SlideShare a Scribd company logo
Χαΐνογλου Αθανασία
Παιδίατρος, Επικουρική Επιμελήτρια ΕΣΥ
Νεφρολογική Μονάδα Παίδων
Α’ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ
ΓΝΘ «Ιπποκράτειο»
Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά:
από την πρόληψη και την διάγνωση στην θεραπεία
Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων
Υπέρταση παιδικής και εφηβικής ηλικίας
Song et al, JAMA Pediatrics, 2019
Επιπολασμός
Υπέρτασης : 4 %
Προϋπέρτασης: 9,67 %
↑ Υπέρβαρα παιδιά (15,27%)
↑ Παχύσαρκα παιδιά (4,99%)
Παιδιά με φυσιολογικό ΔΜΣ (1,9%)
4,32%
7,89%
3,2%
Ηλικιακή κατανομή επιπολασμού υπέρτασης σε παιδιά - εφήβους
το 2000, 2010, 2015.
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
< 3 ετών
σε παιδιά υψηλού κινδύνου
• Συγγενής καρδιακή νόσος
• ΧΝΝ
• Μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου
• Φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει ΑΠ
• Αυξημένη ενδοκράνια πίεση
• Ιστορικό νοσηλείας σε ΜΕΝΝ
• Ιστορικό προωρότητας ή SGΑ
• Συστηματικά νοσήματα
(νευροϊνωμάτωση)
• Παχυσαρκία
Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
≥ 3 ετών
σε όλα τα παιδιά
ΣΑΠ ή και
ΔΑΠ
Φυσιολογική
ΑΠ
Υψηλή-
Φυσιολογική
ΑΠ
Υπέρταση
σταδίου Ι
Υπέρταση
σταδίου ΙΙ
Μέτρηση ΑΠ
σε επόμενη
επίσκεψη
Επανάληψη
μέτρησης ΑΠ
σε 6 μήνες
Επανάληψη σε 1-2
εβδομάδες ή
νωρίτερα επί
συμπτωμάτων
Παραπομπή σε
ειδικό σε 1
εβδομάδα ή άμεσα
επί συμπτωμάτων
Όλα τα παιδιά
≥ 3 ετών
Συχνότητα μέτρησης ΑΠ στο ιατρείο
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Συμπτώματα
υπέρτασης που
μπορεί να
εμφανιστούν σε
βρέφη και παιδιά
είναι έμετος και
επιληπτικές κρίσεις
Παιδιά
• Πονοκέφαλος
• Πολυδιψία
• Καρδιακά συμπτώματα
• Επίσταξη
Βρέφη
• Απάθεια
• Καρδιομεγαλία
• Καθυστέρηση αύξησης
• Κυάνωση
Η υπέρταση είναι συνήθως ασυμπτωματική στα βρέφη και τα παιδιά
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Αποτελεί τη συνιστώμενη μέθοδο προσυμπτωματικού ελέγχου (screening),
διάγνωσης και διαχείρισης της υψηλής ΑΠ στα παιδιά και τους εφήβους.
Συνθήκες μέτρησης ΑΠ στα παιδιά
Αποφυγή καπνίσματος,
καφεΐνης, γεύματος ή
άσκησης 30 min πριν
Ήσυχο δωμάτιο
Ιδανική θερμοκρασία
Ξεκούραση 3-5min
πριν
Μετρήστε στο ΔΕ άνω άκρο
Αφαιρέστε τα ρούχα στο άνω άκρο
Το χέρι τεντωμένο στο τραπέζι στο
ύψος της καρδιάς
Πόδια να
ακουμπούν στο
έδαφος
Σωστό μέγεθος
περιχειρίδας
Πλάτη ίσια και
υποστηριζόμενη
Αποφυγή συζητήσεων
κατά τη μέτρηση ή
ενδιάμεσα
3 μετρήσεις
Υπολογίζουμε το μέσο
όρο των 2 τελευταίων
μετρήσεων
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Μεθοδολογία μέτρησης ΑΠ ιατρείου Νεογνά/Βρέφη Παιδιά
Το νεογνό ή βρέφος θα πρέπει να είναι σε ύπτια ή πρηνή θέση X
Χρησιμοποιήστε συσκευές με βάση την ακροαστική μέθοδο ή ηλεκτρονικές ταλαντωσιμετρικές
πιστοποιημένες συσκευές για την ηλικία του ασθενούς
X X
Στην 1η επίσκεψη αν διαπιστωθεί αυξημένη ΑΠ, μετρήστε την ΑΠ σε όλα τα άνω και κάτω άκρα για
τον εντοπισμό πιθανών διαφορών
X X
Αν διαπιστωθεί αυξημένη ΑΠ με ταλαντωσιμετρικές συσκευές, επιβεβαιώστε τις μετρήσεις με την
ακροαστική μέθοδο
X X
Η διάγνωση της υπέρτασης θα πρέπει να βασίζεται σε μετρήσεις ΑΠ σε 3 διαφορετικές επισκέψεις X X
Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο
• Χρησιμοποιήστε συσκευές πιστοποιημένες για την ηλικία των ασθενών σύμφωνα με ένα καθιερωμένο πρωτόκολλο
• Οι συσκευές που έχουν πιστοποιηθεί αυτήν τη στιγμή για παιδιά και εφήβους παρατίθενται στο HyperChildNET
(www.hyperchildnet.eu)
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Μεθοδολογία Εξοπλισμό
Μία και μοναδική μέτρηση ΑΠ Μικρές ή μεγάλες περιχειρίδες
Κρύο δωμάτιο με θόρυβο Μη πιστοποιημένες συσκευές
Ομιλία ή κλάμα κατά τη μέτρηση Μη βαθμονόμηση συσκευών
Χωρίς υποστήριξη του άνω άκρου ή της πλάτης κατά τη
μέτρηση
Περιχειρίδες και συσκευές διαφορετικών κατασκευαστών
Τα κάτω άκρα είναι σταυρωμένα ή δεν ακουμπούν στο
έδαφος
Συσκευές καρπού ή του πήχη
Μέτρηση ΑΠ πάνω από τα ρούχα
Διάγνωση υψηλής ΑΠ με μετρήσεις ΑΠ στα κάτω άκρα
Παγίδες μέτρησης ΑΠ ιατρείου
Μικρή διαθεσιμότητα πιστοποιημένων συσκευών και
σωστού μεγέθους περιχειρίδων
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
20 devices that passed
validation procedures
Μικρή διαθεσιμότητα πιστοποιημένων συσκευών και σωστού
μεγέθους περιχειρίδων
Stabouli et al, Front Cardiovasc Med. 2022
Μέτρηση ΑΠ στο σπίτι
Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα
Παρέχει μεγάλο αριθμό μετρήσεων ΑΠ σε διαφορετικές
μέρες σε οικείο περιβάλλον και μακριά από το ιατρείο
Δεν παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ΑΠ κατά τις
δραστηριότητες ή ύπνο
Ευρέως προσβάσιμη και με χαμηλό κόστος Λίγες πιστοποιημένες συσκευές για παιδιά και λίγα
μεγέθη περιχειρίδας διαθέσιμα
Μέθοδος επιλογής για μακροχρόνια παρακολούθηση
ασθενών υπό αντιϋπερτασική αγωγή
Πρόκληση άγχους σε παιδί και γονείς
Πιθανή επιλεκτική αναφορά μετρήσεων ΑΠ από γονείς
 Χρήσιμη και συμπληρωματική των μετρήσεων ΑΠ ιατρείου και της 24ωρης καταγραφής για
την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της αντιϋπερτασικής αγωγής.
 Συστήνεται η μέτρηση ΑΠ για 3-4 συνεχόμενες ημέρες, κατά προτίμηση για 7 ημέρες,
(2 μετρήσεις πρωΐ-απόγευμα)
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
24ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ
 Παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις κιρκάδιες μεταβολές ΑΠ και την
ταυτοποίηση των παρακάτω φαινοτύπων ΑΠ:
• Νυχτερινή υπέρταση ή non-dipping pattern,
• Υπέρταση λευκής μπλούζας (white coat HTN)
• Συγκεκαλυμμένη υπέρταση (masked HTN)
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
24ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Ενδείξεις χρήσης
Επιβεβαίωση υπέρτασης πριν την έναρξη αντιυπερτασικής αγωγής (Δ/Δ από WCH)
Αποκλεισμός συγκεκαλυμμένης υπέρτασης σε ασθενείς με βλάβη στα όργανα-στόχους,
αλλά φυσιολογική ΑΠ ιατρείου
Χρόνια νοσήματα
Κατά τη θεραπεία με αντιυπερτασική αγωγή
Κλινικές μελέτες
Άλλες κλινικές καταστάσεις
Χρόνια νοσήματα
ΣΔ Ι ή ΙΙ
ΧΝΝ
Μεταμόσχευση νεφρού ή ήπατος ή καρδιάς
Παχυσαρκία με/χωρίς υπνική άπνοια
Χειρουργηθείσα στένωση ισθμού αορτής
Διαφορές τιμών ΑΠ μεταξύ μετρήσεων στο ιατρείο και στο σπίτι
KDIGO 2021:
Στα παιδιά με ΧΝΝ, θα πρέπει να τοποθετείται ABPM ετησίως
συμπληρωματικά της ακροαστικής μέτρησης ΑΠ ιατρείου κάθε
3-6 μήνες.
Μέτρηση ΑΠ στο σπίτι
24ωρη καταγραφή ΑΠ
Οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στο
σπίτι θεωρούνται γενικά χρήσιμες και
συμπληρωματικές της ΑΠ ιατρείου
και της 24ωρης καταγραφής ΑΠ για την
αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και
της ασφάλειας της αντιυπερτασικής
θεραπείας
Οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης με την
24ωρη καταγραφή είναι χρήσιμες για τη
διάγνωση της υπέρτασης.
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Πως ταξινομούμε τη
μέτρηση της ΑΠ στα
παιδιά;
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
Ερμηνεία αποτελεσμάτων Νεογνά/Βρέφη Παιδιά
Εκτιμήστε την μέση ΑΠ ιατρείου χρησιμοποιώντας την 95η ΕΘ σύμφωνα με τις καμπύλες ή τις ΕΘ
ΑΠ του NHBPEP για τα νεογνά
X
Χρησιμοποιήστε τους πίνακες αναφοράς ΑΠ με βάση την ηλικία, ΕΘ ύψους και φύλο των
κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης του 2016 αν το παιδί είναι <16
ετών, ή χρησιμοποιήστε τα όρια ΑΠ των ενηλίκων αν ο έφηβος είναι ≥16 ετών.
X
Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο
Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
ΑΓΟΡΙΑ
ΚΟΡΙΤΣΙΑ
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Οι πίνακες αναφοράς βασίζονται σε μετρήσεις ΑΠ
ιατρείου με την ακροαστική μέθοδο!!!
Κατηγορία ΑΠ <16 ετών ≥16 ετών
Φυσιολογική ΑΠ <90η ΕΘ <130/85mmHg
Υψηλή-Φυσιολογική ΑΠ 90-95η ΕΘ 130-139/85-89mmHg
Υπέρταση σταδίου Ι ≥95η ΕΘ - <99η ΕΘ +5mmHg 140-159/90-99mmHg
Υπέρταση σταδίου ΙΙ ≥99η ΕΘ +5mmHg 160-179/100-109mmHg
Υπέρταση σταδίου ΙΙΙ - ≥180/110mmHg
Μεμονωμένη Συστολική Υπέρταση ΣΑΠ ≥95η ΕΘ και ΔΑΠ <90Η ΕΘ ΣΑΠ≥140 και ΔΑΠ <90mmHg
Ορισμός υπέρτασης με βάση την ΑΠ ιατρείου
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Υπέρταση με βάση την ΑΠ στο σπίτι : ΣΑΠ ή/και ΔΑΠ ≥ 95η ΕΘ για το φύλο και το
ύψος εφόσον οι τιμές είναι χαμηλότερες από τα όρια των ενηλίκων (135/85mmHg).
Ορισμός υπέρτασης
με βάση τη μέτρηση ΑΠ στο σπίτι
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Υπέρταση (με βάση την ABPM): ΣΑΠ ή/και ΔΑΠ 24ωρου ή ημέρας ή νύχτας ≥ 95η ΕΘ για
το φύλο και το ύψος, εφόσον οι τιμές είναι χαμηλότερες από τα όρια των ενηλίκων
(24-h: 130/80mmHg, ημέρας:135/85mmHg, νύχτας: 120/70mmHg)
Ορισμός υπέρτασης
με βάση την 24ωρη καταγραφή ΑΠ
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Lurbe et al, J Hypertens, 2016
24ωρη καταγραφή ΑΠ
Φυσιολογική Υψηλή
Φυσιολογική
Υψηλή
ΑΠ
ιατρείου
Υπέρταση Λευκής
Μπλούζας
Υπέρταση
Φυσιολογική ΑΠ Συγκεκαλυμμένη ΑΥ
Φαινότυποι ΑΠ
Φαινότυποι ΑΠ
Network for blood pressure research in children and
adolescents
SCAN ME to access the
HyperChildNET calculators!
www.hyperchildnet.eu
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Πως ταξινομούμε τη
μέτρηση της ΑΠ στα
παιδιά;
Ιστορικό Κλινική εξέταση
Διαγνωστική προσέγγιση
υπερτασικού παιδιού
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
Αιτιολογία της υπέρτασης ανάλογα με την ηλικία
< 1 μηνός
Θρόμβωση της νεφρικής αρτ
Συγγενής νεφρική νόσος
Καθετηριασμός ομφαλικών α.
Βροχγοπνευμονική δυσπλασία
>1 μηνός to <6 ετών
Νεφρική παρεγχυματική ν.
Στένωση του ισθμού αορτής
Νεφραγγειακή ν.
6 ετών έως 10 ετών
Νεφρική παρεγχυματική ν.
Νεφραγγειακή ν.
Ιδιοπαθής υπέρταση
>10 ετών
Ιδιοπαθής υπέρταση
Νεφρική παρεγχυματική ν.
Εξωγενής υπέρταση (φάρμακα)
Ενδοκρινικές διαταραχές
Στένωση του ισθμού αορτής
Γενετικά νοσήματα
A good general rule to follow is that the likelihood of identifying a
secondary cause of HTN is inversely related to the age of the
child and directly related to the degree of BP elevation
Red flags για την υπέρταση στα παιδιά
Ατομικό Ιστορικό Οικογενειακό Ιστορικό Συμπτώματα-Σημεία
Καρδιαγγειακή νόσου
Υπέρτασης
Αυξημένος ΔΜΣ
Μελανίζουσα ακάνθωση
Ιδιοπαθής
υπέρταση
Κάπνισμα
Παχυσαρκία
Καθιστική ζωή
Μειωμένη φυσική
δραστηριότητα
Ροχαλητό
Νεφρικής νόσου Αιματουρία
Οιδήματα
Χαμηλό ανάστημα
Ωχρότητα
Νεφρική
παρεγχυματική ν.
Νεφραγγειακή ν. Καθετηριασμού
ομφαλικών αγγείων
Νευροινωμάτωσης
Σ. Williams
Νευροϊνωμάτωσης Café-au-lait κηλίδες
Νευρινώματα
Ψηλαφητή Κοιλιακή μάζα
Φύσημα καρωτίδων ή
κοιλιακής αορτής
Συχνές ουρολοιμώξεις
ΚΟΥΠ
Σπειραματονεφρίτιδας
Πολυκυστική ν. νεφρών
Αποφρακτική ουροπάθεια
Red flags για την υπέρταση στα παιδιά
Ατομικό Ιστορικό Οικογενειακό Ιστορικό Συμπτώματα-Σημεία
Ενδοκρινοπάθειες
Ακμή
Πανσεληνοειδές προσωπείο
Ταχυκαρδία, Τρόμος
Βρογχοκήλη
Υπερτρίχωση/Σ.αρρενοποίησης
Απώλεια βάρους
Ιατρογενούς
αιτίας
Παθολογικό ιατρικό ιστορικό
Λήψη φαρμάκων
(κορτικοστεροείδη, CNI,
αντισυλληπτικά,
συμπαθητικομιμητικά)
Απουσία σφύξεων κάτω άκρων
Διαφορά ΑΠ άνω-κάτω άκρων
>10mmHg
Συγγενούς καρδιοπάθειας
Καρδιογενούς
αιτίας
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Πως ταξινομούμε τη
μέτρηση της ΑΠ στα
παιδιά;
Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός
έλεγχος
Διαγνωστική προσέγγιση
υπερτασικού παιδιού
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
Εργαστηριακός – Απεικονιστικός έλεγχος
- Γενική αίματος
- Ηλεκτρολύτες ορού
- Αέριο αίματος
- Ουρία, Κρεατινίνη, ουρικό οξύ, ολική
χοληστερόλη, HDL, LDL, τριγλυκερίδια,
γλυκόζη ορού, HbA1c,
- Θυρεοειδικές ορμόνες
- Γενική ούρων και λεύκωμα/κρεατινίνη
τυχαίου δείγματος ούρων
- Υπερηχογράφημα κοιλίας-νεφρών
- Ρενίνη και αλδοστερόνη
- Στεροειδείς ορμόνες
- Μετα- και νορ-μετανεφρίνη ορού και
απέκκριση κατεχολαμινών και
μεταβολιτών
- Μοριακός έλεγχος
- Doppler νεφρικών αγγείων
Σε όλα τα παιδιά με υπέρταση Στα παιδιά με:
• με ΑΥ σταδίου ΙΙ,
• ηλικίας <10 ετών,
• σε υποψία δευτεροπαθούς υπέρτασης
• ή μονογονιδιακής αιτίας ΑΥ
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Πως ταξινομούμε τη
μέτρηση της ΑΠ στα
παιδιά;
Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός
έλεγχος
Εκτίμηση βλαβών σε
όργανα-στόχους
Διαγνωστική προσέγγιση
υπερτασικού παιδιού
Μέτρηση ΑΠ
στα παιδιά
Συστάσεις για την εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους
Εκτίμηση υπερτροφίας ΑΡ κοιλίας με υπέρηχο καρδιάς με βάση τιμές αναφοράς (≥95η ΕΘ για φύλο και ηλικία)
Δεν συστήνεται η εκτίμηση της υπερτροφίας ΑΡ κοιλίας με ΗΚΓ
Η μέτρηση του πάχους έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων και της καρωτιδο-μηριαίας ταχύτητας σφυγμικού κύματος
δε θεωρείται υποχρεωτική κατά την πρώτη διαγνωστική προσέγγιση του υπερτασικού παιδιού
Οι τιμές του πάχους έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων και της καρωτιδο-μηριαίας ταχύτητας σφυγμικού κύματος
θα πρέπει να ερμηνεύονται με βάση τις ΕΘ (≥95η ΕΘ για φύλο και ηλικία)
Η οφθαλμολογική εκτίμηση για υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια δε θεωρείται υποχρεωτική κατά την
πρώτη διαγνωστική προσέγγιση. Σε περιπτώσεις σοβαρής υπέρτασης/επείγουσας υπερτασικής κρίσης μπορεί
να φανεί χρήσιμη στις περαιτέρω θεραπευτικές αποφάσεις.
Ο λόγος αλβουμίνης/κρεατινίνη ούρων, πρωτεϊνουρία και GFR θα πρέπει να ελεγχθούν ως προς τον
αποκλεισμό νεφρικής βλάβης.
Εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Πότε μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Πώς μετράμε την
ΑΠ στα παιδιά;
Προκλήσεις και
περιορισμοί μέτρησης
της ΑΠ
Πως ταξινομούμε τη
μέτρηση της ΑΠ στα
παιδιά;
Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός
έλεγχος
Εκτίμηση βλαβών σε
όργανα-στόχους
Θεραπεία
Μη φαρμακολογική θεραπεία
Μη φαρμακευτική θεραπεία Grade
1. Διατροφή DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) σε εφήβους C
2. Γαλακτοκομικά προϊόντα: τουλάχιστον 2 μερίδες/ημέρα,
Φρούτα-Λαχανικά: τουλάχιστον 3 μερίδες/ημέρα σε εφήβους
C
3. Αποφυγή αναψυκτικών ή ποτών με προσθήκη ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών.
Συστήνεται διατροφή πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά και ελαιόλαδο.
C
4. Περιορισμός πρόσληψης αλατιού σε παιδιά ηλικίας 2-15 ετών
Σύμφωνα με EFSA (European Food Safety Authority) επαρκής και ασφαλής θεωρείται η
πρόσληψη αλατιού ανά ηλικία: 200mg/H για βρέφη 7-11 μηνών
1100mg/H για παιδιά 1-3 ετών
1300mg/H για παιδιά 4-6 ετών
1700mg/H για παιδιά 7-10 ετών
2000mg/H για παιδιά 11-17 ετών
C
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Μη φαρμακολογική θεραπεία
Μη φαρμακευτική θεραπεία Grade
5. Φυσική δραστηριότητα C
6. Περιορισμός καθιστικού τρόπου ζωής (Περιορισμός έκθεσης σε οθόνη σε
2ώρες/ημέρα)
C
7. Διαταραχές ύπνου (μειωμένος χρόνος ύπνου, υπνική άπνοια, αϋπνίες C
8. Έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες C
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Για τα παιδιά και τους εφήβους αυτής της ηλικιακής ομάδας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει:
Για παιδιά και εφήβους μεταξύ 5 και 18 ετών:
1. Θυμηθείτε: μια δραστηριότητα μέτριας έντασης είναι αυτή που, όταν την εκτελούμε,
Συστήνεται:
>Τα παιδιά και οι έφηβοι να κάνουν τουλάχιστον 60 λεπτά
την ημέρα μέτρια με έντονη ένταση, κυρίως αερόβια,
φυσική δραστηριότητα μέσα στην εβδομάδα.
Δυνατή σύσταση, ενδείξεις μέτριας βεβαιότητας
Συστήνεται:
> μέτρια με έντονη έντασης αερόβια δραστηριότητα καθώς
και δραστηριότητες ενδυνάμωσης μυών και οστών
τουλάχιστον 3 μέρες την εβδομάδα.
Δυνατή σύσταση, ενδείξεις μέτριας βεβαιότητας
WHO, 2020
Πότε θα αρχίσουμε αντιυπερτασική αγωγή;
Υψηλή φυσιολογική ΑΠ Υπέρταση Υπέρταση απειλητική για τη ζωή
Ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
Συμπτωματική υπέρταση
Δευτεροπαθής υπέρταση
Βλάβη σε όργανο στόχο
Σακχαρώδης Διαβήτης
ΟΧΙ
Μη φαρμακολογική θεραπεία
Υπέρταση που επιμένει παρά τη μη
φαρμακολογική θεραπεία για 6-12 μήνες
ΝΑΙ
Φαρμακολογική θεραπεία
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Φαρμακευτική αγωγή
Βήμα 1
(αρχική θεραπεία)
Μονοθεραπεία με:
Αναστολέα μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (ACEi)
ή αποκλειστή των υποδοχέων της αγγειοτασίνης (ARB)
Ανταγωνιστής διαύλων ασβεστίου (CCB)
Βήμα 2 ACEi ή ARB + CCB
ACEi ή ARB + Διουρητικό
Βήμα 3 ACEi ή ARB + CCB + Διουρητικό
ACEi ή ARB + CCB + B-αναστολέας
Φαρμακολογική θεραπεία
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Φαρμακολογική θεραπεία
Ειδικές ενδείξεις και αντενδείξεις
Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
Χορήγηση προσαρμοσμένων δόσεων ανάλογα με το
βάρος του παιδιού
Στόχοι τιμών ΑΠ μετά την έναρξη θεραπείας
Γενικό παιδιατρικό πληθυσμό
<95η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <140/90mmHg για ≥16 ετών (συστήνεται)
<90η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <120/80mmHg για ≥16 ετών
Σε ασθενείς με ΧΝΝ
<75η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <130/80mmHg για ≥16 ετών
<50η ΕΘ σε ΧΝΝ+πρωτεϊνουρία ή <125/75mmHg για ≥16 ετών
Σε ασθενείς με ΣΔ Ι ή ΙΙ
<90η ΕΘ για παιδιά <16 ετών ή <120/80mmHg για ≥ 16 ετών
Σε ασθενείς με ΣΔ και ΧΝΝ
Τα χαμηλότερα όρια των ασθενών με ΧΝΝ (<50η ΕΘ)
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
KDIGO 2021
24ωρη ΜΑΠ (ABPM) ≤50η ΕΘ για το φύλο, ηλικία, ύψος
Παράγοντες κινδύνου υψηλής ΑΠ στα παιδιά
Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
• Γενετικά
• Ενδομήτρια Ζωή
• Χαμηλό βάρος γέννησης
• Προωρότητα
• Νοσήματα εγκύου μητέρας
• Προεκλαμψία/Υπέρταση
• Διαβήτης κύησης
• Παχυσαρκία
• Κάπνισμα
• Φυλή
Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
Προωρότητα - Υπέρταση
52%
31%
9%
8%
Συγκεκαλυμμένη ΑΥ
Υπέρταση
Υπέρταση
Λευκής Μπλούζας
Φυσιολογική ΑΠ
77%
23%
0%
0%
Φυσιολογική ΑΠ
Υπέρταση
Λευκής Μπλούζας
Ομάδα πρόωρων Ομάδα τελειόμηνων
Συγκεκαλυμμένη ΑΥ
Υπέρταση
• Το 17% των παιδιών που γεννήθηκαν πρόωρα παρουσίασε υπέρταση με την
24ωρη καταγραφή ΑΠ έναντι κανενός από την ομάδα τελειόμηνων.
• Συχνότερος φαινότυπος υπέρτασης στα πρόωρα ήταν η νυχτερινή υπέρταση.
Προωρότητα και υπέρταση σε παιδιά ηλικίας 6-18 ετών
Chainoglou A, et al, J Hypertens. 2022 Sep 1;40(9):1751-1757
17%
• Τα παιδιά με ιστορικό προωρότητας παρουσίασαν αυξημένη αρτηριακή
σκληρία (PWV) συγκριτικά με τα τελειόμηνα παιδιά.
Προωρότητα και αγγειακή βλάβη σε παιδιά ηλικίας 6-18 ετών
• Τα παιδιά με ιστορικό προωρότητας που ήταν υπέρβαρα/παχύσαρκα
παρουσίαζαν υψηλότερες τιμές της ΣΑΠ νύχτας και αρτηριακής σκληρίας.
PWV z-score
p<0,05
ΣΑΠ νύχτας z-score
Chainoglou A, et al, J Hypertens. 2022 Sep 1;40(9):1751-1757
Kanata, et al, Journal of Human Hypertension 2021, 35
↑ ΑΠ στη νεογνική,
παιδική ηλικία
Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν
Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
• Διαταραχές ύπνου
• Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη
• Φυσική Δραστηριότητα
• Διατροφή
• Παχυσαρκία
Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
• Διαταραχές ύπνου
• Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη
• Φυσική Δραστηριότητα
• Διατροφή
• Παχυσαρκία
Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν
Οι διαταραχές ύπνου στην παιδική
ηλικία:
• μικρής διάρκειας ύπνος (<5 ώρες),
• διακοπτόμενος ύπνος,
• κακής ποιότητας ύπνος,
• αποφρακτική υπνική άπνοια
έχουν συσχετιστεί με υψηλότερες τιμές
ΑΠ, κυρίως στους εφήβους.
Baker-Smith et al, J Am Heart Assoc., 2021
Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
• Διαταραχές ύπνου
• Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη
• Φυσική Δραστηριότητα
• Διατροφή
• Παχυσαρκία
Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν
Ο αυξημένος χρόνος έκθεσης στην
οθόνη αύξανε την πιθανότητα
εμφάνισης υπέρτασης κατά 7% και
αύξανε την ΣΑΠ κατά 1,9 mmHg.
Η μέτρια-έντονη φυσική δραστηριότητα
συσχετίζεται με χαμηλότερη ΑΠ και η
τακτική φυσική δραστηριότητα
βελτιώνει την ΑΠ κατά ≈2mmHg
ανεξαρτήτως του χρόνου καθιστικού
τρόπου ζωής. Ekelund et al, JAMA, 2012
Farhangi et al, J of Health, Population and Nutrition, 2023
Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν
Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
• Διαταραχές ύπνου
• Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη
• Φυσική Δραστηριότητα
• Διατροφή
• Παχυσαρκία
Η διατροφή με αυξημένη κατανάλωση
αλατιού, ιδίως στα παχύσαρκα παιδιά
συσχετίζεται ισχυρά με την υψηλή ΑΠ.
Για κάθε gr αύξησης της καθημερινής
κατανάλωσης αλατιού παρατηρήθηκε
αύξηση της ΣΑΠ κατά 0,8mmHg και της
ΔΑΠ κατά 0,7mmHg.
Leyvraz et al, Int J Epidemiol. 2018
Εξέταση/Διαδικασία Παιδίατρος/Γενικός ιατρός Εξειδικευμένος ιατρός στην
Υπέρταση
Προσυμπτωματικός έλεγχος για υψηλή ΑΠ
Βασική Διερεύνηση
ABPM
Εκτίμηση αιτιολογίας
Εκτίμηση για βλάβη σε όργανα-στόχους
Μη-φαρμακολογική θεραπεία
Φαρμακολογική θεραπεία
Ο ρόλος του παιδιάτρου στην διαχείριση του
υπερτασικού παιδιού
Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
Συμπερασματικά
• Μετράμε τη ΑΠ στο ιατρείο σε όλα τα παιδιά >= 3 ετών ή νωρίτερα σε
περίπτωση παρουσίας παραγόντων κινδύνου για υψηλή ΑΠ
• Η διάγνωση της υπέρτασης θα πρέπει να καθορίζεται σε επαναλαμβανόμενες
μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης ιατρείου χρησιμοποιώντας ακροαστική
μέθοδο
• Όλα τα παιδιά με υπέρταση υποβάλλονται σε βασικό ε/ε αίματος και
ούρων στο παιδιατρικό ιατρείο
• Διερεύνηση της αιτιολογίας και βλαβών σε όργανα στόχους σε ειδικό κέντρο
• Μη φαρμακολογική θεραπεία στο παιδιατρικό ιατρείο σε όλα τα παιδιά με
υπέρταση
• Έναρξη φαρμακολογικής θεραπείας σε ειδικά κέντρα
Πότε?
Πως?
Μέτρηση ΑΠ:
Διαγνωστική
διερεύνηση υπέρτασης:
Αντιμετώπιση υπέρτασης:
Πρόληψη υπέρτασης:
• Διατροφή, Αποφυγή παχυσαρκίας,
• Φυσική Δραστηριότητα, Μείωση καθιστικού τρόπου ζωής-έκθεσης στην οθόνη
• Αντιμετώπιση διαταραχών ύπνου
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!
Network for blood pressure research in children and
adolescents
SCAN ME to access the
HyperChildNET calculators!
www.hyperchildnet.eu

More Related Content

Similar to Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά: απο την πρόληψη και την διάγνωση στην θεραπεία

νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
psaltakis
 
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους papave1
 
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό ScreeningΣυνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
PiecerosB
 
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιάΠροσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
gwgwm1979
 
Asthma children gin as 2018
Asthma children gin as 2018Asthma children gin as 2018
Asthma children gin as 2018
psaltakis
 
θηλασμός και δόντια
θηλασμός και δόντιαθηλασμός και δόντια
θηλασμός και δόντια
papave1
 
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβωνεθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
psaltakis
 
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - ΝεογνολογίαΤι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
PiecerosB
 
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
psaltakis
 
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
PiecerosB
 
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑΗ φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
swotanalysi
 
παιδικο ασθμα 2011
παιδικο ασθμα  2011παιδικο ασθμα  2011
παιδικο ασθμα 2011psaltakis
 
ανανηψη νεογνου 2017
ανανηψη νεογνου 2017ανανηψη νεογνου 2017
ανανηψη νεογνου 2017
psaltakis
 
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
psaltakis
 
Stigma
StigmaStigma
Stigma
aglna
 
φαρμακα και μητρικος θηλασμος
φαρμακα και μητρικος θηλασμοςφαρμακα και μητρικος θηλασμος
φαρμακα και μητρικος θηλασμος
psaltakis
 
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης  Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
psaltakis
 
Τεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
Τεχνολογία & εφαρμογές στη ΔιατροφήΤεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
Τεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
medNutrition
 

Similar to Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά: απο την πρόληψη και την διάγνωση στην θεραπεία (20)

νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
νεο ββλιαριο υπ συμπληρωση 2017
 
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους
συνεχιζόμενος θηλασμός άνω του έτους
 
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό ScreeningΣυνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
Συνεδρία: Παρακλινικός Έλεγχος - Νεογνικό Screening
 
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιάΠροσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
Προσέγγιση αρτηριακής υπέρτασης σε ειδικές καταστάσεις στα παιδιά
 
Asthma children gin as 2018
Asthma children gin as 2018Asthma children gin as 2018
Asthma children gin as 2018
 
θηλασμός και δόντια
θηλασμός και δόντιαθηλασμός και δόντια
θηλασμός και δόντια
 
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβωνεθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
εθνικο προγραμμα εμβολιασμων παιδιων και εφηβων
 
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - ΝεογνολογίαΤι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
Τι απασχολεί τον Παιδίατρο στο Ιατρείο του; Συζήτηση με τον Ειδικό - Νεογνολογία
 
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
 
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
Διαγνωστικοί Αλγόριθμοι και Κατευθυντήριες Οδηγίες στην Παιδιατρική - Προληπτ...
 
Smyrnaki
SmyrnakiSmyrnaki
Smyrnaki
 
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑΗ φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
Η φροντίδα της ατοπικής εγκύου - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΓΑ
 
παιδικο ασθμα 2011
παιδικο ασθμα  2011παιδικο ασθμα  2011
παιδικο ασθμα 2011
 
ανανηψη νεογνου 2017
ανανηψη νεογνου 2017ανανηψη νεογνου 2017
ανανηψη νεογνου 2017
 
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
παιδικη παχυσαρκια στην κρητη.2017
 
Stigma
StigmaStigma
Stigma
 
Alexandropoulou
AlexandropoulouAlexandropoulou
Alexandropoulou
 
φαρμακα και μητρικος θηλασμος
φαρμακα και μητρικος θηλασμοςφαρμακα και μητρικος θηλασμος
φαρμακα και μητρικος θηλασμος
 
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης  Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδη 2016 Παρασκακης
 
Τεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
Τεχνολογία & εφαρμογές στη ΔιατροφήΤεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
Τεχνολογία & εφαρμογές στη Διατροφή
 

More from gwgwm1979

Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή ΒαρβάραΧημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
gwgwm1979
 
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγουΚυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
gwgwm1979
 
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - ΖαμπέτογλουCAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
gwgwm1979
 
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
gwgwm1979
 
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και BurosumabΦυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
gwgwm1979
 
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσειςΝεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
gwgwm1979
 
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία ΜπιτσώρηΑιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
gwgwm1979
 
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείςΚλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
gwgwm1979
 
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα ΔεδομέναΝεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
gwgwm1979
 
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξηςΚορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
gwgwm1979
 
Ενδείξεις Ανιούσας Κυστεοουρηθρογραφίας
Ενδείξεις Ανιούσας  ΚυστεοουρηθρογραφίαςΕνδείξεις Ανιούσας  Κυστεοουρηθρογραφίας
Ενδείξεις Ανιούσας Κυστεοουρηθρογραφίας
gwgwm1979
 
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort studyIgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
gwgwm1979
 
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσηςΠροσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
gwgwm1979
 
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας ΣτεργίουΠρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
gwgwm1979
 
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
gwgwm1979
 
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμουΝεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
gwgwm1979
 
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότηταΣύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
gwgwm1979
 
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕΙστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
gwgwm1979
 

More from gwgwm1979 (18)

Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή ΒαρβάραΧημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
Χημειοπροφύλαξη - Ορθή χρήση - Ασκητή Βαρβάρα
 
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγουΚυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
Κυστικές παθήσεις νεφρού από την πλευρά του υπερηχολόγου
 
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - ΖαμπέτογλουCAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
CAKUT ως αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου - Ζαμπέτογλου
 
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
Από τις συνήθεις ηλεκτρολυτικές διαταραχές στη διάγνωση της σωληνιαριακής οξέ...
 
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και BurosumabΦυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
Φυλοσύνδετη υποφωσφαταιμική ραχίτιδα και Burosumab
 
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσειςΝεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
Νεφρωσικό σύνδρομο: Νεότερες προσεγγίσεις
 
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία ΜπιτσώρηΑιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
Αιμολυτικό - Ουραιμικό Σύνδρομο Μαρία Μπιτσώρη
 
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείςΚλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
Κλινικές εκδηλώσεις Νόσου Febry σε παιδιατρικούς ασθενείς
 
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα ΔεδομέναΝεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
Νεογνικές ουρολοιμώξεις - Ουρολοιμώξεις: Νεότερα Δεδομένα
 
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξηςΚορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
Κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης
 
Ενδείξεις Ανιούσας Κυστεοουρηθρογραφίας
Ενδείξεις Ανιούσας  ΚυστεοουρηθρογραφίαςΕνδείξεις Ανιούσας  Κυστεοουρηθρογραφίας
Ενδείξεις Ανιούσας Κυστεοουρηθρογραφίας
 
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort studyIgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
IgA nephritis vasculitis in children: a retrospective multicenter cohort study
 
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσηςΠροσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
Προσέγγιση παιδιού με προγεννητική διάγνωση υδρονέφρωσης
 
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας ΣτεργίουΠρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
Πρωτοπαθής Υπεροξαλουρία - Δρ. Νικόλας Στεργίου
 
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
Κορτικοανθεκτικό Νεφρωσικό Σύνδρομο: Ανοσοκαταστολή σε κάθε περίπτωση;
 
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμουΝεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του νεφρωσικού συνδρόμου
 
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότηταΣύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
Σύνδρομο καρυοθραύστη: σπάνια ή υποδιαγνωσμένη οντότητα
 
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕΙστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
Ιστορία της Παιδιατρικής Νεφρολογίας - ΕΠΝΕ
 

Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά: απο την πρόληψη και την διάγνωση στην θεραπεία

  • 1. Χαΐνογλου Αθανασία Παιδίατρος, Επικουρική Επιμελήτρια ΕΣΥ Νεφρολογική Μονάδα Παίδων Α’ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ ΓΝΘ «Ιπποκράτειο» Αρτηριακή υπέρταση στα παιδιά: από την πρόληψη και την διάγνωση στην θεραπεία
  • 3. Υπέρταση παιδικής και εφηβικής ηλικίας Song et al, JAMA Pediatrics, 2019 Επιπολασμός Υπέρτασης : 4 % Προϋπέρτασης: 9,67 % ↑ Υπέρβαρα παιδιά (15,27%) ↑ Παχύσαρκα παιδιά (4,99%) Παιδιά με φυσιολογικό ΔΜΣ (1,9%) 4,32% 7,89% 3,2% Ηλικιακή κατανομή επιπολασμού υπέρτασης σε παιδιά - εφήβους το 2000, 2010, 2015.
  • 4. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 5. < 3 ετών σε παιδιά υψηλού κινδύνου • Συγγενής καρδιακή νόσος • ΧΝΝ • Μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου • Φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει ΑΠ • Αυξημένη ενδοκράνια πίεση • Ιστορικό νοσηλείας σε ΜΕΝΝ • Ιστορικό προωρότητας ή SGΑ • Συστηματικά νοσήματα (νευροϊνωμάτωση) • Παχυσαρκία Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11 ≥ 3 ετών σε όλα τα παιδιά
  • 6. ΣΑΠ ή και ΔΑΠ Φυσιολογική ΑΠ Υψηλή- Φυσιολογική ΑΠ Υπέρταση σταδίου Ι Υπέρταση σταδίου ΙΙ Μέτρηση ΑΠ σε επόμενη επίσκεψη Επανάληψη μέτρησης ΑΠ σε 6 μήνες Επανάληψη σε 1-2 εβδομάδες ή νωρίτερα επί συμπτωμάτων Παραπομπή σε ειδικό σε 1 εβδομάδα ή άμεσα επί συμπτωμάτων Όλα τα παιδιά ≥ 3 ετών Συχνότητα μέτρησης ΑΠ στο ιατρείο Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 7. Συμπτώματα υπέρτασης που μπορεί να εμφανιστούν σε βρέφη και παιδιά είναι έμετος και επιληπτικές κρίσεις Παιδιά • Πονοκέφαλος • Πολυδιψία • Καρδιακά συμπτώματα • Επίσταξη Βρέφη • Απάθεια • Καρδιομεγαλία • Καθυστέρηση αύξησης • Κυάνωση Η υπέρταση είναι συνήθως ασυμπτωματική στα βρέφη και τα παιδιά
  • 8. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 9. Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11 Αποτελεί τη συνιστώμενη μέθοδο προσυμπτωματικού ελέγχου (screening), διάγνωσης και διαχείρισης της υψηλής ΑΠ στα παιδιά και τους εφήβους.
  • 10. Συνθήκες μέτρησης ΑΠ στα παιδιά Αποφυγή καπνίσματος, καφεΐνης, γεύματος ή άσκησης 30 min πριν Ήσυχο δωμάτιο Ιδανική θερμοκρασία Ξεκούραση 3-5min πριν Μετρήστε στο ΔΕ άνω άκρο Αφαιρέστε τα ρούχα στο άνω άκρο Το χέρι τεντωμένο στο τραπέζι στο ύψος της καρδιάς Πόδια να ακουμπούν στο έδαφος Σωστό μέγεθος περιχειρίδας Πλάτη ίσια και υποστηριζόμενη Αποφυγή συζητήσεων κατά τη μέτρηση ή ενδιάμεσα 3 μετρήσεις Υπολογίζουμε το μέσο όρο των 2 τελευταίων μετρήσεων Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 11. Μεθοδολογία μέτρησης ΑΠ ιατρείου Νεογνά/Βρέφη Παιδιά Το νεογνό ή βρέφος θα πρέπει να είναι σε ύπτια ή πρηνή θέση X Χρησιμοποιήστε συσκευές με βάση την ακροαστική μέθοδο ή ηλεκτρονικές ταλαντωσιμετρικές πιστοποιημένες συσκευές για την ηλικία του ασθενούς X X Στην 1η επίσκεψη αν διαπιστωθεί αυξημένη ΑΠ, μετρήστε την ΑΠ σε όλα τα άνω και κάτω άκρα για τον εντοπισμό πιθανών διαφορών X X Αν διαπιστωθεί αυξημένη ΑΠ με ταλαντωσιμετρικές συσκευές, επιβεβαιώστε τις μετρήσεις με την ακροαστική μέθοδο X X Η διάγνωση της υπέρτασης θα πρέπει να βασίζεται σε μετρήσεις ΑΠ σε 3 διαφορετικές επισκέψεις X X Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο • Χρησιμοποιήστε συσκευές πιστοποιημένες για την ηλικία των ασθενών σύμφωνα με ένα καθιερωμένο πρωτόκολλο • Οι συσκευές που έχουν πιστοποιηθεί αυτήν τη στιγμή για παιδιά και εφήβους παρατίθενται στο HyperChildNET (www.hyperchildnet.eu) Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 12. Μεθοδολογία Εξοπλισμό Μία και μοναδική μέτρηση ΑΠ Μικρές ή μεγάλες περιχειρίδες Κρύο δωμάτιο με θόρυβο Μη πιστοποιημένες συσκευές Ομιλία ή κλάμα κατά τη μέτρηση Μη βαθμονόμηση συσκευών Χωρίς υποστήριξη του άνω άκρου ή της πλάτης κατά τη μέτρηση Περιχειρίδες και συσκευές διαφορετικών κατασκευαστών Τα κάτω άκρα είναι σταυρωμένα ή δεν ακουμπούν στο έδαφος Συσκευές καρπού ή του πήχη Μέτρηση ΑΠ πάνω από τα ρούχα Διάγνωση υψηλής ΑΠ με μετρήσεις ΑΠ στα κάτω άκρα Παγίδες μέτρησης ΑΠ ιατρείου Μικρή διαθεσιμότητα πιστοποιημένων συσκευών και σωστού μεγέθους περιχειρίδων Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 13. 20 devices that passed validation procedures Μικρή διαθεσιμότητα πιστοποιημένων συσκευών και σωστού μεγέθους περιχειρίδων Stabouli et al, Front Cardiovasc Med. 2022
  • 14. Μέτρηση ΑΠ στο σπίτι Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Παρέχει μεγάλο αριθμό μετρήσεων ΑΠ σε διαφορετικές μέρες σε οικείο περιβάλλον και μακριά από το ιατρείο Δεν παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ΑΠ κατά τις δραστηριότητες ή ύπνο Ευρέως προσβάσιμη και με χαμηλό κόστος Λίγες πιστοποιημένες συσκευές για παιδιά και λίγα μεγέθη περιχειρίδας διαθέσιμα Μέθοδος επιλογής για μακροχρόνια παρακολούθηση ασθενών υπό αντιϋπερτασική αγωγή Πρόκληση άγχους σε παιδί και γονείς Πιθανή επιλεκτική αναφορά μετρήσεων ΑΠ από γονείς  Χρήσιμη και συμπληρωματική των μετρήσεων ΑΠ ιατρείου και της 24ωρης καταγραφής για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της αντιϋπερτασικής αγωγής.  Συστήνεται η μέτρηση ΑΠ για 3-4 συνεχόμενες ημέρες, κατά προτίμηση για 7 ημέρες, (2 μετρήσεις πρωΐ-απόγευμα) Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 15. 24ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ  Παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις κιρκάδιες μεταβολές ΑΠ και την ταυτοποίηση των παρακάτω φαινοτύπων ΑΠ: • Νυχτερινή υπέρταση ή non-dipping pattern, • Υπέρταση λευκής μπλούζας (white coat HTN) • Συγκεκαλυμμένη υπέρταση (masked HTN) Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 16. 24ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11 Ενδείξεις χρήσης Επιβεβαίωση υπέρτασης πριν την έναρξη αντιυπερτασικής αγωγής (Δ/Δ από WCH) Αποκλεισμός συγκεκαλυμμένης υπέρτασης σε ασθενείς με βλάβη στα όργανα-στόχους, αλλά φυσιολογική ΑΠ ιατρείου Χρόνια νοσήματα Κατά τη θεραπεία με αντιυπερτασική αγωγή Κλινικές μελέτες Άλλες κλινικές καταστάσεις Χρόνια νοσήματα ΣΔ Ι ή ΙΙ ΧΝΝ Μεταμόσχευση νεφρού ή ήπατος ή καρδιάς Παχυσαρκία με/χωρίς υπνική άπνοια Χειρουργηθείσα στένωση ισθμού αορτής Διαφορές τιμών ΑΠ μεταξύ μετρήσεων στο ιατρείο και στο σπίτι KDIGO 2021: Στα παιδιά με ΧΝΝ, θα πρέπει να τοποθετείται ABPM ετησίως συμπληρωματικά της ακροαστικής μέτρησης ΑΠ ιατρείου κάθε 3-6 μήνες.
  • 17. Μέτρηση ΑΠ στο σπίτι 24ωρη καταγραφή ΑΠ Οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι θεωρούνται γενικά χρήσιμες και συμπληρωματικές της ΑΠ ιατρείου και της 24ωρης καταγραφής ΑΠ για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της αντιυπερτασικής θεραπείας Οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης με την 24ωρη καταγραφή είναι χρήσιμες για τη διάγνωση της υπέρτασης. Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 18. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Πως ταξινομούμε τη μέτρηση της ΑΠ στα παιδιά; Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 19. Ερμηνεία αποτελεσμάτων Νεογνά/Βρέφη Παιδιά Εκτιμήστε την μέση ΑΠ ιατρείου χρησιμοποιώντας την 95η ΕΘ σύμφωνα με τις καμπύλες ή τις ΕΘ ΑΠ του NHBPEP για τα νεογνά X Χρησιμοποιήστε τους πίνακες αναφοράς ΑΠ με βάση την ηλικία, ΕΘ ύψους και φύλο των κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης του 2016 αν το παιδί είναι <16 ετών, ή χρησιμοποιήστε τα όρια ΑΠ των ενηλίκων αν ο έφηβος είναι ≥16 ετών. X Μέτρηση ΑΠ στο ιατρείο Lurbe E, et al., Front. Pediatr. , 2023, 11
  • 20. ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ Lurbe et al. ESH Guidelines 2016 Οι πίνακες αναφοράς βασίζονται σε μετρήσεις ΑΠ ιατρείου με την ακροαστική μέθοδο!!!
  • 21. Κατηγορία ΑΠ <16 ετών ≥16 ετών Φυσιολογική ΑΠ <90η ΕΘ <130/85mmHg Υψηλή-Φυσιολογική ΑΠ 90-95η ΕΘ 130-139/85-89mmHg Υπέρταση σταδίου Ι ≥95η ΕΘ - <99η ΕΘ +5mmHg 140-159/90-99mmHg Υπέρταση σταδίου ΙΙ ≥99η ΕΘ +5mmHg 160-179/100-109mmHg Υπέρταση σταδίου ΙΙΙ - ≥180/110mmHg Μεμονωμένη Συστολική Υπέρταση ΣΑΠ ≥95η ΕΘ και ΔΑΠ <90Η ΕΘ ΣΑΠ≥140 και ΔΑΠ <90mmHg Ορισμός υπέρτασης με βάση την ΑΠ ιατρείου Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
  • 22. Υπέρταση με βάση την ΑΠ στο σπίτι : ΣΑΠ ή/και ΔΑΠ ≥ 95η ΕΘ για το φύλο και το ύψος εφόσον οι τιμές είναι χαμηλότερες από τα όρια των ενηλίκων (135/85mmHg). Ορισμός υπέρτασης με βάση τη μέτρηση ΑΠ στο σπίτι Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
  • 23. Υπέρταση (με βάση την ABPM): ΣΑΠ ή/και ΔΑΠ 24ωρου ή ημέρας ή νύχτας ≥ 95η ΕΘ για το φύλο και το ύψος, εφόσον οι τιμές είναι χαμηλότερες από τα όρια των ενηλίκων (24-h: 130/80mmHg, ημέρας:135/85mmHg, νύχτας: 120/70mmHg) Ορισμός υπέρτασης με βάση την 24ωρη καταγραφή ΑΠ Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
  • 24. Lurbe et al, J Hypertens, 2016 24ωρη καταγραφή ΑΠ Φυσιολογική Υψηλή Φυσιολογική Υψηλή ΑΠ ιατρείου Υπέρταση Λευκής Μπλούζας Υπέρταση Φυσιολογική ΑΠ Συγκεκαλυμμένη ΑΥ Φαινότυποι ΑΠ Φαινότυποι ΑΠ
  • 25. Network for blood pressure research in children and adolescents SCAN ME to access the HyperChildNET calculators! www.hyperchildnet.eu
  • 26. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Πως ταξινομούμε τη μέτρηση της ΑΠ στα παιδιά; Ιστορικό Κλινική εξέταση Διαγνωστική προσέγγιση υπερτασικού παιδιού Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 27. Αιτιολογία της υπέρτασης ανάλογα με την ηλικία < 1 μηνός Θρόμβωση της νεφρικής αρτ Συγγενής νεφρική νόσος Καθετηριασμός ομφαλικών α. Βροχγοπνευμονική δυσπλασία >1 μηνός to <6 ετών Νεφρική παρεγχυματική ν. Στένωση του ισθμού αορτής Νεφραγγειακή ν. 6 ετών έως 10 ετών Νεφρική παρεγχυματική ν. Νεφραγγειακή ν. Ιδιοπαθής υπέρταση >10 ετών Ιδιοπαθής υπέρταση Νεφρική παρεγχυματική ν. Εξωγενής υπέρταση (φάρμακα) Ενδοκρινικές διαταραχές Στένωση του ισθμού αορτής Γενετικά νοσήματα A good general rule to follow is that the likelihood of identifying a secondary cause of HTN is inversely related to the age of the child and directly related to the degree of BP elevation
  • 28. Red flags για την υπέρταση στα παιδιά Ατομικό Ιστορικό Οικογενειακό Ιστορικό Συμπτώματα-Σημεία Καρδιαγγειακή νόσου Υπέρτασης Αυξημένος ΔΜΣ Μελανίζουσα ακάνθωση Ιδιοπαθής υπέρταση Κάπνισμα Παχυσαρκία Καθιστική ζωή Μειωμένη φυσική δραστηριότητα Ροχαλητό Νεφρικής νόσου Αιματουρία Οιδήματα Χαμηλό ανάστημα Ωχρότητα Νεφρική παρεγχυματική ν. Νεφραγγειακή ν. Καθετηριασμού ομφαλικών αγγείων Νευροινωμάτωσης Σ. Williams Νευροϊνωμάτωσης Café-au-lait κηλίδες Νευρινώματα Ψηλαφητή Κοιλιακή μάζα Φύσημα καρωτίδων ή κοιλιακής αορτής Συχνές ουρολοιμώξεις ΚΟΥΠ Σπειραματονεφρίτιδας Πολυκυστική ν. νεφρών Αποφρακτική ουροπάθεια
  • 29. Red flags για την υπέρταση στα παιδιά Ατομικό Ιστορικό Οικογενειακό Ιστορικό Συμπτώματα-Σημεία Ενδοκρινοπάθειες Ακμή Πανσεληνοειδές προσωπείο Ταχυκαρδία, Τρόμος Βρογχοκήλη Υπερτρίχωση/Σ.αρρενοποίησης Απώλεια βάρους Ιατρογενούς αιτίας Παθολογικό ιατρικό ιστορικό Λήψη φαρμάκων (κορτικοστεροείδη, CNI, αντισυλληπτικά, συμπαθητικομιμητικά) Απουσία σφύξεων κάτω άκρων Διαφορά ΑΠ άνω-κάτω άκρων >10mmHg Συγγενούς καρδιοπάθειας Καρδιογενούς αιτίας
  • 30. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Πως ταξινομούμε τη μέτρηση της ΑΠ στα παιδιά; Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός έλεγχος Διαγνωστική προσέγγιση υπερτασικού παιδιού Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 31. Εργαστηριακός – Απεικονιστικός έλεγχος - Γενική αίματος - Ηλεκτρολύτες ορού - Αέριο αίματος - Ουρία, Κρεατινίνη, ουρικό οξύ, ολική χοληστερόλη, HDL, LDL, τριγλυκερίδια, γλυκόζη ορού, HbA1c, - Θυρεοειδικές ορμόνες - Γενική ούρων και λεύκωμα/κρεατινίνη τυχαίου δείγματος ούρων - Υπερηχογράφημα κοιλίας-νεφρών - Ρενίνη και αλδοστερόνη - Στεροειδείς ορμόνες - Μετα- και νορ-μετανεφρίνη ορού και απέκκριση κατεχολαμινών και μεταβολιτών - Μοριακός έλεγχος - Doppler νεφρικών αγγείων Σε όλα τα παιδιά με υπέρταση Στα παιδιά με: • με ΑΥ σταδίου ΙΙ, • ηλικίας <10 ετών, • σε υποψία δευτεροπαθούς υπέρτασης • ή μονογονιδιακής αιτίας ΑΥ Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
  • 32. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Πως ταξινομούμε τη μέτρηση της ΑΠ στα παιδιά; Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός έλεγχος Εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους Διαγνωστική προσέγγιση υπερτασικού παιδιού Μέτρηση ΑΠ στα παιδιά
  • 33. Συστάσεις για την εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους Εκτίμηση υπερτροφίας ΑΡ κοιλίας με υπέρηχο καρδιάς με βάση τιμές αναφοράς (≥95η ΕΘ για φύλο και ηλικία) Δεν συστήνεται η εκτίμηση της υπερτροφίας ΑΡ κοιλίας με ΗΚΓ Η μέτρηση του πάχους έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων και της καρωτιδο-μηριαίας ταχύτητας σφυγμικού κύματος δε θεωρείται υποχρεωτική κατά την πρώτη διαγνωστική προσέγγιση του υπερτασικού παιδιού Οι τιμές του πάχους έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων και της καρωτιδο-μηριαίας ταχύτητας σφυγμικού κύματος θα πρέπει να ερμηνεύονται με βάση τις ΕΘ (≥95η ΕΘ για φύλο και ηλικία) Η οφθαλμολογική εκτίμηση για υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια δε θεωρείται υποχρεωτική κατά την πρώτη διαγνωστική προσέγγιση. Σε περιπτώσεις σοβαρής υπέρτασης/επείγουσας υπερτασικής κρίσης μπορεί να φανεί χρήσιμη στις περαιτέρω θεραπευτικές αποφάσεις. Ο λόγος αλβουμίνης/κρεατινίνη ούρων, πρωτεϊνουρία και GFR θα πρέπει να ελεγχθούν ως προς τον αποκλεισμό νεφρικής βλάβης. Εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
  • 34. Πότε μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Πώς μετράμε την ΑΠ στα παιδιά; Προκλήσεις και περιορισμοί μέτρησης της ΑΠ Πως ταξινομούμε τη μέτρηση της ΑΠ στα παιδιά; Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός έλεγχος Εκτίμηση βλαβών σε όργανα-στόχους Θεραπεία
  • 35. Μη φαρμακολογική θεραπεία Μη φαρμακευτική θεραπεία Grade 1. Διατροφή DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) σε εφήβους C 2. Γαλακτοκομικά προϊόντα: τουλάχιστον 2 μερίδες/ημέρα, Φρούτα-Λαχανικά: τουλάχιστον 3 μερίδες/ημέρα σε εφήβους C 3. Αποφυγή αναψυκτικών ή ποτών με προσθήκη ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών. Συστήνεται διατροφή πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά και ελαιόλαδο. C 4. Περιορισμός πρόσληψης αλατιού σε παιδιά ηλικίας 2-15 ετών Σύμφωνα με EFSA (European Food Safety Authority) επαρκής και ασφαλής θεωρείται η πρόσληψη αλατιού ανά ηλικία: 200mg/H για βρέφη 7-11 μηνών 1100mg/H για παιδιά 1-3 ετών 1300mg/H για παιδιά 4-6 ετών 1700mg/H για παιδιά 7-10 ετών 2000mg/H για παιδιά 11-17 ετών C Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
  • 36. Μη φαρμακολογική θεραπεία Μη φαρμακευτική θεραπεία Grade 5. Φυσική δραστηριότητα C 6. Περιορισμός καθιστικού τρόπου ζωής (Περιορισμός έκθεσης σε οθόνη σε 2ώρες/ημέρα) C 7. Διαταραχές ύπνου (μειωμένος χρόνος ύπνου, υπνική άπνοια, αϋπνίες C 8. Έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες C Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617. Για τα παιδιά και τους εφήβους αυτής της ηλικιακής ομάδας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει: Για παιδιά και εφήβους μεταξύ 5 και 18 ετών: 1. Θυμηθείτε: μια δραστηριότητα μέτριας έντασης είναι αυτή που, όταν την εκτελούμε, Συστήνεται: >Τα παιδιά και οι έφηβοι να κάνουν τουλάχιστον 60 λεπτά την ημέρα μέτρια με έντονη ένταση, κυρίως αερόβια, φυσική δραστηριότητα μέσα στην εβδομάδα. Δυνατή σύσταση, ενδείξεις μέτριας βεβαιότητας Συστήνεται: > μέτρια με έντονη έντασης αερόβια δραστηριότητα καθώς και δραστηριότητες ενδυνάμωσης μυών και οστών τουλάχιστον 3 μέρες την εβδομάδα. Δυνατή σύσταση, ενδείξεις μέτριας βεβαιότητας WHO, 2020
  • 37. Πότε θα αρχίσουμε αντιυπερτασική αγωγή; Υψηλή φυσιολογική ΑΠ Υπέρταση Υπέρταση απειλητική για τη ζωή Ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω: Συμπτωματική υπέρταση Δευτεροπαθής υπέρταση Βλάβη σε όργανο στόχο Σακχαρώδης Διαβήτης ΟΧΙ Μη φαρμακολογική θεραπεία Υπέρταση που επιμένει παρά τη μη φαρμακολογική θεραπεία για 6-12 μήνες ΝΑΙ Φαρμακολογική θεραπεία Lurbe et al. ESH Guidelines 2016
  • 38. Φαρμακευτική αγωγή Βήμα 1 (αρχική θεραπεία) Μονοθεραπεία με: Αναστολέα μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (ACEi) ή αποκλειστή των υποδοχέων της αγγειοτασίνης (ARB) Ανταγωνιστής διαύλων ασβεστίου (CCB) Βήμα 2 ACEi ή ARB + CCB ACEi ή ARB + Διουρητικό Βήμα 3 ACEi ή ARB + CCB + Διουρητικό ACEi ή ARB + CCB + B-αναστολέας Φαρμακολογική θεραπεία Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
  • 39. Φαρμακολογική θεραπεία Ειδικές ενδείξεις και αντενδείξεις Lurbe et al. ESH Guidelines 2016 Χορήγηση προσαρμοσμένων δόσεων ανάλογα με το βάρος του παιδιού
  • 40. Στόχοι τιμών ΑΠ μετά την έναρξη θεραπείας Γενικό παιδιατρικό πληθυσμό <95η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <140/90mmHg για ≥16 ετών (συστήνεται) <90η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <120/80mmHg για ≥16 ετών Σε ασθενείς με ΧΝΝ <75η ΕΘ για παιδιά < 16 ετών ή <130/80mmHg για ≥16 ετών <50η ΕΘ σε ΧΝΝ+πρωτεϊνουρία ή <125/75mmHg για ≥16 ετών Σε ασθενείς με ΣΔ Ι ή ΙΙ <90η ΕΘ για παιδιά <16 ετών ή <120/80mmHg για ≥ 16 ετών Σε ασθενείς με ΣΔ και ΧΝΝ Τα χαμηλότερα όρια των ασθενών με ΧΝΝ (<50η ΕΘ) Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617. KDIGO 2021 24ωρη ΜΑΠ (ABPM) ≤50η ΕΘ για το φύλο, ηλικία, ύψος
  • 41. Παράγοντες κινδύνου υψηλής ΑΠ στα παιδιά Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου • Γενετικά • Ενδομήτρια Ζωή • Χαμηλό βάρος γέννησης • Προωρότητα • Νοσήματα εγκύου μητέρας • Προεκλαμψία/Υπέρταση • Διαβήτης κύησης • Παχυσαρκία • Κάπνισμα • Φυλή Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020
  • 43. 52% 31% 9% 8% Συγκεκαλυμμένη ΑΥ Υπέρταση Υπέρταση Λευκής Μπλούζας Φυσιολογική ΑΠ 77% 23% 0% 0% Φυσιολογική ΑΠ Υπέρταση Λευκής Μπλούζας Ομάδα πρόωρων Ομάδα τελειόμηνων Συγκεκαλυμμένη ΑΥ Υπέρταση • Το 17% των παιδιών που γεννήθηκαν πρόωρα παρουσίασε υπέρταση με την 24ωρη καταγραφή ΑΠ έναντι κανενός από την ομάδα τελειόμηνων. • Συχνότερος φαινότυπος υπέρτασης στα πρόωρα ήταν η νυχτερινή υπέρταση. Προωρότητα και υπέρταση σε παιδιά ηλικίας 6-18 ετών Chainoglou A, et al, J Hypertens. 2022 Sep 1;40(9):1751-1757 17%
  • 44. • Τα παιδιά με ιστορικό προωρότητας παρουσίασαν αυξημένη αρτηριακή σκληρία (PWV) συγκριτικά με τα τελειόμηνα παιδιά. Προωρότητα και αγγειακή βλάβη σε παιδιά ηλικίας 6-18 ετών • Τα παιδιά με ιστορικό προωρότητας που ήταν υπέρβαρα/παχύσαρκα παρουσίαζαν υψηλότερες τιμές της ΣΑΠ νύχτας και αρτηριακής σκληρίας. PWV z-score p<0,05 ΣΑΠ νύχτας z-score Chainoglou A, et al, J Hypertens. 2022 Sep 1;40(9):1751-1757
  • 45. Kanata, et al, Journal of Human Hypertension 2021, 35 ↑ ΑΠ στη νεογνική, παιδική ηλικία
  • 46. Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020 Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου • Διαταραχές ύπνου • Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη • Φυσική Δραστηριότητα • Διατροφή • Παχυσαρκία
  • 47. Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020 Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου • Διαταραχές ύπνου • Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη • Φυσική Δραστηριότητα • Διατροφή • Παχυσαρκία Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν Οι διαταραχές ύπνου στην παιδική ηλικία: • μικρής διάρκειας ύπνος (<5 ώρες), • διακοπτόμενος ύπνος, • κακής ποιότητας ύπνος, • αποφρακτική υπνική άπνοια έχουν συσχετιστεί με υψηλότερες τιμές ΑΠ, κυρίως στους εφήβους. Baker-Smith et al, J Am Heart Assoc., 2021
  • 48. Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020 Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου • Διαταραχές ύπνου • Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη • Φυσική Δραστηριότητα • Διατροφή • Παχυσαρκία Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν Ο αυξημένος χρόνος έκθεσης στην οθόνη αύξανε την πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης κατά 7% και αύξανε την ΣΑΠ κατά 1,9 mmHg. Η μέτρια-έντονη φυσική δραστηριότητα συσχετίζεται με χαμηλότερη ΑΠ και η τακτική φυσική δραστηριότητα βελτιώνει την ΑΠ κατά ≈2mmHg ανεξαρτήτως του χρόνου καθιστικού τρόπου ζωής. Ekelund et al, JAMA, 2012 Farhangi et al, J of Health, Population and Nutrition, 2023
  • 49. Falkner and Lurbe, Hypertension, 2020 Κάλλιον του θεραπεύειν…το προλαμβάνειν Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου • Διαταραχές ύπνου • Καθιστική ζωή-έκθεση στην οθόνη • Φυσική Δραστηριότητα • Διατροφή • Παχυσαρκία Η διατροφή με αυξημένη κατανάλωση αλατιού, ιδίως στα παχύσαρκα παιδιά συσχετίζεται ισχυρά με την υψηλή ΑΠ. Για κάθε gr αύξησης της καθημερινής κατανάλωσης αλατιού παρατηρήθηκε αύξηση της ΣΑΠ κατά 0,8mmHg και της ΔΑΠ κατά 0,7mmHg. Leyvraz et al, Int J Epidemiol. 2018
  • 50. Εξέταση/Διαδικασία Παιδίατρος/Γενικός ιατρός Εξειδικευμένος ιατρός στην Υπέρταση Προσυμπτωματικός έλεγχος για υψηλή ΑΠ Βασική Διερεύνηση ABPM Εκτίμηση αιτιολογίας Εκτίμηση για βλάβη σε όργανα-στόχους Μη-φαρμακολογική θεραπεία Φαρμακολογική θεραπεία Ο ρόλος του παιδιάτρου στην διαχείριση του υπερτασικού παιδιού Wühl E, et al. Front Pediatr. 2023 Apr 12;11:1140617.
  • 51. Συμπερασματικά • Μετράμε τη ΑΠ στο ιατρείο σε όλα τα παιδιά >= 3 ετών ή νωρίτερα σε περίπτωση παρουσίας παραγόντων κινδύνου για υψηλή ΑΠ • Η διάγνωση της υπέρτασης θα πρέπει να καθορίζεται σε επαναλαμβανόμενες μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης ιατρείου χρησιμοποιώντας ακροαστική μέθοδο • Όλα τα παιδιά με υπέρταση υποβάλλονται σε βασικό ε/ε αίματος και ούρων στο παιδιατρικό ιατρείο • Διερεύνηση της αιτιολογίας και βλαβών σε όργανα στόχους σε ειδικό κέντρο • Μη φαρμακολογική θεραπεία στο παιδιατρικό ιατρείο σε όλα τα παιδιά με υπέρταση • Έναρξη φαρμακολογικής θεραπείας σε ειδικά κέντρα Πότε? Πως? Μέτρηση ΑΠ: Διαγνωστική διερεύνηση υπέρτασης: Αντιμετώπιση υπέρτασης: Πρόληψη υπέρτασης: • Διατροφή, Αποφυγή παχυσαρκίας, • Φυσική Δραστηριότητα, Μείωση καθιστικού τρόπου ζωής-έκθεσης στην οθόνη • Αντιμετώπιση διαταραχών ύπνου
  • 52. Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!
  • 53. Network for blood pressure research in children and adolescents SCAN ME to access the HyperChildNET calculators! www.hyperchildnet.eu