Η παρουσίαση αναφέρεται στο μάθημα "Θεωρία Τουρισμού και Εφαρμογές" του τομέα Οικονομίας - Διοίκησης των ΕΠΑΛ. Τα ερωτήματα που τίθενται στο κεφάλαιο είναι: - Ποιες είναι οι ανθρώπινες ανάγκες και πώς ιεραρχούνται; - Τι είναι τα κίνητρα; - Για ποιους λόγους ο τουρισμός / διακοπές αποτελεί μια ανάγκη στη σύγχρονη κοινωνία; - Ποιες ανάγκες ικανοποιούμε πηγαίνοντας διακοπές; - Πώς επιλέγουμε τον τόπο διακοπών μας; - Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν τις επιλογές του τόπου διακοπών; - Πώς επηρεάζει η οικογένεια και η ηλικία τις τουριστικές επιλογές μας; - Ποια είναι η συμπεριφορά μας κατά τη διάρκεια των διακοπών;

1. Β ΄ΕΠΑΛ
Τομέας ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ
Κεφάλαιο 5ο
Επιμέλεια: Δημήτριος Ταμπούρης
Οικονομολόγος (ΠΕ80)
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ

2. 5.1 Ανθρώπινες Ανάγκες
Ο άνθρωπος αγωνίζεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του άμεσα ή
έμμεσα για την ικανοποίηση όσον το δυνατόν περισσότερων
αναγκών.
Οι ανάγκες που ικανοποιούνται,
αμέσως αντικαθίστανται από άλλες
που πιεστικά ζητούν με τη σειρά τους
ικανοποίηση.
Η συμπεριφορά του ανθρώπου κάθε
φορά προσδιορίζεται από την μορφή
και την ένταση ικανοποίησης των
αναγκών.
Η πιο αντιπροσωπευτική διάκριση των αναγκών έγινε από τον
ψυχολόγο Abraham Maslow .

3. 5.1 Ανθρώπινες Ανάγκες
- Ιεραρχία Αναγκών Maslow -
Κίνητρο της
ανθρώπινης
συμπεριφοράς
είναι η
ικανοποίηση
αναγκών.

4. Κίνητρα
1) Τα ΒΙΟΓΕΝΗ ,δηλαδή τα έμφυτα (πείνα, δίψα, ύπνος )
2) Τα ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΕΝΗ ,που είναι αποτέλεσμα της μάθησης
και επηρεάζονται από τις αξίες και τους κανόνες του
κοινωνικού περιβάλλοντος
Οτιδήποτε κινεί, ωθεί ή
παρασύρει σε δράση ένα
άτομο, είναι Κίνητρο.
Δύο είναι οι κατηγορίες κινήτρων (Ψυχολόγοι)

5. 5.2 Η ανάγκη για Τουρισμό/Διακοπές
Η θεωρία του Μάσλοου έχει ιδιαίτερη σημασία για το τουριστικό
φαινόμενο, καθώς ο τουρισμός ικανοποιεί τις ανθρώπινες ανάγκες σε
όλα σχεδόν τα επίπεδα (κοινωνικό, ψυχολογικό, πολιτισμικό κ.τ.λ.).
Σήμερα, ο τουρισμός αποτελεί ανάγκη για τον άνθρωπο καθώς μέσω
αυτού περιορίζονται ή και εξαλείφονται οι παθολογικές εκδηλώσεις του
σύγχρονου τρόπου ζωής (άγχος, νευρώσεις κ.τ.λ.), συμβάλλοντας μ’
αυτό τον τρόπο στη διατήρηση της βιολογικής και ψυχολογικής
ισορροπίας του ανθρώπου.
Ο τουρισμός επιτρέπει στον άνθρωπο να
ικανοποιήσει τις Φυσιολογικές/
Βιολογικές ανάγκες, που στις
σύγχρονες πόλεις φαίνεται να ικανοποιούνται
τυπικά (π.χ. ξεκούραση, ανάπαυση), αλλά όχι
ουσιαστικά, σε ένα περιβάλλον ηρεμίας.

6. 5.2 Η ανάγκη για Τουρισμό/Διακοπές
 Ευκαιρίες για απόκτηση εμπειριών και ευρύτερης γνώσης του κόσμου.
 Αγορές και αλλαγές συνηθειών που καθιστούν το άτομο συνήθως επίκεντρο της
προσοχής των άλλων, που προσδίδουν γόητρο και θαυμασμό στον κοινωνικό του
περίγυρο
 Ταξίδια ως ένδειξη αυξημένου κοινωνικού γοήτρου και υψηλής κοινωνικής θέσης
και εισοδήματος.
 Επιλογές προορισμού Μόδας για κοινωνική αποδοχή η αναγνώριση.
 Επιλογές ενός «ασυνήθιστου» ή «πρωτοποριακού» τουριστικού προορισμού
λόγω της κοινωνικής καταξίωσης που αναμένει ο άνθρωπος.
 Επιλογές θρησκευτικού ενδιαφέροντος
 Επιλογές που ικανοποιούν το αίσθημα νοσταλγίας ή τη φαντασία (π.χ Θεματικό
πάρκο, Κάστρο)
 Επιλογές προορισμού που ικανοποιούν τις ανάγκες για ελευθερία, παιχνίδι και
αναζήτηση νέων ρόλων, που ο άνθρωπος έχει στερηθεί ως ενήλικας (π.χ
Eurodisney)
Ο τουρισμός ικανοποιεί και μια σειρά από Ψυχολογικές και
Κοινωνικές ανάγκες του ανθρώπου διότι προσφέρει:

7. 5.2 Η ανάγκη για Τουρισμό/Διακοπές
Οι επιλογές ενός ιδιαίτερου είδους
τουρισμού (ορειβασία, τουρισμός
περιπέτειας σε δυσπρόσιτα μέρη),
το οποίο απαιτεί ειδικές δεξιότητες
και αντοχές, επιτρέπει στο άτομο να
νιώσει ότι, μέσω αυτού,
μεγιστοποιεί τις δυνατότητές του
και αυτοπραγματώνεται.
Ο τουρισμός είναι δυνατόν να ικανοποιήσει και τις βαθύτερες
ανάγκες του ατόμου για Αυτοπραγμάτωση διότι…..

8. 5.3 Η απόφαση για Τουρισμό
Η λήψη της απόφασης για Τουρισμό είναι μια πολυσύνθετη
διαδικασία η οποία διέρχεται τα ακόλουθα στάδια:
• Αναγνώριση του προβλήματος
• Συλλογή πληροφοριών
• Εκτίμηση εναλλακτικών λύσεων
• Επιλογή του προϊόντος
• Αγορά του προϊόντος

9. 5.3 Η απόφαση για Τουρισμό
Κοινωνικοί-Ψυχολογικοί
Δημογραφικοί
Οικονομικοί
Θεσμικοί-οργανωτικοί
Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση

10. 5.3 Η απόφαση για Τουρισμό
Έχει αποδειχθεί μέσω ερευνών ότι η οικογένεια αποτελεί
βασικό παράγοντα που επηρεάζει το άτομο, τόσο στις κύριες
επιλογές του, όσο και στις επιμέρους συμπεριφορές του.
Το τι αγοράζει ή καταναλώνει
ένα άτομο εξαρτάται από την
ηλικία του ή το συγκεκριμένο
στάδιο του βιολογικού κύκλου
(ή κύκλου ζωής) που
βρίσκεται, το οποίο σχετίζεται
και με τη μορφή της
οικογένειας.
Ανάμεσα σ’ αυτές τις συμπεριφορές είναι και η καταναλωτική
συμπεριφορά, μέρος της οποίας είναι και η τουριστική
καταναλωτική συμπεριφορά.

12. ΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΕΤΗ
• Παιδιά μέχρι και 14 ετών, τα οποία ζουν
και εξαρτώνται από την οικογένειά
τους.
• Δεν είναι αγοραστές αλλά καταναλωτές
προϊόντων.
ΟΙ ΝΕΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ
• Έφηβοι ηλικίας από 15 - 17 ετών, οι
οποίοι ζουν μαζί με την οικογένεια.
• Αρχίζουν να ζητούν και να κάνουν μόνοι
διακοπές παρέα με τους φίλους τους.
Βιολογικός Κύκλος

13. Ανύπαντροι
Νέοι
Στόχος τους η
επαγγελματική
αποκατάστασή και
η αναζήτηση
συντρόφου.
Βασικές επιλογές
η εκπαίδευση /
επιμόρφωση, η
φροντίδα της
εμφάνισης τους, ο
καλλωπισμός, το
ντύσιμο, η
διασκέδαση, οι
διακοπές
Νιόπαντροι,
χωρίς παιδιά
Αγοράζουν
κυρίως αγαθά
για τον
εξοπλισμό του
σπιτιού,
αυτοκίνητα, να
διασκεδάζουν
και να
ταξιδεύουν.
Συχνά επιλέγουν
μακρινούς και
ασυνήθιστους
τουριστικούς
προορισμούς.
Νέοι Γονείς
Αλλάζει ο χρόνος, ο
τόπος και η περίοδος των
διακοπών (επιλογή
θερμών μηνών,
θάλασσα, κοντινές
αποστάσεις κ.τ.λ.).
Συνήθως αναζητούν
αυτόνομο κατάλυμα
κοντά στη θάλασσα,
χωρίς θόρυβο, για
«οικογενειακές
διακοπές» και η παρέα
με ζευγάρια ανάλογης
ηλικίας και κατάστασης
Νέοι Ενήλικοι
(Άτομα ηλικίας από 18 εως 34 ετών)

14. • Οικογένειες με γονείς και παιδιά που μένουν
ακόμα μαζί.
Η «Γεμάτη Φωλιά»
• Τα παιδιά έχουν φύγει από το σπίτι.
• Οι γονείς έχουν πολύ χρόνο ελεύθερο και περισσότερα
χρήματα για να τα ξοδέψουν.
• Προτιμώνται προϊόντα που προσδίδουν κύρος, π.χ.
είδη πολυτελείας, υπηρεσίες για την προστασία της
υγείας, διαρκή καταναλωτικά αγαθά και ταξίδια που
προσδίδουν κύρος.
Η «Άδεια Φωλιά»
Μεσαία Έτη
(Άτομα ηλικίας από 35 ως και 54 ετών)

15. ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ
(Άτομα ηλικίας από 55 και πάνω)
Στις ηλικίες αυτές, έχουν
περισσότερο διαθέσιμο ελεύθερο
χρόνο. Οι καταναλώσεις τους
στρέφονται στην υγιεινή διατροφή,
στα φάρμακα, στις ιατρικές και
νοσοκομειακές υπηρεσίες, στη
διασκέδαση και στα χόμπι μέσα
στο σπίτι.
Συχνότερη η επιλογή τόπων για
ιαματικό τουρισμό ή και για
θρησκευτικό τουρισμό

16. 5.3 Η απόφαση για Τουρισμό
( Δραστηριότητα )
https://learningapps.org/18548807
«Εφαρμογές Τουρισμού : Παιχνίδια – Κουΐζ – Σταυρόλεξο»
https://blogs.sch.gr/dtampouris/archives/4333

17. 5.5 Η Συμπεριφορά του Τουρίστα
Ασφάλεια προορισμού
Πληροφόρηση για τον προορισμό
Προσωπικότητα του ατόμου
Κοινωνική θέση
Την μορφή της οικογένειας
 ΠΡΙΝ το Ταξίδι ( 1 η Φάση)
Η διαμόρφωση απόφασης του τύπου ταξιδιού, του που και
πότε, επηρεάζεται από:

18. 5.5 Η Συμπεριφορά του Τουρίστα
 ΚΑΤΑ την διάρκεια του ταξιδιού ( 2 η φάση)
Ο τουρίστας με την έναρξη του
ταξιδιού περνά μια σειρά από
διαφορετικές φάσεις πχ.
ενθουσιασμό λόγω γνωριμίας
ενός άγνωστου τόπου.
Η εξέλιξη όμως της μετακίνησης,
διαμονής και των εμπειριών που θα
αποκομίσει κατά την διάρκεια,
μπορεί να ανατρέψουν πλήρως την
ψυχολογική του κατάσταση.

19. 5.5 Η Συμπεριφορά του Τουρίστα
 ΜΕΤΑ το Ταξίδι ( 3η φάση )
Φάση επανένταξης
στους παλαιούς
ρυθμούς ζωής και
απασχόλησης

20. 5.5 Η Συμπεριφορά του Τουρίστα
( Δραστηριότητα )
https://learningapps.org/18277306
«Εφαρμογές Τουρισμού : Παιχνίδια – Κουΐζ – Σταυρόλεξο»
https://blogs.sch.gr/dtampouris/archives/4333

21. 5.5.1 Ατομική Συμπεριφορά
Απαλλαγμένος από τα άγχη και
τους ρόλους της καθημερινή του
ζωής, αναπτύσσει συμπεριφορά
που προσδιορίζεται από τα
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του
τόπου προορισμού.
Η ατομική συμπεριφορά διαμορφώνεται από την
επίδραση όλων εκείνων των παραγόντων που συνθέτουν
το ταξίδι, όπως είναι ο τουριστικός προορισμός, η φύση
του ταξιδιού (περιπέτειας, θρησκευτικό κ.τ.λ), τους
συνταξιδιώτες, το μέσο μεταφοράς, τις κλιματολογικές
συνθήκες κ.τ.λ.

22. 5.5.2 Ομαδική Συμπεριφορά
Σημαντική είναι η ύπαρξη ενός
ικανού «αρχηγού», ο οποίος θα έχει
την εμπειρία, τις γνώσεις και την
ικανότητα να καταστείλει πιθανές
συγκρούσεις και να εξασφαλίζει ένα
ευχάριστο επικοινωνιακό κλίμα
μεταξύ των συνταξιδιωτών.
Ταξιδεύοντας ομαδικά, ο άνθρωπος είναι αναγκασμένος να
συμβιώσει με ένα αριθμό άγνωστων ανθρώπων, με ανάγκες,
κίνητρα και συμπεριφορές που πιθανότατα διαφοροποιούνται
από τις δικές του.
Η επιφυλακτικότητα και η καχυποψία εμφανίζονται αρχικά κατά
την συγκέντρωση των ταξιδιωτών. Καθώς περνούν οι μέρες
δημιουργούνται παρέες αλλά και πιθανές συγκρούσεις.

23.  «Κοινωνιολογία και Ψυχολογία του Τουρισμού»
Μοίρα-Μυλωνοπούλου Πολυξένη, Τσουμάνης Κωνσταντίνος, Χατζηλέλεκας Δημοσθένης
Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»
Βιβλιογραφία
Δικτυογραφία
 «Εφαρμογές Τουρισμού : Παιχνίδια – Κουΐζ – Σταυρόλεξο»
https://blogs.sch.gr/dtampouris/archives/4333
 The Skeptic Theory : «21. Η Πυραμίδα των Αναγκών»
https://www.youtube.com/@TheSkepticTheory

24. Σας ευχαριστώ
για την
προσοχή σας!
https://blogs.sch.gr/dtampouris
www.youtube.com/@dtampouris