2. Εμφανίστηκε για πρώτη
φόρα στην Αγγλία, στη
Γερμανία και στη Γαλλία
από τα τέλη του 18ου
αιώνα μέχρι τα μέσα του
19ου.
3. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα:
• η άρνηση του ορθολογικού
πνεύματος και η αμφισβήτηση της
τυποποίησης του κλασικισμού,
• η στροφή προς τη φαντασία και το
συναίσθημα,
• το απόλυτο, το συγκινησιακό, το
ιδανικό και το υπερβολικό
4. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα:
• η επιστροφή στη φύση και το
παρελθόν
• η διάθεση απαισιοδοξίας,
μελαγχολίας και νοσταλγίας
• η τάση για το παράδοξο, το
υπερφυσικό, το εξωτικό, το
μυστηριώδες, το όνειρο, το ασαφές
και το συγκεχυμένο.
5. Ως προς τη μορφή και τα
εκφραστικά μέσα
χαρακτηρίζεται από :
• έντονο ρυθμό
• συνήθως έμμετρο στίχο (με
στροφές, μέτρο,
ομοιοκαταληξία)
6. Ως προς τη θεματογραφία
χαρακτηρίζεται από:
• την έμφαση προσωπικών συναισθημάτων
του «εγώ» του ήρωα ή του δημιουργού,
• το θεό και τη θρησκευτικότητα, τις
περιπέτειες, τον ηρωισμό και τους αγώνες
για ελευθερία
• τον έρωτα που συνήθως παρουσιάζεται
εξιδανικευμένος, μελαγχολικός,
ανολοκλήρωτος και καταδικασμένος,
• το θάνατο και το πένθος,
7. Ως προς τη θεματογραφία
χαρακτηρίζεται από:
• θέματα των μεσαιωνικών ευρωπαϊκών
θρύλων, την παράδοση,
• τα υποβλητικά σκηνικά, όπως τα σκιερά
δάση, τις μυστηριώδεις λίμνες και ποτάμια,
τη θάλασσα, την ομίχλη, τον άνεμο,
(γενικά) τοπία, τα ερείπια, τους
αρχαιολογικούς χώρους, τα νεκροταφεία,
τους τάφους, τις μακάβριες εικόνες
θανάτου, κτλ.
8. ΠΟΙΗΜΑ (σχεδίασμα β΄)
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ
Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
Κι όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε.
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
Και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
Κι ολόλευκο εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα,
Έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
Που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·
Το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη,
Η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι·
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει·
Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει.
Τρέμ’ η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της.
9. Στο απόσπασμα 2 παρουσιάζεται η
φύση στην ομορφότερή της ώρα, την
άνοιξη. Την άνοιξη όλα
ανανεώνονται, η ομορφιά της φύσης
κατακλύζει τα πάντα, ενώ παντού
επικρατεί η εύθυμη διάθεση, η χαρά
και το κέφι. Μπροστά σ' αυτό το
θαύμα της αναγέννησης της φύσης, η
αγάπη των πολιορκημένων για τη
ζωή γίνεται μεγαλύτερη, ενώ η ιδέα
του θανάτου βαριά και ασήκωτη.
10. Η φύση λοιπόν, μ' αυτή την ανοιξιάτικη
έκρηξη ομορφιάς της, γίνεται ένας
"πειρασμός", μια πρόκληση που
δελεάζει τους πολιορκημένους, καθώς
τους καλεί στη ζωή. Είναι φυσικό οι
πολιορκημένοι, που αισθάνονται το
θάνατο πολύ κοντά τους, να
απελπίζονται και να λυπούνται ακόμη
περισσότερο, όταν βλέπουν γύρω τους
τη φύση στολισμένη με όλες τις
ομορφιές της, όπως είναι την άνοιξη.
11. Διότι ο θάνατος σε μια τέτοια
εποχή πολλαπλασιάζεται και
είναι σαν να πεθαίνει ο
άνθρωπος όχι μια αλλά χίλιες
φορές. Έτσι, η ψυχή τρέμει και
για μια στιγμή παρασύρεται
από την ομορφιά και τη γλύκα
της ζωής, με κίνδυνο να
ξεχάσει το χρέος προς την
πατρίδα.
12. Διονύσιος Σολωμός
Έχει έντονο ρυθμό
Παρουσιάζει τα τοπία της φύσης σε
συνδυασμό με την ψυχολογία των
ανθρώπων και τα συναισθήματά τους
Κυριαρχεί το συναίσθημα, η επιστροφή
στη φύση και το παρελθόν καθώς και μια
διάθεση απαισιοδοξίας και μελαγχολίας,
αλλά και νοσταλγίας για τα περασμένα
Χρησιμοποιεί στην περιγραφή των
τοπίων πολύ παραστατικές εικόνες
13. Καταλαβαίνουμε ότι το συγκεκριμένο
απόσπασμα είναι ρομαντικό, διότι
παρουσιάζεται ο έρωτας
(προσωποποιημένος) , τα
συναισθήματα των ανθρώπων και
επειδή χρησιμοποιούνται διάφορες
εικόνες. Συγκεκριμένα 4 εικόνες,
πραγματικές πια και όχι φανταστικές:
Οι 3 είναι από τον κόσμο των
έμψυχων και η 4η από τον κόσμο των
ανόργανων πραγμάτων.
14. 1η εικόνα
παρουσιάζει ένα κοπάδι λευκά πρόβατα και το
είδωλο τους πάνω στην επιφάνεια της
θάλασσας καθώς ενώνεται με τις ομορφιές του
ουρανού, που καθρεφτίζονται κι αυτές στο
νερό
στην εικόνα υπάρχει κίνηση (κινούμενο) και
ήχος( βελάζει).
αξιοσημείωτος είναι ο συσχετισμός των τριών
στοιχείων της φύσης, βουνού, θάλασσας και
ουρανού, αφού ο ποιητής παρομοιάζει το
λευκό κοπάδι των προβάτων ως προς το
σχήμα του με λευκό βουναλάκι, σχήμα το
οποίο καθρεπτίζεται πάνω στα νερά της
θάλασσας, σμίγοντας με την ομορφιά του
ουρανού.
15. 2η εικόνα
παρουσιάζει μια γαλάζια πεταλούδα,
από τη μια να είναι βιαστική και να
καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης του
Μεσολογγίου και από την άλλη να
κοιμάται μέσα σ΄ έναν ευωδιαστό άγριο
κρίνο.(οσφρητική εικόνα)
3η εικόνα
ένα μικρό και ασήμαντο σκουλήκι σε
στιγμές χαράς και ευτυχίας.
16. 4η εικόνα
εδώ έχουμε τα άψυχα της φύσης (μαύρη
πέτρα) και τα νεκρά (ξερό χορτάρι), που
μετουσιώνονται σε πανέμορφα
(ολόχρυσα).
η εικόνα αυτή όπως και η προηγούμενη,
υποδηλώνουν ότι και τα πιο απλά,
ασήμαντα πλάσματα, όπως το σκουλήκι,
ακόμα και τα ανόργανα, όπως η πέτρα και
τα χόρτα, τώρα την άνοιξη αποκτούν
εξαιρετική ομορφιά, γεγονός που κάνει
ακόμη πιο δύσκολα τον αγώνα των
πολιορκημένων.
