Este documento presenta información sobre el Islam y Al-Andalus. En 3 oraciones: Resume que introduce el Islam en Arabia preislámica, con Mahoma recibiendo la revelación del Corán y propagando la nueva religión. Explica que tras la muerte de Mahoma, el Islam se expandió bajo el Califato Omeya y luego Abasí, incluyendo la conquista musulmana de la Península Ibérica en el 711 d.C. y el establecimiento de Al-Andalus, dividido en etapas como el Emirato, Califato de
Presentación sobre o Renacemento, movemento artístico e cultural europeo dos ss. XV e XVI, que impuxo un modo de vida e pensamento que fluíu desde Italia cara a todo o continente.
O paso do século XV ao XVI foi unha época de grandes cambios; por iso, este momento histórico marca o inicio dunha nova etapa na historia da humanidade, a Idade Moderna.
Tema 3. A revolución industrial e os cambios sociaisrubempaul
Tema teórico que analiza a revolución agraria e demográfica, as características das revolucións industriais, a aparición do capitalismo e da sociedade de clases e o nacemento do movemento obreiro
Titorial que explica paso a paso como calquera lugar da superficie terrestre pode ser referenciado pola intersección dun paralelo e un meridiano, é dicir, polo sistema de coordenadas xeográficas, un método que referencia calquera punto da superficie terrestre e que utiliza para iso dúas coordenadas angulares, latitude (norte ou sur) e lonxitude (leste ou oeste)
3. 1.- MAHOMA DIFUNDE UNHA NOVA RELIXIÓN
● A relixión islámica tivo a súa orixe en Arabia, unha península desértica situada en Oriente Medio.
● Mahoma naceu na Meca no ano 570 e, segundo a tradición, aos 40 anos, o arcanxo Gabriel
anuncioulle que era o novo profeta elixido por Alá (Deus en árabe) para predicar unha nova relixión:
o Islam. As autoridades perseguírono polas súas ideas.
● No ano 622 tivo que fuxir da Meca e refuxiouse na cidade de Medina: foi a chamada Héxira ou
fuxida, e esta data marca o comezo da era musulmá (Equivalente ao nacemento de Cristo). O
profeta conquistou A Meca e á súa morte (632), a relixión islámica expandírase por toda Arabia.
● As verdades que Alá lle revelou a Mahoma foron recollidas e escritas, despois da súa morte, no
Corán, o libro sagrado dos musulmáns.
● Logo da morte do profeta, a comunidade de fieis foi guiada polos califas (xefes relixiosos e
políticos). Os seguidores de Mahoma dividíronse en dúas grandes tendencias: Sunismo e
Xiismo.
● Os musulmáns seguen unhas normas ditadas polo Corán e a tradición. Estas normas,
conforman a lei islámica ou sharia.
● Todo bo musulmán debe seguir os chamados cinco piares do Islam: a profesión de fe en Alá
como único Deus, o rezo diario cinco veces ao día, a esmola, o xaxún no mes do Ramadán e a
peregrinación á Meca (onde de atopa a Kaaba). Doutra banda, ten prohibido consumir bebidas
alcohólicas e carne de porco. Permítese a poligamia.
● O Islam non ten sacerdotes, pero existen directores de oracións (imáns).
● O edifico relixioso dos musulmáns é a mesquita que ten unha serie de partes: minarete, patio
descuberto, sala de oracións, quibla, mihrab.
8. 2.- A EXPANSIÓN DO ISLAM E A ADMINISTRACIÓN DO TERRITORIO
● A expansión do Islam continuou baixo o goberno dos catro primeiros
califas (632- 661) cara a Exipto, Siria e Iraq.
● Os califas da dinastía Omeia (661-750) estableceron a capital en Damasco
(Califato de Damasco),ocuparon o Norte de África e cruzaron a Península
Ibérica (711) pero foron freados no seu avance cara o norte de Europa, na
batalla de Poitiers (732). Cara ao leste, ocuparon Irán e Afganistán, e chegaron
a Asia central e ao actual Paquistán.
● No 750, a familia dos Abasís de Bagdad derrotou aos Omeias e conseguiu o
Califato. (Califato de Bagdad)
● En 1258, o saqueo de Bagdad polos mongois púxolle fin á dinastía abasí.
● En 1453, tras a toma de Constantinopla (actual Estambul) polos turcos, o
Imperio otomán ou turco exerceu o seu dominio no mundo islámico ata o
século XIX.
10. 2.- A EXPANSIÓN DO ISLAM E A ADMINISTRACIÓN DO TERRITORIO
● Os califas, para gobernar, axudábanse do visir ou primeiro ministro.
● Cada provincia estaba gobernada por un emir ou valí. Ademais, había un
cadí ou xuíz que administraba xustiza.
● Os pobos conquistados (cristiáns e xudeus) podían manter a súa relixión
a cambio do pago dun tributo, pero moitos convertéronse ao Islam, pois os
musulmáns tiñan vantaxes sociais e económicas.
11. 3.- O ISLAM NA PENÍNSULA IBÉRICA: AL-ANDALUS
● Os exércitos musulmáns cruzaron o estreito de Xibraltar no ano 711,
derrotaron aos visigodos na batalla de Guadalete, o rei Rodrigo morreu, e en
poucos anos controlaron toda a Península, coa excepción das zonas máis
montañosas ou despoboadas do norte.
● Algúns nobres e cregos hispanovisigodos, xunto cunha pequena parte da
poboación, refuxiáronse na zona asturiana, que resistiu aos invasores.
Dende aí comezará a Reconquista.
● A conquista foi rápida polas loitas internas entre a nobreza visigoda e
porque a maioría da poboación hispanovisigoda apenas se resistiu. A nobreza
estableceu pactos cos conquistadores para conservar as súas terras e o seu
poder.
● O territorio peninsular pasou a chamarse Al-Andalus e converteuse nun
Emirato (provincia) dependente do Califato Omeia de Damasco, con capital
en Córdoba.
● Tras a caída dos Omeias de Damasco, o omeia Abd al- Rahmán I
estableceuse en Al-Andalus e declarouse emir independente de Bagdad (756-
929), fundando o Emirato de Córdoba.
13. 4.- DO CALIFATO DE CÓRDOBA AOS REINOS DE TAIFAS
● O emir Abd al-Rahman III no ano 929 independizouse da autoridade relixiosa
de Bagdad e proclamouse califa de Al-Andalus. Nacía deste xeito o Califato de
Córdoba.
● O Califato foi a época de máximo esplendor de Al-Andalus. A isto
contribuíron as vitoriosas expedicións militares contra os reinos cristiáns do
Norte que organizou al- Mansur (Almanzor), a finais do século X.
● Entre o 1031 e o 1238 Al-Andalus fragmentouse en máis de 25 taifas ou
reinos independentes.
● A fragmentación política debilitou militarmente Al-Andalus. Malia a axuda
dos exércitos musulmáns procedentes do Norte de África, almorábides e
almohades, no século XIII, os reis cristiáns ocuparon case todos os territorios
de Al- Andalus.
● O único territorio andalusí que sobreviviu ao avance dos reinos cristiáns foi o
reino nazarí de Granada ata o 1492, ano no que foi conquistado polos Reis
Católicos.
17. 5.- ECONOMÍA E SOCIEDADE EN AL-ANDALUS
● O centro económico no mundo musulmán era a cidade (desenvolvíanse
actividades comerciais e artesanais) que posuía un núcleo amurallado ou
medina, onde se encontraba a mesquita, o zoco ou mercado, e o alcázar.
● A agricultura ocupaba a maior parte da poboación. Os musulmáns
introduciron novas técnicas como o regadío e novos cultivos (o arroz, os
cítricos...).
● A sociedade en Al-Andalus estaba formada por:
– Os árabes, que eran a minoría gobernante. (Musulmáns)
– Os bérberes, chegados do Norte de África, un grupo de extracción
humilde. (Musulmáns)
– Os muladís, hispanovisigodos convertidos ao Islam. (Musulmáns)
– A poboación non musulmá: Os mozárabes (hispanovisigodos cristiáns)
e os xudeus.
21. 6.- CULTURA E ARTE ISLÁMICAS
● Entre os séculos VIII e XII, a civilización islámica destacaba polo seu
esplendor, mentres a Europa feudal padecía un gran empobrecemento
económico e cultural.
● Desenvolveron os estudos matemáticos, a medicina (Avicena), a cirurxía e
a astronomía. Tamén houbo importantes filósofos como Maimónides e
Averroes.
● A arte islámica reúne moitas influencias pero tamén mantén uns trazos
homoxéneos, como a importancia das súas artes decorativas con motivos
caligráficos (textos relixiosos con escritura árabe), xeométricos, arabescos e
vexetais, a raíz da prohibición de representar imaxes sagradas.
● En arquitectura destacan edificios como a mesquita, a alcazaba ou os
palacios. Construíanse en ladrillo, utilizando arcos de ferradura, de medio
punto e lobulados, e cúpulas. Posuían unha gran riqueza decorativa no
interior, non así no exterior.
● En España consérvanse dous dos edificios máis destacados da arquitectura
musulmá medieval: a mesquita de Córdoba e a Alhambra de Granada.