МИС-МТС - "Оюутны эрдэм шинжилгээний бага хурал 2018"

1. 1
Агуулга
 Хураангуй
 Оршил
 Онолын үндэслэл
 Судалгааны хэсэг
 Онцлог, ач холбогдол
 Ерөнхий дүгнэлт, санал
 Ном зүй

2. 2
Хураангуй
Монгол Улсын өнөөгийн хөгжлийн байдал дэлхийн үйлдвэрлэлийн хөгжил , зах зээлийн өсөлт
хэрэгцээний нөхцөл байдалтай нягт холбоотой байдаг . Франчайз нь дэлхийн зах зээлийн тавцан
дээр тодорхой байр суурь эзэлж байна . Энэхүү сэдэвт Монгол улсын хөгжилд франчайзын
оруулах хувь нэмрийг ерөнхийд нь тайлбарлан, хөгжиж байгаа байдалд судалгааны дүнд
үндэслэн авч үзэхийг зорилоо.
Монголд гадаад орны нэр хүндтэй брэндүүдийг оруулж ирэх зорилгоор Франчайзыг ихээр
худалдан авч импортлож байна. Энэхүү судалгаанд манай орны улс ардын аж ахуй аль салбарт
хөгжих боломж өндөр байгааг судлан шинээр бизнес эрхлэгч, хувь хүн, томоохон компаниуд аль
салбарт Франчайзийг оруулж ирж байгааг судалгаагаар харуулхыг зорилоо .Энэхүү илтгэлд
Франчайз гэж юу вэ?, Франчайзийн цаашдын чиг хандлага, Франчайз нь нийтийн болон
үйлдвэрлэлийн шинж чанарыг агуулсан тодорхой шалгууруудыг давсан чанартай бүтээгдэхүүн
буюу нийгмийн хөгжилд оруулж буй хувь нэмрийг судлах, хамгийн эрэлттэй байгаа салбаруудын
тухай дүгнэлт гаргах зорилттойгоор судалгааны ажлыг явууллаа .
Түлхүүр үг: Худалдаа аж үйлдвэр, үйлчилгээ, хэлэлцэх асуудал, статистик аргууд.
УДИРТГАЛ
Франчайз гэж юу вэ? Магадгүй энэ нэр таньд шинэ сонсогдож байж болох юм. Монгол Улсад
олон аж ахуйн нэгжүүд франчайзын бизнес үйл ажиллагааг амжилттай явуулж байна. Манай
орны хөгжилд тодорхой байр суурь эзэлж байгаа франчайзуудын албан ёсны нэр, лого зэрэг бүх
зүйл нь хэрэглэгчдэд аль хэдийн танил болсон бөгөөд бүтээгдэхүүний брэнд нь хэрэглэгчдийн
сэтгэл санаанд нийцхээс гадна аж ахуйн нэгжүүд бизнесийн цар хүрээгээ зах зээл дээр богино
хугацаанд нэвтрүүлэх боломжын таатай нөхцөл бүрдэж байна. 1940 онуудад АНУ-д Франчайз
үүсэн хөгжсөн. Өнөөгийн үе хүртэл франчайз нь дэлхийн улс орнуудын хөгжил болон хамтын
үйл ажиллагааг хөгжүүлэх таатай нөхцөл бүрдүүлж байна.

3. 3
ОНОЛЫН ҮНДЭСЛЭЛ
Франчайз нь ажил хэргийн түншийн холбоотой албан хэргийн хамтын ажиллагааны хэлбэрийг
хэлнэ. Энэ хамтын ажиллагааны хэлбэр нь зах зээл дээр өөрийн байр суурь буюу үйлдвэр техник
технологи, үйлчилгээний салбарт эрх бүхий биеэ даасан хэд хэдэн компаниуд хамтын
ажиллагаагаа урт хугацаанд хэрэгжүүлэхийг хэлнэ. Бүтээгдэхүүний анхдагч компани нь биеэ
даасан жижиг компаниудад өөрийн бүтээгдэхүүнийг борлуулах эрх олгохоос гадна үйлчилгээ
явуулахад тусалж дэмжихийг хэлнэ. Франчайзийн тодорхойлолт нь Франчайзор ба Франчайзиат
гэсэн гэрээний нягт хамааралтай 2 ойлголтоос бүрдэнэ.
FRANCHISER (Франчайз эзэмшигч) нь бизнесийн барааны албан ёсны тэмдэг нэрийг ашиглан
бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ зах зээлд гаргах эрх бүхий зөвшөөрөлтэй буюу бүхий л үйл ажиллагааг
хариуцсан хувь хүн эсвэл компанийг хэлнэ.
FRANCHISIAT (франчайзын эрх хүлээн авагч) аливаа улс орны зах зээл дээр аж ахуйн нэгжийн
үйл ажиллагаанд зөвшөөрөгдсөн арга технологийг хэрэглэж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ
хэрэглэгчдэд хүргэх эрх бүхий хувь хүн буюу компаныг хэлнэ. Тухайн орондоо үйлчилгээний
бараа бүтээгдэхүүний бүхий л франчайзийн үйл ажиллагааг хариуцна. Хэн нэгний бий болгосон,
туршсан бизнесийг үргэлжлүүлдэг учраас ашигтай ажиллах магадлал өндөртэй. Иймээс өнөөгийн
Монголын зах зээлд Франчайзийн хөгжил нэлээн хурдацтай хөгжиж байна. Манай оронд
амжилттай хөгжиж байгаа Франчайзуудын байдлыг үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, боловсрол, худалдаа
аж үйлдвэр зэрэг салбар дахь франчайзуудыг судлан авч үзэж мэдээллийг нэгтгэсэн .
Үйлчилгээний франчайз
Франчайз эзэмшигчийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, барааны тэмдгээс гадна бизнес явуулах,үйл
ажиллагааны бүрэн аргыг эрх хүлээн авагч ашиглахыг хэлнэ. (Маркетингийн төлөвлөгөө, Үйл
ажиллагааны аргачлал, Жишээ нь: түргэн хоол, засвар үйлчилгээ гэх мэт)

4. 4
Цэвэр бүтээгдэхүүн буюу барааны франчайзинг
Франчайзорын үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн, барааны барааны тэмдэгээр тэмдэглэсэн барааг
худалдаалахыг хэлнэ. Франчайзинг нь барааг худалдаалсаны дараах үйлчилгээг ихэнхдээ
гүйцэтгэдэг бөгөөд энэ төрлийн франчайзингийн үед үйлдвэрлэгч нь эрх эзэмшигч франчайзор
болдог.
Үйлдвэрийн франчайзинг
Бусад төрлийн франчайзуудыг бодвол өдөр ирэх тусам өргөн илүү хурдацтай тархаж, бизнес
эрхлэх ирээдүйтэй олон аж ахуйн нэгж байгууллагуудын зорилгыг биелүүлэхэд үнэтэй хувь
нэмрээ оруулж байна. Учир нь хэрэглэгчид эрх эзэмшигч, хүлээн авагч талыг адилтгаж
ойлгодогтой холбоотой ба эрх эзэмшигч талын нэр хүнд,барааны тэмдэгт, брендийн үнэ цэнээс
бүх зүйл шалтгаалдаг нь чухал ач холбогдолтой.

5. 5
Доорх графикт дэлхийн тэргүүлэх зэрэгтэй франчайзуудын товч мэдээллийг харуулав.
Зураг1. 2018 оны байдлаарх дэлхийд хамгийн эрэлттэй байгаа 3н франчайз.
1. McDonald’s
McDonald's нь АНУ-ын Калифорниа мужийн Сан Бернардин хотод Ричард, Маурис
Макдональд нарын үйл ажиллагаа явуулдаг ресторан нь 1940 онд байгуулагдсан Америкийн
түргэн хоолны газар юм.
2. 7ELEVEN
Японы Техас мужийн Даллас хотод байрлах Японы олон улсын сүлжээ дэлгүүрүүд юм. 2018
оны 6-р сарын 30-ны байдлаар 17 улсад 66.579 дэлгүүр ажиллуулж, франчайз, лицензийг авчээ.
3. Dunkin' Donuts
нь Массачусеттс мужид байдаг Америкийн үндэстэн дамнасан хурдан түргэн хоолны ресторан
юм. Энэ нь 1950 онд Уильям Росенберг, Массачусетсын Квинси хотод байгуулагдсан бөгөөд
дэлхийн хамгийн том кофе ба гурилан бүтээгдэхүүний сүлжээүүдийн нэг бөгөөд 36 оронд 12,000
гаруй ресторантай.
Тэргүүлэх
зэрэгтэй
Франчайзууд
1.Эхний хөрөнгө оруулалт:
$ 1,008,000 хүртэл $ 2,214,080
2. Эхний хөрөнгө оруулалт: $
37,550 - $ 1,149,900
3. Эхний хөрөнгө оруулалт: $
228,620 -аас $ 1,691,200

6. 6
СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ
Олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн франчайзуудаас Монголд орж ирсэн франчайзуудын
мэдээлэл болон хэрэглэгчдээс авсан асуулт хариултын хэлбэрээр судлагааны ажлыг явууллаа.
Монголд олон төрлийн франчайзууд байгаагаас тэр бүгдийг нэгтгэн тодорхой бүлэг болгов.
Үүнд:
 Үйлчилгээ
 Худалдаа
 Аж үйлдвэр
 Барилга байгууламж
 Нэвтрүүлэг
Нийт 5 салбар дээр судалгаа хийлээ.
Зураг2.Нийт хэлэлцүүлсэн асуудлын тойм. Энэхүү графикаар Монгол улс дахь өнөө үеийн
франчайзын хөгжлийг харуулж байна.Үүнээс үзэхэд Монгол улсад Үйлчилгээ болон
үйлдвэрлэлийн салбарын франчайз илүү эрэлттэй байна.
49.2
22
10.2
18.6
ҮЙЛЧИЛГЭЭ ХУДАЛДАА АЖ ҮЙЛДВЭР БАРИЛГА БАЙГУУЛАМЖ
Монголын франчайз хэрэглэгчийн эрэлтийг
харьцуулсан байдал

7. 7
1.Үйлчилгээний салбаруудын хувийг харьцуулсан үзүүлэлт :
.
Зураг3. Монгол орны үйлчилгээний салбар дахь Франчайзийн брэндүүдийг нэгтгэсэн байдал.
Энэхүү судалгаанд өнөөгийн байдлаар хамгийн их хэрэглэгчтэй үйлчилгээний салбар нь KFC нь
53% эзэлж байна.
Монгол орны газрын зураг дээр маш эрэлттэй байгаа франчайзуудыг харуулсан байдал.
Зураг4. Үйлчилгээний болон худалдааны франчайз Монголд маш эрэлттэй явуулж байгаа учраас
газрын зураг дээр тусган харуулсан болно
53%
5%
10%
22%
3%
7%
KFC PIZZA HUT CU CIRCLE K CAFFE BENE TOMN TOMS

8. 8
Үйлчилгээний франчайзуудын судалгаанд хамрагдсан нийт мэдээллийн ерөнхий байдал.
Зураг5. Монгол орны үйлчилгээний франчайзийн салбаруудын үйл ажиллагаа эхэлсэн он жилүүд
болон өнөөгийн байгаа салбаруудын тоог нэгтгэн харуулсан байдал.
Өнөөгийн байдлаар 15-н үйлчилгээний Франчайз Монголд үйл ажиллагаагаа явуулж байна.
Үүнээс онцлон тэмдэглэхэд
1. Анхны үйлчилгээний франчайз 2005 онд ‘Kempinski hotel Khan palace’ үйлчилгээгээ нээж өнөөг
хүртэл өргөжихгүйгээр 1 салбарт үйл ажиллагаагаа явуулсаар байна.
2. 2013 онд үүсгэн байгуулагдсан “Caffe bene” Франчайз 2018 он гэхэд 24-н салбар болон өргөжиж
үйл ажиллагаагаа амжилттай явуулж байна. Эндээс харахад Франчайзийн үйл ажиллагаа нь
амжилттай явах байдал нь менежмент буюу маркетингийн асуудлыг хэр амжилттай явуулж
байгаа нь ихээхэн шалтгаалж байна.
14
11
10
9
24
4
1
6
12
1 1
2
0
5
10
15
20
25
30
Үйлчилгээний Франчайзын салбарын үзүүлэлт
2017 2013 2015 2014 2013' 2014' 2017' 2018 2014* 2016* 2013* 2005
1

9. 9
2. Худалдааны франчайз
Худалдааны франчайзийн судалгаанд хамрагдсан нийт мэдээллийн байдал.
Зураг6. Худалдааны франчайзийн Монголд үйл ажиллагаагаа явуулж буй салбаруудын тоо болон
орж ирсэн оныг харж болно. Өнөөгийн байдлаар 17-н Худалдааны франчайз Монголд байна.
1. Анхны худалдааны франчайз 2008 онд Adidas,S olive худалдаагаа явуулж эхэлсэн байна.
2. 2012 онд үүсгэн байгуулагдсан “Nike” Франчайз 2018 онд нийт 5 салбартай үйл
ажиллагаагаа амжилттай явуулсаар байна.
3.Аж үйлдвэрийн франчайз
3
5
4 4 4
1
2
1
4
1 1
3
4
1 1
2
3
1
0
1
2
3
4
5
6
Монголын худалдааны салбарт үйл ажиллагаа явуулж
байгаа франчайзийн үзүүлэлт
2008 2012 2013 2014 2014- 2017 2008- 2018 2017-
2013- 2018- 2016- 2010 2017* 2017' 2016* 2011 2012-
0
2
4
6
Coca Cola Pepsi
Монголын аж үйлдвэрийн салбарт үйл
ажиллагаа явуулж байгаа франчайзийн
үзүүлэлт
2001 2010

10. 10
Зураг7. Аж үйлдвэрийн франчайзийн Монголд орж ирсэн оныг харж болно.Coca cola нь анх 2001
онд монголд орж ирсэн бөгөөд одоогоор олон аж ахуйн нэгжүүдэд бараа бүтээгдэхүүнээ түгээж
байна.
4.Барилга байгууламж франчайз
Зураг8. Барилга байгууламжийн франчайзийн Монголд үйл ажиллагаагаа явуулж буй
салбаруудын тоон мэдээлэл. Энэхүү графикаас харахад “Барилга байгууламж”-ийн салбарт
шинээр Франчайз оруулж ирж байгаа нь барилгын бүтээн байгуулалтанд асар их нөлөөтэй байгаа
бөгөөд, цаашид барилгын салбарын хөгжилд олон төрлийн Франчайз оруулж ирэх шаардлагатай
байгааг харагдаж байна.
"Туушин"зочид буудал
Энканто"спорт комплекс
Шангри ла
"Туушин"зочид буудал,
1
Энканто"спорт
комплекс, 3
Шангри ла , 3
Монголын барилга байгууламжийн салбарт
үйл ажиллагаа явуулж байгаа франчайзийн
үзүүлэлт

11. 11
Улс орны зах зээлд үйл ажиллагаа явуулж байгаа франчайзуудын тоон мэдээг хувиар харуулсан
байдал.
Зураг7. Манай оронд амжилттай үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа франчайзийн салбаруудын
эзэлж буй хувь.
1. Тавилгын Франчайзийн салбар нь 12% буюу доогуур түвшинд байгаа нь хэрэглэгчийн
эдэлгээний цаг хугацаанаас хамаарч байна. Эдэлгээний цаг хугацаа нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээний
хэмжээ, шинж чанар, цаг үетэйгээ нийцсэн байдал, загвар зэрэгээс шалтгаалдаг. Үүнээс харахад
“Тавилга” нь эдэлгээ удаантай бүтээгдэхүүн учир хэрэглэгчид тэр бүрчлэн худалдан авалт хийх
нь бага байна.
2. Үйлчилгээний Франчайз нь 42% буюу дээгүүр түвшинд байгаа нь үйлчилгээний салбар илүү
эрэлттэй байгаа нь харагдаж байна.
3. Эрүүл мэнд,гоо сайхны франчайз 17% байгаа нь монголд эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бараа
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ явуулвал илүү ашигтай байх боломж их байна.
4. Хувцасны брэндийн франчайз нь 19% буюу энэхүү салбарын эрэлт хэрэгцээ нь улам ихсэх чиг
хандлагатай байна.
5. Аж үйлдвэрийн Франчайзийн салбар нь10% доогуур түвшинд байна.
Үйлчилгээ
42%
Хувцасны брэнд
19%
Эрүүл мэнд
ба гоо
сайхан
17%
Тавилга
12%
Аж үйлдвэр
10%
Үйлчилгээ
Хувцасны брэнд
Эрүүл мэнд ба гоо сайхан
Тавилга
Аж үйлдвэр

12. 12
Хэрэглэгчдийн хүйсийг харьцуулан хувиар илэрхийлсэн байдал.
Зураг8. Франчайзийн тухай хэрэглэгчийн судалгаа мэдээллийг асуухад нийт хүмүүсийн хүйсийн
харьцуулалт. Энэхүү судалгаанд эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь нь 63% байгаа нь түүвэрлэн нэгтгэсэн
мэдээллээс худалдаа, ахуй үйлчилгээний салбар байгууллагуудад эмэгтэй хэрэглэгч илүү ойр
байдаг нь харагдаж байна.
Хэрэглэгчдийн франчайзийн мэдлэгийг хувиар илэрхийлсэн байдал.
Зураг9.Франчайзын тухай ойлголтын мэдээллийн эзэлж буй хувь.
Хэрэглэгчээс авсан судалгаанаас харахад нийт хэрэглэгчдийн 52% нь “Та франчайзын талаар
хэр сайн мэдэх вэ? гэсэн асуултанд “Бага зэрэг мэднэ” гэсэн хариултыг сонгосон нь Манай оронд
Франчайз түүний үйл ажиллагааны тухай мэдээ, мэдээлэл дутмаг байгааг харуулж байна.
ЭР
37%
ЭМ
63%
Жендэр
Сайн мэднэ
23%
Бага зэрэг мэднэ
52%
Мэдэхгүй
25%
Франчайзын тухай таны мэдлэг

13. 13
5.Нэвтрүүлгийн франчайз
№ Нэвтрүүлгийн нэр Улс Студио Он Франчайзинг
Хийсэн
улсын тоо
1 Money drop Недарланд Endemol 2004 53
2 Next top model Америк Tyra Banks 2003 47
3 Got talent Америк Simon Cowell,Jason
Raff/SYCO/
2006 48
4 Wie ben ik? Герман RTL 4 2007 10
5 The voice Америк NBC 2011 73
Хүснэгт1. Монголд хэрэгжиж байгаа нэвтрүүлгийн франчайзуудын мэдээллийг харьцуулсан
байдал.
Зураг10. “The voice of Mongolia” нь 2018.1.21 нд “Монгол ТВ”-ээр дамжуулагдан үзэгчдэд хүрч
буй байдал.
Дэлхийн алдартай франчайз болсон тус нэвтрүүлгийг анх 2010 онд Голландын продюсер Жон
де Мол санаачилсан. Энэхүү алдартай шоу нэвтрүүлгийн эхлэл нь “The Voice of Holland” хэмээн
хийгдэж байсан бол өдгөө дэлхийн 70 гаруй улс оронд олон түмний сэтгэлд нийцсэн нэвтрүүлэг
болж чаджээ.
Зураг11. ” Эндэмол компанийн албан ёсны эрхтэй " ТАВИН САЯЫН УНАЛТ" шоу нэвтрүүлэг”.

14. 14
Зураг12. Дэлхийн алдартай шоу нэвтрүүлэг болох “Авьяаслаг Америкчууд” нэвтрүүлгийг
продюсер Саймон Кауэл 2005 онд санаачилсан. Анхны шоу нэвтрүүлэг 2006 онд гарснаас хойш
одоогийн байдлаар 70 гаруй оронд албан ёсны эрхтэйгээр зохион байгуулагдсан.
Зураг13. Голланд улсын “Who am I” буюу “Би хэн бэ” шоу нэвтрүүлгийг “Монгол ТВ”
телевизийн хамт олон Ази тивдээ оюуны өмчийн албан ёсны онцгой эрхтэйгээр анх удаа бүтээж
Монголын үзэгчдийн хүртээл болгосон.
Зураг15. “MonNTM" нь Tyra Banks буфу America's Next Top Model дээр суурилсан Монгол улсын
Next Top Model нэртэй өрсөлдөж буй залуу эмэгтэйчүүдийг багтаасан Монголын шилдэг
телевизийн цуврал юм. Энэ цуврал нь 2017 оны 1-р сарын 15-нд анх удаа“EduTV”-ээр цацагджээ.

15. 15
Зураг16.Судалгаанд хамрагдсан салбар тус бүрийн Франчайзууд. Өнөөгийн байдлаар Монголын
зах зээлд амжилттай үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа Франчайзуудын жагсаалтыг харуулж байна.
Үйлчилгээний
Франчайзийн
салбарууд
Adidas
Nike
361
Mango
Terranova
Converse
S olive
Charles&keith
Bata
UGG
Pedro
Esprit
United Colors of Benetton
Arri
Valentino
e Mart
Hyundai
ТoTo
Coca cola
Pepsi
Circle K
KFC
BURGER
KING
TOMN.TOMS
Caffe bene
The Coffee bean&Tea leaf
Zifer-Blat
CU
PizzaHut
Cinnabon
Roundtable Pizza
bd's MN barbeque
Hard Rock
LiitleSheepHotPot
kempinski hotel khan palace
Худалдааны
Франчайзийн
салбарууд
Аж үйлдвэрийн
франчайзын
салбар
Туушин
Энканто
Шангри ла
Барилга
байгууламжийн
франчайзийн
салбарууд
Монгол улсад албан ёсны
эрхтэйгээр үйл
ажиллагаагаа явуулж
байгаа Франчайзууд.

16. 16
Монголд Франчайз оруулж ирдэг томоохон үйлдвэр, аж ахуйн нэгж
байгууллагууд:
1.Таван Богд Интернэйшнл ХХК
2. Наран Групп ХХК
3. Америкийн Худалдааны танхим (AmCham)
4. “Висе Интернэшнл” ХХК
Таван Богд Интернэйшнл ХХК
Таван Богд Интернэйшнл ХХК нь 1998 онд гэр ахуйн өргөн
хэрэглээний болон гоо сайхны бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлтээр
дэлхийд тэргүүлэгч томоохон компаниудын брэнд бүтээгдэхүүнээр
хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээг хангах зорилгоор байгуулагдсан.
Одоогоор Таван Богд групп нь 16 охин компани, 3 хөрөнгө
оруулалттай компани, 4 бизнес нэгж, нийт 11000 гаруй
ажиллагсадтайгаар бизнесийн салбар бүртээ манлайлан, ард түмнийхээ
амьдралын чанарыг дээшлүүлэхийн төлөө ажиллаж байна.
Худалдаа Үйлдвэрлэл Үйлчилгээ
Зочид
буудал,Аялал
жуулчлал
Toyota
Bridgestone
Smart
Volkwagen
Toto
L’Occitane
Godiva
Gobi
Ulaanbaatar Print
Goyo
KFC
Pizza hut
Hitachi
Support Services
Mongolia
“Хаан Банк”
Kempinski Hotel
Airlink
Juulchin
Duty Free

17. 17
ыыыыыы
Наран Групп ХХК барууны жишигт нийцсэн орчин үеийн Mall
хэлбэрийн дэлгүүрийг байгуулж 1990 онд үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн
юм. Оффис болон агуулахын зориулалттайгаар орчин үеийн техник
технологиор бүрэн тоноглогдсон “Наран Дистербюшн” төвийг 2013
оны 5сарын 13ны өдөр ёслол төгөлдөр нээж өгснөөр хэрэглэгч олондоо
дэлхийн брендүүдийг цаг алдалгүй түргэн шуурхай хүргэх болсон юм.
Наран Групп 2014 оны байдлаар 13 охин компанитай 1000 гаруй
ажилтантайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна.
Худалдаа Үйлчилгээ
Timberland, Esprit, Adidas Sports,
Calvin Klein Jeans, FOX, Adam and
Eva, Swarovski, Guess, Swatch, Swiss
Watch Shop, Seiko, Sony, Samsung
New York Restaurant Pub, The Express
Thailand, Tuul International Fusion R, La
Grigla Di Miland Italian R, Shibuya
Teppanyaki Japanese R, The Coffee Bean
and Tea Leaf
Наран Групп ХХК

18. 18
АНУ болон Монгол улсын хооронд бизнесийг эрхлэх, бэхжүүлэх,
хамгаалах зорилготой гишүүнчлэл бүхий байгууллага юм. AmCham
Mongolia нь Монгол дахь албан ёсны салбартай. 2016 онд байгуулагдсан
цагаасаа хойш тус хороо Салбарын хөгжил дэвшлийн байр суурийг
боловсруулж, сорилт бэрхшээлийг даван туулж, энэ салбарт ирээдүйд
чиглэсэн арга замыг санал болгож байна.
Америкийн Худалдааны танхим
(AmCham)
Хөдөө аж ахуй Авто машин
Оюуны өмч эрхСанхүүгийн

19. 19
2014 оноос эхлэн Олон улсын гэрээ, Барилга угсралт, Франчайзинг, Олон
улсын тээврийн үйл ажиллагааны чиглэлээр байгуулагдан ажиллаж байна.
Бид 2014 оноос “Селеста” бие даасан дэд бүтэцтэй Америк хаус хотхоны
төслийг эхлүүлэн ажиллаж байна.
Манай компани 2018 оны 5 сараас эхлэн Монгол улсад дэлхийд танигдсан
Франчайзинг эрхтэй ресторануудыг оруулж тэдгээрийн үйл ажиллагааны
менежмент, маркетинг болон түүхий эдийн нийлүүлэлтийг хангах зорилгоор
мэргэжлийн баг хамт олныг бүрдүүлэн ажиллаж байна.
Висе Интернэшнл” ХХК
GOMI BENTO
Тайваны сүлжээ ресторан
PIZZA KING
Пиццаны сүлжээ ресторан

20. 20
ОНЦЛОГ, АЧ ХОЛБОГДОЛ
Дэлхийн зах зээл дээр Франчайзын цар хүрээ нь ихээр нэмэгдэж байна.Үүгээрээ ч улс орны
хоорондох эдийн засгийн харилцаа холбоог ихээр нэмэгдүүлдэг. Франчайз эзэмшихийн давуу тал
нь өөрийн гэсэн бизнесийг явуулж, түүнээсээ ашиг олох юм. Мөн зах зээлд өрсөлдөгчид байх
боловч франчайз эзэмшигч нь тухайн газар цорын ганц онцгой эрх эдэлж, тухайн брэндийнхаа
онцгой технологи,нэр,лого гэх зэргийг ашиглаж болно.
Франчайзийн олгох зарим давуу талууд:
Ажил эрхлэх эрх чөлөө
Чанартай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ
Батлагдсан брэнд, барааны тэмдэг, хүлээн зөвшөөрөгдсөн байдал
Маркетинг, зар сурталчилгаа, бизнесийн компанит ажлын зардлыг хувааж төлөх
Үйлдвэрлэлийн ноу-хау
Эрсдэл багатай
Өмчлөгдсөн бүтээгдэхүүн,үйлчилгээнд нэвтрэх боломж
Бөөнөөр худалдан авах давуу тал
Байнгын судалгаа, боловсруулалт хийх6
ДҮГНЭЛТ, САНАЛ
XXI зууны өнөө үед манай орны хөгжил улам өсөн нэмэгдэж байгаа учраас аж ахуйн нэгж
байгууллагууд дэлхийн зах зээлийн хөгжил, бизнесийн орчинтой нягт уялдаа холбоотой ажиллах
шаардлагатай байдаг. Дэлхий нийтийн жишигт хүрсэн Франчайзуудыг оруулж ирэхэд ажиллах
боловсон хүчин болон маркетинг, менежментийн эрсдэлийг тооцох чадвартай байх нь дээрх
судалгаануудаас харагдаж байна.
Монгол оронд Шууд Франчайз, Туслах Франчайз, Мастер Франчайзуудын ялгаатай болжээ.
Иймд Манай оронд эдгээр франчайзуудын мэдээ мэдээллүүдийг цаг хугацаанд нь үр бүтээлтэй
судалж аж ахуйн нэгжүүд бизнестээ ашиглан Монгол орныхоо хөгжилд хувь нэмэр оруулахын
тулд дараах дадал чадварыг эзэмших нь чухал байна.
Үүнд:
Эх сурвалжаас шинэ мэдээ мэдээллийг цаг тухайд нь олж авах чадвар
Дэлхийн мэдээ мэдээллийг ашиглаж, боловсруулах
Бусдадаа туслах,мэдээлэл түгээх
Судалгаа шинжилгээний болон харьцуулалт хийх арга зүйд суралцах
Мэдээллийн олон эх сурвалж үүсвэрийг ашиглаж сурах.
Дээрх судалгааг явуулж байхад Монголд гоо сайхны франчайз нэвтрүүлвэл илүү хөгжих
боломж их байгаа юм. Мөн өнөөгийн Франчайзийн хөгжил нь улам олон салбарт өсөх чиг
хандлагатай байна. Дэлхийн зах зээлд өөрийн гэсэн брэнд болсон Франчайзуудыг Монголд оронд
оруулж ирэхэд таатай нөхцөл ихээр бүрдэж байна.

21. 21
АШИГЛАСАН НОМ ЗҮЙ
1. Д.Алтангэрэл Англи-Монгол толь., Улаанбаатар., 1996 он
2. English-Mongolia Glossary of Accounting Terms by D. Bayasgalan., D. Batjargal.,
Ulaanbaatar 2000 Mongolia
3. https://xsreality.org/mn/franchajzing-chto-takoe-ponyatie-vidy-usloviya-pozhaluj-kazhdyj-
mechtaet-obzavestis-svoim-sobstvennym-biznesom-no-k-sozhaleniyu-daleko-ne-vsem-melkim-
predprinimatelyam-udaetsya-pobedit-v-konkurentno/
4. https://pymex.com/mn/pymes/franquicias
5. https://www.entrepreneur.com/franchise500/2018/10
6. https://www.franchising.com/region/asia/mongolia/news/page_2.html
7. http://www.buro247.mn/culture/cinema-tv/uram-zorig-gch-lger-zhishee-bolokh-kino-ert-ntciyn-
5-okhin.html
8. http://www.ganzo.mn/
9. https://www.statista.com/search/?q=franchise

22. 22