θεματα φυσικης

Ένφζη Ελλήνφν Φσζικών ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 2012
Πανεπιζηήμιο Αθηνών, (Δοκιμαζηικός Διαγφνιζμός ζηο νομό Θεζζαλονίκης)
Εργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος
Δ’ Γημοηικού
13 Μαΐος 2012
Ονομαηεπώνςμο: ………………………………………………………………………………
Γημοηικό Σσολείο: …………………………………………………………………………….
΢πληνκνγξαθίεο: β.Μαζ.Δ’ → βηβιίν Μαζεηή Δ’ ηάμεο
η.Δξγ.Δ’ → ηεηξάδην Δξγαζηώλ Δ’ ηάμεο
Παξαηήξεζε ηα παξαθάησ ζθίηζα ζηα νπνία εηθνλίδνληαη «επηθίλδπλεο ελέξγεηεο» ζύκθσλα
κε ην βηβιίν ζνπ ησλ Φπζηθώλ θαη ηα νπνία έρνπλ ζρέζε κε ην ειεθηξηθό ξεύκα.
Αλ θάλεηο ηα παξαθάησ πεηξάκαηα κε ειεθηξηθά θπθιώκαηα:
Πείξακα 1
΢ε πνηεο πεξηπηώζεηο (1, 2, 3, 4, 5, 6)
αλάβεη ην ιακπάθη;
Σν ιακπάθη αλάβεη ζηηο πεξηπηώζεηο: 1, 4 θαη 6
ζηηο νπνίεο δεκηνπξγείηαη θιεηζηό ειεθηξηθό
θύθισκα (η.Δξγ.Δ’, ζει.101,102,104)
Πείξακα 2
Με πνηα πιηθά (από ηα αθόινπζα: γόκα, θαιακάθη,
κνιύβη μπζκέλν θαη από ηηο δπν άθξεο, γπαιί, θαξθί)
αλ ηα αθνπκπήζεηο ζηνπο ζπλδεηήξεο ηνπ
θπθιώκαηνο, ζα αλάςεη ην ιακπάθη:
Με ηα πιηθά από ηα νπνία θαηαζθεπάδνληαη: ην κνιύβη
(γξαθίηεο) θαη ην θαξθί (ζίδεξνο), αθνύ απηά ηα
πιηθά είλαη αγσγνί ηνπ ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο θαη
δεκηνπξγνύλ θιεηζηό ειεθηξηθό θύθισκα (η.Δξγ.Δ’,
ζει.113, β.Μαζ.Δ’, ζει.62)
Πξόηεηλε ηξία αθόκε πιηθά ηα νπνία, αλ ηα αθνπκπήζεηο ζηνπο ζπλδεηήξεο ηνπ
παξαπάλσ θπθιώκαηνο, ζα αλάςεη ην ιακπάθη.
Πξνηείλσ ηα πιηθά από ηα νπνία θαηαζθεπάδεηαη γηα παξάδεηγκα: έλα ζύξκα από
θαιώδην (ραιθόο), έλα δαρηπιίδη (άξγπξνο ή ρξπζόο), έλα θνκκάηη αινπκηλόραξην
(αινπκίλην), έλα θιεηδί (ζίδεξνο), …
Ε΄ Δημοηικού Σελίδα 1 από 3

Πείξακα 3
Ση ζα ζπκβεί αλ αθνπκπήζεηο ηνπο ζπλδεηήξεο ηνπ παξαπάλσ θπθιώκαηνο ζε πνιύ
ιεπηό κεηαιιηθό ζύξκα ή ζύξκα θνπδίλαο;
Θα αλάςεη ην ιακπάθη αθνύ απηά ηα πιηθά είλαη αγσγνί (ραιθόο ή ζίδεξνο). Δπεηδή
όκσο ηα ζύξκαηα είλαη ιεπηά, όπσο απηά πνπ ππάξρνπλ ζηα ιακπάθηα ή ζηηο
ειεθηξηθέο αζθάιεηεο, ηα ζύξκαηα κπνξεί λα ζεξκαλζνύλ θαη λα «θανύλ» όπσο
ζπκβαίλεη κεξηθέο θνξέο ζηα ιακπάθηα ή ζηηο αζθάιεηεο. (η.Δξγ.Δ’, ζει.101 θαη
ζει.103 εξγ.4, β.Μαζ.Δ’, ζει.69 θαη ζει.71)
Πείξακα 4
Ση ζα ζπκβεί αλ θάλεηο ην δηπιαλό θύθισκα θαη
αθνπκπήζεηο ηνπο δύν ζπλδεηήξεο κεηαμύ ηνπο;
Θα κεησζεί ην θσο από ην ιακπάθη αθνύ ζα
έρνπκε κηα παξάιιειε ζύλδεζε θαη ην ξεύκα
κνηξάδεηαη. Αλ ε πνξεία ησλ ειεθηξνλίσλ κέζα
ζηνπο ζπλδεηήξεο είλαη πνιύ επθνιόηεξε
(βξαρπθύθισκα) απ’ό,ηη κέζα ζην ιεπηό ζύξκα
πνπ ππάξρεη ζην ιακπάθη, ηόηε ιίγα ειεθηξόληα
ζα αθνινπζνύλ ηελ πνξεία κέζα από ην ιακπάθη
θαη απηό ζα ζβήζεη. (η.Δξγ.Δ’, ζει.121, β.Μαζ.Δ’,
ζει.71)
Γξάςε ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ βγάδεηο από ηα ηέζζεξα παξαπάλσ πεηξάκαηα:
1) Σν ιακπάθη αλάβεη κόλν όηαλ θαη νη δύν επαθέο ηνπ ζπλδένληαη ζπγρξόλσο κε ηνπο
δύν πόινπο κηαο κπαηαξίαο, είηε αθνπκπώληαο ηνπο είηε κε θαιώδην ώζηε λα
δεκηνπξγεζεί θιεηζηό ειεθηξηθό θύθισκα.
2) Μεξηθά πιηθά είλαη αγσγνί ηνπ ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο θαη ηα ρξεζηκνπνηνύκε ζηα
ειεθηξηθά θπθιώκαηα. Σα πην ζπλεζηζκέλα είλαη ν ραιθόο, ν ζίδεξνο, ν άξγπξνο, ν
ρξπζόο θαη γεληθά όια ηα κέηαιια.
3) Όηαλ ηα ζύξκαηα ελόο ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο είλαη ιεπηά, κπνξεί λα ζεξκαλζνύλ
θαη λα ιηώζνπλ (θανύλ), νπόηε ην ειεθηξηθό θύθισκα δηαθόπηεηαη.
4) Σα ειεύζεξα ειεθηξόληα αθνινπζνύλ όπνηα πνξεία κπνξνύλ, πξνηηκνύλ όκσο λα
αθνινπζήζνπλ απηή πνπ είλαη επθνιόηεξε θαη ηελ νπνία νλνκάδνπκε
βξαρπθύθισκα.

Δθάξκνζε ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ, βιέπνληαο θαη ηελ παξαθάησ εηθόλα κηαο ειεθηξηθήο
αζθάιεηαο, γηα λα εμεγήζεηο πώο ιεηηνπξγεί θαη γηαηί είλαη απαξαίηεηε ζηα ειεθηξηθά
θπθιώκαηα.
Οη ειεθηξηθέο αζθάιεηεο έρνπλ ζην εζσηεξηθό ηνπο έλα
ιεπηό ζπξκαηάθη από ην νπνίν πεξλά ην ξεύκα ηνπ
ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο. Όηαλ ην ξεύκα ππεξβαίλεη κηα
ζπγθεθξηκέλε ηηκή ην ιεπηό ζπξκαηάθη ζεξκαίλεηαη θαη
ιηώλεη (θαίγεηαη) δηαθόπηνληαο ην θύθισκα. Έηζη δελ
θηλδπλεύνπκε λα ππεξζεξκαλζεί όιν ην θύθισκα
πξνθαιώληαο ππξθαγηέο θαη ειεθηξνπιεμία. (β.Μαζ.Δ’,
ζει.70, 71)
Δθάξκνζε ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ γηα λα ζρνιηάζεηο ηηο ελέξγεηεο θαη λα εμεγήζεηο ηα
θαηλόκελα πνπ θαίλνληαη ζηα παξαθάησ ζθίηζα: (η.Δξγ.Δ’, ζει.123,124)
΢ύκθσλα κε ην ζπκπέξαζκα 2, ν ζίδεξνο είλαη
αγσγόο ηνπ ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο. ΢ηελ εηθόλα ην
παηδί απξόζερηα θαίλεηαη λα αθνπκπάεη κε ην
δάρηπιό ηνπ ηα ζηδεξέλην κέξνο ηνπ θαηζαβηδηνύ θαη
πξνζπαζεί λα μεβηδώζεη ην ζθέπαζκα ηεο ειεθηξηθήο
ζπζθεπήο ελώ είλαη ζηελ πξίδα. Καη νη δπν όκσο
ελέξγεηεο ηνπ παηδηνύ είλαη επηθίλδπλεο γηαηί κπνξεί
λα ηνπ πξνθαιέζνπλ ειεθηξνπιεμία.
΢ύκθσλα κε ην ζπκπέξαζκα 4, ηα ειεύζεξα
ειεθηξόληα ησλ ζπξκάησλ ηεο ΓΔΖ κπνξεί λα
αθνινπζήζνπλ πνξεία κέζα από ην ζρνηλί ηνπ
ραξηαεηνύ αλ απηή ε πνξεία είλαη επθνιόηεξε
(βξαρπθύθισκα). Σόηε θηλδπλεύνπκε ηα ειεθηξόληα
λα πεξάζνπλ θαη κέζα από ην ζώκα καο θαη λα καο
πξνθαιέζνπλ ειεθηξνπιεμία.
΢ύκθσλα κε ην ζπκπέξαζκα 4, ε θζαξκέλε κόλσζε
ησλ θαισδίσλ κπνξεί λα επηηξέςεη επθνιόηεξε
πνξεία ησλ ειεθηξνλίσλ κεηαμύ ησλ ζπξκάησλ
(βξαρπθύθισκα) ζε απηό ην ζεκείν. Σόηε όια ηα
ειεθηξόληα ζα αθνινπζήζνπλ απηή ηελ πνξεία θαη
κπνξεί λα πξνθιεζεί ππεξζέξκαλζε θαη ππξθαγηά.

Ση’ Γημοηικού
13 Μαΐος 2012
Ονομαηεπώνςμο: ………………………………………………………………………………
Γημοηικό Σσολείο: …………………………………………………………………………….
΢πληνκνγξαθίεο: β.Μαζ.Δ’ → βηβιίν Μαζεηή Δ’ ηάμεο
β.Μαζ.΢η’ → βηβιίν Μαζεηή ΢η’ ηάμεο
η.Δξγ.΢η’ → ηεηξάδην Δξγαζηώλ ΢η’ ηάμεο
Παξαηήξεζε ηηο παξαθάησ εηθόλεο θαη γξάςε κε ιίγα ιόγηα ηη ζνπ θάλεη εληύπσζε …
… γηα ηα ζεκεία πνπ πξνηηκνύλ νη άλζξσπνη λα
θάζνληαη ζηελ παξαιία ην θαινθαίξη
Παξαηεξώ όηη πξνηηκνύλ λα θάζνληαη ζε ζεκεία όπνπ
ππάξρεη ζθηά. Σέηνηα ζεκεία είλαη απηά θάησ από
νκπξέιεο. Παξαηεξώ επίζεο όηη νη νκπξέιεο ζηελ παξαιία
είλαη αλνηρηόρξσκεο.
… γηα ην ρξώκα ησλ ξνύρσλ ησλ αλζξώπσλ
ζε ζεξκέο θαη ςπρξέο ρώξεο
Παξαηεξώ όηη ην ρξώκα ησλ ξνύρσλ ζηηο
ζεξκέο ρώξεο είλαη αλνηρηό, ελώ ζηηο ςπρξέο
ρώξεο είλαη ζθνύξν.
Γξάςε ηη λνκίδεηο όηη ζα ζπκβεί αλ θάλεηο ηα παξαθάησ πεηξάκαηα:
Πείξακα 1
Βάιε έλα ζεξκόκεηξν ζε έλα ζεκείν πνπ θσηίδεηαη από ηνλ ήιην θαη έλα
άιιν ζηε ζθηά. Μεηά από ιίγα ιεπηά κέηξεζε θαη ηηο δύν ζεξκνθξαζίεο.
Σν ζεξκόκεηξν ζηνλ ήιην ζα δείρλεη ζεξκνθξαζία:
α) κεγαιύηεξε από ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν ζηε ζθηά
β) κηθξόηεξε από ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν ζηε ζθηά γ)
ίδηα κε ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν ζηε ζθηά
Πείξακα 2
Κάιπςε ηα άθξν ηνπ ελόο ζεξκνκέηξνπ κε ιεπθή απηνθόιιεηε ηαηλία
θαη ην άθξν ηνπ άιινπ ζεξκνκέηξνπ κε καύξε απηνθόιιεηε ηαηλία.
Βάιε θαη ηα δύν ζεξκόκεηξα ζε έλα ζεκείν ώζηε λα θσηίδνληαη από
ηνλ ήιην. Μεηά από ιίγα ιεπηά κέηξεζε θαη ηηο δύν ζεξκνθξαζίεο.
Σν ζεξκόκεηξν κε ηε ιεπθή ηαηλία δείρλεη ζεξκνθξαζία:
α) κεγαιύηεξε από ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν
κε ηε καύξε ηαηλία
β) κηθξόηεξε από ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν κε
ηε καύξε ηαηλία
γ) ίδηα κε ηε ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν κε ηε καύξε
ηαηλία
(η.Δξγ.΢η’, ζει.58)
Ση΄ Δημοηικού Σελίδα 1 από 3

Γξάςε ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ βγάδεηο από ηηο απαληήζεηο ζνπ ζηα δύν πεηξάκαηα:
1) Η ζεξκνθξαζία ηνπ ζώκαηνο απμάλεηαη όηαλ δέρεηαη ειηαθή αθηηλνβνιία ζε ζρέζε
κε απηή πνπ έρεη όηαλ βξίζθεηαη ζηε ζθηά.
2) Η ζεξκνθξαζία ελόο ζώκαηνο πνπ δέρεηαη ειηαθή αθηηλνβνιία θαη έρεη ζθνύξν
ρξώκα είλαη κεγαιύηεξε από ηε ζεξκνθξαζία ηνπ όηαλ έρεη αλνηρηό ρξώκα.
Δθάξκνζε ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ, βιέπνληαο θαη ηελ παξαθάησ εηθόλα, γηα λα εμεγήζεηο
γηαηί είλαη πην αζθαιέο λα θπθινθνξνύκε κε αλνηρηόρξσκα ξνύρα ζην δξόκν ηε λύρηα.
΢ύκθσλα κε ην ζπκπέξαζκα 2, ηα ζθνπξόρξσκα ξνύρα
δεζηαίλνληαη πεξηζζόηεξν από ηα αλνηρηόρξσκα. Απηό
ζπκβαίλεη γηαηί ηα ζθνπξόρξσκα ξνύρα απνξξνθνύλ
πεξηζζόηεξν θσο απ’ ό,ηη ηα αλνηρηόρξσκα. Απηό έρεη σο
απνηέιεζκα ηα αλνηρηόρξσκα ξνύρα λα δηαρένπλ πεξηζζόηεξν
θσο απ’ ό,ηη ηα ζθνπξόρξσκα. Έηζη εμεγείηαη γηαηί ζηελ
εηθόλα ην παηδί κε ηα αλνηρηόρξσκα ξνύρα θαίλεηαη θαιύηεξα
θαη γηαηί είλαη πην αζθαιέο λα θπθινθνξνύκε ηε λύρηα
θνξώληαο αλνηρηόρξσκα ξνύρα. (β.Μαζ.Δ’, ζει.83)
Δμήγεζε κε ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ:
α) ην ρξώκα πνπ έρεη ε επίπεδε επηθάλεηα ηνπ ειηαθνύ ζεξκνζίθσλα
Σν ζπκπέξαζκα 1 εμεγεί γηαηί ε επίπεδε επηθάλεηα ηνπ
ειηαθνύ ζεξκνζίθσλα είλαη ζθνπξόρξσκε. Γηα λα απνξξνθά
όζν ην δπλαηόλ πεξηζζόηεξε ζεξκόηεηα από ηελ ειηαθή
αθηηλνβνιία ώζηε ην λεξό ζην εζσηεξηθό ηνπ λα έρεη όζν ην
δπλαηόλ πςειόηεξε ζεξκνθξαζία (β.Μαζ.΢η’, ζει.51). Σν ίδην
ζπκπέξαζκα εμεγεί γηαηί ην θαινθαίξη ηα ζθνπξόρξσκα
απηνθίλεηα ζεξκαίλνληαη πεξηζζόηεξν από ηα αλνηρηόρξσκα
(η.Δξγ.΢η’, ζει.59).
β) ην ρξώκα ησλ ζπηηηώλ ζηα ειιεληθά λεζηά θαη ηα ρξώκαηα πνπ επηιέγνπλ λα
βάθνπλ ηα ζπίηηα ζηηο βόξεηεο ρώξεο
Σν ζπκπέξαζκα 2 εμεγεί γηαηί ην ρξώκα ησλ ζπηηηώλ ζηα ειιεληθά λεζηά πνπ έρνπλ
ειηνθάλεηα ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ έηνπο είλαη ζπλήζσο ιεπθό, ώζηε λα
ζεξκαίλνληαη όζν ην δπλαηόλ ιηγόηεξν από ηνλ ήιην. Γηα ηνλ αληίζεην ιόγν ηα
ζπίηηα ζηηο βόξεηεο ςπρξέο ρώξεο ηα βάθνπλ ζπλήζσο κε ζθνύξα ρξώκαηα.
(β.Μαζ.΢η’, ζει.45, η.Δξγ.΢η’, ζει.59)

Πξόηεηλε κεξηθέο αιιαγέο, κεηαηξνπέο ή θαη πξνζζήθεο ζην θηίξην ηνπ ζρνιείνπ ζνπ ή θαη
ζην πξναύιην ώζηε λα είλαη πην επράξηζηεο νη ζπλζήθεο ηηο ζπλλεθηαζκέλεο θαη ηηο
ειηόινπζηεο εκέξεο, αιιά θαη γηα λα θάλνπκε εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο.
Αλ ην ζρνιείν κνπ θηηδόηαλ ηώξα έπξεπε λα έρεη «βηνθιηκαηηθό ζρεδηαζκό» (β.Μαζ.΢η’,
ζει.39). ΢ην ησξηλό κνπ ζρνιείν πξνηείλσ:
α) λα ηνπνζεηεζνύλ αλνηρηόρξσκεο ηέληεο πνπ λα αλεβαίλνπλ ην ρεηκώλα όηαλ ρξεηαδόκαζηε
ηε ζεξκόηεηα από ηνλ ήιην θαη λα θαηεβαίλνπλ ην θαινθαίξη όηαλ ζέινπκε ζθηά θαη
ρακειόηεξεο ζεξκνθξαζίεο
β) λα θπηεπηνύλ ζην πξναύιην θπιινβόια δέληξα ώζηε ην ρεηκώλα πνπ δελ έρνπλ θύιια
λα καο ζεξκαίλνπλ νη ειηαρηίδεο ελώ ην θαινθαίξη λα έρνπκε ζθηά ζηα παξάζπξα θαη ηελ
απιή.
Οη ηέληεο θαη ηα δέληξα ζα καο θάλνπλ πην επράξηζηεο ηηο ζπλζήθεο, αιιά θαη ζα καο
εμνηθνλνκνύλ ελέξγεηα γηα ηε ζέξκαλζε ηνπ ζρνιείνπ ην ρεηκώλα ή ελέξγεηα γηα ηνπο
αλεκηζηήξεο ην θαινθαίξη.
Με πνηνλ ηξόπν λνκίδεηο όηη ιεηηνπξγνύλ ηα «ειηαθά απηνθίλεηα»;
Σα ειηαθά απηνθίλεηα έρνπλ «θσηνβνιηατθνύο κεηαηξνπείο» (β.Μαζ.΢η’, ζει.35) πνπ
κεηαηξέπνπλ ηελ ελέξγεηα ηνπ θσηόο ηνπ ήιηνπ ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα, δειαδή ειεθηξηθό
ξεύκα. Σν ειεθηξηθό ξεύκα ζέηεη ζε ιεηηνπξγία ηνλ θηλεηήξα ηνπ απηνθηλήηνπ θαη απηόο
πεξηζηξέθεη ηηο ξόδεο.

Ένφζη Ελλήνφν Φσζικών 1
ος
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 2013
Πανεπιζηήμιο Αθηνών,
Εργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 13 Απριλίοσ 2013 τάξη
Ε’
Δνδεικηικέρ απανηήζειρ
Όνομα και Δπώνςμο: …….…………………………………………………………………………….…
Όνομα Παηέπα: ………………………………… Όνομα Μηηέπαρ: ……….………………….……
Γημοηικό Σσολείο: ……………………………………………..… Τάξη/Τμήμα: ……….………….
Δξεηαζηικό Κένηπο: …………………………………………………………………….………………...
Παξαηήξεζε ηα δηάθνξα θαηλόκελα αιιαγήο ηεο θπζηθήο θαηάζηαζεο ηνπ λεξνύ πνπ
ζεκεηώλνληαη κε θύθινπο ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο παξαθάησ εηθόλαο.
Από πνηα θαηάζηαζε ζε πνηα θαηάζηαζε ηνπ λεξνύ λνκίδεηο όηη γίλεηαη αιιαγή ζε θάζε
πεξηνρή; Γηαηί; Γξάςε ηηο ππνζέζεηο ζνπ.
1. Από ηελ ……πγξή…… θαηάζηαζε ζηελ ……αέξηα…… θαηάζηαζε, γηαηί ην λεξό ……βξάδεη……
ζηε ρύηξα θαη κεηαηξέπεηαη ζε …πδξαηκνύο… πνπ αλεβαίλνπλ ζηελ αηκόζθαηξα.
2. Από ηελ …πγξή… θαηάζηαζε ζηελ …αέξηα… θαηάζηαζε, γηαηί ην λεξό εμαηκίδεηαη από ηελ
επηθάλεηα ηεο ιίκλεο θαη κεηαηξέπεηαη ζε …πδξαηκνύο… πνπ αλεβαίλνπλ ζηελ αηκόζθαηξα.

ος
Ε’
3. Από ηελ ……αέξηα…… θαηάζηαζε ζηελ ……πγξή…… θαηάζηαζε, γηαηί ςειά ζηελ αηκόζθαηξα νη
……πδξαηκνί…… κεξηθέο θνξέο ςύρνληαη θαη ζπκππθλώλνληαη ζε ζηαγόλεο πνπ πέθηνπλ
ζηε γε σο βξνρή.
4. Από ηελ …πγξή…… θαηάζηαζε ζηε …ζηεξεή… θαηάζηαζε, γηαηί νη ζηαγόλεο κεξηθέο θνξέο
ςύρνληαη πεξηζζόηεξν θαη κεηαηξέπνληαη ζε …ρηόλη… ή …ραιάδη… πνπ πέθηεη ζηε γε.
5. Από ηε …ζηεξεή… θαηάζηαζε ζηελ …πγξή… θαηάζηαζε, όηαλ ν πάγνο πνπ ζρεκαηίδεηαη
ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο …ιηώλεη… θαη ην λεξό επηζηξέθεη ζηε ιίκλε.
Γηα λα επηβεβαηώζνπκε ή όρη ηηο ππνζέζεηο καο θάλνπκε πεηξάκαηα. Ση ζα παξαηεξήζεηο αλ
θάλεηο ηα παξαθάησ πεηξάκαηα θαη ηη κπνξείο λα ζπκπεξάλεηο από ηηο παξαηεξήζεηο ζνπ ζε
θάζε έλα από ηα πεηξάκαηα;
Αθήλσ ζε έλα αλνηρηό πιαηύ δνρείν ιίγν λεξό γηα αξθεηέο
ώξεο ή εκέξεο, αλάινγα κε ηε ζεξκνθξαζία ηνπ
πεξηβάιινληνο.
΢πκπεξαίλσ όηη ην λεξό εμαηκίδεηαη γξεγνξόηεξα, όηαλ ε
ζεξκνθξαζία ηνπ πεξηβάιινληνο είλαη πςειόηεξε. ………………
…………………………………………………………………………………………………
Βάδσ ιίγν λεξό ζε έλα δνρείν πνπ ηνπνζεηώ πάλσ ζε κηα
ειεθηξηθή εζηία ζέξκαλζεο κεηξώληαο θάζε ιίγα ιεπηά ηε
ζεξκνθξαζία.
΢πκπεξαίλσ όηη ην λεξό ζεξκαίλεηαη θαη αξρίδεη λα βξάδεη,
δεκηνπξγώληαο θπζαιίδεο θαη πδξαηκνύο, όηαλ ε ζεξκνθξαζία
απμεζεί ζηνπο 100
0
C πεξίπνπ, όπνπ θαη παξακέλεη ζε όιε ηε
δηάξθεηα ηνπ βξαζκνύ. ………………………………………….………………….
΢ηε ζπλέρεηα, θξαηώ πάλσ από απηό ην δνρείν έλα παγσκέλν
κεηαιιηθό αληηθείκελν κε κεγάιε επηθάλεηα.
΢πκπεξαίλσ όηη νη πδξαηκνί πγξνπνηνύληαη, όηαλ έξζνπλ ζε
επαθή κε ην αληηθείκελν ή, γεληθά, κεησζεί ε ζεξκνθξαζία
ηνπο θαη ζρεκαηίδνπλ ζηαγόλεο. ……………………………………………
Καη ηέινο, ξίρλσ ιίγν λεξό ζε κηα παγνζήθε πνπ ηελ
ηνπνζεηώ γηα αξθεηή ώξα ζηελ θαηάςπμε, κεηξώληαο θάζε
ιίγα ιεπηά ηε ζεξκνθξαζία.
΢πκπεξαίλσ όηη, αλ κεηξώ κε έλα ζεξκόκεηξν ηε
ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ, βπζίδνληάο ην κέζα, ην λεξό
κεηαηξέπεηαη ζε πάγν ζηνπο 0
0
C πεξίπνπ. ………………………………

ος
Ε’
Δθάξκνζε ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ γηα λα εμεγήζεηο ηα παξαθάησ θαηλόκελα:
Σα ζηαγνλίδηα πνπ θαιύπηνπλ κεξηθέο θνξέο ην εζσηεξηθό ησλ ηδακηώλ
ησλ απηνθηλήησλ νθείινληαη ζην όηη νη πδξαηκνί πνπ ππάξρνπλ ζην
εζσηεξηθό ησλ απηνθηλήησλ, ιόγσ ηεο αλαπλνήο καο, ζπκππθλώλνληαη
ζηα ηδάκηα, όηαλ νη εμσηεξηθέο ζεξκνθξαζίεο είλαη κηθξέο. ……………………
Ζ ιεηηνπξγία ησλ αιπθώλ πνπ καο πξνκεζεύνπλ αιάηη βαζίδεηαη
ζηελ εμάηκηζε ηνπ λεξνύ πνπ πξνέξρεηαη από ηε ζάιαζζα θαη ηελ
παξακνλή ηνπ αιαηηνύ ζην έδαθνο κεηά ηελ εμάηκηζε ηνπ λεξνύ.
…………………………………………………………………………………………………………
Σν ζηέγλσκα ησλ απισκέλσλ ξνύρσλ πνπ έρνπλ πιπζεί δηεπθνιύλεηαη
από ηξεηο παξάγνληεο: α) αλ ηα μεδηπιώζνπκε θαη έρνπλ ηε
κεγαιύηεξε δπλαηή επηθάλεηα, β) αλ θπζάεη θαη δελ ππάξρεη άπλνηα
θαη γ) αλ ηα έρνπκε πιύλεη κε δεζηό λεξό θαη όρη θξύν.
………………………………………………………………………………………………..…………
Δμήγεζε θαη απηά:
Σν μεζάκπσκα ησλ ηδακηώλ ησλ απηνθηλήησλ γίλεηαη ζπλήζσο από
έλα ιεπηό ζύξκα όηαλ απηό δηαξξέεηαη από ειεθηξηθό ξεύκα, γηαηί
ην ειεθηξηθό ξεύκα ζεξκαίλεη ην ιεπηό ζύξκα. Απηό ζεξκαίλεη ην
ηδάκη θαη ην λεξό πνπ έρεη ζπγθεληξσζεί ζηελ επηθάλεηα
εμαηκίδεηαη. ………………………………………………………………………………………
Ο ηδξώηαο ζεσξείηαη ην ςπθηηθό πγξό ηνπ αλζξώπηλνπ ζώκαηνο
γηαηί ηηο δεζηέο θαινθαηξηλέο κέξεο ηα κηθξά ζηαγνλίδηα πνπ
βγαίλνπλ από ηνπο πόξνπο ηνπ δέξκαηόο καο θαη ζρεκαηίδνπλ ηνλ
ηδξώηα εμαηκίδνληαη απνξξνθώληαο ζεξκόηεηα από ην ζώκα καο θαη
δηαηεξώληαο ηε ζεξκνθξαζία ηνπ ζε θπζηνινγηθά επίπεδα. ……
Αλ έρσ έλα ζεξκόκεηξν ηνπ νπνίνπ έρνπλ ζβήζεη ηα λνύκεξα,
κπνξώ λα βξσ πνύ ζα γξάςσ 0
0
C θαη πνύ 100
0
C αλ θάλσ ηα εμήο
πεηξάκαηα: ηνπνζεηώ ην ζεξκόκεηξν κέζα ζε λεξό πνπ έρσ βάιεη
ζε ππξίκαρν δνρείν. Ρίρλσ ζην λεξό θνκκάηηα πάγνπ. Σόηε ε
ζεξκνθξαζία πνπ δείρλεη ην ζεξκόκεηξν αληηζηνηρεί ζηνπο 0
0
C
πεξίπνπ. Βξάδσ, ζηε ζπλέρεηα, ην λεξό. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ
βξαζκνύ ε ζεξκνθξαζία αληηζηνηρεί ζηνπο 100
0
C πεξίπνπ. …………

ος
Ε’
Πνηεο είλαη νη δηαθνξέο ζηηο ηδηόηεηεο ηνπ πάγνπ, ηνπ λεξνύ θαη ησλ πδξαηκώλ; Μπνξείο λα
ηηο εμεγήζεηο;
α) Ο πάγνο, πνπ είλαη ζηεξεό ζώκα, έρεη ζηαζεξό ζρήκα θαη ζηαζεξό όγθν. Η ππθλόηεηά ηνπ
είλαη κηθξόηεξε από ηνπ λεξνύ, γη’ απηό θαη επηπιέεη ζην λεξό. …………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
β) Σν λεξό, πνπ είλαη πγξό, δελ έρεη ζηαζεξό ζρήκα, αιιά παίξλεη ην ζρήκα ηνπ δνρείνπ όπνπ
βξίζθεηαη. Σν λεξό έρεη ζηαζεξό όγθν θαη δελ ζπκπηέδεηαη. …………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
γ) Οη πδξαηκνί, πνπ είλαη αέξην, δελ έρνπλ ζηαζεξό ζρήκα, αιιά παίξλνπλ ην ζρήκα ηνπ δνρείνπ
όπνπ βξίζθνληαη. Ούηε ν όγθνο ηνπο είλαη ζηαζεξόο, αιιά θαηαιακβάλνπλ όπνηνλ όγθν ηνπο
δηαηίζεηαη.……………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(Λαμβάνονηαι σπόυη και όποιες άλλες ζσμπληρφμαηικές ορθές απανηήζεις)
Σα θαηλόκελα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηελ πξώηε ζειίδα ιέγεηαη όηη ζπγθξνηνύλ ηνλ «θύθιν
ηνπ λεξνύ». Πώο δηθαηνινγείο απηή ηελ νλνκαζία;
Όπσο παξαηεξνύκε, ην λεξό εμαηκίδεηαη ή βξάδεη θαη κεηαηξέπεηαη ζε πδξαηκνύο, πνπ
ζπκππθλώλνληαη ζε λεξό πάιη ή κεηαηξέπνληαη ζε πάγν, πνπ θαη απηόο ιηώλεη ζε λεξό.
Γεκηνπξγείηαη, ινηπόλ, έλαο θύθινο. ……………………………………………………………………………………………
Πνηα ζεσξείο όηη είλαη ε ζεκαζία ηνπ θύθινπ ηνπ λεξνύ γηα ην πεξηβάιινλ θάζε ηόπνπ, γηα
ηα θπηά, ηα δώα θαη ηνπο αλζξώπνπο;
Ο θύθινο ηνπ λεξνύ ζπληεξεί θαη δηεπθνιύλεη ηε δσή ησλ θπηώλ, ησλ δώσλ θαη ησλ αλζξώπσλ,
αθνύ κεηαθέξεη ην λεξό από ηηο ιίκλεο ή ηηο ζάιαζζεο θαη ζηα ςειόηεξα βνπλά, εκπινπηίδεη ηελ
αηκόζθαηξα κε πγξαζία, θαιύπηεη ηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνύ κε πάγνπο πνπ πξνθπιάζζνπλ ην
ππόινηπν λεξό από ην λα παγώζεη θαη λα εμαθαλίζεη ηα ςάξηα θά. ……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(Λαμβάνονηαι σπόυη και όποια άλλα ακριβή εναλλακηικά ή ζσμπληρφμαηικά επιτειρήμαηα)

ος
Στ΄τάξηΕργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 13 Απριλίοσ 2013
Δνδεικηικέρ απανηήζειρ
Όνομα και Δπώνςμο: ……….………………………………………………………………………….…
Όνομα Παηέπα: …………………………….…… Όνομα Μηηέπαρ: ………..…………..….………
Γημοηικό Σσολείο: ………………………….…………….… Τάξη/Τμήμα: ……………………….
Δξεηαζηικό Κένηπο: ……………………………………………………………………………………...
Παξαηήξεζε ηελ παξαθάησ εηθόλα:
Αλαγλώξηζε ηηο κνξθέο ελέξγεηαο ζηηο πεξηνρέο ή ζηα ζώκαηα όπνπ ππάξρνπλ νη αξηζκνί.
Γξάςε ηηο ππνζέζεηο ζνπ:
1 αηνιηθή ή θηλεηηθή ελέξγεηα ηνπ αλέκνπ 4 ……ειεθηξηθή…… ελέξγεηα
2 ……δπλακηθή…… ελέξγεηα ηνπ λεξνύ 5 ……ζεξκόηεηα…… από ηελ θνπδίλα
3 ……θηλεηηθή…… ελέξγεηα ηνπ λεξνύ 6 ……θσηεηλή…… ελέξγεηα από ην ιακπηήξα

ος
Από πνύ λνκίδεηο όηη πξνέξρεηαη όιε ζρεδόλ ε ελέξγεηα; Πώο νλνκάδνπκε απηή ηελ αξρηθή
ελέξγεηα πνπ κεηαηξέπεηαη ζε δηάθνξεο άιιεο κνξθέο ελέξγεηαο;
Η αξρηθή ελέξγεηα πξνέξρεηαη από ηνλ Ήιην θαη νλνκάδεηαη ππξεληθή ελέξγεηα, γηαηί πξνέξρεηαη
από ηε ζύληεμε ππξήλσλ πδξνγόλνπ. ……………………………………………………………………………………..
Με πνηνλ ηξόπν λνκίδεηο όηη ε ζεξκόηεηα:
α) δηαδίδεηαη από ηνλ ήιην ζηε γε; Με αθηηλνβνιία. ………………………………………………………………
β) κεηαθέξεηαη από ηε κία πεξηνρή ηεο αηκόζθαηξαο ζε άιιε; Με ξεύκαηα ηνπ αέξα. ……….
γ) κεηαδίδεηαη από ην εμσηεξηθό ζην εζσηεξηθό ελόο θηηξίνπ όηαλ ηα παξάζπξα είλαη θιεηζηά;
Με αγσγή, κέζα από πιηθά ζώκαηα. ………………………………………………………………………………….
Πνηα πεηξάκαηα από απηά πνπ θαίλνληαη ζηηο παξαθάησ εηθόλεο ζα έθαλεο γηα λα κειεηήζεηο
θάζε έλαλ από ηνπο παξαπάλσ ηξόπνπο κεηάδνζεο ηεο ζεξκόηεηαο, αιιάδνληαο ηε ζέζε ηνπ
ρεξηνύ ζε ζρέζε κε ηε θιόγα ή αιιάδνληαο ην πιηθό ηεο ξάβδνπ ζην ηξίην πείξακα; Γξάςε
δίπια ζην θάζε πείξακα ηα ζπκπεξάζκαηα ζηα νπνία λνκίδεηο όηη ζα θαηέιεγεο γηα ηνλ
θαζέλα από απηνύο ηνπο ηξόπνπο.
Πιεζηάδνληαο ην ρέξη κνπ ζηε θιόγα θαη ηνπνζεηώληαο ην ζην πιάη
ηεο κε ηελησκέλε ηελ παιάκε, ζα αηζζαλζώ λα κε ζεξκαίλεη, γηαηί ε
θιόγα αθηηλνβνιεί ζεξκόηεηα πξνο όιεο ηηο θαηεπζύλζεηο. …………….
…………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
Πιεζηάδνληαο ην ρέξη κνπ πάλσ από ηε θιόγα, ζα αηζζαλζώ λα κε
ζεξκαίλεη πεξηζζόηεξν, γηαηί ζα κε ζεξκαίλνπλ θαη ηα ξεύκαηα ηνπ
ζεξκνύ αέξα πνπ δεκηνπξγνύληαη, αθνύ ν ζεξκόο αέξαο αλεβαίλεη
πξνο ηα επάλσ. ……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
Κξαηώληαο ζην ρέξη κνπ κηα ξάβδν πνπ ηελ πιεζηάδσ ζηε θιόγα, ζα
αηζζαλζώ ηε ζεξκόηεηα πνπ κεηαδίδεηαη κε αγσγή κέζα από ην πιηθό
ηεο ξάβδνπ, όηαλ ην πιηθό είλαη κεηαιιηθό. Μέζα από άιια πιηθά, όπσο
ην μύιν ή ην πιαζηηθό, ε ζεξκόηεηα δε κεηαδίδεηαη. ……………
…………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….

ος
Παξαηήξεζε ζην δηπιαλό ζθίηζν ην ζύζηεκα
θεληξηθήο ζέξκαλζεο ελόο ζπηηηνύ.
Δθαξκόδνληαο ηα ζπκπεξάζκαηά ζνπ από ηα
παξαπάλσ πεηξάκαηα, εμήγεζε ηνλ ηξόπν
ιεηηνπξγίαο απηνύ ηνπ ζπζηήκαηνο ζέξκαλζεο.
Καίγνληαο πεηξέιαην, ζεξκαίλνπκε κε αγσγή ην
λεξό ηνπ ιέβεηα, πνπ είλαη από κέηαιιν. Σα
ζεξκά θαπζαέξηα πνπ δεκηνπξγνύληαη αλεβαί-
λνπλ από ηελ θαπλνδόρν κε ξεύκαηα. Σν ζεξκό
λεξό, επίζεο, αλεβαίλεη κε ξεύκαηα κέζα από ηηο
ζσιελώζεηο θαη δηνρεηεύεηαη κέζα ζηα
κεηαιιηθά ζώκαηα. Δθεί, ε ζεξκόηεηα κεηαδί-
δεηαη κε αγσγή ζην εμσηεξηθό ησλ κεηαιιηθώλ
ζσκάησλ. ΢ηε ζπλέρεηα, ζεξκαίλεη ηα δσκάηηα θαη κε αθηηλνβνιία θαη κε ζεξκά ξεύκαηα ηνπ αέξα
πνπ δεκηνπξγνύληαη. …………………………………………………………………..………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Έρεηο παξαηεξήζεη ζηελ εηθόλα ηεο πξώηεο ζειίδαο έλα πδξνειεθηξηθό
εξγνζηάζην. Πώο λνκίδεηο όηη αλαλεώλεηαη ην λεξό ηεο ηερλεηήο ιίκλεο;
Σν λεξό πνπ ππάξρεη ζην έδαθνο θαη ζηε ζάιαζζα εμαηκίδεηαη, νη αηκνί αλεβαίλνπλ ζηελ
αηκόζθαηξα, όπνπ νη ζεξκνθξαζίεο είλαη ρακειόηεξεο, θαη δεκηνπξγνύλ βξνρή ή ρηόλη. H
βξνρή ή ην ρηόλη πέθηνπλ πάιη ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο θαη ηξνθνδνηνύλ κε λεξό πνηάκηα,
ιίκλεο θαη ζάιαζζεο. ………………………………………………………………………………………………………………..
Πώο λνκίδεηο όηη ιεηηνπξγεί ην πδξνειεθηξηθό εξγνζηάζην;
Σν λεξό, πέθηνληαο κε νξκή κέζα από έλαλ ζσιήλα, γπξίδεη έλαλ πδξνζηξόβηιν. Απηόο
γπξίδεη κεξηθνύο κόληκνπο καγλήηεο ζην εζσηεξηθό ελόο πελίνπ πνπ ππάξρεη ζηε γελλήηξηα
θαη πξνθαιεί ηε ξνή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο ζηα ζύξκαηα. ……………………………………………………..
Ση είλαη πξνηηκόηεξν γηα λα έρεηο νηθνλνκία ζε ρξήκαηα, λα ρξεζηκνπνηείο δπλακό ή
κπαηαξίεο γηα λα έρεηο θσο ζην πνδήιαηό ζνπ; Δμήγεζε γηαηί.
Δίλαη πξνηηκόηεξν λα ρξεζηκνπνηήζσ δπλακό, γηαηί νη κπαηαξίεο κεηά από έλαλ ρξόλν
ιεηηνπξγίαο απνθνξηίδνληαη θαη πξέπεη λα αγνξάδνληαη άιιεο, ελώ ην δπλακό κεηαηξέπεη ηελ
θηλεηηθή κνπ ελέξγεηα ζε ειεθηξηθή. …………………………………………………………………………………………

ος
Παξαηήξεζε ηηο παξαθάησ εηθόλεο θαη δηάγξαςε κε Υ απηέο πνπ δελ δείρλνπλ ηξόπνπο ή
ζπκπεξηθνξέο εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο. Γηθαηνιόγεζε ηελ θάζε επηινγή ζνπ κε ηα
ζπκπεξάζκαηα ησλ πεηξακάησλ ζνπ:
Η άζθνπε παξακνλή ηεο πόξηαο ηνπ ςπγείνπ αλνηρηήο πξνθαιεί ζέξκαλζε ηνπ εζσηεξηθνύ
ηνπ κε ξεύκαηα από ην δσκάηην, όπνπ ε ζεξκνθξαζία είλαη πςειόηεξε. Η επηπιένλ
ιεηηνπξγία ηνπ γηα λα ειαηησζεί θαη πάιη ε ζεξκνθξαζία ζην εζσηεξηθό ηνπ θνζηίδεη ζε
ρξήκαηα θαη επηβαξύλεη ην πεξηβάιινλ.
Η άζθνπε παξακνλή ηνπ παξάζπξνπ αλνηρηνύ ην ρεηκώλα πξνθαιεί ηελ ειάηησζε ηεο
ζεξκνθξαζίαο ηνπ δσκαηίνπ κε ξεύκαηα ζεξκνύ αέξα πνπ δεκηνπξγνύληαη θαη ηνλ νδεγνύλ
έμσ. Απηό ζεκαίλεη επηπιένλ ιεηηνπξγία ηνπ ζεξκαληηθνύ ζώκαηνο, πνπ θνζηίδεη ζε ρξήκαηα
θαη επηβαξύλεη ην πεξηβάιινλ.

ος
Πανεπιζηήμιο Αθηνών, β΄ θάζη
τάξηΕργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 10 Μαΐοσ 2014 Ε΄’τάξη
Ημεπομηνία: 10 Μαΐου 2014
Δνδεικηικέρ Απανηήζειρ
Οη παξαθάησ πξνηεηλόκελεο απαληήζεηο είλαη ελδεηθηηθέο θαη κε θαλέλαλ ηξόπν δελ είλαη δπλαηόλ λα
ζεσξεζνύλ σο κνλαδηθέο ή δεζκεπηηθέο. Οπνηεζδήπνηε άιιεο ζσζηέο ελαιιαθηηθέο ή
ζπκπιεξσκαηηθέο απαληήζεηο είλαη απνδεθηέο, θαηά ηελ θξίζε ηνπ/ηεο εθπαηδεπηηθνύ.
΢ην ζρνιείν, ζην κάζεκα ησλ θπζηθώλ, νη καζεηέο παξαηεξνύλ, ελδηαθέξνληαη, εξεπλνύλ
θαη, κε πεηξάκαηα, αλαθαιύπηνπλ. ΢ηελ θαζεκεξηλή δσή νη άλζξσπνη εθαξκόδνπλ.
Θέμα 1ο
΢ε κεξηθά πεηξάκαηα γίλνληαη πνζνηηθέο ζπγθξίζεηο ή θαη κεηξήζεηο κε δηάθνξα όξγαλα.
΢πκπιήξσζε ηα θελά ζηνλ παξαθάησ πίλαθα. Αληηζηνίρηζε, ελώλνληαο κε δηπιά βέιε (↔),
«ηη κεηξάκε» ↔ «κε ηη ην κεηξάκε» ↔ «ζε ηη κνλάδεο»:
Αλ έρεηο ζηε δηάζεζή ζνπ όξγαλα όπσο ηα παξαπάλσ, γηα λα εθηειέζεηο κεηξήζεηο κε
ηε κεγαιύηεξε δπλαηή αθξίβεηα θαη ην κηθξόηεξν ιάζνο:
• ηη πξέπεη θαη ηη δελ πξέπεη λα θάλεηο από απηά πνπ θάλεη ην θνξηηζάθη ζηηο εηθόλεο α, β, γ
θαη δ; Γηαηί; (ε γξακκή κε ην βειάθη δε ζπκβνιίδεη θάπνηα θσηεηλή αθηίλα, αιιά ηε
δηεύζπλζε ζηελ νπνία θνηηάκε).
… Γελ πξέπεη λα πιεζηάζσ πνιύ γηαηί ε
αλαπλνή κνπ κπνξεί λα απμήζεη ηελ ηηκή
(εηθόλα α), δελ πξέπεη λα δηαβάζσ ηελ ηηκή
αλ ην κάηη κνπ δελ είλαη ζην ίδην ύςνο κε ηε
ζηάζκε ηνπ πγξνύ ηνπ ζεξκνκέηξνπ, γηαηί
ζα δηαβάζσ ιάζνο (εηθόλεο γ θαη δ). Η κέηξεζε πξέπεη λα γίλεη ρσξίο λα πιεζηάζσ πνιύ θαη κε ην
κάηη κνπ ζην ίδην ύςνο κε ηε ζηάζκε ηνπ πγξνύ ηνπ ζεξκνκέηξνπ (εηθόλα β). ………………………………
• πνην από ηα όξγαλα κέηξεζεο πνπ θαίλνληαη ζηηο εηθόλεο ε θαη ζη ζα επηιέμεηο γηα λα
ρξεζηκνπνηήζεηο; Ση πξέπεη λα θάλεηο πξηλ από κηα κέηξεζε κε ηέηνηα όξγαλα;
… Θα επηιέμσ ην δπγό πνπ ηζνξξνπεί ζε νξηδόληηα ζέζε (εηθόλα ε)
ρσξίο λα ππάξρνπλ ζώκαηα επάλσ ηνπ. Κάζε θνξά πξέπεη λα
βεβαηώλνκαη όηη ν δπγόο πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζσ είλαη ζε νξηδόληηα
ζέζε όηαλ δελ ππάξρνπλ ζώκαηα επάλσ ηνπ. …………………………………

ος
Θέμα 2ο
Αλ έρεηο ζηε δηάζεζή ζνπ ηα απαξαίηεηα όξγαλα κέηξεζεο, όπσο απηά ηνπ 1νπ ζέκαηνο, κε
ηη πεηξάκαηα ζα κπνξέζεηο λα απαληήζεηο ζηα παξαθάησ εξσηήκαηα;
Πείξακα 2α: Πώο ζα κεηξήζεηο ηνλ όγθν κηαο κηθξήο πνζόηεηαο λεξνύ; … Θα δηαιέμσ έλα
άδεην νγθνκεηξηθό δνρείν ζην νπνίν λα ρσξάεη ην λεξό. Θα ξίμσ ην λεξό
ζην νγθνκεηξηθό δνρείν. Θα ζεκεηώζσ ηελ ηηκή πνπ αληηζηνηρεί ζηε ζηάζκε ηνπ λεξνύ.
Απηόο ζα είλαη ν όγθνο ηνπ λεξνύ. ……………………………………………………………………………………………
Πείξακα 2β: Πώο ζα κεηξήζεηο ηνλ όγθν ελόο κηθξνύ ζηεξενύ ζώκαηνο αθαλόληζηνπ
ζρήκαηνο;
… Θα δηαιέμσ έλα νγθνκεηξηθό δνρείν ζην νπνίν λα ρσξάεη ην κηθξό ζηεξεό ζώκα. Θα ξίμσ
ζην δνρείν λεξό έσο ηε κέζε πεξίπνπ ηνπ δνρείνπ θαη ζα ζεκεηώζσ ηελ ηηκή ηεο ζηάζκεο
ηνπ λεξνύ. Θα ξίμσ ην κηθξό ζώκα κέζα ζην λεξό ηνπ δνρείνπ, ειέγρνληαο αλ όιν ην ζώκα
είλαη βπζηζκέλν ζην λεξό. ζα ζεκεηώζσ ηε λέα ηηκή ηεο ζηάζκεο ηνπ λεξνύ. Αλ αθαηξέζσ
ηηο δύν ηηκέο, ζα βξσ ηνλ όγθν ηνπ ζηεξενύ ζώκαηνο ……………………………………………………………
Πείξακα 2γ: Πώο ζα ζπγθξίλεηο ηηο κάδεο δύν κηθξώλ ζηεξεώλ ζσκάησλ; … Θα δηαιέμσ
θάπνηνλ δπγό πνπ λα ηζνξξνπεί ζε νξηδόληηα ζέζε όηαλ δελ ππάξρνπλ ζώκαηα
επάλσ ηνπ. Θα ηνπνζεηήζσ ηα δύν ζώκαηα ζηα δύν πηαηάθηα ή ζε ίζεο απνζηάζεηο αξηζηεξά
θαη δεμηά ζηε ζαλίδα ηνπ δπγνύ. Αλ ν δπγόο ηζνξξνπήζεη πάιη ζε νξηδόληηα ζέζε, ηόηε νη
κάδεο ησλ δύν ζσκάησλ ζα είλαη ίζεο. Αλ δελ ηζνξξνπήζεη ζε νξηδόληηα ζέζε, ηόηε ην ζώκα
πνπ είλαη ρακειόηεξα ζα έρεη κεγαιύηεξε κάδα από ηε κάδα ηνπ άιινπ ζώκαηνο. ………………
Πείξακα 2δ: Πώο κπνξείο λα κεηξήζεηο ηε ζεξκνθξαζία ηνπ ζώκαηόο ζνπ; Πνηα ηηκή
ζεξκνθξαζίαο ζεσξείηαη θπζηνινγηθή; … Θα ηνπνζεηήζσ ην ζεξκόκεηξν ζην ζηόκα κνπ ή
ζηε καζράιε κνπ. Μεηά από κεξηθά
ιεπηά ζα ην βγάισ θαη ακέζσο ζα δηαβάζσ ηελ ηηκή πνπ αληηζηνηρεί ζηελ άθξε ηνπ πγξνύ
ηνπ ζεξκνκέηξνπ. Η θπζηνινγηθή ζεξκνθξαζία ηνπ αλζξώπνπ είλαη πεξίπνπ 37
ν
C. ………………
Πείξακα 2ζη: Πώο κπνξείο λα πξνβιέςεηο ηηο ηειηθέο ηηκέο (κεηά από
αξθεηή ώξα) ησλ δύν ζεξκνκέηξσλ ζην ζεξκό λεξό ηνπ δνρείνπ θαη
ζην ςπρξό λεξό ηεο ιεθάλεο πνπ θαίλνληαη ζηε δηπιαλή εηθόλα;
Γηθαηνιόγεζε ηελ απάληεζή ζνπ.
… Πξνβιέπσ όηη νη ηειηθέο ζεξκνθξαζίεο θαη ηνπ ζεξκνύ λεξνύ ηνπ
δνρείνπ θαη ηνπ ςπρξνύ λεξνύ ηεο ιεθάλεο ζα είλαη ίζεο κεηαμύ ηνπο
κεηά από αξθεηή ώξα θαη ζα έρνπλ πεξίπνπ ηελ ηηκή ηεο ζεξκνθξαζίαο
ηνπ πεξηβάιινληνο πνπ θαίλεηαη ζην ζεξκόκεηξν ηνίρνπ: 20
0
C.
Θεξκόηεηα ξέεη από ην ζεξκό λεξό ζην ςπρξό, έσο όηνπ νη
ζεξκνθξαζίεο ηνπο γίλνπλ ίζεο θαη ίζεο κε ηε ζεξκνθξαζία
πεξηβάιινληνο. …………………………………………………………………………………………

ος
Θέμα 3ο
Φαληάζνπ όηη θάλεηο ηα πεηξάκαηα πνπ θαίλνληαη ζηηο παξαθάησ εηθόλεο.
Σνπνζεηείο κέζα ζε έλα ράξηηλν θνπηί έλαλ αλακκέλν θαθό πνπ
θσηίδεη πξνο ηα πάλσ (εηθόλα α). ΢ηέθεζαη ζε ηέηνηα απόζηαζε
από ην θνπηί ώζηε θαη αλ ζηξέςεηο ηα κάηηα ζνπ πξνο απηό λα
κε βιέπεηο ην θσο από ην θαθό.
Μεηά δεηάο από θάπνηνλ λα θξαηήζεη πιάγηα πάλσ από ην θνπηί
έλαλ θαζξέθηε (εηθόλα β).
Ση ζα παξαηεξήζεηο;Σν θσο ηνπ θαθνύ ζα πέζεη ζηα κάηηα κνπ. ………………………………………
Γηαηί; … Σν θσο από ην θαθό ζα θζάζεη ζηα κάηηα κνπ γηαηί αιιάδεη θαηεύζπλζε, όηαλ
πέθηεη ζε ιείεο, γπαιηζηεξέο επηθάλεηεο, όπσο ελόο θαζξέθηε, πνπ είλαη θάζεηεο ή πιάγηεο
πξνο ηελ αξρηθή θαηεύζπλζε ηνπ θσηόο.
Δπαλάιαβε ην ίδην πείξακα ηνπνζεηώληαο κέζα ζην θνπηί, αληί
γηα ηνλ θαθό έλα μππλεηήξη. ΢ηέθεζαη θνληά ζην μππλεηήξη,
ζηξέθεηο ην αθηί ζνπ πξνο απηό θαη πξνζπαζείο λα αθνύζεηο
ηνπο ρηύπνπο ηνπ (εηθόλα γ). Μεηά δεηάο από θάπνηνλ λα
θξαηήζεη πιάγηα πάλσ από ην θνπηί κε ην μππλεηήξη έλα
ηδακάθη (εηθόλα δ).
Αθνύο ηώξα ηνπο ρηύπνπο θαιύηεξα ή ρεηξόηεξα; Αθνύσ ηνπο ρηύπνπο θαιύηεξα.
Γηαηί; Σνπο αθνύσ θαιύηεξα, γηαηί ν ήρνο αιιάδεη θαηεύζπλζε, όηαλ πέθηεη επάλσ ζε
ζθιεξέο θαη ιείεο επηθάλεηεο, όπσο ηνπ γπαιηνύ, πνπ είλαη θάζεηεο ή πιάγηεο πξνο ηελ
αξρηθή ηνπ θαηεύζπλζε.
΢ύγθξηλε ηα δύν θαηλόκελα θαη νλόκαζέ ηα: Σα δύν θαηλόκελα κνηάδνπλ. Γηα ην θσο ην
θαηλόκελν νλνκάδεηαη αλάθιαζε ηνπ θσηόο. Γηα ηνλ ήρν αλάθιαζε ηνπ ήρνπ.
΢ε έλα θνπηί είλαη ζηεξεσκέλνη δηάθνξνη
θαζξέθηεο. ΢ρεδίαζε ηελ πνξεία κηαο θσηεηλήο
αθηίλαο πνπ μεθηλά από ην ηξίγσλν, κηαο πνπ
μεθηλά από ην ηεηξάγσλν θαη κηαο πνπ μεθηλά από
ηνλ θύθιν. Πνην ή πνηα από ηα ηξία αληηθείκελα
βιέπεη ην θνξίηζη;Σν θνξίηζη βιέπεη κόλν ηνλ
θύθιν.
Όηαλ ν δάζθαιόο ζνπ κηιάεη κε ζηαζεξή θσλή, αθνύο θαιύηεξα ή ρεηξόηεξα βάδνληαο ηα
ρέξηα ζνπ κπξνζηά ή πίζσ από ηα αθηηά ζνπ; Γηαηί;
Αθνύσ ρεηξόηεξα όηαλ βάδσ ηα ρέξηα κνπ κπξνζηά ζηα
αθηηά κνπ, γηαηί ε θσλή ηνπ δαζθάινπ κνπ αλαθιάηαη
ζηα ρέξηα κνπ θαη δελ θζάλεη ζηα αθηηά κνπ. Αθνύσ
θαιύηεξα όηαλ βάδσ ηα ρέξηα κνπ πίζσ από ηα αθηηά
κνπ, γηαηί ε θσλή ηνπ δαζθάινπ κνπ αλαθιάηαη
ζηα ρέξηα κνπ θαη επηζηξέθεη ζηα αθηηά κνπ.

ος
Πανεπιζηήμιο Αθηνών, α΄ θάζη
Ε΄τάξηΕργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 03 Απριλίοσ 2014
Ημεπομηνία: 03 Απριλίου 2014
Θέμα 1ο
(βαζκνινγία 0 έσο 30)
Πνηεο δξαζηεξηόηεηεο παξαηεξείο λα θάλνπλ θάπνηνη άλζξσπνη
ζηε δηπιαλή εηθόλα; Με πνηεο δξαζηεξηόηεηεο νη άλζξσπνη
απηνί παίξλνπλ ή δίλνπλ ελέξγεηα;
Κάπνηνο ηξώεη (παίξλεη ελέξγεηα), θάπνηνο ηξέρεη (δίλεη ελέξγεηα),
θάπνηνο ζεθώλεη έλα ζώκα (δίλεη ελέξγεηα), θάπνηνο πεηάεη έλα ζώκα
(δίλεη ελέξγεηα), θάπνηνο θσλάδεη (δίλεη ελέξγεηα).
Πνηεο κεηακνξθώζεηο ελέξγεηαο λνκίδεηο όηη ζπκβαίλνπλ θαηά ηε δηάξθεηα θάζε κηαο από ηηο
παξαπάλσ δξαζηεξηόηεηεο ηνπ αλζξώπνπ; ρεκηθή ελέξγεηα ησλ ηξνθώλ  ζεξκόηεηα (γηα ηε
δηαηήξεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ ζώκαηνο ηνπ αλζξώπνπ), θηλεηηθή ελέξγεηα (γηα ηελ θίλεζε ηνπ
ζώκαηόο ηνπ θαη άιισλ ζσκάησλ), δπλακηθή ελέξγεηα (γηα ηελ άζθεζε δύλακεο ζε ζώκαηα),
θηλεηηθή ελέξγεηα ησλ κνξίσλ ηνπ αέξα (γηα ηε δεκηνπξγία ήρνπ), … (βαζκνινγία 0 έσο 5)
Όηαλ θαηά ηε δηάξθεηα θάπνηαο από ηηο δξαζηεξηόηεηεο ελόο αζιεηή απμεζεί ε ζεξκνθξαζία ηνπ
ζώκαηόο ηνπ, ηδξώλεη θαη "θάλεη αέξα" θνπλώληαο ην ρέξη ηνπ κπξνζηά ζην πξόζσπό ηνπ. Γηαηί;
Πνην θπζηθό θαηλόκελν αμηνπνηεί θαη εθκεηαιιεύεηαη ν αζιεηήο; Ση απνηειέζκαηα έρεη;
Ο ηδξώηαο είλαη πγξό πνπ βγαίλεη από ηνπο πόξνπο ηνπ δέξκαηνο ηνπ αζιεηή. Καζώο ν ηδξώηαο
εμαηκίδεηαη, απνξξνθά ζεξκόηεηα από ην ζώκα ηνπ ρακειώλνληαο ηε ζεξκνθξαζία ζε θπζηνινγηθά
επίπεδα. Η εμάηκηζε επηηαρύλεηαη όηαλ ν αέξαο θηλείηαη, ιόγσ ηεο θίλεζεο ηνπ ρεξηνύ ηνπ. Ο αζιεηήο
εθκεηαιιεύεηαη ην θαηλόκελν ηεο εμάηκηζεο, πνπ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ πηώζε ηεο ζεξκνθξαζίαο.
Φαληάζνπ όηη θάλεηο ην εμήο πείξακα γηα λα ειέγμεηο ηελ
πξνεγνύκελε απάληεζή ζνπ: Σπιίγεηο κε ιίγν βακβάθη δύν
ζεξκόκεηξα. Βξέρεηο κε λεξό ή νηλόπλεπκα ην βακβάθη ηνπ ελόο
ζεξκνκέηξνπ, ελώ ην βακβάθη ηνπ άιινπ είλαη ζηεγλό. Φπζάο κε
αέξα θαη ηα δύν ζπγρξόλσο. Πνηαλνύ ζεξκνκέηξνπ ε έλδεημε
λνκίδεηο όηη ζα είλαη κηθξόηεξε ζε ιίγε ώξα θαη γηαηί;
Η έλδεημε ηνπ ζεξκνκέηξνπ κε ην βξεγκέλν κε λεξό ή νηλόπλεπκα
βακβάθη ζα είλαη κηθξόηεξε, γηαηί ην λεξό ή ην νηλόπλεπκα ζα εμαηκηζηεί
κε ηε βνήζεηα ηνπ αέξα.

ος
Θέμα 2ο
Παξαηήξεζε ηε ζηάζκε ηνπ πγξνύ πνπ πεξηέρεηαη ζε έλα ζεξκόκεηξν. Ζ
ζηάζκε είλαη ςειόηεξα όηαλ ν θαηξόο είλαη ζεξκόηεξνο. Γηθαηνιόγεζε ηε
κεηαβνιή ηεο ζηάζκεο ηνπ πγξνύ ηνπ ζεξκνκέηξνπ, θαζώο απηό ζεξκαίλεηαη
ή ςύρεηαη.
Η ζηάζκε ηνπ πγξνύ είλαη ςειόηεξα όηαλ ν θαηξόο είλαη ζεξκόο θαη ρακειόηεξα
όηαλ ν θαηξόο είλαη ςπρξόο. Η κεηαβνιή ηεο ζηάζκεο νθείιεηαη ζην θαηλόκελν ηεο
δηαζηνιήο ησλ πγξώλ.
Ση κεηξάκε κε ην ζεξκόκεηξν; Μεηξάκε ηε ζεξκνθξαζία.
Μπνξείο λα επηβεβαηώζεηο ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζεξκνκέηξνπ κε ην πείξακα πνπ θαίλεηαη
ζηε δηπιαλή εηθόλα.
Γξάςε ηη θαίλεηαη ζηελ εηθόλα θαη πώο ζα θάλεηο ην πείξακα.
Γεκίδσ έλα κηθξό κπνπθάιη κε ρξσκαηηζκέλν λεξό, βάδσ ζην
εζσηεξηθό ηνπ έλα θαιακάθη θαη ην ζθξαγίδσ κε πιαζηειίλε. Μεηά,
ην ηνπνζεηώ ζε έλα κεγάιν δνρείν. Ρίρλσ ζην κεγάιν δνρείν δεζηό
ή θξύν λεξό κε κηα θαλάηα θαη παξαηεξώ ηε ζηάζκε ηνπ
ρξσκαηηζκέλνπ λεξνύ ζην θαιακάθη.
Ση πεξηκέλεηο λα παξαηεξήζεηο αλ ξίμεηο ζην κεγάιν δνρείν
δεζηό λεξό κε κία θαλάηα; Η ζηάζκε ηνπ λεξνύ ζην θαιακάθη
βξίζθεηαη ςειόηεξα, ζε ζρέζε κε ηε ζηάζκε πνπ είρε ρσξίο λεξό
ζην δνρείν.
Ση πεξηκέλεηο λα παξαηεξήζεηο αλ ξίμεηο ζην κεγάιν δνρείν θξύν λεξό κε κία θαλάηα;
Η ζηάζκε ηνπ λεξνύ ζην θαιακάθη βξίζθεηαη ρακειόηεξα, ζε ζρέζε κε ηε ζηάζκε πνπ είρε ρσξίο λεξό
ζην δνρείν.
Πνην είλαη ην ζπκπέξαζκά ζνπ;
Η ζηάζκε ηνπ λεξνύ αλεβαίλεη θαζώο ζεξκαίλεηαη, ιόγσ δηαζηνιήο ηνπ. Η ζηάζκε ηνπ λεξνύ
θαηεβαίλεη θαζώο ςύρεηαη, ιόγσ ζπζηνιήο ηνπ.
΢ηε δηπιαλή εηθόλα θαίλεηαη έλα ζύζηεκα απηόκαηεο πξνεηδνπνίεζεο
ππξθαγηάο θαη ππξόζβεζεο. Ζ ακπνύια ζην θέληξν είλαη θαηαζθεπαζκέλε
από ιεπηό γπαιί, είλαη θιεηζηή θαη πεξηέρεη έλα πγξό. ΢ε πεξίπησζε
ππξθαγηάο ε ακπνύια ζπάδεη θαη ζεκαίλεη ζπλαγεξκόο ή εθπνκπή λεξνύ.
Γηαηί ζπάεη ε ακπνύια όηαλ μεζπάζεη ππξθαγηά; Όηαλ μεζπάεη ππξθαγηά,
ε ζεξκνθξαζία αλεβαίλεη, ην πγξό ζηελ θιεηζηή ακπνύια δηαζηέιιεηαη θαη
ηε ζπάεη.

ος
Θέμα 3ο
΢ηελ εηθόλα βιέπεηο ην ζθίηζν ελόο θπθιώκαηνο κε ζύκβνια:
Οη δηαθόπηεο 1 θαη 2 ιεηηνπξγνύλ ζε δύν ζέζεηο, "επάλσ"
θαη "θάησ". ΢ε πνηεο ζέζεηο ησλ δηαθνπηώλ, επάλσ ή θάησ,
ην θύθισκα είλαη "θιεηζηό" θαη ζε πνηεο "αλνηρηό";
΢πκπιήξσζε ζηελ ηξίηε γξακκή ηνπ πίλαθα "αλνηρηό" ή
"θιεηζηό" γηα θάζε ζπλδπαζκό ησλ 1 θαη 2:
1 επάλσ επάλσ θάησ θάησ
2 επάλσ θάησ θάησ επάλσ
θύθισκα θιεηζηό αλνηρηό θιεηζηό αλνηρηό
Πόηε αλάβεη ην ιακπάθη, όηαλ ην θύθισκα είλαη αλνηρηό ή θιεηζηό;
Σν ιακπάθη αλάβεη όηαλ ην θύθισκα είλαη θιεηζηό. (βαζκνινγία 0 έσο 15)
Εσγξάθηζε ζην δηπιαλό ρώξν
ην παξαπάλσ θύθισκα
ρξεζηκνπνηώληαο ηα εμήο
εηθνλίδηα:
κπαηαξία
δηαθόπηεο
ιακπάθη
θαιώδηα
Πώο νλνκάδνληαη δύν δηαθόπηεο ζε έλα ηέηνην
θύθισκα ζην ζπίηη καο; Πνηα είλαη ε ρξεζηκόηεηα
ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπο; Ολνκάδνληαη δηαθόπηεο δηπιήο
δηαδξνκήο ή αιέ-ξεηνύξ. Οη δηαθόπηεο βξίζθνληαη ζε
δηαθνξεηηθά ζεκεία ηνπ δσκαηίνπ. Χξεζηκνπνηώληαο
έλα ηέηνην θύθισκα κπνξνύκε λα αλάβνπκε θαη λα
ζβήλνπκε ην θσο ρξεζηκνπνηώληαο όπνηνλ από ηνπο
δύν δηαθόπηεο καο εμππεξεηεί θάζε θνξά. (βαζκνινγία 0 έσο 10)

ος
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ∆ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ 2015
Πανεπιζηήμιο Αθηνών, α΄ θάζη Ε τάξη
Εργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 31 Μαρηίοσ 2015
Ημεπομηνία: 31 Μαρτίου 2015
Δνδεικηικέρ Απανηήζειρ / Βαθμολογίερ
ζεσξεζνύλ σο κνλαδηθέο ή δεζκεπηηθέο. Οπνηεζδήπνηε άιιεο ζσζηέο ελαιιαθηηθέο ή ζπκπιεξσκαηηθέο
απαληήζεηο είλαη απνδεθηέο, θαηά ηελ θξίζε ηνπ/ηεο εθπαηδεπηηθνύ. Γηα λα δηεπθνιπλζεί ε νκνηόκνξθε
βαζκνιόγεζε, πξνηείλνληαη κέγηζηεο ηηκέο βαζκνινγίαο γηα θάζε εξώηεζε (κε άζξνηζκα ην 100 γηα ηε
βέιηηζηε δπλαηόηεηα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ λα δηαθξίλεη / μερσξίζεη ηηο επηδόζεηο ησλ καζεηώλ κεηαμύ ηνπο).
Θέμα 1ο
Γύν καζεηέο βπζίδνπλ γηα ιίγν ην ρέξη
ηνπο ζην λεξό ησλ δνρείσλ Α θαη Β, ν
έλαο ζην Α θαη ν άιινο ζην Β, όπσο
θαίλεηαη ζηηο δηπιαλέο εηθόλεο, ρσξίο λα
βιέπνπλ ηελ ηηκή ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ
ζεξκνκέηξνπ θάζε δνρείνπ.
Δζύ όκσο μέξεηο όηη ε ζεξκνθξαζία ηνπ
λεξνύ ζην δνρείν Α είλαη 50
0
C θαη ζην Β
είλαη 20
0
C.
Ση λνκίδεηο όηη ζα απαληήζεη ν θάζε καζεηήο ζηελ εξώηεζε αλ αηζζάλεηαη ην λεξό δεζηό ή
θξύν; Γξάςε θαη εμήγεζε ηελ απάληεζε θαζελόο καζεηή αθνύ ιάβεηο ππόςε ζνπ ηελ ηηκή
ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ ζεξκνκέηξνπ γηα ην λεξό ηνπ αληίζηνηρνπ δνρείνπ:
Νεξό δνρείνπ Α: … Ννκίδσ όηη ν καζεηήο ζα απαληήζεη όηη αηζζάλεηαη ην λεξό δεζηό, γηαηί
απηό έρεη πνιύ κεγαιύηεξε ζεξκνθξαζία ζε ζρέζε κε ηε θπζηνινγηθή ζεξκνθξαζία πνπ έρεη
ζπλήζσο ην ζώκα καο (πεξίπνπ 37
0
C). (≤ 8) …………………………………………………………………………
Νεξό δνρείνπ Β: … Ννκίδσ όηη ν καζεηήο ζα απαληήζεη όηη αηζζάλεηαη ην λεξό θξύν, γηαηί
απηό έρεη πνιύ κηθξόηεξε ζεξκνθξαζία ζε ζρέζε κε ηε θπζηνινγηθή ζεξκνθξαζία πνπ έρεη
ζπλήζσο ην ζώκα καο (πεξίπνπ 37
0
C). (≤ 8) …………………………………………………………………………
Έλαο καζεηήο βπζίδεη μαλά γηα ιίγν ην ρέξη ηνπ ζην λεξό ηνπ δνρείνπ Β πνπ εμαθνινπζεί λα
έρεη ηελ ίδηα ζεξκνθξαζία (20
0
C). Πξνεγνπκέλσο όκσο ν καζεηήο έρεη θξαηήζεη γηα κεξηθά
ιεπηά ηεο ώξαο ζην ίδην ρέξη ηνπ έλα παγάθη.
Γξάςε θαη εμήγεζε ηη λνκίδεηο όηη ζα απαληήζεη ν καζεηήο ζηελ ίδηα εξώηεζε:
… Ννκίδσ όηη ζα απαληήζεη όηη ην λεξό ηώξα ην αηζζάλεηαη δεζηό, γηαηί έρεη πνιύ
κεγαιύηεξε ζεξκνθξαζία ζε ζρέζε κε ηε ζεξκνθξαζία πνπ έρεη ην παγάθη (πεξίπνπ 0
0
C)
πνπ θξάηεζε γηα ιίγν ζην ρέξη ηνπ. (≤ 9) ………………………………………………………………………………
Πνηνο λνκίδεηο όηη είλαη ν αθξηβέζηεξνο ηξόπνο γηα λα δηαπηζηώζνπκε ηε ζεξκνθξαζία ελόο
ζώκαηνο: κε ζεξκόκεηξν ή κε ην ρέξη καο; Γηαηί;
… Ννκίδσ όηη αθξηβέζηεξνο ηξόπνο είλαη ε κέηξεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο κε ζεξκόκεηξν, γηαηί
κε ην ρέξη καο αηζζαλόκαζηε ην ζώκα δεζηό ή θξύν αλάινγα κε ηε ζεξκνθξαζία πνπ είρε ή
έρεη ην ρέξη καο θάζε θνξά. Με ην ρέξη καο δε κεηξάκε, αιιά εθηηκάκε ηε ζεξκνθξαζία ησλ
ζσκάησλ. (≤ 9) ………………………………………………………………………………………………………………………
Ε΄ ∆ημοηικού Σελίδα 4 από 6

ος
Θέμα 2ο
Δίλαη δπλαηό θάπνηνο λα βπζίζεη ην ρέξη ηνπ έζησ θαη γηα
ιίγν ζην λεξό ηνπ γπάιηλνπ ππξίκαρνπ δνρείνπ πνπ
βξίζθεηαη γηα πνιιή ώξα πάλσ ζε αλακκέλν ειεθηξηθό κάηη
ζέξκαλζεο, όπσο θαίλεηαη ζηε δηπιαλή εηθόλα; Γηαηί; Πνηα
λνκίδεηο όηη είλαη ε ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ θαη πώο βγάδεηο
απηό ην ζπκπέξαζκα;
… Όρη, γηαηί ην λεξό βξάδεη θαη ζα έρεη ζεξκνθξαζία 100
0
C.
Σν ζπκπέξαζκα όηη ην λεξό βξάδεη θαη έρεη απηή ηε
ζεξκνθξαζία ην βγάδσ αθνύ παξαηεξώ ζηελ εηθόλα όηη
κέζα ζην λεξό ππάξρνπλ θπζαιίδεο πνπ αλεβαίλνπλ ζηελ
επηθάλεηά ηνπ θαη από ην λεξό βγαίλνπλ αηκνί. (≤ 10) ………
………………………………………………………………………………………………
Όπσο θαίλεηαη ζηελ παξαπάλσ εηθόλα, έλα ιακπάθη αλάβεη
θαζώο ην ειεθηξηθό κάηη ζέξκαλζεο ιεηηνπξγεί. Τπάξρνπλ
πνιιά είδε ζην εκπόξην: ιακπάθηα ππξάθησζεο, ιεληάθηα
(LEDs) θαη άιια. ΢ηε δηπιαλή εηθόλα θαίλεηαη κε ιεπηνκέξεηεο
έλα ιακπάθη ππξάθησζεο θαη ζεκεηώλνληαη κε αξηζκνύο ηα
δηάθνξα κέξε ηνπ, όπσο θαη ηα κέξε δύν θαισδίσλ πνπ είλαη
ζε επαθή κε ην ιακπάθη.
Γξάςε ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί από ηη πιηθό (κέηαιιν,
γπαιί, πιαζηηθό) είλαη θαηαζθεπαζκέλν θάζε κέξνο, πνηεο είλαη
νη ειεθηξηθέο ηδηόηεηεο (αγσγόο, κνλσηήο) απηνύ ηνπ πιηθνύ,
πώο νλνκάδεηαη θάζε κέξνο θαη ζε ηη ρξεζηκεύεη, ώζηε λα
ιεηηνπξγεί ην ιακπάθη:
κέξε πιηθό
αγσγόο ή
πώο νλνκάδεηαη; ζε ηη ρξεζηκεύεη;κνλσηήο
1 κέηαιιν αγσγόο
ζύξκα ηνπ θαισδίνπ πνπ ζρεκαηίδεη ην ειεθηξηθό θύθισκα γηα λα
ξέεη ην ειεθηξηθό ξεύκα από ηελ ειεθηξηθή πεγή ζην ιακπάθη (≤ 3)
2 πιαζηηθό κνλσηήο
πεξίβιεκα ηνπ θαισδίνπ πνπ εκπνδίδεη ηε ξνή ηνπ ειεθηξηθνύ
ξεύκαηνο ζε κεηαιιηθά ζώκαηα έμσ από ην θύθισκα (≤ 3)
3 κέηαιιν αγσγόο επαθέο πνπ ζπλδένπλ ηα ζύξκαηα ηνπ θαισδίνπ (1) κε ηα ζύξκαηα
κέζα ζην ιακπάθη (4) (≤ 3)
4 κέηαιιν αγσγόο ζύξκαηα πνπ ζπλδένπλ ηηο επαθέο (3) κε ην ιεπηό ζπξκαηάθη (5)
(≤ 3)
5 κέηαιιν αγσγόο ιεπηό ζπξκαηάθη πνπ θιείλεη ην θύθισκα θαη όηαλ δηαξξέεηαη από
ξεύκα ζεξκαίλεηαη θαη θσηνβνιεί επεηδή είλαη πνιύ ιεπηό (≤ 3)
6 γπαιί κνλσηήο
γπάιηλν πεξίβιεκα πνπ πξνζηαηεύεη ην ζπξκαηάθη θαη ην
απνκνλώλεη από ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα (≤ 3)
Ε΄ ∆ημοηικού Σελίδα 5 από 6

ος
Πόηε θαη γηαηί ιέκε όηη έρεη «θαεί» έλα ιακπάθη ππξάθησζεο; … Όηαλ θόβεηαη ην ιεπηό
ζπξκαηάθη από ηελ ππεξζέξκαλζή ηνπ, πνπ έρεη σο απνηέιεζκα ην
ιηώζηκό ηνπ θαη ηε δηαθνπή ηνπ θπθιώκαηνο. (≤ 5) ………………………………………………………………
Θέμα 3ο
Οη καζεηέο ζηε ζπλέρεηα ζβήλνπλ ην ειεθηξηθό κάηη. Μεηά
από ιίγε ώξα παίξλνπλ ην δνρείν από ην κάηη θαη ην
ηνπνζεηνύλ κέζα ζην λεξό ηνπ δνρείνπ Β (βι. ζέκα 1), όπσο
θαίλεηαη ζηε δηπιαλή εηθόλα. Σόηε αξρίδνπλ λα κεηξνύλ κε
δύν ζεξκόκεηξα ηε ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ ηνπ δνρείνπ
θαη ηνπ δνρείνπ Β. Σηο δύν ηηκέο ηηο γξάθνπλ ζε έλα κηθξό
ραξηάθη, πξώηα ηελ ηηκή ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ δνρείνπ θαη
κεηά ηνπ δνρείνπ Β.
Δπαλαιακβάλνπλ ηηο κεηξήζεηο ησλ δύν ηηκώλ θάζε 5 ιεπηά,
κέρξη λα ζπκπιεξσζνύλ 20 ιεπηά από ηελ αξρή ησλ
κεηξήζεσλ. Σηο ηηκέο ηεο ζεξκνθξαζίαο ηηο γξάθνπλ ζε
μερσξηζηά ραξηάθηα, αιιά δελ γξάθνπλ θαη ηνπο ρξόλνπο
κέηξεζεο (αξρή, 5, 10, 15 θαη 20 ιεπηά). Όκσο, ηα ραξηάθηα
κπεξδεύηεθαλ, όπσο θαίλεηαη ζηελ παξαθάησ εηθόλα.
ζεξκνθξαζία ζεξκνθξαζία
ρξόλνο κέηξεζεο ηνπ λεξνύ ηνπ ηνπ λεξνύ ηνπ
δνρείνπ δνρείνπ Β
ζηελ αξρή 56
0
C 20
0
C (≤ 4)
κεηά από 5 ιεπηά 47
0
C 24
0
C (≤ 4)
0
C 27
0
C (≤ 4)
0
C 29
0
C (≤ 4)
0
C 30
0
C (≤ 4)
΢εκείσζε ζηνλ πίλαθα ηηο ηηκέο ησλ ζεξκνθξαζηώλ ηνπ λεξνύ ηνπ δνρείνπ θαη ηνπ δνρείνπ Β
κε ηε ζεηξά πνπ λνκίδεηο όηη ηηο κέηξεζαλ νη καζεηέο.
Δμήγεζε ηε ζεηξά κε ηελ νπνία ζεκείσζεο ζηνλ πίλαθα ηηο ηηκέο ησλ ζεξκνθξαζηώλ ηνπ
λεξνύ ησλ δνρείσλ θαη Β, ρξεζηκνπνηώληαο εθηόο από ηε ιέμε «ζεξκνθξαζία» θαη ηε ιέμε
«ζεξκόηεηα».
… Γλσξίδσ όηη ην δνρείν πεξηέρεη από ηελ αξρή ηνπ πεηξάκαηνο λεξό πνπ έρεη κεγαιύηεξε
ζεξκνθξαζία από ηε ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ ηνπ δνρείνπ Β, πνπ είλαη 20
0
C. Γλσξίδσ επίζεο
όηη από ζώκαηα κε κεγαιύηεξε ζεξκνθξαζία ξέεη πάληνηε ελέξγεηα, πνπ νλνκάδεηαη
ζεξκόηεηα, ζε ζώκαηα κε κηθξόηεξε ζεξκνθξαζία. Έηζη ην λεξνύ ηνπ δνρείνπ κε ηε
κεγαιύηεξε ζεξκνθξαζία πξέπεη λα δίλεη ζεξκόηεηα ζην λεξό ηνπ δνρείνπ Β κε ηε κηθξόηεξε
ζεξκνθξαζία. Γη’ απηό πξέπεη ε ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ ηνπ δνρείνπ λα κεηώλεηαη, ελώ ε
ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνύ ηνπ δνρείνπ Β λα απμάλεηαη, όπσο δείρλνπλ θαη νη ηηκέο πνπ έρσ
ζεκεηώζεη ζηνλ πίλαθα. (≤ 13)……………………………………………………………………………………………….

ος
Ε’Εργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 16 Μαΐοσ 2015 τάξη
ζπκπιεξσκαηηθέο απαληήζεηο είλαη απνδεθηέο.
Θέμα 1ο
Μεξηθνί καζεηέο θξεκνύλ κε
λήκα από ηελ νξνθή ηεο
ηάμεο έλα ζεξκόκεηξν έηζη
ώζηε ην θάησ κέξνο ηνπ λα
βξίζθεηαη κέζα ζην λεξό
ελόο ππξίκαρνπ γπάιηλνπ
δνρείνπ ην νπνίν έρνπλ
ηνπνζεηήζεη επάλσ ζε έλα
ειεθηξηθό κάηη ζέξκαλζεο.
Οη καζεηέο θάζνληαη γύξσ
από ην ζξαλίν θαη ζέινπλ
όινη λα δηαβάδνπλ θαη λα
θαηαγξάθνπλ ζπγρξόλσο
ηηο ηηκέο ηεο ζεξκνθξαζίαο
ηνπ λεξνύ θαζώο απηό
ζεξκαίλεηαη.
Γη’ απηό ηνπνζεηνύλ έλαλ
θαζξέθηε δίπια ζην δνρείν,
όπσο θαίλεηαη ζηελ εηθόλα,
ώζηε νη καζεηέο 1, 2, 3, 4
θαη 5 πνπ θάζνληαη πίζσ από ηελ θιίκαθα ηνπ ζεξκνκέηξνπ λα ηελ βιέπνπλ κέζα από ηνλ
θαζξέθηε. Οη καζεηέο 6, 7, 8 θαη 9 βιέπνπλ ην ζεξκόκεηξν θαη ηνπο αξηζκνύο ηεο θιίκαθάο
ηνπ θαηεπζείαλ.
΢ε πνην θαηλόκελν ην θσηόο λνκίδεηο όηη νθείιεηαη ε απεηθόληζε ηνπ ζεξκνκέηξνπ θαη ησλ
αξηζκώλ ηεο θιίκαθάο ηνπ ζηνλ θαζξέθηε;
… Ζ απεηθόληζε ζηνλ θαζξέθηε νθείιεηαη ζην θαηλόκελν ηεο αλάθιαζεο ηνπ θσηόο. ………….
Πώο λνκίδεηο όηη θαίλνληαη νη αξηζκνί ηεο θιίκαθαο ηνπ ζεξκνκέηξνπ κέζα ζηνλ θαζξέθηε;
… Οη αξηζκνί κεηά ηελ αλάθιαζε ζηνλ θαζξέθηε θαίλνληαη γξακκέλα αλάπνδα. …………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Κάπνηα ζηηγκή, αξγόηεξα, νη καζεηέο παξαηεξνύλ όηη ε πνζόηεηα ηνπ λεξνύ ζην δνρείν έρεη
ειαηησζεί. ΢ε πνην θαηλόκελν λνκίδεηο όηη πξέπεη λα νθείιεηαη ε ειάηησζε ηνπ λεξνύ;
… Ζ ειάηησζε ηνπ λεξνύ πξέπεη λα νθείιεηαη ζηε κεηαηξνπή κέξνπο ηνπ ζε πδξαηκνύο
θαζώο ην λεξό ζα θζάζεη ζε ζεξκνθξαζία βξαζκνύ. ………………………………………………………………

ος
΢πγρξόλσο νη καζεηέο παξαηεξνύλ όηη ν θαζξέθηεο έρεη ζακπώζεη. ΢ε πνην θαηλόκελν
λνκίδεηο όηη νθείιεηαη ην ζάκπσκα ηνπ θαζξέθηε;
… Ο θαζξέθηεο έρεη ζακπώζεη γηαηί νη πδξαηκνί από ην βξαζκό ηνπ λεξνύ ζπκππθλώλνληαη
ζηελ πην θξύα επηθάλεηά ηνπ, δεκηνπξγώληαο ζηαγνλίδηα. ………………………………………………………
Όηαλ ν θαζξέθηεο είλαη ζακπσκέλνο, ην ζεξκόκεηξν δελ θαίλεηαη θαζαξά. ΢ε πνην
θαηλόκελν ηνπ θσηόο νθείιεηαη απηό;
… Σν ζεξκόκεηξν δελ θαίλεηαη θαζαξά γηαηί ην θσο αλαθιάηαη ζε πνιιέο θαηεπζύλζεηο,
επεηδή ε επηθάλεηα ηνπ θαζξέθηε δελ είλαη ιεία, γηαηί ππάξρνπλ ζηαγνλίδηα. Σν θαηλόκελν
νλνκάδεηαη δηάρπζε ηνπ θσηόο. Δπηπξόζζεηα, ην θσο απνξξνθάηαη από ην λεξό ησλ
ζηαγνληδίσλ θαζώο πεξλάεη από κέζα ηνπο. ..…………………………………………………………………………
Θέμα 2ο
΢ηε δηπιαλή εηθόλα θαίλεηαη ην ζθίηζν ελόο θπθιώκαηνο κε
ζύκβνια:
Φαίλεηαη επίζεο ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν πξέπεη λα ζπλδέζεηο
κηα ειεθηξηθή κπαηαξία Μ κε δπν ιακπάθηα Λ1 θαη Λ2,
ρξεζηκνπνηώληαο θαιώδην θαη ηξεηο δηαθόπηεο , 1 θαη 2,
ώζηε λα ειέγρεηο πόηε αλάβεη ην θάζε ιακπάθη μερσξηζηά.
΢πκπιήξσζε ην παξαθάησ θύθισκα ζρεδηάδνληαο θαιώδηα θαη ζπλδένληάο ηα εθεί πνπ
πξέπεη, ζύκθσλα κε ην παξαπάλσ θύθισκα κε ζύκβνια.
Αλ ιάβεηο ππόςε ζνπ όηη έλα ειεθηξηθό θύθισκα «θιείλεη», όηαλ ν δηαθόπηεο «θιείλεη»,
γξάςε ζηνλ παξαθάησ πίλαθα ηηο ιέμεηο αλακκέλν ή ζβεζηό, αλάινγα κε ην πνην ιακπάθη
πξνβιέπεηο όηη αλάβεη ή ζβήλεη, όηαλ νη δηαθόπηεο είλαη θιεηζηνί ή αλνηρηνί:
1 2 Λ1 Λ2
Κιεηζηόο αλνηρηόο θιεηζηόο ζβεζηό αλακκέλν
Κιεηζηόο θιεηζηόο αλνηρηόο αλακκέλν ζβεζηό
Αλνηρηόο θιεηζηόο θιεηζηόο ζβεζηό ζβεζηό
Κιεηζηόο θιεηζηόο θιεηζηόο αλακκέλν αλακκέλν

ος
Θέμα 3ο
Ο «θσηεηλόο παληνγλώζηεο» είλαη έλα παηρλίδη
εξσηήζεσλ – απαληήζεσλ ην νπνίν έπαηδαλ ηα
παηδηά όηαλ δελ ππήξραλ αθόκε ειεθηξνληθνί
ππνινγηζηέο. Μεξηθνί καζεηέο πξνζπαζνύλ λα
θαηαζθεπάζνπλ κόλνη ηνπο, κε απιά πιηθά θαη
κέζα, έλαλ απηνζρέδην θσηεηλό παληνγλώζηε.
Οη καζεηέο ρξεζηκνπνηνύλ έλα ζθιεξό ραξηόλη ην
νπνίν ηξππνύλ ζε έμη ζεκεία, όπσο ζηε δηπιαλή
εηθόλα. ΢ηηο ηξύπεο πεξλνύλ κεηαιιηθά
δηπιόθαξθα.
΢ηε ζπλέρεηα ζπλδένπλ κε θαιώδηα κηα κπαηαξία,
έλα ιακπάθη θαη δπν κεηαιιηθνύο ζπλδεηήξεο.
Αθόκε, θνιινύλ ραξηάθηα θνληά ζηα δηπιόθαξθα
κε ηνπο αξηζκνύο
(1), (2), (3) θαη ηα γξάκκαηα (α), (β), (γ). Οη
αξηζκνί θαη ηα γξάκκαηα αληηζηνηρνύλ ζηηο
παξαθάησ εξσηήζεηο θαη απαληήζεηο:
Δξσηήζεηο Απαληήζεηο
(1) Πώο κπνξείο λα κεηξήζεηο ηε ζεξκνθξαζία;
(α) κε νγθνκεηξηθό
δνρείν
(2) Πώο κπνξείο λα κεηξήζεηο ηνλ όγθν κηθξήο πνζόηεηαο ιαδηνύ; (β) κε δπγό
(3) Πώο κπνξείο λα κεηξήζεηο ηε κάδα ελόο κηθξνύ ζώκαηνο; (γ) κε ζεξκόκεηξν
Πώο πξέπεη λα ζπλδέζεηο κε θαιώδην, από ηελ πίζσ πιεπξά ηνπ ραξηνληνύ, ηα δηπιόθαξθα
αλά δύν, ώζηε όηαλ νη καζεηέο ηα αθνπκπνύλ κε ηνπο ζπλδεηήξεο λα αλάβεη ην ιακπάθη;
(πξνζνρή, ην ιακπάθη πξέπεη λα αλάβεη κόλν όηαλ ε απάληεζε ζηελ εξώηεζε είλαη ζσζηή).
΢ρεδίαζε γξακκέο ζηελ εηθόλα, ζηε κπξνζηηλή πιεπξά ηνπ ραξηνληνύ πνπ θαίλεηαη, γηα λα
ζεκεηώζεηο πνηα δηπιόθαξθα έρεηο ελώζεη ζηελ πίζσ πιεπξά ηνπ ραξηνληνύ κε θαιώδηα.
Μεξηθέο εξσηήζεηο γηα λα απαληεζνύλ, απαηηνύλ ηελ
εθηέιεζε κεηξήζεσλ, όπσο αθξηβώο ε εξώηεζε ηεο
δηπιαλήο εηθόλαο.
Μέηξεζε κε ην ξνιόη ζνπ ηηο δηθέο ζνπ αλαπλνέο ζε
έλα ιεπηό θαη γξάςε ηνλ αξηζκό πνπ βξήθεο σο
απάληεζε ζηελ εξώηεζε ηεο δηπιαλήο εηθόλαο.
(*) ελδεηθηηθή ηηκή
΢ρνιίαζε ηελ απάληεζε ζηελ εξώηεζε ηεο δηπιαλήο
εηθόλαο;
… Ζ αγάπε, όπσο θαη ε ιύπε ή ε ραξά, δελ είλαη
δπλαηόλ λα κεηξεζνύλ κε αξηζκνύο.

ος
Στ΄’τάξηΕργαζηήριο Φσζικών Επιζηημών, Τετνολογίας, Περιβάλλονηος 10 Μαΐοσ 2014 Ε΄
Θέμα 1ο
Ζ ζεξκόηεηα θαη ε ζεξκνθξαζία είλαη δπν έλλνηεο δηαθνξεηηθέο. ΢πκπιήξσζε: ζεξκόηεηα
νλνκάδεηαη ε ελέξγεηα πνπ ξέεη από ζώκαηα κε ……κεγαιύηεξε…… ζεξκνθξαζία ζε ζώκαηα κε
………κηθξόηεξε …… ζεξκνθξαζία. Θπκήζνπ όηη ε ξνή ηεο ζεξκόηεηαο γίλεηαη κε ηξεηο ηξόπνπο.
Παξαηήξεζε ηνλ άλζξσπν ηεο δηπιαλήο εηθόλαο.
Πώο πξνζπαζεί λα εκπνδίζεη ηε ζεξκόηεηα πνπ ξέεη κε
δηάθνξνπο ηξόπνπο πξνο ην ζώκα ηνπ, ώζηε λα δηαηεξεί ηε
ζεξκνθξαζία ηνπ ζώκαηόο ηνπ αλεθηή; ΢πγρξόλσο, πώο
πξνζπαζεί λα δηεπθνιύλεη ηε ξνή
ζεξκόηεηαο από ην ζώκα ηνπ πξνο ην πεξηβάιινλ, ώζηε λα
δηαηεξεί ηε ζεξκνθξαζία ηνπ ζώκαηόο ηνπ αλεθηή;
Γηθαηνιόγεζε ηηο πξάμεηο ηνπ, αλαθέξνληαο ζε θάζε
πεξίπησζε ηνλ ηξόπν ή ηνπο ηξόπνπο κε ηνπο νπνίνπο ξέεη ε
ζεξκόηεηα.
3. Μέλεη ζηε ζθηά ηεο νκπξέιαο γηα λα … εκπνδίζεη ηε ζεξκόηεηα πνπ δηαδίδεηαη κε
αθηηλνβνιία από ηνλ πνιύ ζεξκό ήιην πξνο ην ζώκα ηνπ. ………………………………………………………
4. Δίλαη όξζηνο θαη εθηεζεηκέλνο ζηνλ άλεκν γηα λα … δηεπθνιύλεη ζεξκόηεηα λα κεηαθέξεηαη
κε ξεύκαηα ηνπ αέξα από όια ηα ζεκεία ηνπ ζώκαηόο ηνπ πξνο ην πεξηβάιινλ, αιιά θαη λα
δηεπθνιύλεη ηελ εμάηκηζε ηνπ ηδξώηα ηνπ. ………………………………………………………………………………
5. Φνξάεη παληόθιεο γηα λα … εκπνδίζεη ηε κεηάδνζε ζεξκόηεηαο κε αγσγή από ηε ζεξκή
άκκν πξνο ην ζώκα ηνπ. ……………………………………………………………………………………………………………
Θα κπεη ζηε ζάιαζζα θαη ζα θνιπκπήζεη γηα λα … δηεπθνιύλεη ζεξκόηεηα λα κεηαδνζεί
κε αγσγή από ην ζώκα ηνπ ζην ςπρξόηεξν λεξό, αιιά θαη λα δηεπθνιύλεη ζεξκόηεηα λα
κεηαθεξζεί κε ξεύκαηα ηνπ λεξνύ από ην ζώκα ηνπ ζην λεξό. ………………………………………………
6. Θα πηεη δξνζεξό λεξό από ην ςπγείν ηνπ γηα λα … δηεπθνιύλεη ζεξκόηεηα λα κεηαδνζεί κε
αγσγή από ην ζώκα ηνπ ζην δξνζεξό λεξό πνπ πίλεη. ……………………………………………………………
Πνηνπο άιινπο ηξόπνπο κπνξείο λα πξνηείλεηο; (ελδεηθηηθέο πξνηάζεηο) … λα θάλεη αέξα
θνπλώληαο ην ρέξη ηνπ κπξνζηά ζην πξόζσπν ηνπ
γηα λα δηεπθνιύλεη ηελ εμάηκηζε ηνπ ηδξώηα ηνπ, λα ηνπνζεηήζεη ην ςπγείν ηνπ ζηε ζθηά γηα
λα εκπνδίζεη ηελ ππεξβνιηθή ζέξκαλζε ηνπ ςπγείνπ από ηελ αθηηλνβνιία ηνπ ήιηνπ, … ………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

θεματα φυσικης

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

Similar to θεματα φυσικης

Similar to θεματα φυσικης (20)

More from D K

More from D K (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

θεματα φυσικης