Διδακτέα - Εξεταστέα ύλη για το μάθημα "Οικονομία" (ΑΟΘ) της Γ τάξης του Επαγγελματικού λυκείου. Μπορείτε να δείτε και αναλυτικά την ύλη του μαθήματος επιλέγοντας τον παρακάτω σύνδεσμο:
https://view.genially.com/6450d17ad94e2600194eb286
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας - Το γραπτό των πανελλαδικών εξετάσεωνPanagiotis Prentzas
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ): Τι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων στη δομή των απαντήσεών τους, αλλά και στην εμφάνιση του γραπτού τους.
Μπορείτε να δείτε και τη διαδραστική παρουσίαση στο www.study4economy.edu.gr.
1. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ - ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΥ
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ (Ε.Φ.)-ΕΓΚΛΙΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του παρακειμένου είναι ο αναδιπλασιασμός. Ο αναδιπλασιασμός χρησιμοποιείται στους συντελικούς
χρόνους (παρακείμενο, υπερσυντέλικο και συντελεσμένο μέλλοντα).
Μπαίνει στην αρχή του θέματος, π.χ. λύ-ω, λέ-λυ-κα, δια-λύ-ω, δια-λέ-λυ-κα
Υπάρχουν τρία (3) είδη αναδιπλασιασμού:
1ο
ΕΙΔΟΣ: Επανάληψη του αρχικού συμφώνου του θέματος με ένα -ε-. Τέτοιου είδους αναδιπλασιασμό παίρνουν τα ρήματα
που το θέμα τους αρχίζει από:
α) ένα απλό σύμφωνο (εκτός από ρ): π.χ. λύω - λέ-λυ-κα
β) δύο σύμφωνα από τα οποία το 1ο
είναι άφωνο, (κ,γ,χ - π,β,φ - τ,δ,θ) και το 2ο
ημίφωνο (λ,ρ -μ, ν): π.χ. γράφ-ω - γέ-γρα-φα
* Παρατήρηση: Όταν το αρχικό σύμφωνο είναι δασύπνοο (χ,φ,θ) τότε στον αναδιπλασιασμό μετατρέπεται σε ψιλόπνοο (κ,π,τ): π.χ.
χορεύω-κεχόρευκα, φεύγω-πέφευγα, θαυμάζω-τεθαυμακα
2ο
ΕΙΔΟΣ: Συλλαβικός αναδιπλασιασμός (όμοιος με συλλαβική αύξηση). Όταν το θέμα αρχίζει από:
α) το σύμφωνο ῥ: π.χ. ῥίπτω-ἔρριφα
β) δύο σύμφωνα (χωρίς το 1ο
να είναι άφωνο και το 2ο
ημίφωνο): π.χ. σπουδάζω-ἐσπούδακα
γ) ένα διπλό σύμφωνο (ξ, ψ, ζ):π.χ. ψηφίζω-ἐψήφικα
δ) τρία σύμφωνα: π.χ. στρατεύω-ἐστράτευκα
3ο
ΕΙΔΟΣ: Χρονικός αναδιπλασιασμός (όμοιος με χρονική αύξηση)
Όταν το ρήμα αρχίζει από φωνήεν ή δίφθογγο: π.χ. ὁρίζω-ὥρικα, ἐλπίζω-ἤλπικα κ.λπ.
Παράδειγμα κλίσης της Οριστικής Παρακειμένου
ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ ΟΥΡΑΝΙΚΟΛΗΚΤΑ ΧΕΙΛΙΚΟΛΗΚΤΑ ΟΔΟΝΤΙΚΟΛΗΚΤΑ
κελεύω τάττω κρύπτω ἐλπίζω
ἐγώ κε-κέλευ-κα τέ-τα-χα κέ-κρυ-φα ἤλπι-κα
σύ κε-κέλευ-κας τέ-τα-χας κέ-κρυ-φας ἤλπι-κας
οὗτος κε-κέλευ-κε τέ-τα-χε κέ-κρυ-φε ἤλπι-κε
ἡμεῖς κε-κελεύ-καμεν τε-τά-χαμεν κε-κρύ-φαμεν ἠλπί-καμεν
ὑμεῖς κε-κελεύ-κατε τε-τά-χατε κε-κρύ-φατε ἠλπί-κατε
οὗτοι κε-κελεύ-κασι(ν) τε-τά-χασι(ν) κε-κρύ-φασι(ν) ἠλπί-κασι(ν)
Παράδειγμα κλίσης της Οριστικής Υπερσυντελίκου
(*Ο υπερσυντέλικος παίρνει και συλλαβική και συλλαβική αύξηση πριν τον αναδιπλασιασμό, όταν αυτός είναι του 1ου
είδους)
ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ ΟΥΡΑΝΙΚΟΛΗΚΤΑ ΧΕΙΛΙΚΟΛΗΚΤΑ ΟΔΟΝΤΙΚΟΛΗΚΤΑ
κελεύω τάττω κρύπτω ἐλπίζω
ἐγώ ἐ-κε-κελεύ-κειν ἐ-τε-τά-χειν ἐ-κε-κρύ-φειν ἠλπί-κειν
σύ ἐ-κε-κελεύ-κεις ἐ-τε-τά-χεις ἐ-κε-κρύ-φειν ἠλπί-κεις
οὗτος ἐ-κε-κελεύ-κει ἐ-τε-τά-χει ἐ-κε-κρύ-φει ἠλπί-κει
ἡμεῖς ἐ-κε-κελεύ-κεμεν ἐ-τε-τά-χεμεν ἐ-κε-κρύ-φεμεν ἠλπί-κεμεν
ὑμεῖς ἐ-κε-κελεύ-κετε ἐ-τε-τά-χετε ἐ-κε-κρύ-φετε ἠλπί-κετε
οὗτοι ἐ-κε-κελεύ-κεσαν ἐ-τε-τά-χεσαν ἐ-κε-κρύ-φεσαν ἠλπί-κεσαν
Άσκηση εμπέδωσης
Να γραφεί η οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου για τα παρακάτω ρήματα στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
τοξεύω
χαράττεις
πτήττει
καλύπτομεν
στέφετε
θλίβουσιν
παρἀκμάζω
τραυματίζεις
θαυμάζει
σχίζομεν
καταψημίζετε
συγκόπτουσιν