history of Hijrat in telugu by syed abdussalam umri

1. PRESENT BY
SYED ABDUSSALAM UMRI

2. ”ఎవరయితే అల్లా హ
కోసం
ఓ వసతు వునత
వదతల్ుకుంటారో
అల్లా హ వారికి దాని
కన్ాా అత్యుత్ుమ
మయిన వసతు వునత
అనతగ్రహస్ాు డు”.
(అహమద)
హిజ్రత
పరిచయం:
హిజ్రత అన్ేది హిజ్ర అన్ే
మూల్ ధాత్యవు నతండి
వచ్చిన పదం. వేరు
పడటం, వదలి వెళ్ాడం,
పరస్ాా నం, దూర
మవవడం, వల్స
ల్లంటి భాషా
పరమయిన అరాా ల్ు
దీనికున్ాాయి.

3. ల్ోకాభ్యుదయ అవిభాజ్్ుంశం హిజ్రత
అన్ాదిగా మనిషి ఒక పార ంత్ం నతండి మరో పార ంతానికి అన్ేక ఉదేేశ్ాుల్తో హిజ్రత చేసూు న్ే
ఉన్ాాడు. ఈ హిజ్రతే గ్నక ల్ేకపో తే మలనవాళి న్ేడునా విధంగా భ్ూగోళ్ మంతా విసురించ
ఉండేది కాదత. ఆ విధంగా మలనవ న్ాగ్రికతా వికాస్ానికి ఈ హిజ్రత కారణం అయింది. పార ంత్
పరమయిన ఈ హిజ్రత ఒక మనిషి కే పరిమిత్ం కాదత. జ్ంత్యవుల్ు, పక్షుల్ు,
కరరమికరటకాదతల్ు కుడా వాటి మనతగ్డ కోసం హిజ్రత చేస్ాు యి. మన రాష్ట్రంల్ోని
తేనిలీల్లపురం, ఉపపల్ పాడు ల్లంటి పరదేశ్ాల్కు పరతి యిేటా సతదూర పార ంతాల్ నతండి
పక్షుల్ు రావడం అందికి తెలిసిన విష్టయమే. మనిషి చేసే ఈ హిజ్రత-వల్సల్ో కొనిా
శ్ాశవత్మయి నవిగా ఉంటే, మరికొనిా తాతాాలికమయినవి. వాటిల్ో కొనిా మేధోపర
మయిన వల్సల్ు (మెరుగ్యిన భ్ృతి కోసం చేసే విదావ వంత్య వల్స) అయితే, శరమ
వల్సల్ు మరికొనిా. మేధో వల్స చేసిన వారు త్మ మేధసతు నత, తెలివితేటల్నత
అమయమకుంట ండగా, శరమ వల్స పరజ్ల్ు త్మ శరమ శకిుని అమయమకొని జీవనం స్ాగిసతు న్ాారు.
ఈ వల్సల్ోా వాణిజ్ు పరమయిన వల్సల్ూ ఉంటాయి,రాజ్కరయపరమయిన వల్సల్ూ
ఉంటాయి. గ్త్ుంత్రం ల్ేక పార ణాల్నత గ్యపో లో పెట్ కుని బ్రత్యకు జీవుడా అంటూ చేసే
వల్సల్ూ ఉంటాయి.

4. ఒకపుపడు వల్స స్ాకుతో అన్ేక దేశ్ాల్ోా దూరి ఆయల దేశ్ాల్నత ఆకర మించ్చ, వారిని
బ్ానిసల్ుగా చేెెసి పెత్ునం చెల్లయించ్చన వారే న్ేడు- ఆధతనికత్ మయసతగ్యల్ో ఆటవికానిా
అనతసరిసూు త్మ త్మ దేశ్ాల్ోా ఉంటూన్ే ఇత్ర దేశ పరజ్ల్ు వారి సవదేశ్ాల్ోా ఉండల్ేనంత్
దారుణంగా ఆయల దేశ్ాల్ పరిసిాతిని మలరిి వేసి, దికుా తోచని సిాతిల్ో వారు పొ రుగ్య
దేశ్ాల్కు వల్స వెళితే సహించ ల్ేని సిాతిల్ో ఉన్ాారు ఈ స్ామలా జ్ు వాద ధవజ్వాహకుల్ు.
ఏది ఏమయిన్ా హిజ్రత – వల్స అన్ేది పార ంత్ం, భాష్ట, జ్్తి, మతానికి అతీత్ంగా అందరి
జీవితాల్ల్ో మమేకాంశం అని చెపొ పచతి. ఇక ఇస్ాా మీయ పరిబ్ాష్టల్ో హిజ్రత దేన్ాాంరు,
హిజ్రతకి గ్ల్ పార మయఖ్ుత్ ఏమి? అది మనకిచేి సందేశం ఏమి? అనా అంశ్ాల్ు. ఖ్తరఆన
మరియయ పార మలణిక హదీసతల్ వెల్ుగ్యల్ో తెల్ుసతకున్ేందతకు పరయతిాదాం!

5. ఇస్ాా మీయ పరిభాష్టల్ో హిజ్రత
హిజ్రత్‌్‌అంటే్‌– అవిశ్వాస్‌భూభాన్ని్‌వదలి్‌ఇస్వా మీయ్‌భూభాగం్‌వైపనకు్‌పరస్వా నం్‌
చేయడం. ఇది్‌రండు్‌విధాలుగవ్‌విభజంచ్‌బడంది.
1) హిజ్రతుల్‌్‌ఔతాన్‌: ముస్ాం్‌తన్‌విశ్వాస్వన్ని్‌కవపవడుకునే్‌న్నమితతం్‌పరతికూల్‌
పవర ంతం్‌నుండ్‌అనుకూల్‌పవర ంతం్‌, ఇస్వా మీయ్‌వవతావరం గల్‌పరదేశం్‌వైపనకు్‌
హిజ్రత్‌్‌చేయడం.
2) హిజ్రతుల్‌్‌ఇస్ి్‌వల్‌్‌ఉదాాన్‌: పవపం, అతివవదాల్‌నుండ్‌పుణ్యం, మిత్‌వవదం్‌
వైఖరి్‌వైపునకు్‌తరలి్‌వళ్ళడం. ష్ర్క్‌్‌నుండ్‌తౌహీద్‌్‌వైపునకు, బిద్‌అత్‌్‌నుండ్‌
సునిత్‌్‌వైపునకు్‌చేసే్‌హిజ్రత్‌. అంటే్‌ఒకి్‌బాహ్య్‌పరమయిన, భౌతిక్‌పరమయిన్‌
హిజ్రత్‌్‌అయితే, మరొకి్‌భావ్‌పరమయిన, మానస్క్‌పరమయిన్‌హిజ్రత్‌.
ఈ్‌రండు్‌హిజ్రత్‌లలో్‌శ్రేష్ఠ మయిన్‌హిజ్రత్‌్‌– భావ్‌పరమయిన్‌హ్జ్రత్‌. ఈ్‌హిజ్రత్‌్‌
కవరణ్ంగవ్‌కరుణ్ామయున్న్‌పరసనిత్‌పవర పతమవుతుంది. షైతాన్‌మరియు్‌చెడు్‌
మనసతతాాన్నకి్‌గొడడలి్‌పటటవుతుంది. బాహ్య్‌పరమయినా్‌హిజ్రత్‌్‌అవసరం్‌అందరికీ్‌
ఉండదు, అవసరం్‌ఏరపడనా్‌అన్ని్‌వేళ్లా్‌ఉండదు్‌గనుక్‌ఇది్‌అందరిపై్‌విధి్‌కవదు.
అయితే్‌భావ్‌పరమయి్‌హిజ్రత్‌్‌మాతరం్‌ముస్ాం్‌అయిన్‌పరతి్‌స్తీ్‌పరుష్ున్న్‌మీద్‌
సరాకవల, సరవావసాలోా నూ్‌తపపన్నసరి.

6. బ్ాహు పరమయిన హిజ్రత చేయలలిున వారిని న్ాల్ుగ్య శ్రరణయల్ోా విభ్జంచడం జ్రిగింది.
1) స్ోా మత్ కలిగి, త్పపనిసరి హిజ్రత చేయలలిున వారు – వీరు హిజ్రత చేయడం
వాజబ.
2) త్పపనిసరి (వాజబ) హిజ్రత చేయలలిువారే కానీ అగ్త్ుపరుల్ు.
3) అంత్ అవసరం ల్ేని వారు, వీరి కోసం మయసుహబ.
4) పరిసిాత్యల్ు అనతకూలించకపో యిన్ా ధరమకారుం, సంసారణ నిమిత్ుం ఆగి
ఉండాలిున వారు. వీరు అనతమతి ఉన్ాా హిజ్రత చేయకుండా ఆగి ఉండటం
ఉత్ుమం.
స్ాా యి పరంగా తీసతకుంటే.
1) పరవకు (స) వారి కాల్ంల్ో ఆయన మరియయ సహాబ్ా మదీన్ా వెైపు చేసిన హిజ్రత
అనిాంల్ోకెల్లా మహిమలనివత్మయినద.
2) అవిశ్ావస భ్ూభాగ్ం నతండి విశ్ావస భ్ూమి వెైపునకు చేసే హిజ్రత.
3) పాపు భ్ూమి నతండి పుణు భ్ూమి వెైపనకు చేసే హిజ్రత.
4) చ్చవరి కాల్ంల్ో ఉపదరవాల్ు పెల్ుా బికినపుపడు షామ వెైపు చేసే హిజ్రత.

7. హిజ్రత ఘనత్
సవచిమయిన విశ్ావస్ానికి నిదరశనం హిజ్రత:
”ఎవరు విశవసించ్చ, (విశ్ావస సంరక్షణారాం) సవసాల్లనిా విడిచ్చ వల్స పో యలరో అల్లా హ మలరగంల్ో
(ధరోమనాతి కోసం) జహాద చేశ్ారో, మరెవరయితే (వారికి) ఆశరయమిచ్చి ఆదతకున్ాారో వారే
నిమయిన్ా విశ్ావసతల్ు”. (అన్ాాల: 74)
ఉబ్ై ఫాతిమల జ్మమరీ (ర) గారినతదేేశంచ్చ పరవకు (స) ఇల్ల అన్ాారు: ”నతవువ హిజ్రత చెయలులి
సతమల! ఎందతకంటే, హిజ్రతకు సరిమలనమయి నది ఖ్చ్చిత్ంగా ఏది ల్ేదత”. (నస్ాయిీ)
పరవకు (స) వారి అభిల్లష్ట హిజ్రత:
”అల్లా హ స్ాక్షి! హిజ్రతే గ్నక ల్ేకపో యినటా యితే న్ేనత అన్ాురాల్ోని ఓ వుకిునయి ఉండేవాడనత”
అని హున్ెైన సంగార మ సందరభంగా పరవకు (స) అభిపార య పడాా రు. ఈ కారణంగాన్ే ఇమలమ
బ్యఖ్లరీ (ర) ‘ల్ౌ ల్ల హిజ్రత్య ల్కునతు ఇమాఅన మినల అన్ాుర’ అనా శీరిికతో ఒక అధాుయలనిా
పార రంభిచారు.

8. విసుృత్మయిన ఉపాధికి విల్ువెైన మలరగం
”అల్లా హ మలరగంల్ో త్న సవసాల్లనిా వదలి హిజ్రత చేసిన వాడు భ్యమండల్ం ల్ో ఎన్నా ఆశరయలల్నత,
విసుృతిని పొందతతాడు”. (అనిాస్ా: 100) అంతే కాదత ల్భించే ఆ ఉపాధి చాల్ల గౌరవపరదమయినదయి
ఉంట ంది అంట న్ాాడు అల్లా హెా: ”వారి కొరకు గౌరవపరదమయిన ఉపాధి ఉంది”. (అన్ాాల: 74)
”ఎవరయితే అల్లా హ కోసం ఓ వసతు వునత వదతల్ుకుెాెంరో అల్లా హ వారికి దానికన్ాా
అత్యు త్ుమమయిన వసతు వునత అనతగ్రహస్ాు డు”. (అహమద)
ఉత్ుమ నివాస వాగాే నం: ”దౌరజన్ాునికి గ్యరెైన తారవత్ అల్లా హెా మలరగంల్ో (ఇల్ూా వాకిలి వదలి) వల్స
పో యిన వారికి మేమయ పరపంచంల్ోనూ ఉత్ుమ నివాస్ానిా కలిపస్ాు మయ. ఇక పరల్ోకంల్ో ల్భించే
ఫుణుఫల్మయితే మరింత్ గొపపది.ఈ విష్టయలనిా పరజ్ల్ు గ్రహించగ్లిగితే ఎంత్ బ్ావుండు!”.
(అనాహల: 41)
హజ్రత ఉమర (ర) గారు త్న పరిపాల్న్ా కాల్ంల్ో మయహాజరాకు, అన్ాురా కు పెనిన నిరాా రించారు. ఒకోా
మయహాజరకు ఆయన పెనిన ఇసూు ”పరపంచంల్ో మీకు అల్లా హ చేసిన వాగాే నం ఇదే. పరల్ోకంల్ో మీ
పేరున సమకూరి బ్డినది ఇంత్కన్ాా గొపపది” అని చెపేపవారు. (ఇబ్యు కసీర)
అల్లా హ కారుణాునికి ఆనవాల్ు: ”నిశియంగా విశవసించ్చన వారు మరియయ అల్లా హెా మలరగంల్ో
హిజ్రత చేెెసినవారు మరియయ జహాద చేెెసేవారు – ఇల్లెిెం వారే అల్లా హెా కారుణుం ఆశంచడానికి
నిజ్మయిన అరుు ల్ు. మరియయ అల్లా హ అమిత్ క్షమలశీల్ుడు, అపార కరుణాపరదాత్”.
(అల బ్ఖ్రహ: 218)

9. క్షమల దావరం
”ఇక నిశియంగా నీ పరభ్యవు, ఎవరయితే మొదట పరీక్షకు గ్యరి చేయబ్డిన త్రావత్
హిజ్రత చేస్ాు రో ఆ త్రావత్ జహాద చేస్ాు రో మరియయ సహనం వహిస్ాు రో ఈ థల్నిాం
త్రావత్ అల్లా హ వారి యిెడల్ అపార క్షమలశీల్ుడు, అమిత్ దయలకరుడు”. (అనాహా :
110)
అంతే కాదత, పాపాల్నత పరక్షాళిస్ాు నత అని మలటిసతు న్ాాడు అల్లా హ: ”వారి నతండి వారి
చెడుల్నత ఖ్చ్చిత్ంగా దూరం చేస్ాు నత”.
(అల ఇమలా న: 195)
ఇస్ాా ం సీవకరించడానికి వచ్చిన అమా బిన ఆస (ర) గారి పరశాకు సమలధా నంగా పరవకు
(స) ఇల్ల అన్ాారు: ”నిశియంగా ఇస్ాా ం త్నకు పూరవం జ్రిగిన పాపాల్నత
పరక్షాళిసతు ంది. నిశియంగా హిజ్రత దానికి పూరవం జ్రిగిన పాపాల్నత త్యడిచ్చ
పెడుత్యంది. నిశియంగా హజ్జ దానికి పూరవం జ్రిగిన పాపాల్నత కూల్దోసతు ంది అని
నీకు తెలీదా?” అని. (మయసిాం)

10. సవరగ పార పిుకి స్ో పానం
ఓ స్ారి విశ్ావసతల్ మలత్ హజ్రత ఉమెమ సల్మల (ర.అ)దెైవపరవకు (స) వారినతదేేశంచ్చ-
‘యల రసూల్ల్లా హ! (స) హజ్రత సంద రభంగా సీుీల్ పరస్ాు వన రాల్ేదేమి?’ అని
పరశాంచగా ఈ ఆయత్య అవత్ రించ్చంది;
”వారి పరభ్యవు వారి మొరనత ఆల్కించ్చ ఆమోదించాడు. మీల్ో పని చేసే వారి పని-వారు
పురుసతల్యిన్ా సరే, సీుీల్యిన్ా సరే – న్ేనత వృధాగా పో నివవనత. మీరు పరసపరం ఒకే
కోవకు చెందినవారు. కాబి్ సవసాల్ం వదలి హిజ్రత చేసినవారు, త్మ ఇళ్ళ నతండి
వెళ్ళగొట్ బ్డినవారు, న్ా మలరగంల్ో వేధింపుల్కు, చ్చత్రహింసల్కు గ్యరెైన వారు, న్ా
మలరగంల్ో పో రాడి చంప బ్డినవారు – అట విం వారి చచెడుగ్యల్నత వారి నతండి దూరం
చేస్ాు నత. కిరంద కాల్ువల్ు పరవహించే సవరగ వన్ాల్ల్ో వారిని పరవేశంప జ్ేస్ాు మయ. ఇది
అల్లా హ త్రఫున వారికి ల్భించే పుణు ఫల్ం. నిష్ట్రచయంగా అల్లా హ వదేన్ే అత్యుత్ుమ
ఫుణుఫల్ం ఉంది”.
(ఆల ఇరమలన: 195)

11. మయహాజర న్ాయకతావనికి ఎకుావ అరుు డు
అబ్యే ల్లా హ మసవూద (ర) ఇల్ల
అన్ాారు:”నమలజుల్ో జ్్తి న్ాయకత్వం
ఖ్తరఆన ఎకుావ కంఠసాం చేసతకునా
వారు చేయిపించాలి. ఆ విష్టయంల్ో
అందరు సమలనతల్యితే వారిల్ో
తొల్ూత్ హిజ్రత చేసినవారు ఇమలమత
చేయిపించాలి. అందతల్ోనూ అందరూ
సమయజీజల్యితే వారిల్ో ఎకుావ వయసత
గ్ల్ పెదే న్ాయకత్వం వహించాలి”
అన్ాారు పరవకు (స). (మయసిాం)

12. మయహాజర మొత్ుం బ్ాధుత్ అల్లా హదే
జ్మరహ బిన ఆస (ర) ఖ్తజ్్ఆ తెగ్కు
చెందిన వుకిు. రోగ్ బ్ారిన పడాా రు. అదే
సమయంల్ో హిజ్రత చేయలలిు వచ్చింది. త్న
తెగ్ వారినతదేేశంచ్చ ఆయన ఇల్ల అన్ాారు:
‘ననతా కాడిపెై కూరోి బ్టి్ మీతోపాట
తీసతకెళ్ళండి’ అని. అల్ల హిజ్రత చేసూు మలరగం
మధుల్ో త్నయిీమ పార ంత్ంల్ో ఆయన
మరణించారు. అపుపడు ఈ ఆయత్య
అవత్రించ్చంది: ”అల్లా హ మరియయ ఆయన
పరవకు వెైపనకు హిజ్రత చేస వెళ్ళడానికి త్న
గ్ృహం నతండి బ్యల్ు దేరి దారిల్ో మృత్యు
వాత్న పడిన వానికి పుణుఫల్ం పరస్ాదించే
బ్ాధుత్ అల్లా హదే” (అనిాస్ా:100)

13. విశ్ావసపు అత్యునాత్ స్ాా యి హిజ్రత
ఓ వుకిు పరవకు (స) వారి వదేకు వచ్చి పల్ు విష్టయలల్
గ్యరించ్చ విచారించగా ఆయన ఇచ్చి సమలధానంల్ో
”సరేవ దిరయలల్ు సహిత్ం త్మని తామయ అల్లా హెాకు
సమరిపంచతకోవడం, మన మలటల్ వల్ాగానీ, చేత్ల్
వల్ాగానీ ఎవవరికి హాని త్ల్పెట్కపో వడం ఇస్ాా ం” అని,
ఇస్ాా ం ల్ో ఉత్ాృష్ట్మయినది ఈమలన అని, ఈమలన
అంటే అల్లా హ పటా , ఆయన దూత్ల్ పటా , ఆయన
గ్రంథాల్ పటా , ఆయన పరవకుల్ పటా , మరణానంత్ర
జీవిత్ం పటా , మంచీచెడు విధిరాత్ల్ పటా విశ్ావసం
కలిగి ఉండటం అని, ఈమలనల్ో ఉత్ాృష్ట్మయినది
హిజ్రత అని, హిజ్రత అంటే చెడునత విడన్ాడ టం,
హిజ్రతల్ో ఉత్ాృష్ట్మయినది జహాద అనీ జహాద అంటే
అధరమకరుల్తో పో రాడాలిు వసేు (వెనతదిరగ్క) యయదం
చేయడం అని వివ రించడంతోపాట మరికొనిా
విష్టయలల్నత విశద పరాిరు పరవకు (స).

14. మొదట సవరగంల్ో పరవేశంచే వరగం
అబ్యే ల్లా హ బిన ఉమర (ర) గారి కథనం – ”సవరగంల్ో
పరవేశంచే మొది వరగం ఏదో? నీకు తెల్ుస్ా?” అని
అడిగారు పరవకు (స). ‘అల్లా హ మరియయ ఆయన పరవకుకే
బ్ాగా తెల్ుసత అన్ాానత న్ేనత. ” నిరుపేదల్యిన
మయహాజరుా పరళ్య దిన్ాన సవరగ త్ల్ుపుల్ వదేకు రాగా
త్ల్ుపుల్ు తెరవబ్డతాయి. సవరగదూత్ల్ు
వారినతదేేశంచ్చ-‘మీతో ల్ెకా తీసతకో బ్డిందా?’ అని
అడుగ్యతారు. అందతకు వారు-‘ఏ వసతు వు ల్ెకా
తీసతకుంటారు మలతో? ఎకాడ సిార నివాసం
ఏరపచతకోకుండా ఒక పార ంత్ం నతండి మరోపార త్ం
వెైపునకు హిజ్రత చేసూు మేమయ నిరంత్రం అల్లా హ
మలరగంల్ో పో రాడుత్ూ కరవాల్లనిా మల భ్యజ్్ల్ నతండి
దించన్ే ల్ేదత. అదే సిాతిల్ో మేమయ మరణిం చామయ.
అపుపడు వారి కోసం సవరగ త్ల్ుపుల్ు తెరువ బ్డతాయి.
పరజ్ల్కన్ాా 40 సంవత్ురాల్ మయందత సవరగంల్ో సేద
తీరతారు”. అన్ాారు పరవకు (స). (హాకిమ)

15. అల్లా హ పరసనాతా భాగ్ుం
”మయఖ్ుంగా ఈ ఫెై సమయమ త్మ ఇల్ోా వాకిలి
నతండి, త్మ ఆసిుపాసతు ల్ నతండి గిెెెం
వేయబ్డిన నిరుపేద మయహాజరాకు వరిుసతు ంది.
ఎందతకంటే వారు అల్లా హ అనతగ్రహానిా
ఆయన పరసనాత్నత ఆశసూు అల్లా హకు,
ఆయన పరవకుకు తోడపడుత్య న్ాారు. వారే
అసల్ు సత్ు వంత్యల్ు”. (అల హష్ర: 8) ఆ
త్రావత్ అల్లా హ ఇల్ల అంట న్ాాడు: ”వారి
పరభ్యవు వారికి త్న కారుణాునిా, పరసనాతా
భాగ్ునిా సవరగ వన్ాల్నత అనతగ్రహిస్ాు నని
శుభ్వారు అందిసతు న్ాాడు. అకాడ వారి కోసం
శ్ాశవత్మయిన అనతగ్రహాల్ుెాెంయి”.
(అతౌు బ్హ: 21)