3ο Δ.Σ. Αρτέμιδος 2015-2016

1. 3ο Δημοτικό Σχολείο Αρτέμιδος
Λευτέρης Αθανασίου-Ρήγας
Αριάδνη Καραμανόγλου

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Μεσογειακή διατροφή είναι όρος που επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Άνσελ
Κις για να περιγράψει το μοντέλο διατροφής, το οποίο ακολουθούσαν οι λαοί των
μεσογειακών χωρών που συμπεριλαμβάνονταν στη Μελέτη των Επτά Χωρών.
(Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία κ.α.). Στη Διεθνή Διάσκεψη για τις Μεσογειακές
Διατροφές το 1993 αποφασίστηκε τι θα θεωρείται υγιεινή, παραδοσιακή Μεσογειακή
διατροφή και το 1995 μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ
δημιούργησε την "Πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής".
Άνσελ Κις

3. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
Η Πυραμίδα της Μεσογειακής
Διατροφής περιλαμβάνει 3
επίπεδα ανάλογα με τη
συχνότητα κατανάλωσης των
συγκεκριμένων τροφίμων. Στη
βάση της βρίσκονται τα
τρόφιμα που πρέπει να
καταναλώνονται καθημερινά
και σε σημαντικές ποσότητες,
ενώ στην κορυφή είναι όσα
πρέπει να καταναλώνονται
σπάνια και σε μικρές
ποσότητες
Καθημερινά
Λίγες φορές την εβδομάδα
Λίγες φορές τον μήνα

4. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων χαρακτήριζε η λιτότητα, κάτι
που αντικατόπτριζε τις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγετο η
ελληνική γεωργική δραστηριότητα. Θεμέλιο τους ήταν η λεγόμενη «μεσογειακή
τριάδα»: σιτάρι, λάδι και κρασί.
Στη βάση της διατροφής των αρχαίων Ελλήνων συναντούμε τα δημητριακά σιτάρι
και, σε περιπτώσεις ανάγκης, μείγμα κριθαριού με σιτάρι, από το οποίο
παρασκευαζόταν ο άρτος. Τα δημητριακά συνοδεύονταν συνήθως από
οπωροκηπευτικά (λάχανα, κρεμμύδια, φακές και ρεβύθια). Η
κατανάλωση κρέατος και θαλασσινών σχετιζόταν με την οικονομική κατάσταση
της οικογένειας, αλλά και με το αν κατοικούσε στην πόλη, στην ύπαιθρο ή κοντά
στη θάλασσα. Οι Έλληνες κατανάλωναν ιδιαιτέρως τα γαλακτοκομικά και κυρίως
το τυρί. Το βούτυρο ήταν γνωστό, αλλά αντί αυτού γινόταν χρήση κυρίως του
ελαιόλαδου. Το φαγητό συνόδευε κρασί (κόκκινο, λευκό ή ροζέ) αναμεμειγμένο
με νερό

5. Οι Βυζαντινοί δεν είχαν τη συνήθεια του πρωινού. Έτρωγαν το «άριστον«, το πρώτο
φαγητό της ημέρας όχι το πρωί, όπως οι αρχαίοι Έλληνες, αλλά γύρω στο μεσημέρι.
Ακολουθούσε το γεύμα το απόγευμα και το βράδυ, πριν βασιλέψει ο ήλιος, το δείπνο,
που ήταν κατά κανόνα το πιο μεγάλο και δαπανηρό φαγητό.
Το πιο σημαντικό στοιχείο της καθημερινής διατροφής ήταν το ψωμί. Οι ποιότητες
ψωμιού ήταν διάφορες, ανάλογες με το είδος του αλευριού αλλά και του τρόπου με
τον οποίο άλεθαν τα δημητριακά. Έτρωγαν ψωμί σταρένιο αλλά και από κριθάρι.
Οι Βυζαντινοί έτρωγαν επίσης πουλερικά, που υπήρχαν σχεδόν σε κάθε σπίτι, καθώς
και αυγά, με τα οποία έφτιαχναν τα περίφημα σφουγγάτα, τις γνωστές μας ομελέτες,
που αναφέρονται και από τον Θεόδωρο Πρόδρομο. Από το γάλα έφτιαχναν τυριά όπως
το ανθότυρο, το βλάχικο και το κεφαλίτζιν.
Κρέας εξασφάλιζαν και με το κυνήγι, αγαπημένη απασχόληση των ανδρών που τους
παρείχε συνάμα ευκαιρίες για προσωπική διάκριση. Κυνηγούσαν με σκυλιά και
γεράκια. Δεν περιφρονούσαν όμως και άλλες μεθόδους όπως τις παγίδες, τα δίχτυα και
τις ιξόβεργες.

6. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ
Η μεσογειακή διατροφή είναι πολύ υγιεινή σε αντίθεση με την
αμερικάνικη που αποτελείται κυρίως από fast food .
Τα λιπαρά πρόχειρα φαγητά καταστρέφουν εγκεφαλικά κύτταρα που ελέγχουν το
βάρος. Επιπλέον, δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο παχυσαρκίας, καθώς προκαλούν εθισμό
για αυξημένη ημερήσια πρόσληψη θερμίδων, ανακάλυψαν ειδικοί ενδοκρινολόγοι . Στο
πλαίσιο της μελέτης, ειδικοί τάισαν αρουραίους με τυπικά αμερικανικά γεύματα,
πλούσια σε λιπαρά (τυριά, σως κ.λπ.) και με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (τηγανιτά) και
βρήκαν ότι σε τρεις ημέρες τα ποντίκια κατανάλωναν διπλάσια ποσότητα θερμίδων.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η επιστημονική κοινότητα έχει αναγνωρίσει, μέσα από
πληθώρα κλινικών και επιδημιολογικών μελετών, το σημαντικό ρόλο της
Μεσογειακής Διατροφής, τόσο στην πρόληψη όσο και στην έκβαση πολύπλοκων
ασθενειών, όπως οι καρδιοαγγειακές παθήσεις. Η Μεσογειακή Διατροφή, με τα
άφθονα θρεπτικά της συστατικά, τη σωστή αναλογία γευμάτων και το άφθονο
ελαιόλαδο δεν σταματά να αποτελεί πηγή κλινικών μελετών παρέμβασης

7. MEΣΟΓΕΙΑΚΗ
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
FAST FOOD

8. ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους
κινδύνους της δημόσιας υγείας στην πλειοψηφία των αναπτυγμένων
χωρών. Πρόκειται για μια επείγουσα υπόθεση καθότι ένα στα πέντε
παιδιά είναι παχύσαρκο, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε δραματικά μέσα
στα τελευταία δέκα χρόνια.
Η παχυσαρκία αποτελεί μείζονα παράγοντα κινδύνου όχι μόνο για
την υγεία των παιδιών αλλά και στη μετέπειτα ζωή τους ως ενήλικες.
Συμβάλλει στην ανάπτυξη σχετικών ασθενειών, όπως οι
καρδιοπάθειες και ο διαβήτης τύπου 2 και μειώνει το προσδοκώμενο
όριο ζωής μέχρι και 13 χρόνια.
Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στον τομέα της πρόληψης της
παιδικής παχυσαρκίας, και μάλιστα από τα πρώτα στάδια της ζωής.
Οι δράσεις του προγράμματος παιδιατροφία επικεντρώνονται σε
αυτόν ακριβώς τον τομέα και αφορούν παιδιά από 0 έως 12 ετών.

9. ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
 Επιβράδυνση του γήρατος και προαγωγή της μακροβιότητας (μέσω της μείωσης της
θνησιμότητας από όλα γενικά τα αίτια, αλλά ειδικότερα από στεφανιαία νόσο και
κάποιες μορφές καρκίνου)
 Μείωση της συχνότητας εμφάνισης στεφανιαίας νόσου
 Μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων, της ολικής και της LDL («κακής»)
χοληστερόλης και διατήρηση των επιπέδων της HDL («καλής») χοληστερόλης στο
αίμα
 Μείωση της συχνότητας εμφάνισης Διαβήτη τύπου 2
 Μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης
 Μείωση της εμφάνισης εγκεφαλικών επεισοδίων
 Μείωση της συχνότητας εμφάνισης των νόσων Parkinson και Alzheimer, καθώς και
μείωση της θνησιμότητας από τη νόσο Alzheimer

11. Μεσογειακή Διατροφή