3. การออกแบบการสอน เป็นกระบวนการการออกแบบการ
สอนเป็นการพัฒนาด้านการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ โดย
การนำาทฤษฎี การเรียนรู้และการสอนมาใช้เพื่อประกันเกี่ยวกับ
คุณภาพด้านการเรียนการสอนเป็นกระบวนการ ทั้งหมดของการ
วิเคราะห์ความต้องการของการเรียน เป้าหมายของการเรียนรู้ และ
การพัฒนา ระบบการถ่ายทอดเพื่อให้ตอบสนองความต้องการดัง
กล่าว การออกแบบการสอนจะรวมไปถึง การพัฒนาเกี่ยวกับสื่อ
การเรียนการสอนตลอดจนกิจกรรมการเรียนการสอน การนำาไปใช้
และการประเมินผลทั้งด้านการสอนและเกี่ยวกับผูเรียนด้วย
้
กระบวนทัศน์ (Paradigm) หมายถึง วิธีคด วิธีปฏิบัติ วิธีให้
ิ
คุณค่า ซึ่งตังอยู่บนฐานการมองโลกความจริง การปรับกระบวน
้
ทัศน์ จึงเป็นการปรับเปลี่ยนวิธการมอง วิธีคด วิธปฏิบัตเสียใหม่
ี ิ ี ิ
เป็นการแหวกวงล้อมหรือกรอบการทำางาน ไปสู่ความเป็นเลิศและ
ทันต่อการเปลี่ยนแปลง โดยเปลียนแปลงบทบาทของครู จากผู้
่
ถ่ายทอดมาเป็นผูจัดการเรียนรู้และกระตุนให้เกิดการเรียนรู้สามารถ
้ ้
เชื่อมโยงการจัดกระบวนการเรียนรู้ให้เป็นเนือเดียวกันกับการประกัน
้
คุณภาพการศึกษา
กระบวนทัศน์ของการออกแบบการสอน คือ การปรับเปลี่ยน

4. สิ่งใดเป็นพื้นฐานทีสำาคัญในการเปลียนกระบวนทัศน์ คือ ทางด้าน
่ ่
ทฤษฎีการเรียนรู้ และด้านเทคโนโลยี
พื้นฐานทางด้านทฤษฎีการเรียนรู้ ได้แก่
- การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีพฤติกรรมนิยม
- การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีพุทธิปัญญานิยม
- การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์

5. - พื้นฐานด้านเทคโนโลยี
คือ นวัตกรรมสื่อการสอน(และเทคโนโลยีการศึกษา) เนื่องจากมี
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ คอมพิวเตอร์เครือข่าย
และเทคโนโลยี โทรคมนาคม ทำาให้นกการศึกษาพยายามนำา
ั
ศักยภาพของเทคโนโลยีเหล่านีมาใช้ในการผลิตสื่อการเรียนการ
้
สอนใหม่ๆ จำานวนมากมาย ทั้งการเรียนด้วยตนเองการเรียนเป็นก
ลุ่มและการเรียนแบบมวลชน ตลอดจนสื่อทีใช้เพื่อสนับสนุนการฝึก
่
อบรม ตัวอย่าง นวัตกรรมสื่อและเทคโนโลยีการศึกษา ได้แก่
- คอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI : Computer-Assisted
Instruction)
- มัลติมีเดีย (Multimedia)
- การประชุมทางไกล (Tele Conference)
- วีดทัศน์แบบมีปฎิสัมพันธ์ (Interactive Media/Video)
ี
- บทเรียนสำาเร็จรูป (Programed Instruction)
- เครื่องช่วยสอน(Teaching Machine)
- วิทยุและโทรทัศน์ช่วยสอน (Teaching By Radio and TV)

7. พื้นฐานทฤษฎีการเรียนรู้ที่สำาคัญในการออกแบบ ได้แก่
การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีพฤติกรรมนิยม
มุ่งทีศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งเร้ากับการตอบสนอง
่
หรือพฤติกรรมที่แสดงออกมาซึ่งจะให้ความสนใจกับพฤติกรรมที่
สามารถวัดและสังเกตจากภายนอกได้และเน้นความสำาคัญของสิ่ง
แวดล้อมเพราะเชื่อว่าสิ่งแวดล้อมจะเป็นตัวที่กำาหนดพฤติกรรมใน
แนวคิดของกลุ่มนีจะเชื่อว่า การเรียนรู้จะเกิดจากการเชื่อมโยง
้
ระหว่างสิ่งเร้ากับการตอบสนองหรือการแสดงพฤติกรรมนิยมและถ้า
หากได้รับการเสริมแรงจะทำาให้มีการแสดงพฤติกรรมนัน ถี่มากขึ้น
้
การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีพุทธิปัญญานิยม
นักจิตวิทยากลุ่มพุทธิปัญญานิยม เชื่อว่าการเรียนรู้เป็นสิ่งที่มากกว่า
ผลของการเชื่อมโยงระหว่างสิ่งเร้าการตอบสนอง โดยให้ความ
สนใจในกระบวนการภายในที่เรียกว่า ความรู้ความเข้าใจ หรือการ
รู้คิดของมนุษย์การเรียนรู้ตามแนวพุทธิปัญญา หมายถึง การ
เปลี่ยนแปลงความรู้ของผูเรียนทั้งทางด้านปริมาณและด้านคุณภาพ
้
คือ นอกจากผู้เรียนจะมีสิ่งทีเรียนรู้เพิ่มขึ้นแล้ว ยังสามารถจัด
่

8. การออกแบบการสอนแบบกลุ่มทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มีรากฐานความเชื่อมาจากการพัฒนาการ
ทางด้านพุทธิปัญญา ที่ว่าความรู้เกิดจากประสบการณ์ และ
กระบวนการในการสร้างความรู้ หรือเกิดจากการกระทำา โดยทีผู้่
เรียนสร้างเสริมความรู้ผานกระบวนการทางจิตวิทยาด้วยตนเอง ครู
่
ผูสอนไม่สามารถปรับเปลียนโครงสร้างทางปัญญาของผู้เรียนได้
้ ่
แต่สามารถช่วยให้ผเรียนปรับขยายโครงสร้างทางปัญญา โดยการ
ู้
จัดสภาพการณ์ที่ทำาให้เกิดภาวะ เสียสมดุล หรือก่อให้เกิดความขัด
แย้งทางปัญญาขึ้น ซึ่งก็คอสภาวะที่โครงสร้างทางปัญญาเดิมใช้ไม่
ื
ได้ตองมีการปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องประสบการณ์มากขึ้นหรือเกิด
้
โครงสร้างทางปัญญาใหม่นนเอง ั่

9. พฤติกรรมนิยม พุทธิปัญญา คอนสทรัคติ
นิยม วิสต์
การเรียนรู้คือ การเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรมที่เกิด ของความรูที่ถูก
้ อย่างมีความมาย
ขึน้ เก็บไว้ในหน่วย เกี่ยวกับรู้ที่สร้าง
ความจำา
กระบวนการเรียน Antecedent การใส่ใจ การเข้า การร่วมมือกันแก้
รู้คือ รหัส ปัญหา
Behavior การเลือกกลับ
Consequence ของสารสนเทศ
ในหน่วยความจำา
บทบาทของผู้ บริหารจัดการสิง ่ นำาเสนอ แนะนำาและให้รูป
สอนคือ เร้าที่จะให้ผู้ สารสนเทศ แบบ
นักเรียน
บทบาทของผู้ รับสิงเร้าที่ครูจด
่ ั รอรับสารสนเทศ สร้างความรูอย่าง
้
เรียน ให้ ตื่นตัว

11. กลุมทฤษฎีพฤติกรรมนิยม
่
จุดเด่น คือ ครูบริหารจัดการสิ่งเร้าให้ผเรียน ครูมีการเสริมแรง
ู้
เพื่อสร้างแรงกระตุ้นให้กบผูเรียน
ั ้
จุดด้อย คือผูเรียนเป็นผูรอรับอย่างเดียว ไม่มีการค้นคว้าความรู้
้ ้
ด้วยตนเอง ไม่มีการสร้างองค์ความรู้ดวยตนเอง ้
กลุมทฤษฎีพุทธิปัญญานิยม
่
จุดเด่น คือผูเรียนสามารถจดจำาความรู้ใหม่ไว้ได้ในระยะยาว ผู้
้
สร้างสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ให้ผเรียนสามารถเก็บไว้ในหน่วย
ู้
ความจำาในปริมาณมากๆ ผูเรียนสามารถจัดรวบรวมเรียบเรียงสิ่งที่
้
เรียนรู้เหล่านั้นให้เป็นระเบียบ และเชื่อมโยงกับความรู้เดิมได้
จุดด้อย คือ การรับข้อมูลในปริมาณทีมาก อาจทำาให้ ไม่สามารถ
่
จำาได้หมดในระยะเวลาที่จำากัด
กลุมทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
่
จุดเด่น คือ ผูเรียนเป็นผูสร้างองค์ความรู้ ทดลอง สำารวจ ค้น
้ ้
ค้นคว้า หาความรู้ด้วยตนเองโดยมีครูเป็นผูชี้แนะ และจัดสิ่ง
้
แวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ด้วยตัวผู้เรียนเอง
จุดด้อย คือ ทฤษฎีนมาจากแนวคิดทีว่ามนุษย์มีเชาว์ปัญญาจึงจะ
ี้ ่

13. เป็นแนวการเรียนการสอนจากการยึดครูเป็นหลัก มาเป็นจัด
ประสบการณ์ให้ผเรียนเรียนเอง และเปลี่ยนจากการใช้สื่อเพื่อ
ู้
ช่วยครูสอน มาเป็นใช้สื่อการสอนเพื่อช่วยผูเรียนเรียนยึดทฤษฎี
้
กระบวนการกลุมมาใช้ในการจัดระบบการผลิตสื่อในรูปของ ชุด
่
การสอน ซึ่งจะจำาแนกตามทฤษฎีกลุ่มคอนสตรัคติวิสต์ เพราะ
นักเรียนได้มีการเรียนรู้ด้วยตนเอง

14. คอมพิวเตอร์ช่วยสอน หมายถึง วิธีการเรียนการสอน ทีใช้่
บทเรียน คอมพิวเตอร์ช่วยสอน ซึ่ง ออกแบบไว้ เพื่อนำาเสนอบท
เรียนแทนผู้สอน และผูเรียน สามารถ เรียนได้ด้วยตนเอง ตาม
้
ลำาดับขั้นตอน การเรียนรู้ อย่างเป็นระบบ โดยมีการปฏิสัมพันธ์
(Interactive) ระหว่างผูเรียนกับ คอมพิวเตอร์ และผู้เรียนจะได้รับ
้
ข้อมูลย้อนกลับทันที ซึ่งจะจำาแนกตามทฤษฎีกลุ่มคอนสตรัคติวิสต์
เพราะนักเรียนได้มีการเรียนรู้ดวยตนเอง
้

15. เป็นการเรียนรู้ มุ่งเน้นให้ผเรียนลงมือกระทำาในการสร้าง
ู้
ความรู้ หรือเรียกว่า Actively construct มิใช่ Passive receive ที่
เป็นการรับข้อมูล หรือสารสนเทศ และพยายามจดจำาเท่านัน เน้น ้
ให้ผเรียนได้เรียนรู้ ทำาความเข้าใจและสร้างความรู้ขึ้นมาด้วยตัว
ู้
เอง ในบริบทของแต่ละคน ภายใต้การออกแบบ การจัดกระทำา
และการสนับสนุน ช่วยเหลือของครูผสอน ทั้งยัง เน้นให้มีการเรียน
ู้
รู้แบบร่วมมือ คือ ส่งเสริมให้มีการเรียนรู้และร่วมกันแก้ไขปัญหา
เป็นกลุม ซึ่งจะทำาให้เกิดการช่วยเหลือ การแลกเปลี่ยนมุมมองที่
่
หลากหลายและฝึกการแสดงความเห็นและการยอมรับความคิด
เห็นจากผูอื่นด้วย จะจำาแนกตามทฤษฎีกลุมคอนสตรัคติวิสต์
้ ่

16. การจัดระบบการเรียนการสอนที่เปิดโอกาสให้ผเรียนู้
ประกอบกิจกรรมการเรียนด้วยตนเองตามเนือหา ซึ่งจัดไว้เป็นขั้น
้
ตอนเล็ก ๆ ผูเรียนมีโอกาสประเมินผลการเรียนรู้ด้วยตนเอง ด้วย
้
การดูจากผลสะท้อนกลับอยู่เสมอ และบางครั้งก็อาจจะได้รับความรู้
เพิ่มเติมในเนือหาที่นกเรียนยังมีความรู้ไม่ดพอ ผูเรียนจะเลือกเรียน
้ ั ี ้
ได้ตาม ความสนใจ และก้าวไปตามความสามารถของแต่ละคน
จะจำาแนกตามทฤษฎีกลุ่มพฤติกรรมนิยม เพราะเป็นการเรียนรู้ที่ผู้
เรียนโต้ตอบกันเอง โดยไม่มีครูมาเกียวข้อง
่

17. การเรียนการสอนผ่านเว็บเป็นการจัดสภาพการเรียนการ
สอนทีได้รับการออกแบบอย่างมีระบบ โดยอาศัยคุณสมบัติและ
่
ทรัพยากรของเวิลด์ไวด์เว็บ มาเป็นสื่อกลางในการถ่ายทอดเพื่อส่ง
เสริมสนับสนุนการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพ โดยอาจจัด
เป็นการเรียนการสอนทั้งกระบวนการ หรือนำามาใช้เป็นเพียงส่วน
หนึงของกระบวนการทั้งหมดและช่วยขจัดปัญหาอุปสรรคของการ
่
เรียนการสอนทางด้านสถานทีและเวลาอีกด้วย จะจำาแนกตาม
่
ทฤษฎีกลุมคอนสตรัคติวิสต์ เพราะผูเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วย
่ ้
ตนเองไม่ว่าจะอยู่ที่ใด ที่มีเครือข่าย

18. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำาหรับผูเรียนตั้งแต่สองคนขึ้นไป
้
หรือโดยการแบ่งผูเรียนออกเป็นกลุ่มย่อยๆ ส่งเสริมให้ผเรียนทำา
้ ู้
กิจกรรมร่วมกัน โดยในกลุมประกอบด้วยสมาชิกที่มีความสามารถ
่
แตกต่างกัน มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น มีการช่วยเหลือพึ่งพา
กัน มีความรับผิดชอบร่วมกัน ทังในส่วนตนและส่วนรวม เพื่อให้
้
ตนเองและสมาชิกทุกคนในกลุมประสบความสำาเร็จตามเป้าหมายที่
่
กำาหนด ซึ่งตรงข้ามกับการเรียนที่เน้นการแข่งขันและการเรียนตาม
ลำาพัง เป็นการเรียนที่จะจำาแนกตามทฤษฎีกลุ่มพฤติกรรมนิยม