Μια σύντομη αναφορά στην Κρητική Λογοτεχνία μέσα από τη ματιά μαθήτριας του Γ3 του 1ου Γ/σίου Γλυκών Νερών.

1. Η εργασία αυτή εκπονήθηκε από:
Ευγενία Φραντζή
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Αγγελική Χρόνη
ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Η Κρητική Λογοτεχνία άνθισε στην Κρήτη από το 15ο έως
17ο αιώνα και ιδιαίτερα ανάμεσα στο 1600 και το 1669.
Το 1211 η Κρήτη κατακτήθηκε από τους Ενετούς που την
κράτησαν ως το 1669 που έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Οι
Ενετοί αναγνώρισαν τη θρησκεία των Κρητικών απέφυγαν να
θίξουν τα μοναστήρια και τον κλήρο. Στην αρχή σημειώθηκαν
επαναστάσεις. Ύστερα όμως από το 1453 έχουμε ειρηνική
συνύπαρξη του πληθυσμού με τους κατακτητές αυτό δημιούργησε
τις απαραίτητες προϋποθέσεις για πολιτιστική ανάπτυξη. Έτσι,
μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης ( 1453 ) και για δύο
περίπου αιώνες ( 1669 ) αρκετοί νέοι Κρήτες φοιτούσαν σε
Ιταλικές σχολές και μετέφεραν στο νησί το πνεύμα της
Αναγέννησης.
Η Κρητική Λογοτεχνία συνδυάζοντας δημιουργικά την πολιτισμική
και ανθρωπιστική παράδοση έδωσε τα σημαντικά έργα της στην
Ευρώπη. Το είδος του δημοτικού τραγουδιού που δημιούργησε ο
κρητικός λαός είναι τα περίφημα ριζίτικα με ανομοιοκατάληκτους

2. δεκαπεντασύλλαβους στίχους. Επίσης κατά την Κρητική
Αναγέννηση αναπτύχθηκαν εκτός από την τέχνη (λογοτεχνία, το
θέατρο, η μουσική, η ζωγραφική), η αρχιτεκτονική, το εμπόριο
και η οικονομία.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της Κρητικής Λογοτεχνίας είναι :
1. Η ηρωική αντίληψη της ζωής.
2. Το συναίσθημα του χρέους προς την Π α τ ρ ί δ α , τη
Θρησκεία και την Οικογένεια.
3. Αγάπη για την ε λ ε υ θ ε ρ ί α .
4. Η εξιδανίκευση του έ ρ ω τ α κ α ι τ η ς γ υ ν α ί κ α ς .
5. Το ι π π ο τ ι κ ό π ν ε ύ μ α που μπορεί να οριστεί γενικά ως
χρέος του ανθρώπου προς τον εαυτό του.
Το λογοτεχνικό είδος που είναι κυρίως τη βασική φυσιογνωμία σε
όλη την κρητική λογοτεχνία είναι το θέατρο. Εισηγητής του είναι
μια μεγάλη ποιητική μορφή, ο Γεώργιος Χορτάτσης. Νεανικό έργο
του θεωρείται ο " Γύπαρης ή Πανώρια " (ποιμενική ποίηση) που
θα εκλείψει με το σημαντικότερο έργο του, την
"Ερωφίλη"(κωμωδία). Αλλά ο Χορτάτσης δεν είναι μόνο ο
συγγραφέας μιας από τις πιο σημαντικές τραγωδίες του κρητικού
θεάτρου, είναι και ο ποιητής της καλύτερης κωμωδίας, του
"Κατζούρμπου" (1595-1600), που έχει ωραία κωμικά ευρήματα
και γοητευτικές φανταστικές σκηνές. Δύο άλλες κωμωδίες είναι ο

3. "Φουρτουνάτος" του Μάρκου Αντωνίου Φώσκολου (1665-1666)
και ο "Στάθης" (1645), αγνώστου ποιητή. Επίσης ο Βιτσέντζος
Κορνάρος που έγραψε τη "Θυσία του Αβραάμ" (θρησκευτικό
δράμα) και θεωρείται ένα νεανικό έργο που έχει όλες τις αρετές
των μεγάλων έργων. Αλλά ένα από τα αριστουργήματά του και το
τελευταίο και σημαντικότερο (αφηγηματικό )ποίημά του ήταν ο
"Ερωτόκριτος".1
1
Να σημειωθεί ότι πολλά από τα παραπάνω χαρακτηριστικά συνδέονται με τα ιπποτικά
μυθιστορήματα που ήταν της μόδας στην Ευρώπη και που τα αντίστοιχα κρητικά έργα είχαν
ως πρότυπα.