θεωρία μουσικής

1. Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 1

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
 Ορισμός της μουσικής………………………………………………………. 3
 Οι ιδιότητες του ήχου……………………………………………………….. 4
 Ήχος-ακοή……………………………………………………………….......... 5-6
 Ύψος…………………………………………………………………………… 7
 Ένταση………………………………………………………………………… 8
 Χροιά…………………………………………………………………………… 9
 Διάρκεια………………………………………………………………………. 10
 Έκφραση………………………………………………………………………. 11
 Το φαινόμενο της συνήχησης………………………………………………. 12
 Επίλογος……………………………………………………………………....... 13
 Πηγές…………………………………………………………………………… 14
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 2

3. ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
• Ως μουσική ορίζεται η τέχνη που βασίζεται στην οργάνωση
ήχων με σκοπό τη σύνθεση, εκτέλεση και ακρόαση/λήψη ενός
μουσικού έργου, καθώς και η επιστήμη που επικεντρώνεται σε
θέματα συνδεόμενα με την παραγωγή, οργάνωση και λήψη
ήχων. Με τον όρο εννοείται επίσης και το σύνολο ήχων από το
οποίο απαρτίζεται ένα μουσικό κομμάτι.
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 3

4. ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ
 Οι βασικές ιδιότητες του ήχου είναι :
• ύψος
• Ένταση
 Οι δευτερεύουσες ιδιότητες είναι :
• Χροιά
• Διάρκεια
• Έκφραση
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 4

5. ΗΧΟΣ-ΑΚΟΗ
• Ο ήχος είναι :
 Μία μορφή ενέργειας
 Παλμικές δονήσεις }
Που δημιουργούνται όταν ένα οποιοδήποτε σώμα
τεθεί σε κίνηση ,σε κραδασμό από κάποια αιτία.
Όπως :
 Κρούση : χτύπημα της καμπάνας → κίνηση της
καμπάνας
 Τριβή : τριβή του δοξαριού πάνω στις χορδές
του βιολιού → κίνηση των χορδών
 Νύξη (τσίμπημα) : νύξη από την πένα των
χορδών → κίνηση των χορδών του μαντολίνου /
κιθάρας
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 5

6. ΗΧΟΣ-ΑΚΟΗ
Τα ηχητικά κύματα
που
ξεκινούν από τους παλμούς του ηχογόνου
σώματος (π.χ. καμπάνα)
μεταδίδονται σφαιρικά προς όλες τις κατευθύνσεις
με αρκετά μεγάλη ταχύτητα
μέσω του αέρα και άλλων σωμάτων
φτάνουν και προσκούν στη μεμβράνη του ακουστικού μας
τυμπάνου
και θέτουν σε ενέργεια τον μηχανισμό της ακοής
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 6

7. ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΎΨΟΣ
• Είναι η ιδιότητα του ήχου που μας κάνει να ξεχωρίζουμε αν ένας ήχος
είναι ψηλός ή χαμηλός.
1) ψηλός (λεπτόφωνος) (π.χ. μία λεπτή , μικρή , καλά τεντωμένη χορδή
παράγει πολύ λεπτό ήχο).
2) χαμηλός (βαθύφωνος) (π.χ. μία μεγάλη, παχύτερη και όχι υπερβολικά
τεντωμένη χορδή παράγει ένα βαθύτερο ήχο).
(1) το σχήμα του
(2)το μέγεθος του
Ηχογόνο σώμα (3)τη μάζα του
ανάλογα με (4)το είδος του υλικού του}Παράγει παλμούς που
αντιστοιχούν σε ένα ήχο
Οξύτεροι ήχοι
(περισσότεροι παλμοί)
Βαθύτεροι ήχοι
(λιγότεροι παλμοί)
↔ΣΤΟ ΙΔΙ0 ΚΛΑΣΜΑ
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 7

8. ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΈΝΤΑΣΗ
Ένταση είναι η δυναμική απόδοση της μουσικής.
Όσο εντονότερη είναι η αιτία που θα προκαλέσει παλμούς σε ένα ηχογόνο σώμα,
τόσο μεγαλύτερου πλάτος παλμούς θα παράγει αυτό.
Έτσι ο παραγόμενος ήχος είναι εντονότερος.
Η ένταση του ήχου εξαρτάται
από το πλάτος του παλμού που παράγεται
από κάθε ηχογόνο σώμα
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 8

9. ΧΡΟΙΑ
ΦΑ
• Η χροιά του ήχου αποτελείται από όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν
ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο ένα ήχο.
• Η χροιά ενός ήχου βοηθά τον ακροατή
να προσδιορίσει την ταυτότητα της πηγής του ήχου·
• μας βοηθά, με άλλα λόγια, να δώσουμε μια απάντηση στην ερώτηση
"ποιός/τί παράγει τον εν λόγω ήχο."
• Ως επακόλουθο, ο ακροατής μπορεί να διαφοροποιήσει δύο πηγές που
παράγουν παρόμοιους ήχους.
• Για παράδειγμα, δύο μουσικά όργανα (μία κιθάρα και ένα πιάνο) που
παίζουν την ίδια νότα στην ίδια ένταση, γίνονται διακριτά εξαιτίας της
χροιάς των ήχων που παράγουν.
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 9

10. ΔΙΑΡΚΕΙΑ
• Η διάρκεια του ήχου εξαρτάται από τη διάρκεια και την ένταση της αιτίας
που τον προκαλεί.
• Η διάρκεια ορίζει τον συνολικό χρόνο για τον οποίο ένας ήχος γίνεται
αντιληπτός
• Τη διάρκεια τη μεγαλώνουν άλλοι δύο παράγοντες :
1) Η διάρκεια απόσβεσης του ήχου
2) Ο χρόνος αντήχησης του χώρου μέσα στον οποίο δημιουργείται ένας ήχος
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 10
Το θέατρο της Επιδαύρου είναι
χτισμένο έτσι ώστε να έχει τέλεια
ακουστική

11. ΕΚΦΡΑΣΗ
Έκφραση ως ιδιότητα του ήχου προκύπτει από το γεγονός ότι
ο συνδυασμός όλων των πιο πάνω ηχητικών παραμέτρων μπορεί να κάνει
τους ήχους να αποδοθούν με διαφορετικούς τρόπους.
Μικρές διαφοροποιήσεις/μεταβολές σε μία από τις παραμέτρους π.χ.
 Χροιάς ,
 Έντασης,
 Διάρκειας του ήχου,
μπορούν να
αλλάξουν εντελώς αυτό που εκφράζει ένα μουσικό κομμάτι.
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 11

12. ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΝΗΧΗΣΗΣ
 Η ανθρώπινη ακοή έχει την εξαιρετική ικανότητα να συλλαμβάνει
ταυτόχρονα διαφόρους ήχους
διαχωρίζοντας τους και αναγνωρίζοντας τους
ως προς
το ύψος ή την ένταση ή τη χροιά ή τη διάρκεια ή την έκφραση τους.
 Στη μουσική συνήχηση είναι το ταυτόχρονο άκουσμα δύο ή περισσότερων
μουσικών φθόγγων/ήχων.(π.χ. πολλά μουσικά όργανα μαζί)
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 12
ΑΚΟΥΩ
ΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ ΝΑ
ΠΑΡΑΔΙΔΕΙ ΜΑΘΗΜΑ
ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ
ΜΙΛΟΥΝ
}ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΙΓΜΗ
π.χ.

13. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 13
 Το κάθε μουσικό κομμάτι είναι μοναδικό επειδή αξιοποιεί διαφορετικά τη
κάθε ιδιότητα του ήχου
Αυτό σημαίνει για μένα ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

14. ΠΗΓΕΣ
Σ Τ Υ Λ Ι Α Ν Ο Σ Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Υ 14