1. TEMAS İLE BULAŞAN
HASTALIKLAR
Doç. Dr. İskender GÜN

2. Hastalık etkenlerinin sağlam veya
yaralanmış deri veya mukozadan girmesi
yoluyla bulaşan enfeksiyonlardır.

3. BU GRUP HASTALıKLAR:
Sporadik (tetanoz, lepra, kuduz gibi)
Aile hastalığı (scabies, pediküloz)
Endemik (trahom) olabilir.

4. BU GRUP HASTALıKLARıN ÖZELLIKLERI
 Bulaşmaları deri ve mukoza yoluyladır.
 Bazılarında deri ve mukoza sağlam ise
hastalık bulaşmaz (kuduz, tetanoz,
şarbon gibi)

5. BU GRUP HASTALıKLARıN ÖZELLIKLERI
 Geçiş genellikle insandan insanadır.
 Bazı hastalıklarda aracı olarak havlu,
çarşaf gibi eşyalar (skabies, pediküloz),
 Bazısında ise karasinek gibi vektörler
(trahom, impetigo) rol oynayabilir.

6. BU GRUP HASTALıKLARıN ÖZELLIKLERI
 Toplumsal gelişme ile yakın ilişkilidir.
 Yoksulluk, sıkışık yaşama ve kalabalık
aile durumlarında sıklığı artar.

7. BU GRUP HASTALıKLARıN ÖZELLIKLERI
 Kişisel hijyen ve temizlik alışkanlıkları ile
yakın ilişkilidir.
 Temizlik koşullarının sağlanması ve
temizlik alışkanlığının geliştirilmesi ile
kontrol altına alınabilir.
 Bu hastalıklarla savaşta filyasyon çok
önemlidir

8. ETKENIN BULAŞMA ŞEKLINE GÖRE:
 Kişisel hijyen yetersizliğinde yayılan
hastalıklar
 lepra,
 trahom,
 impetigo,
 scabies,
 pediküloz,
 trichophyton

9. ETKENIN BULAŞMA ŞEKLINE GÖRE:
 Deri ve mukoza yaralarından giren
etkenlerin yaptığı enfeksiyonlar
 kuduz,
 tetanoz,
 şarbon,
 AIDS

10. ETKENIN BULAŞMA ŞEKLINE GÖRE:
 Cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar
 frengi,
 gonore,
 yumuşak şankr,
 granuloma inguinale,
 AIDS

11. ETKENLER
 Virus ve riketsiyalar (Trahom, kuduz)
 Bakteriler (tetanoz, şarbon, impetigo)
 Treponemalar (frengi)
 Protozoalar (trichomonas)
 Mantarlar (derin mantar hastalıkları,
tricophyton, actinomikoz, monilia)
 Parazitler (uyuz, pediküloz)

12. EPIDEMIYOLOJIK ÖZELLIKLER
 Yaş
 Cinsiyet
 Mevsimsel özellikler
 Coğrafi bölge

13. TEMAS ILE BULAŞAN HASTALıKLARLA SAVAŞ
IÇIN
 Enfeksiyon kaynağına yönelik önlemler
 Bulaşma yoluna yönelik önlemler
 Sağlam kişiye yönelik önlemler

14. ENFEKSIYON KAYNAĞıNA YÖNELIK ÖNLEMLER
 Kaynağın bulunması
 Kesin tanı
 Bildirim
 Tedavi
 Ayırım ve dezenfeksiyon
 Taşıyıcıların aranması
 Sağlık eğitimi

15. BULAŞMA YOLUNA YÖNELIK ÖNLEMLER
 Sosyokültürel gelişimin sağlanması
 Sıkışık yaşamanın önlenmesi
 Özellikle riskli gruplarda cinsel ilişkilerde
kondom kullanılması

16. SAĞLAM KIŞIYE YÖNELIK ÖNLEMLER
 Bağışıklama
 Aşılama: Tetanoz, hepatit B, Kuduz
 Seroproflaksi: Tetanoz ve hepatit B
 Kemoproflaksi
 Gonore için penisilin
 Leprada dapson
 Sağlık eğitimi

17. TEŞEKKÜRLER