Հայտնագործման պատմությունըՀայտնագործման պատմությունը
ՔլորՔլոր, ,քիմիական տարր է որի նշանն է, ,քիմիական տարր է որի նշանն է ClCl և ատոմայինև ատոմային
17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն
. , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ. , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ
101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է
35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական
միացություններն են՝միացություններն են՝
1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ
2.KCl-սիլվին2.KCl-սիլվին
3.NaCl • KCl-սիլվինիտ3.NaCl • KCl-սիլվինիտ
4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ
3.
ՍտացումըՍտացումը
1. NaCl-Արդյունաբերությանմեջ քլորը ստանում են ի1. NaCl-Արդյունաբերության մեջ քլորը ստանում են ի
.հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից.հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից
2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ
2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ
.օքսիդիչների փոխազդեցությունից.օքսիդիչների փոխազդեցությունից
4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O
2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O
K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑
KClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2OKClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2O
4.
Ֆիզիկական հատկություններըՖիզիկական հատկությունները
,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ
, , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ, , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ
: : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ: : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ
:ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում:ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում
1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված
:t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ:t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ
101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է
:կանաչավուն բյուրեղներ:կանաչավուն բյուրեղներ
5.
Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները
1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում
Ca+Cl2=CaCl2Ca+Cl2=CaCl2
2Na+Cl2=2NaCl2Na+Cl2=2NaCl
2Fe+3Cl2=2FeCl32Fe+3Cl2=2FeCl3
2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի
2P+3Cl2=2PCl32P+3Cl2=2PCl3
5Cl2 + 2P=2PCl55Cl2 + 2P=2PCl5
H2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբH2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբ
S+Cl2=SCl2S+Cl2=SCl2
2S+Cl2=S2Cl22S+Cl2=S2Cl2
Cl2+3F2=2ClF3Cl2+3F2=2ClF3
3. .Փոխազդում է ջրի հետ3. .Փոխազդում է ջրի հետ
Cl2+H2O+H2O=HCl+HClOCl2+H2O+H2O=HCl+HClO
2Cl2+2H2O=4HCl+O22Cl2+2H2O=4HCl+O2
HClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրըHClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրը
4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ
Cl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուրCl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուր
3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O
Cl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիրCl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիր
6.
Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները
5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ
Cl2+2HBr=2HCl+Br2Cl2+2HBr=2HCl+Br2
Cl2+2KJ=2KCl+J2Cl2+2KJ=2KCl+J2
6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է
Cl2+H2S=2HCl+SCl2+H2S=2HCl+S
7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ
4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl
8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ
CH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HClCH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HCl
CH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-ClCH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-Cl
C6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HClC6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HCl
9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն
Cl2 + CO=COCl2Cl2 + CO=COCl2
7.
ԿիրառությունըԿիրառությունը
Քլորը լայնորենօգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ ԱյնՔլորը լայնորեն օգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ Այն
օգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսիօգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսի
,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են
գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։
Խմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրըԽմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրը
մինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբերմինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբեր
միկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլորմիկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլոր
լուծելով՝ քլորելով։լուծելով՝ քլորելով։
Գյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդություններիԳյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդությունների
դեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույնդեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույն
( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և
, ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման, ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման
ժամանակ քլոր է գործադրվում։ժամանակ քլոր է գործադրվում։