1. Ημεπίδα:
Δθνικό Σηπαηηγικό Ππόγπαμμα Ππόλητηρ Γημιοςπγίαρ
Αποβλήηυν &
Αναθεώπηζη ηος Δθνικού Σσεδίος Γιασείπιζηρ Αποβλήηυν
Παποςζίαζη Υθιζηάμενηρ Καηάζηαζηρ, Πποηεπαιοηήηυν
και Μέηπυν ηος Ππογπάμμαηορ Ππόλητηρ Παπαγυγήρ
Αποβλήηυν
Φπήζηορ Τζομπανίδηρ
΢πληνληζηήο Οκάδαο Μειέηεο
Aζήλα, 10 Φεβξνπαξίνπ 2014

2. Πεξηερφκελα παξνπζίαζεο
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
΢ηνηρεία έξγνπ
Αληηθείκελν έξγνπ
Τθηζηάκελεο δξάζεηο πξφιεςεο ζηελ Διιάδα
Αηηηνιφγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο απνβιήησλ
Μέηξα πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Πξνηεηλφκελα Μέηξα
Θέκαηα πξνο ΢πδήηεζε
1

3. ΢ηνηρεία έξγνπ
 Τίηλορ Έπγος: Δζληθφ ΢ηξαηεγηθφ ΢ρέδην Πξφιεςεο
Γεκηνπξγίαο Απνβιήησλ
 Αναθέηοςζα Απσή: Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Δλέξγεηαο
θαη Κιηκαηηθήο Αιιαγήο (ΤΠΔΚΑ) / Δηδηθή Τπεξεζία
Γηαρείξηζεο Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Πεξηβάιινλ θαη
Αεηθφξνο Αλάπηπμε» (ΔΠΠΔΡΑΑ)
 Ανάδοσορ: ENVIROPLAN A.E.
 Ημεπομηνία Υπογπαθήρ Σύμβαζηρ: 28/05/2013
2

4. Αληηθείκελν έξγνπ
Φάζειρ εκπόνηζηρ Δθνικού Σηπαηηγικού Σσεδίος
Ππόλητηρ Γημιοςπγίαρ Αποβλήηυν
Φάζη 0:
Μεθοδολογία
Δκπόνηζηρ
Έπγος
Φάζη 1:
Ανάλςζη
Υθιζηάμενηρ
Καηάζηαζηρ
Φάζη 2:
Οπιζμόρ
Πποηεπαιοηήη
υν και ζηόσυν
Φάζη 3:
Γιαμόπθυζη
Σηπαηηγικήρ επγαλεία ελέγσος
& παπακολούθηζηρ
Φάζη 4:
Σύνηαξη
ζσεδίος
νομικού
κειμένος
Παπαδοηέο 4:
Παπαδοηέο 1:
Παραδοτέο
0:
Μεθοδολογία
Εκπόνηζης
Μεθοδ/γία
Έργοσ
Δκπόνηζηρ
ηος Έπγος
Παραδοτέο 2:
Ανάλσζη
Υθιζηάμενης
Καηάζηαζης
Παραδοτέο 3:
Οριζμός
Προηεραιοηήηφν
και ζηότφν
Γιαμόπθυζη
εθνικήρ
ζηπαηηγικήρ
Μέπορ Α’ (Μέηπα)
Γιαβούλεςζη
Παπαδοηέο
6: Σσέδιο
Νομικού
Κειμένος
Μέπορ Β’
(Γπάζειρ)
Παπαδοηέο 5:
Υλοποίηζη ηηρ
ζηπαηηγικήρ και
παπακολούθηζη
αςηήρ
3

5. Τθηζηάκελεο δξάζεηο πξφιεςεο ζηελ Διιάδα (1)
 Γξάζεηο πξφιεςεο ρξεκαηνδνηνχκελεο απφ Δπξσπατθά πεξηβαιινληηθά
πξνγξάκκαηα. Π.ρ.:
–
–
ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΚΑΙ ΔΠΙΓΔΙΞΗ ΔΝΟ΢ ΔΡΓΑΛΔΙΟΤ ΤΠΟ΢ΣΗΡΙΞΗ΢ ΣΗ΢ ΠΡΟΛΗΦΗ΢ ΑΠΟΒΛΗΣΧΝ ΓΙΑ ΣΗΝ
ΣΟΠΙΚΗ ΑΤΣΟΓΙΟΙΚΗ΢Η – ΔΡΓΑΛΔΙΟ WASP (LIFE10 ENV_GR_000622)
ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΢Τ΢ΣΗΜΑΣΧΝ ΠΛΗΡΧΝΧ Ο΢Ο ΠΔΣΑΧ ΢Δ ΔΛΛΑΓΑ, Δ΢ΘΟΝΙΑ ΚΑΙ ΚΤΠΡΟ (LIFE
07/ENV/GR/000271 HEC-PAYT), θ.ά.
 Γξάζεηο πξφιεςεο θαη βηψζηκεο θαηαλάισζεο απφ εηαηξείεο. Π.ρ.
–
–
–
–
ΟΜΙΛΟ΢ CARREFOUR
ΟΣΔ – COSMOTE
Σ΢ΙΜΔΝΣΟΒΙΟΜΗΥΑΝΙΑ TITAN
RECYCOM - ΑΝΑΚΤΚΛΧ΢Η ΔΝΓΤΜΑΣΧΝ ΚΑΙ ΤΠΟΓΗΜΑΣΧΝ, θ.ά.
 Γξάζεηο απφ ΜΚΟ – ΢σκαηεία – Δζεινληηθέο Οξγαλψζεηο. Π.ρ.:
–
–
ΓΙΑΘΔ΢Η ΑΥΡΗ΢ΙΜΟΠΟΙΗΣΧΝ ΦΑΡΜΑΚΧΝ
ΓΙΑΘΔ΢Η ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗ΢Η ΠΔΡΙ΢΢ΔΤΟΤΜΔΝΟΤ ΦΑΓΗΣΟΤ ΓΙΑ ΚΟΙΝΧΦΔΛΔΙ΢ ΢ΚΟΠΟΤ΢
 Αληαιιαγή αγαζψλ θαη επαλαρξεζηκνπνίεζε. Π.ρ.
–
ΠΛΑΣΦΟΡΜΔ΢ ΑΝΣΑΛΛΑΓΗ΢ ΑΓΑΘΧΝ
 Πξάζηλεο δεκφζηεο ζπκβάζεηο
 Δζεινληηθέο ζπκθσλίεο
 Οηθνινγηθή ζήκαλζε
4

6. Τθηζηάκελεο δξάζεηο πξφιεςεο ζηελ Διιάδα (2)
 Η πιεηνλφηεηα ησλ δξάζεσλ πξφιεςεο εζηηάδνπλ ζηε κείσζε παξαγσγήο
Α΢Α θαη ηδίσο ζηα:
 απφβιεηα ραξηηνχ
 απφβιεηα ζπζθεπαζίαο
 βηναπφβιεηα
 Αθνινπζνχλ νη δξάζεηο ζρεηηθά κε:
 Απφβιεηα Δθζθαθψλ Καηαζθεπψλ & Καηεδαθίζεσλ (ΑΔΚΚ)
 νγθψδε (θπξίσο ηα έπηπια)
 Απφβιεηα Δηδψλ Ηιεθηξηθνχ Καη Ηιεθηξνληθνχ Δμνπιηζκνχ (ΑΗΗΔ)
 Μηθξψλ Πνζνηήησλ Δπηθίλδπλα Απφβιεηα (ΜΠΔΑ) θπξίσο ηα θάξκαθα
 Δπίζεο, θαηαγξάθεθαλ δξάζεηο πξφιεςεο θαη επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη
γηα ηα βηνκεραληθά απφβιεηα πξνεξρφκελα απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο
ηζηκεληνβηνκεραλίαο θαη ζπζθεπαζίαο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ.
5

7. Τθηζηάκελεο δξάζεηο πξφιεςεο ζηελ Διιάδα (3)
 Οη πεξηζζφηεξεο δξάζεηο απεπζχλνληαη ζε:
 λνηθνθπξηά
 δεκφζην ηνκέα
 εκπνξηθέο δξαζηεξηφηεηεο, φπσο επηρεηξήζεηο εζηίαζεο θαη ην
ιηαληθφ εκπφξην
 ηνπξηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο
 βηνκεραλία (θπξίσο εκθηαιψζεσο θαη ηζηκέληνπ)
 θαηαζθεπέο.
6

8. Τθηζηάκελεο δξάζεηο πξφιεςεο ζηελ Διιάδα (4)
 Οη πεξηζζφηεξεο δξάζεηο είλαη ζρεηηθά πξφζθαηεο θαη εκθαλίδνπλ
πεξηνξηζκέλε εθαξκνγή ζε ηνπηθφ επίπεδν.
 Οη δξάζεηο δελ απνηεινχλ κέξνο θάπνηαο ζπληνληζκέλεο πνιηηηθήο
/απνζπαζκαηηθέο
 ΢πρλά δελ ππάξρνπλ θαηαγεγξακκέλα ηα απνηειέζκαηά ηνπο.
 Πνιιέο απφ απηέο έρνπλ παξνπζηάζεη αξθεηή απήρεζε ζην θνηλφ
πξνθαιψληαο ην ελδηαθέξνλ, ελψ άιιεο δελ ζεκείσζαλ ηδηαίηεξε
επηηπρία παξά ηελ πξνζπάζεηα.
 Οξηζκέλεο ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ θαηλνηνκία ηνπο
 Αξθεηέο πέξα απφ ηα πεξηβαιινληηθά θαη νηθνλνκηθά νθέιε
παξνπζηάδνπλ θηιαλζξσπηθφ ραξαθηήξα.
 Οη πην επξέσο εθαξκνδφκελεο δξάζεηο είλαη εθείλεο πνπ αθνξνχλ:
 Πποώθηζη οικιακήρ κομποζηοποίηζηρ
 Δνημέπυζη και εςαιζθηηοποίηζη κοινού
7

9. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (1)
Υπάρτοσζα
βιβλιογραθία
Διεπεςνά και
πποηείνει πεύμαηα
ζςγκεκπιμένυν
ςλικών / αποβλήηυν
Σςνέπγεια /
ζςζσεηιζμόρ με άλλερ
πολιηικέρ (π.σ.
Αειθόπο καηανάλυζη,
αποδοηικόηηηα
πόπυν, κ.λπ.)
Στέδια Πρόληυης
Άλλφν Χφρών
Θέηοςν ζηόσοςρ ανά
πεύμα ςλικών/αποβλήηυν
Δεν πποηείνονηαι ζε όλα
ποζοηικοί ζηόσοι, ζε
οπιζμένα για λόγοςρ
εςελιξίαρ /έλλειτηρ ζηοισείυν
Υθιζηάμενη καηάζηαζη
διασείπιζηρ
Υπάπσει δςζκολία
καηαγπαθήρ και γίνονηαι
εκηιμήζειρ ζε απκεηέρ
πεπιπηώζειρ. Χυπίρ
επαπκή ζηοισεία/δείκηερ, οι
ζηόσοι είναι μη λειηοςπγικοί
Ιζτύοσζες πολιηικές
πρόληυης
Υθιζηάμενη
καηάζηαζη ζηην
Ελλάδα
Διαθέζιμα ζηοιτεία
ποζοηήηφν
Κςπιόηεποι
παπαγυγικοί ηομείρ
Καηεςθύνζειρ
απμοδίυν ςπηπεζιών
πος δόθηκαν καηά ηιρ
ζςνανηήζειρ
Δπιλογή
Πποηεπαιοηήηυν
και Σηόσυν
Καηεσθύνζεις
σπηρεζιών &
θορέφν
8

10. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (2)
 Σελ παξνχζα ρξνληθή ζηηγκή, αξθεηά πξνγξάκκαηα Δπξσπατθψλ Υσξψλ
βξίζθνληαη ήδε ζε ζπκθσλία κε ηηο δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο Πιαίζην θαη έρνπλ
δεκνζηεπζεί, φπσο
 Αγγιία (2013)
 Απζηξία
 Βέιγην (Βξπμέιιεο)
 Γεξκαλία (2013)
 Ιξιαλδία
 Λνπμεκβνχξγν
 Οπαιία (2013)
 Πνισλία
 Πνξηνγαιία
 ΢θσηία (Zero Waste Plan) (2013)
 Φηλιαλδία
9

11. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (3)
Ποζοηικοί /Ποιοηικοί ζηόσοι ππόλητηρ δημιοςπγίαρ
αποβλήηυν ανά καηηγοπία αποβλήηυν
10

12. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (4)
 Δπηιέρζεθε ε ζέζπηζε κε πνζνηηθψλ ζηφρσλ:
 Φηιφδνμνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο ζέηνπλ νξηζκέλα ζρέδηα ρσξψλ κε
πνιχρξνλε εκπεηξία ζηελ πξφιεςε, π.ρ. ην Βέιγην.
 Xψξεο κε πξνζθάησο δεκνζηεπκέλα πξνγξάκκαηα πξφιεςεο θαη
ζεκαληηθή εκπεηξία ζε ζέκαηα πξφιεςεο δελ ζέηνπλ ζπγθεθξηκέλνπο
πνζνηηθνχο ζηφρνπο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ην
νκνζπνλδηαθφ ζρέδην πξφιεςεο ηεο Γεξκαλίαο, ζχκθσλα κε ην νπνίν
ε κε ζέζπηζε πνζνηηθψλ ζηφρσλ παξέρεη κεγάιν βαζκφ επειημίαο ζηελ
επηινγή κέηξσλ πξφιεςεο
 Η πξφιεςε απνβιήησλ ζηνπο ηνκείο-παξαγσγνχο απνβιήησλ πνπ
ηαπηνπνηήζεθαλ θαηά ηελ δηεξεχλεζε ηεο πθηζηάκελεο
θαηάζηαζεο, δειαδή ηνπξηζκφ, βηνκεραλία, εκπφξην, λνηθνθπξηά, ζα
πξαγκαηνπνηεζεί κε ηελ πξνψζεζε θαηάιιεισλ κέηξσλ/δξάζεσλ ζηνπο
ηνκείο θαη φρη κε ηε ζέζπηζε εηδηθψλ ζηφρσλ αλά παξαγσγφ απνβιήησλ.
11

13. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (5)
 Γεν καθοπίζηηκαν ζηόσοι για ηο πεύμα ηυν γευπγικών
αποβλήηυν.
 Η κφλε Δπξσπατθή Υψξα πνπ έσο ηψξα θέξεηαη λα έρεη πξφγξακκα
πξφιεςεο γηα ην ζπγθεθξηκέλν ξεχκα [Ιξιαλδία - Smarter (Resource
efficient) farming] δελ αθνξά δηαδηθαζίεο πξφιεςεο απνβιήησλ, αιιά
δηαδηθαζίεο ειαρηζηνπνίεζεο/επεμεξγαζίαο θαη ελέξγεηεο πξνψζεζεο
ηεο θνκπνζηνπνίεζεο/αλαεξφβηαο δχκσζεο, ηεο αλαθχθισζεο ησλ
απνβιήησλ, ησλ κεγάισλ ζπζθεπαζηψλ θαη ζην γεληθά ζηνλ
εμνξζνινγηζκφ ηεο γεσξγίαο.
 Γεν καθοπίζηηκαν ζηόσοι για ηα βιομησανικά απόβληηα.
 Οη ηάζεηο παξαγσγήο βηνκεραληθψλ κπνξεί λα επεξεαζηνχλ απφ
παξάγνληεο φπσο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο θαη αχμεζε ησλ εηζαγσγψλ.
 Η έιιεηςε θαηαγξαθήο (κεξηθψο ή θαη ζην ζχλνιν) ζε ζπγθεθξηκέλα
ξεχκαηα βηνκεραληθψλ νδεγεί ζηελ πηνζέηεζε εθηηκήζεσλ γηα ηνλ
πξνζδηνξηζκφ ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ.
 Η κε νξζή ζπκπιήξσζε ησλ ζηνηρείσλ απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ
ππνβάιινπλ Δηήζηα Έθζεζε Παξαγσγνχ Απνβιήησλ (ΔΔΠΑ) ζα
νδεγήζεη ζε ιαλζαζκέλα απνηειέζκαηα.
12

14. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (6)
 Γεν καθοπίζηηκαν ζηόσοι για ηα ΑΔΚΚ
 Η παξαγσγή ΑΔΚΚ ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηηο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο θαη
ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε.
 Γελ δηαηίζεληαη αλαιπηηθά ζηνηρεία γηα ην ζχλνιν ησλ παξαγφκελσλ
πνζνηήησλ ηνπο παξά κφλν εθηίκεζε απηψλ.
 Η επίδξαζε ησλ δηαθφξσλ δξάζεσλ πξφιεςεο ζηνλ ζπγθεθξηκέλν
Σνκέα ραξαθηεξίδνληαη απφ αβεβαηφηεηα θαη δχζθνια
πνζνηηθνπνηνχληαη.
 Δπεηδή, ηα ΑΔΚΚ (π.ρ. απφβιεηα θαηεδάθηζεο) παξάγνληαη απφ
ππνδνκέο πνπ θαηαζθεπάζηεθαλ αξθεηά έηε πξηλ, ε παξαγφκελε
πνζφηεηα ΑΔΚΚ σο δείθηεο πξφιεςεο έρεη κεησκέλε ζρεηηθφηεηα κε
ηηο δξάζεηο πξφιεςεο ηνπ παξφληνο.
 Η πξνψζεζε ηεο νηθνινγηθήο δφκεζεο σο κέηξν πξφιεςεο δελ κπνξεί
λα ζπλδεζεί κε δείθηεο παξαθνινχζεζεο
13

15. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (7)
 Γεν καθοπίζηηκαν ζηόσοι για ηα επικίνδςνα απόβληηα
 Αθελφο νη πνζφηεηεο ηεο ρψξαο είλαη κηθξέο.
 Αθεηέξνπ, φζνλ αθνξά ηα Μηθξψλ Πνζνηήησλ Δπηθίλδπλα Απφβιεηα
(ΜΠΔΑ), αιιά θαη γεληθφηεξα, ππάξρεη ε θαηεχζπλζε λα επηηεπρζεί
θαιχηεξνο δηαρσξηζκφο απφ ην θχξην ξεχκα ησλ Α΢Α, ην νπνίν ζα
νδεγήζεη ζε αχμεζε ησλ θαηαγξαθφκελσλ πνζνηήησλ, πνπ
πξνεγνπκέλσο δελ ήηαλ γλσζηέο. Έηζη, ζα είλαη δχζθνιν λα
ππνινγηζηεί ε επίηεπμε πνζνηηθνχ ζηφρνπ κείσζεο ησλ ΔΑ.
14

16. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (8)
 Σα Αζηηθά ΢ηεξεά Απφβιεηα δελ απνηεινχλ, σο ζχλνιν, ξεχκα
πξνηεξαηφηεηαο, αιιά ηα αθφινπζα 3 δηαθξηηά ξεχκαηα:
 Απφβιεηα Σξνθίκσλ
 Υαξηί
 Τιηθά / Απφβιεηα ΢πζθεπαζίαο
 Μεγάινο αξηζκφο πθηζηάκελσλ δξάζεσλ πξφιεςεο ζηελ Διιάδα θαη
ζην Δμσηεξηθφ ζηνρεχνπλ θπξίσο ζηα ζπγθεθξηκέλα πιηθά.
 Σα επηιεγφκελα ξεχκαηα θαηαιακβάλνπλ ζεκαληηθφ πνζνζηφ ηεο
ζχζηαζεο ησλ Α΢Α.
 ΢χκθσλα κε ηελ βηβιηνγξαθία, ηα ζπγθεθξηκέλα ξεχκαηα
πξνηεξαηφηεηαο παξνπζηάδνπλ πςειφ δπλακηθφ κείσζεο κε ηελ
εθαξκνγή θαηάιιεισλ δξάζεσλ πξφιεςεο.
15

17. Αηηηφινγεζε επηινγήο ζηφρσλ πξφιεςεο
απνβιήησλ (9)
Πποηεινόμενοι ηομείρ πποηεπαιόηηηαρ/ζηόσοι
ΑπόβληηαΣηεπεά Απόβληηα (ΑΣΑ)ηηρ μείυζηρ παπαγυγήρ αποβλήηυν ηποθίμυν
Αζηικά Τποθίμυν: Πποώθηζη
Αθνξά θπξίσο λνηθνθπξηά, αιιά κπνξεί λα επεθηαζείPrevention Costs
ζηελ καδηθή εζηίαζε, ζην
ιηαλεκπφξην, ζηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ, ζηηο πγεηνλνκηθέο κνλάδεο, ζηηο μελνδνρεηαθέο
κνλάδεο θαη θαηαιχκαηα θαη ζηα ζρνιεία.
Φαπηί: Πποώθηζη ηηρ μείυζηρ καηανάλυζηρ σαπηιού
Αθνξά θπξίσο λνηθνθπξηά, ζρνιεία, επηρεηξήζεηο, δεκφζηεο ππεξεζίεο θαη ηνπξηζηηθέο
κνλάδεο
Υλικά / Απόβληηα Σςζκεςαζίαρ: Πποώθηζη ηηρ μείυζηρ αποβλήηυν ζςζκεςαζίαρ
Αθνξά θπξίσο λνηθνθπξηά, ζρνιεία, επηρεηξήζεηο θαη ηνπξηζηηθέο κνλάδεο
Απόβληηα Ηλεκηπικού & Ηλεκηπονικός Δξοπλιζμού (ΑΗΗΔ): Πποώθηζη ηηρ
επανασπηζιμοποιήζηρ ΗΗΔ
Αθνξά θπξίσο λνηθνθπξηά, αιιά κπνξεί λα επεθηαζεί ζηα ζρνιεία θαη ζηηο δεκφζηεο
ππεξεζίεο.
Γευγπαθική και διοικηηική κλίμακα εθαπμογήρ: Δζληθή, θπξίσο ζηα κεγάια αζηηθά
θέληξα.
Βπασςππόθεζμορ/μακποππόθεζμορ: Βξαρππξφζεζκνο, εληφο ρξνληθνχ νξίδνληα 6εηίαο απφ
ηελ έλαξμε ηζρχνο ηνπ ζρεδίνπ πξφιεςεο
16

18. Μέηξα Πξφιεςεο Γεκηνπξγίαο Απνβιήησλ
Παπάπηημα IV Οδηγίαρ-Πλαίζιο 2008/98/ΔΚ
Πποϋποθέζειρπλαίζια παπαγυγήρ
αποβλήηυν
Φάζειρ
ζσεδιαζμού, παπαγυ
γήρ και διανομήρ
1. Μέηξα ζρεδηαζκνχ ή άιια
4. Οηθνινγηθφο ΢ρεδηαζκφο /
νηθνλνκηθά κέζα πξναγσγήο
ελζάξξπλζε κέζσ δεκνζίσλ
απνηειεζκαηηθήο ρξήζεο
ζπκβάζεσλ
πφξσλ
5. Παξνρή ζπκβνπιψλ ζε
2. Πξναγσγή έξεπλαο θαη
επηρεηξήζεηο γηα ηερληθέο
αλάπηπμεο γηα θαζαξφηεξα
πξφιεςεο/δηεπθφιπλζε εθαξκνγήο
πξντφληα θαη ηερλνινγίεο –
ΒΓΣ
Γηαλνκή απνηειεζκάησλ
6. Δθπαίδεπζε αξκνδίσλ αξρψλ γηα
3. Γείθηεο γηα ζπγθξηηηθή
απαηηήζεηο πξφιεςεο ζηηο άδεηεο
αμηνιφγεζε
ησλ εγθαηαζηάζεσλ ηεο 96/61/ΔΚ
7. Μέηξα πξφιεςεο ζε εγθαηαζηάζεο
πνπ δελ ππάγνληαη ζηελ 96/61/ΔΚ
8. Δπαηζζεηνπνίεζε/ζηήξημε
επηρεηξήζεσλ
9. Δζεινληηθέο ζπκθσλίεο κε
θαηαλαισηέο/ παξαγσγνχο/
επηρεηξήζεηο/βηνκεραλία
10.Πξνψζεζε ΢πζηεκάησλ
Πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο
Φάζειρ καηανάλυζηρ
και σπήζηρ
11. Οηθνλνκηθά κέζα (π.ρ.
θίλεηξα, ππνρξεσηηθή
πιεξσκή, θ.ιπ.)
12. Δλεκέξσζε/επαηζζεηνπνίεζε
θνηλνχ / εηδηθψλ νκάδσλ
13. Πξναγσγή αμηφπηζησλ νηθνινγηθψλ
ζεκάησλ
14. ΢πκθσλίεο κε ηε βηνκεραλία, π.ρ.
Δπηηξνπέο Πξντφλησλ ζηα πιαίζηα
ησλ Οινθιεξσκέλσλ Πνιηηηθψλ
Πξντφλησλ
15. Δλζσκάησζε πεξηβαιινληηθψλ
θξηηεξίσλ/θξηηεξίσλ πξφιεςεο ζε
δεκνπξαζίεο θαη ζπκβάζεηο
16. Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο
ή/θαη επηδηφξζσζεο
17

19. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (1)
 Δπξχηεξεο Θεζκηθήο Φχζεσο
o Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη απφ
ηνπο Γήκνπο
o Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο γηα ζεκαληηθνχο ηνκείο
παξαγσγήο δξαζηεξηνηήησλ (π.ρ. εγθαηαζηάζεηο εμππεξέηεζεο
θνηλνχ θαη θνηλσθειείο νξγαληζκνχο, λνζνθνκεία, ηνπξηζκφο
θ.ά.)
o Δλίζρπζε Πξάζηλσλ Γεκφζησλ ΢πκβάζεσλ
o Οηθνλνκηθά Μέζα (θίλεηξα / αληηθίλεηξα, ρξέσζε πιηθψλ
ζπζθεπαζίαο ζηνπο θαηαλαισηέο, ζχζηεκα «Πιεξψλσ Όζν
Πεηάσ», θ.ά.)
o Πξνψζεζε θέληξσλ επηζθεπήο / αλαβάζκηζε πξνο
Δπαλαρξεζηκνπνίεζε
18

20. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (2)
 Σνκέαο Πξνηεξαηφηεηαο: Απφβιεηα Σξνθίκσλ
Πξνυπνζέζεηο - Πιαίζηα ζρεηηθά κε ηελ Παξαγσγή Απνβιήησλ
 Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο απφ ηνπο ΟΣΑ
Kάηνηθνη, επηρεηξήζεηο, ΟΣΑ
Φάζεηο ΢ρεδηαζκνχ, Παξαγσγήο θαη Γηαλνκήο
 Πξνψζεζε κέηξσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ζε εγθαηαζηάζεηο πνπ δελ
ππάγνληαη ζηελ νδεγία 96/61/ΔΚ
Αδεηνδνηνχζεο αξρέο, Δπηρεηξήζεηο
 Πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο επηρεηξήζεσλ ζε ζέκαηα πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξνψζεζε εζεινληηθψλ ζπκθσληψλ γηα πξφιεςε δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξναγσγή ησλ ζπζηεκάησλ πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ζε νξγαληζκνχο θαη επέθηαζε ησλ
πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ
Δπηρεηξήζεηο
Φάζεηο Καηαλάισζεο θαη Υξήζεο
 Δλίζρπζε ηεο πξφιεςεο απνβιήησλ θαηά ηελ αγνξά πξντφλησλ θαη εθζηξαηείεο
επαηζζεηνπνίεζεο θνηλνχ
Καηαλαισηέο
 Δηζαγσγή θαη δξάζεσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζηελ εθπαίδεπζε
Δθπαηδεπηηθά Ιδξχκαηα
 ΢πκθσλίεο κε ηε βηνκεραλία θαη ην εκπφξην γηα ηελ θαηάζηξσζε εθζηξαηεηψλ ελεκέξσζεο
Δπηρεηξήζεηο, βηνκεραλία
 Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο
Γεκφζηνο Σνκέαο, Καηαλαισηέο, Δπηρεηξήζεηο, ΜΚΟ
Μέηξα πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ Οδεγίαο 2008/98/ΔΚ
 Οηθηαθή θνκπνζηνπνίεζε
Καηαλαισηέο
19

21. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (3)
 Σνκέαο Πξνηεξαηφηεηαο: Υαξηί
Πξνυπνζέζεηο - Πιαίζηα ζρεηηθά κε ηελ Παξαγσγή Απνβιήησλ
 Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο απφ ηνπο ΟΣΑ
Kάηνηθνη, επηρεηξήζεηο, ΟΣΑ
Φάζεηο ΢ρεδηαζκνχ, Παξαγσγήο θαη Γηαλνκήο
 Πξνψζεζε κέηξσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ζε εγθαηαζηάζεηο πνπ δελ
ππάγνληαη ζηελ νδεγία 96/61/ΔΚ
Αδεηνδνηνχζεο αξρέο, Δπηρεηξήζεηο
 Πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο επηρεηξήζεσλ ζε ζέκαηα πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξναγσγή ησλ ζπζηεκάησλ πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ζε νξγαληζκνχο θαη επέθηαζε ησλ
πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ
Δπηρεηξήζεηο
Φάζεηο Καηαλάισζεο θαη Υξήζεο
 Δλίζρπζε ηεο πξφιεςεο απνβιήησλ θαηά ηελ αγνξά πξντφλησλ θαη εθζηξαηείεο
επαηζζεηνπνίεζεο θνηλνχ
Καηαλαισηέο
 Δηζαγσγή θαη δξάζεσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζηελ εθπαίδεπζε
Δθπαηδεπηηθά Ιδξχκαηα
 Πξνψζεζε νηθνινγηθνχ ζήκαηνο ΔU-Ecolabel
Γεκφζηνη & Ιδησηηθνί Οξγαληζκνί
 Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο
Γεκφζηνο Σνκέαο, Καηαλαισηέο, Δπηρεηξήζεηο, ΜΚΟ
Μέηξα πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ Οδεγίαο 2008/98/ΔΚ
 Πξνψζεζε ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ
Γεκφζηνη & Ιδησηηθνί Οξγαληζκνί
20

22. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (4)
 Σνκέαο Πξνηεξαηφηεηαο: Τιηθά / Απφβιεηα ΢πζθεπαζίαο
Πξνυπνζέζεηο - Πιαίζηα ζρεηηθά κε ηελ Παξαγσγή Απνβιήησλ
 Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο απφ ηνπο ΟΣΑ
Kάηνηθνη, επηρεηξήζεηο, ΟΣΑ
 Πξνψζεζε ηεο πεξηβαιινληηθήο έξεπλαο /πξφζβαζε ζηε πεξηβαιινληηθή πιεξνθφξεζε γηα
ηελ πξφιεςε
Δξεπλεηηθά ηδξχκαηα, Βηνκεραλία
Φάζεηο ΢ρεδηαζκνχ, Παξαγσγήο θαη Γηαλνκήο
 Γηάρπζε πιεξνθνξίαο γηα ηνλ νηθνινγηθφ ζρεδηαζκφ - Δλζάξξπλζε νηθνινγηθνχ ζρεδηαζκνχ
κέζσ ησλ δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ
΢ρεδηαζηέο πξντφλησλ, θαηαζθεπαζηέο, δηαθηλεηέο
 Πξνψζεζε κέηξσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ζε εγθαηαζηάζεηο πνπ δελ
ππάγνληαη ζηελ νδεγία 96/61/ΔΚ
Αδεηνδνηνχζεο αξρέο, Δπηρεηξήζεηο
 Πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο επηρεηξήζεσλ ζε ζέκαηα πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξνψζεζε εζεινληηθψλ ζπκθσληψλ γηα πξφιεςε δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξναγσγή ησλ ζπζηεκάησλ πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ζε νξγαληζκνχο θαη επέθηαζε ησλ
πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ
Δπηρεηξήζεηο
21

23. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (5)
 Σνκέαο Πξνηεξαηφηεηαο: Τιηθά / Απφβιεηα ΢πζθεπαζίαο
Φάζεηο Καηαλάισζεο θαη Υξήζεο
 Οηθνλνκηθά κέζα γηα κείσζε πνζνηήησλ πιαζηηθψλ ηζαληψλ κηαο ρξήζεο
Καηαλαισηέο, Δκπνξηθά Καηαζηήκαηα
 Δλίζρπζε ηεο πξφιεςεο απνβιήησλ θαηά ηελ αγνξά πξντφλησλ θαη εθζηξαηείεο
επαηζζεηνπνίεζεο θνηλνχ
Καηαλαισηέο
 Δηζαγσγή θαη δξάζεσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζηελ εθπαίδεπζε
Δθπαηδεπηηθά Ιδξχκαηα
 Πξνψζεζε ΢πκθσληψλ κε ηε βηνκεραλία θαη ην εκπφξην
Δπηρεηξήζεηο, βηνκεραλία
 Πξνψζεζε ελζσκάησζεο πεξηβαιινληηθψλ θξηηεξίσλ θαη ησλ θξηηεξίσλ πξφιεςεο
ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζε δεκνπξαζίεο θαη ζπκβάζεηο
Γεκφζηνη &
Ιδησηηθνί Οξγαληζκνί
 Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο
Γεκφζηνο
Σνκέαο, Καηαλαισηέο, Δπηρεηξήζεηο, ΜΚΟ, θ.ά.
22

24. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (6)
 Σνκέαο Πξνηεξαηφηεηαο: ΑΗΗΔ
Πξνυπνζέζεηο - Πιαίζηα ζρεηηθά κε ηελ Παξαγσγή Απνβιήησλ
 Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο απφ ηνπο ΟΣΑ
Kάηνηθνη, επηρεηξήζεηο, ΟΣΑ
Φάζεηο Καηαλάισζεο θαη Υξήζεο
 Πξνψζεζε ελζσκάησζεο πεξηβαιινληηθψλ θξηηεξίσλ θαη ησλ θξηηεξίσλ πξφιεςεο
ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζε δεκνπξαζίεο θαη ζπκβάζεηο
Γεκφζηνη &
Ιδησηηθνί Οξγαληζκνί
 Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο
Γεκφζηνο
Σνκέαο, Καηαλαισηέο, Δπηρεηξήζεηο, ΜΚΟ, θ.ά.
 Πξνψζεζε θέληξσλ επηζθεπήο
Γεκφζηνη & Ιδησηηθνί θνξείο, ΜΚΟ, θ.ά.
23

25. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (7)
 Μέηξα εθηφο Σνκέσλ Πξνηεξαηφηεηαο: Α΢Α
Πξνυπνζέζεηο - Πιαίζηα ζρεηηθά κε ηελ Παξαγσγή Απνβιήησλ
 Αλάπηπμε ζρεδίσλ πξφιεςεο απφ ηνπο ΟΣΑ
Kάηνηθνη, επηρεηξήζεηο, ΟΣΑ
Φάζεηο ΢ρεδηαζκνχ, Παξαγσγήο θαη Γηαλνκήο
 Παξνρή ζπκβνπιψλ απφ Γεκφζηνπο Φνξείο γηα ηηο δπλαηφηεηεο πξφιεςεο ηεο
δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξνψζεζε κέηξσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ζε εγθαηαζηάζεηο πνπ
δελ ππάγνληαη ζηελ νδεγία 96/61/ΔΚ
Αδεηνδνηηθέο αξρέο, Δπηρεηξήζεηο
 Πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο επηρεηξήζεσλ ζε ζέκαηα πξφιεςεο δεκηνπξγίαο
απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξνψζεζε εζεινληηθψλ ζπκθσληψλ γηα πξφιεςε δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Δπηρεηξήζεηο
 Πξναγσγή ησλ ζπζηεκάησλ πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ζε νξγαληζκνχο θαη
επέθηαζε ησλ πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ
Δπηρεηξήζεηο
24

26. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (8)
 Μέηξα εθηφο Σνκέσλ Πξνηεξαηφηεηαο: Α΢Α
Φάζεηο Καηαλάισζεο θαη Υξήζεο
 Δηζαγσγή ησλ ΢πζηεκάησλ «Πιεξψλσ φζν πεηάσ»
Κάηνηθνη, ΟΣΑ, επηρεηξήζεηο
 Δλίζρπζε ηεο πξφιεςεο απνβιήησλ θαηά ηελ αγνξά πξντφλησλ θαη εθζηξαηείεο
επαηζζεηνπνίεζεο θνηλνχ
Καηαλαισηέο
 Δηζαγσγή θαη δξάζεσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζηελ εθπαίδεπζε
Δθπαηδεπηηθά Ιδξχκαηα
 Πξνψζεζε νηθνινγηθνχ ζήκαηνο ΔU-Ecolabel
Γεκφζηνη & Ιδησηηθνί
νξγαληζκνί
 Πξνψζεζε εζεινληηθψλ ζπκθσληψλ ζπκθσληψλ κε ηε βηνκεραλία θαη ην εκπφξην
Δπηρεηξήζεηο, Βηνκεραλία
 Πξνψζεζε ελζσκάησζεο πεξηβαιινληηθψλ θξηηεξίσλ θαη ησλ θξηηεξίσλ πξφιεςεο
ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζε δεκνπξαζίεο θαη ζπκβάζεηο
Γεκφζηνη &
Ιδησηηθνί Οξγαληζκνί
 Πξναγσγή επαλαρξεζηκνπνίεζεο ή/θαη επηδηφξζσζεο
Γεκφζηνο
Σνκέαο, Καηαλαισηέο, Δπηρεηξήζεηο, ΜΚΟ, θ..
25

27. Πξνηεηλφκελα Μέηξα (9)
 Μέηξα εθηφο Σνκέσλ Πξνηεξαηφηεηαο: Βηνκεραληθά Απφβιεηα
Φάζεηο ΢ρεδηαζκνχ, Παξαγσγήο θαη Γηαλνκήο
 Παξνρή ζπκβνπιψλ απφ Γεκφζηνπο Φνξείο γηα ηηο δπλαηφηεηεο πξφιεςεο ηεο
δεκηνπξγίαο απνβιήησλ
Βηνκεραλία
 Πξνψζεζε κέηξσλ πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ζε εγθαηαζηάζεηο πνπ
δελ ππάγνληαη ζηελ νδεγία 96/61/ΔΚ
Αδεηνδνηηθέο αξρέο, Δγθαηαζηάζεηο
Μέηξα πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ Οδεγίαο 2008/98/ΔΚ
 Βηνκεραληθή ΢πκβίσζε
Βηνκεραλία
 Μέηξα εθηφο Σνκέσλ Πξνηεξαηφηεηαο: ΑΔΚΚ
 Μέηξα, φπσο ν νηθνινγηθφο ζρεδηαζκφο, ελζσκάησζε πεξηβαιινληηθψλ θξηηεξίσλ
ζε ζπκβάζεηο, εηζαγσγή καζεκάησλ ζηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε θ.ιπ.
Γεκφζηνο Σνκέαο, θαηαζθεπαζηηθφο ηνκέαο, θ.ά.
26

28. Θέκαηα πξνο ΢πδήηεζε (1)
Οικιακή Κομποζηοποίηζη – Γιάζηαζη
απότευν
 Τπάξρνπλ δηαθνξεηηθέο, πξνο ην παξφλ, απφςεηο ζρεηηθά κε ην αλ
ε νηθηαθή θνκπνζηνπνίεζε απνηειεί κέζν πξφιεςεο.
 Η κία πιεπξά ζεσξεί φηη αθνινπζεί ηελ παξαγσγή απνβιήησλ,
επνκέλσο δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί σο κέηξν πξφιεςεο.
 Η άιιε πιεπξά ζεσξεί φηη απνηειεί «εζσηεξηθή δηαδηθαζία» θαη ν
«παξαγσγφο βην-απνβιήησλ» πξνιακβάλεη ηελ παξαγσγή
απνβιήησλ, επνκέλσο απνηειεί κέηξν πξφιεςεο.
 ΢ίγνπξα ππάξρνπλ έκκεζα ή άκεζα πιενλεθηήκαηα:
o Μείσζε ησλ βηναπνβιήησλ πνπ ζπιιέγνληαη, επεμεξγάδνληαη ή
δηαηίζεληαη
o Μείσζε ησλ βηναπνβιήησλ πνπ δηαθηλνχληαη
o Μείσζε ησλ εθπνκπψλ CO2
27

29. Θέκαηα πξνο ΢πδήηεζε (2)
Οικιακή Κομποζηοποίηζη Δπιζκόπηζη άλλυν συπών
 Oη λφηηεο ρψξεο ή ρψξεο πνπ έρνπλ αλάγθε εδαθνβειηησηηθψλ ην
ζεσξνχλ σο κέηξν πξφιεςεο (π.ρ. Ιξιαλδία, Βέιγην-Φιάλδξα),
Ιζπαλία-Καηαινλία, Πνξηνγαιία, Ιηαιία, Γαιιία)
 Οη βφξεηεο ρψξεο ή γεληθά ρψξεο κε παξάδνζε ζηελ αλάθηεζε
ελέξγεηαο απφ βηναπνδνκήζηκα απφβιεηα, ηείλνπλ λα κελ
πεξηιακβάλνπλ ηελ νηθηαθή θνκπνζηνπνίεζε ζηα ΢ρέδηα Πξφιεςήο
ηνπο ή αθφκε θαη ξεηά λα κελ ηε ζεσξνχλ κέηξν πξφιεςεο
(Αγγιία, ΢θσηία, Απζηξία-Βηέλλε, Γεξκαλία)
 Αξθεηά πξνγξάκκα πνπ έρνπλ εγθξηζεί θαη ρξεκαηνδνηεζεί απφ ηελ
Δ.Δ. (π.ρ. LIFE) πεξηιακβάλνπλ ηελ νηθηαθή θνκπνζηνπνίεζε σο
κέηξν πξφιεςεο (π.ρ. WASP Tool, RECYCLING SYMPRAXIS, θ.ιπ.)
 ΢πκπεξηιακβάλεηαη ζηηο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο ηεο Δ.Δ. πνπ έρνπλ
πξνεηνηκαζηεί γηα λα ππνζηεξηρζνχλ ηα θξάηε κέιε θαηά ηελ
αλάπηπμε ησλ πξνγξακκάησλ πξφιεςεο ησλ απνβιήησλ
28

30. Θέκαηα πξνο ΢πδήηεζε (3)
Κένηπα Δπιζκεςών – Αναβάθμιζηρ
ππορ Δπανασπηζιμοποίηζη
 Σα θέληξα Δπηζθεπψλ – Αλαβάζκηζεο πξντφλησλ ή απνβιήησλ πξνο
Δπαλαρξεζηκνπνίεζε, ζε άιιεο πεξηπηψζεηο εληάζζνληαη ζηελ
έλλνηα ηεο πξφιεςεο, ελψ ζε άιιεο φρη.
 Όκσο, ζε αξθεηά Δζληθά ΢ρέδηα, αλεμάξηεηα αλ ηα ππάγνπλ ή φρη
επζέσο ζηελ έλλνηα ηεο πξφιεςεο, ηα ζεσξνχλ ρξήζηκν κνριφ γηα
ηελ πεξαηηέξσ εθαξκνγή πνιηηηθψλ πξφιεςεο.
 ΢πκπεξηιακβάλνληαη ζηηο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο ηεο Δ.Δ. πνπ
έρνπλ πξνεηνηκαζηεί γηα λα ππνζηεξηρζνχλ ηα θξάηε κέιε θαηά ηελ
αλάπηπμε ησλ πξνγξακκάησλ πξφιεςεο ησλ απνβιήησλ
29

31. Δπραξηζηψ γηα ηελ πξνζνρή ζαο!
30