Ερευνητική Εργασία του Β4 Γενικού Λυκείου Αλεξανδρούπολης - Επιβλαβείς Συνήθειες των νέων- Κάπνισμα - Εθισμός των νέων στο Αλκοόλ - Παχυσαρκία

1. * ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ
ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
ΜΑΣ
* ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΑΛΚΟΟΛ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
VIDEO GAMEς INTERNET
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
ΜΑΣ

2. ΟΜΑΔΑ : ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΟΥ ,ΜΑΡΚΙΔΗ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ,ΦΡΑΓΚΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ,ΔΟΡΥΦΟΡΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ,ΡΕΝΤΑ ΣΟΦΙΑ,ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΤΣΙΒΑ

3. Στην Ελλάδα, το κάπνισμα μεταξύ των εφήβων είναι συχνότερο από ποτέ, αν και
υπάρχει πλέον η επαρκής γνώση για τις βλαβερές του συνέπειες. Δυστυχώς,
σήμερα εμφανίζεται η τάση να παραμένει σταθερή η αναλογία των εφήβων
αγοριών νέων καπνιστών και να αυξάνει η αναλογία των κοριτσιών που
πρωτοκαπνίζουν.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Οι μαθητές αρχίζουν να καπνίζουν,
συνήθως για έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω
λόγους:
• Για να μιμηθούν τους γονείς τους ή τους δασκάλους τους.
• Για να αποδείξουν ότι μεγάλωσαν.
• Για να κάνουν ό,τι και οι φίλοι τους και να μην αισθάνονται
απομονωμένοι στις παρέες τους.
• Γιατί πέφτουν θύματα καλοστημένων διαφημίσεων.
• Γιατί δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωσή τους για τις
συνέπειες του καπνίσματος.

5. Οι νέοι συχνά ωθούνται στη χρήση αλκοόλ κατά την εφηβεία, για
τους παρακάτω λόγους:
1. Για διασκέδαση.
2. Γιατί θεωρούν ότι η χρήση αλκοόλ είναι αντίδραση ενάντια στην
αυστηρότητα των γονιών.
3. Επειδή θεωρούν ότι έτσι θα γίνουν αποδεκτοί σε κάποια παρέα.
4. Για δοκιμή.
5. Για να ανακουφιστούν από ανησυχία, κατάθλιψη, φόβο.
6. Για να ξεχαστούν από τον πόνο ενός οικογενειακού προβλήματος
(διαζύγιο γονέων, οικονομική κατάρρευση, θάνατος στην οικογένεια)

8. Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της
παιδικής παχυσαρκίας έχουν κοινή βάση. Και
στις δύο περιπτώσεις κεντρικός στόχος είναι
η υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής που προάγει
την υγεία, όχι μόνο από το ίδιο το παιδί αλλά
και από την οικογένειά του. Βασικά στοιχεία
ενός υγιεινού τρόπου ζωής είναι οι
κατάλληλες διατροφικές συνήθειες, η
επαρκής φυσική δραστηριότητα και οι
επαρκείς ώρες ύπνου στα παιδιά.

9. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε, όμως, πως στις
μέρες μας είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί
να διατηρήσει μια ισορροπημένη διατροφή,
να αθλείται και να ξεκουράζεται επαρκώς,
όταν στο σπίτι, στο σχολείο του και στην
κοινωνία επικρατούν …
* Τρόφιμα χαμηλής θρεπτικής αξίας με
πολλές θερμίδες.
* Μειωμένη πρόσβαση σε «υγιεινά»
τρόφιμα.
* Μεγάλες μερίδες φαγητού και τροφίμων
* Έλλειψη καθημερινής και ποιοτικής
φυσικής δραστηριότητας στο σχολείο
και στο σπίτι
* Έλλειψη σε ασφαλή και ειδικά
διαμορφωμένα μέρη για να παίζουν και
να είναι δραστήρια τα παιδιά
* Πρότυπα (πχ. γονείς, εκπαιδευτικοί,
μέσα μαζικής ενημέρωσης, κ.ά.) που δεν
δίνουν το «καλό» παράδειγμα.

11. ΣΤΌΧΟΙ
Οι μαθητές
Να γνωρίσουν την ιστορία του καπνού και του καπνίσματος.
Να εντοπίσουν και να αναλύσουν τους παράγοντες που οδηγούν τους
ανθρώπους στο κάπνισμα.
Να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι καταλήγουν
στην εξάρτηση από το κάπνισμα.
Να γνωρίσουν καλύτερα την επίδραση που έχει ο εθισμός στον καπνό
και τις επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και έτσι αυτό να
αποτελέσει κίνητρο για την ενασχόλησή τους με τον αθλητισμό.
Να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα του παθητικού καπνίσματος στην
υγεία και να είναι ικανοί να δράσουν αρνητικά σαν αποδέκτες στο
μήνυμα του καπνίσματος.

12. ΠΑΡΕΝΈΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΝΙΚΟΤΊΝΗΣ ΣΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΣΏΜΑ
Κατά το κάπνισμα αναπτύσσεται θερμοκρασία 650-700 οC στο κύριο ρεύμα
του καπνού (mainstream smoke) του τσιγάρου που εξατμίζει την νικοτίνη και
κατακαίει το μεγαλύτερο ποσοστό της. Το "μέσο" τσιγάρο περιέχει 8-9 mg
νικοτίνης, από τα οποία ο καπνιστής εισπνέει περίπου 1 mg.
Με την είσοδο των ατμών της νικοτίνης στους πνεύμονες απορροφάται
ταχύτατα από το κυκλοφορούν αίμα και διαπερνά πολύ εύκολα τον
αιματοεγκεφαλικό φραγμό, ένα είδος "φίλτρου" το οποίο προστατεύει το
κεντρικό νευρικό σύστημα από βλαβερές ουσίες που θα εισέρχονταν στην
κυκλοφορία του αίματος. Κατά μέσον όρο αρκούν μόλις 7 δευτερόλεπτα για
να φθάσει η νικοτίνη στον εγκέφαλο μετά την εισπνοή του καπνού. Η ημιζωή
της νικοτίνης στο σώμα είναι περίπου 2 ώρες και εξαρτάται από πολλούς
παράγοντες.
Η νικοτίνη εισέρχεται ευκολότατα στην κυκλοφορία του αίματος και μέσω του
δέρματος, γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή κατά την εργασία (π.χ. σε
ψεκασμούς με νικοτινούχα σκευάσματα) με αυτήν. Αναφέρεται πως 1/60
γραμμαρίου νικοτίνης (λιγότερο από μισή σταγόνα) στη γλώσσα του
ανθρώπου προκαλεί τον θάνατο.
Στο pH 7,3 του αίματος το μεγαλύτερο ποσοστό της νικοτίνης βρίσκεται υπό
τη μορφή μονοφορτισμένου κατιόντος, ενώ μόλις το 5% της νικοτίνης
δεσμεύεται από τις πρωτεΐνες του αίματος .

13. ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΌΣ - ΑΠΟΜΆΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΝΙΚΟΤΊΝΗΣ
Η νικοτίνη μεταβολίζεται κατά 80-90% στο ήπαρ από τα κυτοχρωμικά ένζυμα
Ρ450 (κυρίως τα CYP2A6 και CYP2B6) και σε μικρότερο ποσοστό στους
πνεύμονες. Κατά κύριο λόγο μετατρέπεται σε κοτινίνη και σε μικρότερο
ποσοστό σε Ν-οξείδιο της νικοτίνης. Τα επίπεδα της συγκέντρωσης κοτινίνης
(και του υδροξυλιωμένου παραγώγου της trans-3'-υδροξυκοτινίνης) σε
βιολογικά υγρά αποτελούν δείκτη των καπνιστικών συνηθειών ενός ατόμου.
Το αίμα απαλλάσσεται μέσω των νεφρών από τη νικοτίνη και τους
μεταβολίτες της που έτσι αποβάλλονται με τα ούρα. Επίσης νικοτίνη
εκκρίνεται και στο σάλιο και είναι χαρακτηριστική η πικρή γεύση που
αισθάνονται στο στόμα τους (καμιά φορά "κατά κύματα") οι καπνιστές. Από το
σάλιο περνάει στο στομάχι και μέσω του λεπτού εντέρου η νικοτίνη
επανέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος, γεγονός που ερμηνεύει ένα είδος
διακυμάνσεων της συγκέντρωσής της στο αίμα κατά τη διακοπή του
καπνίσματος.
Κατά την εγκυμοσύνη, η νικοτίνη διαπερνά εύκολα τον πλακούντα και έχει
βρεθεί στο αμνιωτικό υγρό που περιβάλλει το έμβρυο, όπως επίσης και στο
αίμα των νεογνών. Ακόμη, νικοτίνη έχει βρεθεί και στο γάλα θηλασμού
καπνιστριών.

14. ΝΙΚΟΤΊΝΗ – ΚΑΡΚΊΝΟΣ - ΚΑΤΆΘΛΙΨΗ
Η νικοτίνη διαπιστώθηκε ότι δεν είναι η ίδια καρκινογόνος ή μεταλλαξιγόνος
ουσία . Ωστόσο, συνδέεται έμμεσα με τον καρκίνο διότι διαπιστώθηκε σε
πειράματα in vitro και in vivo ότι διεγείρει τους μηχανισμούς αγγειογένεσης και
ο σχηματισμός νέων αγγείων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την
τροφοδοσία με αίμα και επομένως την ανάπτυξη ενός κακοήθους όγκου. Αυτό
σημαίνει ότι σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου σε καπνιστή, ανεξάρτητα του
είδους του καρκίνου και του σταδίου του, πρέπει να διακόπτεται αμέσως το
κάπνισμα.
Είναι γνωστό ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ καπνίσματος και
κατάθλιψης. Μελέτες σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων που πάσχουν από χρόνια
κατάθλιψη έδειξαν ότι ο αριθμός των καπνιστών είναι διπλάσιος σε σχέση με
τους μη καπνιστές. Επίσης, έρευνες έδειξαν ότι το κάπνισμα είναι αποτέλεσμα
της προσπάθειας για μείωση των αρνητικών φαινόμενων της κατάθλιψης και
του άγχους, ενώ τα άτομα αυτά είναι ιδιαίτερα δύσκολο να απαλλαχθούν από
το κάπνισμα.
Τα κύρια στερητικά συμπτώματα που εμφανίζονται σε κάθε προσπάθεια
απεξάρτησης από το κάπνισμα συνοψίζονται στα εξής: Ευερεθιστότητα,
ανυπομονησία, εχθρική συμπεριφορά, άγχος, κατάθλιψη, ανησυχία,
βραδυκαρδία, αύξηση όρεξης και απόκτηση βάρους.

15. ΝΙΚΟΤΊΝΗ ΚΑΙ ΑΠΕΞΆΡΤΗΣΗ
Τα κύρια στερητικά συμπτώματα που εμφανίζονται σε κάθε προσπάθεια
απεξάρτησης από το κάπνισμα συνοψίζονται στα εξής: Ευερεθιστότητα,
ανυπομονησία, εχθρική συμπεριφορά, άγχος, κατάθλιψη, ανησυχία,
βραδυκαρδία, αύξηση όρεξης και απόκτηση βάρους.
Η θεραπεία της εξάρτησης από το κάπνισμα και ιδιαίτερα της νικοτίνης
αποτελεί εθνική στρατηγική υγείας στις αναπτυγμένες χώρες. Κάθε χρόνο
ξοδεύονται τεράστια χρηματικά ποσά από τις Εθνικές Υπηρεσίες Υγείας για
την καταπολέμηση του καπνίσματος. Ωστόσο, πολύ μεγαλύτερες είναι οι
δαπάνες στις οποίες υποβάλλονται τα Εθνικά Συστήματα Υγείας για την
αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας που προέρχονται εξαιτίας του
καπνίσματος. Πλήθος ερευνητικών εργασιών αναφέρονται στις διαθέσιμες
στρατηγικές απαλλαγής από τη συνήθεια του καπνίσματος .

16. ΧΗΜΙΚΈΣ ΟΥΣΊΕΣ ΤΟΥ ΤΣΙΓΆΡΟΥ
4000 χημικές ουσίες περιέχει το τσιγάρο, οι περισσότερες
έχουν αρκετά δηλητηριώδης δράση, ενώ τουλάχιστον οι
43 από αυτές τις ουσίες, ευθύνονται για τη δημιουργία
καρκίνου στον οργανισμό.
Οι πιο γνωστές χημικές ουσίες (δηλητήρια) που περιέχονται
στα τσιγάρα,συνοψίζονται παρακάτω:

17. ΧΗΜΙΚΈΣ ΟΥΣΊΕΣ ΤΟΥ ΤΣΙΓΆΡΟΥ
Επιφάνεια Δρόμων – Άσφαλτος
Νικοτίνη: Εντομοκτόνο
Aκετόνη - Ασετόν: Ουσία που υπάρχει
και στα καθαριστικά των νυχιών, το
γνωστό ασετόν - Διαλυτικό Χρωμάτων
Αμμωνία: Χρησιμοποιείται στα
καθαριστικά πατωμάτων και που
προστίθεται
στα τσιγάρα για να αυξήσει την
απορρόφηση της νικοτίνης
Αρσενικό: Γνωστό
δηλητήριο, που χρησιμοποιείται και για
τα ποντικοφάρμακα
Βενζίνη: Πετρέλαιο Κίνησης
Βουτάνιο: Υγρό Αναπτήρων
Φορμαλδεϊδη: Υγρό Ταρίχευσης
(βαλσάμωμα) - Γνωστή
Καρκινογόνος Ουσία
Κυανιδικό Υδρογόνο: Δηλητήριο στους
Μεθανόλη: Καύσιμο στα Πυραυλικά Συστήματα
Τολουένιο: Βιομηχανικό Διαλυτικό
DDT: Εντομοκτόνο
Ράδιο: Ραδιενεργό Αέριο
Πολλώνιο: Ραδιενεργή Σκόνη στην
Ατμόσφαιρα
Ανιλίνη: Βασικό χημικό συστατικό
χρωμάτων
13
Ναφθαλίνη: Γνωστή ουσία που
χρησιμοποιούμε για την
προστασία των
ρούχων από το σκώρο
Κυανιούχες Ενώσεις: Δημιουργούν
φυτοφάρμακα
Προπάνιο: Χρησιμοποιείται σε
λάμπες αερίου / γκαζάκια
Ραδιενεργά Κατάλοιπα: από την
μόλυνση των καλλιεργειών

18. ΑΘΛΗΤΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΚΆΠΝΙΣΜΑ
Η έναρξη του καπνίσματος πραγματοποιείται σε πολύ μικρή ηλικία, ενώ σε
όσο μικρότερη ηλικία γίνεται η έναρξη του καπνίσματος τόσο πιο πιθανόν
είναι να γίνουν ενήλικοι καπνιστές
Υπάρχουν έρευνες οι οποίες σχετίζουν τη συμπεριφορά του
Καπνίσματος με τη συμπεριφορά της άσκησης
Βάσει ερευνών το κάπνισμα στους αθλητές έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει την
αντοχή (αναπνευστική λειτουργία), αυξάνει τους καρδιακούς σφυγμούς,
μειώνει την μυϊκή δύναμη, την ευλυγισία, προκαλεί κόπωση, εξάντληση,
δύσπνοια, πόνο και επηρεάζει τον ύπνο του αθλητή
Ακόμη και για εκείνους που κάνουν κάποια
απλή σωματική δραστηριότητα με λιγότερο έντονους ρυθμούς, το κάπνισμα
επηρεάζει την απόδοσή τους.

19. ΠΑΘΗΤΙΚΌ ΚΆΠΝΙΣΜΑ
Μιλώντας για παθητικό κάπνισμα αφορά μια μερίδα ανθρώπων, που
υφίστανται διπλή αδικία και ζημιά χωρίς οι ίδιοι να είναι άμεσα υπεύθυνοι.
Πρόκειται για τους μη καπνιστές που εισπνέουν παθητικά τον καπνό του
αναμμένου τσιγάρου του καπνιστή καθώς και τον καπνό της εκπνοής του. Το
παθητικό κάπνισμα είναι ενοχλητικό έως και αποκρουστικό για τον μη
καπνιστή, αλλά ακόμη και πολύ επιβαρυντικό για την υγεία του! Έτσι
ταλαιπωρείται διπλά χωρίς να φταίει. Εξαναγκάζεται να δέχεται φθοροποιές
συνθήκες που του επιβάλλει ο άλλος και καταπιέζεται με το να συμβιβάζεται
και να ανέχεται κάτι που ο ίδιος αντιπαθεί και το έχει απορρίψει.
Το παθητικό κάπνισμα αποτελεί την κυριότερη πηγή ρύπανσης του αέρα σε
εσωτερικούς χώρους. Με το παθητικό κάπνισμα εισπνέονται καρκινογόνες
αλλά και τοξικές ουσίες που βρίσκονται στον καπνό του τσιγάρου.
Οι μη καπνιστές που ζουν με καπνιστές διατρέχουν 35%
μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα απ’ ό,τι οι μη καπνιστές που
δεν ζουν με καπνιστές. Ενδείξεις υπάρχουν ακόμα για τη συσχέτιση του
παθητικού καπνίσματος με τους καρκίνους του στόματος, του φάρυγγα, του
λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστης, του νεφρού, του
παγκρέατος, του εγκέφαλου, του θυρεοειδούς και του μαστού.