Ia merupakan contoh slide PPT untuk penyiaran PdP di dalam TV Pendidikan yang telah ditayangkan pada Januari 2021. Sesuai digunakan sebagai garis panduan penyediaan bahan tayangan subjek vokasional khususnya Akuakultur.

1. GAK 1042 : ASAS PENGHASILAN
MAKANAN HIDUP
TOPIK 5.03 : MELAKSANAKAN
PENTERNAKAN CACING
Oleh
SURIANIM BINTI AZMI

2. OBJEKTIF
Mengenalpasti jenis- jenis makanan hidup (CACING) untuk
makanan ikan
Mengetahui bahan dan peralatan penternakan cacing dengan
peralatan yang betul
Menerangkan kaedah penternakan hidupan cacing dengan
betul dan jelas

3. ”Dalam industri akuakultur, antara jenis cacing yang
diternak adalah seperti tubefex worm, blood worm dan
microworm.
Penternakan cacing ini sangat penting dalam industri
akuakultur untuk mengurangkan kebergantungan penternak
kepada makanan rumusan yang menelan kos yang tinggi.”
TAHU KAH KAMU?????

4. JENIS- JENIS MAKANAN HIDUP
(CACING)
Cacing sutera
“ tubifex”
Cacing darah
“bloodworm”
Cacing mikro
“microworm”

5. 1.CACING SUTERA / TUBIFEX WORM
Dikenali sebagai
cacing lumpur/
cacing rambut
Rupabentuk seperti
benang kemerahan
Badannya tertanam
di dalam lumpur dan
sebahagian badan
bergerak-gerak
mengikut arus air
Hidup di dalam
koloni perairan
jernih yang kaya
bahan organik
Mengandungi proten
57% dan lemak 13%

6. 2. CACING DARAH / BLOODWORM
Dikenali sebagai cacing merah/ cacing darah / larva kironomid
(chironomid)
Merupakan larva nyamuk agas yang tidak menggigit dan menghisap
darah
Bewarna kemerahan kerana kandungan haemoglobin dalam badannya
Hidup di dasar- dasar kolam, Kawasan berlumpur dan Kawasan air
tercemar yang mengandungi kandungan oksigen terlarut yang rendah
Boleh didapati di dalam sistem penapisan dan penternakan moina

7. 3. CACING MIKRO /MICROWORM
Dikenali
sebagai
cacing
mikro/
cacing putih
Digunakan
sebagai
makanan
anak benih
ikan
Bewarna
putih dan
membesar
sehingga
3mm
panjang
Mengandungi
kadar
protein yang
tinggi

8. CACING MIKRO /
MICROWORM
Microworm adalah sejenis makanan
hidup popular yang digunakan untuk
diberi makan kepada anak ikan yang
baru menetas selepas kehilangan “egg
yolk”
Anak ikan seperti
1. Anak ikan betta , laga
2. Anak ikan yang sudah boleh makan iaitu
yang berumur 3 hari dan keatas
3. Anak ikan guppy ( diberi makan seawal
usia 1 hari )

9. KELEBIHAN CACING MIKRO
Sejenis makanan hidup ( dapat menarik minat anak ikan untuk memakannya )
Protien yang tinggi ( anak ikan cepat membesar )
Boleh dibiarkan di dalam akuarium dan boleh diberi makan
berulang kali kepada anak ikan serta tidak mengotorkan air
ternakan

10. KEKURANGAN
Boleh digunakan hanya tiga
minggu sahaja
Mengeluarkan bau yang
masam

11. Cara menternak cacing mikro / microworm

12. KAEDAH PENTERNAKAN
1. Penyediaan bahan dan peralatan
2. Penyediaan tempat ternakan
3. Penyediaan media dan pemantauan
4. Pamantauan
5. Penuaian hasil

13. PENYEDIAAN BAHAN &
PERALATAN
LANGKAH 1
BAHAN PERALATAN
OAT / GANDUM BEKAS PLASTIK
ROTI SUDU
YIS KAPAS
AIR SUSU BERUS CAT

14. LANGKAH 2
◦ 11. Sediakan bekas plastik /
bekas ais krim / marjerin
dengan ketinggian antara 5-10
cm dan sebaiknya tembus
cahaya
◦ 2. Pastikan penutup
dilubangkan dan disumbat
dengan kapas bagi memastikan
udara keluar masuk
Penyediaan tempat ternakan

15. Penyediaan media dan
pemantauan
1.Masukkan media 1 – 2 inci (oat / roti
hancur) dengan menabur di dalam bekas
2. Masukkan air sedikit dan gaul rata
3. Letakkan secubit kecil yis kering ke
atas bijirin. Masukkan pemula cacing
mikro dan biarkan sehingga 3-4 hari untuk
menampakkan hasil.
4. Sediakan berus cat untuk menghalang
cacing naik ke permukaan bekas.
1.
LANGKAH 3

16. PEMANTAUAN
◦ 1. Pastikan sumber makanan mencukupi
◦ 2. Jika kering tambahkan air sedikit,
◦ jangan terlalu berair.
◦ 3. Selepas 3-5 hari, kelihatan cacing akan
◦ memanjat permukaan bekas.
◦ 4. Perhatikan perubahan warna pada
◦ media, ia akan berubah menjadi kuning
◦ keputihan keseluruhan media. Jika tiada
◦ perubahan warna dan keadaan yis hanya
◦ berada di permukaan media, ia
◦ bermakna bancuhan tersebut tidak
◦ menjadi.
LANGKAH 4

17. PEMANTAUAN BERKALA
1. Ia disimpan selama 3- 4 minggu di dalam
suhu bilik 32oC
2. Jika terlalu berair perlu tambah bijirin /
oat
3. Memastikan setiap kerja penternakan
cacing dilakukan dengan teliti dan
berhati-hati.
2. Setiap ciri-ciri kesesuaian seperti
suhu yang dikehendaki dalam
pembiakan cacing perlulah
dikenalpasti.
3. Memastikan bahan dan peralatan
pembiakan cacing berada dalam
keadaan dengan baik.
LANGKAH 4

18. Penuaian hasil
CACING MIKRO/ MIKROWORM

19. PENUAIAN HASIL
1. Peralatan yang digunakan untuk
menuai adalah :
a. Berus cat
b. Bekas
LANGKAH 5
Bil Makanan ternakan Tatacara
1 CACING MIKRO 1. Sediakan bekas pengumpulan
2. Asingkan cacing dari media
penternakan
3. Bilas dengan air bersih
4.Pembungkusan dan
penyimpanan

20. Penuaian
1. 1. Cacing mikro yang terhasil dapat
dilihat dengan jelas apabila ada lingkaran
putih seperti berakar di dinding bekas
2. 2. Celupkan tangan / berus cat dan
berikan pada anak ikan
3. 3. Lakukan pengkulturan baru untuk
memastikan kelansungan hidup cacing
mikro
LANGKAH 5

21. RISIKO SERANGAN MUSUH
CACING MIKRO

22. RISIKO SERANGAN MUSUH
• Serangga lain mampu
menyerang cacing mikro
• Antara serangga yang menjadi
musuh di dalam penternakan
cacing mikro adalah :
• Semut
• Cicak

23. CARA MENGATASI SERANGAN MUSUH
TABUR
• Tabur serbuk racun semut/ serangga di sekeliling
tempat ternakan
BASAH
• Ikat rak kayu dengan kain basah berisi air/ atau
dengan basahan minyak tanah
BAWANG
• Letakkan hirisan bawang besar yang diletakkan
disekeliling bekas ternakan

24. CARA MENGATASI SERANGAN MUSUH
SERAI
WANGI
• Sediakan bekas berisi cecair serai wangi dan letakkan
berhampiran dengan bekas ternakan
SAPU
• Sapukan gel petroleum di sekeliling bekas supaya ia
melekit dan musuh sukar memanjat bekas
PENUTUP
• Sediakan bekas penutup berjaring atau berkapas
untuk setiap bekas

25. Pembungkusan dan pelabelan

26. TATACARA PEMBUNGKUSAN
• Kenalpasti kaedah
pembungkusan
• Kenalpasti peralatan
pembungkusan yang perlu
digunakan
• Kenalpasti masa untuk
pembungkusan
• Kenalpasti kuantiti setiap
pembungkusan ( liter atau gram)

27. TATACARA PELABELAN

28. Jenis
• Jenis pelabelan adalah mengikut kreativiti pengeluar
• Label selalunya mengandungi jenis cacing (samaada cacing mikro/mikroworm, cacing sutera / tubifex,
cacing darah/ bloodworm), kandungan nutrisi, nama dan alamat pembekal, kegunaan dan tarikh
pengeluaran.
Kuantiti
• Kuantiti cacing dinilai daripada berapa gram sebekas.
• Manakala beku, kuantiti hanya dinilai daripada berapa kiub yang dipek.
Berat
• Bergantung kepada jenis hidup atau beku
Tarikh
tuaian
• Tarikh sangat penting bagi mengetahui tarikh pengeluaran dan luput produk
• Setiap jenis pembungkusan samada beku, hidup , dipek tanpa vakum atau bervakum mempunyai jangka
hayat yang berbeza.

29. Soalan

30. SOALAN 1
Senaraikan 3 jenis cacing
yang kita pelajari hari ini?

31. JENIS- JENIS MAKANAN HIDUP
(CACING)
Cacing sutera
“ tubifex”
Cacing darah
“bloodworm”
Cacing mikro
“microworm”

32. SOALAN 2
Nyatakan 3 bahan dan
peralatan di dalam
penternakan cacing mikro
“microworm”

33. PENYEDIAAN BAHAN &
PERALATAN
LANGKAH 1
BAHAN PERALATAN
OAT / GANDUM BEKAS PLASTIK
ROTI SUDU
YIS KAPAS
AIR SUSU BERUS CAT

34. SOALAN ARAS TINGGI…
•Huraikan bagaimana
penternakan cacing mikro
“microworm”
dilaksanakan?

35. KAEDAH PENTERNAKAN
1. Penyediaan bahan dan peralatan
2. Penyediaan tempat ternakan
3. Penyediaan media dan pemantauan
4. Penuaian hasil

36. KITA IMBAS SEMULA ISI PELAJARAN HARI INI….

37. RUJUKAN
• WIM BPTV
• KSKV KPM
• https://www.wikihow.com/Culture-Microworms