Հայտնագործման պատմությունըՀայտնագործման պատմությունը
 ՔլորՔլոր, ,քիմիական տարր է որի նշանն է, ,քիմիական տարր է որի նշանն է ClCl և ատոմայինև ատոմային
17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն
. , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ. , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ
101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է
35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական
միացություններն են՝միացություններն են՝
 1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ
 2.KCl-սիլվին2.KCl-սիլվին
 3.NaCl • KCl-սիլվինիտ3.NaCl • KCl-սիլվինիտ
 4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ
ՍտացումըՍտացումը
 1. NaCl-Արդյունաբերության մեջ քլորը ստանում են ի1. NaCl-Արդյունաբերության մեջ քլորը ստանում են ի
.հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից.հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից
 2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ
 2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ
.օքսիդիչների փոխազդեցությունից.օքսիդիչների փոխազդեցությունից
 4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O
 2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O
 K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑
 KClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2OKClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2O
Ֆիզիկական հատկություններըՖիզիկական հատկությունները
 ,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ
, , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ, , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ
: : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ: : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ
:ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում:ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում
1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված
:t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ:t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ
101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է
:կանաչավուն բյուրեղներ:կանաչավուն բյուրեղներ
Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները
 1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում
 Ca+Cl2=CaCl2Ca+Cl2=CaCl2
 2Na+Cl2=2NaCl2Na+Cl2=2NaCl
 2Fe+3Cl2=2FeCl32Fe+3Cl2=2FeCl3
 2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի
 2P+3Cl2=2PCl32P+3Cl2=2PCl3
 5Cl2 + 2P=2PCl55Cl2 + 2P=2PCl5
 H2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբH2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբ
 S+Cl2=SCl2S+Cl2=SCl2
 2S+Cl2=S2Cl22S+Cl2=S2Cl2
 Cl2+3F2=2ClF3Cl2+3F2=2ClF3
 3. .Փոխազդում է ջրի հետ3. .Փոխազդում է ջրի հետ
 Cl2+H2O+H2O=HCl+HClOCl2+H2O+H2O=HCl+HClO
 2Cl2+2H2O=4HCl+O22Cl2+2H2O=4HCl+O2
 HClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրըHClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրը
 4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ
 Cl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուրCl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուր
 3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O
 Cl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիրCl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիր
Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները
 5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ
 Cl2+2HBr=2HCl+Br2Cl2+2HBr=2HCl+Br2
 Cl2+2KJ=2KCl+J2Cl2+2KJ=2KCl+J2
 6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է
 Cl2+H2S=2HCl+SCl2+H2S=2HCl+S
 7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ
 4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl
 8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ
 CH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HClCH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HCl
 CH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-ClCH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-Cl
 C6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HClC6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HCl
 9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն
 Cl2 + CO=COCl2Cl2 + CO=COCl2
ԿիրառությունըԿիրառությունը
 Քլորը լայնորեն օգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ ԱյնՔլորը լայնորեն օգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ Այն
օգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսիօգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսի
,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են
գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։
 Խմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրըԽմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրը
մինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբերմինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբեր
միկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլորմիկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլոր
լուծելով՝ քլորելով։լուծելով՝ քլորելով։
 Գյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդություններիԳյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդությունների
դեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույնդեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույն
( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և
, ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման, ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման
ժամանակ քլոր է գործադրվում։ժամանակ քլոր է գործադրվում։
Նյութը պատրաստեցՆյութը պատրաստեց
Դանիելյան ՆարեկըԴանիելյան Նարեկը

քլոր

  • 2.
    Հայտնագործման պատմությունըՀայտնագործման պատմությունը ՔլորՔլոր, ,քիմիական տարր է որի նշանն է, ,քիմիական տարր է որի նշանն է ClCl և ատոմայինև ատոմային 17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն17 (Cl2) . 1774թիվը՝ ։ Քլորը հայտնաբերել է Կ Շեելեն . , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ. , t =-թ ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է հալ 101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է101°С, t =-34°С 2եռ ։ Բնական քլորը հանդիպում է 35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական35Cl 37Clիզոտոպների ձևով և ։ Քլորի բնական միացություններն են՝միացություններն են՝  1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ1.NaCl-քարաղ կամ հալիտ  2.KCl-սիլվին2.KCl-սիլվին  3.NaCl • KCl-սիլվինիտ3.NaCl • KCl-սիլվինիտ  4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ4.NaCl • MgCl2 • 6H2O-կառնալիտ
  • 3.
    ՍտացումըՍտացումը  1. NaCl-Արդյունաբերությանմեջ քլորը ստանում են ի1. NaCl-Արդյունաբերության մեջ քլորը ստանում են ի .հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից.հալույթի կամ լուծույթի էլեկտրոլիզից  2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ2NaCl → ( - ) 2Na + Cl2էլ զ  2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ2.Լաբորատորիայում քլորը ստանում են աղաթթվի և ուժեղ .օքսիդիչների փոխազդեցությունից.օքսիդիչների փոխազդեցությունից  4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2↑+2H2O  2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O2KMnO4+16HCl=5Cl2↑+2MnCl2+2KCl+8H2O  K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑K2Cr2O7+14HCl=3Cl2↑  KClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2OKClO3+6HCl=KCl+3Cl2↑+3H2O
  • 4.
    Ֆիզիկական հատկություններըՖիզիկական հատկությունները ,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ,Սովորական պայմաններում քլորը սուր հեղձուցիչ , , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ, , 2,5հոտով դեղնականաչավուն օդից անգամ ծանր գազ : : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ: : 0,6է Թունավոր է Սենյակային ջերմաստիճանում ՄՊԱ :ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում:ճնշման տակ հեղուկանում է Սենյակային ջերմաստիճանում 1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված1 2,5 ,ծավալ ջրում լուծվում է ծավալ քլոր ստացված :t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ:t =-դեղին լուծույթը անվանում են քլորաջուր հալ 101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է101°С,,t =-34°С, ,եռ երբ քլորը պնդանում է առաջացնում է :կանաչավուն բյուրեղներ:կանաչավուն բյուրեղներ
  • 5.
    Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները 1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում1. .Փոխազդում է մետաղների հետ սովորական պայմաններում  Ca+Cl2=CaCl2Ca+Cl2=CaCl2  2Na+Cl2=2NaCl2Na+Cl2=2NaCl  2Fe+3Cl2=2FeCl32Fe+3Cl2=2FeCl3  2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի2. ( , , )Փոխազդում է ոչմետաղների հետ բացի թթվածնի ազոտի ածխածնի  2P+3Cl2=2PCl32P+3Cl2=2PCl3  5Cl2 + 2P=2PCl55Cl2 + 2P=2PCl5  H2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբH2+Cl2=2HCl ( )լույսի ազդեցությամբ  S+Cl2=SCl2S+Cl2=SCl2  2S+Cl2=S2Cl22S+Cl2=S2Cl2  Cl2+3F2=2ClF3Cl2+3F2=2ClF3  3. .Փոխազդում է ջրի հետ3. .Փոխազդում է ջրի հետ  Cl2+H2O+H2O=HCl+HClOCl2+H2O+H2O=HCl+HClO  2Cl2+2H2O=4HCl+O22Cl2+2H2O=4HCl+O2  HClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրըHClO=HCl+O ( )մարէազերծում է ջուրը  4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ4. .Փոխազդում է ալկալիների հետ  Cl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուրCl2+2KOH→ (20°)KCl+KClO+H2O ( )ժավելաջուր  3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O3Cl2+6KOH→ (100°)5KCl+KClO3+3H2O  Cl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիրCl2+Ca(OH)2=CaOCl2( )+H2քլորակիր
  • 6.
    Քիմիական հատկություններըՔիմիական հատկությունները 5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ5. .Փոխազդում են հալոգենիդների և հալոգենաջրածինների հետ  Cl2+2HBr=2HCl+Br2Cl2+2HBr=2HCl+Br2  Cl2+2KJ=2KCl+J2Cl2+2KJ=2KCl+J2  6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է6. .Քլորը ուժեղ օքսիդիչ է  Cl2+H2S=2HCl+SCl2+H2S=2HCl+S  7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ7. .Փոխազդում է ամոնիակի հետ  4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl4NH3 + 3Cl2=NCl3 + 3NH4Cl  8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ8. .Փոխազդում է օրգանական նյութերի հետ  CH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HClCH3-CH3 + Cl2 → C2H5Cl + HCl  CH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-ClCH2=CH2 + Cl2 → Cl-CH2-CH2-Cl  C6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HClC6H6 + Cl2 → C6H5Cl + HCl  9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն9. .Փոխազդելով շմոլ գազի հետ առաջացնում է ֆոսգեն  Cl2 + CO=COCl2Cl2 + CO=COCl2
  • 7.
    ԿիրառությունըԿիրառությունը  Քլորը լայնորենօգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ ԱյնՔլորը լայնորեն օգտագործվում է արդյունաբերության մեջ։ Այն օգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսիօգտագործվում է աղաթթվի արդյունաբերական ստացման և այնպիսի ,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են,նյութերի պատրաստման համար որոնք օգտագործվում են գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։գործվածքներն սպիտակեցնելու համար։  Խմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրըԽմելու ու կենցաղային նպատակների համար նախատեսված ջուրը մինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբերմինչև ջրատար խողովակների ցանց մղելը հիվանդաբեր միկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլորմիկրոօրգանիզմներից ախտահանվում է իր մեջ աննշան քանակի քլոր լուծելով՝ քլորելով։լուծելով՝ քլորելով։  Գյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդություններիԳյուղատնտեսական բույսերի վնասատուների և հիվանդությունների դեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույնդեմ պայքարելու համար օգտագործվող կարևորագույն ( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և( ) ,պրեպարատները ինսեկտոֆունգիցիդները ՝ ԴԴՏ հեքսաքլորան և , ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման, ,գրանոզան այնպիսի օրգանական նյութեր են որոնց պատրաստման ժամանակ քլոր է գործադրվում։ժամանակ քլոր է գործադրվում։
  • 8.