Benjamin, the twelfth son of Jacob and Rachel, the baby of the family, turns philosopher and philanthropist.

2. ምዕራፍ 1
ቢንያም መበል ዓሰርተው ክልተ ወዲ ያእቆብን
ራሄልን ህጻን ስድራቤት ናብ ፈላስፋን ገበርቲ ሰናይን
ይቕየር።
1 ቅዳሕ ናይቲ ንደቁ ሚእትን ዕስራን ሓሙሽተን
ዓመት ምስ ገበረ ንደቁ ክሕልውዎ ዝኣዘዞም ቃላት
ብንያም።
2 ሰዓሞም ድማ፡ ከምቲ ይስሃቅ ኣብ እርጋኑ ካብ
ኣብርሃም እተወልደ፡ ኣነውን ንያእቆብ ከምኡ እየ።
3 ራሄል ኣደይ እናወለደትኒ ካብ ዝሞተት ድማ፡ ጸባ
ኣይነበረንን። ስለዚ ብቢልሃ ባርያኣ ተጠበኹ።
4 ራሄል ንዮሴፍ ምስ ወለደት ንዓሰርተው ክልተ
ዓመት መኻን ኮይና ጸንሐት። ዓሰርተው ክልተ
መዓልቲ ድማ ብጾም ንእግዚኣብሄር ጸለየት፡ ጠነሰት
ድማ ወለደትኒ።
5 ኣቦይ ንራሄል ኣዝዩ የፍቅራ ነበረ እሞ፡ ካብኣ ክልተ
ኣወዳት ኪውለድ ይጽሊ ነበረ።
6 ስለዚ ብንያም፡ ማለት ወዲ መዓልትታት ተባህለ።
7 ናብ ግብጺ፡ ናብ ዮሴፍ ምስ ከድኩ፡ ሓወይ ምስ
ኣለለየ ድማ፡ ከምዚ በለኒ፡ ክሸጡኒ ከለዉ ንኣቦይ
እንታይ ነጊሮሞ?
8 ኣነ ድማ፡ ካባኻ ብደም ለኺዮም ሰደድዎ፡ እዚ ናይ
ወድኻ ልብሲ ድዩ ኣይኮነን ፍለጥ፡ በልክዎ።
9 ንሱ ድማ ከምዚ በለኒ፡ ሓወይ፡ ከምኡ ድማ ካባተይ
ምስ ገፈፉኒ ንእስማኤላውያን ሃቡኒ፡ ጨርቂ ሕቝፊ
ድማ ሃቡኒ፡ ገረፉኒ፡ ክሃድም ድማ ኣዘዙኒ።
10 ሓደ ኻብቶም ብበትሪ ዝሃረሙኒ ድማ፡ ኣንበሳ
ተቐቢሉ ቀተሎ።
11 መሻርኽቱ ድማ ፈርሁ።
12 እምበኣር ደቀይ ንስኻትኩም እውን ንእግዚኣብሄር
ኣምላኽ ሰማይን ምድርን ኣፍቅሩ፡ ትእዛዛቱ ድማ
ሓልዉ፡ ኣብነት እቲ ሕያዋይን ቅዱስን ሰብ ዮሴፍ።
13 ከምቲ እትፈልጥኒ፡ ሓሳብኩም ድማ ናብ ሰናይ
ይኹን። እቲ ኣእምሮኡ ብቕኑዕ ዚሕጸብ ንዅሉ
ብግቡእ ይርእዮ እዩ እሞ።
14 ንእግዚኣብሄር ፍርሃዎ፡ ንብጻይኩምውን ኣፍቅሩ።
መናፍስቲ ቤልያር ብኹሉ ክፉእ ከሳቕየኩም እኳ
እንተበሉ፡ ከምቲ ኣብ ልዕሊ ዮሴፍ ሓወይ ዘይነበሮም፡
ኣብ ልዕሌኹም ኣይክገዝኡን እዮም።፡
15 ክንደይ ሰባት ኪቐትልዎ ደልዮም፡ ኣምላኽ ከኣ
ዋልታ ገበረሉ!
16 እቲ ንኣምላኽ ዚፈርህን ንብጻዩ ዜፍቅርን፡
ብመንፈስ ቤልያር ኪውቃዕ ኣይክእልን እዩ እሞ፡
ብፍርሃት ኣምላኽ ተሓልዩ እዩ።
17 በቲ ንብጻዩ ብዘለዎ ፍቕሪ እግዚኣብሄር ይሕግዞ እዩ
እሞ፡ ብተንኮል ሰብ ወይ ኣራዊት እውን ኪግዛእ
ኣይክእልን እዩ።
18 ዮሴፍ ከኣ ንኣሕዋቱ ኪጽልየሎም ንኣቦና ለመኖ
እሞ፡ እግዚኣብሄር ነቲ ዝገበርዎ ኽፉእ ዘበለ ዅሉ
ሓጢኣት ጌሩ ኸይቆጽሮም እዩ።
19 ያእቆብ ድማ ከምዚ ኢሉ ጨደረ፡ ሕያዋይ
ውላደይ፡ ኣብ ልዕሊ መዓንጣ ኣቦኻ ያእቆብ ስዒርካ።
20 ሓቚፉ ድማ ንኽልተ ሰዓት ሰዓሞ።
21 እቲ ብዛዕባ ገንሸል ኣምላኽን መድሓኒ ዓለምን
እተነበዮ ትንቢት ሰማይ ኣባኻ ኪፍጸም እዩ፣ መንቅብ
ዘይብሉ ኣብ ክንዲ ዓመጽቲ ሰባት ኣሕሊፉ ኺወሃብ
እዩ፣ ሓጢኣት ዘይብሉ ድማ ብደም ኪዳን ምእንቲ
ፍርሃት ኣምላኽ ኪመውት እዩ። ፣ ንድሕነት ኣህዛብን
እስራኤልን፣ ንቤልያርን ንባሮቱን ድማ ከጥፍኦም
እዩ።
22 ደቀይ እምብኣርሲ መወዳእታ እቲ ሕያዋይ ሰብ
ርኢኹም ኣለኹም፧
23 እምበኣር፡ ንስኻትኩምውን ኣኽሊል ክብሪ
ምእንቲ ኽትለብሱ፡ ብጽቡቕ ኣእምሮ ሰዓብቲ
ርህራሄኡ ኩኑ።

3. 24 ሕያዋይ ሰብ ጸላም ዓይኒ የብሉን። ንዅሎም ሰብ
ሓጥኣን እኳ እንተ ዀኑ፡ ምሕረት ይገብረሎም እዩ።
25 ክፉእ ሓሳብ እኳ እንተ ሓንጸጹ። ብዛዕባኡ ብሰናይ
ብምግባሩ ብእግዚኣብሔር እናተኸልከለ ንእከይ
ይስዕሮ። ንጻድቕ ድማ ከም ነፍሱ የፍቅሮ።
26 ሓደ እኳ እንተ ኸበረ፡ ኣይቀንእን እዩ። ዝሃብተመ
እንተሎ ኣይቀንእን፤ ሓደ ጅግና እንተ ዀይኑ ይንእዶ።
ነቲ ዝንእዶ ሰናይ ሰብ፤ ነቲ ድኻ ሰብ ይምሕር፤
ኣብቶም ድኹማት ይርሕርሓሎም፤ ንኣምላኽ ውዳሴ
ይዝምር።
27 ጸጋ ሰናይ መንፈስ ዘለዎ ድማ ከም ነፍሱ የፍቅሮ።
28 እምብኣርሲ፡ ንስኻትኩምውን ጽቡቕ ሓሳብ እንተ
ኣልዩኩም፡ ክልቴኹም እኩያት ሰባት ምሳኻትኩም
ብሰላም ኪዀኑ እዮም፡ እቶም ጥፍኣት ከኣ
ኬኽብሩኹምን ናብ ሰናይ ኪምለሱን እዮም። እቶም
ስሱዓት ድማ ካብቲ ዘይተዓጻጸፈ ትምኒቶም ከቋርጹ
ጥራይ ዘይኰነስ፡ ነቶም ዝሳቐዩ ነገራት እውን
ከይተረፉ ኪህቡ እዮም።
29 ጽቡቕ እንተ ገበርኩም፡ እቶም ርኹሳት መናፍስቲ
እኳ ካባኻትኩም ኪሃድሙ እዮም። እቶም ኣራዊት
ድማ ኪፈርሁኻ እዮም።
30 ንሰናይ ግብሪ ኣኽብሮት ኣብ ዘለዎ፡ ኣብ ሓሳብ
ብርሃን ኣብ ዘለዎ፡ ጸልማት ካብኡ ይሃድም።
31 ሓደ ንቕዱስ ሰብ እንተ ዓመጸ፡ ይነስሕ። ቅዱስ ሰብ
ንጸራፊኡ ይምሕር፡ ስቕ ድማ ይጸንሕ።
32 ሓደ እኳ ንጻድቕ እንተ ጠለመ፡ እቲ ጻድቕ ይጽሊ፡
ዋላ እኳ ቝሩብ ትሕት እንተበለ፡ ነዊሕ ከይጸንሐ ግና
ከም ዮሴፍ ሓወይ ኣዝዩ ዝኸበረ ኰይኑ ይርአ።
33 መልኣኽ ሰላም ንነፍሱ ይመርሓ እዩ እሞ፡ ዝንባለ
ሕያዋይ ሰብ ኣብ ሓይሊ ተንኮል መንፈስ በልያር
ኣይኰነን።
34 ነቲ ዚበላሾ ነገር ድማ ብትግሃት ኣይጥምትን፡
ብትምኒት ደስታውን ሃብቲ ኣይእክብን እዩ።
35 እግዚኣብሄር ግደኡ እዩ እሞ፡ ብታሕጓስ
ኣይሕጐስን፡ ንብጻዩ ኣይሓዝንን፡ ብቕንጦት
ኣይጸግብን፡ ኣብ ምልዓል ኣዒንቲ ኣይሕጐስን እዩ።
36 እቲ ሰናይ ዝንባለ ካብ ሰብ ክብሪ ወይ ውርደት
ኣይቅበልን እዩ፣ ዋላ ሓንቲ ተንኮል ወይ ሓሶት ወይ
ባእሲ ወይ ጸርፊ ኣይፈልጥን እዩ። እግዚኣብሄር ኣብኡ
ይነብርን ንነፍሱ የብርሃን፡ ንዅሉ ሰብ ከኣ ወትሩ
ይሕጐስ እዩ።
37 ሕያዋይ ኣእምሮ፡ ናይ በረኸትን ናይ መርገምን፡
ናይ ርኽሰትን ናይ ክብርን፡ ናይ ሓዘንን ናይ ሓጎስን፡
ናይ ህድኣትን ናይ ምድንጋርን፡ ናይ ምስሉይነትን ናይ
ሓቅን፡ ናይ ድኽነትን ናይ ሃብትን ልሳን የብሉን። ግናኸ
ብዛዕባ ዅሉ ሰብ ሓደ ዝንባለ ኣለዎ፡ ዘይበላሸውን
ንጹህን እዩ።
38 ድርብ ምርኣይን ምስማዕን የብላን። እግዚኣብሄር
ንነፍሱ ከም ዝጥምታ ኣብ ዝገብሮ ወይ ዝዛረቦ ወይ
ዝረኣዮ ኩሉ ይፈልጥ እዩ።
39 ብሰባት ኸም ብኣምላኽ ምእንቲ ኸይፍረድ ሓሳቡ
የጽርዮ።
40 ብተመሳሳሊ ግብርታት በሊዓር ክልተ ዕጽፊ እዩ፣
ኣብ ውሽጡ ድማ ሓደነት የልቦን።
41 ስለዚ ደቀይ፡ ካብ ኽፍኣት በልያር ህደሙ፡
እብለኩም ኣሎኹ። ነቶም ዚእዘዝዎ ሰይፊ ይህቦም
እዩ እሞ።
42 ሰይፊ ድማ ኣደ ሸውዓተ ክፍኣት እያ። መጀመርታ
ኣእምሮ ብቤልያር ይጠንስ፡ መጀመርታ ደም
ምፍሳስ፤ ካልኣይ ዕንወት፤ ሳልሳይ መከራ፤ ራብዓይ
ስደት፤ ሓምሻይ ድማ ሕጽረት፤ ሻድሻይ፡ ስንባደ፤
ሻብዓይ፡ ጥፍኣት።
43 ‘እግዚኣብሄር ኣብ ነፍሲ ወከፍ ሚእቲ ዓመት ሓደ
መዓት የምጽኣሉ ነበረ እሞ፡ ቃየል እውን ብኣምላኽ
ንሸውዓተ ሕነ ምፍዳይ ኣሕሊፉ ተዋህቦ።
44 ወዲ ክልተ ሚእቲ ዓመት ምስ ኰነ ድማ ኪሳቐ
ጀመረ፡ ኣብ መበል ትሽዓተ ሚእቲ ዓመት ድማ
ጠፍአ።

4. 45 ብሰንኪ ኣቤል ሓዉ ምስ -ኩሉ ክፉኣት ተፈሪዱ፡
ላሜክ ግና ሰብዓ ዕጽፊ ሾብዓተ።
46 ከመይሲ፡ እቶም ከም ቃየል ብቕንእን ጽልእን
ኣሕዋት ዝመስሉ፡ ንዘለኣለም ብተመሳሳሊ ፍርዲ
ኪቕጽዑ እዮም።
ምዕራፍ 2
ፍቕዲ 3 ንገዛውነት ዝምልከት ዝገርም ኣብነት ዝሓዘት
እያ--ግን ንጹርነት ናይዞም ጥንታውያን
ፓትርያርክታት ምሳሌታት።
1 ደቀይ ከኣ ካብ ክፉእ ተግባርን ቅንእን ጽልእን
ኣሕዋት ሃዲምኩም ምስ ሰናይን ፍቕርን ተጣበቑ።
2 እቲ ብፍቕሪ ንጹህ ኣእምሮ ዘለዎ፡ ንጓል ኣንስተይቲ
ብምንዝርና ኣይሓልየላን እዩ። መንፈስ ኣምላኽ ኣብ
ልዕሊኡ ስለ ዝዓረፈ፡ ኣብ ልቡ ርኽሰት የብሉን።
3 ከምቲ ጸሓይ ኣብ ሓመድን ጭቃን ብምብራህ
ዘይትረክስ፡ ኣብ ክንድኡስ ንኽልቲኡ ትነቅጽ፡ ነቲ ክፉእ
ጨናውን ትሰጉጎ። ከምኡ ድማ እቲ ንጹህ ኣእምሮ ዋላ
እኳ ብርኽሰት ምድሪ እንተተኸበበ፡ የንጽሆም
እምበር ንርእሱ ኣይርከስን እዩ።
4 ካብ ዘረባ ሄኖክ ጻድቕ ኣባኻትኩምውን ክፉእ
ተግባር ከም ዝህሉ እኣምን እየ፣ ምስ ምንዝርና ሶዶም
ክትዘምሩን ክትጠፍኡን ኢኹም፣ ብዘይካ ሒደት
ኲላትኩም፣ ምስ ኣንስቲ ድማ ዕሱብ ግብሪ
ክትሕድሱ ኢኹም። ; መንግስቲ እግዚኣብሄር ድማ
ብኡብኡ ኺወስዳ እዩ እሞ፡ ኣብ ማእከልኩም
ኣይክትከውንን እያ።
5 ግናኸ ቤተ መቕደስ ኣምላኽ ኣብ ግደኹም እያ፣ እታ
ዳሕረወይቲ ቤተ መቕደስ ድማ ካብታ ቀዳመይቲ
ኽትከብር እያ።
6 እቶም ዓሰርተው ክልተ ነገድን ኵሎም ኣህዛብን
ድማ ኣብኡ ክእከቡ እዮም፣ እቲ ልዑል ብሓደ ሓደ
ነብዪ ድሕነቱ ክሳዕ ዚልእኽ።
7 ናብታ ቐዳመይቲ ቤተ መቕደስ ኪኣቱ እዩ፣ ኣብኡ
ድማ እግዚኣብሄር ብቝጥዓ ኺሕዞ እዩ፣ ኣብ ገረብ ከኣ
ኪለዓል እዩ።
8 መጋረጃ ቤተ መቕደስ ድማ ኪቕደድ እዩ፣ መንፈስ
ኣምላኽ ድማ ከምቲ ሓዊ ዚፈስስ ናብ ኣህዛብ
ኪሰጋገር እዩ።
9 ካብ ሃደስ ኪድይብ፡ ካብ ምድሪ ድማ ናብ ሰማይ
ኪሓልፍ እዩ።
10 ኣብ ምድሪ ኽሳዕ ክንደይ ትሕት ከም ዚኸውን፡
ኣብ ሰማይ ከኣ ኽሳዕ ክንደይ ክቡር ከም ዚኸውን
እፈልጥ እየ።
11 ዮሴፍ ኣብ ግብጺ ከሎ፡ ቅርጹን መልክዕ ገጹን
ክርኢ ሃረርኩ። ብጸሎት ያእቆብ ኣቦይ ድማ፡
ብመዓልቲ ንቑሕ ከሎ፡ ዋላ ምሉእ ቅርጹ ልክዕ ከምቲ
ዝነበሮ ርእየዮ።
12 ነዚ ምስ ተዛረበ ድማ፡ እምበኣር ደቀይ፡ ከም
ዝመውት ፍለጡ፡ በሎም።
13 እምበኣርከስ ነፍሲ ወከፍኩም ንብጻዩ ሓቂ ግበሩ፡
ሕጊ እግዚኣብሄርን ትእዛዛቱን ድማ ሓልዉ።
14 ኣብ ክንዲ ርስቲ እዚ እየ ዝገድፈልኩም ዘለኹ።
15 እምብኣርሲ ንስኻትኩምውን ንደቅኹም ናይ
ዘለኣለም ርስቲ ሃብዎም። ኣብርሃምን ይስሃቅን
ያእቆብን ከምኡ ገይሮም እዮም።
16 እዚ ዅሉ ኸኣ፡ እግዚኣብሄር ንዅሎም ኣህዛብ
ድሕነቱ ኽሳዕ ዚገልጸሎም፡ ትእዛዛት ኣምላኽ ሓሉ፡
እናበሉ ርስቲ ሂቦምና።
17 ሽዑ ሄኖክን ኖህን ሸምን ኣብርሃምን ይስሃቅን
ያእቆብን ብሓጐስ ብየማን ኪትንስኡ ክትዕዘቡ
ኢኹም።
18 ሽዑ፡ ነፍሲ ወከፍና ኣብ ልዕሊ ነገድና፡ ነቲ
ብትሕትና ብመልክዕ ሰብ ኣብ ምድሪ እተራእየ ንጉስ
ሰማይ እናሰገድና ክንትንስእ ኢና።
19 ኣብ ምድሪ ብእኡ ዚኣምኑ ዅሎም ምስኡ
ኪሕጐሱ እዮም።

5. 20 ሽዑ ኵሎም ሰባት፡ ገሊኦም ናብ ክብሪ ገሊኦም ከኣ
ናብ ሕፍረት ኪትንስኡ እዮም።
21 እግዚኣብሄር ድማ ብቐዳምነት ንእስራኤል፡
ብሰንኪ ዓመጻኦም ኪፈርዶም እዩ። ከመይሲ
ከድሕኖም ብስጋ ኣምላኽ ኮይኑ ምስ ተራእየ
ኣይኣመንዎን።
22 ሽዑ ንዅሎም ኣህዛብ፡ ነቶም ኣብ ምድሪ ምስ
ተራእየ ዘይኣመንዎ፡ ክፈርዶም እዩ።
23 ከምቲ ንኣሕዋቶም ኣብ ምንዝርናን ኣምልኾ
ጣኦትን ክሳዕ ዝወደቑ፡ ብሚድያናውያን ኣቢሉ
ንኤሳው ዝገንሖ፡ ብሕሩያት ኣህዛብ ኣቢሉ ንእስራኤል
ኪፈርዶም እዩ። ካብ ኣምላኽ ርሒቖም ድማ ኣብ ግደ
ናይቶም ንእግዚኣብሄር ዚፈርህዎ ውሉድ ኰኑ።
24 እምብኣርሲ ኣቱም ደቀይ፡ ከም ትእዛዛት
እግዚኣብሄር ብቕድስና እንተ ተመላለሱ፡ ከም
ብሓድሽ ምሳይ ብሰላም ክትቅመጡ ኢኹም፡ ብዘሎ
እስራኤል ከኣ ናብ እግዚኣብሄር ኪእከብ እዩ።
25 ድሕሪ ደጊም ድማ፡ ንሰናይ ዝሰርሑ ምግቢ
ዚዕድል ሰራሕተኛ እግዚኣብሄር ደኣ እምበር፡ ብሰንኪ
ጥፍኣትካ ዝብኢ ኣይብሃልን እየ።
26 ኣብተን ዳሕረዎት መዓልትታት ድማ ሓደ ፍቑር
እግዚኣብሄር፡ ካብ ነገድ ይሁዳን ሌዊን፡ ኣብ ኣፉ ባህታ
ዝገብር፡ ንኣህዛብ ዘብርህ ሓድሽ ፍልጠት ዘለዎ
ኪትንስእ እዩ።
27 ክሳዕ ዚውዳእ ዘመን ኣብ ምኵራባት ኣህዛብን ኣብ
መንጎ መለኽቶምን ኪኸውን እዩ፣ ኣብ ኣፍ ኵሉ ዜማ
ዀይኑ እዩ።
28 ግብሩን ቃሉን ኣብ ቅዱሳት መጻሕፍቲ ኪጽሓፍ
እዩ፣ ንዘለኣለም ከኣ ሕሩይ ኣምላኽ ኪኸውን እዩ።
29 ብኣታቶም ኣቢሉ ድማ ከም ኣቦይ ያእቆብ፡ ካብ
ነገድካ ዝጐደሎ ክመልኦ እዩ፡ እናበለ ናብን ናብን
ክኸይድ እዩ።
30 እዚ ምስ ተዛረበ ድማ ኣእጋሩ ዘርጊሑ።
31 ብጽቡቕን ጽቡቕን ድቃስ ድማ ሞተ።
32 ደቁ ድማ ከምቲ ዝኣዘዞም ገበሩ፣ ሬስኡ ኣልዒሎም
ድማ ምስ ኣቦታቱ ኣብ ኬብሮን ቀበርዎ።
33 ቍጽሪ መዓልትታት ህይወቱ ድማ ሚእትን ዕስራን
ሓሙሽተን ዓመት ነበረ።