4. Ψευδεύσ ειδόςεισ:
Οι ψευδεύσ ειδόςεισ (fake news) εύναι
ιςτορύεσ οι οπούεσ παρουςιϊζονται κυρύωσ
ωσ δημοςιογραφικϋσ,
εύναι όμωσ καταςκευαςμϋνεσ εςκεμμϋνα
για να εξυπηρετόςουν κϊποιο ςκοπό
14/11/2023 4
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
5. Ο όροσ Hoax χρηςιμοποιεύται ςτα αγγλικϊ
για να περιγρϊψει μια απϊτη ό κϊτι ψεύτικο
και φαύνεται ότι προϋρχεται από τισ μαγικϋσ
λϋξεισ Hocus Pocus (κϊτι ςαν το δικό μασ
Άμπρα Κατϊμπρα).
Σελευταύα τα Hoaxes ϋχουν εξαπλωθεύ ςε
blog, ιςτοςελύδεσ νϋων και κοινωνικϊ δύκτυα
με την μορφό ϊρθρων ό ειδόςεων.
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 5
6. Η προπαγϊνδα εύναι κατευθυνόμενη
πληροφόρηςη διαμορφωμϋνη με τϋτοιο
τρόπο ώςτε να αλλάξει ςυμπεριφορά ή
άποψη ςτο κοινό.
Η προπαγϊνδα εύναι προςεκτικϊ
επιλεγμϋνεσ πληροφορύεσ και δύνει μόνο
την εικόνα που θϋλουν οι ϊλλοι να δει το
κοινό.
14/11/2023 6
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
7. λογοκριςύα η :
1. ο προληπτικόσ ϋλεγχοσ που αςκεύται
ςυνόθ. από μια αρχό ςε προώόντα του
γραπτού ιδύωσ λόγου αλλϊ και ςε θεϊματα ό
ακροϊματα (βιβλύα, ϋντυπα, εφημερύδεσ,
επιςτολϋσ, κινηματογραφικϊ ό θεατρικϊ
ϋργα κτλ.) με δικαύωμα επϋμβαςησ ςτο
περιεχόμενό τουσ (διαγραφϋσ,
τροποποιόςεισ, απαγόρευςη
δημοςιοπούηςησ, κυκλοφορύασ κτλ.):
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 7
8. κριτικό η : η τεκμηριωμϋνη κρύςη που
εκφϋρεται ωσ αξιολόγηςη ϋργων
πνευματικόσ δημιουργύασ:
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 8
9. Δεν πρόκειται για μια απλό, αυθόρμητη
ενϋργεια επικοινωνύασ μεταξύ πομπού και
δϋκτη, αλλϊ για μια ειδικϊ ςχεδιαςμϋνη
μετϊδοςη μηνύματοσ, με ςκοπό την
παραπούηςη τησ αλόθειασ και την
παραπλϊνηςη τησ κοινόσ γνώμησ
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 9
10. Η επύκληςη ςτο ςυναύςθημα εύναι ύςωσ η πιο
απροκϊλυπτη μϋθοδοσ προπαγϊνδασ,
ακολουθεύ η παρότρυνςη για μιμητιςμό, ο
αποκλειςμόσ πληροφοριών, ο ςυςχετιςμόσ
κ.α
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 10
16. Κατϊ τη διϊρκεια του πολϋμου μεταξύ Ρωςύασ και Ουκρανύασ και
υπό το φόβο μύασ πυρηνικόσ ϋκρηξησ, υπόρξαν δημοςιεύματα
και αναρτόςεισ ςτα κοινωνικϊ δύκτυα που προϋτρεπαν τουσ
πολύτεσ να εφοδιαςτούν με χϊπια ιωδιούχου καλύου για να
προςτατευτούν από πιθανό ϋκθεςη ςε ραδιενϋργεια.
Ωςτόςο, ο εν λόγω ιςχυριςμόσ αποτελεύ διαςτρϋβλωςη των
πραγματικών επιςτημονικών δεδομϋνων.
Αν κανεύσ αναζητόςει περιςςότερεσ πληροφορύεσ ςε ιατρικϊ
ςυγγρϊμματα θα διαπιςτώςει οτι τα χϊπια ιωδιούχου καλύου
προςτατεύουν υπό προώποθϋςεισ μόνο τον θυρεοειδό αδϋνα
από το ραδιενεργό ιώδιο και κανϋνα ϊλλο μϋροσ του ςώματοσ.
Σο δημοςύευμα περιϋχει μύξη γεγονότων και παραποιόςεων.
Πηγό: ellinika hoaxes
14/11/2023 16
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
17. ▪ Έλλειψη ελεύθερου χρόνου
– γρόγορη και επιδερμικό
ενημϋρωςη χωρύσ
εμβϊθυνςη και
προβληματιςμό
▪ Επιβολό τησ εικόνασ –
παθητικότητα και ατροφύα
τησ κριτικόσ και τησ
αντύδραςησ.
▪ Ενδοτιςμόσ του ατόμου
ςτην εντυπωςιακό και
εύπεπτη πληροφόρηςη που
δεν απαιτεύ πνευματικό
κόπωςη.
▪ Άγνοια των μεθόδων
παραπληροφόρηςησ.
14/11/2023 17
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
21. Ο καταιγιςμόσ τον μηνυμϊτων και
ο επιτηδευμϋνοσ τρόποσ
μετϊδοςόσ τουσ εθύζει το δϋκτη
ςτην ϊκριτη αποδοχό τουσ.
Μαζοπούηςη.
Σο ϊτομο αποπροςανατολύζεται,
κϊνει λανθαςμϋνεσ επιλογϋσ και
ςυχνϊ υιοθετεύ αρνητικϊ πρότυπα.
Δημιουργεύται ςτον ϊνθρωπο
αναςφϊλεια λόγω τησ αδυναμύασ
του να ελϋγξει τισ πληροφορύεσ με
αποτϋλεςμα ςυχνϊ να υιοθετεύ
ανεύθυνη και απολιτικό ςτϊςησ.
Βϊλλεται η δημοκρατύα καθώσ οι
πολύτεσ αδυνατούν (ϊγνοια,
ανικανότητα) να ελϋγξουν
πρόςωπα και διαδικαςύεσ.
14/11/2023 21
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
22. Όταν οι ψευδεύσ ειδόςεισ αναφϋρονται ςε
ϊτομα ό οργανιςμούσ, μπορούν να
προκαλϋςουν ζημιϊ ςε αυτούσ,
με τη μορφό ςυκοφαντύασ,
προκαταλόψεων, μύςουσ
14/11/2023 22
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
24. Πωσ καταλαβαύνουμε ότι το ςυγκεκριμϋνο δημοςύευμα εύναι
ϋγκυρο;
Προϋρχεται από αξιόπιςτη πηγό (επύςημο ειδηςεογραφικό site ).
Η αξιοπιςτύα τησ ιςτοςελύδασ επιβεβαιώνεται και από την
ύπαρξη του μικρού λουκϋτου ςτην αρχό του url.
Σο δημοςύευμα φϋρει την υπογραφό του δημοςιογρϊφου.
Αναγρϊφεται η ημερομηνύα και ώρα δημοςύευςησ.
Γύνεται αναφορϊ προϋλευςησ τησ φωτογραφύασ (shutterstock).
Αναφϋρεται αναλυτικϊ τα ςτοιχεύα τησ ϋρευνασ και ο οργανιςμόσ
που τη διεξόγαγε.
ύνδεςμοσ παραπϋμπει ςτην επύςημη ςελύδα δημοςύευςησ τησ
ϋρευνασ.
Εϊν κανεύσ ψϊξει ςτο διαδύκτυο για την ϋρευνα κϊνει εύκολα
διαςταύρωςη ςτοιχεύων, καθώσ και ϊλλεσ αξιόπιςτεσ ιςτολύδεσ
την ϋχουν αναπαρϊγει
14/11/2023 24
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
25. Ο καθϋνασ από εμϊσ λοιπόν, καλεύται να ελϋγχει την πηγό τησ
πληροφόρηςησ του,
να κατανοεύ την αποςτολό του ςυγκεκριμϋνου μϋςου ενημϋρωςησ και
τουσ ςτόχουσ του,
να αναλύει πϋραν των όςων διαβϊζει,
να ελϋγχει την ταυτότητα του ςυντϊκτη τησ εύδηςησ
και να ςυγκρύνει τισ διϊφορεσ πηγϋσ ειδόςεων πριν καταλόξει ςε
κϊποιο ςυμπερϊςματα.
14/11/2023 25
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
27. 1. Τι μορφό μπορεύ να πϊρει μια ψεύτικη
εύδηςη;
2. Τι ςκοπό εξυπηρετούν οι ψευδεύσ ειδόςεισ;
3. Ποιϋσ ερωτόςεισ κλειδιϊ πρϋπει να κϊνουμε
ςτον εαυτό μασ όταν διαβϊζουμε ϋνα
δημοςύευμα για να μασ διευκολύνει να
καταλϊβουμε αν εύναι αληθινό ό όχι;
4. Ποιεσ εύναι ενδεύξεισ μη αξιόπιςτου
δημοςιεύματοσ;
14/11/2023 27
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
28. Επύλεξε την πρόταςη που δηλώνει
γεγονόσ.
A. Ο καφϋσ εύναι ϋνα ρόφημα, το οπούο
καταςκευϊζεται από τα καβουρδιςμϋνα
και
αλεςμϋνα ςπόρια τησ καφϋασ ό
καφεόδεντρου.
B. Ο καφϋσ εύναι απολαυςτικόσ.
C. Ο καφϋσ κόβει την όρεξη.
D. Ο καφϋσ ςε βοηθϊ να ξυπνόςεισ το πρωύ
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 28
29. Επύλεξε την πρόταςη που δηλώνει ϊποψη.
A.Σα πρϊςινα μόλα εύναι φρούτα.
B.Σα πρϊςινα μόλα περιϋχουν πολλϋσ
φυτικϋσ ύνεσ.
C.Σα πρϊςινα μόλα εύναι πιο νόςτιμα από
τα κόκκινα.
D.Σα πρϊςινα μόλα ωριμϊζουν το
φθινόπωρο.
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 29
30. Διαβϊζεισ τον τύτλο: "ΔΕΝ ΘΑΣΟ ΠΙΣΕΤΕΣΕ:
Κοιμόθηκε με ϋνα κρεμμύδι ςτο λαιμό του, όταν
ξύπνηςε ϋπαθε ΟΚ!"Σι πιςτεύεισ ότι ςυνϋβη;
A. Καθϊριςε το δϋρμα του από τα ςημϊδια τησ ακμόσ.
B. Θεραπεύτηκε από τον καρκύνο.
C. την επιφϊνεια του κρεμμυδιού εύχε αποτυπωθεύ η εικόνα του
Χριςτού.
D. Πόραν μυρωδιϊ τα ςεντόνια.
14/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 30