1. A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J
LX& TARI JIU 2014 :RKOU<ABJI% 21 D:KT:MB:R 2015
• VOL. XXXVI, NO 2014 • LUNDI, 21 DECEMBRE 2015 • MONDAY, DECEMBER 21, 2015
1915-2015
FA|OZ
Z:{ASPANOUJ:AN
100-RD TAR:DAR}
KE |I<:M :U KE PAFAN+:M
Սահմանային լարուածութեան
մասին` ԱՄՆ պետական
բաժանմունքը. «Ծանր
ռազմամթերքի կիրառումը
անթոյլատրելի է»
Ատրպէյճանական
եւ հայկական զօրքե-
րու շփման գիծին վրայ
վ երջի ն լա ր ուածու-
թիւնը ու ծանր ռազ-
մամթերքի օգտագոր-
ծումը անթոյլատրե-
լի է. յայտարարած է
ԱՄՆ պետական բա-
ժանմունքի մամուլի
ծառայութեան ղեկա-
վ ար Ճ ո ն Քիրպի ն`
հերթական ճեպազրոյ-
ցի ընթացքին անդրադառնալով սահմանային վերջին մի-
ջադէպերուն, կը հաղորդէ Tert.am-ը:
Ան ցաւակցութիւն յայտնած է վերջին միջադէպի հե-
տեւանքով զոհուածներու կամ վիրաւորուածներու ըն-
տանիքներուն ու յիշեցուցած, որ նման յարձակումները չեն
համապատասխաներ Ատրպէյճանի ու Հայաստանի նախա-
գահներու ստանձնած յանձնառութիւններուն` ԼՂ հակա-
մարտութիւնը խաղաղ ճանապարհով լուծելու հարցով:
«Մենք կողմերուն կոչ կ՛ընենք պահպանելու հրադադա-
րը»,-ըսած է Քիրպին:
Ան նաեւ անդրադարձած է Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի
նախագահներուն յառաջիկայ հանդիպման մասին: «ԵԱՀԿ
Մինսքի խումբի համանախագահները այս ամիս հանդի-
պում պիտի ունենան Հայաստանի ու Ատրպէյճանի նախա-
գահներուն հետ: Մենք կողմերուն կոչ կ՛ընենք միջոցներ
ձեռնարկելու` բռնութենէն խուսափելու եւ բանակցու-
թիւններու մթնոլորտը բարելաւելու համար»,- ըսած է ան:
Յիշեցնենք, որ վերջին օրերուն սահմանին իրադրութիւնը
կը շարունակուի լարուած մնալ: ԼՂՀ ՊԲ-ն հաղորդագրու-
թիւն տարածած էր` նշելով, որ ատրպէյճանական կողմը
առաջին անգամ կրակ բացած է հրասայլէ: Հայկական կող-
մէն զոհուած էր մէկ զինուոր:
Երեքշաբթի՝ 8 Դեկտեմ-
բեր 2015-ին, Հայաստանի
նախագահ Սերժ Սարգսեան
ընդունած է Կայունացման
եւ զարգացման Եւրասիա-
կան հիմնադրամի խորհուր-
դի անդամները` Ռուսիոյ
ելեւմուտքի նախարար, Հիմ-
նադրամի խորհուրդի նա-
խագահ Անտոն Սիլվանովի
գլխաւորութեամբ: Անոնք
Հայաստան կը գտնուին
խորհուրդին 24-րդ նիստին
մասնակցելու: Հանդիպման
ներկայ եղած է նաեւ Կա-
յունացման եւ զարգացման
Եւրասիական հիմնադրամի
միջոցներու կառավարիչ,
Եւրասիական զարգացման
դրամատան վարչութեան
նախագահ Տմիթրի Փանքի-
նը:
Հանդիպումին ընթացքին
նախագահ Սերժ Սարգսեան
յոյս յայտնած է, որ խոր-
հուրդի երեւանեան առաջին
նիստը կը յատկանշուի իր
ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ ո ւ թ ե ա մ բ ,
միեւնոյն ատեն մասնակից-
ներուն կարելիութիւն տալով
ծանօթանալու Հայաստա-
նին, անոր զարգացման կա-
րելիութիւններուն եւ ներ-
կայի տնտեսական վիճա-
կին: Ըստ անոր, Կայունաց-
ման եւ զարգացման Եւ-
րասիական հիմնադրամի
ծիրին մէջ Հայաստանի հա-
մագործակցութիւնը յաջո-
ղութեամբ կը զարգանայ: Ան
վստահեցուցած է, որ հիմ-
նադրամին ֆինանսաւորու-
մով Հայաստանի մէջ հեռա-
նկարային ներդրումային եւ
ե ն թ ա կ ա ռ ո ւ ց ո ւ ա ծ ք ա յ ի ն
նախագիծերու իրականա-
ցումը, անկասկած, պիտի
նպաստէ երկրի տնտեսու-
թեան կարեւորագոյն ճիւղե-
րու զարգացման ու, ընդհա-
նուր առմամբ, ընկերային-
տնտեսական յառաջընթա-
ցին:
Հանդիպման ընթացքին
զրուցակիցները համակար-
ծիք եղած են այն մասին, որ
միջպետական եւ ազգային
մեծ ներդրումային նախա-
գիծերու իրակ ա ն ա ցո ւ մ ը
կարելիութիւն պիտի տայ
աւելի ամրապնդելու Հայաս-
տ ա ն ի ե ւ հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի ն
միւս անդամ պետութիւն-
ներուն միջեւ համարկման
կապերը: Անդրադարձ կա-
տարուած է համագործակ-
ցո ւ թ ե ա ն հ ե տ ա գա յ զա ր -
գա ցմ ա ն հ ե ռա ն կ ա ր ի ն ե ւ
առաջնահերթ ուղղութիւն-
ներուն:
Հայաստանի նախագահը
եւ Կայունացման եւ զար-
գացման Եւրասիական հիմ-
նադրամի խորհուրդի ան-
դամները միտքեր փոխա-
ն ա կ ա ծ ե ն ն ա ե ւ հ ա մ ա շ -
խ ա ր հ ա յի ն տ ն տ ե ս ա կ ա ն
ներկայ զարգացումներուն
եւ առկայ մարտահրաւէր-
ներուն մասին, որոնց դիմա-
կայելը, ըստ անոնց, միաս-
նաբար շատ աւելի դիւրին
պիտի ըլլայ:
Հինգշաբթի՝ 10 Դեկտեմբեր 2015-ին,
Մոնթրէալի Հրէական Ողջակիզումի թան-
գարանին մէջ բացումը կատարուեցաւ
«Մուսա Տաղի Քառասուն Օրերը» խորա-
գիրը կրող ցուցահանդէսին, ուր կը ներկա-
յացուին արխիւային լուսանկարներ՝ համա-
պատասխան պատմական բացատրութիւն-
ներով։ Ցուցահանդէսը կազմակերպուած է
Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի
Գանատայի Միացեալ մարմնի եւ Մոնթրէա-
լի Հրէական Ողջակիզումի թանգարանին
կողմէ եւ կը վայելէ հովանաւորութիւնը Գա-
նատայի ներգաղթի նախարարութեան։ Ցու-
ցահանդէսը պիտի շարունակուի մինչեւ
Հինգշաբթի՝ 11 Փետրուար 2016։
Ցուցահանդէսի բացման հանդիսութեան
խօսք առաւ Գանատայի մօտ Հայաստանի
դեսպան Արմէն Եգանեան, որ յատուկ շնոր-
հակալութեան խօսք ուղղեց Գանատայի
պետութեան ցուցահանդէսը հովանաւորե-
լուն առիթով։
Նոյն օրուան երեկոյեան, Հրեայ ցեղաս-
պանագէտ եւ պատմաբան Եայիր Օրոն
ն ո յն թ ա ն գա ր ա ն ի ն մ էջ ն ե ր կ ա յա ցո ւ ց
«Ֆրանց Վերֆէլի Մուսա Տաղի 40 օրերը
վէպի ազդեցութիւնը Բ. Աշխարհամարտի
հրէական դիմադրութեան վրայ» նիւթը։
Պատմաբան Օրոն շեշտեց, թէ յատկապէս
Վարշաւիոյ հրէական թաղամասերուն մէջ,
Վերֆէլի վէպը ծառացումի խթան եւ դիմադ-
ր ո ւ թ ե ա ն ն ե ր շ ն չա ր ա ն հ ա ն դ ի ս ա ցա ծ է
հրեայ ժողովուրդին։ Բանախօսութեան ըն-
թացքին Օրոն խստօրէն դատապարտեց
Իսրայէլի կառավարութեան բացասական
դիրքորոշումը Հայոց Ցեղասպանութեան
ճանաչման գծով եւ կոչ ուղղեց Գանատայի
կառավարութեան, որ իր կրթական ծրա-
գիրներուն մէջ ներառնէ 20-րդ դարու ցե-
ղասպանութիւններու պատմութիւնը։
Մոնթրէալի մէջ՝ Գանատայի պետութեան
հովանաւորութիւնը վայելող «Մուսա Տաղի
Քառասուն Օրերը» խորագրով ցուցահանդէս
Նախագահ Սարգսեան Ընդունած է
Եւրասիական Հիմնադրամի
Խորհուրդի Անդամները
Հայաստանի մէջ Ռուսիա
կը զօրացնէ տեղակայուած
իր ռազմակայանը
Հայաստանի «էրե-
բունի» ռազմակայա-
նին մէջ Ռուսիոյ զին-
ւած ուժերը կը զօրաց-
նեն իրենց ներկայու-
թիւնը` Մի24-Պ եւ Մի-
8ՄՏ ուղղաթիռներու
նոր խմբաքանակ մա-
տակարարելով:
Այս մասին կը հա-
ղորդէ Panorama.am-ը՝
վկայակոչելով «Ռիա
նովոսթի» գործակալութիւնը:
«Մինչ այս տարուան աւարտը պիտի ուղարկուի օդանա-
ւերու եւս խմբաքանակ մը: Ուղղաթիռները պիտի տեղա-
կայուին ՄԻԿ-29 կործանիչներու կողքին: Ուղղաթիռները կը
համալրուին մէկ ամսուան ընթացքին, որմէ ետք օդաչու-
ները պիտի սկսին ծրագրաւորուած թռիչքները»,- ըսուած է
հաղորդագրութեան մէջ:
Հարաւային ռազմական շրջանի մամուլի ծառայութիւնը
կը տեղեկացնէ, որ ուղարկուած խմբաքանակին մէջ նե-
րառուած են 7 հարուածային ՄԻ24-Պ եւ փոխադրութեան
համար նախատեսուած ՄԻ-8ՄՏ ուղղաթիռ:
2. <abajaj;rj
Hebdomadaire Arménien
Armenian Weekly ISSN 0382-9251
Publié par /Published by
Le Centre de Publication Tékéyan
825 rue Manoogian, Saint-Laurent,
Québec H4N 1Z5
Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162
e-mail: abaka@bellnet.ca
www.tekeyanmontreal.ca
PM40015549R10945
TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699
2 • ABAKA • LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015
Canada
2nd Class $80 (QC & ON)
1ère classe/first class $90
U.S.A. 1st class (US)$90
Autres pays/Other countries:
1st class (US)$120
Per issue $1.75
Dépôt légal: Bibliothèque du Québec
ABAKA
Patas.anatou .mbagir^
AU:TIS PAGGAL:AN
’anouzoumn;rou%
nouiratououjiunn;rou ;u
gras;n;aki patas.anatou^
SALBI MARKOS:AN
Joronjoi patas.anatou^
MATAJ B& MAMOUR:AN
“We acknowledge the financial
support of the Government of
Canada through the Canada
Periodical Fund (CPF) for our
publishing activities.”
Համաշխարհային
դրամատունը
50 միլիոն տոլար
պիտի յատկացնէ
Հայաստանին
Համաշխարհային Դրամատան
գործադիր տնօրէններու խոր-
հուրդը որոշած է 50 միլիոն տո-
լար փոխառութիւն յատկացնել
Հայաստանին: Այս մասին, ըստ
Armenpress.am-ի, տեղեկացու-
ցած են Համաշխարհային դրա-
մատան լրատուական ծառայու-
թենէն։
Միջոցները պիտի ուղղորդը-
ւ ի ն լա յն շ ր ջ ա ն ա կ ի բ ա ր ե փ ո -
խումներու, որոնք նպատակամ-
ղըուած են երկրի մէջ գանձային
(fiscal), հասարակական եւ բնա-
պահպանական կայունութեան
ա մ ր ա պ ն դ մ ա ն , ի ն չպ էս նաեւ
անոր արտադրանքի մրցունա-
կութեան բարձրացման: Այս յատ-
կացումը երրորդն է այն փոխա-
ռութիւններու շարքին, որոնք,
ընդհանուր առմամբ, կոչուած են
օժանդակելու աշխատատեղեր
ստեղծելու Հայաստանի կառա-
վարութեան ռազմավարական
նպատակին, որ երկրի գլխաւոր
մարտահրաւէրն է:
ՄԵՐ ՀԱՅԵԱՑՔՆԵՐԸ ԴԷՊԻ ԱՂԻՏԵԱԼ ԳՕՏԻ
27 ՏԱՐԻ ԱՆՑ
Համայն հայաշխարհը կ’ոգեկոչէ
Սպիտակի ու Լենինական (Գիւմրի)ի
երկրաշարժի 27-րդ տարելիցը։
Տարերային աղէտ մը արդարեւ,
որ Հայ ժողովուրդի վերջին կէս-
դարեայ պատմութեան մէջ դարձաւ
ամենաողբերգականը, որ ցայսօր կը
մղկտայ իւրաքանչիւր հայու հոգիին
մէջ, ի մասնաւորի երբ ոտք կը դնէ
այդ փլատակ-կիսաւեր-կիսակառոյց
տարածքներուն վրայ:
Օդերեւութաբանական գիտական
տուեալները ատենին արձանագրած
էին, թ է եր կրաշարժի ը նթացքին
աղէտի գօտիի երկրակեղեւի ընդեր-
քէն դուրս ժայթքած էին Հիրոշիմայի
վ րա յ ն ետ ո ւած տաս աթոմական
ռումբերու պայթիւնի համարժէք
ուժանիւթ, որուն պատճառով երկ-
րաշարժի ալիքը տարածուած էր հա-
մարեա աշխարհով մէկ մինչեւ այլ ցամաքամասեր…:
Ըստ պաշտօնական տուեալներուն, այդ օր երկրա-
շարժին որպէս հետեւանք արձանագրուեցան 25 հա-
զար զոհուած մարդ, 140 հազար հաշմանդամներ, եւ
կէս միլիոն մարդ մնաց անօթեւան։
27 տարի անց, մեր հայեացքները կրկին սեւեռելով
աղէտի գօտիներու տարածքին պատահած իրադար-
ձութիւններուն, ու տակաւին կը շարունակենք մատ-
նանշել գոյութիւն ունեցող մարդկային ողբերգութիւնը:
Իսկ ամենադառնագոյնը այդ ողբերգական երեւոյթին
կը մնայ այն՝ որ ցարդ այդ տարածքներուն վրայ գոյու-
թիւն ունին անօթեւան մնացած քաղաքացիներ, որոնք
դեռ կը սպասեն իրենց բնակարաններու կառուցման…:
Այս տարեշրջանի ընթացքին մեծ թիւով հայեր աշ-
խարհի զանազան անկիւններէն ի մի համախմբուեցան
Հայաստան ոգեկոչելու համար Հայոց Ցեղասպանու-
թեան100 ամեակը: Բիւր յարգանք բոլոր անոնց որոնց
այցելութիւնները կը ծառայէին իրենց նպատակին,
ազգային ու միջազգային համագումարներու ընթաց-
քին իրենց արհեստագիտական ներդրումը ունենալուն
համար: Սակայն բիւրաւոր հայ այցելուներէն քանին
արդեօք գէթ հայու ճիտին պարտքը համարելով իրենց
զբօսաշրջիկութեան ծրագրին ընդգրկեցին այց տալ
աղէտի գօտի ու զգա՜լ մարդկային տարրական իրա-
ւունքներէն իսկ զրկուածներուն թշուառութիւնը, տկար
հոգիներու ստրկական խոնարհութիւնը, կեանքի պար-
տըուածներուն գլխիկոր համակերպութիւնը հանդէպ
իրենց հրամցուած սեւ ճակատագրին: Իսկ եթէ իրապէս
այցելութիւնը կայացաւ, մի՞թէ կրցան նշմարել այդ թի-
թեղաշէն հիւղակներու երդիքին տակ ծուարած, բո-
ցեղէն հոգիներով սաւառնելու սահմանուած մարդ
էակին մէջ տեսնել՝ ըմբոստութենէ պարտուած հայու
հոգիներ, որոնք ոչ միայն անձնատուր եղած են կեան-
քին հրամցուցած դաժան պայմաններուն, այլեւ իրենց
հոգիներուն մէջ հանգած է կեանքի կրակը եւ խռոված է
անարդարութեան զգացումով լեցուն հոգին անոնց:
Այսօր 27 տարի անց, իւրաքանչիւր հայու իրաւունքն
է տեսնել էապէս վերազարթնած Գիւմրի մը, վերա-
կանգնած Սպիտակ մը ու հզօ՛ր Կիրովական մը, նման
Երեւանի շքեղ ու նորակառոյց տարածքներուն: Այսօր
պահն է մոռնալու գեղեցիկը եւ փնտռել ճշմարտու-
թիւնը: Եւ ճշմարտութիւնը անկեղծութիւնն է ապրելու
ներդաշնակ միութեամբը մտածումի, զգացումի, խօսքի,
կեանքի եւ գործի:
Որպէս հայրենասիրական զգացումներով տոգոր-
ւած հայեր, այսօր պա՛հն է սիրելու Հայաստանը ոչ
միայն Հրաշք Երեւանով, այլեւ իր ամբողջական տա-
րածքներով Սպիտակով, Գիւմրիով, Տաւուշով ու Մեղ-
րիով: Ինչո՞ւ տագնապիլ ամենադոյզն փափաքներուն
համար, որոնց բախտակից ենք բոլորս խոնարհութեան
ու զրկանքին մէջ:Ի՜նչ հզօր հմայք է մարդկային հա-
մակրանքը, որ սրտերու մէջ անծանօթ՝ զգայուն կարեկ-
ցութեան եւ եղբայրակցութեան ճամբայ կը բանայ,
որպէսզի զգանք կոտտումը վէրքին՝ որ մեր նմանին
սրտին վրայ 27 տարի առաջ բացուեցաւ ու դեռ կը
կոտտայ իր լուռ ցաւերուն մէջ…:
(Կը նուիրեմ սիրելի աշակերտներուս՝ Սօսին, Ար-
տեօմին, Ժիրայրին ու Վահրամին, որոնք երկրաշարժի
ահաւոր աղէտէն ետք Մելգոնեան բերուեցան ուսում
ստանալու):
Պայծիկ Գալայճեան
Սպիտակի մէջ բացուած է երկրաշարժի
հետեւանքներու վերացման մասնակցած
զինուորներուն նուիրուած յուշարձան
Երկուշ ա բթի՝ 7 Դեկտեմբեր
2015-ին, Սպիտակ քաղաքի մէջ
բացուած է 1988 թուականի երկ-
րաշարժի հետեւանքներու վերաց-
ման աշխատանքներուն մասնակ-
ցած զինուորներուն նուիրուած յու-
շարձան:
ՀՀ մշակոյթի նախարարութեան
լրատուական ծառայութեան տեղե-
կութիւններով` յուշարձանի բացման
արարողութեան ներկայ եղած են ՀՀ
մշակոյթի նախարար Յասմիկ Պօ-
ղոսեանը, ՌԴ մշակոյթի նախարարի
տեղակալ Գրիգորի Փիրումովը, ՀՀ-ի
մէջ ՌԴ արտակարգ եւ լիազօր դես-
պան Իվան Վոլինգինը, Սպիտակի
քաղաքապետ Գագիկ Սահակեանը,
«Սպիտակի յուշարձան» ՀԿ-ի ղեկա-
վար Նորայր Մուրատեանը, որ մաս-
նակցած է երկրաշարժի հետեւանք-
ներու վերացման աշխատանքնե-
րուն:
Խօսելով 1988-ի Դեկտեմբեր 7-ի
արհաւիրքին մասին նախարար Յ.
Պօղոսեանը նշած է. «Որքան էլ
Սպիտակի երկրաշարժից ժամանակ
անցնի, մենք միշտ յիշելու ենք մեր
անմեղ զոհերին: Միեւնոյն ժամա-
նակ չենք կարող մոռանալ այն ձեռ-
քերը, որոնք մեկնուեցին հայ ժո-
ղովրդին` օգնութեան ձեւով: Այս
յուշարձանի բացումը կարեւոր իրա-
դարձութիւն է, մեր շնորհակալու-
թիւնը` սովետական զինուորներին»:
Իր խօսքին մէջ նախարարը նաեւ
շնորհակալութիւն յայտնած է իր
գործընկերոջ` ՌԴ մշակոյթի նախա-
րար Վլատիմիր Մետինսքիին, գոր-
ծընթացի դժուարութիւնը իր ուսե-
րուն վերցնելու համար:
Նշենք, որ յուշարձանը ստեղ-
ծըուած է Մոսկուայի մէջ` Ռուսա-
կան ռազմապատմական միութեան
նախաձեռնութեամբ եւ ֆինանսա-
ւորուած է Ռուսաստանի կողմէն:
Երեխայի հետ զինուորի պրոնզէ
քանդակը (բարձրութիւնը 3.5 մեթր)
ստեղծուած է ճարտարապետ Վա-
տիմ Ֆրոլովի ղեկավարութեամբ,
քանդակագործն է Ալեքսանդր Մի-
րոնովը, ձեւաւորողը` Սոֆիա Շլէոն-
գինան:
3. LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015 • ABAKA • 3
Սէյրան Օհանեան. «Հայկական
զինուած ուժերը կը զսպեն
հակառակորդին յարձակումը»
Սահմանին լարուածութե ա ն
աստիճանը հասած է գագաթնա-
կէտին, սակայն հայկական զին-
ւած ուժերը պատշաճ կերպով կը
վերահսկեն իրավիճակը:
Այս մասին՝ ըստ «Արմէնփրէս»-ի՝
Ազգային ժողովի մէջ լրագրողնե-
րու հետ զրոյցի ընթացքին ըսած է
ՀՀ պաշտպանութեան նախարար
Սէյրան Օհանեան: «Կրակում են ոչ
միայն հրաձգային զէնքերից, այլեւ`
ականանետերից: Բաւական մեծ
քանակութեամբ կրակոցներ են
եղել: Արցախի հարաւարեւելեան հատուածում, կրակել են նաեւ թանկից,
կրակոցները դիպուկ չեն եղել: Սա հակառակորդի կողմից իրավիճակի
ապակայունացման մարտավարութիւն է: Կարող է պատճառ լինել տարբեր
քաղաքական իրադարձութիւնների` նախագահների հանդիպում, մեր տա-
րածաշրջանի շուրջ, Մերձաւոր Արեւելքում տիրող իրավիճակը, որը շատ
դէպքերում հասնում է մեր սահմաններին: Անձնուրաց գործողութիւնների
շնորհիւ իրավիճակը վերահսկւում է: Ես, Արցախի պաշտպանութեան նա-
խարարը, շտապի պետը լծուած ենք առաջին գծի իրավիճակի վերա-
հսկման, համապատասխան քայլերի իրականացման գործին: Ուզում եմ, որ
մեր ժողովուրդը վստահ լինի, որ զսպման մեխանիզմներ ձեւաւորել
ենք»,- նշած է նախարարը:
Հարցումին` ինչո՞ւ Հայաստան չի դիմեր միջազգային կառոյցներուն`
ՀԱՊԿ-ին, ՄԱԿ-ի անվտանգութեան խորհուրդին, Սէյրան Օհանեան պա-
տասխանած է. «Մենք գործ ունենք մի հարեւանի հետ, որը պարզ
մարդկային լեզուն չի հասկանում, չեն հասկանում, որ բանակցային գոր-
ծընթացը յաջողութիւնների մէջ վստահութեան մթնոլորտի ձեւաւորման
ուղղութեամբ համապատասխան մեխանիզմներ պէտք է մշակենք:
Երկխօսութեան համար հրադադար է պէտք, փոխադարձ պայմանաւոր-
ւածութիւններ են պէտք: Միջազգային հետաքննութիւնն է, որը կարող է
պարզել` որ կողմն է մեղաւոր: Եկել է ժամանակը, որ միջազգային
հետաքննութեան անցկացման մեխանիզմների ձեւաւորման համար լուրջ
աշխատանք տարուի, որպէսզի թիրախային գնահատականներ տրուեն:
Զրուցել եմ Քասփրչիկի հետ, ասել այդ մասին: Բայց նրանք նոյնիսկ
մարդկային պարզ յարաբե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը չե ն հ ա ս կ ա ն ո ւ մ : Նա յէք,
օլիմպիական խաղերի ժամանակ, Միլլի Մէճլիսի ընտրութիւնների
ժամանակ մենք զսպուածութիւն դրսեւորել ենք, ոչ մի խախտում չի եղել,
բայց մեր հանրաքուէն չորս-հինգ օր է լարուածութեան աստիճանի
բարձրացման պատճառ է դարձել: Դա է պատճառը, որ շատ հրամա-
նատարներ չեն կարողացել դիրքերից իջնել, սահմանադրական պարտքը
կատարել, որովհետեւ սահմանը լարուած է եղել»:
Շար. էջ 12
Բակօ Սահակեան. «Արցախը
պէտք է իր արժանի տեղը
ունենայ միջազգային
հանրութեան շարքին»
ԼՂՀ նախագահ Բակօ Սահակ-
եան Դեկտեմբեր 10-ին շնորհաւո-
րական ուղերձ յղած է ԼՂՀ պետա-
կան անկախութեան մասին հան-
րաքուէի եւ Սահմանադրութեան
օրուան առիթով:
Արցախի Հանրապետութեան նա-
խագահի աշխատակազմի տեղե-
կատւութեան գլխաւոր վարչութեան
փոխանցած տեղեկութիւններով՝
ուղերձին մէջ ըսուած է.
«Սիրելի՛ արցախցիներ,
Հանրապետութեան իշխանու-
թիւնների եւ անձամբ իմ անունից ի
սրտէ շնորհաւորում եմ ձեզ ԼՂՀ պե-
տական ա նկ ախութեան մասին
հանրաքուէի եւ Սահմանադրու-
թեան օրուայ առթիւ: Այս տօնը յատ-
կապէս կարեւոր է մեր ժողովրդի
համար, քանի որ խորհրդանշում է
ազատ ու անկախ, ժողովրդավարա-
կան ու իրաւական պետութիւն կա-
ռուցելու նրա ձգտումը, պետութիւն,
որտեղ գերակայ է օրէնքը, որտեղ
պաշտպանուած են մարդու իրա-
ւունքներն ու ազատութիւնները,
քաղաքացիների եւ պետութեան
օրինական շահերն ու անվտան-
գութիւնը:
1991 թուականին անկախութիւն
հռչակած Արցախն անցել է պար-
տադրուած պատերազմի միջով,
յ աղթա հա ր ել է բ ազ ում դժուա-
ր ութիւն նե ր ու փ որձութիւններ,
բայց եւ ունեցել է փառաւոր յաղթա-
նակներ ու նուաճումներ:
Անկախ պետութեան կայացման
ճանապարհին կարեւոր ձեռքբերում
էր մեր երկրի մայր օրէնքի` Սահ-
մանադրութեան ընդունումը: 2006
թուականի հանրաքուէն դարձաւ
եւս մէկ վկայութիւնն այն բանի, որ
մեր ժողովրդի ընտրած ուղին ճիշդ
է ու հաստատուն, եւ որ ոչ ոք ու ոչ
մի բան չեն կարող կասեցնել նրա
ընթացքը: Դա պէտք է քաջ գիտակ-
ցի նաեւ մեր հակառակորդը, որ
պահ անգամ չի վարանում դիմելու
սադրիչ գործողութիւնների:
Հայաստանի եւ Սփիւռքի մեր քոյ-
րերի ու եղբայրների հետ ձեռք ձեռ-
քի մենք այսուհետ էլ անելու ենք
ամէն ինչ Արցախի պետականու-
թեան շարունակական ամրապնդ-
ման, մեր ժողովրդի անվտանգու-
թեան ու բարեկեցութեան ապա-
հովման, պաշտպանունակութեան
մակարդակի բարձրացման, տնտե-
սութեան զարգացման, մարդկանց
կենսապայմանների բարելաւման
ուղղութեամբ: Արցախը պէտք է
դառնայ զարգացած ու ժամանա-
կակից հանրապետութիւն եւ իր
արժանի տեղը զբաղեցնի միջազգա-
յին հանրութեան շարքում:
Թանկագին հայրենակիցներ,
Մէկ անգամ եւս շնորհաւորում եմ
բոլորիդ այս յիշարժան տօնի առթիւ
եւ մաղթում խաղաղութիւն, քաջա-
ռողջութիւն ու ամենայն բարիք»:
Պաշտօնական Պրիւքսէլ ազդարարեց Հայաստանի եւ Եւրոմիութեան
միջեւ նոր իրաւական փաստաթուղթի շուրջ բանակցութիւններուն պաշ-
տօնական մեկնարկը:
Եւրոմիութեան դիւանագիտութեան եւ անվտանգութեան հարցերով
բարձր ներկայացուցիչ Ֆետերիքա Մոկերինին աշխատանքային այցով
Պրիւքսէլ գտնուող արտաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալպանտեանի
հետ հանդիպումէ ետք յայտարարեց, թէ բանակցային նոր փուլին մեկ-
նարկը առիթ է փակելու անորոշութեան էջը, որ ի յայտ եկաւ 2013 թուա-
կանէն յետոյ, կը հաղորդէ «Ազատութիւն» ձայնասփիւռի կայանը:
«Հայաստանի եւ Եւրոմիութեան միջեւ 3.5 տարուայ բարդ աշխատանքը
այսպիսով չի վատնուիր: Անիկա պիտի դառնայ մեր նոր յարաբերու-
թիւններուն հիմքը»,- յայտարարած է Մոկերինին:
Իր հերթին Էդուարդ Նալպանտեան նշած է.- «Հայկական կողմը վաղուց
իր պատրաստակամութիւնն է արտայայտել Եւրոպական Միութեան հետ
շրջանակային համաձայնագրի շուրջ բանակցութիւնները սկսելու վե-
րաբերեալ, որն ըստ արժանւոյն կ’արտացոլի մեր համագործակցութեան
խորութիւնն ու էութիւնը: Մենք ուրախ ենք, որ մեր յարաբերութիւնների
իրաւական նոր հիմքի շուրջ բանակցութիւններ սկսելու Եւրոպական
Միութեան խորհրդի որոշումը մեզ հնարաւորութիւն է տալիս առաջ գնալ
այս ճանապարհով»:
«Ես հաւատացած եմ, որ մենք այսօր նոր խոստումնալից էջ ենք բացում
Հայաստան-Եւրոպական Միութիւն փոխ շահաւէտ յարաբերութիւններում:
Շատերը, ովքեր երկու կողմից պէտք է ներգրաւուեն բանակցային
գործընթացում, նորեկներ չեն եւ հարուստ փորձ են կուտակել անցեալում:
Ես հաւատացած եմ, որ նրանց գիտելիքները եւ նպատակաուղղուա-
ծութիւնը լաւագոյնս կը ծառայի ընդհանուր գործին»,- նաեւ ըսած է Հա-
յաստանի արտաքին գործոց նախարարը:
Յիշեցնենք, այս տարուան Հոկտեմբերին Եւրոմիութեան անդամ 28
պետութիւնները Լիւքսէմպուրկի մէջ հրամանագիր ստորագրեցին Հա-
յաստանի եւ Եւրոմիութեան միջեւ նոր համաձայնագիր ստորագրելու շուրջ
բանակցութիւններու մեկնարկին համար: Նոր փաստաթուղթը, որ կը
փոխարինէ այժմ գործող Հայաստան-ԵՄ գործընկերութեան եւ գործակ-
ցութեան համաձայնագիրին, Մոկերինիի խօսքով` հիմնուած պիտի ըլլայ
մարդու իրաւունքներու, ժողովրդավարութեան եւ օրէնքի գերակայու-
թեան սկզբունքներու վրայ:
Ըստ Եւրոմիութեան դիւանագիտական գերատեսչութեան ղեկավարին`
նոր համաձայնագիրը, որուն անուանումը դեռ յստակ չէ, միտուած է
բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու կողմերուն առաւել ամուր համա-
գործակցութեան համար: Խօսքը, մասնաւորապէս, փոխադրամիջոցներու,
բնապահպանութեան եւ ուժանիւթի բնագաւառներու մասին է, ընդգծած է
Մոկերինին:
Հայաստանի եւ ԵՄ-ի միջեւ նոր փաստաթուղթի շուրջ
բանակցութիւններու մեկնարկ
4. ԵԱՀԿ Մինսքի խումբի համանա-
խագահող երկիրներու պատուի-
րակութիւններու ղեկավարներուն
յայտարարութիւնը հաւասարակշըռ-
ւած էր` իրենց ոճով, ամենակա-
րեւորը այն է, որ իրենք հիմնական
շեշտը կը դնեն խաղաղ կարգա -
ւորման վրայ:
Tert.am-ի հետ զրոյցի ընթացքին
անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսքի
խումբի համանախագահ երկիր-
ներու արտաքին գործոց նախա-
րարներուն յայտարարութեան` այս
մասին ըսած է Լեռնային Ղարա-
բաղի Հանրապետութեան նախա-
գահի մամուլի խօսնակ Դաւիթ Բա-
բայեան:
«Սա իրատեսական մօտեցում է,
թէպէտ այն Ատրպէյճանի վրայ որե-
ւէ ազդեցութիւն չի գործում: Այն, որ
իրենք այսօր նորից խախտել են
զինադադարի ռեժիմը եւ դիւեր-
սիոն խումբը փորձել է ներթափան-
ցել Արցախի տարածք, սա Ատրպէյ-
ճանի պատասխանն է նոյնիսկ այդ-
պիսի յայտարարութիւնը, այն էլ`
Թուրքիայի հետ մէկտեղ»,- ըսած է
Դաւիթ Բաբայեան` աւելցնելով, որ
Ատրպէյճան կը գտնուի Թուրքիոյ
վարչապետը:
Անոր խօսքով` այսպիսի թշնամա-
կան քաղաքականութիւնը թուրք-
ատրպէյճանական տանդէմի գործե-
լաոճն է:
«Նրանք այդ յայտարարութիւնից
յե տ ո յ դ ի մ ե լ ե ն ն մ ա ն գո ր ծո ղ ո ւ -
թ ե ա ն » , - ը ս ա ծ է Դ ա ւ ի թ Բա բ ա յ-
եան:
Արձագանգելով դիտարկման, թէ
գնահատականներ կը հնչեն, որ ար-
տաքին գործոց նախարարներուն
յա յտ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը ա պ տ ա կ էր
Ատրպէյճանին, Դաւիթ Բաբայեան
ըսած է. «Երբ որ կոչ է արւում իրա-
վիճակը չսրել, բնական է, որ սա
Ատրպէյճանին է ուղղուած, բայց
պատասխանն այն է, որ Ատրպէյ-
ճանը ոչ միայն որեւէ քաղաքական
արձագանգ չտուեց, այլ հակառակը`
արձագանգեց խախտելով զինա-
դադարի ռեժիմը եւս մէկ անգամ»:
4 • ABAKA • LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015
Dauij Baba;an
Բացուեցաւ կառավարական նոր շէնքը, ուր պիտի
տեղափոխուին հինգ նախարարութիւններ
ՀՀ Արդարադատութեան, Արտաքին գործոց, Կրթութեան եւ գիտու-
թեան, Մշակոյթի եւ Սփիւռքի նախարարութիւնները այսուհետեւ նոր շէնք
կ՛ունենան: Երեւանի Վազգէն Սարգսեան 3 հասցէին մէջ կառավարական-
վարչական նոր համալիրի բացումը տեղի ունեցաւ այսօր` Դեկտեմբեր
5-ին, նախագահ Սերժ Սարգսեանի մասնակցութեամբ:
«Տեղաբաշխելը բարդ խնդիր էր: Սկզբում նախատեսուած էր 4 նախա-
րարութիւն, յետոյ դարձաւ 5-ը: Այս տարածքի վրայ կազմակերպել բոլորի
առանձին մուտքերը դիւրին խնդիր չէր: Անկախ Հայաստանի պատմու-
թեան մէջ առաջին անգամ է կառավարական շէնք կառուցւում: Շատ կա-
րեւորուեց այն, որ շէնքի ճարտարապետութիւնը լինի այն շէնքերի նման,
որ մինչեւ հիմա ունեցել ենք: Կամարի աջ եւ ձախ կողմերում զարդաքան-
դակներ արեցինք նոյնութեամբ, ինչպիսին կառավարութեան շէնքի զար-
դաքանդակներն են»,- լրագրողներու հետ զրոյցի ընթացքին ըսաւ Քաղա-
քաշինութեան նախարար Նարեկ Սարգսեան:
Նարեկ Սարգսեանի խօսքով` եթէ Կառավարութեան նախկին շէնքը, որ
կը գտնուէր Հանրապետութեան հրապարակի վրայ, 14քմ. էր, ապա նոր
վարչական համալիրին մէջ այսքան տարածք ունի միայն Արտաքին գոր-
ծոց նախարարութիւնը:
Քաղաքաշինութեան նախարարին խօսքով` նախարարութիւնները նոր
կառավարական շէնք պիտի տեղափոխուին մինչեւ Փետրուարի վերջը:
Համալիրի մասնաշէնքերուն ընդհանուր մակերեսը կը կազմէ 33 460
քմ.: Համալիրին կառուցման համար ծախսուած է 13. միլիառ 687 միլիոն.
288 հազար 390 ՀՀ դրամ:
Շէնքը կառուցուած է Արդարադատութեան այրուած շէնքի հողատա-
րածքին վրայ, համալիրի կառուցապատուած տարածքը կ՛ընդգրկէ
նախկին «Սեւան» հիւրանոցէն մինչեւ ՀՀ Գլխաւոր դատախազութեան շէնք
եւ Վազգէն Սարգսեան փողոցէն մինչեւ Զաքեան փողոցի հատուածը:
Վարչական համալիրը բաղկացած է երկու մասնաշէնքերէ, որոնք
իրարու հետ կապուած են ստորգետնեայ մէկ յարկանի կայանատեղիով:
Համալիրը ունի ճաշարան, հանդիսութիւններու եւ մամուլի սրահներ:
Համալիրը, որուն շինարարութիւնը սկսած է 2008-ին, նախագծած է Քա-
ղաքաշինութեան նախարար Նարեկ Սարգսեան:
Էջմիածինի մէջ տեղի
ունեցած է ՀՀ ԶՈւ հոգեւոր
սպասաւորներու ժողով
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի
մէջ Դեկտեմբեր 4-ին տեղի ունեցած
է ՀՀ ԶՈւ հոգեւոր սպասաւորներու
տարեվերջեան ամփոփիչ ժողովը`
գլխաւորութեամբ ՀՀ ԶՈւ հոգեւոր
առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Վրթանէս
եպիսկոպոս Աբրահամեանի:
Մայր Աթոռի տեղեկատուական
համակարգի փոխանցումով` բա-
նակային բաժանմունքներու հոգե-
ւոր պատասխանատուները հանդէս
եկած են հաշուետու զեկոյցներով`
ներկայացնելով տարբեր զօրամա-
սերու մէջ ծառայող եկեղեցական-
ներու գործունէութիւնը:
Ժողովի ընթացքին մասնաւոր
անդրադարձ կատարուած է զին-
ւորներու հետ տարուող հոգեւոր-
դաստիարակչական աշխատանքնե-
րուն, քննարկուած են նաեւ յառա-
ջիկայ ծրագրերուն եւ ազգային-եկե-
ղեցական տօներուն առնչուող կազ-
մակերպական հարցեր:
Վերջաւորութեան Վրթանէս Սըր-
բազանը իր օրհնութիւնը բերած է
բանակի եկեղեցականներուն` յոր-
դորելով առաւել մեծ նախանձա-
խընդրութեամբ շարունակել իրենց
նուիրեալ եւ պատասխանատու ծա-
ռայութիւնը:
ՀՀ ԶՈւ-ի մէջ այսօր հոգեւոր
սպասաւորութիւն կ՝իրականացնէ
51 եկեղեցական:
Դ. Բաբայեան «Յարձակման այս
փորձը Ատրպէյճանի պատասխանն
է համանախագահներուն
յայտարարութեան»
5. LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015 • ABAKA • 5
Էլեկտրոնային նախագծման աւ-
տոմատացման (ԷՆԱ) եւ մտաւոր
սեփականութեան փորձառու մաս-
նագէտը կառաջնորդի Հայաստա-
նում «Սինոփսիսի» գիտաարտադ-
րական կենտրոնը դէպի զարգաց-
մ ան յա ջ ո րդ փ ո ւլ « Ս ինոփսիս»
ընկերութիւնը՝ առօրեայ կեանքում
անհրաժեշտ էլեկտրոնային արտադ-
րանք ու ծրագրային յաւելուածներ
մշակող նորարական ընկերութիւն-
ների Սիլիքոնից՝ ծրագրային ապա-
հովում գործընկերը, այսօր յայտա-
րարեց, որ Սինոփսիս ընկերութեան
գլխաւոր ճարտարագէտ եւ առա-
ջատա ր հ ետազօտող դոկտ. Եր-
ւանդ Զօրե անը նշան ակուել է
«Սինոփսիս Արմէնիայի» նախա-
գահ: Իր նոր դերում որ Զօրեանը
կստանձնի Հայաստանում Սինոփ-
սիսի մասնաճիւղի ղեկավարման
պատասխանատուութիւնը՝ ի նպաստ
ԷՆԱ եւ մտաւոր սեփականութեան
ոլորտում «Սինոփսիսի» առաջա-
տարութիւնը պահպանելու ռազմա-
վարութեանը: Ճշգրիտ եւ բնական
գիտութիւնների բնագաւառում ՀՀ
պետական մրցանակի դափնեկիր,
ՀՀ Գիտութիւնների ազգային ակա-
դեմիայի արտասահմանեան անդամ
եւ Հայաստանում աւելի քան 20
տարուայ փորձ ունեցող ԷՆԱ եւ
մտաւոր սեփականութեան ոլորտի
բազմավաստակ մասնագէտ դոկտ.
Երուանդ Զօրեանը լաւագոյնս պատ-
րաստուած է աջակցելու Հայաս-
տանում ՏՏ զարգացմանն ու տեխ-
նոլոգիական նորարարութ ե ա ն
խթանմանը: «Հայաստանը հիւրըն-
կալում է «Սինոփսիս» ընկերութեան
ամենախոշոր գիտաարտադրական
մասնաճիւղերից մէկը՝ 700-ից աւել
աշխատակիցներով: Մեր թիմն իր
մասնագիտական տաղանդների եւ
գերազանց իրագործման շնորհիւ իր
ներդրումն է ունենում ամենաառա-
ջատար կիսահաղորդչային գործըն-
թացների հիման վրայ ստեղծուող
մտաւոր սեփականութեան եւ ԷՆԱ
ա ր տ ա դ ր ա ն քի մ շ ա կ մ ա ն մ էջ » , -
ասում է Երուանդ Զօրեանը: «Ես
խանդավառուած եմ Հայաստանեան
մեր թիմի հետ աշխատելու եւ հա-
մատեղ աշխատանքի արդիւնքում
կիսահաղորդչային արդիւնաբերու-
թեան ոլորտում «Սինոփսիսի» հա-
մաշխարհային յաճախորդների յա-
ջողութիւնն ապահովող լուծումների
ստեղծման հեռանկարով»:
Երուանդ Զօրեանը նշանակուել է
«Սինոփսիս Արմէնիայի» նախագահ
:rouand Xør;an
ՎԵՐՅԻՇՈՒՄ ԵՒ ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ
«Թէքէեան» Մշակութային Միութեան հովա-
նաւորութեամբ, Հայոց Ցեղասպանութեան հա-
րիւրամեայ տարելիցի շրջանակներում, Նոյեմբեր
21-ին Նիւ Եորքի «Մերքին» համերգասրահում
տեղի ունեցաւ համերգ` «Վերյիշում եւ Վերա-
ծնունդ» խորագրով, որուն մասնակցեցին հայ-
րենի անուանի արուեստագէտներ` Յասմիկ
Պապեանը (Վիեննա), Ալեքսանտր Չաւուշեանը
(Լոնտոն), Կարէն Յակոբեանը (Նիւ Եորք) :
Ներկաները ջերմութեամբ ընդունեցին ան-
ւանի երգչուհի Յասմիկ Պապեանի ելոյթը, որն
աւարտել է Երեւանի Կոմիտասի անուան երա-
ժըշտանոցը` նախ որպէս ջութակահար, ապա
որպէս երգիչ: Անուանի երգչուհին ելոյթներ է
ունեցել աշխարհի ամենահեղինակաւոր բեմե-
րում եւ համերգասրահներում, ինչպիսիք են` Նիւ
Եորքի «Մեթրոփոլիթան»ը, «Քարնըկի Հոլ»ը,
Սան Ֆրանսիսքոյի, Ուաշինկթընի, Միլանի, Փա-
րիզի, Միւնիխի, Պերլինի եւ այլ պետական սրահ-
ներում: Յասմիկ Պապեանը հիւրախաղային
ելոյթներ է ունեցել` Ա.Մ.Ն.-ում, Ճափոնում, Մեք-
սիքայում, Պրազիլիայում, Չիլիում, Գանատա-
յում:
Նա կատարումներ է ունեցել աշխարհահռչակ
մաէսթրոների հետ:
2004-ին Յասմիկ Պապեանը արժանացել է
Հ.Հ. Ժողովրդական արուեստագէտի պատուաւոր
կոչմանը, իսկ 2005-ին Ամենայն Հայոց Կաթո-
ղիկոս Գարեգին Բ.ի կողմից, Էջմիածնում պար-
գեւատրուել է «Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ»
շքանշանին : 2006-ին, ան թողարկուել է թուային
ձայնասկաւառակ` Կոմիտասի 36 երգերով:
Հայրենի դաշնակահար եւ յօրինող Կարէն Յա-
կոբեանի առաջին ելոյթը կայացել է 18-տարե-
կ ան հ ա սա կում Նի ւ Ե որքի հանրաճանաչ
«Քարնըկի Հոլ» համերգասրահում: Նա համեր-
գային բազմազան ծրագրերով հանդէս է եկել`
Ա.Մ.Ն.-ում, Հայաստանում, Մեքսիքայում, Ֆրան-
սայում, Գերմանիայում եւ այլուր: Կարէն Յակոբ-
եանը մասնակցել է բազմաթիւ մրցոյթների, իսկ
համաշխարհային դաշնամուրային միջազգային
մրցոյթին նա արժանացել է պրօնզէ մետալի:
Որպէս յօրինող նրա ստեղծագործութիւններ
հնչել են տարբեր մրցոյթներում:
Համերգի մասնակիցներից էր նաեւ անուանի
թաւջութակահար Ալեքսանտր Չաւուշեանը, որը
սովորել էր Երեւանի Չայքովսքի անուան երա-
ժըշտական դպրոցում:
12 տարեկան հասակում Իտալիայի Վերոնա
քաղաքի թաւջութակահարների մրցոյթում ստա-
ցել է առաջին միջազգային պարգեւը, իսկ 13
տարեկան հասակում, արդէն որպէս միջազգային
մրցոյթի դափնեկիր` 1990-ին ելոյթ է ունեցել Հա-
յաստանի պետական նուագախմբի հետ` Լորիս
Ճգնաւորեանի ղեկավարութեամբ:
Համերգի մասնակիցներին եւ կազմակերպիչ-
ներին ողջոյնի խօսք էր յղել Արեւելեան Ա.Մ.Ն.-ի
Էջմիածնական Թեմի Առաջնորդ` Խաժակ ար-
քեպիսկոպոս Պարսամեանը:
Համերգին ներկայ էր նաեւ Մ.Ա.Կ.-ում Հ.Հ.
մշտական ներկայացուցիչ, արտակարգ եւ լիա-
զօր դեսպան` Զոհրապ Մնացականեանը:
Համերգը անցաւ մեծ յաջողութեամբ, ներ-
կաների կողմից ընդունուեց ջերմութեամբ:
ՌՈՊԵՐԹ
ՆԻՒ ԵՈՐՔ
Լուսանկարները` հեղինակի
6. «Հայերն Այսօր» կը հաղորդէ, որ Վատիկանի մօտ
Հայաստանի դեսպանատան նախաձեռնութեամբ 21
Նոյեմբերին Հռոմի Սանթա Մարիա Մաժորիթի եկե-
ղեցւոյ Քահանայապետական արեւելագիտութեան
հիմնարկին մէջ կայացաւ շնորհանդէս մը, նուիրուած
հիմնարկի Փրօֆէսէօր, Հայր Ճորճ Հանրի Ռոյսէնի
բացառիկ եօթնհատորեակի հրատարակութեան:
Ներկայ էին Քահանայապետական արեւելագիտու-
թեան հիմնարկի նախագահ Տաւիտ Նազար, Սէնթ
Էճիտիօ համայնքի հիմնադիր Անտրէա Ռիքարտի եւ
Սէնթ Էճիտիօ համայնքի նախագահ Մարքօ Իմփա-
լիացցօ, Հայաստանեայց Առաքելական ու Կաթողիկէ
եկեղեցիներու հոգեւոր հայրեր, հասարակական-քա-
ղաքական հատուածի ներկայացուցիչներ եւ իտա-
լահայ գաղութի անդամներ:
Այս մասին կը յայտնեն Հայաստանի Արտաքին Նախարարութեան մամ-
լոյ ծառայութենէն:
Գիրքին մէջ կը ներկայացուին Վատիկանի փակ արխիւներուն մէջ
առկայ ու Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ բոլոր փաստաթուղթերը,
համիտեան ջարդերէն մինչեւ յետ-ցեղասպանական՝
քէմալական կառավարման շրջանի տարիները, ինչ
որ կարելիութիւն կու տայ ամբողջական պատկե-
րացում կազմելու բոլոր հանգրուաններուն մա-
սին, 1915ի պատրաստութենէն մինչեւ գործադրու-
թիւն:
Ձեռնարկի ընթացքին խօսք առաւ Ս. Աթոռին մօտ
Հայաստանի դեսպան Միքայէլ Մինասեան, որ իր
խօսքին մէջ յատկապէս նշեց որ եօթնհատորեակը
ցեղասպանագիտութեան մարզին մէջ լրջագոյն
ձեռքբերում է եւ պատմութիւն, որ նաեւ թուրքերունն
է: «Հայր Ռոսէնի աշխատանքը մեզի կ’օգնէ յարա-
բերիլ փաստերուն հետ: Ան մեզի կ’օգնէ կարդալ
անցեալը՝ դասեր քաղելով ապագային համար»,
յայտնեց ան:
Այս առիթով, դեսպան Մինասեան Հայր Ճորճ Հանրի Ռոյսէնին յանձնեց
Հայաստանի Նախագահի կողմէ շնորհուած շքանշանը, հայագիտութեան
զարգացման ու հոգեւոր արժէքներու տարածման առումով ունեցած
նշանակալից աւանդին համար:
6 • ABAKA • LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015
Կրակելով Ռուսական Ռազմական Օդանաւին
Վրայ` Էրտողանը Կրակ Ինկաւ
ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ
«Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի
հրատարակիչ եւ խմբագիր
Տարբեր երկիրներու ղեկավարները տարիներ
շարունակ կը շողոքորթէին Ռեճեփ Թայյիփ Էր-
տողանին դիմաց` փորձելով զայն իրենց կողմը
գրաւել: Անոնք այնքան փառաբանեցին Թուրքիոյ
նախագահը, որ շռայլ գովեստները խելքահան
ըրին զայն: Իբրեւ նոր Օսմանեան կայսրութեան
ինքնակոչ մեծ սուլթան` Էրտողանը սկսաւ միջա-
մըտել դրացի երկիրներու ներքին գործերուն եւ
բանտարկել իր երկրի քաղաքացիները, որոնք
կը համարձակէին յայտարարել, որ սուլթանը
մերկ է…
Առաջին ղեկավարը, որ խաբուեցաւ Էրտո-
ղ ան ի կո ղմ էն , Ս ո ւրիոյ նախագահ Պաշշար
Ասատն էր, որուն անխոհեմ մեղրամիսը Թուր-
քիոյ հետ վերածուեցաւ անվերջ մղձաւանջի`
կործանելով իր երկիրը: Յաջորդ պետութեան
ղեկավարը, որ Թուրքիոյ բռնակալին հետ նոյն
ճանապարհով չգնաց, Եգիպտոսի նախագահ
Սիսին էր: Իսրայէլի վարչապետ Պենիամին Նե-
թանիահուն դեռ լիարժէք չէ իւրացուցած իր դա-
սը` Թուրքիոյ հետ վարելով շփոթ յառաջացնող
սիրոյ եւ ատելութեան յարաբերութիւններ: Էր-
տողանը գրեթէ յաջողեցաւ մոլորեցնել նաեւ
Հայաստ ա ն ի ղեկավ ար ները` հայ-թրքական
խաբուսիկ արձանագրութիւններով: Ճակատագ-
րի հեգնանքով, Հայաստանի շահերը պաշտպա-
նեց ոչ այլ ոք, քան Էրտողանի կրտսեր գործըն-
կերը` Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը, որ
իր յամառ շահադիտական առարկութիւններով
տապալեց գործարքը:
Վլատիմիր Փութինը ամենավերջին ղեկավարն
էր, որ բացայայտեց Էրտողանի դիւային բնոյթը`
ռազմական օդանաւն ու երկու ռուս օդաչուները
կորսնցնելէն ետք, որոնք յարձակման ենթար-
կըուեցան թուրքերու կողմէ Թուրքիոյ օդային
տարածքը 17 երկվայրկեանով խախտելու պա-
տըրուակով…
Այս ողբերգական միջադէպէն անմիջապէս
ետք Ռուսիոյ կառավարութիւնը ձեռնարկեց
շարք մը հակադարձ միջոցներ, որոնք կրնան
կործանարար ազդեցութիւն ունենալ Թուրքիոյ
տնտեսութեան վրայ.
– Արգիլուեցաւ թրքական ապրանքներու նե-
րածումը: Առեւտուրի ծաւալը երկու երկիրներուն
միջեւ վիթխարի է. անիկա կը կազմէ տարեկան
33 միլիառ տոլար, ուստի Ռուսիան Թուրքիոյ
երկրորդ մեծագոյն առեւտրային գործընկերն է:
– Արգիլուեցաւ թուրք գործարարներու մուտքը
Ռուսիա: Անցեալ շաբաթ անոնցմէ վաթսունը
Մոսկուա ժամանելուն պէս ձերբակալեցին եւ ետ
ուղարկեցին Թուրքիա:
– Դադրեցուեցաւ առանց այցեգիրի Թուրքիոյ
քաղաքացիներու մուտքը Ռուսիա, 2016 թ. Յուն-
ւար 1-էն:
– Արգիլուեցաւ նոր թուրք աշխատողներ վար-
ձելը (ներկայիս 200 հազար թուրք իրենց ընտա-
նիքներով կ’ապրին Ռուսիոյ մէջ), եւ չեղեալ հա-
մարուեցան բազմամիլիառանոց շինարարական
պայմանագիրները` թրքական ընկերութիւններու
հետ:
– Հրահանգուեցաւ ռուսական ճամբորդական
գործակալութիւններուն` զբօսաշրջիկներ չու-
ղարկել Թուրքիա` այդ երկիրը զրկելով միլիա-
ռաւոր տոլարներու եկամուտէն: Քանի որ միայն
անցեալ տարի 4,5 միլիոն ռուս այցելած է Թուր-
քիա, ուստի Ռուսիան երկրորդ մեծագոյն աղ-
բիւրն է օտարերկրեայ զբօսաշրջիկներու թիւով:
– Աւելի բարձր մաքսատուրքեր սահման-
ւեցան Թուրքիայէն ներածուող եւ այնտեղ ար-
տահանուող ապրանքներու վրայ:
– Քննարկման փուլին է երեք մեծ ծրագիր-
ներու չեղեալ համարելը.
1) Բնական կազի վաճառքը Թուրքիային. Ռու-
սիան կը բաւարարէ այդ երկրի կարիքներու կէ-
սէն աւելին,
2) Թուրքիոյ աւելի քան 22 միլիառ տոլար ար-
ժողութեամբ առաջին հիւլէական կայանի կա-
ռուցումը,
3) Ռուսասիայէն դէպի Թուրքիա ձգուող
միլիառաւոր տոլարներու արժողութեամբ կազա-
տարի կառուցումը:
Նախագահ Փութինի կողմէն նաեւ շարք մը
ռազմական քայլեր ձեռնարկուեցան` ռուսական
օդանաւի պատահարի առնչութեամբ.
– Ընդլայնուեցաւ ռուսական ռազմական ներ-
կայութիւնը Սուրիոյ մէջ` ցամաքի, օդի եւ Մի-
ջերկրականի ծովափին:
– Ռմբակոծուեցան թրքամէտ ահաբեկչական
խումբերը այն տարածքի մէջ, ուր խոցուած էր
ռուսական կործանիչը եւ սպաննուած էին երկու
ռուս օդաչուները:
– Ոչնչացուեցան հարիւրաւոր թրքական բեռ-
նատարներ, որոնց մէկ մասը զէնք կը տեղա-
փոխէր Սուրիոյ ապստամբներուն, իսկ միւսները
մաքսանենգ ճանապարհով ԻՊ-էն քարիւղ կը
բերէին դէպի Թուրքիա:
Ռուսիան մօտ ապագային կրնայ յաւելեալ
ռազմական միջոցներ ձեռնարկել Թուրքիոյ դէմ.
– Զինել քիւրտ զինեալները` Իրաքի, Սուրիոյ եւ
Թուրքիոյ մէջ:
– Խոցել Սուրիոյ կամ Հայաստանի օդային տա-
րածքները խախտած թրքական օդանաւերը եւ
ուղղաթիռները` նկատի առնելով նախապէս տե-
ղի ունեցած նման խախտումները:
Դիւանագիտական ճակատին.
– Անցեալ շաբաթ Ռուսիոյ արտաքին գործերու
նախարար Սերգէյ Լաւրովը չեղեալ յայտարարեց
իր նախապէս ծրագրուած այցը Թուրքիա:
– Փութինը հրաժարեցաւ Էրտողանի հետ հե-
ռաձայնային զրոյցէն եւ մերժեց անոր հետ հան-
դիպման խնդրանքը` Փարիզի մէջ իրենց այցելու-
թեան ընթացքին:
– Ռուսիոյ նախագահը չեղեալ յայտարարեց իր
ծրագրած հանդիպումը Էրտողանի հետ Ս. Փե-
թերսպուրկի մէջ դեկտեմբեր 15-ի կայանալիք
վեհաժողովին:
– Ռուսական Տումայի մէջ քննարկման ներ-
կայացուած Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը
քրէականացնող օրինագիծ մը, որով կը նախա-
տեսուի 300-500 հազար ռուբլիի չափով տու-
գանք կամ երեքէն հինգ տարի ժամկէտով ազա-
տազրկում:
– Որոշ ռուս քաղաքագէտներ նոյնիսկ կոչ ըրին
ազատագրել Արեւմտեան Հայաստանը թրքական
բռնագրաւումէն եւ հաստատել ազատ Քիւրտիս-
տան` Տիարպեքիր մայրաքաղաքով…
Կը թուի, որ նախագահ Փութինը հեշտու-
թեամբ չի նահանջեր` ռուսական օդանաւի վրայ
թրքական դաւաճանական յարձակումէն ետք: Ան
պարտաւոր է աշխարհին ցոյց տալ, որ երբեք թոյլ
չի տար, որ ոեւէ մէկը անպատիժ յարձակի ռու-
սերու վրայ: Փութինը թրքական գործողութիւնը
բնութագրեց իբրեւ «հարուած թիկունքէն` ահա-
բեկիչներու մեղսակիցներու կողմէ» եւ խստօրէն
զգուշացուց «լուրջ հետեւանքներէ»:
Վերջապէս, այս անգամ մեծ պատառը մնաց
Էրտողանի կոկորդին… Ան յիմարաբար առճա-
կատման գնաց հիւլէական տէրութեան ղեկա-
վարի մը հետ, որ վճռականօրէն տրամադրուած է
լաւ դաս մը տալու ամբարտաւան թուրք նախա-
գահին, որ դեռ երկար պիտի մնայ իր յիշողու-
թեան մէջ:
Եթէ իսկապէս Էրտողանը յոյսեր կը փայփայէ,
որ Օ Թ ԱՆ-ն պ ի տ ի պ ա շ տ պ ա ն է ի ր ա ր կ ա -
ծախնդրութիւնը, ապա չարաչար կը սխալի: Ան
չի կրնար ռուսական օդանաւի խոցումը խե-
ղաթիւրուած ներկայացնել իբրեւ յարձակում
Թուրքիոյ վրայ, իսկ այնուհետեւ` թաքնուիլ
ՕԹԱՆ-ի փէշին տակ…
Ցաւօք, Թուրքիան լուրջ գլխացաւանք դար-
ձած է ՕԹԱՆ-ի համար: Թուրքիոյ նախագահին
անպատասխանատու պահուածքը քիչ մը տա-
րածքային խախտման առիթով` կը սպառնայ
ՕԹԱՆ-ի բոլոր անդամները ներքաշել աւելի մեծ
հակամարտութեան մէջ:
ՕԹԱՆ-ը պէտք է լրջօրէն մտածէ, թէ որքա՛ն
խոհեմ է անդամակցութիւնը ահաբեկչական
երկրի մը, որ կրնայ դարձեալ միջազգային լուրջ
միջադէպ հրահրել` յղի հեռուն գացող հետե-
ւանքներով, ամբողջ աշխարհի համար…
Թարգմանութիւնը`
ՌՈՒԶԱՆՆԱ ԱՒԱԳԵԱՆ
Արեւմտահայերէնի վերածեց`
«Եռագոյն» կայքը
Վատիկանի փակ արխիւներուն մէջ 1915ի մասին
բոլոր փաստաթուղթերը կը հրատարակուին
7. Editorial écrit en anglais
par Edmond Y. Azadian
et publié dans The Armenian
Mirror-Spectator en date
du 3 décembre 2015
La migration est le destin des
Arméniens. Nous avons une histoire
tragique de migration forcée. Bien sûr,
la migration la plus spectaculaire qui
mettait fin à toutes les migrations sub-
séquentes a eu lieu dans le sillage du
génocide de 1915, qui a déraciné la
majeure partie de la population armé-
nienne de sa patrie historique par
l’Empire ottoman et l’a dispersée à tra-
vers le monde. Cette expérience hante
chaque arménien et transcende les
générations, si bien que chaque fois
que nous voyons des réfugiés derrière
des barbelés, chaque fois qu’un bateau
rempli de réfugiés coule en mer, cela
touche une corde très sensible au fond
de nous.
Le flot actuel de réfugiés syriens
inonde le Moyen-Orient, l’Europe et
même l’Amérique du Nord, et est le
résultat d’une tragédie humanitaire
artificielle qui certainement aurait pu
être évitée et demande aujourd’hui une
attention et une action urgente.
Admettre ou refuser les réfugiés a
dépassé la portée humanitaire pour
devenir un problème politique, social,
économique et psychologique. Les
craintes et les soupçons sont ravivés
et trouvent leur expression à travers
des actions et des réactions politiques.
Cinquante pour cent de la population
de Syrie est réfugiée en raison de la
guerre civile brutale, qui déborde dans
les pays voisins; chaque pays, l’UE et
les Nations Unies ont tous été mobili-
sés pour répondre à cette question
vitale d’ampleur mondiale.
Très semblable à l’époque du géno-
cide arménien et de l’Holocauste juif,
les pouvoirs en place pourraient inter-
venir et arrêter le carnage, mais ils ne
le font pas. Si nous observons l’histoi-
re, dans le cas de l’Allemagne, il y a
même eu connivence avec le gouver-
nement ottoman. Plus tard, elle a mis
en place des programmes humani-
taires pour gagner la reconnaissance
des victimes et des survivants.
Aujourd’hui, certains des pays qui
se posent comme des bienfaiteurs sont
les principaux instigateurs cyniques de
la tragédie. Cette affaire a été crûment
exposée au cours d’un évènement
déchirant à Paris, lorsqu’Eric
Ouzounian, le père de Lola Ouzounian,
l’une des victimes de l’attaque du 13
novembre, au Bataclan, a refusé de
prendre part à un service commémora-
tif dédié à la mémoire des victimes et a
blâmé le gouvernement français pour
les attaques dans un article publié par
le Huffington Post. En particulier, il a
écrit : « La France mène une politique
désastreuse au Proche-Orient depuis
de nombreuses années. Nicolas
Sarkozy a violé les résolutions du
Conseil de sécurité des Nations Unies
interdisant toutes sortes d’interven-
tions par terre dans d’autres pays, a
envoyé des troupes en Libye pour ren-
verser Kadhafi, et s’est jointe à la coa-
lition contre Bachar al-Assad, alors
que ces pays ne sont pas les ennemis
de la France. ... Les présidents récents
ont agi avec une légèreté inconce-
vable, dirigée par une vision à courte
vue. Mais ce n’est pas la seule facette
de la responsabilité du monde poli-
tique. »
Le blâme peut aussi s’étendre aux
Etats-Unis et au Royaume-Uni mais
surtout à la Turquie. Pourtant, la
Turquie est récompensée pour son
rôle dans le crime. En fait, la Turquie
forme les criminels armés de l’EI et
les renvoient vers la Syrie pour com-
mettre leurs décapitations et saccages
meurtriers qui aboutissent à l’exode
des citoyens syriens vers les pays
voisins.
Le Liban a accepté plus d’un million
de réfugiés syriens, presque l’égal à un
quart de sa population. La Jordanie en
a admis plus de 600 000, tandis que la
Turquie a été forcée d’admettre 1,8
million de réfugiés, qui n’auraient pas
demandé l’asile si la Turquie n’avait
pas piqué le nid de frelons et créé des
troubles dans leur pays d’origine.
La Turquie a aidé les réfugiés à
inonder le continent européen et à
créer la panique. La ruse a réussi, et
les pays de l’Union européenne (UE)
réunis à Bruxelles ont prié Ankara de
ralentir ou d’arrêter le flux de réfugiés,
le récompensant par de très géné-
reuses offres. La Turquie a reçu 3,2
milliards de dollars en aide pour son
programme de réfugiés. Le plus grand
avantage est que la chancelière alle-
mande Angela Merkel a adouci sa posi-
tion et l’UE a promis de reprendre les
négociations au point mort avec la
Turquie, en vue de son entrée dans
l’Union européenne. Bien sûr derrière
ces gestes magnanimes, il y a une poli-
tique plus globale en jeu. La Turquie
était isolée dans son bras de fer avec
la Russie et ces changements de poli-
tique symbolisent la solidarité des
alliés avec la Turquie. Une dépêche
récente de Russie suggère les autorités
turques ont abattu l’avion russe qui
bombardait l’EI pour les gains que
reçoit la Turquie en pétrole pas cher
de leur part, pétrole volé des oléoducs
irakiens.
Le président Erdogan a dupé
l’Occident qui a toléré ses bombarde-
ments de cibles kurdes en Syrie et en
Irak, sous couvert de la lutte contre
l’EI. Son aventure irresponsable
d’abattre un avion militaire russe a
amené à contrecœur les alliés de
l’OTAN à son secours. Dans les deux
cas, c’est le monde à l’envers.
Tout en participant à ces aventures
de politique étrangère, le président
Recep Tayyip Erdogan nourrit une
bombe à retardement à l’intérieur du
pays. Toutes les cellules terroristes en
incubation en Turquie seront finale-
ment matures et se retourneront
contre lui parce qu’elles ne considè-
rent pas Erdogan et son parti suffisam-
ment fondamentalistes face à l’islam,
pratiquant la forme extrême de cette
religion. Lorsque Oussama ben
Laden a joyeusement tiré sur un Mig
Suite à la page 8
LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015 • ABAKA • 7
S E C T I O N F R A N Ç A I S E
LUNDI 21 DECEMBRE 2015
Diffusion globale du
problème des réfugiés
Assemblée nationale : la proposition
de Loi de Valérie Boyer a été
renvoyée en commission
Le 25 novembre dernier, l’Assemblée nationale française a examiné une pro-
position de loi visant à réprimer la négation des génocides et des crimes contre
l’humanité, déposée, il y a maintenant plus d’un an, le 14 octobre 2014.
Le 29 mai 1998, l’Assemblée nationale adoptait le principe selon lequel « La
France reconnaît publiquement le génocide arménien de 1915 ».
Mais si cette reconnaissance a pu être considérée comme un achèvement
pour certains, Valérie Boyer a estimé qu’il fallait aller plus loin pour éviter toute
concurrence des mémoires et toute inégalité de traitement entre les victimes et
leurs descendants.
1915-2015 : Hier, les Arméniens et les Assyriens ; aujourd’hui, à nouveau, les
Chrétiens d’Orient.
« La France doit protéger ces minorités, la France doit empêcher l’installation
du négationnisme, la France doit redevenir la Nation des Droits de l’Homme et
de la dignité humaine. »
Une majorité des membres du parlement qui se relayaient pour parler ont
appuyé la mesure par 26 voix en faveur et 12 contre la mesure.
Le Conseil de coordination des Organisations arméniennes de France (CCAF) a
publié un communiqué remerciant Valérie Boyer pour son leadership, ajoutant
que le soutien de la majorité des députés est la preuve que le point de vue est lar-
gement partagé au sein de l’Assemblée nationale.
Le CCAF a dit attendre du parti au pouvoir, ainsi que tous les militants des
droits humains à prendre les devants et à déclarer inacceptable le refus du géno-
cide arménien et à établir des lignes directrices juridiques punitives.
Le groupe a également déclaré que le président français François Hollande doit
être tenu responsable pour ses promesses antérieures de soutien à une telle
mesure et agir rapidement pour son adoption en tant que loi.
Un projet de loi criminalisant la négation du génocide arménien a été adopté
par la chambre basse du Parlement français le 22 décembre 2011 et par le Sénat,
le 23 janvier 2012. Cependant; il a été déclaré inconstitutionnel par la plus haute
juridiction de la France, le Conseil constitutionnel, le 29 février 2012.
Le Groupe de Minsk de l’OSCE a
publié une déclaration conjointe dans
le cadre de la Conférence ministérielle
de l’OSCE à Belgrade. Selon la déclara-
tion faite par le ministre russe des
Affaires étrangères Sergueï Lavrov, le
secrétaire d’Etat des États-Unis John
Kerry et le secrétaire d’Etat aux
Affaires européennes de la France
Harlem Désir, ils restent unis dans leur
engagement à la médiation d’un règle-
ment pacifique du conflit du Haut-
Karabagh.
Le 3 décembre 2015, « Nous, les
chefs de délégation des pays co-prési-
dents du Groupe de Minsk - Serguey
Lavrov, ministre des Affaires étran-
gères de la Fédération de Russie, John
Kerry, secrétaire d’Etat des Etats-Unis,
Harlem Désir, secrétaire d’Etat aux
Affaires européennes de la France -
Suite à la page 8
Karabagh : le Groupe de Minsk de
l’OSCE reste le seul format accepté
8. Diffusion globale...
Suite de la page 7
soviétique en Afghanistan grâce à des
missiles Stinger fournis par les Etats-
Unis, qui aurait pu imaginer qu’il pour-
rait prendre pour cible l’Occident, et
jeter son dévolu sur le World Trade
Center ?
Un drame humanitaire est en train de
se dérouler en Europe alors que les
réfugiés syriens tentent de couper les
barbelés à la frontière de la Hongrie, et
de marcher à travers le tunnel sous la
Manche vers l’Angleterre.
De nombreux pays ont mis en place
des quotas pour recevoir les réfugiés,
le plus généreux étant l’Allemagne. La
France est la suivante sur la ligne, mal-
gré la menace de réaction politique par
l’extrême droite de Marine Le Pen, qui
aspire à prendre la présidence, en
jouant sur les craintes xénophobes de
la population, déjà amplifiées par les
récentes attaques.
Le Canada recevra 25 000 réfugiés
syriens, mais la promesse du président
Obama d’admettre 10 000 réfugiés, et
d’opposer son veto fait face à l’opposi-
tion du Congrès des Etats-Unis.
Les sondages indiquent que 53% à 56%
de la population des Etats-Unis est
contre l’admission de réfugiés musul-
mans. Qui sait à quoi ressemblent ces
réfugiés syriens ? Quelqu’un a
répondu : le père biologique de Steve
Jobs, était en effet un immigrant
syrien. Imaginez si Albert Einstein
avait été sur le paquebot allemand St-
Louis parmi les 937 passagers, presque
tous juifs, lorsque le navire a été forcé
de quitter le port de Miami et de
retourner en Europe. Plus d’un quart
des passagers sont décédés plus tard
au cours de l’Holocauste.
Le Président Frank D. Roosevelt sus-
pectait que certains espions nazis
avaient pu se glisser parmi les réfugiés
juifs, il a donc limité leur entrée aux
États-Unis.
Au lendemain de la Seconde Guerre
mondiale, l’immigration juive, peut-
être plus que tout autre groupe, a
transformé l’Amérique culturellement,
scientifiquement et philosophique-
ment. Dans un sens, ils ont transféré
les meilleures traditions de l’Europe
vers les États-Unis.
La phobie anti-immigrés du président
Roosevelt s’est également tournée
contre la minorité japonaise du pays.
120 000 personnes d’ascendance japo-
naise vivant sur la côte Ouest ont été
arrêtées et détenues sans accusations
durant la Seconde Guerre mondiale.
Elles ont été brutalement envoyées
dans des camps d’internement pen-
dant toute la durée de la guerre. Bien
sûr, le gouvernement des Etats-Unis a
présenté des excuses aux victimes de
cette politique et elles ont été indemni-
sées financièrement plus tard.
Les craintes d’aujourd’hui peuvent se
justifier et certaines brebis galeuses
peuvent franchir les frontières avec
des réfugiés légitimes, eux-mêmes vic-
times du terrorisme et fuyant ces
mêmes terroristes qui ont l’Occident
dans leurs mires. Près de 30 gouver-
neurs, principalement des républi-
cains, ont exprimé leur position contre
l’admission de réfugiés dans leurs
états, mais l’immigration est régie par
la politique fédérale.
Le président Obama a déclaré,
« Quand j’entends les gens dire que
peut-être nous devrions simplement
admettre les chrétiens et non les
musulmans, quand j’entends des diri-
geants politiques suggérer un test reli-
gieux pour toute personne fuyant un
pays déchiré par la guerre, lorsque cer-
taines de ces personnes sont issus de
familles qui ont bénéficié d’une protec-
tion alors qu’ils fuyaient la persécution
politique, c’est honteux. Ce n’est pas
américain. Ce n’est pas ce que nous
sommes. Nous ne disposons pas d’un
test religieux pour avoir de la compas-
sion. »
Les immigrants ont fondé ce pays et il
ne peut se tourner contre sa raison
d’être. Dix mille réfugiés ne représen-
tent qu’une goutte d’eau dans un océan
de 350 millions d’habitants.
Le Secrétaire général des Nations
Unies, Ban Ki-Moon, a critiqué les
contrôles aux frontières dans un appel
à l’Europe pour répondre à la crise des
réfugiés avec « compassion, solidarité
et responsabilité partagée. »
L’Arménie fait montre de compassion
en accueillant 17 000 réfugiés syriens,
au troisième rang en Europe en termes
d’admission des réfugiés. Le directeur
des Amis Européens de l’Arménie,
Eduardo Lorenzo Ochoa, a écrit dans
un article que « l’Arménie montre à
l’Europe comment accueillir les réfu-
giés. » La plupart des réfugiés syriens
en Arménie sont d’origine arménienne,
mais il y a aussi des Yézidis et des
Assyriens qui ont fait de l’Arménie leur
maison. M. Ochoa conclut :
« L’approche de l’Arménie à la crise
actuelle est la suite directe de cette
tradition louable, et prouve que
l’Arménie possède entièrement et
indéniablement les valeurs de la com-
munauté européenne. »
Bien que l’Arménie soutiennent les
valeurs européennes, l’Union euro-
péenne n’a pas de plans pour soutenir
les réfugiés en Arménie, après l’envoi
de 3,2 milliards de dollars à la Turquie
pour la cause.
Un mot doit être dit sur les pays qui
ont contribué à la crise en Syrie en
armant les terroristes : l’Arabie saoudi-
te, le Koweït, le Qatar et Bahreïn n’ont
accepté aucun réfugiés bien que leurs
signatures tachées de sang marquent
le destin de ces réfugiés.
Nadim Houry, directeur adjoint
pour l’Orient, l’Afrique du Nord et le
Moyen-Orient de Human Rights
Watch, a qualifié l’inaction de ces pays
riches face à la crise syrienne de
« honteuse. »
Ces réfugiés n’ont pas choisi d’eux-
mêmes de se précipiter en Europe ou
en Amérique. Ils vivaient, en effet,
dans un pays stable et nous pouvons
même ajouter, prospère, jusqu’à ce
que l’Occident ait décidé qu’un chan-
gement de régime était nécessaire.
La morale de l’histoire est de ne pas
bombarder et détruire des pays
stables, pour ensuite feindre la charité
pour les victimes.
Traduction N.P.
8 • ABAKA • LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015
Karabagh : le Groupe...
Suite de la page 7
restons unis dans notre engagement de
médiation pour un règlement pacifique du
conflit du Haut-Karabagh.
Nous saluons la prochaine rencontre entre
les président de l’Azerbaïdjan Ilham Aliev et
le Président de l’Arménie Serge Sargissian
sous les auspices des co-présidents du
Groupe de Minsk. A la lumière de l’escalade
récente des tensions, nous appelons les par-
ties à se réengager pour une résolution paci-
fique du conflit et à dissiper toute perception
faussée de leur inapplication à parvenir à un
accord négocié. Les parties doivent pour-
suivre les discussions entamées lors des
sommets de Sotchi, du Pays de Galles et de
Paris en 2014 autour des éléments d’un
accord global, et doivent intensifier leur dia-
logue en 2016 sur la base de propositions en
cours de discussion.
Avec l’escalade importante cette année de
la violence le long de la ligne de contact et la
frontière arméno-azerbaidjanaise, le statu
quo est devenu fragile. Nous condamnons en
particulier l’utilisation de mortiers et autres
armes lourdes, et regrettons profondément
les pertes civiles causées par ces armes. Il
n’y a pas de solution militaire au conflit du
Haut-Karabagh, et il n’y a aucune justifica-
tion pour la mort et les blessures de civils
innocents. Nous faisons appel aux parties le
plus fermement possible pour réduire les
tensions et protéger des vies. Les pays co-
présidents ont proposé des mesures visant
afin de réduire les risques, et nous encoura-
geons les parties à les adopter, y compris à
mettre en place un mécanisme d’enquête de
l’OSCE.
Nous saluons les progrès accomplis par
les parties permettant l’échange de données,
sous les auspices du Comité international de
la Croix-Rouge (CICR), sur les personnes
disparues. Nous encourageons la poursuite
de la coopération avec le CICR et nous
devons veiller à ce qu’il dispose de fonds suf-
fisants pour mettre pleinement en œuvre
cette mesure humanitaire importante. La
décision des autorités azerbaïdjanaises de
retourner un soldat arménien ayant franchi
la ligne de contact et un civil arménien ayant
franchi la frontière internationale était un
geste humanitaire utile et cohérente avec les
obligations internationales humanitaires.
Nous exhortons les parties à retourner tous
les prisonniers encore détenus comme le sti-
pule la déclaration Astrakhan d’octobre 2010
adoptée par les présidents arménien, azer-
baidjanais et russe. La mise en place d’un
dialogue entre les Arméniens et les
Azerbaidjanais visant à créer une confiance
entre les peuples voisins reste nécessaire.
Nous encourageons les parties à travailler
avec les co-présidents afin de favoriser la
mise en place des projets réunissant des per-
sonnes touchées par le conflit.
Au cours de la dernière année, nous avons
assisté à une augmentation des attaques ver-
bales contre les co-présidents et le format du
Groupe de Minsk. Nous soulignons que le
Groupe de Minsk reste le seul format accep-
té par les parties et a la pleine confiance de
tous les Etats membres de l’OSCE. Toute
tentative d’accuser les co-présidents dans
l’absence d’avancée dans le processus de
négociations ne font que masquer le princi-
pal obstacle à la paix - le manque de volonté
politique en Arménie et en Azerbaïdjan à
parvenir à un règlement négocié. Les co-pré-
sidents continueront à informer les organisa-
tions internationales et régionales intéres-
sées à soutenir le processus du Groupe de
Minsk. Nous réaffirmons notre volonté de
travailler en étroite collaboration avec les
parties pour atteindre notre objectif com-
mun à parvenir à une paix durable. »
Calouste Sahakian : « Il y a un changement
positif dans les relations économiques
entre l’Arménie et l’Iran
Le Président de
l’Assemblée natio-
nale d’Arménie, Ca-
louste Sahakian, a
reçu l’ambassadeur
iranien nouvelle-
ment nommé, Se-
yed Kazzem Sajja-
di. Sahakian a féli-
cité Sajjadi pour sa
nomination, puis a évalué les activités d’une vingtaine d’années de
l’ambassade d’Iran à Erévan, et a souligné le rôle des ambassadeurs
dans le développement de relations interétatiques, il a également
exhorté le nouvel ambassadeur à faire tous les efforts possibles afin
de développer davantage les relations actuelles.
« La coopération arméno-iranienne continue à se développer
dans tous les domaines, » a noté Calouste Sahakian. « Un change-
ment positif a été enregistré dans les relations économiques bilaté-
rales. »
Calouste Sahakian a exprimé sa satisfaction envers les activités
des groupes d’amitié des parlements des deux pays, le dialogue ren-
force la coopération dans tous les domaines. Sahakian a noté être
bien conscient des projets communs arméno-iraniens, et a exprimé
l’espoir que l’Ambassadeur Sajjadi fasse la promotion de leur mise
en œuvre et l’élaboration de nouveaux projets. Le chef du parlement
arménien a également assuré que, comme d’habitude, le Parlement
collaborera avec l’ambassade d’Iran et aidera à la mise en œuvre de
nouveaux projets. Seyed Kazzem Sajjadi a, pour sa part, déclaré qu’il
était heureux de commencer sa mission diplomatique en Arménie.
Selon l’ambassadeur il faudrait promouvoir l’approfondissement des
relations diplomatiques arméno-iraniennes et le développement de
la coopération dans tous les domaines.
Le diplomate iranien a également présenté les projets à mettre en
œuvre durant son mandat, et les projets qui sont en cours en santé,
éducation, culture et économie. Soulignant le rôle de la diplomatie
parlementaire dans le développement des relations bilatérales,
l’ambassadeur Sajjadi a déclaré qu’il sera conforme à la coopération
entre les groupes parlementaires d’amitié et l’intensification de
visites mutuelles.
9. BY EDMOND Y. AZADIAN
When President Obama launched
his healthcare reform bill, he triggered
a nationwide controversy. The most
vocal opponents of the bill took their
position in order to express their
opposition to the president rather than
the content of the bill. Therefore, any
legislative move by the president
seemed toxic.
To dramatize the controversy, polit-
ical satirist Jon Stuart, the former host
of Comedy Central’s “The Daily Show”
conducted a survey, asking people
whether they favored Obamacare or
Affordable Healthcare. Lo and behold,
the latter turned out to be the winner.
The farce, of course, is that the people
were choosing the very same bill pre-
sented under two different labels.
If that degree of ignorance is toler-
ated in the most democratic country in
the world, some latitude can be
allowed for the electorate in Armenia,
which is facing a referendum on con-
stitutional reforms on December 6.
As of this writing, polls taken in
Armenia indicate that 50 percent of
the voting public is undecided. That
may be the result of a variety of rea-
sons: either the constitutional reforms
have not been properly explained to
the voting public or the voters are
overwhelmed by the pressing demands
of their livelihood — because of ram-
pant poverty — or there is general apa-
thy towards any political issues.
But since the constitution will
determine the course of their daily
lives in the future, it must be taken
seriously so that the public does not
miss this opportunity to make its posi-
tion heard.
As complicated as those amend-
ments may be, there are certain salient
topics which are not beyond the com-
prehension of the ordinary citizen.
One of those issues is the transforma-
tion of the government from a presi-
dential democracy to a parliamentary
system. Under the current system, the
president is elected by the people and
can only serve two five-year terms.
The president retains single-handedly
all power. In the parliamentary system,
however, the president will be elected
by the National Assembly or parlia-
ment, for a one term of seven years
and he is no longer the commander-in-
chief of the armed forces. That power
will be conferred upon the prime min-
ister. The presidency will become a
mostly ceremonial post and the presi-
dent will be accountable to the parlia-
ment.
The number of seats in the parlia-
ment will be reduced from 131 to 101
and political parties will compete to be
elected to the parliament, rather than
individuals campaigning for seats.
Under the current system, a propor-
tion of the parliament is elected from
the list of individual candidates and
another group through party slates.
The government is, of course, pro-
moting a yes vote, whereas the opposi-
tion is spearheading the no campaign.
The main argument of the opposi-
tion is that through the proposed
amendments, President Serge
Sargisian is planning to perpetuate his
own rule. Armenia has in place a two-
term limit for the president, thus
Sargisian, who has run twice, cannot
do so anymore. He has, incidentally,
ruled out seeking the position of prime
minister if the changes are adopted.
The viewpoint of the opposition
gains some validity when we dissect
Armenia’s political spectrum.
As the head of the Republican
Party, Sargisian may indeed wield
some influence because it is the pub-
lic’s opinion that the Republican Party
will continue to dominate the parlia-
ment for the foreseeable future.
But that cannot last forever, as it
has been proven time and time again
Armenia’s recent history shows that
political parties have an ephemeral
nature and they are anchored on oli-
garchs or powerful individuals rather
than a set of beliefs or principles.
A case in point is Gagik Zaroukian’s
Prosperous Armenia Party, which
experienced a dramatic growth and
importance in Armenia’s power struc-
tures, only to be pulverized when his
business interests were threatened. As
of now, it has become a marginal party
hanging on to the coattails of the
Republican Party.
Therefore, the transformation into a
parliamentary system will mean
progress in democracy, as the political
parties mature and stand on their own,
advocating their particular political
philosophies or maintaining a plat-
form.
But because Armenia has not
reached that level of political sophisti-
cation yet, the road towards a more
democratic system should not be
blocked at this stage.
The constitution already underwent
one level of transformation during
Robert Kocharian’s administration in
2005, adopting the semi-presidential
system.
The proposed constitutional
reforms were launched in 2013 with
the input of the experiences of more
advanced democracies. The recom-
mendations of the Venice Council have
also been integrated in the proposed
amendments. The Venice Council,
which was created under the aegis of
Cont’d on page 10
LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015 • ABAKA • 9
E N G L I S H S E C T I O N
MONDAY DECEMBER 21, 2015
Armenia at a
Legislative Crossroad
Armenia MOD: All this will
not go unanswered
The border tension is linked to
domestic politics and regional develop-
ments.
Minister of Defense of Armenia
Seyran Ohanyan expressed such a view
speaking to Armenian News-NEWS.am,
and reflecting on the tension caused by
Azerbaijan in recent days.
“It’s not about the people, but the
[Azerbaijani] leaders who exacerbate
the situation,” Ohanyan said. “I’m being
harsh in saying, but this situation
allows me to say a scum is a scum. (…)
All this will not go unanswered.”
In the Armenian defense minister’s
words, this situation has already
become a format and a way of life for Azerbaijan.
“Our adversaries have chosen this [way of life],” Seyran Ohanyan added.
“They should be treated the same way as they treat.”
Border tension has increased in recent days, and as a result, the Armenian
side has suffered one casualty and three injuries.
Seyran Ohanyan
Russia air base in Armenia gets
first batch of military helicopters
The first group of military heli-
copters has arrived in capital city
Yerevan’s Erebuni Air Base of the
Southern Military Okrug (district) base
of the Russian Armed Forces that are
stationed in Armenia.
The seven choppers were brought
from Krasnodar Krai (region), Russia.
Press service of the Southern
Military Okrug informed Armenian
News-NEWS.am that another consign-
ment of military helicopters will be
sent by the year’s end.
Erebuni Air Base has become a
component of the 102nd Russian
Military Base in Gyumri, Armenia.
Armenia and Luxembourg sign
Air Services Agreement
In the framework of his visit to Luxembourg, Karen Chshmarityan today had a
meeting with Luxembourg’s Sustainable Development and Infrastructure
Minister François Bausch .
At the meeting, the European side was represented by chief advisers of
Luxembourg government Tom Weisgerber and Félicie Weycker, Varos
Simonyan, Trade Representative to the EU, and Anna Chobanyan, head of Civil
Aviation Policy and Economic Regulation Department at Armenia’s Economy
Ministry, representing the Armenian side.
During the meeting, issues on the mutual significance of cooperation in the
aviation sphere were discussed.
François Bausch noted that Luxembourg’s Cargolux Airlines is very interested
in Armenian market and thanked Karen Chsmaritian for providing 7 degrees of
freedoms for cargo transportation in the field of bilateral cooperation.
He also said that Cargolux is going to present a cooperation program. Mutual
agreement was reached on organizing the visit of Cargolux representatives to
Armenia, during which the cooperation program will be discussed through rele-
vant meetings and discussions.
At the meeting, Armenian and Luxembourg representatives also signed an
intergovernmental Air Services Agreement under which the airline companies of
both states are provided with the opportunity to use routes for civil and cargo
transportation pursuant to the fifth and seventh freedoms.
The agreement was signed by Armenia’s Minister of Economy Karen
Chshmaritian and Luxembourg’s Sustainable Development and Infrastructure
Minister François Bausch.
10. Armenia at a...
Cont’d from page 9
the Council of Europe, operates under
the paradigm of “democracy through
law.”
Former President Kocharian is
opposing the constitutional changes,
because, he insists, “the proposed
amendments fail to provide the true
‘decentralization’ which is one of the
purported aims of the reform.”
While Kocharian opposes the
reforms based on principal, the oppo-
sition parties are promoting the “no”
vote, on the principal of opposing
every directive from the government.
The Armenian National Congress,
headed by former president, Levon
Ter-Petrosian, held its own rally to
oppose the referendum.
Heritage Party founder Raffi
Hovannisian and Founding Parliament
headed by Jirair Sefilyan, are conduct-
ing their own “no” campaign.
The “no” campaign is not always
based on substance; it is mostly moti-
vated by politics, as it is revealed by
the statement of one of the opposition
leaders, Aram Manukyan, who recent-
ly visited Georgia, where the parlia-
mentary system was adopted and the
democratic process is experiencing its
own growing pains.
“I have met members of political
parties represented in the parliament,
Georgia is facing serious problems
today. They say it was not timely. I
don’t mean at all that the parliamen-
tary model is not good; it was just a
matter of expediency.”
Manukyan added that he opposed
the reforms because the country “is on
the threshold of war.”
It may sound ironic that all three
traditional parties have adopted an
identical position supporting the “yes”
vote. The ARF, Social Democratic
Hunchakyan Party and the ADL have
all expressed their positions and they
have been siding with the administra-
tion. The reason they support the “yes”
vote does not mean they are in the
pocket of the present administration.
As traditional parties, which have
many years of experience under their
belts, they see the prospect of future
developments as the other parties
mature and the parliamentary system
becomes truly functional then there
are opportunities of power sharing.
The ARF has the added incentive of
favoring the referendum because it has
chosen to join the ruling party in a
coalition.
During the remaining short time
before the referendum, the undecided
voters have to make up their minds.
But the government is convinced that
the yes position will carry the day on
December 6. Otherwise, they would
not have taken the chance.
One way or another, Armenia’s
legislative drama will end on
December 6.
10 • ABAKA • LUNDI 21 DECEMBRE 2015 - MONDAY DECEMBER 21, 2015
Zarakolu, who recognized
Armenian Genocide, receives
Peace Award
Turkish publisher Ragıp Zarakolu,
who had recognized the Armenian
Genocide, was awarded with
Denmark PL Foundation Peace
award. “Armenpress” reports the
aforementioned citing
DemokratHaber. According to the
latter, the prize will be awarded on
December 10.
The award is handed to Zarakolu
for the huge efforts he made in the
spheres of freedom of thought and expression, as well as human rights. He pub-
lished many books about the Armenian Genocide. He has visited Armenia for
several times, as well as the Armenian Genocide memorial complex.
EU to launch talks with Armenia
on unfair competition in area
of air transportation
In the framework of the struggle against unfair
competition, the European Commission stated
about its intention to seek a mandate from nation-
al governments of EU member-states for talks with
countries of the Gulf, as well as Turkey, China,
Mexico, Armenia and Association of Southeastern
Asian Nations (ASEAN) regarding the so-called
“Aviation package,” aimed at the economic growth
and improvement of competition within the EU.
The European Commission wants to convince Gulf-based airlines to give up
alleged subsidies as the EU plans to struggle against unfair competition.
European airlines accuse Gulf carriers – including Qatar Airways, Emirates and
Ethiad Airways - of receiving market-distorting state subsidies, a charge denied
by the companies themselves.
“While the additional connections provided by the Gulf airlines are welcome,
there are concerns regarding the conditions under which they operate,” the
European commission representative said, Euronews reports.
Professor: Resumption of “Great
Silk Road” will be “Agreement
of the Century” for Armenia
The agreement on resuming the
“Great Silk Road” will be the “Agreement
of the Century” for Armenia, especially
considering China’s involvement in the
construction of Iran-Armenia railway.
Nubar Chalmyan, Head of the Chair in
the Department of Diplomatic Service
and Communication, Faculty of
International Relations at Yerevan State
Linguistic University (YSLU), told
Armenian News – NEWS.am correspon-
dent.
He said that only a month ago he was
in Moscow, where he took part in the
international forum entitled “Silk Road:
Cultural Cooperation.” The forum was
attended by 300 guests from 16 countries
of the world, which are included in the
map of the “Great Silk Road.”
“4 countries from our region –
Armenia, Azerbaijan, Turkey and the
Islamic Republic of Iran – were repre-
sented [at the forum]. The great impor-
tance of resuming the “Silk Road” was
stressed at the forum. As to Armenia,
this is very important to us, since back in
the middle ages Armenia was on that
road and had trade relations with many
countries,” Nubar Chalmyan said.
According to him, the resumption of
this road in the 21st century is very
important for Armenia, since the country
will get the opportunity to have open
borders to the external world. “We are
ready - and the Chinese side also knows
this – to provide them with our intellec-
tual potential. The Armenian-Chinese
relations over the last years showed that
the Chinese value our scientific poten-
tial. The proof of this is, for instance, the
launch of “Nairit-2” in China,” Chalmyan
said.
The Professor also stressed that wide
perspectives will open for Armenia
thanks to the cooperation with Iran and
China in the sphere of railway construc-
tion. “Speaking about the “Great Silk
Road,” we must also suppose air routes.
I’m sure Yerevan-Beijing and Yerevan-
Shanghai flights will open,” Nubar
Chalmyan said.
Documents on Armenian Genocide
from Vatican Archive Published in
7-Volume Set
The Ministry of Foreign Affairs of Armenia informs that The Pontifical
Oriental Institute of Santa Maria Maggiore, the premier center for the study of
Eastern Christianity in Rome, held a special presentation event for a unique
seven-volume set of books on the Armenian Genocide by Father Georges-Henri
Ruyssen on November 21. The event was organized by the Embassy of Armenia
in the Holy See.
Rector of the Pontifical Oriental Institute David Nazar, clergymen of the
Armenian Apostolic and Catholic churches, political representatives, and mem-
bers of Armenian community in Italy were among the participants of the event.
The publication presents all the documents on the Armenian Genocide from
the period of the Hamidian massacres till the post-Genocide years of Kemalist
rule preserved in the Vatican closed archives, and provides a full picture of all
the stages of the Genocide, from planning to implementation.
During his speech, Ambassador of Armenia to the Holy See Mikael Minasyan
stressed the fact that the seven-volume set is a significant achievement for geno-
cide studies and contributes to the history of both the Armenian people and the
Turkish people as well. “The work by Father Ruyssen helps us to trace back the
facts. It helps us to read the past thus learning the lessons for the future,”
Minasyan said.
At the event, Minasyan presented Father Georges-Henri Ruyssen the Order of
Honor awarded by the President of Armenia for his contribution to Armenian
Studies and for his dissemination of spiritual values.
