Wiesel dans l’édition de l’an 2000 du New York Times, la connaissance de M. Erdogan de l’histoire a un siècle de retard. Les Arméniens n’ont pas eu besoin de réagir à cette déclaration scanda- leuse. Au lieu de cela, le quotidien Zaman de Turquie a écrit en réponse à ce défi : « Cette position est soutenue par de nombreux historiens occiden- taux spécialisés dans la recherche des crimes contre l’humanité. …Le dossier historique sur le génocide arménien est sans ambigüité et documenté par des preuves accablantes, » l’Associa- tion internationale des Génocides aux États-Unis a déclaré dans une lettre de 2007 à des membres du Congrès des Etats-Unis, « Il (le génocide) est prou- vé par les dossiers du Bureau des Affaires étrangères des États-Unis, de France, de Grande-Bretagne, d’Alle- magne et d’Autriche-Hongrie, ainsi que par les dossiers des cours martiales ottomanes de 1918-1920, et par des décennies d’études. » Alors que le président Serge Sargissian d’Arménie a caractérisé le centenaire de Gallipoli et l’invitation faite aux Arméniens d’y assister de « stratagème cynique, » une autre question demande une réponse. L’argument sous-tendant l’invitation faite aux Arméniens est que des sol- dats arméniens enrôlés dans l’armée ottomane ont combattu aux côtés des Turcs. Mais l’ironie est que même les familles de ces soldats, qui ont mis leur vie en péril pour la défense de la patrie ottomane, ont été abattues. Bien que l’essentiel de la justification géno- cidaire de la Turquie est que les Arméniens ont sympathisé avec la Russie et « trahi » le gouvernement ottoman, le fait que même les familles des soldats arméniens de Gallipoli n’ont pas été épargnées prouve sans équivoque de l’intention des Jeunes Turcs d’exterminer tous les Armé- niens, réfutant ainsi leur thèse selon laquelle la trahison était la cause du génocide qui ne s’est pas produit. Afin de compléter les défis de M. Erdo- gan, M. Davutoglu a invité les diri- geants des divers groupes minoritaires à Ankara le 11 février, pour leur assi- gner une tâche délicate. En effet, des consultations dans un conseil de la communauté, appelé VADIP*, ont révélé que M. Davutoglu avait été outré par une lettre parue dans le New York Times, signée Fethullah Gülen, et indiquant que le gouvernement turc continuait d’opprimer les minorités. « Je voulais que ces mêmes minori- tés produisent un document réfutant ces allégations, » aurait déclaré le Premier ministre. Après cette deman- de, M. Davutoglu a poliment déclaré que « cette demande ne doit pas être interprétée comme une obligation pour qui que ce soit. » Le conseil a également discuté de la réconciliation turco-arménienne à des conditions très chères au cœur de M. Bedros Sirinoglu, le chef de la commu- nauté arménienne; Les Arméniens Suite à la page 8 Réconciliation à la turque Le Groupe d’amitié Canada-Arménie du Parlement canadien a tenu sa réunion annuelle à Ottawa, capitale canadienne. Le président de ce groupe est le député du Parti conservateur Harold Albrecht qui a été réélu. Au cours de cette rencontre annuelle, l’ambassadeur d’Arménie au Canada, Armen Yeganian, a prononcé une allocution. Il y a parlé du développement des relations interparlementaires bilatérales, et de l’importance de la diplomatie par- lementaire. Les intervenants ont mis l’accent sur le centenaire du génocide arménien, l’aide aux réfugiés syriens qui arrivent en Arménie, et la coopération active entre les groupes d’amitié. Rencontre entre le Premier ministre d’Arménie et des officiels de l’OSCE Le premier ministre d’Arménie, Hovik Abrahamian, a reçu à Erévan une délégation dirigée par l’Ambassa- deur Andrey Sorokin, chef de l’Orga- nisation pour la sécurité et la coopéra- tion en Europe (OSCE). Le premier ministre a qualifié la coopération entre l’Arménie et l’OSCE de productive, et a réaffirmé la volonté du gouvernement arménien de pour- suivre les programmes conjoints. À son tour, Sorokin a souligné la contri- bution d’Abrahamian au développe- ment de la coopération bilatérale. Par la suite, les interlocuteurs ont discuté du projet de réforme de l’OSCE. M. Abrahamian a souligné le rôle du bureau de l’OSCE à Erévan dans ce projet. L’ambassadeur Sorokin a également salué ce projet, et a attiré l’attention sur la mise en œuvre inté- grale des recommandations que de grands experts internationaux avaient offertes aux organismes de l’Etat arménien. Les parties ont également échangé sur les possibilités d’élargir et de vivi- fier la coopération bilatérale, et ont souligné l’importance des projets com- muns. En outre, le chef du Bureau de l’OSCE à Erévan a informé qu’une délégation de l’OSCE sera présente au plus haut niveau aux commémorations du centenaire du génocide arménien qui se tiendront en avril prochain. Réunion annuelle du Groupe Canada-Arménie
  • 8. Dans le cadre du centenaire du génocide, CivilNet, site Internet en arménien, anglais et russe, publie jusqu’au 24 avril, des dizaines d’entretiens avec des artistes, des universitaires, des écrivains et des intellectuels d’Arménie, de Turquie et du monde. La peintre arméno-américaine Jackie Kazarian a dédié son dernier projet d’art au 100e anniversaire du génocide arménien. Avec à l’esprit « Guernica » de Pablo Picasso lorsqu’elle a commencé sa peinture sur toile de 4 x 9 mètres intitulé « Projet 1915 », il y a trois ans. Guernica a été la réponse de l’artiste espagnol Pablo Picasso au premier bombardement aérien d’une population civile pour la seule raison de les terroriser, tandis que le génocide arménien était le premier génocide du 20e siècle. « Peu de monde aurait connu la situation si Picasso n’avait pas peint ce tableau. Alors j’ai pensé faire la même chose. Mais j’ai décidé de célébrer la cul- ture qui a survécu contrairement à beaucoup d’artistes peintres qui ont représen- tés certaines des choses terribles qui se sont déroulées durant le génocide. J’ai décidé de faire un effort pour aller de l’avant et présenter une identité qui est une question de survie et une culture riche », a déclaré Jackie Kazarian dans son entrevue à CivilNet. L’artiste de Chicago présente également dans sa peinture de la dentelle armé- nienne car elle avait l’habitude de regarder sa grand-mère en faire, une survivan- te du génocide arménien. La dentelle est une connexion à l’artisanat et à la cultu- re. La peinture représente de la dentelle, des églises arméniennes, et des sym- boles de manuscrits enluminés et des iconographies. La toile sera présentée au Musée contemporain de Chicago, le 17 avril, et un débat aura lieu en mai. 8 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 100 ans de survie en peinture Inscriptions anti-arméniennes sur le mur de l’église arménienne d’Istanbul L’église arménienne Sourp Astuanzazh dans le quartier Bakırköy d’Istanbul a été souillée de graffitis haineux tels que « 1915, année bénie » écrit sur le bâti- ment en référence au génocide des Arméniens. Les graffitis avaient été peints. Un autre graffiti déclarait : « Qu’importe si vous êtes tous des Arméniens, quand il y a déjà un Ogun Samast, » en référence à l’auteur de l’assassinat de Hrant Dink en 2007. Le Patriarcat arménien d’Istanbul a refusé de commenter l’affaire. Le repré- sentant de la fondation de l’église, Mesut Ozdemir, a déclaré que l’église se trou- vait dans un quartier densément peuplé, et qu’il était donc impossible de trouver les auteurs de ces inscriptions. Aucune plainte n’a été déposée. Réconciliation... Suite dans la page 7 doivent se faire pardonner des Turcs pour leurs « crimes » et les Turcs doi- vent rendre la pareille, afin de pouvoir atteindre la réconciliation (halalash- mak). Il va de soi que pour la communau- té arménienne captive, les souhaits de M. Davutoglu ne sont pas seulement une « obligation, » mais plutôt une ten- tative de chantage déguisée. Par conséquent, le groupe a sollicité M. Markar Yessayan, collaborateur du journal Yeni Shafak, à écrire deux articles, l’un réfutant l’article du New York Times, l’autre définissant la posi- tion délicate de la communauté armé- nienne à l’occasion du centenaire de génocide. M. Sirinoglu a transmis les articles au bureau du président à Ankara, certainement pour approba- tion. Parallèlement, le locum tenens du Patriarcat, l’archevêque Aram Atesian, a déjà exaucé les attentes du gouver- nement en ce qui concerne la délicate question de la communauté arménien- ne. Il a ordonné à huit églises armé- niennes de fournir des services de requiem pour les « martyrs de Çanakkale (Gallipoli) » et il a person- nellement servi à l’église Saint Stepannos de Yesilkoy. D’autre part, il a refusé de se joindre aux églises arméniennes du monde, dont les cloches sonneront 100 fois, le 23 avril à 19h15, marquant le début du cente- naire. Ainsi, en tenant en otage la commu- nauté arménienne en Turquie, en niant le génocide et en faisant un pied de nez à la communauté internationale, M. Erdogan croit qu’il réussira à réconcilier les Arméniens et les Turcs en signant les protocoles. Il a joué le même jeu avec la minori- té kurde, qui représente 20% de la population de Turquie. Il y a trois ans, le gouvernement d’Ankara a commencé à négocier avec Abdullah Oçalan, le chef kurde empri- sonné du puissant parti PKK. Récem- ment, M. Erdogan a omis de remettre son plan de paix en 10 points, et les négociations ont commencé à s’éterni- ser. Dans la perspective des pro- chaines élections législatives, au cours desquelles M. Erdogan a besoin du vote kurde afin de remporter une majorité absolue et de consolider ses pouvoirs présidentiels, il a encore une fois obtenu le soutien de M. Oçalan, qui a récemment publié la déclaration suivante : « J’appelle le PKK à convo- quer un congrès pour mettre fin à 40 longues années de lutte armée contre la République de Turquie et détermi- ner les stratégies et les tactiques poli- tiques et sociales, conformément à l’esprit d’une nouvelle ère. » Après avoir obtenu ce genre de décla- ration conciliante de la part du diri- geant kurde, M. Erdogan a eu le culot de dire qu’il n’y avait jamais eu de pro- blème kurde en Turquie. « Qu’est-ce que vous racontez ? » a-t-il demandé, « quel problème kurde ? » lors d’une cérémonie à Balikesir. Après l’assassinat de 40 000 Kurdes et la politique de terre brulée entrai- nant la destruction de 2 000 villages kurdes, le Premier ministre a annoncé « qu’il n’y a jamais eu de problème kurde en Turquie. » C’est comme demander aux Arméniens de produire un « seul » document prouvant que le génocide avait bien été perpétré. Cette fois-ci, le vice-premier ministre s’est précipité à son secours. Tel qu’écrit dans le New York Times, « Samedi, après la déclaration de M. Oçalan, le vice-premier ministre Bulent Arinc a réitéré l’engagement du gouvernement dans le processus de paix et a rejeté les propos de M. Erdogan comme « émotionnel. » Il est avilissant que les Arméniens aient à faire face à ce genre de duplici- té politique tandis que les restes sans sépulture de nos martyrs implorent justice depuis 100 ans. Est-ce cela la réconciliation à la turque ? (Note de la rédaction* : VADIP est un conseil communautaire compre- nant les représentants des organismes de bienfaisance (Vakif), des hôpitaux et des églises. Les Arméniens, les Grecs et les Juifs ont le VADIP afin de traiter avec les agences gouvernemen- tales.) Traduction N.P. La présidente de l’Assemblée parlementaire Euronest de l’Union euro- péenne, Heidi Hautala, a déclaré que la reconnais- sance par la Turquie du génocide arménien ouvri- rait des portes pour un règlement pacifique du conflit du Karabagh. Mme Hautala a déclaré que le Parlement européen et Euronest ont beaucoup fait pour aider l’Arménie dans la réalisation d’une reconnaissance internatio- nale du génocide et de faire que la Turquie le recon- naisse comme un crime contre l’humanité. « Si cela arrive enfin et si la Turquie reconnaît le génocide des Arméniens, cela ouvrira les portes d’un règlement pacifique du conflit du Karabakh, » a-t-elle dit. Mme Hautala est certaine qu’un jour la Turquie reconnai- tra le génocide contre les Arméniens. Comme pour le conflit de l’Artzakh et la déclaration du président arménien Serge Sargissian à la dernière session Euronest à Erévan et le droit des peuples à l’autodétermination : « En Europe, le principe du droit à l’autodétermination des peuples a vraiment commencé à dominer sur les autres. » La reconnaissance du génocide conduirait à la paix en Artzakh
  • 9. BY HARRY YESAYAN The centennial anniversary of the Armenian Genocide and the Turkish retaliation of celebrating the 100-year anniversary of the battle of Gallipoli is a political game played by both sides to overshadow each other’s events. The purpose of all the efforts by Armenians is to proclaim and remind the international community about the enormity of the crimes committed. The worldwide recognition of the Genocide by a substantial number of nations may diminish the resistance and the denialist syndrome of succes- sive Turkish governments. On the other hand, to counter the Armenian endeavor, Turkey invented a celebration based on a battle delibera- tely lost by Britain for political reasons in a war where at the end the Ottoman Empire surrendered unconditionally. This is a desperate attempt by Turkey to divert and undermine the impact of the Genocide on world opinion. For Armenians the Genocide has historic, national, social and economic implications that cannot be buried or forgotten. No one can bring his or her ancestors back, but the new genera- tion will carry the torch of Armenian identity forward, forever. The history of mankind is full of events of mass extermination, as a result of the ani- mal instincts of human beings and also as a result of the destiny of the human race. For Turkey, the issue of Genocide has another critical dimension that must be identified. The new genera- tion in Turkey cannot be held accoun- table for what happened 100 years ago. The recognition of the Genocide by the government imposes a burden of guilty feelings on the minds and souls of the general public, which may not be tolerable. The admission has also other legal implications that entail compensation and restoration. For these reasons, any sign of acceptance of the Genocide can cause political upheaval and unrest in the country. Therefore, the recognition is a wishful, unrealistic expectation. In view of these facts, this issue is a hold back for future rapprochement and negotiation between the two coun- tries. The term of Genocide must be kept in a security deposit box and the key to that box must be used as an ins- trument to thaw the frozen relation- ship. To reinforce this hope, the follo- wing unexpected positive message from the Prime Minister of Turkey offers a new beginning. Here is what he states: “Having already underscored the inhumane consequences of the relocation policies essentially enfor- ced under wartime circumstances, including that of 1915, Turkey shares the suffering of the Armenians and with patience and resolve, is endeavo- ring to reestablish empathy between the two peoples. Our April 2014 messa- ge of condolence which included an element of how primarily through dia- logue we may together bring an end to the enmity that has kept our relations captive was a testament of this deter- mination. Only by breaking our taboos can we hope to begin addressing the great trauma that froze time in 1915. For its part, Turkey has transcended this critical threshold and relinquished the generalizations and stereotypical assertions of the past.” This is a remarkably welcome deve- lopment for a new beginning through dialogue, breaking taboos. (It is wor- thwhile to go through this opening and test and explore the validity of the offer by presenting the following unconditional proposals: •Establishing diplomatic relations between the two nations and creating formal and official mutual recognition. •Opening the border for traffic in both directions so that the public and mass transport vehicles can go through, lengthening the distance for travelers. •Turkey should open a harbor on the Black Sea coast near the Armenian border and designate it as a free port so that seaborne cargo can go through to Armenia. This will cut the distance and the cost of transpiration for imported or exported merchandise for Armenia. Finally, it is essential for the best interest of Armenia and Turkey to fol- low the offer presented regarding the chances of success or failure. Through dialogue a common ground will be created for mutual exchange of views and negotiations. Common sense, political will and mutual interest will prevail. The doc- trine in international affairs introdu- ced by President John Kennedy is per- tinent. The quote is “Never negotiate out of fear, never fear to negotiate.” We shall overcome with determina- tion and with the blessings of almighty God. (Harry Yesayan is a resident of Ontario who has followed Armenian affairs closely for many years. He has a special interest in internatio- nal diplomacy. ) LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 9 E N G L I S H S E C T I O N MONDAY APRIL 13, 2015 A New Concept for Armenian and Turkish Reconciliation Italy’s Tuscany, Spain’s Pinto Recognize Armenian Genocide FLORENCE, PINTO — The regional parliament of the Tuscany region of Italy adopted a resolution recognizing the Armenian Genocide and expressing support to the Armenian people. On the occasion of the centennial of the Armenian Genocide, the Armenian Community Council of Rome had addressed a letter to all major regional and city halls of Italy requesting the adoption of respective resolutions regarding the Genocide. The resolution also states that it shall be sent to the Secretariat of the Armenian Community Council of Rome, so it may be transferred to the Armenian Genocide Museum-Institute in Armenia’s capital city of Yerevan. On March 26, a session of the City Council of Pinto, Spain, unanimously rec- ognized the Armenian Genocide. The resolution “confirms official recognition of the Armenian Genocide and condemns crimes against humanity committed by the Ottoman Turks. This year marks the 100th year of the first genocide of the 20th century, during which 1.5 million citizens were massacred and 2 million were forced to leave their homes.” AGBU Young Professionals of Greater New York Raises $21,000 for AGBU Humanitarian Emergency Relief Fund Silent auction held in support of Syrian and Iraqi Armenian communities The AGBU Young Professionals of Greater New York (YPGNY) kicked off 2015 with its 14th annual Silent Auction & Cocktail Party at 121 Fulton Street in New York. The event raised $21,000 for AGBU’s Humanitarian Emergency Relief Fund in support of the Syrian and Iraqi Armenian commu- nities and drew 225 young profession- als from throughout the tristate area. Throughout the evening, guests enjoyed music by Greg “DJ GLO” Stepanian and bid on a wide array of gifts, luxury items and services donat- ed by leading businesses and generous individuals in the fields of fashion, sports, dining and entertainment. “I’m very proud to have had a hand in organizing this year’s silent auction. The committee came together so well and the event went off without a hitch. We are raising money for such a good cause that I’m glad so many young pro- fessionals came out to lend their sup- port,” says YPGNY vice chairwoman Lisa Hagopian. 2015 was the second year the YPGNY committee chose to hold the annual Silent Auction & Cocktail Party in support of the AGBU Humanitarian Emergency Relief Fund. Together with YPGNY’s 2014 pro- ceeds, YPGNY has raised $41,000 for Syrian and Iraqi Armenian communi- ties in need. In past years, the event has raised money for the AGBU Children’s Centers in Armenia.
  • 10. 10 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 NEWS FROM THE ARMENIAN CHURCH DIOCESE OF CANADA Meeting with Toronto Mayor John Tory On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to Mr. John Tory, Mayor of Toronto. During the meeting, Mayor Tory and Bishop Hovakimian praised the active participation of the Toronto Armenians in various municipal initiatives, as well as in the life of the Church and the community. The Primate and the Mayor exchanged symbolic gifts, and the Primate was invited to leave a message in the City Hall guestbook. Mayor Tory confirmed his participation in the Ecumenical Prayer on April 19, 2015, to be held in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the 100th anniversary of the Armenian Genocide. The Armenian delegation accompanying the Primate on this visit to the Mayor included: The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity Armenian Apostolic Church of Toronto/Ecumenical Officer of the Diocese, Mr. Barry Berge Papazian, President of Armen-Ontario of AGBU (Armenian General Benevolent Union), Mr. Ohan Ohanessian, Chairman of the Parish Council, Mrs. Apet Alpay, the Vice-Chair of Diocesan Council, Mr. Harout Manougian, Chair of Armenian National Committee of Toronto, Mr. Levon Isakhanyan, Assistant to Primate. His Grace Bishop Hovakimian, on behalf of the delegation and the community at large, expressed gratitude to the City Hall of Toronto for their continuous sup- port. Meeting with Archbishop Christian Lépine, Primate of the Catholic Church of Montreal On Tuersday, March 24, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to Archbishop Christian Lépine, Archbishop of the Roman Catholic Church of Montreal. During the meeting, Archbishop Lépine and Bishop Hovakimian exchanged their views concerning the history and current situation of the respective reli- gious communities and discussed various possibilities of cooperation on spiritu- al, ecumenical and youth issues. His Eminence Archbishop Lépine confirmed his participation in the Ecumenical Prayer to be held on April 20, 2015 in the St. Joseph’s Oratory of Mount Royal, dedicated to the 100th anniversary of the Armenian Genocide. His Grace Bishop Hovakimian invited Archbishop Lépine to visit St. Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal. Meeting with Metropolitan Sotirios Athanassoulas, Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of Canada On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese visited His Eminence Sotirios Athanassoulas, Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of Canada. The religious leaders exchanged their views concerning the history and cur- rent situation of the Greek Orthodox and Armenian Apostolic communities in Canada, and discussed various possibilities of cooperation on spiritual, ecumeni- cal and youth issues. His Eminence Metropolitan Sotirios confirmed the high level representation of the Greek Orthodox Metropolis of Canada at the Ecumenical Prayer on April 19, 2015, in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the 100th anniversary of the Armenian Genocide. The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity Armenian Apostolic Church of Toronto / Ecumenical Officer of the Diocese and Mr. Levon Isakhanyan, Assistant to Primate, accompanied Primate Hovakimian on this meeting. His Grace Bishop Hovakimian invited Metropolitan Sotirios to visit St. Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal. Lecture on the Armenian Church in Georgia On Sunday, March 22, 2015, Holy Trinity Armenian Apostolic Church of Toronto hosted a lecture on topic of the Armenian Church in Georgia by Mr. Levon Isakhanyan, Assistant, and Advisor to the Primate of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese. The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Parish Priest of Holy Trinity Armenian Apostolic Church of Toronto welcomed the speaker and introduced him to the audience. The lecture was organized by the Christian Education Department of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese under the auspices of His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate, in collaboration with the Armenian Church Diocese of Georgia. Topics discussed were the history and the current situation of the Armenian Church in Georgia, Georgian Government’s policy with regard to religious com- munities, and challenges faced by the Armenian community, such as the restitu- tion of confiscated property from religious groups, inequality in the field of allo- cation of public funds, and other related issues. Primate Hovakimian Presided Over the Annual Assemblies of the St. Gregory the Illuminator Armenian Church of St. Catherines and St. Mary’s Armenian Church of Hamilton On March 21, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese presided over the St. Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Church of St. Catherines Annual Assembly, and on the next day, over St. Mary’s Church of Hamilton. Mrs. Apet Alpay, Deputy Chairperson of the Diocesan Council participated in the meeting on behalf of the Diocesan Council. The Assemblies discussed reports presented by the clergymen, Parish Councils, Diocesan Delegates, Auxiliary Committees, Auditing Committees as well as financial statements. All the reports, as well as the budgets for the year 2015 were approved by the Assembly. During the meetings, Parish Council elections took place with the following results: In St. Catherines, Mr. Harout Zakarian, Dr. Hagop Mazmanian, Mr. Harout Manoian, Mr. Albert Amato, Mr. Hrant Paroyan, Mr. Hrayr Paroyan, and Mr. Ardash Keorhadjian. Delegates elected were: Mr. Martin Sarkisian, Mr. Harout Manoian, and Mr. Ardash Keorhadjian and Alternate Delegate Mr. Albert Amato. In Hamilton, elected were, to the Parish Council: Ms. Kohar Palvetcian, Mr. Karnik Capadishli, Mr. Mesrop Der-Manuelian, Mr. Vahag Asatryan, and Mr. Hovig Petrosian; Delegates: Mrs. Ani Shanlian, Mr. Karnik Capadishli, Alternate Delegate Armenak Artin; Nominating Committee: Ms. Kohar Palvetcian, Mrs. Varsenig Papazian, and Mrs. Silva Keleshian; Auditing Committee: Mrs. Arpi Citak, Mr. Gevorg Papazian, and Mr. Greg Donikian. In his closing remarks, Bishop Abgar praised the work done in both churches. Lt.–rt. Levon Isakhanian, Apet Alpay, Ohan Ohannessian, Bp. Abgar Hovakimian, Mayor John Troy, Rev Zareh Ap. Zargarian, Berdj Papazian, Harout Manougian