1. Սուրբ Էջմիածնի տեղե-
կատուական համակարգէն
կ’իմանանք, որ Ֆրանսայի
թեմը վերջերս ընտրած է
թ եմա կա լ ն որ առաջն որդ
յանձինս՝ Տ. Վահան Եպսկ.
Յովհան նի սեան ի: Յայ տ-
նենք, որ վերջին շրջանին
Ֆրանսայի Հայոց Առաքելա-
կան Եկեղցւոյ թեմը կը մնար
թափուր նախկին առաջնորդ
Տ. Նորվան Եպս. Զաքար-
եանի հրաժարումէն ի վեր:
Նորընտիր Առաջնորդ Սրբա-
զ ան ը ծ ն ա ծ է Պաղ տատ
1963-ին եւ տարբեր վայրե-
րու եւ թեմերու մէջ ծառա-
յած է մեր եկեղեցիին:
Թրքական «Հապերլեր»
կայքը կը հաղորդէ, որ
Ֆրանսայի խորհրդարանի`
Մարսէյէն ընտրուած երես-
փոխան Վալերի Պուայէ Հա-
յոց Ցեղասպանութեան ժըխ-
տումը քրէականացնող նոր
օրինագիծ ներկայացուցած
է խորհրդարան: Ըստ նոր
օրինագիծին, Ցեղասպա-
նութեան ժխտման համար 5
տարուան բանտարկութիւն
եւ 45 հազար եւրօ տուգանք
պիտի սահմանուի:
Թրքական կայքը կը տե-
ղեկացնէ, որ շուրջ 80 հա-
զար հայ բնակչութիւն ունե-
ցող Մարսէյէն ընտրուած
Պուայէն 23 երեսփոխան-
ներու ստորագրութեամբ
օրինագիծը 4 Նոյեմբերին
յանձնած է Ֆրանսայի խոր-
հըրդարանի ղեկավարու-
թեան:
Նոր օրինագիծը ստորագ-
րողներու շարքին է նաեւ
հայ փաստաբան Փաթրիք
Տեւեճեան:
Նախապէս Պուայէ յայ-
տարարած էր, որ յոյսով է,
որ օրինագիծը շուտով յայտ-
նըւի խորհրդարանի օրա-
կարգին վրայ:
Ան նշած էր, որ նոր օրի-
նագիծը ինք արդէն ուղար-
կած է խորհրդարանի բոլոր
կուսակցութիւններուն, եւ
ներկայիս արդէն 40-է աւելի
երեսփոխաննե ր ս տ ո ր ա -
գըրութեամբ հաստատած
են իրենց աջակ ցո ւ թ ի ւ ն ը
նոր նախագիծին:
Յիշեցնենք որ Հայոց Ցե-
ղասպանութեան ժխտումը
յանցագործութիւն նկատե-
լու մասին օրի ն ա գի ծ մ ը
վաւերացուած էր Ֆրանսայի
Խորհրդարանին կողմէ երկ-
րին նախորդ Նա խ ա գա հ
Սարքօզիի օրերուն, սակայն
օրինագիծը Ֆրանսայի Սահ-
մանադրութեան կարգ մը
յօդ ո ւ ա ծն ե ր ո ւ ա ն յա ր ի ր
նկատուելով, չէր վաւերաց-
ուած երկրի Ծերակոյտին
կողմէ: Այդ օրերու նորըն-
տ ի ր ն ա խ ա գա հ Հ ո լլա ն տ
խոստացած էր պատրաստել
նոր օրինագիծ մը որ շրջան-
ցեր սահմանադրական այդ
պատուարը:
Անցեալ շաբաթ Սօչիի մէջ Ռուսաստանի
նախագահ Վլատիմիր Բութին խստօրէն
դատապարտած է Թուրքիոյ Նախագահ
Րեճէպ Թայյիպ Էրտողանը նշելով որ ան
նեցուկ կանգնած է Սուրիոյ մէջ օտար
ծայրայեղ իսլամական շարժումներու,
անոնց տրամադրելով ամէն տեսակ օժան-
դակութիւն եւ թուրքիան վերածելով մի-
ջազգային ահաբեկչութեան կեդրոնի մը:
«Իդար-Թաս»ի հաղորդութեամբ, Բութին
ըսած է՝ «Թուրքիան վերածուած է միջազ-
գային ապահովութեան լուրջ սպառնալիքի
մը, որ կը վտանգէ տարածքաշրջանի կա-
յունութիւնը: Ուրեմն Ռուսական Դաշնու-
թիւնը պիտի չվարանի ամէն միջոցներու
դիմելու, արգիլելու համար Էրտողանին՝
Միջին Արեւելքի մէջ աղիտալի արկածա-
խընդրութիւն սարքելէ:»
Բութին հաստատած է թէ Սէուտական
Արաբիոյ հովանաւորած ISIS կոչուած
բարբարոս ահաբեկչական խմբաւորումի
ետին կը կանգնին Թուրքիոյ եւ Քաթարի
գաղտնի սպասարկութիւնները, պատճառ
դառնալով տասնեակ հազարաւոր անմեղ
քաղաքացիներու մահուան: Ռուսաստանի
նախագահը աւելցուցած է թէ՝ եթէ այս
բ ո լո ր ի ն մ էջ Էր տ ո ղ ա ն ի ն պ ա տ ա կ ն է
Սուրիոյ նախագահին տապալումը , ապա
Ռուսիա պիտի շարունակէ աւելիով հայ-
թայթել զինամթերք իր դաշնակից Սուրիոյ
կառավարութեան:
A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J
L X & T A R I J I U 1 9 6 1 : R K O U < A B J I % 1 7 N O | : M B : R 2 0 1 4
• V O L . X X X V I , N O 1 9 6 1 • L U N D I , 1 7 N O V E M B R E 2 0 1 4 • M O N D A Y , N O V E M B E R 1 7 , 2 0 1 4
Դարձեալ Հայ զոհ մը
Հալէպի մէջ
Շաբաթ՝ 8 Նոյեմբեր 2014-ի առաւօտեան
ժամը 9:00-ին, Հալէպի մէջ Ազգային Առաջ-
նորդարանի շէնքին դիմաց զինեալ ահաբեկ-
չական խմբաւորումներուն կողմէ արձակուած
պայթուցիկ տակառի մը պայթումին հետեւան-
քով զոհուեցաւ Ազգ. Առաջնորդարանի պահակ
Նազարէթ Մալճեանը (1965-ի ծնունդ): Այս
մասին կը յայտնէ Հալէպի “Գանձասար” շաբա-
թաթերթի գլխաւոր խմբագիր Զարմիկ Պօղիկ-
եան։
Վալերի Պուայէ Ցեղասպանութեան
ժխտումը քրէականացնող նոր օրինագիծը
ներկայացուցած է Ֆրանսայի խորհրդարանին
Բութինի խիստ արտայայտութիւնները
Թուրքիոյ եւ Էրտողանի կառավարութեան
Տ. Վահան Եպս. Յովհաննիսեան
Ֆրանսայի Հայոց Առաջնորդ
ընտրուեցաւ
Միջազգային զբօսաշրջային
Լոնտոնի ցուցահանդէսին
ատրպէյճանցիները փորձած են
փակել Արցախի տաղաւարին
մուտքը
Մեծ Բրիտանիոյ Լոնտոն քաղաքին մէջ կայացած «WTM-
Excel London-2014» միջազգային զբօսաշրջային ցու-
ցահանդէսը Նոյեմբեր 6-ին աւարտած է աշխատանքը: Ցու-
ցահանդէսին մասնակցած է նաեւ ԼՂՀ պատուիրակու-
թիւնը, որ կատարած է լայնածաւալ քարոզչութիւն` Ար-
ցախի զբօսաշրջային ներուժը ներկայացնելով բրիտա-
նական զբօսաշրջութեան շուկային: Բացի տեղեկատուա-
կան նիւթեր տարածելէն, պատուիրակութիւնը կազմա-
կերպած է գինիի համտես, ինչպէս նաեւ աւանդական
Շար. էջ 15
Նոյեմբեր 5-ին Ֆրանսայի Հայկական հիմ-
նադրամը լրացուցիչ 40 հազար եւրոյի օգնու-
թիւն փոխանցած է Սուրիոյ հայութեան: Այն հա-
ւաքուած է նուիրատուութիւններու արդիւնքով,
որուն մասին կոչ ուղղուած էր Յունիս 19-ին:
Այս մասին ինչպէս կը հաղորդէ «Հայերն այ-
սօր»-ը` վկայակոչելով «Nouvelles d’Arménie»-ն:
Բացի այդ, Ֆրանսայի Հայկական հիմնադրամը
Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան միջոցով Սուրիոյ
հայ համայնքներուն արդէն 250 հազար եւրօ փո-
խանցած է:
Ֆրանսայի Հայկական հիմնադրամը կը
ծրագրէ Սուրիոյ հայերուն համար աւելի շատ
օգնութիւն հաւաքել հեռախօսամարաթօնի
ընթացքին, որ տեղի պիտի ունենայ Նոյեմբեր
19-23 Մարսէլի, Լիոնի, Թուլուզի եւ Փարիզի մէջ:
Սուրիոյ մէջ պատերազմի եւ ճիհատական-
ներու աւերիչ գործողութիւններու հետեւանքով
Հալէպ ու Քեսապ քաղաքներու հայ համայնք-
ներն անյապաղ օգնութեան կարիքը ունին,
որպէսզի կարենան պահպանել իրենց դպրոց-
ները, հաստատութիւններն ու սոցիալ-բժշկական
ենթակառուցուածքները:
Ֆրանսայի Հայկական հիմնադրամը կը շարունակէ օգնել սուրիահայերուն

2. Այս մասին, Հոկտեմբերի 27ին,
Ֆրանսայի, Հայաստանի եւ Ատրպէյ-
ճանի նախագահների Փարիզում
կ այա ց ա ծ հանդիպո ւմից յետոյ,
լրագրողների հետ ճեպազրոյցում
ասել է Հայաստանի ԱԳ նախարար
Էտուարտ Նալպանտեանը:
Ստորեւ ներկայացնում ենք ճե-
պազրոյցի թեքսթը, փոքր յապա-
ւումներով:
հարց.- Պարոն նախարար, ինչ-
պէ՞ս կ ը գ ն ա հ ատէք, այսօրուայ
հանդիպումները:
Էտուարտ նալպանտեան.- Մենք
շնորհակալ ենք Ֆրանսայի Հանրա-
պետութեան նախագահ Ֆրանսուա
Հոլանտին՝ Լեռնային Ղարաբաղի
հիմնախնդրի կարգաւորման վերա-
բերեալ նախագահների մակար-
դակով Փարիզում հանդիպում կազ-
մակերպելու համար: Վերջին երեք
ամսուայ ընթացքում ղարաբաղեան
հիմնախնդրի հանգուցալուծմանը
նուիրուած նախագահների արդէն
երրորդ հանդիպումն է:
Այսօրուայ հանդիպումը կը բնո-
րոշէի որպէս օգտակար, անկեղծ եւ
կառուցողական:
Նախագահ Ֆրանսուա Հոլանտի
կողմից դեռ Մայիս ամսին տարա-
ծաշրջան իր այցելութեան ընթաց-
ք ում առ ա ջ ար կուել էր Փարիզի
հ անդ ի պ մա նը քն նար կել վստա-
հութեան ամրապնդման միջոցների
իրագործումը:
Այդ առաջարկը ողջունուել էր
եռանախագահների կողմից: Մեր
մ օտեց ում նե րը հ ամ ընկնում են
եռանախագահների դիրքորոշման
հետ առ այն, որ այդ միջոցների
ի րակա ն ա ցումը կ ար ող է բարե-
նպաստ պայմաններ ստեղծել բա-
նակցային գործընթացում առա-
ջընթաց արձանագրելու համար:
Ատրպէյճանի մօտեցումը այլ է:
Իրենք այլ ծայրից են մօտենում՝
կարծելով, որ եթէ բանակցութիւն-
ներում առաջընթաց արձանագրուի,
ապա դա կարող է պայմաններ
ստեղծել վստահութեան ամրա-
պընդման միջոցառումների իրակա-
նացման համար: Սա յայտնի ատըր-
պէյճանական մօտեցում է, որը եղել
է նաեւ նախկինում: Նախագահների
հանդիպման ընթացքում նաեւ հնա-
րաւորութիւն եղաւ անդրադառ-
նալու մի շարք տարածաշրջանային
եւ միջազգային խնդիրների, որոնք
ցոյց տուեցին, որ որոշ հարցերի
շուրջ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի
մօտեցումները կարող են նաեւ մօտ
լինել: Բացի Լեռնային Ղարաբաղի
հիմնախնդրի շուրջ քննարկում-
ներից, այսօր առաւօտեան Ֆրան-
սուա Հոլանտի հետ մեր նախագահի
կայացած հանդիպման առաջին
մասը նուիրուած էր Հայաստանի եւ
Ֆրանսայի միջեւ երկկողմ յարաբե-
րութիւններին:
Մենք առանձնաշնորհեալ յարա-
բերութիւններ ունենք Ֆրանսայի
հետ, ամենաբարձր մակարդակի
քաղաքական երկխօսութիւն ար-
դիւնաւէտ համագործակցութիւն
միջազգային կազմակերպութիւն-
ներում՝ ՄԱԿում, եւրոպական կա-
ռոյցներում, ֆրանքօֆոնիայի կազ-
մակերպութեան շրջաններում եւ
տարբեր այլ միջազգային ձեւա-
չափերում: Զարգանում են մ ի ջ -
խորհրդարանական յարաբերու-
թիւնները, ընդլայնւում է ա պ ա -
կենտրոնացուած համագործակցու-
թիւնը զարգանում եւ ամրապնդւում
են կապերը մշակութային եւ կրթա-
կան բնագաւառներում:
Նախագահների մակարդակով
հանդիպման իւրաքանչիւր առիթ
հնարաւորութիւն է ընձեռում քըն-
նարկելու այս հարցերը:
Ֆրանսայի նախագահը Մայիսին
պետական այցելութեամբ գտնւում
էր Հայաստանում, այս տարուայ
ընթացքում տարբեր միջազգային
ձեւաչափերում նախագահն ե ր ի
հանդպման երկու այլ հնարաւո-
րութիւններ են եղել: Միւս տարուայ
առաջին կէսին սպասւում է Ֆրան-
սուա Հոլանտի այցելութիւնը Հա-
յաստան:
հարց.- Պարոն նախարար, այս
հանդիպման արդիւնքում մենք
կարող ենք արձանագրել ինչ որ
տեղաշարժ եղե՞լ է: Ատրպէյճանը
շարունակո՞ւմ է մնալ իր դիրքորոշ-
ման վրայ:
Էտուարտ նալպանտեան.- Դուք
երեւի նկատեցիք, որ իմ հնչեցրած
գնահատականներում որոշա կ ի
դրական երանգ կար: Դա պատա-
հական չէ: Երբ մենք ասում ենք, որ
Շար. էջ 13
<abajaj;rj
Hebdomadaire Arménien
Armenian Weekly ISSN 0382-9251
Publié par /Published by
Le Centre de Publication Tékéyan
825 rue Manoogian, Saint-Laurent,
Québec H4N 1Z5
Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162
e-mail: abaka@bellnet.ca
www.tekeyanmontreal.ca
PM40015549R10945
TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699
2 • ABAKA • LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 17, 2014
Canada
2nd Class $80 (QC & ON)
1ère classe/first class $90
U.S.A. 1st class (US)$90
Autres pays/Other countries:
1st class (US)$120
Per issue $1.75
Dépôt légal: Bibliothèque du Québec
ABAKA
Patas.anatou .mbagir^
AU:TIS PAGGAL:AN
’anouzoumn;rou%
nouiratououjiunn;rou ;u
gras;n;aki patas.anatou^
SALBI MARKOS:AN
Joronjoi patas.anatou^
MATAJ B& MAMOUR:AN
“We acknowledge the financial
support of the Government of
Canada through the Canada
Periodical Fund (CPF) for our
publishing activities.”
Թուրքիոյ
վարչապետի հայ
խորհրդականին
առաջին հարցազրոյցը
Թուրքիոյ վարչապետի նորա-
նըշանակ հայ խորհրդական Էթիէն
Մահճուպեան իր նոր պաշտօնը
ստանձնելէն ետք առաջին հար-
ցազրոյցը տուաւ թրքական «Աք-
շամ» թերթին: «Հայկական աշխար-
հը բաւական բազմազան է՝ Հայաս-
տան, Սփիւռք եւ Թուրքիոյ հայ հա-
մայնք: Այս իրողութիւնը Անգարայի
համար հարցը աւելի դիւրին կը
դարձնէ, բայց միաժամանակ կը
բարձրացնէ պատասխանատուու-
թեան աստիճանը», ըսած է հայազ-
գի խորհրդականը՝ ըստ «Ռեկնում»
լրատու գործակալութեան, պատաս-
խանելով Հայոց Ցեղասպանութեան
100-ամեակին հետ կապուած Ան-
գարայի ակնկալիքներուն:
«Թուրքիոյ համար հարցը աւելի
կը դիւրանայ, քանի որ երկիրը չի
գտնուիր միասնական պահանջի
դիմաց: Պատասխանատուութեան
մասով Անգարան կրնայ ոչինչ ընել,
սակայն այդ եւս կրնայ դառնալ
ուշադրութեան առարկայ, քանի որ
կրնայ այն տպաւորութիւնը ձգել, որ
Թուրքիա իր սեփական անցեալին
հետ կապուած կասկածներ ունի»,
աւելցուցած է Մահճուպեան:
«այսօրուայ հանդիպումը կը բնորոշի որպէս
օգտակար, անկեղծ եւ կառուցողական»
Էտուարտ Նալպանտեանի ճեպազրոյցը Փարիզից յետոյ
Լեռնային Ղարաբաղի արտաքին
գործոց նախարար Կարէն Միրզոյ-
եանի աշխատանքային այցելու-
թիւնը Գանատա աւարտած է Քե-
պեք նահանգին մէջ, ուր հանդի-
պումներ ունեցաւ Մոնթրէալի հայ
համայնքի ներկայացուցիչներուն,
նահանգային խորհրդարանի շարք
մը անդամներու հետ:
Լեռնային Ղարաբաղի արտաքին
գործոց նախարարը՝ Մոնթրէալի
Հայկական Բարեգործական Ընդ-
հանուր Միութեան ՀԲԸՄ Կեդրոնէն
ներս, հայ համայնքի ներկայացու-
ցիչներուն հետ հանդիպումին ըն-
թացքին, (Հինգշաբթի, 30 Հոկտեմ-
բեր 2014) անդրադարձաւ Ղարա-
բաղի մէջ տեղի ունեցող զարգա-
ցումներուն, գոյութիւն ունեցող
խնդիրներուն, մարտահրաւէրնե-
րուն, անոնց լուծման միջոցներուն
եւ անկախութեան տասնամեակ-
ներուն ընթացքին Լեռնային Ղարա-
բաղի նուաճումներուն:
Յաջորդ օրը, ՀԲԸՄ Կեդրոնէն
ներս կայացած Քեպեքի նահան-
գային խորհրդարանի անդամնե-
րուն հետ հանդիպումներու ընթաց-
քին Լեռնային Ղարաբաղի արտա-
քին գործոց նախարարը ներկայա-
ցուց ղարաբաղեան-ատրպէյճա-
նական տագնապի լուծման հոլո-
վոյթի ներկայ փուլը, լուծման հար-
ցին մէջ Լեռնային Ղարաբաղի
դիրքորոշումն ու մօտեցումները:
Կողմերը նաեւ անդրադարձան
Լեռնային Ղարաբաղի մէջ ժողո-
վըրդավարական պետականաշի-
նութեան հոլովոյթին եւ այդ ուղղու-
թեամբ արձանագրուած նուաճում-
ներուն: Միտքեր փոխանակուեցան
նաեւ համագործակցութեան կարե-
լիութիւններուն շուրջ: Հանդի-
պումներու ներկայ գտնուեցան ՀՀ
Արտակարգ եւ Լիազօր Դեսպան
Տիար Արմէն Եգանեանը, Ուաշինկ-
թընի մէջ ԼՂՀ ներկայացուցիչ Տիար
Ռոպէրթ Աւետիսեան, ՀԲԸՄ Մոնթ-
րէալի Գործադիր վարչութե ա ն
ատենապետ Տիար Շահէ Թանաշ-
եան, Քաղաքական Յարաբերու-
թեանց գրասենեակի տնօրէն Յա-
կոբ Արսլանեան եւ Օթթաուայի Հայ
Դատի գրասենեակի պատասխա-
նատու Ռուբէն Գույումճեան:
հԲԸՄ ՏեՂեկաՏուական ԲաԺԻն
Լեռնային Ղարաբաղի արտաքին գործոց
նախարարի այցը Մոնթրէալ-Քեպեք

3. Միութեանս Արզումանեան Սրա-
հը խուռներամ լեցուն է: Ներկայ են
մեծէն մինչեւ փոքրը, մինչեւ անգամ
մօրը ծունկերուն վրայ հանգչած
երախան: Որոշ հետաքրքրութիւն
մ ը, սպ ա սո ղակ ան վ իճակ մը կը
տիրէ. հայերէն երգեր պիտի ուն-
կընդրենք, ան ալ պարման-պար-
մանուհիներու մասնակցութեամբ:
Ճիշդ ժամուն բեմ հրաւիրուեցաւ
օրուա ն հա նդիսավ ար ը, Տիկին
Ամատունին որ իմաստալից կերպով
տուաւ հայ բանաստեղծին եւ երա-
ժըշտահանին միացումով սքանչելի
երգերու յօրինումը: Ուրեմն խօսք եւ
երաժշտութիւն մէկը միւսին նոր
արուեստ նուիրեց: Տարիներ առաջ
երբ յափշտակուած կ’երգէինք Էն էլ
որ չառնես հոգիս հանեմ տամ միթէ
գիտ էի՞ նք թէ խօս քը Թլկատին-
ցիինն է եւ երաժշտութիւնը Համ-
բարձում Պէրպէրեանի: Ի՞նչ ըսենք
հապա Խաչատուր Աւետիսեանի
տխրագին եղանակին Սիլվա Կա-
պուտ իկ եա ն ի ան նման խօսքով՝
Առանց սիրոյ տունս ցուրտ է, արի
շունչ տուր կրակին Ասում Են Թէ-ի
մարդկային, կարօտալի ամենա-
քաղցր տողերով: Երգողը նազելի
Թամարն էր. սրահը կրկնապատիկ
թնդաց:
Այսպէս մենք վայելեցինք Թանիա
Ժօանէթի, Ռուբինա Թէճիրեանի,
Թամար Փանոսեանի եւ պատանի
Յարօ Դանիէլեանի որքան անմե-
ղ ունա կ ն ոյնքան յ ուզիչ, որքան
պարզ նո յն քան քաղ ցրահնչիւն
ձ այնո վ ե րգե րը: Ա հ ա դպրոցա-
կաններ որոնք երեք ամսուան
ընթացքին իրենց դասերէն դուրս
երաժշտագէտ Սամուէլ Քէօշկէր-
եանի գեղարուեստական ղեկավա-
րութեամբ սորվեցան ու ներկա-
յացուցին փունջ մը հայկական
նորանոր երգեր, այսօր ժողովրդա-
կան մտերմիկ՝ վաղը բարձր բեմե-
րու վրայ: Չմոռնանք նուագախում-
բին նախ դաշնամուրը՝ արժէքաւոր
Սամուէլը, գովելի թաւ ջութակը՝
Վարդան Ճէրահեան, կիթա ռը ՝
Շանթ Ղազելեան, թմբկահ ա ր ը ՝
Ճորճ Մասերէճեան. բոլոր ն ա լ
գնահատելի երաժիշտներ:
Աւարտին միութեանս ատենա-
պետ Արթօ Մանուկեան լաւագոյն
ձեւով գովեց ու շնորհաւորեց այս
պատանիներուն ծնողքները, մշա-
կոյթին համար իրենց զաւակները
քաջալերող, արդարեւ արժա ն ի
ամեն յարգանքի: Ապա Թէքէեան
Մշակութային Միութեան կո ղ մ ը
շնորհակալութեան գնահատագիր
մ ը ն ո ւ ի ր ե ց ո ւ ս ո ւ ցի չ Սա մ ո ւ էլ
Քէօշկերեանի, թերեւս ապագայի
ակնկալութիւններով: Կ’առաջար-
կեմ 2 Նոյեմբերը հայ պատանի-
ներուն օր համարել:
Սուրճի սպասարկութիւնը կա-
տարեալ էր:
Ք. ՏՐԴԱՏԵԱՆ ԳՈՒՅՈՒՄՃԵԱՆ
Մոնրէալ, 2 Նոյ. 2014
LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 17, 2014 • ABAKA • 3
Samouhl Qhø,k;r;an Silwa Amatouni Joqajl;an
ԹԷՔԷԵԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆ – ՄՈՆԹՐԷԱԼ
CAFÉ MUSICAL- ԵՐԳԵՑԻԿ ԵՐԵԿՈՅ
}a.hn a®a=in karg^ Wardan Yhraf;an% Silwa Amatouni Joqajl;an%
Jamar ˆanos;an% Samouhl Qhø,k;r;an% Jania Vøanhj% Âoupina
Jhyir;an& ;t;ui karg ]a.hn^ |arø Danihl;an% Yory Mafs;rhy;an
;u <anj {ax;l;an

4. 4 • ABAKA • LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 17, 2014
ԹՄՄ-ը 14 տարի ուսուցչի կողքին
2000թ-ից սկսած, արդէն 14 տարի Ամերիկայի եւ Գանատայի Թէքէեան
Մշակութային Միութիւնը, «Ուսուցիչ մը հովանաւորէ» ծրագրի շրջա-
նակներում, Հայաստանի տարբեր շրջանների դպրոցների ուսուցիչներին
դրամական օգնութիւն է տրամադրում: Թէքէեան Մշակութային Միութեան
կ ենտ րո նա կան գրաս ենեակի (Պոստոն) նախկին տնօրէն Գէորգ
Մարաշլեանը «Ազգ»-ի հետ զրոյցում մասնաւորապէս ասաց. «Երբ այս
ծրագիրը սկսեցինք, Հայաստանի ուսուցիչների սոցիալական վիճակը
բաւականին ծանր էր: Եւ արդէն 14 տարի է Հայաստանում եւ Արցախում
Վահան Թէքէեանի անուան դպրոցների ուսուցիչներին եւ ամբողջ
աշխատակազմի համար կազմակերպւում է այս բարեգործական ակ-
ցիան»:
Այդ դպրոցները հինգն են, որոնք գտնւում են ՀՀ տարբեր շրջաններում
Կիւմրիում, Ստեփանավանում, Կարպի գիւղում, Երեւանում եւ Արցախի
Բերձորում: Գէորգ Մարաշլեանը մասնաւորապէս նշեց, որ գումարները
հաւաքւում են հանգանակութեան միջոցով եւ բաշխումը կատարելուց
յետոյ ուսուցիչների անուններն ու միւս տուեալները փոխանցւում են
բարերարներին:
Ծրա գր ի պատասխանատուն ԹՄՄ կենտրոնական վարչութեան
գանձապահ Մարօ Պետրոսեանն է: Հայաստանում ծրագիրն իրակա-
նացնում եւ գումարները բաժանում է Գայանէ Մուրատեանը, որ 14 տարի
բարեխղճօրէն կատարել է այդ պատասխանատու գործը:
Միութիւնը հիմնուել է 1947թ. Պէյրութում: Իսկ Ամերիկայում 1968թ.
Պոստոն քաղաքում: Այնուհետեւ ընդարձակելով իր աշխարհագրութիւնը
միութիւնը գրասենեակներ է ստեղծել նաեւ Գանատայում, եւրոպական ու
միջին արեւելեան երկրներում, ինչպէս նաեւ ԱՄՆ շատ քաղաքներում:
Այս տարին նոյնպէս բացառութիւն չէր: Սկիզբը Կարպի գիւղի դպրոցն
էր:
«Այս բարեգործական ակցիան մի փոքրիկ օգնութիւն է ուսուցչին այս
ծանր պայմաններում: Կար ե ւ ո ր ը գն ա հ ա տ ո ւ ա ծ լի ն ե լն է: Սա մ ե զ
սովորեցրեց ոչ թէ օգնութիւն ստանալ, այլ մեզ պարտաւորեցրեց ինքներս
մասնակցել բարեգործական ակցիաների», ասաց դպրոցի տնօրէն Արսէն
Օհանեանը:
Գիւղում բերքահաւաքը նոր էր աւարտուել, եւ ինչպէս պարզուեց մեր
զրոյցից, բերքն այնքան էլ յաջող չէր եղել, եւ բոլոր ուսուցիչները
միաբերան մի բան էին ասում միայն. «Օգնութիւնն աւելի քան տեղին էր»:
Ճանապարհելիս էլ դպրոցի անձնակազմի անդամները գիւղացուն յատուկ
աւանդոյթով Գէորգ Մարաշլեանին նուիրեցին թոնրի գաթա...
Շար. էջ 14
Յիշատակելի նուագահանդէս մը՝
«Արամ Խաչատուրեան» համերգասրահին մէջ
Պոլսահայ Մշակութային Միու-
թեան «Հայ Մշակոյթի Բարեկամ-
ներ» Յանձնախումբի 2014-2015
տարեշրջանի համերգներու շարքին
բացումը կատարուեցաւ 26 Հոկ-
տեմբեր 2014 Կիրակի երեկոյեան
տպաւորիչ համերգով մը՝ յանձին
երիտասարդ եւ խոստմնալից դաշ-
ն ակ ա հ ա ր Ա ր թուն Մի սքճեանի՝
յատկապէս հրաւիրուած Թորոնթո-
յէն:
Ստուար երաժշտասէր ներկաներ
եկած էին ունկնդրելու երիտասարդ
դաշնակահարին կիրարկելիք յայ-
տագրի ն ո րը կ ը բ աղ կանար վի-
պական երաժշտութեան յատուկ
դասական հատընտիր հեղինակու-
թիւններէ:
Նախքան համերգին սկսիլը տա-
րեշրջանի բացման առթիւ ընդու-
նելութիւն մը սարքուեցաւ մտերմիկ
մթնոլորտի մէջ: Ապա՝ ներկաները
առաջնորդուեցան համերգասրահ:
«Բարի Եկաք»ի եւ բացման խօսք
առաւ Յանձնախումբի անդամներէն
Արայ Էլակէօզ պատշաճ եւ բացատ-
րական տեղեկութիւններ փոխան-
ցելով դաշնակահարին մասին:
Ըսաւ թէ Արթուն Միսքճեան Պոլ-
սոյ «Միմար Սինան» համբաւաւոր
համալսարանի երաժշտական բա-
ժինը աւարտած է պատուաբեր
յաջողութեամբ: Ապա՝ իր երաժշտա-
կան ուսումը շարունակած՝ «Univer-
sity of Toronto»ի «Faculty of Mu-
sic»ի մէջ: Այժմ արժանացած ըլլա-
լով կրթաթոշակի, կը շարունակէ
անուանի ուսուցչուհի Prof. Marietta
Orlovի հետ:
Արայ Էլակէօզ յիշեց նաեւ թէ
Արթունի մեծ հօրեղբայր Տօքթ.
Հերման Միսքճեան եղած էր Պոլսոյ
երբեմնի փայլուն դաշնակահար-
ներէն:
Յայտագրին առաջին մասը
սկսաւ գերման երեք հսկայ «B»
յօրինողներէն Johann Sebastian
Bach ի շատ գեղեցիկ «Prélude et
Fugue» թիւ 12ով որուն յաջորդեցին
Beethovenի «Tempest» (փոթորիկը)
եւ «Pathetique» (հոգեյոյզ) Sonateը
ուր իւրաքանչիւր երեք բաժիններն
ալ գտան իրենց համապատասխան
պոռթկումը եւ խոհականութեան
ելեւէջները երիտասրդական մեկ-
նաբանութեամբ եւ բարձր թէքնի-
կականութեամբ:
Միջնարարէն յետոյ ունկնդրե-
ցինք F. Chopinի երեք յօրինումները
որոնք էին: Ballade թիւ-1 Scherzo
թիւ-2 Polonaise OP.53 թիւ-1 որոնք
մեկնաբանուեցան նկատելի թէքնիք
յատկութիւններով, զգացական ու
առինքնող յաջողութեամբ խլելով
գնահատանքի երկարատեւ արդար
ծափահարութիւններ:
Յաջորդաբար Bela Bartokի թիւ1
Romanian պարը եւ մեր անմ ա հ
Խաչատուրեանի «Gayane Ballet»էն
օրօրը (Lullaby) բացառիկ զգացա-
կան մեկնաբանութեամբ:
Ներկայ երաժշտասէրներու յո-
տընկայս ծափահարութիւններուն
Արթուն Միսքճեան փոխադարձեց
իբր – Bis նուագելով Rachmaninofի
թիւ 4 «Moment Musical»ը: Հոս
դ ա ր ձե ա լ ն կ ա տ ե լի էր դ ա շ ն ա -
կահարին մատներուն բացառիկ
ճկունութիւնն ու երաժշտականու-
թեան որակը:
Համերգին աւարտին Յանձնա-
խումբի ատենապետուհի Տիկ. Գա-
թ ի ա Սէթ ե ա ն գե ղ ե ցի կ ծա ղ կ ե -
փ ո ւ ն ջ ո վ մ ը ե կ ա ւ ա ր տ ա յա յտ ի չ
գն ա հ ա տ ա ն քն ո ւ շ ն ո ր հ ա ւ ո ր ո ւ -
թիւնները: Նաեւ նուիրուեցան այլ
ծաղկեփունջեր բարեկամ եւ համա-
կիրներու կողմէ:
Իսկ Արայ Էլակէօզն ալ Արթուն
Միսքճեանի լամբակին զետեղեց
խ ո ր հ ր դ ա ն շ ա կ ա ն « c lé de sol»
զարդասեղ մը իբրեւ իր գնահա-
տական զարգացումներուն թարգ-
մանը:
Սրտանց եւ անկեղծօրէն կը մաղ-
թենք յարաճուն վերելք եւ յաջո-
ղութիւն՝ սիրելի Արթուն Միսքճեանի
իր ընտրած ասպարէզին մէջ:
ԱրԱյ ԷլԱկԷօզ
26 Հոկտեմբեր 2014

5. ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԴԵՐձԱԿԵԱՆ
Հայաս տ ան Համ ահ այկական
Հիմնադրամի ( Հ.Հ.Հ.) Թորոնթոյի
մասնաճիւղի հիմնադրութեան 22
րդ. տարեդարձին առիթով սարքը-
ւած համագաղութային հանգանա-
կ ային Ճ ա շ կ երոյ թը մ եծ շուքով
տեղի ունեցաւ 26 Հոկտեմբեր 2014
Կիրա կ ի ե րեկոյ եան , Հայկական
Բարեգործական Ընդհանուր Միու-
թ եա ն «Ալե ք Մանուկեան» ըն-
դ արձա կ սր ահ ին մէջ։ Հրաւիր-
եալներ սրահի մուտքին կը դիմա-
ւորուէին հիմնադրամի վարչութեան
անդամ նե րու կողմէ, ո րոնք կը
հիւրասիրուէին քոքթէյլի սպասար-
կութեամբ։
Երեկ ոյթը ս կսաւ Գանատայի,
Հայաստանի եւ Արցախի ազգային
քայլերգներով մեկնաբանութեամբ՝
սոփրանօ Արմինիա Քիարա Սար-
գիսեանի, դաշնակի ընկերակցու-
թեամբ Լենա Նահաս-Եոզկաթլեա-
նի։
Բացման խօսքով հանդէս եկաւ
օրուայ հանդիսավար՝ Թէնի Նիկո-
ղոսեան, որ երեկոն վարեց հան-
գամանօրէն։ Օր. Նիկողոսեան ներ-
կաները ողջունելէ ետք պատուոյ
հիւրերը մէկ առ մէկ ներկայացուց։
Օրուայ պատուոյ հիւրը եւ պատ-
գամա խ օսն էր Ա ր ցախի Կառա-
վ արութ եա ն Ա րտաքի ն Գործոց
Նախարար՝ Վսեմաշուք տիար Կա-
րէն Միրզոյեան, ներկայ էին Հա-
յաստանի Հանրապետութեան (Հ. Հ.)
Գանատայի Արտակարգ եւ լիազօր
Դեսպան՝ Վսեմաշուք Տիար Արմէն
Եգանեան ու կողակիցը Տիկ. Մա-
րիա Եգանեան, Գանատայի Դաշ-
նակցային Կառավարութեան նախ-
կ ին յո յն ե րե սփ ո խան Ճիմ Գա-
րիճիանիս, Գանատահայոց Առաջ-
ն որդ ՝ Հո գշ . Տ . Ա բ գար Վրդ. Յո-
վակիմեան, Հոգեշնորհ եւ Արժանա-
պատիւ հայրեր, Հ.Հ.Հ. Հոգաբար-
ձուներու Խորհուրդի անդամ՝ Արա
Պօյաճեան, ՀՀ Սփիւռքի նախա-
րարութեան Գանատայի Խորհրդա-
կան Խորէն Մարտոյեան, գաղութիս
կուսակցութիւններու եւ միութիւն-
ներու ներկայացուցիչներ, ինչպէս
նաեւ սրահը լեցնող հիմնադրամի
սատարող բարերարներու եւ հա-
մակիրներու ընտրեալ խուռներամ
բազմութիւն մը։ Օր. Նիկողոսեան
յայտնեց թէ անցնող 22 տարիներու
ընթացքին հիմնադրամը իրականա-
ցուցած է 44 ծրագիրներ, որոնցմէ
յիշեց նորակերտ դպրոցներ, հի-
ւանդանոցներ, մայրուղիներ, ջրամ-
բարներ, կեանքի կեդրոն, ուսում-
նական եւ մշակութային կեդրոններ
եւ այլ հաստատութիւններ։
Այնուհետեւ խօսք առաւ Հ.Հ.
Դեսպան Արմէն Եգանեան, առաջին
առթիւ անդրադարձաւ Գանատայի
մայրաքաղաք Օթաուայի մէջ անց-
եալ շաբաթ պահակ զինուորներու
վրայ կատարուած յարձակումի
մասին եւ այս դէպքը խիստ ձեւով
պախարակեց։ Շնորհաւորեց Հ.Հ.-
Հիմնադրամի կազմաւորման 22
ամեակը։ Կարեւորութեամբ շեշտեց
գանատական երեսփոխաններու
այցելութիւնը դէպի Հայաստան,
նաեւ խումբ մը հայ երեսփոխան-
ներու փոխադարձ այցելութիւնը եւ
անոնց ունեցած ներդրումը եւ
մասնակցութիւնը գանատայի մէջ
կայացած համաժողովին, մասնա-
ւոր կարեւորութեամբ շեշտեց նաեւ
քանի մը տարի առաջ երեսփոխան
Ճիմ Գարիճիանիսի Արցախ այցելու-
թիւնը որ առաջին գանատացի
խորհրդարանականն էր։ Ուրախու-
թեամբ թուեց Գանատայի եւ Հա-
յաստանի իրարու հետ ունեցած լաւ
յարաբերութիւնները։ Հիմնադրամի
կատարած բարեգործութիւններուն
համար երախտագիտութեամբ ար-
տայայտուելով թուեց նաեւ կատար-
ւելու սպասող տարբեր ծրագիր-
ները։ Դեսպան Եգանեան յատկա-
պէս նշեց ըսելով՝ «Արցախը ողնա-
սիւնն է Հայաստանի» եւ ներ-
կաներէն այս հիմնադրամի ծրա-
գիրներու իրագործման մասնակ-
ցութիւն խնդրելով, բոլոր սատարող-
ներուն շնորհակալութիւն յայտնեց։
Գեղարուեստական բաժնին մէջ
ժողովուրդական երկու երգով հան-
դէս եկաւ քաջածանօթ երգչուհի
մէցօ-սօփրանօ Սօնա Յովսէփեան,
գեղեցկօրէն մեկնաբանեց խօսք
Սիլվա Կապուտիկեանի, երաժըշ-
տութիւն Ալեքսանտր Հէքիմեանի
«Էլէգիա» եւ խօսք բանաստեղծ
Գարիկ Բանդուրեանի, մշակում
Ալէքսանտր Հէքիմեանի «Իմ Անի»
կտորները, դաշնակի ընկերակ-
ցութեամբ Թալին Քըլըպոզեանի։
Գանատահայոց Առաջնորդ՝ Տէր
Աբգար Վրդ. Յովակիմեան խօսք
առնելով յայտնեց թէ՝ Հայաստան
Համահայկական Հիմնադրամը 22
տարիներու ընթացքին թէ նիւթա-
պէս եւ թէ բարոյապէս իր ներդրու-
մը եւ ոյժը բերած է Հայաստանի
Հանրապետութեան եւ Արցա խ ի
զարգացման զանազան ծրագիր-
ներուն։ Կոչ ուղղեց գանատահա-
յութեան լիառատ նուիրատուու-
թիւններով մասնակցելու Արցախի
զանազան ծրագիրներուն։ Ապա
աղօթքով սեղաններու օրհնութիւնը
կատարեց։
Ճաշի ընթացքին երկու տեսա-
երիզներու ցուցադրութիւնը կա-
տարուեցաւ։ Դիտեցինք հայր ե -
նասիրական պայքարող խիզախ
հոգւով Այտա Սերոբեանը ո ր
մղուեցաւ դէպի Արցախեան պա-
տերազմի դաշտ եւ բոյժ քոյրի հա-
մազգեստը ան փոխարինեց ռազ-
մական համազգեստի։ Դիտեցինք
նաեւ հարցազրոյց մը Այտայի փոր-
ձառութենէն։ Իսկ երկրորդ տեսա-
երիզը ցոյց կու տար Արցախի Նոր
Մարաղա գիւղի արդիական «կեան-
քի կեդրոն»ի բացման հանդիսու-
թենէն դրուագներ։
Օր. Նիկողոսեան համառօտ տո-
ղերով ներկայացուց Մկրտիչ Մկըր-
տիչեանը որ 1993 թուականէն ի
վեր հիմնադիր ատենապետն է
Հ.Հ.Հիմնադրամի Թորոնթոյի մաս-
նաճիւղի, ան այցելած է աւելի քան
20 անգամներ Հայաստան եւ Ար-
ցախ։ Ան Սփիւռքի տարածքի ն
Հ.Հ.Հիմնադրամի մասնաճիւղերէն
ներս առաջին անձն է որ ա ռ ի
գնահատանք իր երկարամեայ ան-
խոնջ ծառայութիւններուն ա ր -
ժանացած է Արցախի կառա վ ա -
րութեան յատուկ քաղաքացիու-
թեան պատիւին։
Մկրտիչ Մկրտիչեան ներկաները
ողջունելէ ետք, յայտնեց թէ այս
երեկոյթը կը հովանաւորէր Հ. Հ.
դեսպան Տիար Արմէն Եգանեան։
Ամփոփ տեղեկութիւններ փոխան-
ցեց Հ.Հ. Հիմնադրամի Հայաստանի
ե ւ Ար ցա խ ի մ էջ մ ա տ ո ւ ցա ծ ծա -
ռայութիւններուն մասին եւ մաս-
նաւորաբար նշեց թէ այս բոլորը
կատարուած են բացարձակ թա-
փանցիկութեամբ։ Պրն. Մկրտիչեան
շնորհակալութիւն յայտնեց բոլոր
այն անձերուն որոնք սիրայօժար
իրենց ներդրումը կը բերեն հիմ-
նադրամի բոլոր աշխատանքներուն,
բարերարներուն, հայ մամուլին, այս
կարգէն յիշեց՝ «Թորոնթոհայ» ամ-
ս ա թ ե ր թ ի ն , « Լո ւ ս ա բ ա ց» շ ա բ ա -
թ ա թ ե ր թ ի ն , « Հ ա յ Հ ո ր ի զո ն » հ ե -
ռա տ ե ս ի լի ն ե ւ մ ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա ր
յատուկ շնորհակալութիւն յայտնեց
Պոլսոյ «Մարմարա» օրաթերթին որ
ամէն տարի ուղարկուած լրատուու-
թիւններուն լայնօրէն իր սիւնակ-
ները կը տրամադրէ օրին հրատա-
րակելով զանոնք։ Պրն. Մկրտիչեան
լայն տեղեկութիւններ փոխանցեց
Արցախի Նոր Մարաղա գիւղին մէջ
այս տարի բացումը կատարուած
«Կեանքի Կեդրոն» ի աշխատանքին
մասին։ Պրն. Մկրտիչեան ուրա-
խութեամբ յայտարարեց թէ այս
«Կեանքի Կեդրոն» ին համար կա-
ր ե ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ցո ղ շ տ ա պ օգ-
նութեան կառք մը պիտի գնուէր.
ա զգա յի ն բ ա ր ե ր ա ր Պ ե ր ճ Սր կ .
Լիւլէճեան 25 հազար Ամերիկեան
տ ո լա ր ն ո ւ ի ր ա տ ո ւ ո ւ թ ե ա մ բ ի ր
ներդրումը բերած է այս նպատակին
համար, այս բարերարութիւնը ներ-
կաներու կողմէ բարձր գնահատ-
ւելով ջերմ ծափահարութիւններով
դիմաւորուեցաւ։ Ապա ան անդրա-
դարձաւ հիմնադրամի յառաջիկայ
45 րդ. ծրագրի Իվանեան գիւղի մէջ
կառուցուելիք նոր մանկապարտէզի
մասին, նշեց թէ այս ծրագիրը պիտի
արժէր 340 հազար տոլար։
Պրն. Մկրտիչեան հակիրճ տողե-
րով ներկայացուց օրուայ պատուոյ
հիւր եւ պատգամաբեր Արցախի
Կառավարութեան Արտաքին Գոր-
ծոց Նախարար՝ տիար Կարէն Միր-
զոյեանը, հրաւիրեց զայն որպէսզի
իր սրտի խօսքը փոխանցէ։
Նախարար Կարէն Միրզոյեան իր
խօսքերուն սկսաւ հետեւեալ կեր-
պով «Հոս հաւաքուած ենք մէկ գա-
ղափարի եւ մէկ տեսլականի շուրջ,
այդ մեր միասնութեան, մեր հա-
մագործակցութեան տեսլականն է։
Հիմնադրամը 22 տարիներէ ի վեր
իր ջանքերը կը մղէ Հայաստանի եւ
Արցախի ամրապնդման։ Տրուած
օժանդակութիւնները, եղբայրական
օգնութիւնները Թորոնթոյի կողմէ
Ար ցա խ ի ն կ ը ն ե ր շ ն չէ ն ո ր ո ւ ժ,
նոր կորով դիմադրելու բազմաթիւ
Շար. էջ 14
LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 17, 2014 • ABAKA • 5
Sona |owsh˜;an
}a.hn^ D;span Armhn :gan;an% Prn& Mkrtic Mkrtic;an ;u
Na.arar Karhn Mirxo;an
ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԻ ԱՒԱՆԴԱԿԱՆ
ՀԱՆԳԱՆԱԿԱՅԻՆ ՃԱՇԿԵՐՈՅԹԸ ՋԵՐՄԵՌԱՆԴ ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ
ՄԷՋ ՍԱՐՔՈՒԵՑԱՒ՝ ԹՈՐՈՆԹՈՅԻ ՄԷՋ

6. |AKOB WARDIWAÂ:AN
Տիթ րո յթ էն, Թո րոնթոյէն, Լոս
Անճելըս էն ու Ֆր էզ նոյ էն ետք,
Թէքէեան Մշակութային Միութիւնը
Նիւ եորքի մէջ արձագանգեց վեր-
ջերս լոյս տեսած Վահան Թէքէեանի
գրականութեան նուիրուած զոյգ
հատորներու` «Վահան Թէքէեան –
Հատընտիր քերթուածներ» անգլե-
ր էն լեզ ուի թար գմ ան ութեամբ`
փարիզաբնակ Ժիրայր Բաբազեանի
ու իր հօրեղբօր` Ճոն Բաբազեանի
ե ւ «Վահա ն Թէքէե ան – Բանաս-
տեղ ծո ւթ իւններու հ ատընտիր»
խմբագրութեամբ` երուանդ Ազատ-
եանի։
Շնորհահանդէսը տեղի ունեցաւ
Հոկտեմբեր 31, 2014, ուրբաթ երե-
կոյեան, Նիւ Ճըրզիի ԹՄՄ Կեդրոնին
մէջ, ուր Թէքէեան բանաստեղծն ու
հասարակական գործիչը սիրող ու
գնահատող հասարակութիւնը ամ-
բողջութեամբ լեցուցած էր սրահը։
Հրամցուեցաւ բարձրորակ յայտա-
գիր մը` նոյնքա´ն որակեալ գրասէր
հասարակութեան համապատաս-
խան։ Այս առթիւ, յատկապէս Փա-
րիզէն եկած էր ծանօթ բեմադրիչ-
դերասան ու թարգմանիչ Ժիրայր
Բաբազեանը եւ Տիթրոյթէն` գրակա-
ն ագէտ երո ւ անդ Ա զատեանն ու
արուեստագիտուհի Նորա իփէք-
եան-Ազատեան։
Միութեան Նիւ եորքի վարչու-
թեան ատենապետին բարի գալուս-
տի խօսքէն ետք, յայտագրին գե-
ղ ար ուես տ ական բաժի նը սկսաւ
դասական երաժշտութեան լաւա-
գոյն մեկնաբաններէն Անահիտ Զա-
քարեանի երգով ու դաշնակի ընկե-
րակցութեամբ` երգահան Համբար-
ձում Պէրպէրեանի երաժշտութեամբ
եւ Թէքէեանի բառերով` «Կ’անձրեւէ
տղաս» եւ «Սէր մը գաղտնի»։
Օրուան հանդիսավարութիւնը
կատարեց կրթական մշակ ու գրող
Զարմինէ Պօղոսեան, որ վերջերս
պարգեւատրուեցաւ Մայր Աթոռէն ,
հեզասահօրէն ընթացք տուաւ յայ-
տագրին եւ Թէքէեանի վայել լրջու-
թեամբ ներկայացուց յայտագրին
մէջ բաժին վերցնող արուեստա-
գէտները աւուր պատշաճի։
Հանդիսութիւնը թէեւ նախաձեռ-
ն ըւած ո ւ կազմակ երպուած էր
Թէքէեան Մշակութային Միութեան
կողմէ, սակայն Համազգային Հայ
Կրթական ու Մշակութային Միու-
թիւնն ու էսաեան-Կեդրոնական
Սանուց Միութիւնը եւս մաս կազ-
մ եցին ա յս միջո ցառմ ան որպէս
համախոհ մշակութայինօրէն կազ-
մակերպութիւններ։ Վահան Թէքէ-
եան ըլլալով ուսանող եւ ապա տնօ-
ր էն Կ. Պ ոլսո յ Ա զ գայ ին Կեդրո-
նական Վարժարանին, նպատակա-
յարմար էր որ Սանուցի ատենա-
պետ Արթօ Խրիմեան տար իր սրտի
խօսքը եւ գնահատանքը այս առ-
թիւ։
Հատընտիր քերթուածներու
թարգմանական գիրքը անգլերէն
լեզուով ներկայացուց հանրայայտ
մտաւորական ու թարգմանիչ Դոկտ.
Հրանդ Մարգարեան։ Տեսաերիզի
վրայ բարձր մակարդակով ան վեր-
լուծեց Բաբազեաններու տարի-
ներու ընթացքին կատարած լուրջ
աշխատանքը, որ շատ ուշ եւ բախ-
տով ի յայտ կու գար Ճոն Բա-
բազեանի Հռոմի բնակարանէն, երբ
արդէն ան մահացած էր Գահիրէի
մէջ 1989ին։ Այս սկզբնական գործը
շարունակած է Ժիրայրը։ Գիրքը
հրատարակուած է Գալիֆորնիոյ
Նահանգային Համալսարանի կողմէ,
Ֆրէզնօ եւ վերախմբագրուած`
երուանդ Ազատեանի կողմէ։ Կողքի
շապիկին նկարը` Վահան Թէքէեանի
դիմագիծը ներկայացնող ստեղ-
ծագործութիւնն է Նորա Ազատ-
եանի, որ անձամբ ճանչցած էր
զինք, Գահիրէ իր բնակութեան
օրերուն, երբ Բանաստեղծներու
իշխանը յաճախ այցելութեան կու
գար Նորայի մօրենական կողմէ մեծ
հօր` Սասունի հերոս ու ՌԱԿի ղե-
կավար դէմքերէն Միհրան Տամատ-
եանի։
Բանաստեղծուհի Վեհանուշ Թէ-
քէեան հայերէն լեզուով ներկայա-
ցուց յաջորդ գիրքը, որ հրատա-
րակութիւնն է Հայաստանի Թէքէ-
եան Մշակութային Միութեան, հրա-
տարակուած` երեւան 2012ին։
Յառաջաբանը գրած է ու գիրքը
կազմած ու խմբագրած` երուանդ
Ազատեան։ Գիրքը կը պարփակէ
Թէքէեանի քերթուածներէն փունջ
մը առանձնացած գլուխներու մէջ`
«ինքներգութիւն», «Սեռ եւ սէրեր
անկարելի», «Հայերգութիւն», «Ահա-
ւոր բան մը այնտեղ» եւ «Կեանքէն
ու մահէն անդին», որոնք կու տան
իրա´ւ ճաշակը մեծ բանաստեղծին։
Թէքեան գիրքը ներկայացնելէ աւելի
տուաւ Թէքէեանի կեանքն ու գործը,
որ խղճմտօրէն ան պատրաստած էր
եւ որ կարելի էր առանձին գրական
հաւաքի մը ընթացքին ներկայացնել
զայն։
Ժիրայր Բաբազեան նախ շնոր-
հակալութիւն յայտնեց ԹՄՄի վար-
չութեան այս երեկոյին կազմակեր-
պըւմին համար ու անդրադարձաւ
այս հատորին թարգմանական աշ-
խատանքին շուրջ։ երկունքո վ
ծնունդ առած աշխատանք մը, որ
տաս երկար տարիներու ընդմիջում-
ներէ ետք էր որ միայն կը յանձնուէր
հրատարակութեան։
Այնուհետեւ, շնորհալի արուես-
տագիտուհի Նորա Արմանի եւ Ժի-
րայր կարդացին անգլերէն լեզուի
թարգմանուած վեց բանաստեծու-
թիւններ Թէքէեանի գործե ր էն ,
արժանանալով ներկաներուն գնա-
հատանքին։
Բազմատաղանդ արուեստագի-
տուհի Նորա Ազատեան, հակառակ
իր յառաջացեալ տարիքին, խոր
ապրումով արտասանեց բանաս-
տեղծին ծանօթ երկու քերթուած-
ները` «Պիտի ըսենք Աստուծոյ» եւ
«Պիտի իյնաս», որոնք Ցեղա ս -
պանութեան դարադարձի նուիր-
ւած յիշատակումի նախօրէին կու
տային Թէքէեանի ցասումը նոյնիսկ
Աստուծոյ հանդէպ երբ կը քերթէր
ան գրելով.
Ու երբ որ Ան` երկրային մեր մեծ
ցաւին փոխարէն,
Ուզէ ըզմեզ ըսփոփել, վարձահա-
տո~յց մեզ ըլլալ …,
Իր այդ շընորհն ապաժամ մենք
մերժելով ուժգնօրէն`
Պիտի ըսենք. - «Մեզ դըժոխք,
դըժո~խք ղրկէ անգամ մ’ալ.
Չէ՞ որ զայն լաւ ճանչցանք, զայն
ճանչցուցիր մե~զ շատ լաւ,
Եւ Թուրքերուն յատկացո´ւր ար-
քայութիւնըդ անբաւ …»։
Ներկաները յոտնկայս եւ երկա~ր
ծափահարութիւններով եւ յուզում-
նախառն զգացումներով գնահա-
տեցին Նորա Ազատեանի մեկնաբա-
նութիւնը։
Հ ո ւ ս կ , խ օս ք ա ռա ւ եր ո ւ ա ն դ
Ազատեան, որ շնորհակալութեան
խօսքով գնահատեց կազմակերպիչ
յանձնախումբը, յայտագրին մէջ
բաժին վերցուցած իւրաքանչիւր
արուեստագէտին տալով իր յարգա-
լիր արտայայտութիւնը։ ինք որ մեր
ապրող մտաւորականութեան մէջ
Թէքէեանի գործն ու կեանքը ճանչ-
ցող այն քիչ մտաւորականներէն է,
որ կը փոխանցէ սփիւռքահայ թէ
հայրենի գրասէր նոր սերունդին
Թէքէեանի ազգային կեանքին վաս-
տ ա կ ը ե ւ հ ա յ գր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
տուած տաղանդը։ Ազատեան ունի
զա ն ա զա ն ե ր կ ա ս ի ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր
նուիրուած Վահան Թէքէեանին ու
այլ գրողներու` ցրուած մեր մամուլի
էջերուն վրայ եւ զանոնք հաւաքելու
եւ քանի մը հատորներու մէջ դնելու
աշխատանքին է լծուած վերջերս։
Ժամանակակից երգարուեստի
տաղանդներէն Պերճ Թիւրապեան
Թէքէեանի բառերով ու իր յօրինո-
ղութեամբ ներկաներուն հրամցուց
երեք երգեր։ Ան լաւագոյն մեկնա-
բ ա ն ն ե ր էն է ո ր քա ´ ն Թ էքէե ա ն ի ,
նոյնքա´ն` Ազնաւուրի։ ունի Թէքէ-
եանի երգերով խտասալիկ մը։
Յայտագրի աւարտին ներկաները
գիրքերէն օրինակներ յանձնեցին
հեղինակներուն զանոնք մակագ-
ր ե լո ւ հ ա մ ա ր ո ւ ե ր կ ա ր պ ա հ ե ր
անցուցին միասին ըմբոշխնուած
օրուան խորհուրդէն։
6 • ABAKA • LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 - MONDAY NOVEMBER 17, 2014
:rouand Axat;an ;loji pafin
Virar Babax;an ;loji pafin
Լուրեր Նիւ եորքէՆ
ՎԱՀԱՆ ԹԷՔԷԵԱՆԻ ԵՐԿՈՒ ԳԻՐՔ
ՄԷԿ ՇՆՈՐՀԱՀԱՆԴԷՍՈՎ

7. LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 17, 2014 • ABAKA • 7
Editorial écrit en anglais
par Edmond Y. Azadian
et publié dans The Armenian
Mirror-Spectator en date
du 31 octobre 2014
Les Arméniens sont en colère
contre la destruction du Monument
des Martyrs et l’église de Deir Zor tom-
bés aux mains de fanatiques isla-
miques à l’appel des autorités turques.
Cette colère est aggravée par l’indiffé-
rence internationale face à une telle
barbarie.
Le gouvernement américain a réussi
à rassembler les forces de 80 pays et
ainsi formé une coalition pour lutter
contre l’Etat islamique d’Irak et de
Syrie (EI). Le gouvernement turc, diri-
gé par le président Recep Tayyip
Erdogan, bien que s’étant joint à la
coalition, a fait un pied de nez et aider
de manière flagrante les forces de l’EI.
La communauté arménienne autre-
fois florissante à Alep, en Syrie, et le
monument de Deir Zor ont toujours
représenté les blessures infligées par
le gouvernement turc, qui n’attendait
qu’une occasion pour les détruire. La
guerre en Syrie, principalement initiée
par la Turquie, était une occasion en or
pour ce coup. Tout comme le gouver-
nement Jeune-Turc, qui a utilisé l’excu-
se de la Première Guerre mondiale
pour exterminer, selon un plan de
longue date, sa population arménien-
ne, Erdogan a utilisé des substituts
afin de décimer la communauté armé-
nienne d’Alep et le Monument des
Martyrs de Deir Zor.
La Turquie regardait également avec
inquiétude la formation d’une enclave
autonome kurde à sa frontière, autour
de Kobané. Cette ville est actuellement
la principale victime de l’offensive de
l’EI, en utilisant des armes et des ren-
seignements fournis par la même
Turquie.
Notre colère s’adresse, à juste titre,
contre la Turquie et ses acolytes.
Mais il nous faut aussi aborder une
autre facette de cette colère, dirigée
envers nous.
Nous sommes à la veille du cente-
naire du génocide, auquel nous ferons
face, pris au dépourvu. Nous ne dispo-
sons d’aucun plan international afin de
créer un impact politique primordial.
L’Arménie forme son propre comité du
centenaire impliquant tout le monde.
Les Etats-Unis, où les Arméniens béné-
ficient des libertés les plus étendus
pour faire de la politique, dispose de
deux comités pour le centenaire, sans
aucune coordination visible entre eux.
Jusqu’à présent, tous les grands pro-
jets possédant une certaine importan-
ce politique, se sont embourbés dans
des controverses et des échecs embar-
rassants.
Voyez le Musée du Génocide armé-
nien à Washington, qui a débuté par
des promesses célestes, mais a fini
dans des procès et des échanges acri-
monieux. C’était trop beau pour être
vrai que de voir une poignée de bien-
faiteurs contribuant avec des millions
de dollars afin de construire un musée
sur le génocide à quelques pas de la
Maison Blanche. Il serait vain de déter-
miner qui avait raison et qui avait tort.
Le fait est que le musée ne sera pas
prêt pour le centenaire.
Le gouvernement turc, qui a engagé
des avocats très puissants et des entre-
prises de relations publiques afin de
réagir à toute initiative arménienne,
n’était certainement pas indifférent à
une entreprise de cette ampleur. La
théorie du complot va bon train et il
serait naïf de penser que le gouverne-
ment turc était un spectateur innocent.
Nous devons attendre la prochaine
« wikileaks » ou une fuite d’Edward
Snowden pour connaitre le rôle de la
Turquie dans cette débâcle. Dans cette
mêlée, les Arméniens sont également
fautifs.
Les dernières nouvelles portent une
lueur d’espoir sur ce projet de musée.
Un communiqué de presse diffusé le
13 octobre 2014, à Minneapolis, où la
Fondation de la famille Cafesjian est
basée, déclarait : « La Fondation de la
famille Cafesjian a engagé un consul-
tant de la philanthropie et de la collec-
te de fonds afin de mener une étude de
faisabilité pour le Musée et Mémorial
du Génocide arménien à Washington.
Cette décision fait suite à la récente
conclusion de longues procédures
judiciaires autour des propriétés de
Washington destinés au projet. »
Kathleen Cafesjian Baradaran, pré-
sidente de la Fondation de la famille
Cafesjian, a noté que l’étude de faisabi-
lité est une première étape nécessaire
pour un projet de cette envergure.
« L’étude servira de base à une cam-
pagne de collecte de fonds internatio-
nale pour que le rêve du musée et
mémorial se transforme en réalité, »
dit-elle. « L’objectif est à la fois à réno-
ver et de réinventer l’emplacement au
centre-ville de Washington, où l’histoi-
re de l’Arménie sera racontée aux
générations actuelles et futures. »
Feu Gérald Cafesjian et la Fondation
de la famille Cafesjian ont véhiculé
l’art de classe mondiale en Arménie
dans les musées d’Erévan. Si la même
vision est appliquée au musée du géno-
cide, il pourrait en découler une splen-
deur.
Mais demeure encore une grave
question : pourquoi le sort du musée
doit-il demeurer à la merci d’une famil-
le ou d’une fondation, alors qu’il s’agit
du sort d’un million et demi de martyrs
arméniens et de 10 millions de survi-
vants et descendants? Espérons que le
public sera récompensé par une répon-
se à cette question existentielle.
Un autre scandale lié à la question
du génocide a éclaté lorsque des
équipes d’avocats arméniens ont pour-
suivi avec succès les compagnies
d’assurance New York Life et AXA,
obtenant une compensation de 37,5
millions de dollars. L’argent a été
remis aux descendants survivants des
assurés arméniens. Mais au lieu de
consolider notre succès, nous avons
assisté à une vague d’accusations et de
contre-accusations entre ces équipes
juridiques, éclipsant la victoire. Les
autorités turques ont dû se délecter
lorsque la victoire a dégénéré en ven-
geance.
Suite à la page 8
Un bien
improbable musée
Les relations de l’Union
Européenne (UE) avec l’Arménie sont
régies par l’accord de partenariat et de
coopération UE-Arménie (1999), qui
sert de cadre à la coopération dans un
large éventail de domaines: dialogue
politique, commerce, investissements,
économie, législation et culture.
La participation de l’Arménie (en
tant que pays du Caucase du Sud) à la
politique européenne de voisinage
(2004) et au partenariat oriental
témoigne de la volonté du pays
d’étendre sa coopération avec l’UE au-
delà du cadre de l’accord de partenariat et de coopération.
Les négociations relatives à un accord d’association, qui comprend un accord
de libre-échange approfondi et complet (ALEAC), ont été finalisées en
juillet 2013. Toutefois, en septembre 2013, l’Arménie a fait part de sa volonté
d’adhérer à l’union douanière établie entre la Russie, la Biélorussie et le
Kazakhstan. Cette participation étant incompatible avec l’accord d’association.
L’Union européenne poursuivra la coopération avec l’Arménie dans tous les
domaines compatibles avec ce choix.
Selon le professeur Gunter Walzenbach de l’Université de West England, la déci-
sion de l’Arménie à adhérer à l’Union eurasienne était un pas inattendu pour de
nombreux partenaires.
« La réponse initiale de l’Union européenne a souligné l’incompatibilité entre
les deux formes d’intégration. Cependant, cette position a été récemment rem-
placé par des signaux apaisants et rassurants de Bruxelles, » a déclaré l’expert.
Le professeur Walzenbach a souligné que les déclarations de la haute représen-
tante de l’UE pour les affaires étrangères et la politique de sécurité, Catherine
Ashton, commissaire européenne à l’Elargissement, et Stefan Füle commissaire
à la Politique européenne de voisinage, ainsi que le ministre allemand des
Affaires étrangères Frank-Walter Steinmeier, illustre le changement.
« Bien que la version actuelle de l’accord d’association avec l’Arménie ne l’expri-
me pas officiellement, les fonds alloués à l’Arménie pour 2014 à 2017 illustrent
complètement les engagements pris au cours des trois années précédentes, » a
souligné Gunter Walzenbach.
L’adhésion de l’Arménie à l’Union
Eurasienne n’entrave pas son
partenariat avec l’UE
Nouveau procès pour les assassins
de Hrant Dink
Selon le quotidien turc Hurriyet, le
procès de l’assassinat du journaliste
turco-arménien Hrant Dink a pris un
tournant important après qu’un tribu-
nal d’Istanbul ait annoncé qu’elle por-
tera des accusations sur des alléga-
tions de participation à une « organisa-
tion criminelle » contre des suspects,
un mouvement que les avocats repré-
sentant la famille de Hrant Dink avait
demandé depuis le début du nouveau
procès.
La 5e Haute Cour pénale d’Istanbul
a décidé, le 30 octobre, d’ouvrir un
nouveau procès, en ligne avec la déci-
sion d’appel d’une Cour suprême pré-
cédente qui a infirmé le verdict du pro-
cès initial, dans le contexte d’un crime
planifié et organisé.
Selon la décision, les suspects seront
rejugés sous l’accusation d’être memb-
res d’une organisation criminelle.
Hrant Dink a été abattu de deux
balles dans la tête le 19 janvier 2007, à
Istanbul devant les locaux d’Agos,
l’hebdomadaire bilingue turc-arménien
qu’il dirigeait, par un jeune nationalis-
te âgé de 17 ans, un crime qui a boule-
versé la Turquie.
Ce jeune homme, Ogün Samast,
mineur au moment des faits, a été
condamné en juillet 2011 à 23 ans de
prison.
Suite à la page 8
S E C T I O N F R A N Ç A I S E
LUNDI 17 NOVEMBRE 2014

8. 8 • ABAKA • LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 17, 2014
Un bien improbable...
Suite dans la page 7
Une autre information vient de
Pasadena, lorsque William M.
Paparian, l’ex-maire de cette ville, a
annoncé sa démission en tant que pré-
sident du conseil d’administration du
Comité du génocide arménien de
Pasadena, en raison d’allégations
selon lesquelles le trésorier du conseil
aurait fourni des informations fraudu-
leuses. Ce trésorier anonyme donnera
sûrement une autre version. Mais plu-
tôt que de rentrer dans le cœur de
l’histoire, on devrait considérer
l’aspect relations publiques de la
controverse; le centenaire est au tour-
nant et les Arméniens se sont encore
engagés dans l’auto-flagellation. Voilà
la seule morale de l’histoire.
Alors que les Arméniens organisent
ces scandales à travers le monde, que
font les Turcs ? Le gouvernement de
Turquie a longtemps relevé très
sérieusement le défi. L’architecte en
chef de la réaction turque est nul autre
qu’Ahmet Davutoglu. Maintenant qu’il
a l’appareil d’Etat à sa disposition, en
tant que Premier ministre de Turquie,
il peut mener sa campagne de manière
plus efficace. Nous avons encore à
apprendre ce qui est prévu pour 2015,
mais M. Davutoglu a pris le taureau
par les cornes.
Exposition publique de la question
du génocide, M. Davutoglu a prévu
une énorme affaire internationale pour
célébrer le centenaire de la campagne
de Gallipoli, où la Turquie a remporté
une victoire douteuse, sous Mustafa
Kemal, tout en perdant la guerre. Les
Australiens et les Néo-Zélandais joue-
ront entre les mains des Turcs. Ne
trouvant pas d’autre occasion sérieuse
pour la naissance d’une « conscience
nationale », ces deux pays ont décidé
que la journée de l’Anzac marquait la
naissance de leurs nations. La vérité
est que les Australiens et les Néo-
Zélandais ont servi de chair à canon à
Gallipoli (Chanakkale), face à la
Turquie par leurs seigneurs coloniaux
britanniques.
Une autre entreprise de M.
Davutoglu a été de gagner du temps et
de développer une théorie historique,
justifiant le gouvernement ottoman
pour avoir exterminé les Arméniens.
Sa thèse a été publiée dans le
Trimestriel turc, et a reçu une réponse
appropriée signée Gérard Libaridian.
Puisque nous en sommes à parler
d’histoire, nous devons mentionner
que la seule réalisation importante
seraient les ouvrages scientifiques
publiés par des chercheurs arméniens
et non arméniens. Ironiquement, les
plus efficaces parmi ces historiens
sont d’origine turque et kurde - Taner
Akçam, Ugur Umit Ungor, Murat
Belge, Halil Berktay, Fatima Muge
Goçek et Elif Shafak. Naturellement,
des Arméniens et d’autres ont égale-
ment contribué de manière significati-
ve à la preuve du génocide, en dépit
du fait que les archives turques ne leur
sont pas disponibles, contrairement
aux affirmations du gouvernement
turc.
Le film le plus important sur le
génocide est à nouveau l’œuvre d’un
Turc, Fatih Akin, qui vient de sortir
« The Cut ». Atom Egoyan a tourné
« Ararat, » qui a précédé « The Cut, »
un bon film, mais comme tout film sur
le génocide, a créé des abstractions
inutiles.
Quant à des gestes d’éclats, il
semble que l’invitation du président
Serge Sargissian au président Erdogan
de se rendre au mémorial des martyrs
le 25 avril 2015 subira le même sort
que celui de la diplomatie du football;
et Charles Aznavour, qui envisage
d’accompagner Erdogan à Erévan,
sera obligé de faire son voyage en soli-
taire.
Les Turcs ont observé les
Arméniens afin de déterminer les
failles par trop évidentes. Ils tendront
quelques appâts, comme les « condo-
léances » d’Erdogan afin de brouiller
un peu plus les Arméniens. Maintenant
que M. Davutoglu a engagé le vétéran
journaliste Etyen Mehcupyan comme
principal conseiller des questions
arméniennes, il sera dans une meilleu-
re position pour fignoler ses messages
erronés.
Face à la confusion du monde
arménien, les Turcs ne peuvent que
jubiler, parce que la plupart des préju-
dices qu’ils envisageaient de causer,
les Arméniens se les causent eux-
mêmes.
Talaat Pacha, le bourreau de la nation
arménienne, aurait dit que son coup
fatal administré aux Arméniens ne
leur permettrait pas de se récupérer
durant une centaine d’années.
Il aurait également dit qu’il garderait
vivant un seul Arménien comme pièce
de musée. En y pensant bien, ce
musée sera improbable.
Traduction N.P.
Les propos d’Erdogan sur
le génocide arménien à Paris
Une réunion des présidents français
et turc, François Hollande et Recep
Tayyip Erdogan, a eu lieu à Paris à la
fin de la semaine dernière. Selon les
rapports lors de la réunion, les deux
parties ont également abordé des
questions concernant les Arméniens -
la question du Karabagh et le génoci-
de, ainsi que le conflit syrien (en parti-
culier, la question d’Alep, qui a une
grande communauté arménienne).
Lors de la réunion à Paris, M. Erdo-
gan a déclaré que la Turquie a été la
première à tendre la main aux
Arméniens, “mais cette bonne volonté
n’a pas trouvé une réponse auprès des
Arméniens“. “Malgré notre attitude
constructive, l’Arménie et la diaspora
arménienne ne se comportent pas à
bon escient. Nous voulons que cette
question sorte de l’ordre du jour poli-
tique, cesse d’être un outil politique et
soit transféré aux historiens “, a-t-il
dit.
Nouveau procés pour les...
Suite dans la page 7
En janvier 2012, un second jugement a condamné l’instigateur du crime, Yasin
Hayal, à la réclusion à perpétuité, mais il a aussi été considéré qu’il n’y avait pas
eu de complot et acquitté 18 autres prévenus.
La Cour de cassation a partiellement invalidé le 15 mai dernier ce verdict.
Elle a maintenu la condamnation prononcée contre Yasin Hayal mais estimé que
les juges auraient dû retenir la qualification de « crime en bande criminelle orga-
nisée » et leur a renvoyé le dossier.
La décision intervient seulement quelques jours après le ministère de la
Justice a ouvert la voie à des enquêtes sur neuf fonctionnaires, y compris les
officiers supérieurs de la police occupant des postes clés au moment de l’assas-
sinat, comme l’ancien chef de police d’Istanbul Celalettin Cerrah. Les policiers
avaient été accusés de négligence, menaçant Dink avant sa mort.
L’Association Les Amis de Hrant Dink a salué la décision dans un communiqué
publié devant le palais de justice d’Istanbul le 30 octobre, tout en exigeant que
les fonctionnaires soient accusés de « assassinat ».
L’église Saint-Garabed consacrée en Jordanie
Le Patriarcat arménien apostolique de
Jérusalem a annoncé la consécration, fin
octobre, de la nouvelle église arménienne
dédiée à Saint Garabed, en Jordanie, sur les
rives du Jourdain, en présence du président
arménien Serge Sargissian, accueilli à
l’entrée avec du pain et du sel, selon la tra-
dition. Le terrain sur lequel a été construite
l’église, non loin du lieu indiqué tradition-
nellement comme le site du Baptême de
Jésus, a été donné par le Roi Abdullah II de
Jordanie, comme cela avait également été
le cas pour d’autres églises construites sur
les rives du Jourdain.
L’église a été construite selon les canons
architecturaux typiques des lieux de culte
arméniens. Le Patriarche arménien de
Jérusalem, Nourhan Manougian a présidé la
liturgie de consécration.
En 2018, l’Arménie prévoit être l’un
des pays les plus innovanteurs
« Le développement du système national d’innovation est l’une des priorités
du gouvernement, » a déclaré le Premier ministre Hovik Abrahamian dans son
allocution d’ouverture.
« Dans un monde moderne, il est difficile de surestimer le rôle des technolo-
gies de l’informatique dans le développement des innovations technologiques et
de la formation de l’économie fondée sur la connaissance, » a-t-il ajouté.
Selon le Premier ministre, l’Arménie met en œuvre un certain nombre de pro-
grammes ciblés sur le développement des infrastructures modernes de l’innova-
tion, centres de recherche et d’enseignement, techno-parcs, laboratoires, accélé-
rateurs qui favoriseront le progrès dans la sphère informatique.
« Aujourd’hui, il est difficile d’imaginer une sphère de relations publiques,
d’économie et des sciences où les hautes technologies ne joueraient pas un rôle
crucial. Lorsque la mise en œuvre de réformes dans tous les domaines, les solu-
tions et les produits de la sphère ne peuvent être pris en considération. C’est la
seule façon d’augmenter la production et d’élever le niveau de compétitivité », a
déclaré Hovik Abrahamian.
Le 2e Forum Innovation se tient sous le slogan « L’Arménie parmi les 20 pays
les plus innovateurs en 2018. » Le forum vise à développer le sens du développe-
ment novateur en Arménie et à déterminer les actions nécessaires qui seront mis
à l’ordre du jour de la gouvernement arménien, le secteur privé et les organisa-
tions internationales.

9. Armenian-British cooperation
will develop - President
YEREVAN. - Armenian President Serzh Sargsyan discussed bilateral cooper-
ation perspectives with the Minister of State at British Foreign Office, Minister
for Europe David Lidington, Armenian News - NEWS.am reports.
According to the press service of the President of Armenia, the sides dis-
cussed a wide range of issues related to the Armenian-British cooperation.
During the meeting it was stressed that political contacts between two states
had intensified recently. President Sargsyan and Minister Lidington expressed
the hope that these contacts will have a long-lasting nature and the Arme-
nian-British cooperation will develop in both bilateral and multilateral
formats.
Armenian President and British Minister for Europe touched upon the negoti-
ation process on the Nagorno-Karabakh conflict within the framework of the
OSCE Minsk Group. In this context, the sides discussed the results of recent
summits in Wales and France.
Serzh Sargsyan and David Lidington had also exchanged views on regional
issues and challenges and discussed prospects of Armenia and the EU relations
after Armenia’s accession to the Russia-led Eurasian Union.
LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 17, 2014 • ABAKA • 9
E N G L I S H S E C T I O N
MONDAY NOVEMBER 17, 2014
BY ARAM ARKUN
Mirror-Spectator Staff
Sooner or later anybody attending
Armenian events comes across Vahan
Tekeyan’s poems, for they are recita-
tion favorites. In his carefully structu-
red poems, he crystallized an
Armenian post-Genocide cultural atti-
tude combining pride in survival and
an ancient culture, with a bitter deter-
mination to strive for justice. An intro-
vert by nature, Tekeyan powerfully
treats personal sorrow and love.
Unfortunately, like much of Armenian
literature, his work is not known in
the broader English-speaking world.
There have been several attempts to
translate many of his best-known
poems into English, including antholo-
gies by Diana Der-Hovanessian and
Marzbed Margossian, and by Garig
Basmadjian. Some 30 years after the
last such effort, a new volume, Vahan
Tekeyan: Selected Poems, appears to
reintroduce Tekeyan to a new genera-
tion of English-language readers.
This volume bears interesting cre-
dentials: it enjoys a direct personal
connection to Tekeyan. One of the
translators, Gerald Papasian, is the
son of Nora Ipekian Azadian. Ipekian
came to know Tekeyan through her
grandfather, the revolutionary Mihran
Damadian, who like Tekeyan was a
leader of the Armenian Democratic
Liberal Party. Tekeyan would often
come to the Ipekian residence. He coa-
ched Ipekian on how to recite his poe-
try, which she has continued to do
throughout her life. She has written a
chapter for this book recounting her
encounters with Tekeyan.
Papasian, an actor, director and
translator, had translated and presen-
ted many Armenian poems in English
in the past. When his uncle, John
Papasian, a painter and poet born in
Egypt, became interested in Tekeyan’s
poetry, as Edmond Azadian notes,
Gerald “guided” his translations. After
John’s death in 1989, Gerald Papasian
revised these translations and added
some others of his own to form the
present volume. The younger
Papasian, in his Translator’s Note,
writes that his uncle, though unable to
read literary Armenian, possessed a
musical ear that served him well in
English, along with an older 1930s or
1940s style that seemed to Gerald to
better suit Tekeyan’s works than the
styles of previous translations.
Nora Ipekian Azadian’s husband,
Edmond Y. Azadian, contributes a
chapter on the making of the present
volume. He also is the author of the
introduction of this work, in which
Tekeyan’s life and work are presented.
Azadian points out that Tekeyan
managed to carefully control his emo-
tions to write about his personal
issues, the destiny of the Armenians,
and many universal themes. This disci-
plined approach evidently was neces-
sary for him to process the effects of
the Armenian Genocide and two world
wars, as well as to work in the stormy
world of Armenian politics and organi-
zations in parallel with his creative life
as a poet and short story writer.
Though he was not fully understood
by his contemporaries, Tekeyan hel-
ped shape a school of Armenian sym-
bolism in poetry, and preferred to
write sonnets.
Azadian feels that Tekeyan’s talent
was hampered by the obligations he
undertook as a political leader forced
to deal with the tragedies of his
people, as well as his financial
constraints. He compares Tekeyan
with the similarly talented Greek poet
Constantine Cavafy, who did not expe-
rience such difficulties, and perhaps
as a result managed to become a
major figure in European literature.
The 23 poems in this volume cover
the range of Tekeyan’s repertoire, and
include many of the most familiar of
his poems. The translators have mana-
ged to keep the sonnet format in
English, so that all except one rhyme
as do the originals. This is a difficult
task, which can lead to some awk-
wardness, but the translators attemp-
ted to remain as faithful as they could
to the originals. As this is a bilingual
edition, readers who understand or
are learning Armenian can also benefit
from the original texts, which are laid
out facing their translations.
Every new translation offers new
insights into the views and emotions
shaping Tekeyan’s world, and has its
unique value. Consequently, this is a
most welcome work.
The volume contains a brief preface
by Barlow Der Mugrdechian of the
Armenian Studies Program at
California State University in Fresno.
A second edition would present an
opportunity for minor editing of the
prose chapters.
Vahan Tekeyan once
more in the world of the
English-Speakers
YEREVAN (RFE/RL) — An ad
hoc commission on constitutional
reform set up by President Serzh
Sarkisian has officially advocated
Armenia’s transformation into a parlia-
mentary republic with a powerful
prime minister and largely ceremonial
head of state.
The commission made a case for
radically changing the country’s “over-
centralized” government system in the
final version of its reform “concept”
that was submitted to Sarkisian and
made public on Wednesday. It also
publicized a positive assessment of the
49-page document made by legal
experts from the Council of
Europe.
Sarkisian is now expected to hold
consultations with leading political
parties before deciding whether the
commission should start drafting con-
crete amendments to the Armenian
constitution along the lines of its rec-
ommendations.
Only one major opposition party,
the Armenian Revolutionary
Federation (Dashnaktsutyun), has so
far expressed readiness, in principle,
to back his plans for constitutional
reform.
Three other parliamentary parties
challenging Sarkisian have rejected
those plans out of hand, saying that
they are aimed at enabling him to stay
in power, as prime minister or parlia-
ment speaker, after the end of his sec-
ond and final presidential term in
2018.
The issue is high on the agenda of
the ongoing campaign of anti-govern-
ment demonstrations launched by the
Prosperous Armenia, Armenian
National Congress and Zharangutyun
parties last month. Rallying more than
10,000 supporters in Yerevan last
Friday, their leaders said that
Sarkisian should negotiate “a han-
dover of power” with them, instead of
attempting to amend the constitution.
The opposition trio threatened to step
up its push for “regime change” if he
refuses to do that.
Sarkisian and his ruling Republican
Party of Armenia (HAK) have denied
any ulterior motives behind the
planned reform, saying that it is only
meant to improve governance in the
country. The president also stated in
June that he will not seek to become
prime minister if Armenia becomes a
parliamentary republic.
The Armenian constitution can be
amended only through a referendum.
Some officials in Yerevan have said
that it will take place by the beginning
of 2016 if Sarkisian presses ahead with
the reform.
Armenia to Switch from Presidential
to Parliamentary System

10. 10 • ABAKA • LUNDI 17 NOVEMBRE 2014 / MONDAY NOVEMBER 17, 2014
DEADLINE FOR THE NEW YORK
SUMMER INTERNSHIP PROGRAM
(NYSIP) FAST APPROACHING
Applications are now being accepted for AGBU’s 2015 New York
Summer Internship Program (NYSIP), offering Armenian university stu-
dents worldwide a once-in-a-lifetime opportunity to live and work in one of
the most exciting cities in the world. This year’s applicants will have the
chance to join the ranks of over a thousand program alumni who have risen
to the top of their fields.
Since 1987, New York has hosted the longest-running AGBU Summer
Internship Program, welcoming hundreds of participants from all over the
world. With a long-standing reputation among top-rated host institutions,
NYSIP is able to place interns in highly competitive companies throughout
the city. Past host institutions have included Merrill Lynch, Columbia
University Medical Center, Christie’s and hundreds of others. In addition to
work experience, New York is also the ideal venue for networking with pro-
fessionals in the Armenian community and beyond.
The summer program is also geared toward empowering the young
Armenian community by nurturing a network of students from around the
world. Throughout their time together, interns form lifelong friendships and
professional contacts, creating a global network of young Armenian profes-
sionals.
Last year, 33 undergraduate and graduate students from Armenia, Brazil,
Canada, States participated in the program and were placed in prestigious
institutions like Michael Aram, Deutsche Bank, Human Rights Watch and
NYU Medical Center.
The selection process is already underway and the application deadline
is December 1, 2014.
Putin: Turkey is governed by a
demagogue dictator who
supports terrorists
Speaking on the sidelines of the
Valdai Discussion Club in Sochi, the
Russian president Vladimir Putin
accused the Turkish president Recep
Tayyip Erdoğan of supporting foreign
Islamist rebel fighters in Syria and pro-
viding them with medical care and turn-
ing turkey to an international hub for
global terrorism.
“The Turkish regime became a serious
threat to international security and is
jeopardizing the regional stability; hence
the Russian Federation won’t hesitate to
ignore this grave menace and will do the necessary steps to prevent Erdoğan from
committing a suicide adventure in the Middle-East,” state news agency Itar-Tass
cited Putin as saying on Friday in Russian resort town of Sochi.
The Russian strongman mentioned the ISIS vicious phenomenon, adding that
beneath the Saudi-backed terrorist group’s barbaric and brutal façade lies the
Turkish and Qatari intelligence agencies that ignited a sectarian war in Iraq and
neighboring Syria, claiming tens of thousands of innocent civilians.
Previously having blamed Ankara for deteriorating humanitarian situation in the
Syrian Kurdish besieged border-town of Kobani, Putin further criticized the
Turkish deceitful Prime Minster, Ahmet Davutoğlu, who recently stated that
Ankara would take part in the U.S.-led coalition against ISIS in only if it ultimately
leads to Syrian government’s overthrow.
“If Mr. Erdoğan intends to intervene in Syria only and only to unseat the Syrian
president, Moscow will certainly increase the pace of sending missiles and weapon-
ry consignments to its Arab ally,” warned Putin in a stentorian language reminis-
cent to the Cold War rhetoric.
Meanwhile the Chairman of the Russian State Duma, Sergey Naryshkin blasted
Turkey for plotting to replace the Syrian government with a puppet regime since
early 2011 and trying to intervene under the pretext of creating a buffer-zone inside
the Syrian territory, describing Erdoğan’s latest move to obtain Turkish parliament’s
authorization for a possible military action against Damascus as ‘a pathetic charade’.
I regret to see that Turkey’s Prime Minister’s famous doctrine of “zero problems
with neighbors” is turned to be “zero friends policy” in the Middle-East, added
Naryshkin.
Armenia Fund Telethon 2014
Given the troubling twists and turns
with Azerbaijan earlier this year, the
border hostilities and geopolitical
complications have put national secu-
rity back on urgent status. That is why
All Armenia Fund and its affiliates
decided to once more make this
grand-scale project the centerpiece of
its upcoming 17th International
Thanksgiving Day Telethon 2014.
Last year’s Telethon raised over $22
million USD to launch the construc-
tion of the Vardenis-Mardakert
Highway, designed to connect commu-
nities on the northern borders of both
Armenia and Karabakh. The second
aggressive fundraising push will war-
rant the completion of this massive
infrastructure project in a timely man-
ner.
Participation in Eurovision
Betty’s No. 1 dream
Betty, 11, will represent Armenia at
Junior Eurovision Song Contest 2014
with the song “people of the Sun.”
Betty (Elisabeth Danielyan) says
participation in the Junior Eurovision
Song Contest has always been her
number one dream. Winning the con-
test is her second dream.
The selfie-video of the song, which
premiered a few days ago, has over
50,000 views on YouTube.
The Junior Eurovision 2014 will
take place in Malta on November 15.
Sixteen countries will participate in
the contest.
Number of Armenia-coming Tourists
Reaches Million
Tourism in the Republic of
Armenia continues sustainably
developing. During the months
of January-September 2014,
941,151 tourists visited the
Republic and in comparison
with the same period of the
previous year this indicator
grew by 13,6%. The National
Statistical Service of the
Republic of Armenia informed
Armenpress that during the
months of January-September 2014 886,251 people left Armenia for tourist pur-
poses and in comparison with the same period of the previous year this indica-
tor grew by 12,5%.
Tourism is a priority sector of the economy of Armenia. During the last
decade the growth of the sector annually exceeds 15-20%. To foster tourism,
Armenia has implemented the visa regime facilitation and open sky policy,
making the visits of the tourists coming to Armenia more affordable.