Εφηβεύω , Μέρος α'
•
2 likes•1,064 views
Παρουσίαση κύριων σημείων Ερευνητικής Εργασίας Α Τετραμήνου
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Εφηβεύω , Μέρος α'
Similar to Εφηβεύω , Μέρος α' (20)
More from Μaria Demirakou
More from Μaria Demirakou (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
Εφηβεύω , Μέρος α'
- 1. 1o Γενικό Λύκειο Σπάρτης Ερευνητική εργασία «Εφηβεύω!» Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Δεμοιράκου Μαρία Σπάρτη Ιανουάριος 2013
- 2. Η Ερευνητική Ομάδα Οι Μαύροι ΑΛΕΞΗ ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ ΓΙΟΥΡΟΥΚΗ ΣΟΦΙΑ ΜΠΟΥΓΑΔΗ ΑΝΤΩΝΙΑ ΝΙΑΡΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΑΛΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Τα Στρουμφάκια ΤΣΑΓΚΑΡΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ-ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΝΕΣΤΟΡΑ ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ-ΜΑΡΙΑ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ Οι Pokemon ΚΟΥΜΟΥΤΣΙΔΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΥ ΑΘΗΝΑ ΤΣΕΚΙΤΣΙ ΜΑΡΙΟΣ ΧΡΥΣΑΔΑΚΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΟΡΦΥΡΗ ΙΩΑΝΝΑ Τα αρκουδάκια της αγάπης ΠΕΤΡΟΥΛΙΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΟΥΧΛΕΡΗ ΛΕΜΟΝΙΑ ΧΟΥΜΠΑΥΛΗ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΝΑ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ ΔΟΜΝΑ 2
- 4. Η επίσκεψη μας στο Κέντρο Πρόληψης Εξαρτησιογόνων Ουσιών 4
- 7. Βασικοί στόχοι της εργασίας μας • Να ορίσουμε και να περιγράψουμε την ηλικία της εφηβείας σε όσο γίνεται περισσότερα επίπεδα • Να διερευνήσουμε όλες τις αλλαγές που συμβαίνουν σε βιολογικό, ψυχολογικό, κοινωνιολογικό επίπεδο • Να ενημερώσουμε και να ενημερωθούμε για τα προβλήματα και τους κινδύνους της εφηβείας. 7
- 8. Βασικοί στόχοι της εργασίας μας • Να βρούμε έγκυρες και σαφείς απαντήσεις για απορίες που έχουν όλοι οι έφηβοι και αφορούν τον ερωτισμό και την σεξουαλικότητα τους • να αναπτύξουμε την αυτογνωσία μας, να αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση βασισμένη στη γνώση • Να ενημερώσουμε τους συνομηλίκους μας 8
- 9. Τι είναι εφηβεία; • η τελευταία φάση ανάπτυξης του ατόμου πριν την οριστική είσοδο του σε αυτό που αποκαλούμε ωριμότητα ή ενήλικη ζωή. Είναι η περίοδος κατά την οποία το άτομο , θεωρητικά τουλάχιστον , δεν ανήκει πλέον στην παιδική ηλικία , αλλά ούτε και στην κανονική ενήλικη ζωή. • μία μεταβατική περίοδος • η φάση της πρώιμης νεότητας , όπου το άτομο διακατέχεται από πάθος και παρορμητικότητα που το οδηγεί σε παράτολμες ή επιπόλαιες πράξεις. 9
- 10. Οι περίοδοι της εφηβείας • Προεφηβεία ( 11ος – 13ος χρόνος) όπου αρχίζουν να συντελούνται οι πρώτες διαφοροποιήσεις από την παιδική ηλικία • Κυρίως εφηβεία (13ος / 14ος – 18ος χρόνος ) όπου συντελούνται οι πραγματικές βιοσωματικές και ψυχολογικές αλλαγές της εφηβείας • Όψιμη εφηβεία ( 18ος – 20ος χρόνος) όπου οι αλλαγές αποκρυσταλλώνονται οριστικά αλλά το άτομο δεν έχει ακόμη για διάφορους λόγους, εισέλθει στην πλήρη ωριμότητα. 10
- 11. Οι Αλλαγές σε σωματικό επίπεδο • Στη σωματική ανάπτυξη αναφερόμαστε στο περίφημο «αυξητικό τίναγμα» (αλλαγή βάρους , ύψους και μορφή σώματος) και • στην έναρξη του φαινομένου της ήβης μετάβαση στη σεξουαλική ωριμότητα). 11
- 12. ΑΓΟΡΙ ΚΟΡΙΤΣΙ Ταχεία αύξηση του ύψους Εμφανίζονται τρίχες στη περιοχή της ήβης, στις μασχάλες και στο άνω χείλος Εμφανίζονται τρίχες σε όλο το σώμα και στο πρόσωπο Η φωνή τους γίνεται βαθύτερη Χάνουν βάρος και οι μύες μεγαλώνουν Οι ώμοι ανοίγουν και ο θώρακας φαρδαίνει Εμφανίζουν ακμή Ιδρώνουν περισσότερο Αναπτύσσονται οι όρχεις και το πέος Αρχίζουν να εκσπερματώνουν Το ύψος αυξάνεται μέχρι την ηλικία των 19 Ψηλώνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα Τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους αλλάζουν Οι γοφοί τους γίνονται φαρδύτεροι Εμφανίζονται τρίχες στις μασχάλες Οι γλουτοί στρογγυλεύουν Αναπτύσσονται τα αναπαραγωγικά όργανα Ιδρώνουν περισσότερο Εμφανίζουν ακμή Εμφανίζεται η έμμηνος ρύση Το ύψος αυξάνεται μέχρι την ηλικία των 16 12
- 13. Αλλαγές σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο Ο έφηβος βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπος με μια αμφιταλάντευση ανάμεσα στην αυτονομία και στην εξάρτηση , ανάμεσα στην ενήλικη και στη παιδική ζωή. Η αμφιταλάντευση αυτή σε συνδυασμό με τις σωματικές και ψυχικές αλλαγές πυροδοτούν μια σειρά από ψυχολογικές αντιδράσεις τις οποίες συνήθως οι έφηβοι θεωρούν πολύ σοβαρές και ανυπέρβλητες. 13
- 14. Συνήθη συναισθήματα και ψυχολογικές αντιδράσεις είναι : • Επιθυμία να μείνει μόνος • Αντιδραστική ή εχθρική στάση προς τους άλλους • Αποστροφή για την εργασία • Υπεραπασχόληση με το σεξ • Έλλειψη συντονισμού στις κινήσεις • Υπέρμετρη αιδημοσύνη • Ανία • Έλλειψη αυτοπεποίθησης • Νευρικότητα – Ανησυχία • Ονειροπόληση • Αυξημένη ευσυγκινησία • Οργή και θυμός 14
- 15. Αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο Σε αυτό το επίπεδο αναφερόμαστε στην κοινωνικότητα , την κοινωνική ταυτότητα και τις κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται κατά την εφηβική ηλικία μεταξύ των ατόμων. Όταν το άτομο μπαίνει στην εφηβική ηλικία οι σχέσεις του με τους γονείς , τους καθηγητές , τους άλλους ενηλίκους , τα αδέρφια του , τους συνομηλίκους καθώς και οι σχέσεις του με το άλλο φύλο αλλάζουν και εξελίσσονται. 15
- 16. Σχέσεις με γονείς Η ζωή μέσα στο σπίτι κατά την περίοδο της εφηβείας κυλά με καβγάδες , διαφωνίες και συγκρούσεις. Ο έφηβος αμφισβητεί και διαμαρτύρεται για κάθε κανόνα , περιορισμό ή απαγόρευση και διακατέχεται από μία έντονη ανάγκη «απεξάρτησης» . Θέλει να διευθετεί τον προσωπικό του χώρο και χρόνο , να επιλέγει τους φίλους και τον τρόπο διασκέδασης του και να έχει ελευθερία στα λόγια και στις πράξεις του. 16
- 17. Σχέσεις με συνομηλίκους Κατά την εφηβεία το άτομο θα αρχίσει να περνάει περισσότερο χρόνο έξω από το σπίτι συμμετέχοντας ή προσπαθώντας να περάσει στις ομάδες φιλίας στις οποίες επιθυμεί να ανήκει. Κάθε έφηβος προσπαθεί να «επιβεβαιώσει» τη ταυτότητα του , είτε επιβαλλόμενος δυναμικά είτε αναλαμβάνοντας κάποιους ρόλους για να κερδίσει τη συμπάθεια και την εκτίμηση των άλλων διότι κανείς δεν θέλει να αισθάνεται αποκομμένος . 17
- 18. Σχέσεις με το άλλο φύλο Κατά τη διάρκεια της εφηβικής ηλικίας αρχίζει ζωηρό το ενδιαφέρον των εφήβων για το άλλο φύλο. Οι νέοι κατά κανόνα αρχίζουν να δημιουργούν δεσμούς με άτομα του αντίθετοι φύλου γύρω στα 14 με 15 τους χρόνια. Οι σχέσεις μεταξύ τους στην αρχή είναι επιφανειακές όμως σιγά – σιγά γίνονται όλο και πιο απαιτητικές και επιλεκτικές. Ο έρωτας τους ενθουσιάζει και πυροδοτεί τη σωματική επαφή, η οποία μπορεί να είναι δυο μορφών. Τα απλά χάδια και φιλιά ή η ολοκληρωμένη σεξουαλι.κή σχέση. 18
- 19. ΕΦΗΒΕΥΩ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (α) Ο ρόλος της οικογένειας Καθώς μπαίνουμε στην περίοδο της εφηβείας, η επιρροή των γονιών ριζώνει στην προσωπικότητά μας , προδιαγράφει το χαρακτήρα μας και δεν πρόκειται να εξασθενίσει μέχρι να πεθάνουμε. Η στάση τους απέναντι στη ζωή και ο χαρακτήρας τους αποτελούν κομμάτι του δικού μας , αυτού που είμαστε και αυτού που αισθανόμαστε. Ξαφνικά γονείς και παιδιά μοιάζουν να μιλούν διαφορετική γλώσσα. Ο ένας λέει κάτι κι αμέσως ο άλλος λέει το αντίθετο. Οι γονείς ουσιαστικά αποιδανικοποιούνται από τους εφήβους και πενθούν για την απώλεια του γονεϊκού τους ρόλου και των ικανοποιήσεων που τους πρόσφερε η εξάρτηση των παιδιών από το πρόσωπό τους. 19
- 20. (β) Ο έφηβος μέσα στην οικογένεια Καθώς ο νέος μπαίνει στη περίοδο της εφηβείας γίνεται ευερέθιστος απέναντι στους γονείς και στα αδέρφια και κριτικάρει τους κανόνες που διέπουν τη συμβίωση μέσα στο σπίτι. Ακόμα και ο πιο υπάκουος νέος μπορεί να γίνει επιθετικός. Απεχθάνεται να ακούει τους γονείς του να ασκούν κριτική στις πράξεις ή στις επιλογές τους διότι έτσι προσβάλλουν το αίσθημα αυτονομίας και αξίας του. Ο καθημερινός ρυθμός αποτελεί αντικείμενο διαμάχης και σύγκρουσης. Ωστόσο ο νέος θα έδινε και τη ζωή του για να υπερασπιστεί τη μητέρα του, αν χρειαζόταν. Ταυτόχρονα, όμως, και μόνο η παρουσία της μέσα στο δωμάτιο τον εκνευρίζει. Αυτή η αλλεργία απέναντι στους γονείς οφείλεται κυρίως σε μια εσωτερική διαμάχη αντικρουόμενων συναισθημάτων μέσα στο νέο. Θέλει τους γονείς του, θέλει να είναι μαζί τους, να αισθάνεται ότι τον αγαπούν και ότι είναι σημαντικός γι’ αυτούς, αλλά ταυτόχρονα αυτή η εικόνα αγάπης, στοργής και εξάρτησης τον ενοχλεί πάρα πολύ. 20
- 21. (γ) Η επιρροή των γονιών στο χαρακτήρα και στην ψυχολογία του νέου Όταν οι γονείς είναι ικανοί να προσφέρουν στα παιδιά τους ψυχολογική και συναισθηματική σταθερότητα και να τα αναθρέψουν σε ένα περιβάλλον στο οποίο θα τους μεταδώσουν τις αξίες της ζωής, τότε τα παιδιά ως ώριμοι ενήλικες θα είναι ικανοί να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις και στις δυσκολίες της ζωής και θα έχουν καλή σχέση όχι μόνο με τον εαυτό τους αλλά και με τους άλλους. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που η ανατροφή των παιδιών είναι περίπλοκη. Αυτό συμβαίνει στις μονογονεϊκές οικογένειες που δυστυχώς το παιδί μεγαλώνει χωρίς πατέρα ή μητέρα λόγω απώλειας ή χωρισμού και στην περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας. Και οι δύο αυτές περιπτώσεις έχουν τρομερές συνέπειες στη ψυχολογία του εφήβου. 21
- 22. Εφηβεύω και σχολείο (α) Ο ρόλος του σχολείου Το σχολείο έχει πολύ σημαντική θέση στη ζωή ενός νέου. Η λειτουργία του και ο ρόλος του είναι πολλαπλός. • Εφοδιάζει το άτομο με επαρκείς γνώσεις και πληροφορίες • Το κατευθύνει επαγγελματικά • Συμβάλλει στη διαμόρφωση της ολοκληρωμένης προσωπικότητας του • Κοινωνικοποιείται 22
- 23. (β) Σχολική επίδοση Οι σχολικές επιδόσεις δείχνουν την ικανότητα του μαθητή να φέρει σε πέρας τις υποχρεώσεις του έγκαιρα , να απομνημονεύει τις πληροφορίες που το σχολείο θεωρεί σημαντικές , να γράφει σωστά ,να καταλαβαίνει αυτά που διαβάζει και να συμπεριφέρεται καλά. Το αποτέλεσμα όλων αυτών αποτυπώνεται στους βαθμούς του ,οι οποίοι αποτελούν βασικό κομμάτι της ζωής του. Η επίδοση των μαθητών είναι συνέπεια μιας σειράς συντελεστών που συνδέονται αναπόφευκτα και αλληλεξαρτώνται. H κοινωνική προέλευση, η φυλετική διάκριση, η οικονομική κατάσταση, η γονική φροντίδα, η γνωστική υποδομή, τα βιβλία, οι καθηγητές, ακόμα και οι συμμαθητές συντελούν στη σχολική επιτυχία ή αποτυχία. 23
- 24. (γ) Οι συμμαθητές Ο «άλλος» και το βλέμμα του άλλου αποτελούν σημαντικό παράγοντα για τη συγκρότηση της ψυχολογίας. Όταν οι έφηβοι νιώθουν το βλέμμα των συμμαθητών τους καρφωμένο πάνω τους προσπαθούν να αλλάξουν έτσι ώστε να προσαρμοστούν και να γίνουν αποδεκτοί. Αυτή η αλλαγή μπορεί να έχει θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα στη σχολική επίδοση. 24
- 25. (δ) Οι γονείς Οι γονείς μπορούν να επηρεάσουν πολύ την απόδοση των παιδιών τους στο σχολείο διότι με τη στάση , το ενδιαφέρον και τη διαρκή συμμετοχή τους δείχνουν ότι το σχολείο είναι σημαντικό και πρέπει να λαμβάνεται υπ ‘ όψιν . Όταν το παιδί μπαίνει στην εφηβεία , οι γονείς πρέπει να δώσουν σωστή μάχη για να μπορέσουν να το ελέγξουν σωστά και όχι καταπιεστικά στα μαθήματα του. 25
- 26. (δ) Οι καθηγητές Οι μαθητές διαχωρίζουν τους καθηγητές τους σε «προσφιλείς» και «αντιπαθείς» ανάλογα με τη συμπεριφορά τους στη τάξη. Έτσι η στάση του μαθητή απέναντι σε ένα μάθημα και η απόδοση του είναι ανάλογη της στάσης του απέναντι στον καθηγητή 26
- 27. (ε) Υποχρεώσεις-Φροντιστήρια-Πίεση Σχολείο, φροντιστήριο, ξένες γλώσσες, ιδιαίτερα μαθήματα, διάβασμα και το αποτέλεσμα είναι παιδιά και έφηβοι στην Ελλάδα να εργάζονται συνολικά... 80 ώρες την εβδομάδα. Συνέπεια αυτής της παιδαγωγικής μεθόδου είναι ότι οι Έλληνες έφηβοι κουράζονται τόσο πολύ, που πλέον έχει αρχίσει να επηρεάζεται και η κατάσταση ψυχικής και σωματικής υγείας τους. Σύμφωνα με στατιστικές • οι επτά στους δέκα μαθητές (ποσοστό 68%) δηλώνουν ότι στο σχολείο νιώθουν κούραση • οι έξι στους δέκα (58%) πίεση, • οι πέντε στους δέκα (53%) πλήξη • μόλις ο ένας στους τρεις (27%) νιώθει ευχαρίστηση. 27
- 28. (στ). Επαγγελματικός προσανατολισμός Ο επαγγελματικός προσανατολισμός των νεαρών ανθρώπων δεν είναι εύκολο θέμα. Στο λύκειο οι έφηβοι είναι υποχρεωμένοι να διαλέξουν ανάμεσα σε τρείς κατευθύνσεις καθεμία απ’ τις οποίες περιέχει μαθήματα πάνω στα οποία οι μαθητές θα εξεταστούν στο τέλος της τρίτης λυκείου με τη διαδικασία των πανελληνίων. Οι κατευθύνσεις είναι οι εξής : η θετική , η θεωρητική και η τεχνολογική. Ωστόσο ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων μαθητών έχει αμφιβολίες για την επιλογή του μέχρι και την τελευταία τάξη του λυκείου. 28
- 29. Αξέχαστα χρόνια!!! Παρά την πίεση και την κούραση που δέχονται στο σχολείο , οι μαθητές μέσα σ αυτό κάνουν τις πρώτες τρέλες τους , ξεπερνάνε λίγο – λίγο τον εαυτό τους , ερωτεύονται και νιώθουν ότι ωριμάζουν. Το σχολείο στην πραγματικότητα είναι η ίδια τους η εφηβεία και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μαθητικά τα χρόνια σημαδεύουν κάθε έφηβο για την υπόλοιπη ζωή του. Είναι χρόνια αξέχαστα και μοναδικά.! 29
- 30. ΕΦΗΒΕΙΑ ΜΕ ΦΙΛΟΥΣ, ΠΑΡΕΑ ΚΑΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ Η φιλία είναι το πρώτο συναίσθημα που εμφανίζεται προπάντων κατά την πρώτη συναισθηματική φάση της εφηβείας. Είναι το συναίσθημα της αμοιβαίας και άδολης αφοσίωσης δύο ψυχών, που , μέσα στην θύελλα των ψυχοβιολογικών αναστατώσεων και συναισθηματικών συγχύσεων, ψάχνουν να βρουν τον όμοιο τους, το στήριγμα τους, εφόσον, συνήθως έχουν την ίδια ηλικία, το ίδιο φύλλο άρα τα ιδία προβλήματα, που θα εμπιστευτούν, θα στηριχτούν και θα πάρουν και θα δώσουν βοήθεια για την γνώση και την λύση κοινών και δύσκολων προβλημάτων της εφηβείας. 30
- 31. Η σημασία της φιλίας για την εφηβεία Είναι απολύτως απαραίτητη κυρίως στην περίοδο κατά την οποία αλλάζουν οι σχέσεις που έχουμε με την οικογένεια μας. Η πραγματική φιλία δηλαδή αυτό που μπορεί να διατηρηθεί , αρχίζει όταν μπορούμε να πούμε στον άλλον «Δεν είσαι σαν εμένα ,έχεις δίκιο να είσαι όπως είσαι» Φίλους έχουμε πολλούς . Οι αληθινοί φίλοι όμως είναι σπάνιοι. Είναι ωραίο να έχουμε φιλίες με διαφόρους ανθρώπους κυρίως όταν μοιραζόμαστε τις ίδιες δραστηριότητες . Η πραγματική φιλία μας δίνει την δύναμη να οραματιστούμε και να δεσμευτούμε. Γι' αυτό ίσως όλοι οι έφηβοι λένε ότι η φιλία είναι το πιο σημαντικό πράγμα στην ζωή τους .(Φρανσουαζ Ντολτο / Κατριν Ντολτο-Τολιτς) 31
- 32. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ Είναι ανησυχητικό να βλέπει κάνεις έναν έφηβο απομονωμένο, να μην συναντά άλλους νέους της ηλικίας του και ο όποιος να παραμένει σταθερά συνδεδεμένος και περιορισμένος στο οικογενειακό του περιβάλλον. Οι ομάδες είναι ένας τρόπος συναλλαγής των διαφόρων πληροφοριών που έχει ο καθένας στο πλαίσιο της δικής του οικογενείας , είναι ο τόπος που πραγματοποιούνται οι δραστηριότητες και που βιώνεται ο ελεύθερος χρόνος, όπως και τα προσωπικά ενδιαφέροντα που ο έφηβος μεταδίδει στους συνομηλίκους του 32
- 33. Στην παρέα δεν γίνονται όλοι δεκτοί. Οι παρέες των νέων έχουν μια τάση προς τον σνομπισμό , προς την διάκριση των τάξεων , τον διαχωρισμό των ανθρώπων σε κατηγορίες που δεν μπορούν να αναμειχτούν. Οι νέοι που αποτελούν μια παρέα αισθάνονται μοναδικοί , διαφορετικοί και θέλουν να τονίζουν όλα εκείνα τα στοιχειά με τα οποία τους διαφοροποιούν από τους άλλους πχ. (με τον τρόπο που μιλούν ,ντύνονται , λένε αστεία και αλλά) (Τζαίημς Άρθουρ Χάντφηλντ 1962) Η ταύτιση με έναν από τους όμοιους του , που έχει τα ιδία προβλήματα , τις ίδιες αμφιβολίες , τις ίδιες ανησυχίες , τους ιδίους ενθουσιασμούς και τις ίδιες αντιδράσεις του δίνει την δυνατότητα να βρει ο έφηβος στοιχεία του εαυτού του σε αυτόν και να μοιραστεί μαζί του αισθήματα που είναι βαριά για να τα αντέξει μόνος του. 33
- 34. Η αρνητική όψη της παρέας Κάποιες φορές οι παρέες αποτελούν και έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες κίνδυνου της εφηβείας . Μπορεί να αρχίσει την κατανάλωση προϊόντων για να λειτουργεί σαν τους άλλους , ώστε να γίνει 100% μέλος της ομάδας . Σε αυτήν την ηλικία , το να είναι κάποιος απομονωμένος , το να αρνείται η να αποφεύγει κάθε επαφή , κάθε σχέση με τρίτους , διατηρεί μια αναστολή η μια ντροπαλότητα που κινδυνεύει να εξελίχθη σε μια κοινωνική φοβία και στη χειρότερη περίπτωση σε διαταραχές της συμπεριφοράς που θέτουν σε κίνδυνο την περαιτέρω ανάπτυξη του . (Μπρακονε Αλαιν/Μαρτσελι Ντανιελ 1999) 34
- 35. Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο Μαθητές του Δημοτικού Μαθητές του Γυμνασίου Μαθητές λυκείου Ασχολούμαι με τον αθλητισμό 15% 30% 26% Βλέπω τηλεόραση, βίντεο, ακούω ραδιόφωνο 23% 24% 21% Διαβάζω εξωσχολικά βιβλία, ζωγραφίζω 16% 14% 12% Δεν έχω ελεύθερο χρόνο 8% 12% 18% Παίζω με παιχνίδια 31% 5% 1% Πηγαίνω βόλτα ή καφετέρια 2% 7% 14% Ασχολούμαι με Η/Υ 4% 6% 3% Πηγαίνω σινεμά ή θέατρο 1% 2% 3%
- 36. Οι Μαύροι Προβλήματα της εφηβείας Α) ΟΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Συνηθισμένη αιτία σύγκρουσης ανάμεσα στους γονείς και τους εφήβους είναι η «τυραννία της συνήθειας». Είναι συχνά δύσκολο για τους γονείς να καταλάβουν ότι το παιδί τους δεν είναι πια παιδί κι ότι κανόνες και κανονισμοί που ήταν κατάλληλοι όταν τα παιδιά τους ήταν πιο μικρά δεν είναι πια εφαρμόσιμοι. 36
- 37. 37 Β) ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Η κατάθλιψη Τα συμπτώματα κατάθλιψης περιλαμβάνουν: • θυμό, • εκνευρισμό, • ψυχοκινητική επιβράδυνση, • αργή ομιλία και σκέψη, • κλάμα, • απαισιοδοξία, • απώλεια ευχαρίστησης κλπ.
- 38. 38 Ηπιότερη μορφή της κατάθλιψης μπορεί να φανεί ως μια έλλειψη ψυχικής ενέργειας και ευεξίας. Στις πιο σοβαρές εκδηλώσεις οι έφηβοι τείνουν να είναι ευέξαπτοι και κακοδιάθετοι. Όταν αυτή βρίσκεται στη χειρότερη μορφή της • κοιμούνται λίγο, • χάνουν την όρεξή τους, • είναι συνέχεια κατηφείς, • απαθείς και χωρίς ζωντάνια. Οι έφηβοι, που (για οποιονδήποτε λόγο) έχουν κατάθλιψη νιώθουν • αβοήθητοι, • θλιμμένοι, • άχρηστοι • και μερικές φορές το βρίσκουν αδύνατο να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής.
- 39. 39 Γ) ΑΝΟΡΕΞΙΑ Ανορεξία είναι το σώμα που κραυγάζει όταν το άτομο δεν μπορεί να εκφραστεί. Έτσι, το σώμα ενός κοριτσιού, πολύ περισσότερο από αυτό ενός αγοριού, αποτελεί υποκείμενο και αντικείμενο διαφόρων αγωνιών και φροντίδας, κυρίως κατά την εποχή της ήβης. Και επιπλέον, το κορμί της γυναίκας, πολύ περισσότερο από αυτό του άντρα, εκτίθεται στα βλέμματα των άλλων. Η επιθυμία για αδυνάτισμα αποκτά παθολογικό χαρακτήρα όταν συνδυαστεί και με άλλες εσωτερικές συγκρούσεις, συχνές στην εφηβεία. Οι ρίζες του κακού είναι περίπλοκες, πολλαπλές και διαφορετικές στην κάθε έφηβη, και εξαρτώνται από • την προσωπικότητά της, • το ιστορικό της, • την ευθραυστότητά της, • την παρουσία ή όχι μιας τάσης κατάθλιψης, • κι υπό την ύπαρξη μιας νοητικής διάρθρωσης με ψυχωτικό ή νευρωτικό χαρακτήρα.
- 40. 40
- 41. 41 Δ) ΑΛΚΟΟΛ Οι έφηβοι που έχουν συνήθως δυσκολία στη χαλιναγώγηση των ορμών τους, εκδηλώνουν επιθετικότητα, και μάλιστα τα αγόρια υπερτιμούν συνήθως την αρρενωπότητά τους. Ο νέος που πίνει υπερβολικά φαίνεται πως έχει μια ιδιαίτερη ανάγκη να αισθανθεί δυνατός. Το ποτό λοιπόν αυξάνει το αίσθημα της δύναμης που νιώθει κανείς.
- 42. 42 Οι συνέπειες του αλκοόλ στη ζωή του εφήβου και ιδίως η κατάχρηση του οδηγούν σε σοβαρά προβλήματα π.χ.: • κακοποίηση, • χειροδικία, • σωματική επανάσταση, • βιασμοί, • τροχαία ατυχήματα
- 43. 43 και το μεγαλύτερο ποσοστό που φτάνει ως και το 80% είναι οι θάνατοι ανθρώπων που πριν το τέλος της ζωής τους είχαν καταναλώσει αρκετή ποσότητα αλκοολισμού. Οι οργανικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς του αλκοόλ και των ναρκωτικών είναι: - η αδεξιότητα, - η απώλεια ισορροπίας, - η κακή άρθρωση των λέξεων, - η οσμή του αλκοόλ, - η θολή όραση, - η βίαιη συμπεριφορά, - η παράνοια, - η απώλεια μνήμης, - η σοβαρή απώλεια βάρους, - το κοκκίνισμα ματιών, - η υπνηλία, - η μείωση όρεξης, - η κατάθλιψη, - η ναυτία, - η βία, - η επιθετικότητα, - η εχθρότητα, - η κυκλοθυμία, - η νευρικότητα, - ο βήχας, - η αδυναμία συγκέντρωσης.
- 44. 44
- 45. 45 Ε) ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εξάρτηση από τα ναρκωτικά είναι μια ψυχική κατάσταση που προκαλείται από την συχνή χρήση των ουσιών και εκδηλώνονται με μεταβολές στη συμπεριφορά και με μια έντονη ανάγκη για πρόσληψη της ουσίας προκειμένου να ξαναζήσει το άτομο την ψυχική κατάσταση που του προκαλεί η κατάσταση αυτή. Τα συμπτώματα αυτά, που αποδίδονται με τον όρο σύνδρομο στέρησης, πιέζουν για νέα πρόσληψη ουσίας, προκειμένου ο οργανισμός να λειτουργήσει και πάλι φυσιολογικά.
- 46. 46 Οι ναρκωτικές ουσίες διακρίνονται σε: • ψευδαισθησιογόνα • ουσίες διεγερτικές του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος • ουσίες κατασταλτικές του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
- 47. 47 ΣΤ) ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να οριοθετηθεί, αφού η εξάρτηση από το Ίντερνετ δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε ψυχιατρικά εγχειρίδια. Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες).
- 48. 48 Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης είναι: • ψυχοκινητική διέγερση, • εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού, • άγχος, • υπερβολικός χρόνος ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο • έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο, • όνειρα για το διαδίκτυο. • η μειωμένη επίδοση στο σχολείο • ο έφηβος δεν κοιμάται, • παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, • μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο. • απομονώνεται από την οικογένεια και τους φίλους του, • γίνεται επιθετικός, • μπορεί να κλέβει χρήματα από τους γονείς του για να παίζει. • δεν τρώει ή και το αντίθετο (παχαίνει πολύ).
- 49. 49
- 50. 50 Το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί σε εφήβους κατά την πρώιμη εφηβεία (10-14 ετών) ή και σε μικρότερη ακόμη ηλικία. Είναι πιο συχνό κατά την μέση εφηβεία (15-17 ετών), κατά την οποία οι έφηβοι πειραματίζονται και σταδιακά αυτονομούνται, καθώς και κατά την όψιμη εφηβεία (>17 ετών). Οι περισσότεροι εξαρτημένοι έφηβοι ασχολούνται με «παιχνίδια» στο σπίτι ή στα internet cafe.
- 51. 51 Οι πιθανές συμπεριφορές είναι τα παιδιά και οι έφηβοι με «εθισμό» να ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με το διαδίκτυο και μπορεί: • Να γίνουν βίαιοι με τους γονείς ή τους φίλους τους • Να μένουν χωρίς ύπνο, νερό ή φαγητό • Να διακόψουν το σχολείο • Να απομονώνονται και να μελαγχολούν • Να μην συνειδητοποιούν την κατάσταση, ώστε να αναζητήσουν ή να δεχθούν βοήθεια
- 52. 52 Το καλύτερο μέτρο αντιμετώπισης του φαινομένου είναι η πρόληψη. Ο ρόλος των γονέων είναι ιδιαίτερα σημαντικός τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση του εθισμού των παιδιών τους από το διαδίκτυο. Οι γονείς θα πρέπει κάποιες φορές να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο μαζί με το παιδί, ώστε να του δίνουν τις απαραίτητες κατευθύνσεις, ενώ η εγκατάσταση κάποιων φίλτρων στον υπολογιστή μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση ακατάλληλων για το παιδί ιστοσελίδων. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, ο υπολογιστής είναι καλό να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο και όχι στο δωμάτιο του παιδιού, ώστε να ελέγχεται διακριτικά η δραστηριότητα του παιδιού στο διαδίκτυο. Ο εθισμός από το διαδίκτυο αναγνωρίζεται πλέον από την ψυχιατρική κοινότητα ως ξεχωριστή ψυχοσωματική διαταραχή, γι΄αυτό χρήζει ειδικής θεραπείας. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά κέντρα που βοηθούν τους εφήβους να ξεφύγουν από τον εθισμό τους.
- 53. «Αυτό που μετράει στο τέλος δεν είναι ο κόσμος που θα αφήσουμε στα παιδιά μας, αλλά τα παιδιά που θα αφήσουμε στον κόσμο» (Federico Mayor, UNESCO, 1995) ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ! 53