Το δομικό πρότυπο της ιστορίας, κατά την ελληνική αρχαιότητα,
από τον Πλάτωνα έως τους Στωικούς, υπήρξε κυκλικό. Με
το πρότυπο αυτό χαρακτηρίζεται η ιστορική συνέχεια, η
περιοδικότητα της ιστορίας. Με τον Αυγουστίνο, η μεσαιωνική
σκέψη εξέφρασε την ιουδαιο-χριστιανική αντίληψη της ιστορίας.
Το δομικό πρότυπο αυτής της αντίληψης ήταν ευθύγραμμο,
που μπορεί να παρασταθεί με μια γραμμή τεθλασμένη και το
οποίο εκφράζει την ιστορική ασυνέχεια. Ο Hegel επιχείρησε να
συνθέσει τα δύο αντιφατικά πρότυπα, τα οποία εκπροσωπούν
δύο διαφορετικές αντιλήψεις για την ιστορία, με ένα δομικό
πρότυπο που μπορεί να χαρακτηριστεί ελικοειδές. Η ανοιχτή
σκέψη, η σκέψη του ανοιχτού χωροχρόνου, μπορεί να
κατοπτρισθεί με ένα δομικό πρότυπο σπειροειδές.
Οι Ρίζες του Γερμανικού Πνεύματος: Αλέξης Καρπούζοςalexis karpouzos
Μια στοχαστική διερεύνηση του Ρομαντισμού-Ιδεαλισμού.
Το δοκίμιο που ακολουθεί αποτελεί επεξεργασμένο κείμενο μιας ομιλίας που δόθηκε στο ‘‘Εργαστήριο Σκέψης’’, το καλοκαίρι του 2014 στην Αθήνα. Ευχαριστούμε τον συγγραφέα για την παραχώρηση του κειμένου.
Το δομικό πρότυπο της ιστορίας, κατά την ελληνική αρχαιότητα,
από τον Πλάτωνα έως τους Στωικούς, υπήρξε κυκλικό. Με
το πρότυπο αυτό χαρακτηρίζεται η ιστορική συνέχεια, η
περιοδικότητα της ιστορίας. Με τον Αυγουστίνο, η μεσαιωνική
σκέψη εξέφρασε την ιουδαιο-χριστιανική αντίληψη της ιστορίας.
Το δομικό πρότυπο αυτής της αντίληψης ήταν ευθύγραμμο,
που μπορεί να παρασταθεί με μια γραμμή τεθλασμένη και το
οποίο εκφράζει την ιστορική ασυνέχεια. Ο Hegel επιχείρησε να
συνθέσει τα δύο αντιφατικά πρότυπα, τα οποία εκπροσωπούν
δύο διαφορετικές αντιλήψεις για την ιστορία, με ένα δομικό
πρότυπο που μπορεί να χαρακτηριστεί ελικοειδές. Η ανοιχτή
σκέψη, η σκέψη του ανοιχτού χωροχρόνου, μπορεί να
κατοπτρισθεί με ένα δομικό πρότυπο σπειροειδές.
Οι Ρίζες του Γερμανικού Πνεύματος: Αλέξης Καρπούζοςalexis karpouzos
Μια στοχαστική διερεύνηση του Ρομαντισμού-Ιδεαλισμού.
Το δοκίμιο που ακολουθεί αποτελεί επεξεργασμένο κείμενο μιας ομιλίας που δόθηκε στο ‘‘Εργαστήριο Σκέψης’’, το καλοκαίρι του 2014 στην Αθήνα. Ευχαριστούμε τον συγγραφέα για την παραχώρηση του κειμένου.
Κεφάλαιο όγδοο: Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός· Οι νέοι θεσμοί, ο χώρος των ιδεών,ο ρόλος των διανοουμένων, η παγκοσμιοποίηση της δυτικής κουλτούρας,η θεώρηση των φύλων, η έννοια της κοινής γνώμης, οι έννοιες του πολιτισμού και της κουλτούρας.
Kεφάλαιο Ένατο: Οι νέες πολιτικές έννοιες του Διαφωτισμού · το φυσικό δίκαιο , η διάκριση των εξουσιών, η γενική βούληση, η ανοχή
Οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του Γαλλ.Διαφωτισμού,Χρ.Σαούγκος-Κ.ΧωριανόπουλοςIliana Kouvatsou
Ο Διαφωτισμός καθόρισε ιδεολογικά, επιστημονικά αλλά και πολιτικά την Ιστορία του κόσμου. Τους σημαντικότερους εκπροσώπους αυτού του κινήματος παρουσιάζουν οι μαθητές στα πλαίσια της σχολικής ετήσιας εργασίας στην Ιστορία.
Διδακτέα - Εξεταστέα ύλη για το μάθημα "Οικονομία" (ΑΟΘ) της Γ τάξης του Επαγγελματικού λυκείου. Μπορείτε να δείτε και αναλυτικά την ύλη του μαθήματος επιλέγοντας τον παρακάτω σύνδεσμο:
https://view.genially.com/6450d17ad94e2600194eb286
2. ΤΙ ΕΊΝΑΙ Ο ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΌΣ?
Ο διαφωτισμός αποτελεί σημαντικό πνευματικό κίνημα, που
τοποθετείται στα τέλη του 17ου αιώνα και στις αρχές του 18ου αιώνα , το
οποίο οι ίδιοι οι γάλλοι διαφωτιστές αποκάλεσαν « siecle des lumieres.»
Ο διαφωτισμός υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κινήματα στις
σελίδες τις ιστορίας, καθώς απελευθέρωσε τον άνθρωπο από τα δεσμά
των προκαταλήψεων, θέτοντας τα θεμέλια για να αρχίσει να
αποδεσμεύεται από τα σκοτάδια της αμάθειας και να οδηγείται σταδιακά
στο φως της γνώσης.
3. ΤΑ ΘΕΜΈΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΎ
1) Ορθός λόγος με παράλληλη ανάπτυξη της κριτικής σκέψης.
2) Κατάργηση της δουλείας με ιδιαίτερη έμφαση στο σεβασμό
της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
3) Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν πως έχουν δικαιώματα και
υποχρεώσεις άρρηκτα συνδεδεμένες.
4) Ανάπτυξη των επιστημών, κυρίως της φυσικής και της
ιατρικής.
4. ΟΙ ΕΞΕΧΟΥΣΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
1) Βολταίρος (1694-1778)
Προάγει την πνευματική ανεκτικότητα και την ανεξιθρησκία
2) Τζον Λοκ (1632-1704):
Διατύπωσε την αρχή του κοινωνικού συμβολαίου
3) Μοντεσκιέ (1698-1755):
Υποστηρίζει πως η εξουσία δεν πρέπει να συγκεντρώνεται σε ένα πρόσωπο και να
ασκείται διαρκής έλεγχος στην εξουσία.
Προωθεί την διάκριση εξουσιών: 1)Εκτελεστική, 2) Νομοθετική/ Διοικητική, 3)Δικαστική
3) Ρουσσό (1712-1778):
Υπερασπίζει την ελευθερία του ανθρώπου και δέχεται ως κυρίαρχη μόνο τη γενική
βούληση.
5. ΒΟΛΤΑΙΡΟΣ
~Φρανσουά Μαρί Αρουέ (γνωστός κυρίως
με το ψευδώνυμο Βολταίρος)
-21 Νοεμβρίου 1694 – 30 Μαίου
1778 (Γάλλος)
*Εργάστηκε ως συγγραφέας, ιστορικός και
δοκιμιογράφος, ενώ υπήρξα και
φιλόσοφος.
Κύριος υπερασπιστής:
• Της πνευματικής ανεκτικότητας
• Της ανεξιθρησκίας (ελεύθερη
βούληση) .
• Της ελευθερίας του λόγου
• Και του διαχωρισμού εκκλησίας και
κράτους.
6. ΤΖΟΝ ΛΟΚ
~Τζον Λοκ
-29 Αυγούστου 1632 – 28 Οκτωβρίου 1704
(Άγγλος)
*Εργάστηκε ως γιατρός , αλλά υπήρξε και
φιλόσοφος.
Έμεινε γνωστός ,ως Πατέρας του
Φιλελευθερισμού, ενώ αποτέλεσε τον
πρόδρομο του διαφωτισμού δίνοντας το
εναρκτήριο λάκτισμα για την διατύπωση του
κοινωνικού συμβολαίου. Τέλος αποτελεί
κύριο εκπρόσωπο του εμπειρισμού.
7. ΜΟΝΤΕΣΚΙΕ
~Σαρλ Λουί ντε Σεκοντά (κυρίως γνωστός με το
ψευδώνυμο Μοντεσκιέ)
-18 Ιουνίου 1689 – 10 Φεβρουαρίου 1755 (Γάλλος)
*Εργάστηκε ως συγγραφέας και ως φιλόσοφος.
Το έργο του βασίζεται στις εξής καινοτομίες:
• Διάκριση των εξουσιών σε: 1)Νομοθετική
2)Εκτελεστικήδιοικητική 3)Δικαστική
• Απαγόρευση συγκέντρωσης της νομοθετικής
και της εκτελεστικής εξουσίας στο ίδιο
πρόσωπο
• Επιβολή ελέγχου στις διάφορες εξουσίες
προς αποφυγή αυθαιρεσιών, ώστε να
επιτευχθεί κοινωνική ισορροπία.
8. ΡΟΥΣΣΟ
~Ζαν Ζακ Ρουσσώ
-28 Ιουνίου 1712 – 2 Ιουλίου 1778 (Ελβετός)
*Εργάστηκε ως συγγραφέας συνθέτης , καθώς και ως
φιλόσοφος.
Παρόλο που επρόκειτο για μία ιδιάζουσα προσωπικότητα
έμεινε γνωστός στην ιστορία για τα ακόλουθα επιτεύγματα:
• Υπερασπίζεται (στο έργο του κοινωνικό Συμβόλαιο)
την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων και την ύψιστη
αρετή της ελευθερίας.
• Οι πολίτες οφείλουν να υποτάσσονται μόνο σε
δημοκρατικά πολιτεύματα.
• Θεμελίωσε την ανάπτυξη του σεβασμού στην
προσωπικότητα του παιδιού και θεωρεί την φυσική
διδασκαλία ως την υπέρτατη μέθοδο παιδαγωγικής.
• Ανέπτυξε την κουμμουνιστική και σοσιαλιστική
θεωρία, καθώς και την ιδεολογία του εθνικισμού.
9. ΜΠΕΚΑΡΙΑ
~Τσέζαρε Μπεκαρία
-15 Μαρτίου 1738 – 28 Νοεμβρίου 1794 (Ιταλός)
*Εργάστηκε ως εγκληματολόγος,
οικονομολόγος, δημοσιολόγος, συγγραφέας
και φιλόσοφος.
Ο ρόλος του καταλυτικός στην εξέλιξη της
κοινωνίας, επειδή:
• Με το έργο του Περί εγκλημάτων και
ποινών αναφέρεται στον εξανδραποδισμό
της ποινικής δικαιοσύνης.
• Οδήγησε στην διαμόρφωση της «Κλασικής
Σχολής» του Ποινικού Δικαίου.
10. ΝΤΙΝΤΕΡΟ
~Ντένι Ντιντερό
-5 Οκτωβρίου 1713 – 31 Ιουλίου 1784 (Γάλλος)
*Εργάστηκε ως συγγραφέας και φιλόσοφος,
ενώ είχε σπουδάσει νομική, αλλά δεν
ασχολήθηκε επαγγελματικά.
Στην ιστορία χάραξε σημαντική πορεία διότι:
Ήταν ο εμπνευστής και ο ηγέτης για την
προσπάθεια συγγραφής σε συνεργασία με μία
ομάδα διαφωτιστών της Εγκυκλοπαίδιας, το
Συστηματικό Λεξικό Επιστημών, των Τεχνών
και των Επαγγελμάτων ,όπως περιγράφεται.
11. ΤΟ ΖΕΝΙΘ ΤΟΥ
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ!!!
Την εποχή του διαφωτισμού στα
πλαίσια της εξέλιξης όλων των
επιστημών αναγκαία ήταν η
διατύπωση νέων λέξεων και ορισμών
που θα απέδιδαν και θα εξηγούσαν τα
διάφορα φαινόμενα που μελετούσαν
εκείνη την εποχή.
Την εποχή αυτή επομένως βιώνεται
και η επανάσταση του λεξιλογίου.
12. ΜΈΣΑ ΔΙΆΔΟΣΗΣ ΤΟΥ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΎ
Οι ιδέες του διαφωτισμού αναζητούσαν
πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν και
να οδηγήσουν στην εξέλιξη συνολικά το
πληθυσμού. Οι κύριοι μέθοδοι διάδοσης
τους είναι οι εξής:
1. Βιβλία και εφημερίδες
2. Η Γαλλική Εγκυκλοπαίδεια
3. Κοινωνικές συγκεντρώσεις
4. Επιστημονικές Ενώσεις , οι λέσχες και
οι μυστικές ενώσεις .
Οι μέθοδοι αυτοί υπήρξαν τα προπύργια του
διαφωτισμού λειτουργώντας καθοριστικά
στην διαμόρφωση της ιστορικής εξέλιξης σε
παγκόσμιο επίπεδο.