МИС-МТС - "Оюутны эрдэм шинжилгээний бага хурал 2018"

1. МАНДАХ ИХ СУРГУУЛЬ
Мэдээлэл технологийн сургууль
Старт-ап, жижиг дунд байгууллага, үйлдвэрллийг дэмжих
цахим систем
Батмөнх Билгүүн, SW18D004
УЛААНБААТАР ХОТ
2018 ОН

2. АГУУЛГА
ХУРААНГУЙ ...........................................................................................................................................3
ТҮЛХҮҮР ҮГ...........................................................................................................................................3
ОРШИЛ.....................................................................................................................................................3
ЗОРИЛГО..................................................................................................................................................3
ЗОРИЛТ.....................................................................................................................................................4
СУДАЛГААНЫ АРГА ЗҮЙ ...................................................................................................................4
СУДАЛГААНААС ГАРАХ ҮР ДҮН.....................................................................................................4
Бүлэг 1:......................................................................................................................................................4
1.1 СТАРТ-АП БИЗНЕС БОЛОН CROWDFUNDING –ИЙН ТУХАЙ...........................................4
1.2 Старт-ап бизнесийн тодорхойлолт...............................................................................................4
1.2 CrowdFunding гэж юу вэ ? .............................................................................................................5
Бүлэг 2: CROWDFUNDING СИСТЕМ МОНГОЛ УЛСАД НЭВТРҮҮЛЖ СТАРТ-АП, ЖИЖИГ
ДУНД БАЙГУУЛЛАГА, ҮЙЛДВЭРЛЛИЙГ САНХҮҮГЭЭР ДЭМЖИХ ТУХАЙ..........................5
2.1 Олон улс CrowdFunding системээр дамжуулан Старт-ап, жижиг дунд байгууллага,
үйлдвэрллийг ихээр дэмжиж байна....................................................................................................5
2.3 CrowdFunding системээр дамжуулан их хэмжээний санхүүжилт авсан Start-Up гадны
бизнесүүд ..............................................................................................................................................6
2.4 Старт-ап, жижиг дунд байгууллага, үйлдвэрллийг дэмжих цахим систем бүтээхэд..............7
шаардагдах архитектурийн сонголт...................................................................................................7
2.4.1 Програмчлалын сонголт.............................................................................................................7
ДҮГНЭЛТ .................................................................................................................................................9
АШИГЛАСАН НОМ ЗҮЙ.....................................................................................................................10
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, Улаанбаатар ..................................................................................10
http://mandakh.edu.mn/upload/files/Article-2018.zip .........................................................................10

3. Старт-ап, жижиг дунд байгууллага, үйлдвэрллийг дэмжих
цахим систем
Батмөнх Билгүүн,
СХД, 28-р хороо Сансарын 7-24 тоот
Merc.Beeku@gmail.com
Батмөнх Билгүүн
ХУРААНГУЙ
Монгол улсад жижиг дунд үйлдвэрлэл, байгууллагыг мэдээлэл технологийн салбартай
уяалдуулан дэмжих бодлого байдаггүй байгаа нь жижиг дунд үйлдвэрлэл, байгууллагыг старт-
ап компаний жишээн дээр суурьлан дэмжлэг, санхүүжилт босгох хувь тараах хоёр тал
ашигтай байх цахим системийн тухай.
ТҮЛХҮҮР ҮГ
Бизнес, санхүү дэмжлэг босгох, цахим вебсайт, төсөл
ОРШИЛ
Start-Up компани гэсэн нэршил нь салбар бүрт дурьдагдах болсон. Гэхдээ чухам Start-Up
компани гэж ямар компанийг хэлэх вэ, энэ бизнесийн бусад хэлбэрээс юугаараа ялгаатай гэдэг
талаар нарийн зааг ялгааг нь тайлбарласан тодорхойлолт байдаггүй. Start-Up компани гэдэг нэр
томъёо нь 2000 оны эхээр “Dot com bubble” буюу технологид суурилсан интернет компаниуд
олноороо төрөн гарч эхэлсэн үеэс үүдэлтэй.
Монгол улсад социалист эдийн засгийн үед хоршоолол гэдэг нэр томъёо бий болж “Дэм
дэмэндээ дээс эрчиндээ” гэсэн ураиатайгаар малчид, тариаланчид хамтран ажиллах болсон үеээс
монгол улсад ийм төрлийн бизнес дэлгэрсэн гэж үзэж бас болох юм. Start-Up бизнесыг
одоогоор залуус маш ихээр сонирхон эхлүүлж ялангуяа мэдээлэл технологийн салбарт
давамгайлын хүч түрж, бүтээх хүсэл эрмэлзлийг төрүүлж, цаашлаад дэлхийн зах зээлд монгол
залуучууд оюун ухаанаараа өрсөлдөх нөөц бололцоог бий болгох системийг ашиглах нь зүйтэй.
ЗОРИЛГО
Start-up бизнест тулгарч буй санхүүжилтын асуудлыг шийдвэрлэх, start-up байгууллагуудын үйл
ажиллагааг тасралтгүйгээр өргөжүүлэн хөгжүүлэх боломж бүхий систем бүтээхэд оршино.

4. ЗОРИЛТ
• Start-Up гэж юу ? судлах
• Start-Up компанийг эхлүүлэхэд тулгардаг санхүүжилтыг асуудлыг судлах
• Start-Up эхлүүлэхэд тулгардаг санхүүжилтын асуудлыг CrowdFunding системээр
шийдвэрлэх арга замыг судлах
• Start-Up байгууллага хөрөнгө оруулагч хоёр талд ашиг гаргах боломжийг системд
нэвтрүүлэх аргыг судлах
• Crowdfunding for Start-up систем бүтээх
СУДАЛГААНЫ АРГА ЗҮЙ
Системийн шинжилгээний аргыг ашиглах ба ажиглалт, анализын аргуудыг ашиглана.
СУДАЛГААНААС ГАРАХ ҮР ДҮН
Бодит хэрэгцээ шаардлагад үндэслэн, хөгжүүлсэн Start-up бизнесийн санхүүжилт босгоход
шаардлагтай систем бүтээх.
Бүлэг 1:
1.1 СТАРТ-АП БИЗНЕС БОЛОН CROWDFUNDING –ИЙН ТУХАЙ
Стартап компани гэж хүн болгон ярих болсон. Гэхдээ чухам Стартап компани гэж ямар
компанийг хэлэх вэ, энэ бизнесийн бусад хэлбэрээс юугаараа ялгаатай гэдэг талаар нарийн зааг
ялгааг нь тайлбарласан тодорхойлолт байдаггүй. Стартап компани гэдэг нэр томъёо нь 2000 оны
эхээр Цахиурын хөндийд үүссэн “Dot com bubble” буюу технологид суурилсан интернет
компаниуд олноороо төрөн гарч эхэлсэн үеэс үүдэлтэй.
Эдгээр компаниудын онцлог нь технологиор өрсөлдөн, интернетийн зах зээлд нэвтрэн
үйлчлүүлэгчдэд бүтээгдэхүүнээ хүргэн олон тэрбум долларын ашиг олох болсон нь хөрөнгө
оруулагчдын(Venture capitalist/Angel investors) сонирхлыг маш ихээр татаж эхэлсэн юм.
1.2 Старт-ап бизнесийн тодорхойлолт
Цаашид өсөж хөгжих СтартАп гэдэг нь тасралтгүй үргэлжлэх, цаашид өргөжин тэлэх
боломжтой бизнес моделийг хайхаар загварчлагдсан түр хугацааны байгууллага юм.
А. Өсөж хөгжих Старт-Ап компанийн бизнес модел нь тасралтгүй үргэлжлэх буюу
дахин дахин давтагдахуйц байх шаардлагатай. Ингэж байж цаашид үйл ажиллагаагаа
тогтвортой үргэлжлүүлнэ.
B. Өсөж хөгжих Старт- Ап компаниуд хөрөнгө оруулагч нарын хөрөнгийг нь өсгөж
өгөхийн тулд өсөн дэвжих боломжтой байх шаардлагатай. Ийм амлалтаар хөрөнгө
оруулагчдын итгэлийг олох болно.
C. Өсөж хөгжих Старт-Ап компанийн зорилго цаашид өсөн дэвжээд том компани
болоход чиглэсэн байдаг. Ийм учраас СтартАп гэдэг бол байгууллагын хөгжлийн түвшний
нэгэн хэлбэр, түр хугацааны байгууллага юм.

5. 1.2 CrowdFunding гэж юу вэ ?
“Crowdfunding” нэр томъёог тайлбарлахын тулд тухайн үгийг задалбал Crowd + funding
буюу олноороо санхүүжүүлэх гэж орчуулж болох юм. Энэхүү нэр томъёо, ойлголт аль 1840
оноос эхтэй бөгөөд оффлайн хэлбэрээр хүмүүс олон хүнээс хандив тусламж хүсэх хэлбэрээр
хөгжиж ирсэн байна. Crowdfunding-н төрлүүд Олноор санхүүжилт бий болгох 3 төрөл байна.
Үүнээс хараар тодруулсан хоёрыг нь “community crowdfunding” гэж нэрлэдэг.
Reward crowdfunding / Амлалт өгч санхүүжилт татах
Charity crowdfunding / Буяны санхүүжилт татах
Equity crowdfunding / Хувьцаанд санхүүжилт татах
Бүлэг 2:
CROWDFUNDING СИСТЕМ МОНГОЛ УЛСАД НЭВТРҮҮЛЖ СТАРТ-АП, ЖИЖИГ
ДУНД БАЙГУУЛЛАГА, ҮЙЛДВЭРЛЛИЙГ САНХҮҮГЭЭР ДЭМЖИХ ТУХАЙ
Монголд Equity crowdfunding буюу Хувьцаанд санхүүжилт татах арга нэлээн хөгжиж байна.
P2P /peer to peer/ болон Micro зээлүүдийг арилжааны банкууд болон банк бус байгууллагууд
нэлээдгүй хэмжээгээр дэмжин ажиллаж байна. Гэхдээ энэ нь иновацийн бүтээгдэхүүн
төрүүлэхэд хангалтгүй, нөхцөл байдалдаа тохиромж муутай байгаа учраас Community
crowdfunding загварыг нэвтрүүлэх нь зүйтэй байна.
2.1 Олон улс CrowdFunding системээр дамжуулан Старт-ап, жижиг дунд байгууллага,
үйлдвэрллийг ихээр дэмжиж байна.
Kickstarter.com CrowdFunding систем нь 2012 онд дэлхий дахинд 1 тэрбум гаран төсөл,
компанит ажил бүртгэгдэж, 2013 онд 5,1 тэрбум долларын төсөл олноор санхүүжилт татсан
байна. Английн Олуулаа санхүүжилт татах төвийн 2014 оны 5 сарын тайланд дурдсанаар 3
дугаар сард дэлхий дахинд цаг дутам 60,000 доллар олноор санхүүжилт татаж, өдөрт 442
төсөл амжилттай санхүүжилт авдаг байна.
CrowdFunding системээр дамжуулан санхүүжилт босгосон Монгол Start-Up бизнесүүд

6. Зураг № 1
2.3 CrowdFunding системээр дамжуулан их хэмжээний санхүүжилт авсан Start-Up гадны
бизнесүүд
Зураг № 2

7. 2.4 Старт-ап, жижиг дунд байгууллага, үйлдвэрллийг дэмжих цахим систем бүтээхэд
шаардагдах архитектурийн сонголт
2.4.1 Програмчлалын сонголт
Php programing language, HTML mark-up language, Bootstrap Css Framework, Javascript
2.4.2 Системийн танилцуулга
ЗУРАГ № 1
Үндсэн хуудас

8. ЗУРАГ № 2
ЗУРАГ № 3

9. ДҮГНЭЛТ
Дэлхий нийтэд хөрөнгө оруулагчдын ихээхэн ашигладаг Crowdfunding системийн нутагшуулан
Монгол улсад хэрэгжиж буй Start-Up компаниудад тулгардаг санхүүжилтын асуудлыг онлайн
хэлбэрээр хөрөнгө оруулагч, төсөл хэрэгжүүлэгч нарт ашигтай байдлаар Crowdfunding систем
хэрэгжүүлэх нэн шаардлагатай байна.

10. АШИГЛАСАН НОМ ЗҮЙ
1. Очирбат, Г. (2011). Эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд 1 Улаанбаатар хот: Монгол Улс
2. W3SCHOOL, https://www.w3schools.com/html/
3. W3SCHOOL, https://www.w3schools.com/css/
4. Мандах Их Сургууль, (2018). Эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлын стандарт:
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, Улаанбаатар
http://mandakh.edu.mn/upload/files/Article-2018.zip
5. W3SCHOOL, https://www.w3schools.com/php/default.asp
6. Bootstrap Framework, https://getbootstrap.com/
7. Цэдэвсүрэн, Д (2008), Си програмчлал, Улаанбаатар хот: Монгол Улс