Πολιτιστικό 2017-18 Μενιουδάκη

1. Πολιτιστικά προγράμματα 2017-2018
ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ…ΑΛΛΙΩΣ!!
Υπεύθυνη Καθηγήτρια : Μενιουδάκη Ελένη
4ο ΓΕΛ Χανίων
1

2. Τα μαθηματικά…αλλιώς!!
Περιεχόμενα:
 Το θέατρο στην εκπαίδευση……σελ 3
 Δραματικά παιχνίδια……………….σελ 7
 Μαθαίνοντας με …Ραπ!.........….σελ 12
 Μαθηματικά και Λογοτεχνία……σελ 14
 Συνεργασία με το Erasmus……….σελ 18
 Βιογραφίες ηρώων του βιβλίου…..σελ 20
 Επιμέλεια Παρουσίασης…………………σελ 29

3. Το θέατρο στην εκπαίδευση ως
μέθοδος διδασκαλίας
Η δραματοποίηση ως μέθοδος διδασκαλίας έχει προωθηθεί και διαδοθεί ήδη από
τη δεκαετία του ’60.
Ωστόσο, οι εκπαιδευτικοί δε διαθέτουν την κατάλληλη επιμόρφωση, την ταυτίζουν
με το θέατρο και ισχυρίζονται πως δεν αισθάνονται επαρκείς να τη
χρησιμοποιήσουν ως μέθοδο διδασκαλίας στην τάξη.
Συχνά, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες (θέατρο, μουσική,
ζωγραφική, κουκλοθέατρο κ.λπ.) οργανώνονται στο
πλαίσιο των καινοτόμων διεπιστημονικών προγραμμάτων,
τα οποία, ενώ αποβλέπουν στην ανανέωση της μαθησιακής
δραστηριότητας και της σχολικής γνώσης, δεν έχουν
υποχρεωτικό χαρακτήρα για εκπαιδευτικούς και για
μαθητές και, επιπλέον, διοργανώνονται εκτός ωρών
διδασκαλίας.
3

4. Η αναγκαιότητα της θεατρικής παιδείας στην εκπαίδευση γίνεται όλο και
περισσότερο επιτακτική. Σε μια χώρα που γέννησε το θέατρο, που αποτελούσε
παιδευτικό μέσο για μικρούς και μεγάλους, η απουσία του από τη σχολική πράξη
συνιστά έλλειψη πρωταρχικής σημασίας. Η διδασκαλία του δράματος στην
εκπαίδευση έχει γίνει αντικείμενο συστηματικής έρευνας ,όσον αφορά τα
παιδαγωγικά και πολιτιστικά οφέλη για τους μαθητές. Όμως η κορυφαία στιγμή
έκφρασης του θεάτρου, η σχολική θεατρική παράσταση, που συνδυάζει εξίσου το
καλλιτεχνικό με το παιδαγωγικό στοιχείο , δεν έχει αρκετά αναδειχθεί.
4
Στην Ελλάδα;

5. Τα οφέλη του θεάτρου
 Καλλιέργεια ικανοτήτων έκφρασης σκέψεων και συναισθηµάτων
µε πολλαπλά µέσα (ανάλυση, σύνθεση, κριτική, φαντασία,
δηµιουργικότητα, εφευρετικότητα).
 Ενεργοποίηση της φυσικής περιέργειας και διάθεσης συµµετοχής.
 Εξοικείωση µε τα σύµβολα και τη σηµασία της χρήσης τους.
 Το µάθηµα θα είναι κατανοητό ακόµα και σε µαθητές από
διαφορετικά πολιτιστικά επίπεδα.
 Θα διευκολύνει τη σύνδεση που χρειάζεται να γίνει µεταξύ
διαφόρων διδακτικών θεατών, αλλά και τη σύνδεση του
µαθήµατος µε τη ζωή.
 Εξοικειώνει µε την οµαδική εργασία.
5

6. Τα οφέλη του θεάτρου
 ∆υναµώνει την ικανότητα του να βρίσκεις και να
χρησιµοποιείς πληροφορίες (έρευνα & εφαρµογή).
 Ξεπερνά µαθησιακές δυσκολίες.
 Ενισχύει την αυτοέκφραση, δίνει φωνή στο συναίσθηµα και
πλουτίζει τον άνθρωπο σε εµπειρίες και αυτοπεποίθηση.
 Βοηθά τους µαθητές να αντιληφθούν βιωµατικά ποιο είναι
το νόηµα της γνώσης και να κατανοήσουν βαθιά αυτό που
µαθαίνουν.
 Ο συνδυασµός λεκτικής και µη λεκτικής επικοινωνίας, που
έχει εφαρµογή ειδικά στο θέατρο, βοηθάει στη διατύπωση
ολοκληρωµένων νοημάτων
6

7. Δραματικά παιχνίδια
 ROLE PLAY: Παρουσιάζεται στην τάξη μία ιστορία. Κάθε
μαθητής αναλαμβάνει ένα πρόσωπο-ρόλο και
δραματοποιούν όλοι μαζί, δίνοντας τη δική τους έκβαση για
το τέλος της ιστορίας
 FREEZE THE FRAME: Κατά τη διάρκεια της
δραματοποίησης «παγώνει» η σκηνή και ο αφηγητής της
ιστορίας ρωτά τον κάθε «ηθοποιό» για τις σκέψεις και τα
αισθήματά του τη δεδομένη στιγμή.
 CONSCIENCE ALLEY: οι μαθητές χωρίζονται σε δύο
ομάδες και σχηματίζουν έναν διάδρομο. Ο ήρωας που
βρίσκεται σε δίλημμα για να πάρει μια απόφαση, περπατά
στο διάδρομο ενώ δεξιά και αριστερά ακούγονται προτροπές
και επιχειρήματα για διαφορετικές λύσεις, προσπαθώντας
να πείσουν τον ήρωα.
7

8. Role Play
8
Στο σχολείο ένα κορίτσι γίνεται θύμα κλοπής του κινητού της
τηλεφώνου. Προσπαθεί να μάθει ποιος το έκανε. Υπάρχει ένας
συμμαθητής ο οποίος θεωρείται πάντα ο συνήθης ύποπτος – όμως
είναι αθώος- και άλλος ένας υπεράνω υποψίας- ο οποίος έχει κάνει
την κλοπή. Οι μαθητές αναλαμβάνουν ρόλους: το θύμα, ο συνήθης
ύποπτος, ο πραγματικός ένοχος, οι συμμαθητές, η αστυνομία

9. Role Play
9
 https://youtu.be/PH6sOilDYVY
 https://youtu.be/50D1wSC9nH0

10. Conscience alley
10

11. Conscience alley
11

12. Η μουσική στο μάθημα:
μαθαίνουμε… ραπ-άροντας!!
 Μαθαίνοντας Ιστορία….
 Μαθαίνοντας Χημεία με την ομάδα Αλκοόλες…
 https://youtu.be/88YqTl__3Ac
12

13. Η μουσική στο μάθημα:
μαθαίνουμε… ραπ-άροντας!!
 Μαθαίνοντας… Μαθηματικά με τα Ημιτόνια!!
 https://youtu.be/tIXVTq0jqPo
13

14. Μαθηματικά και λογοτεχνία
14

15. Ποιος σκότωσε τον κύριο Χ;
Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα:
 Ένας νεκρός, αρκετοί ύποπτοι – όλοι μαθηματικοί!
Ποιος θα καταφέρει να αποκωδικοποιήσει τις
καταθέσεις τους και να βρει τον αληθινό ένοχο για το
θάνατο του καθηγητή Χ;
 Το βιβλίο αυτό δραματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του
προγράμματος και μέρος αυτού παρουσιάστηκε κατά
τη διάρκεια της επίσκεψης μαθητών του προγράμματος
Erasmus “ELIOT” στο σχολείο μας.
15

16. 16

17. 17

18. Από την παρουσίαση στο πρόγραμμα
Erasmus
18

19. 19

20. Οι μαθητές μελετούν τις βιογραφίες των διάσημων μαθηματικών
που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο:
Εβαρίστ Γκαλουά (Évariste Galois)
 Ο Εβαρίστ Γκαλουά ήταν Γάλλος μαθηματικός γεννημένος
στην Μπουργκ-λα-Ρεν στις 25 Οκτωβρίου του 1811. Έχασε
τη ζωή του στις 31 Μαΐου του 1832 από ανθρωποκτονία με
αίτιο θανάτου τραύμα από πυροβολισμό. Ο Γκαλουά
χρησιμοποίησε ομάδες μεταθέσεων για να περιγράψει τις
σχέσεις μεταξύ των ριζών ενός πολυωνύμου καθώς και για
να περιγράψει το σώμα ριζών του πολυωνύμου. Πως δηλαδή
οι διάφορες ρίζες μιας δοσμένης πολυωνυμικής εξίσωσης,
σχετίζονται μεταξύ τους. Αυτό ονομάστηκε η Θεωρία
Γκαλουά και είναι ο κλάδος της άλγεβρας που συνδέει τη
θεωρία σωμάτων με τη θεωρία ομάδων. Η Θεωρία Γκαλουά
μας δίνει τρόπους για να πάρουμε πληροφορίες για
επεκτάσεις σωμάτων μελετώντας συγκεκριμένες ομάδες
που συνδέονται με αυτές τις επεκτάσεις.
20

21. Οι μαθητές μελετούν τις βιογραφίες των διάσημων μαθηματικών
που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο:
Ισαάκ Νεύτων (Isaac Newton)
 Ο Σερ Ισαάκ Νιούτον γεννήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 1643 και πέθανε στις
31 Μαρτίου 1727. Ήταν Άγγλος φυσικός, μαθηματικός, αστρονόμος,
φιλόσοφος, αλχημιστής και θεολόγος. Θεωρείται πατέρας της Φυσικής
καθώς ξεκινώντας από τις παρατηρήσεις του Γαλιλαίου αλλά και τους
νόμους του Κέπλερ για την κίνηση των πλανητών διατύπωσε τους τρεις
μνημειώδεις νόμους της κίνησης και τον περισπούδαστο «νόμο
της βαρύτητας». Μεγάλης ιστορικής σημασίας υπήρξαν ακόμη οι
μελέτες του σχετικά με τη φύση του φωτός καθώς επίσης και η
καθοριστική συμβολή του στη θεμελίωση των σύγχρονων μαθηματικών.
 Τις πρώτες σπουδές του τις ολοκλήρωσε στο κοντινό Γκράντχαμ . Όταν
η μητέρα του πείστηκε ότι ο πρωτότοκος γιος της δεν επρόκειτο να
αφοσιωθεί στο γεωργικό τρόπο ζωής για τον οποίο τον προόριζε,
αποφάσισε να τον αφήσει να προετοιμαστεί για περαιτέρω σπουδές
στο πανεπιστήμιο. Έτσι, στις 5 Ιουνίου του 1661, ο νεαρός Νεύτων
εισάγεται στο Κολλέγιο Τρίνιτιτου Καίμπριτζ. Λαμβάνει το πρώτο πτυχίο
του το 1665 και με υποτροφία, μετά από τρία χρόνια (1668) ολοκληρώνει
το μεταπτυχιακό του. Στο μεταξύ εκλέγεται μέλος της πανεπιστημιακής
κοινότητας και αρχίζει έτσι επίσημα την ερευνητική σταδιοδρομία του. 21

22. Οι μαθητές μελετούν τις βιογραφίες των διάσημων μαθηματικών
που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο:
Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή

23. Ο μαθηματικός που βοήθησε τον Αϊνστάιν και τον Βενιζέλο.
Απορρίφθηκε από τους Έλληνες καθηγητές πανεπιστημίου ...
Όταν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν εργαζόταν πάνω στη Γενική
Θεωρία της Σχετικότητας, αντιμετώπισε σοβαρά
προβλήματα σε τρία βασικά θέματα. Έτσι ζήτησε τη
βοήθεια από μερικούς διάσημους και κορυφαίους
επιστήμονες της εποχής.... Ένας από αυτούς που του
απάντησαν με τρόπο απλό και κατατοπιστικό και
βοήθησαν καθοριστικά στην εξέλιξη της θεωρίας ήταν ο
Έλληνας μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή.
Ένα από τα λαμπρότερα μυαλά που ανέδειξε η Ελλάδα.
Όπως λένε οι θαυμαστές του, ίσως με δόση υπερβολής,
το IQ του ήταν ανώτερο του Ευκλείδη και ισάξιο του
Αϊνστάιν....
23

25. Ο «Κάρα» όπως τον αποκαλούσαν οι φοιτητές του στο
πανεπιστήμιο της Γοτίγγης γεννήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου
του 1873 και ήταν γιος του διπλωμάτη της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, Στέφανου Καραθεοδωρή. Το σπουδαίο
ταλέντο και η κλίση του στα γράμματα και ειδικά στα
Μαθηματικά ήταν ευδιάκριτα από τα μαθητικά του χρόνια.
Σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Ιούλιος Βερν έγραφαν στο
λεύκωμά του ότι αν συνέχιζε το διάβασμα και την εξάσκηση
θα γινόταν μια σπουδαία προσωπικότητα της επιστήμης. Σε
ηλικία 16 ετών ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή κέρδισε δύο
συνεχόμενες χρονιές το βραβείο του πανεθνικού διαγωνισμού
μαθηματικών του Βελγίου, αφήνοντας τους πάντες άφωνους,
καθώς κάτι τέτοιο δεν είχε ξαναγίνει ποτέ στο παρελθόν....

26. Στα 18 του γράφτηκε στο τμήμα μηχανικών της βελγικής στρατιωτικής σχολής
και το 1898 υπηρέτησε στην Αίγυπτο όπου έλαβε μέρος σε αρδευτικά έργα του
Νείλου και την πυραμίδα του Χέοπα. Τρία χρόνια νωρίτερα, κατά τη διάρκεια
επίσκεψής του στην Κρήτη για να συναντήσει τον αδερφό του παππού του,
γνωρίστηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μια γνωριμία που θα κρατούσε για
πολλά χρόνια, καθώς ο Βενιζέλος εκτιμούσε πολύ τις ικανότητες του
Καραθεοδωρή, ο οποίος έγραφε και μελετούσε σε έξι γλώσσες. Κι ενώ η
καριέρα του ως μηχανικός άρχιζε να απογειώνεται, ο ανήσυχος νεαρός τα
παράτησε όλα για να αφοσιωθεί στο πάθος του που δεν ήταν άλλο από τα
Μαθηματικά. Οι διατριβές του έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση και σταδιακά
εξελίχθηκε σε μια από τις καλύτερες ερευνητικές υπογραφές, στα διάσημα και
έγκυρα περιοδικά μαθηματικών της εποχής. Ο Καραθεοδωρή δημιουργεί νέες
θεωρίες, αναμοχλεύει και «ανακαινίζει» παλιά αξιώματα. Σαν να ήταν κάτι
απλό ασχολείται με τον λογισμό των μαθηματικών με τον οποίο είχαν
ασχοληθεί κορυφαίοι επιστήμονες και δίνει λύση στο πρόβλημα των ασυνεχών
λύσεων όπου όλες οι ασκήσεις και οι μελέτες σταματούσαν. Όλοι ήταν πλέον
εκστατικοί με τη διάνοια του Καραθεοδωρή....
Το ίδιο κάνει και με προβλήματα της Φυσικής όπου καταπιάνεται με τη
Θερμοδυναμική και θεωρείται ως ένας από τους μεγάλους «πατέρες» της
επιστήμης. Ο Καραθεοδωρή ασχολήθηκε συστηματικά και με τις
τηλεπικοινωνίες και σήμερα πολλές από τις εφαρμογές του καταγράφονται
στην κινητή τηλεφωνία. Παρά το γεγονός ότι υπήρξε κορυφαίος επιστήμονας
και καθηγητής σε διάσημα πανεπιστήμια, στην Ελλάδα γνώρισε την απόρριψη
από την επιστημονική κοινότητα όταν προσπάθησε να γίνει καθηγητής. «Αν θες
να γίνεις δάσκαλος σε κάποιο σχολείο της επαρχίας έχει καλώς», του είπαν
χαρακτηριστικά, την περίοδο που είχε αναγορευτεί διδάκτωρ στο Γκέτιγκεν!
Έτσι άνοιξε ο δρόμος για το εξωτερικό όπου γνώρισε αμέσως την
αναγνώριση....

27. Το Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη και ο διάλογος με τον Στεργιάδη...
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος όμως πίστευε σε αυτόν.
Έτσι τον κάλεσε για πρώτη φορά το 1919 για ηγηθεί
του νεοσύστατου ελληνικού πανεπιστημίου της
Σμύρνης. Χωρίς δεύτερη σκέψη ο Καραθεοδωρή
παράτησε την έδρα του στη Γερμανία και έσπευσε να
βοηθήσει στην εκπλήρωση του οράματος του
Βενιζέλου. Ονόμασε το πανεπιστήμιο συμβολικά
«Φως εξ Ανατολών» και εκτός από την οργάνωσή
του, έκανε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να
καταστεί ένα κορυφαίο ίδρυμα έρευνας. Έφερε
όργανα και εξοπλισμό από το εξωτερικό και
προσπάθησε μέσω της ιατρικής έρευνας να
καταπολεμήσει την ελονοσία που εκείνο τον καιρό
κυριολεκτικά «θέριζε». Χαρακτηριστική του
πνεύματος του Καραθεοδωρή ήταν και η στιχομυθία
του με τον Ύπατο Αρμοστή της Σμύρνης Αριστείδη
Στεργιάδη την πρώτη φορά που συναντήθηκαν.
Η πρώτη φράση του Στεργιάδη ήταν: Είσθε πολύ
νέος! Και η απάντηση του Καραθεοδωρή: Κύριε
Αρμοστά, τούτο είναι πράγματι ένα μειονέκτημα.
Να είσθε όμως βέβαιος πως αυτό θα ελαττούται από
ημέρας εις ημέραν»....
Ο Καραθεοδωρή όμως δεν πρόλαβε να εκπληρώσει
το έργο του, καθώς μεσολάβησε η ήττα και η
Μικρασιατική Καταστροφή. Μόλις δύο ημέρες πριν
κατάφερε να φυγαδεύσει την οικογένειά του,
μένοντας πίσω για να διασώσει αρχεία και μελέτες.
Με τη βοήθεια ενός δημοσιογράφου κατάφερε να
φύγει τελικά και αυτός με το πλοίο Νάξος....

28.  Το ακαδημαικό κατεστημένο…..
 Το 1922 διορίσθηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθήνας και το 1923 στο
Μετσόβειο. Το 1924 απογοητευμένος από την κατάσταση στα φτωχά
ελληνικά πανεπιστήμια έφυγε στο εξωτερικό. Έγινε καθηγητής στο Μόναχο
δίπλα σε τεράστια ονόματα της επιστήμης. Το 1929 ο Βενιζέλος ζήτησε για
δεύτερη φορά τη βοήθειά του για την αναδιοργάνωση του Καποδιστριακού
και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Η απόρριψή όμως από τους Έλληνες
συναδέλφους του που δεν μπορούσαν να παραδεχτούν το επιστημονικό
μεγαλείο του Καραθεοδωρή ήταν διαρκής. «Δεν χρειαζόμαστε τόσους
επιστήμονες που δεν μορφώνονται σωστά και πανεπιστήμια που δεν
πληρώνουν ανάλογα», συνήθιζε να λέει. Παρά τις αντιξοότητες αρκετές
προτάσεις του εφαρμόστηκαν μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του
’80.... Μια από τις μεγαλύτερες μελέτες του Καραθεοδωρή που έγραψαν
ιστορία ήταν για τους κίονες του Παρθενώνα υπό τον τίτλο «Περί των
καμπυλών του στυλοβάτου του Παρθενώνα και περί της αποστάσεως των
κιόνων αυτών». Ήταν αυτός που ανακάλυψε ότι οι μπροστινοί κίονες του
Παρθενώνα έχουν τόξα από κύκλους με ακτίνα πέντε χιλιομέτρων, ενώ οι
πίσω κίονες έχουν ακτίνα δέκα χιλιόμετρα, με αποτέλεσμα να μοιράζεται
καλύτερα το βάρος πάνω στον κάθε κίονα. Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή και
όχι Καραθεοδωρής όπως λανθασμένα αναφέρεται συχνά, δεν δίστασε να
υψώσει το ανάστημά του και κατά του ναζισμού. Ως καθηγητής στη ναζιστική
Γερμανία του Χίτλερ έκανε λευκή απεργία, αλλά κανείς δεν τόλμησε να τον
ενοχλήσει ή να τον συλλάβει, καθώς οι ναζί φοβούνταν τη διεθνή
κατακραυγή.
 Πέθανε σε ηλικία 77 ετών στο Μόναχο το οποίο δεν εγκατέλειψε ούτε κατά τη
διάρκεια του πολέμου. Μέχρι το τέλος της ζωής δεν σταμάτησε να μελετά και
να ασχολείται με τη μεγάλη του αγάπη, τα Μαθηματικά....

29. Επιμέλεια Παρουσίασης Προγράμματος
Μαθητές:
 Βοζινάκη Ανθή Μαρία
 Βουλουδάκη Χαρίκλεια
 Γκίνη Πάολα
 Δασκουλίδου Αγγελική
 Δρακουλάκη Ευτυχία
 Εφεντάκη Αναστασία
 Καλογερή Λυδία
 Σαρτζετάκη Ελένη
 Σκορδυλάκης Γιώργος
 Σταυρουλάκης Στέλιος
 Στυλιανάκη Παυλίνα
 Τζιόλας Μιχάλης
 Τσίγκου Μαρίνα
 Τσίτσα Μάριο
 Φανουράκης Παναγιώτης
 Χατζηαυγουστίδης Τάσος
 Χριστουλάκη Ιωάννα
 Ψαράκη Ιωάννα
 Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ελένη
Μενιουδάκη
29

30. 30