ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΧΙΟΥ ΣΧ.ΕΤΟΣ: 2017-2018

1. ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
1ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΧΙΟΥ
2017-2018

2. ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ
Δήμου Παρασκευή
Παπακρασά Ανθούσα-Ροζάνα
Κασκούτη Ρουμπίνη
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το
« Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων »
της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου,
από το Δεκέμβριο του 2017 μέχρι και τον Ιούνιο του 2018,
στο 1ο Νηπιαγωγείο Χίου
με τη συμμετοχή και των δύο τμημάτων του
και συμμετείχαν στο σύνολό τους 34 νήπια
Α’ και Β’ ηλικίας

3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι να γνωρίσουν τα παιδιά το νερό, το πολύτιμο αυτό
αγαθό της φύσης, να συνειδητοποιήσουν την αξία του νερού στη ζωή μας και να αντιληφθούν
ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας σήμερα
Να γνωρίσουν το νερό ως φυσικό στοιχείο
Να ανακαλύψουν την αξία του νερού για την ανθρώπινη ζωή
Να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την προστασία του νερού
Να αντιληφθούν και να γνωρίσουν τους κινδύνους από τη μόλυνση και έλλειψη του νερού
Να κατανοήσουν μέσα από εμπειρίες τα προβλήματα του περιβάλλοντος και την
αλληλεπίδραση ανθρώπου – περιβάλλοντος
Να διαμορφώσουν αξίες και να αναπτύξουν το ενδιαφέρον τους για το νερό - πηγή ζωής -
και τη διάθεσή τους για την ενεργό συμμετοχή στη βελτίωση και προστασία του
Να αναπτύξουν δεξιότητες για τη λήψη αποφάσεων
Να επικοινωνούν και να συνεργάζονται αρμονικά
Να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο. Να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να
χρησιμοποιούν στοιχειώδη επιχειρηματολογία. Να παίρνουν πληροφορίες από διάφορες πηγές
Να ερμηνεύουν γενικά στοιχεία του κόσμου που τα περιβάλλει μέσα από παρατήρηση
περιγραφή σύγκριση – ταξινόμηση - αντιστοίχιση
Να εξοικειώνονται με βασικές ερευνητικές διαδικασίες
Να αποκτήσουν θετική συμπεριφορά απέναντι στο περιβάλλον και να ευαισθητοποιηθούν σε
θέματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

4. ΟΨΕΙΣ / ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ / ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ
Η Γη μας, ο γαλάζιος πλανήτης
Ο κύκλος του νερού
Σύσταση - μορφές – χρήσεις του νερού
Νερό και άνθρωπος
Το νερό στη φύση – η δύναμη του νερού
Η ζωή μέσα στο νερό
Το νερό στην αρχαιότητα - στην ελληνική μυθολογία – λογοτεχνία -
λαογραφία - τέχνη
Ρύπανση - μόλυνση του νερού
Σπατάλη – εξοικονόμηση νερού

5. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας
Βιωματική μέθοδος
Πειράματα
Μελέτη πεδίου (ΚΠΕ Ομηρούπολης / ΕΚΦΕ)
Κατασκευή εννοιολογικού χάρτη
Ανίχνευση και τροποποίηση εναλλακτικών ιδεών
Πνευματική διέγερση
Μέθοδος έρευνας με υποβολή ερωτήσεων
Δραστηριότητες και παιχνίδια προσομοίωσης
Αξιοποίηση εκπαιδευτικών λογισμικών και video
Παιχνίδια ρόλων – Δραματοποίηση
Καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργία
Συγκεντρωτικός πίνακας – Αποτελέσματα – Αξιολόγηση

6. ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΩΝ
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ /
ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ ΑΠΣ – ΔΕΠΠΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ
Ακολουθείται η διαθεματική προσέγγιση, όπου το θέμα του Εκπαιδευτικού
Προγράμματος «Το νερό», το οποίο εντάσσεται στη μαθησιακή περιοχή της
Μελέτης Περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον και αλληλεπίδραση αλλά και
ανθρωπογενές περιβάλλον και αλληλεπίδραση) εξακτινώνεται και αλληλεπιδρά
με τα προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων των γνωστικών
περιοχών της Γλώσσας, των Μαθηματικών, των Τεχνών αλλά και των ΤΠΕ

7. ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ
Η καινοτόμος δράση προέκυψε μετά από προβληματισμό που αφορούσε στην
κατάσταση που επικρατεί στο νησί μας τη Χίο και το νερό μας δεν είναι πόσιμο. Στη
συζήτηση που επακολούθησε σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να
δράσουμε ώστε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, οδηγηθήκαμε στη συνειδητοποίηση της
ανάγκης που υπήρχε αρχικά να πληροφορηθούμε σχετικά με την αξία του νερού στη ζωή μας
και τον τρόπο διαχείρισής του και μετά να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τον
κοινωνικό μας περίγυρο για την ανάγκη εξοικονόμησης του νερού και τους τρόπους με τους
οποίους αυτή θα μπορούσε να επιτευχθεί.
Παράλληλα, πρόκειται για ένα θέμα που αφορά στην καθημερινότητα των
μαθητών/τριών μιας και το νερό υπάρχει παντού. Επίσης, το νερό είναι ένα από τα
σημαντικότερα δομικά στοιχεία της ζωής στον πλανήτη μας, η ρύπανση – μόλυνση των
επιφανειακών και υπόγειων νερών από τις ανθρώπινες δραστηριότητες δημιουργεί κινδύνους
τόσο για την υγεία μας όσο και για τη διατήρηση της ίδιας της ζωής στη Γη. Απ’ την άλλη, η
κλιματική αλλαγή και η αλόγιστη υπερκατανάλωση οδηγούν σε έντονα φαινόμενα λειψυδρίας και
στη χώρα μας. Όλα τα παραπάνω κάνουν επιτακτική την ανάγκη ευαισθητοποίησης των
παιδιών, ώστε αφενός να αποκτήσουν περιβαλλοντική συνείδηση και αφετέρου να
δραστηριοποιηθούν στην προστασία του φυσικού πλούτου αλλά και της υγείας τους και πιο
συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά στην ορθολογική χρήση και εξοικονόμηση του νερού στις
καθημερινές τους δραστηριότητες.
Έτσι λοιπόν, με τη συζήτηση, τον προβληματισμό, τη συνειδητοποίηση του
προβλήματος και της αναγκαιότητας δράσης, που αποτελούν μερικές από τις βασικές
παραμέτρους σχεδιασμού και υλοποίησης ενός σχεδίου εργασίας, το σχολείο μας
προσανατολίστηκε στην εφαρμογή του συγκεκριμένου περιβαλλοντικού προγράμματος.

8. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
Βρίσκουμε στη βιβλιοθήκη του σχολείου βιβλία με πληροφορίες, δραστηριότητες,
ιστορίες και παραμύθια σχετικά με το θέμα μας και τα φέρνουμε στην τάξη...

9. Με τη μέθοδο της ιδεοθύελλας (brainstorming) συζητάμε και καταγράφουμε
τι γνωρίζουν τα παιδιά για το νερό...

10. Επεξεργαζόμαστε το ποίημα «Σταγονίτσα»
Τα παιδιά παίζουν με το σώμα τους, κάνουν τις κινήσεις της σταγονίτσας,
φτιάχνουν κολάζ κάτω από το ποίημα, ζωγραφίζουν και στο τέλος το
δραματοποιούν...

11. Κατασκευή κολάζ με θέμα τη βροχή...

12. Ζωγραφίζουμε την κιβωτό του Νώε και τη βροχή...

13. Σχολιάζουμε έργα τέχνης με θέμα τη βροχή. Τα παιδιά παρατηρούν, σχολιάζουν
χρώματα και συναισθήματα. Αναπαριστούν το έργο και δίνουν τον τίτλο
«Μια βροχερή μέρα για την οικογένεια»

14. Αναλύουμε ποιηματάκια με θέμα τη βροχή για φωνολογική ενημερότητα
Ζωγραφίζουμε το αίνιγμα: «Από ψηλά γκρεμίζεται πέφτει και δε ραγίζεται»

15. Παίζουμε το κουκλοθέατρο «Ο Συννεφούλης» και φτιάχνουμε κι εμείς τη δική
μας κούκλα, το «Συννεφούλη», για να παίζουμε στο σπίτι μας, με χαρτόνι,
βαμβάκι, ξυλάκια χειροτεχνίας και χαρτί γκοφρέ...

16. Ακούμε το τραγούδι «Η Συννεφούλα» του Διονύση Σαββόπουλου. Τα παιδιά
χορεύουν και φτιάχνουν ένα μεγάλο σύννεφο με το σώμα τους...
Κλικ στην εικόνα
για να το ακούσετε

17. Με αφορμή τον πίνακα Γκολκόντα του Ρενέ Μαγκρίτ τα παιδιά σχολιάζουν,
σκέφτονται τι άλλο μπορεί να βρέχει στο δικό μας ουρανό, φτιάχνουν τη σύνθετη
λέξη π.χ. λουλουδοβροχή και ζωγραφίζουν ανάλογα...
Golconda - René Magritte

18. Ομαδική εργασία «Βροχούλα» - Τα παιδιά εικονογραφούν το ποίημα ακούγοντας
τη «Βροχή», Μάνος Χατζιδάκις
Κλικ στην εικόνα
για να το ακούσετε

19. Παρακολουθούμε το video «Singing in the rain», Gene Kelly και τα παιδιά
σκέφτονται και βρίσκουν τι άλλο θα μπορούσε να γίνει η ομπρέλα μας και το
αναπαριστούν...
Για να το δείτε
κλικ στην εικόνα

20. Παιγνίδι γλώσσας: «Οι γραμματοσταγόνες εξατμίζονται!»
Καθώς βγαίνει ο ήλιος κάθε σταγόνα ανεβαίνει ψηλά, την παίρνει ένα παιδάκι
βρίσκει μία λέξη από το γράμμα της και στο τέλος ξαπλώνουν και παρατηρούν όλοι
μαζί τα σύννεφα...

21. Διαβάζουμε από το ιστολόγιο dreamskindergarten.blogspot.gr το εικονόλεξο
από το ποίημα «Το ποταμάκι», Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Φτιάχνουμε κι εμείς το
εικονόλεξο του ποιήματος σε ομαδική εργασία, αλλά συμπληρώνουμε και το
ατομικό εικονόλεξο – φύλλο εργασίας για το ποιηματάκι...

22. «Η Γη μας, ο Γαλάζιος Πλανήτης»
Βλέπουμε στο Google Earth Pro τη Γη αλλά παρατηρούμε και την υδρόγειο
σφαίρα του σχολείου και έπειτα ζωγραφίζουμε σε ατομικό φύλλο αξιολόγησης
τους ωκεανούς στην υδρόγειο...

23. Στο διαδραστικό πίνακα της τάξης παίζουμε και μαθαίνουμε με το αγαπημένο μας
εκπαιδευτικό λογισμικό kidepedia, που είναι εγκατεστημένο στον υπολογιστή μας,
Τόμος 1 – «Πλανήτης Γη»

24. Παίζουμεστοδιαδραστικόπίνακατουσχολείουμας!

25. Παρακολουθούμε εκπαιδευτικά video, ακούμε τραγούδια, διαβάζουμε ιστορίες και
παραμύθια για τον κύκλο του νερού και τις σταγόνες...
Πατήστε επάνω στις εικόνες για να τα δείτε και να τα ακούσετε

26. Φτιάχνουμε το σταγονοβιβλιαράκι «Το ταξίδι της σταγόνας»
Μία ιδέα που δανειστήκαμε από το ιστολόγιο pythagoreionip.blogspot.gr

27. Κόβουμε και κολλάμε τις εικόνες για να σχηματίσουμε τον κύκλο του νερού...

28. Φτιάχνουμε ομαδική εργασία - κολάζ
«Ο κύκλος του νερού»

29. Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα του Μικρού Αναγνώστη, ξεφυλλίζουμε και
ακούμε από τη φωνή του ίδιου του συγγραφέα του Μάνου Κοντολέων το παραμύθι
του «Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει». Στη συνέχεια εικονογραφούμε και
φτιάχνουμε το δικό μας βιβλίο με το χιονάνθρωπο για να το έχουμε στη βιβλιοθήκη
μας...
Κλικ επάνω
στην εικόνα
για να το ακούσετε

30. «Με πειράματα μαθαίνω για το νερό...πράγματα ένα σωρό!»
Την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου καλέσαμε στο σχολείο μας το συνάδελφο και συνεργάτη
του ΕΚΦΕ Χίου κύριο Παναγιώτη Κατσάλα και μας έκανε επίδειξη πειραμάτων με το
νερό. Τον ευχαριστούμε πολύ για την υπέροχη αυτή εμπειρία!
Έχει σχήμα το νερό; Η στερεά μορφή του νερού - πάγος

31. Η αίσθηση του πάγου στο χέρι μας Πώς θα φτιάξω πάγο χωρίς κατάψυξη;

32. Πώς καθαρίζει το νερό της
βροχής;
Φιλτράρισμα για τον καθαρισμό
του νερού της βροχής
κάρβουνο – άμμος - πέτρες

33. Καθαρισμός του νερού με
απορροφητικό χαρτί
Η αέρια μορφή του νερού – ατμός
Ο ατμός δεν «φυλακίζεται»

34. Η λειτουργία της ατμομηχανής Ο ατμός κινεί τη μηχανή

35. Επίπλευση – Βύθιση
Διαλυτότητα
Νερό με λάδι – Νερό με
Betadine - Νερό με σαπούνι

36. Πώς θα λιώσω τον πάγο; Η θερμοκρασία του χεριού μας
λιώνει τον πάγο σιγά-σιγά

37. Το νερό μετά από το
φιλτράρισμα για τον καθαρισμό
Η δύναμη του νερού
Ο νερόμυλος

38. Ο κύκλος του νερού Πώς πέφτει το νερό στη Γη;

39. Μετά τα πειράματα ζωγραφίζουμε ό,τι μας έκανε εντύπωση...

40. «Ποιό πείραμα μου άρεσε περισσότερο;»

41. Τις Απόκριες ντυνόμαστε «Σταγουνούληδες»! Ένα μεγάλο σύννεφο με σταγόνες
για το σώμα και μάσκα σταγόνα για το πρόσωπο. Φοράμε τις στολές μας και
παίζουμε...

42. «Συννεφούλες» και «Συννεφούληδες» στήνουμε χορό...

43. 22 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Νερού και φτιάχνουμε μενταγιόν με το μήνυμα
«Ας προσέξουμε λιγάκι....για να μην πούμε το νερό, νεράκι!»

44. Φοράμε τα μενταγιόν μας και γιορτάζουμε την Ημέρα του Νερού χορεύοντας
όλοι μαζί παραδοσιακά τραγούδια που μιλάνε για το νερό...
«Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ»
Κλικ επάνω στην
εικόνα για να το
ακούσετε

45. «Η Γερακίνα»
Κλικ επάνω
στην εικόνα για
να το ακούσετε

46. Διαβάζουμε την ιστορία «Κλείνω τη βρύση», Γκόμπερτ Ρενέ Ζαν και τα παιδιά
ζωγραφίζουν τις προτάσεις τους, πώς μπορούν να εξοικονομήσουν νερό και να μη
το σπαταλούν...

47. Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα της ΕΥΔΑΠ και παίζουμε παιχνίδια παρέα με το
«Σταγονούλη», ένα εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα που υλοποιεί η εταιρία
Κλικ επάνω στις εικόνες για να βρείτε το
«Σταγονούλη» και να παίξετε τα παιχνίδια στον
υπολογιστή σας

48. Παιδαγωγική αξιοποίηση του εκπαιδευτικού λογισμικού εννοιολογικής
χαρτογράφησης kidspiration για τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών, σε πρώτο
στάδιο για την ανίχνευση των πρότερων γνώσεων των παιδιών και σε δεύτερο για
τη δημιουργία φύλλων αξιολόγησης για τη διαμορφωτική και τελική αξιολόγηση. Τα
παιδιά απασχολούνται με ενθουσιασμό τόσο στο διαδραστικό πίνακα όσο και στη
γωνιά του Η/Υ σε ζευγάρια (νήπιο - προνήπιο) και νιώθουν ικανοποίηση για όλα
αυτά που έχουν μάθει και γνωρίζουν για το νερό!

49. ΦΥΛΛΑΑΞΙΟΛΟΓHΣΗΣΣΤΟKIDSPIRATION

50. ΦΥΛΛΑΑΞΙΟΛΟΓHΣΗΣΣΤΟKIDSPIRATION

51. ΦΥΛΛΑΑΞΙΟΛΟΓHΣΗΣΣΤΟKIDSPIRATION

52. Παίζουμε με το εκπαιδευτικό λογισμικό καλλιτεχνικής έκφρασης και
δημιουργίαςTux Paint και χρησιμοποιώντας τις σφραγίδες που διαθέτει φτιάχνουμε
ψηφιακές αφίσες «Το νερό είναι ζωή»

53. Την Τετάρτη 30 Μαΐου επισκεφτήκαμε το ΚΠΕ Ομηρούπολης Χίου και
παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα «Η Νεράιδα της Κλειδούς» από τη συνάδελφο
Ελένη Κοκκίνου, την οποία ευχαριστούμε πολύ για την καταπληκτική παρουσίαση
και φιλοξενία! Για να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ΚΠΕ πατήστε εδώ
Η εκδρομή μας ξεκινά Η κυρία Ελένη μας υποδέχεται

54. Μας μιλάει για το ΚΠΕ Μας ξεναγεί στον εσωτερικό του
χώρο

55. Μαθαίνουμε για τα περιβαλλοντικά προγράμματα που γίνονται εκεί
Η Μαστίχα της Χίου – Τα περιβόλια του Κάμπου – Η θάλασσα

56. Οι θησαυροί της φύσης και οι συνέπειες
από τις λανθασμένες συμπεριφορές του
ανθρώπου
Η Νεράιδα της Κλειδούς μας
συστήνεται

57. Μας λέει την ιστορία για το δάσος της...

58. Φυτά, δέντρα, ζώα, πουλιά είναι υπό την προστασία της...

59. Η φωτιά και η καταστροφή είναι ο τεράστιος φόβος της...

60. Κάνουμε περίπατο στο δάσος
και εξερευνούμε τη φύση
Παρατηρούμε τα δέντρα
και τη δεξαμενή του νερού

61. Πιάνουμε και μυρίζουμε τη
λεβάντα
Παρακολουθούμε την παράσταση
«Ο Καραγκιόζης Δασοφύλακας»

62. Ευχαριστούμε τον κύριο
Σταύρο Σπυράκη
για τον αξιολάτρευτο Καραγκιόζη
Στο δρόμο της επιστροφής για
το σχολείο μας

63. Οι εντυπώσεις μας αποτυπωμένες στο χαρτί...

64. Ήρθε το καλοκαίρι και μιλάμε για τη θάλασσα. Παρατηρούμε το χάρτη της
Ελλάδας, βρίσκουμε τα πελάγη της, διαβάζουμε τα ονόματά τους και χρωματίζουμε
στο χάρτη τις θάλασσές της...

65. Αναλύουμε το ποίημα «Τρεχούμενο νερό» του Γ. Δροσίνη και ζωγραφίζουμε τις
εικόνες που μας έρχονται στο μυαλό ακούγοντάς το...
Τρεχούμενο νερό
Στου χωριού το μονοπάτι
κάθε αυγή, κάθε καιρό,
σύντροφο έχω ένα διαβάτη
το τρεχούμενο νερό.
Πότε πάει όπου πηγαίνω
με το βήμα μου το αργό,
πότε σα μετανιωμένο,
πάει αυτό κι έρχομαι εγώ.
Μα κι αν έρχεται κι αν πάει,
σα δυο σύντροφοι καλοί,
περπατούμε πλάι πλάι
του μιλώ και μου μιλεί.
Γ.ΔΡΟΣΙΝΗΣ

66. Ζωγραφίζουμε με νερομπογιές το θέμα «Η θάλασσα»

67. Εικονογραφούμε το τραγούδι «Θάλασσα» του Γ. Δροσίνη ζωγραφίζοντας με
πινέλα και τέμπερες επάνω σε αλουμινόχαρτο...
Κλικ στην
εικόνα για να
το ακούσετε

68. Με λαδοπαστέλ αποτυπώνουμε στο χαρτί τις εικόνες του ποιήματος
«Η κολύμβηση»
Η κολύμβηση
Ομορφιά το καλοκαίρι!
Στο θαλασσινό νερό
σα ψαράκι, με το πλάι
κάθε μέρα κολυμπώ!
Το δελφίνι με κοιτάζει
με το στόμα του γελά!
Μια βαρκούλα αρμενίζει
με τα πράσινα πανιά!

69. Διαβάζουμε το παραμύθι «Η μικρή γοργόνα άλλο δε ζει σε σκουπιδονησί», του
Βαγγέλη Ηλιόπουλου, στολίζουμε το φόρεμα της γοργόνας και φτιάχνουμε το βυθό
της θάλασσας που στολίζει το ταμπλό της τάξης μας...
Κλικ στην εικόνα
για να ακούσετε
ψηφιακά το
παραμύθι

70. Φτιάχνουμε το βυθό χρησιμοποιώντας τις σφραγίδες αλλά και τα πινέλα του
εκπαιδευτικού λογισμικού καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας Tux Paint

71. Παίζουμε στο διαδραστικό πίνακα παιχνίδια με τη θάλασσα και τον κόσμο της
από το εκπαιδευτικό λογισμικό Kidepedia αλλά και από το λογισμικό
«Μικροί καλλιτέχνες σε δράση»

72. Διαβάζουμε το λαϊκό παραμύθι: «Η Μαρούλα και το μπλε φόρεμα της θάλασσας»
που είναι σχετικό με την μόλυνση των υδάτων και τα παιδιά φτιάχνουν ένα καθαρό
φόρεμα για τη Μαρούλα...

73. Διαβάζουμε το εξαιρετικό παραμύθι
«Τι να κάνουμε τι - τι το νερό για να σωθεί;» - Κατερίνα Λαλιώτη
Αξιοποιούμε το CD που διαθέτει το βιβλίο και ακούγοντας την ψηφιακή αφήγηση το
δραματοποιούμε...

74. Παρακολουθούμε το video “The Zambia Project” ,βλέπουμε εικόνες της Action
Aid «Πλανήτης 2018», συζητάμε και προσεγγίζουμε το πρόβλημα της έλλειψης
νερού στις φτωχές χώρες του κόσμου, όπου τα παιδιά και συγκεκριμένα στη
Ζάμπια της Αφρικής περπατάνε πολλά χιλιόμετρα καθημερινά για να κουβαλήσουν
νερό για το σπίτι τους και δεν πηγαίνουν σχολείο. Η λύση στο πρόβλημα που
βιώνουν τα παιδιά της Ζάμπια έρχεται με το άνοιγμα μίας γεώτρησης. Στη
συζήτησή μας καταλήγουμε στο μήνυμα που πρέπει να στείλουμε σε όλους τους
μεγάλους: «ΘΕΛΟΥΜΕ ΚΑΘΑΡΟ ΝΕΡΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ!»

75. Συμπληρώνουμε φύλλα αξιολόγησης για τον τομέα της γλώσσας και της
λογικομαθηματικής σκέψης
Φτιάχνουμε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό το νερό...

76. Επιλέγουμε την εικόνα που δείχνει τη λειψυδρία...

77. Ζωγραφίζουμε στα συννεφάκια όσες σταγόνες λέει ο αριθμός, μετράμε τις
σταγόνες και γράφουμε τον αριθμό στα συννεφάκια...

78. Οι λίμνες και η ζωή σ’ αυτές. Μετράμε και γράφουμε τον αριθμό...

79. Μετράμε σταγόνες και συννεφάκια και ζωγραφίζουμε τον κύκλο του νερού...

80. Ξεχωρίζουμε τις εικόνες που δείχνουν την ορθολογική χρήση του νερού
στην καθημερινότητά μας από αυτές που δείχνουν τη λανθασμένη...

81. Το θεατρικό μας για τη γιορτή λήξης έχει τον τίτλο «Οι σταγόνες ταξιδεύουν»
από το βιβλίο «θεατρονοστιμιές για χαρούμενες παιδικές γιορτές – Καλοκαίρι»
Το μήνυμα του έργου: Το ταξίδι μιας σταγόνας δημιουργεί προβληματισμούς για τη
σπουδαιότητα του νερού, τον κίνδυνο της ρύπανσης και τη λειψυδρία. Το νερό είναι
ένα πολύτιμο αγαθό σε όποια μορφή κι αν το συναντούμε...
Οι προσκλήσεις μας,
«Σταγονούλες»

82. Μία ομάδα από σταγόνες ψάχνουν να βρουν την καταγωγή τους και να μάθουν
την πορεία της ζωής τους. Γίνονται υδρατμοί, σπρώχνονται στα σύννεφα, πέφτουν
σα βροχή, γίνονται πάγος, φτάνουν στην πηγή και από εκεί στο ποτάμι, συναντούν
τη λίμνη, επισκέπτονται την πισίνα, καταλήγουν στους σωλήνες της αποχέτευσης
και τέλος στην πλατιά γαλάζια θάλασσα. Υπάρχει όμως και μία έκπληξη στο ταξίδι
τους...

83. «Θεέ μου ρίξε μια βροχή,
μια βροχή μια σιγανή,
αλλά όχι σήμερα που έχουμε γιορτή!»
Το video από τη γιορτή μας για τη λήξη του σχολικού έτους
«Οι σταγόνες ταξιδεύουν»
Τα πήγαμε περίφημα! Μπράβο σε όλους μας!!!
Πατήστε πάνω στην εικόνα
για να μας δείτε

84. Οι στόχοι του προγράμματος επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Τα παιδιά
έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος τόσο για την
εμπλοκή τους στις προγραμματισμένες δραστηριότητες όσο και για τη δημιουργική
ενασχόλησή τους με το θέμα μας την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων.Τα
παιδιά μέσα από την ενεργό συμμετοχή τους στις δράσεις ανέπτυξαν δεξιότητες
αναζήτησης και συλλογής υλικού, προβληματίστηκαν, πήραν πρωτοβουλίες,
εφάρμοσαν στην καθημερινότητά τους πολλές από τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις.
Ένιωσαν τη χαρά της συνεργασίας, της αλληλοβοήθειας και της από κοινού
ανακάλυψης. Παιδιά και εκπαιδευτικοί διασκεδάσαμε, χαρήκαμε, παίξαμε και
μάθαμε πολλά για το νερό.
Να σημειώσουμε, επίσης, ότι ενημερώθηκαν οι ατομικοί φάκελοι των
παιδιών. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συνδρομή της άψογης συνεργασίας μας τόσο
με τους φορείς όσο και με το οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών, που
ανταποκρίθηκε πρόθυμα σε κάθε μας κάλεσμα και τους ευχαριστούμε θερμά γι’
αυτό. Όσον αφορά στη διάχυση του προγράμματος αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του
σχολείου, παρουσιάστηκε στους γονείς και έγινε διαμοιρασμός του σε εκπαιδευτικές
κοινότητες και ομάδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Πιθανές επεκτάσεις του προγράμματος θα μπορούσαν να γίνουν στον
άξονα της προστασίας τoυ θαλάσσιου περιβάλλοντος και της υλοποίησης ενός
προγράμματος της Παιδικής Helmepa, στη συμμετοχή σε Δίκτυο Συνεργασίας
Σχολείων για την υλοποίηση Περιβαλλοντικού Προγράμματος ή ενός Σχολικού
Προγράμματος Δράσης από το Αειφόρο Σχολείο ακόμη και στην υλοποίηση ενός
εθνικού ή ευρωπαϊκού προγράμματος e-twinning.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

85. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γκόμπερτ Ρενέ Ζαν, Κλείνω τη βρύση – για να κάνω οικονομία στο νερό, Modern Times, 2008
Γκόντουιν Σαμ, Πέφτει, πέφτει η σταγόνα, Πατάκης, 2000
Δαφέρμου Χ., Κουλούρη Π., Μπασαγιάννη Ε., Οδηγός Νηπιαγωγού, ΥΠΕΠΘ, 2006
Δεσύπρη Ε., Διαθεματικές δραστηριότητες - Γνωρίζω το νερό, Παπαδόπουλος, 2007
Λαλιώτη Κ.,Τι να κάνουμε τι-τι το νερό για να σωθεί;, Διάπλους, 2016
Παγιάβλη Κ., Τύμπα - Ψαρροπούλου Ε., Τρεύλας Ε., Θεατρονοστιμιές για χαρούμενες παιδικές γιορτές-
Καλοκαίρι, Διάπλους, 2010
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για το Νηπιαγωγείο,
ΥΠΕΠΘ, 2003
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Προγράμματα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Διαθεματικών Δραστηριοτήτων –
Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, ΥΠΕΠΘ, 2003
Παυλοπούλου - Κασιωτάκη Α., Νερό, ο Νηρέας και η Ίριδα μας μιλούν γι’ αυτό, Μένανδρος, 2015
Παυλοπούλου - Κασιωτάκη Α., Νερό, φύλλα δημιουργικής έκφρασης και αξιολόγησης, Μένανδρος, 2010
Πέζαρου Π., Χριστόγερου Κ., Αρμενιάκου Κ., Καινοτόμα προγράμματα στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό -
Σχεδιασμός, ανάπτυξη, αξιολόγηση, Μεταίχμιο, 2013
Ροντάρι Τζάνι, Ο Συννεφούλης, Modern Times, 2007
Σολέ Βεντρέλ Καρμέ, Τα τέσσερα στοιχεία – Νερό, Κέδρος, 2002

86. ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ
www.eydap.gr
Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει – Μάνος Κοντολέων
Η Συννεφούλα – Διονύσης Σαββόπουλος
Βροχή – Μάνος Χατζιδάκις
dreamskindergarten.blogspot.gr
pythagoreionip.blogspot.gr
gr.pinterest.com/papakrasa
World Vision - The Zambia Project
Η περιπέτεια του μικρού Σταγονούλη – Τάνια Μάνεση
Η Γερακίνα – Ξανθίππη Καραθανάση
Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ - Ζουζούνια
Τραγούδι: Ο κύκλος του νερού – Όλγα Σουργουτσίδου
Ο κύκλος του νερού – Γεωργία Κοκκινάκη
Το παραμύθι της νερουλίτσας – Άννα Παππά
Ο κύκλος του νερού – Η Νούλα η Σταγονούλα – Εύα Νομικού
Ο κύκλος του νερού – Hydroscopio
Movie Σταγονούλης – Λίτσα Λάππα
The water cycle – WizitArun
Το ποταμάκι – Γιάννης Ζουγανέλης
Η μικρή γοργόνα άλλο δε ζει σε σκουπιδονησί – Βαγγέλης Ηλιόπουλος

87. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ
1ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΧΙΟΥ
2017-2018