Hiện nay trong trường THPT, phương pháp dạy học này còn ít sử dụng, có thể do thời gian eo hẹp, sự sắp xếp thời khóa biểu chưa hợp lí, cơ sở vậy chất thiếu thốn(phòng học, lớp hoc không đầy đủ cho các nhóm học sinh thảo luận.v.v...., nên thầy cô rất ít cho học sinh thảo luận nhóm vì vậy học sinh trong các trường thpt thiếu các kỹ năng thảo luận nhóm.

1. 0
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA TÂM LÝ - GIÁO DỤC
ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Tên đề tài:
THỰC TRẠNG KỸ NĂNG THẢO LUẬN NHÓM
CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT HÒA VANG
Đà Nẵng, tháng 12 năm 2015

2. 1
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA TÂM LÝ - GIÁO DỤC
ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Chuyên ngành: Tâm lý học
Mã ngành: …………………
Tên đề tài:
THỰC TRẠNG KỸ NĂNG THẢO LUẬN NHÓM
CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT HÒA VANG
Sinh viên thực hiện: Lê Văn Nam
Lớp: 13CTL
Học phần: Phương pháp nghiên cứu Tâm lý học
Giảng viên phụ trách: PGS.TS. Lê Quang Sơn
Đà Nẵng, tháng 12 năm 2015

3. 2
MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục là nền tảng trong sự nghiệp phát triển quốc gia, góp phần đưa đất nước hội
nhập với các nước phát triển. Trên những chặng đường thử thách, hiện nay, ngành giáo
dục và đào tạo đang tích cực đổi mới phương pháp dạy và học. Nhà giáo dục không chỉ
chú ý đến việc truyền thụ tri thức, mà quan trọng hơn là phải biết dạy "cách" học, "cách"
nghiên cứu, kích thích người học chủ động, sáng tạo, tích cực trong hoạt động học tập.
Đổi mới phương pháp dạy học là nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Một trong những
phương pháp đổi mới hiện được các trường từ tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ
thông, đến các trường đại học đánh giá mang lại hiệu quả cao là phương pháp thảo luận
theo nhóm.
Phương pháp này kích thích lòng ham mê học tập của học sinh, tránh lối học thụ
động. Giúp học sinh phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề theo nhóm, có tinh thần đoàn
kết cao. Học sinh hợp tác hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình học tập, tự đánh giá, tự điều
chỉnh vốn tri thức của bản thân bằng phương pháp tự học và khám phá thêm những kiến
thức liên quan từ thực tiễn.Khi nhóm thảo luận hoạt động dưới sự giám sát của thầy cô
giáo, giúp hạn chế rất nhiều những thói quen xấu như nói chuyện riêng, thiếu tập trung,
đùa giỡn …Đa số học sinh đều dùng phương pháp suy luận và tư duy để giải quyết vấn
đề. Nên những tri thức khoa học mà các em thu thập được sẽ khắc sâu và dễ nhớ. PGS.TS
Nguyễn Ngọc Bảo và PGS.TS Tô Hiệu bàn về dạy học theo nhóm tại lớp như một hình
thức dạy học có sự kết hợp tính tập thể và tính cá nhân, trong đó học sinh dưới sự chỉ
đạo của giáo viên trao đổi những ý tưởng, nguồn kiến thức, hợp tác với nhau trong quá
trình lĩnh hội tri thức, hình thành kĩ năng, kĩ xảo.
Hiện nay trong trường THPT, phương pháp dạy học này còn ít sử dụng, có thể do
thời gian eo hẹp, sự sắp xếp thời khóa biểu chưa hợp lí, cơ sở vậy chất thiếu thốn(phòng
học, lớp hoc không đầy đủ cho các nhóm học sinh thảo luận.v.v...., nên thầy cô rất ít cho
học sinh thảo luận nhóm vì vậy học sinh trong các trường thpt thiếu các kỹ năng thảo
luận nhóm.
Từ các lí do nêu trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu là “THỰC TRẠNG KỸ NĂNG
THẢO LUẬN NHÓM CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT HÒA VANG”.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nhằm đưa ra một số biện pháp để bồi dưỡng kỹ năng thảo luận nhóm cho học sinh
THPT.

4. 3
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
3.1. Khách thể nghiên cứu: Học sinh thuộc trường THPT Hòa Vang
3.2. Khách thể khảo sát: 300 học sinh thuộc trường THPT Hòa Vang
3.3. Đối tượng nghiên cứu: Kỹ năng thảo luận nhóm của học sinh trường THPT Hòa
Vang
4. GIẢ THIẾT KHOA HỌC
Trí nhớ bị tác động bởi việc chúng ta xử lý kiến thức mới như thế nào, ở cấp độ nào.
Nếu chúng ta suy nghĩ, trao đổi và nói về chúng sẽ hiệu quả hơn nhiều so với việc chỉ
nghe và nhắc lại thông tin. Do vậy, tăng cường sự tự nhận thức của học sinh qua hình
thức thảo luận trên lớp có ý nghĩa quan trọng.
5. NHIỆM VỤ VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận dạy học ở trường THPT
- Điều tra thực trạng, kỹ năng thảo luận nhóm của học sinh trường THPT Hòa Vang
- Đề xuất biện pháp, kỹ năng thảo luận nhóm cho học sinh trường THPT Hòa Vang
5.2. Phạm vi nghiên cứu: Trường THPT Hòa Vang tại thành phố Đà Nẵng
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập tài liệu, tiến hành đọc, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát
hóa các nguồn tài liệu lý luận và thực tiễn có liên quan đến thực trạng, kĩ năng thảo
luận nhóm của học sinh THPT.
Các tài liệu trên được phân tích, nhận xét, tóm tắt và trích dẫn phục vụ trực
tiếp cho việc giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đề tài.
6.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp quan sát
 Quan sát quá trình thảo luận của các nhóm học sinh trong trường THPT Hòa
Vang nhằm tìm hiểu thực trạng, kỹ năng thảo luận nhóm.
6.2.2. Phương pháp điều tra bằng anket
 Điều tra trên học sinh để tìm hiểu thực trạng kĩ năng thảo luận nhóm, thực
trạng tính tích cực của việc thảo luận nhóm của học sinh THPT trường Hòa
Vang.

5. 4
 Đối tượng điều tra là học sinh THPT trường Hòa Vang.
6.2.3. Phương pháp điều tra bằng trò chuyện
 Chúng ta tiến hành trò chuyện với học sinh và giáo viên trường THPT Hòa
Vang. Từ đó chúng ta có thể đưa ra những đánh giá khách quan, đúng đắn
và chính xác hơn về kỹ năng thảo luận nhóm của học sinh nhằm thu thập
những thông tin cần thiết bổ sung cho phương pháp điều tra bằng an két.
6.2.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm
 Nghiên cứu kế hoạch tổ chức thảo luận nhóm của học sinh và các sản phẩm
khác có liên quan đến đề tài.
6.3.Nhóm phương pháp thống kê toán học
Các phương pháp thống kê toán học được sử dụng để xử lý các kết quả điều
tra về định lượng, chủ yếu là tính điểm trung bình, tính phần trăm.
7. DỰ KIẾN CÔNG TRÌNH
A MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
4. GIẢ THIẾT KHOA HỌC
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

6. 5
B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HÌNH THỨC DẠY HỌC Ở THPT
1. Khái niệm, đặc điểm của hình thức dạy học
1.1. Khái niệm
1.2. Đặc điểm
2. Quá trình vận dụng các hình thức dạy học ở THPT.
2.1. Nội dung và hình thức vận dụng các hình thức dạy học ở THPT.
2.1.1. Nội dung vận dụng.
2.1.2. Phương pháp vận dụng.
3. Kết quả và một số hạn chế trong quá trình vận dụng
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG KỸ NĂNG THẢO LUẬN NHÓM Ở TRƯỜNG THPT
HÒA VANG
1. Thực trạng về kỹ năng thảo luận nhóm.
1.1. Quan niệm về hình thức thảo luận nhóm.
1.2. Các bước tiến hành thảo luận nhóm.
1.3. Ưu điểm và hạn chế của hình thức thảo luận nhóm.
1.4. Yêu cầu sư phạm của hình thức thảo luận nhóm.
2. Thực trạng về kỹ năng thảo luận nhóm của học sinh trường Hòa Vang.
2.1. Nhận thức của học sinh về hình thức học tập này.
2.2. Quá trình và thực trạng vận dụng hình thức thảo luận nhóm trong các giờ học của
học sinh.
CHƯƠNG III. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP LÀM TĂNG HIỆU QUẢ THẢO
LUẬN NHÓM CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG THPT HÒA VANG
1. Kỹ năng điều khiển, tổ chức thảo luận nhóm
1.1. Lựa chọn vấn đề thảo luận
1.2. Chia nhóm, bố trí chỗ ngồi
1.3. Giao nhiệm vụ và giới hạn thời gian thảo luận
1.4. Giám sát hoạt động thảo luận của từng nhóm

7. 6
1.5. Trình bày kết quả thảo luận
1.6. Tổng kết và đánh giá
2. Nâng cao chất lượng thảo luận nhóm
2.1. Nâng cao về nhận thức của hoc sinh:
- Vai trò, ý nghĩa của hoạt động nhóm
- Nền tảng cho sự thành công của nhóm
- Việc ứng dụng những kiến thức về hoạt động nhóm vào các tình huống đa
dạng trong học tập
2.2. Rèn luyện kỹ năng bao gồm:
- Kỹ năng giao tiếp
- Kỹ năng xây dựng và duy trì bầu không khí tin tưởng lẫn nhau trong nhóm;
- Kỹ năng giải quyết mối quan hệ bất đồng
- Kỹ năng hình thành nhóm
- Kỹ năng phân công công việc và khả năng tổ chức, lãnh đạo nhóm và của
người trưởng nhóm; kỹ năng thu thập và xử lý thông tin
- Kỹ năng đánh giá hiệu suất công việc.
2.3. Đối với giáo viên:
- Cần ra bài tập phù hợp với khả năng của hoc sinh. Đồng thời tạo tính cạnh
tranh trong học nhóm bằng cách đánh giá cho điểm…
- Nắm vững phương pháp, có kỹ năng tổ chức, điều khiển hoạt động nhóm và
sử dụng một cách phù hợp trên cơ sở kết hợp với các phương pháp dạy-học
tích cực khác thì phương pháp thảo luận nhóm mới phát huy được hiệu quả,
tác dụng và được nhiều học sinh yêu thích.
2.4. Đối với nhà trường:
- Đầu tư cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu học nhóm của sinh viên
- Xây dựng lớp học tiêu chuẩn

8. 7
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Học tập nhóm là phương pháp học tập phù hợp với phương thức đào tạo hiện
nay. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn chưa thực sự phát huy hết tính ưu việt cũng
như hiệu quả của nó. Vì thế muốn cho hoạt động nhóm đem lại hiệu quả học tập
cao nhất cho học sinh, đòi hỏi chúng ta phải có những giải pháp hữu hiệu và
thiết thực cả về nhận thức và các kỹ năng tổ chức, thực hiện hoạt động học nhóm
có hiệu quả.
Nhóm tác giả đề tài hy vọng các giải pháp trên sẽ góp phần nâng cao hiệu quả
hoạt động nhóm của học sinh hiện nay.
2. Kiến nghị
Mặc dù phương pháp này vẫn còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện nhưng nó
cũng tạo ra những chuyển biến tích cực trong việc dạy và học.
Trường THPT Hòa Vang trong nhiều năm qua cũng tổ chức những buổi báo cáo
chuyên đề, thao giảng, hội giảng…nghiên cứu về phương pháp thảo luận nhóm
trong lớp học rất tích cực. Đây cũng là đề tài đông đảo giáo viên tích cực tham
gia.
Tuy nhiên vẫn còn thấy một vài nhược điểm: vấn đề được đưa ra thảo luận quá
dễ hoặc kết quả đã có trong SGK khiến học sinh không có gì để thảo luận hay
tranh cãi để giải quyết vấn đề, hay câu hỏi quá dài, chứa đựng nhiều nội dung
khó hiểu nên khi thảo luận học sinh vẫn còn chưa rõ vấn đề cần thảo luận. Học
sinh vẫn còn chưa quen với việc thảo luận nhóm, vẫn chưa tự giác học tập.
Tôi hy vọng BGH nhà trường cùng quý thầy cô sẽ tiếp tục nghiên cứu, xem xét và
đề ra biện pháp hay một tiêu chí nào đó cho việc đánh giá kết quả hoạt động
nhóm ngày càng khoa học, công bằng và khách quan hơn.
Qua bài báo cáo này chắc chắn không tránh được những thiếu sót, kính mong
quý thầy cô vui lòng bỏ qua và góp ý. Xin chân thành cám ơn!

9. 8
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hoàng Chúng (1983). Phương pháp thống kê toán học trong khoa học giáo dục, Nxb
Giáo dục, Hà Nội.
2. Lê Văn Hồng - Lê Ngọc Lan - Nguyễn Văn Thàng (1998). Tâm lý học lứa tuổi và Tâm
lý học sư phạm, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
3. Nguyễn Kỳ (1995). Phương pháp giáo dục tích cực lấy học sinh làm trung tâm, Nxb
Giáo dục, Hà Nội.
4. Lê Văn Giạng, 2001. Những vấn đề cơ bản của khoa học giáo dục, NXB Chính trị Quốc
gia, Hà Nội.
5. Vũ Đình Bảy (chủ biên), Đặng Xuân Điều, Nguyễn Thành Minh. Phương pháp dạy học
môn giáo dục công dân ở trường trung học phổ thông, NXB giáo dục Việt Nam.
6. Phan Trọng Ngọ, 2005. Dạy học và phương pháp dạy học trong nhà trường, NXB Đại
học Sư phạm, Hà Nội, 2005.
7. Geoffrey Petty, 2nd Edition, 1998. Teaching today (Dạy học ngày nay), Stanley
Thornes.
8. Wilbert J. McKeachie, 10th Edition, 1999. Teaching Tips (Các thủ thuật trong dạy
học), Houghton Miflin.
9. Trang web của trường THPT Hòa Vang: http://www.thpthoavang.edu.vn/

10. 9
PHIẾU ĐIỀU TRA
VỀ PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP THEO NHÓM CỦA HỌC SINH TRƯỜNG
THPT HÒA VANG, ĐÀ NẴNG
Hiện nay, việc học theo nhóm đã trở nên rất phổ biến, vì, nó phát huy được vai trò
chủ động, tích cực của người học. Với mong muốn tìm ra phương pháp thảo luận nhóm có
hiệu quả và nhằm nâng cao kỹ năng thảo luận nhóm cho học sinh phổ thông, chúng tôi tiến
hành điều tra về phương pháp thảo luận nhóm của học sinh trường THPT Hòa Vang.
Để đạt được kết quả thiết thực nhất, các bạn hãy khoanh tròn vào đáp án mà bạn cho
là phù hợp nhất theo suy nghĩ của bạn hoặc đúng tình hình mà bạn đánh giá về nhóm.
Câu 1: Theo bạn, làm việc theo nhóm tức là:
a. Mỗi người làm tất cả công việc theo chủ đề đã định trước theo ý riêng của mình
rồi
gộp lại để lấy kết quả tốt nhất
b. Người nhóm trưởng chia nhỏ công việc, giao cho mỗi người một việc rồi tổng hợp
kết quả
c. Mỗi người đóng góp ý kiến để giải quyết công việc
d. Ý kiến riêng của bạn
Câu 2: Theo bạn, học tập theo phương pháp thảo luận nhóm có cần thiết với học sinh
THPT không?
a. Có
b. Không
c. Cũng như các phương pháp khác
Câu 3: Tác dụng lớn nhất của phương pháp thảo luận nhóm là ?
a. Phát huy tốt nhất trí tuệ tập thể
b. Hình thành thói quen học tập theo phương pháp mới trong môi trường tập thể
c. Giải quyết công việc dễ dàng hơn
d. Ý riêng của bạn
Câu 4: Theo bạn, những môn học như thế nào thì có thể áp dụng hình thức học tập
nhóm?
a. Những môn học có nội dung trừu tượng, khó hiểu
b. Những môn học có nội dung kiến thức rộng, khó nhớ
c. Cả hai câu a v à b
d. Môn nào cũng được

11. 10
Câu 5: Nếu được phép lựa chọn thành viên để lập nhóm thảo luận, bạn sẽ chọn người như
thế nào?
a. Những người bạn thân
b. Những người có năng lực hoạt động theo nhóm
c. Những người ngồi bên cạnh
d. Ai cũng được
Câu 6: Theo bạn, để thảo luận nhóm có kết quả tốt nhất, cần:
a. Sự nhiệt tình, nghiêm túc của tất cả các thành viên trong nhóm.
b. Xác định đúng trọng tâm vấn đề cần thảo luận.
c. Chuẩn bị thật kĩ trước khi tiến hành thảo luận.
d. Người nhóm trưởng phải có kế hoạch và kỹ năng phân chia công việc phù hợp.
e. Tất cả các ý kiến trên.
Câu 7: Có ý kiến cho rằng, hầu hết học sinh phổ thông chưa có kỹ năng tổ chức hoạt động
học tập theo nhóm, bạn nghĩ sao về vấn đề này?
a. Đúng.
b. Không đúng
c. Ý kiến riêng của bạn
Câu 8: Lớp bạn có thường xuyên học tập theo nhóm không?
a.Thường xuyên
b. Thỉnh thoảng
c. Chưa bao giờ
Câu 9: Bạn nghĩ nhiệm vụ lớn nhất của nhóm trưởng là gì
a. Điều hành và tổ chức công việc của cả nhóm
b. Chịu trách nhiệm chung trước mọi hoạt động của nhóm
c. Điều hoà, giải quyết mâu thuẫn giữa các thành viên trong nhóm
d. Ý kiến riêng của bạn
…………………………………………………………………………………
Câu 10: Ở nhóm bạn, việc phân công công việc thường diễn ra theo hướng nào?
a. Tập trung vào cá nhân xuất sắc
b. Mỗi người một việc rồi tập hợp lại
c. Trải đều công việc cho các thành viên
d. Cách làm riêng của nhóm bạn
…………………………………………………………………………………

12. 11
Câu 11: Nếu cho rằng hiệu quả hoạt động của các nhóm ở lớp bạn còn kém hiệu quả,
vậy theo bạn nguyên nhân chính của nó là gì?
a. Do phương pháp làm việc của nhóm chưa thực sự khoa học.
b. Do các thành viên trong nhóm thiếu sự đoàn kết.
c. Do chưa quen với phương pháp này
d. Do nhóm trưởng chưa biết cách điều hành và phân công nhiệm vụ phù hợp.
e. Ý kiến riêng của bạn
…………………………………………………………………………………
Câu 12: Phương pháp thống nhất ý kiến của nhóm bạn là:
a. Phải được tất cả thành viên trong nhóm đồng ý
b. Theo đa số
c. Nhóm trưởng quyết định
Câu 13: Là thành viên trong nhóm, bạn thấy mình đã làm được điều gì dưới đây: (Có thể
chọn nhiều đáp án)
a. Hoàn thành mọi công việc được giao
b. Là cầu nối giữa các thành viên trong nhóm
c. Hỗ trợ các thành viên trong nhóm
d. Đóng góp khác của bạn
Câu 14: Sự gắn bó của các thành viên trong nhóm bạn như thế nào?
a. Đoàn kết
b. Chưa đoàn kết
c. Rất rời rạc
Câu 15: Suy nghĩ của bạn về hoạt động học tập theo nhóm:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Xin chân thành cảm ơn bạn đã trả lời câu hỏi của chúng tôi!
Cuối cùng, xin bạn cho biết một số thông tin về cá nhân của bạn!
Họ và tên: ………………………………………………………………..
Lớp: ………………………………………………………………………
Trường:…………………………………………………………………..

13. 12
Điểm kết luận của bài thi Chữ kí xác nhận của CB chấm thi Chữ kí xác nhận
của
CB nhận bài thi
Bằng số Bằng chữ CB chấm 1 CB chấm 2

14. 13
Họ và tên sinh viên: Lê Văn Nam Ngày sinh: 07-11-95; Mã phách:…………….
Lớp: 13CTL Khoa: Tâm lý – Giáo dục
Tên đề tài: THỰC TRẠNG KỸ NĂNG THẢO LUẬN NHÓM CỦA HỌC SINH TRƯỜNG
THPT HÒA VANG
Học phần: Phương pháp nghiên cứu Tâm lý học
Giảng viên phụ trách: PGS.TS. Lê Quang Sơn
Sinh viên kí tên
Lê Văn Nam